Х У С ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн иргэний хэргийн шүүх хуралдааныг ерөнхий шүүгч Б.Сосорбарам даргалж, ерөнхий шүүгч Ё.Бямбацэрэн, шүүгч Т.Ганбат нарын бүрэлдэхүүнтэй, нарийн бичгийн дарга Х.Золжаргал, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Л.Болормаа, хариуцагч Ц.Чулуунцэцэг нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 3 дугаар сарын 26-ны өдрийн 468 дугаар шийдвэртэй,

Нэхэмжлэгч: Х У С ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: П зоогийн газар, Ц.Чнарт холбогдох

Дулаан ашигласны төлбөр 1 284 479 /нэг сая хоёр зуун наян дөрөв мянга дөрвөн зуун далан ес/ төгрөг гаргуулах тухай маргаантай иргэний хэргийг хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн 2018 оны 4 дүгээр сарын 24-ний өдөр хүлээн авч, шүүгч Т.Ганбатын илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Нэхэмжлэгч Х У С ХХК шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: Хөвсгөл аймгийн УСНААК /ОНӨААТҮГ/, УС ЧАНДМАНЬ ОНӨҮГ, ХӨВСГӨЛ ДУЛААН ХХК-иудыг Хөвсгөл аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын тэргүүлэгчдийн 2016 оны 9 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 56 дугаар тогтоолоор татан буугдаж, мөн тогтоолоор Х У С ХХК-ийг шинээр үүсгэн байгуулж, үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Дээрх тогтоолоор манай байгууллагад татан буугдсан аж ахуйн нэгжүүдийн өр авлага, эд хөрөнгө нь шилжиж ирсэн болно. 2013 оны 1 дүгээр сарын 02-ны өдөр Хөвсгөл Дулаан ХХК-ийг төлөөлж ерөнхий инженер О.Төмөрхуяг, хариуцагч Пирамид зоогийн газрыг төлөөлж захирал Г.Ганчимэг нар нь харилцан тохиролцсоны үндсэн дээр Дулаан эрчим хүчээр хангах аж ахуйн гэрээ байгуулж гэрээнд гарын үсэг зурсан байна.

Иймд дулаан ашигласны төлбөр болох 1 284 479 төгрөгийг хариуцагч байгууллагаас гаргуулж өгнө үү гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Л.Болормаа шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Манай байгууллагад татан буугдсан 3 байгууллагын өр авлага шилжиж ирсэн.Түүн дотор Пирамид зоогийн газрын халаалтын төлбөрийн үлдэгдэл 1 284 479 төгрөг байсан бөгөөд уг байгууллагатай тооцоо нийлсэн акт дээр Пирамид зоогийн газрыг төлөөлж Хөвсгөл дулаанд байцаагчаар ажиллаж байсан Чулуунцэцэг төлөхөөр гарын үсэг зурсан байсан. ... Пирамид зоогийн газар нь халаалтын төлбөрийн үлдэгдэл 1 284 479 төгрөгөөс 1 045 245 төгрөгийг дулаан хариуцсан байцаагч байсан Ц.Чулуунцэцэгт төлсөн баримтыг гаргасан тул бид Ц.Чулуунцэцэгийг хамтран хариуцагчаар татсан юм.

... Иймд хариуцагч Пирамид зоогийн газраас 239 234 төгрөг, хариуцагч Ц.Чулуунцэцэгээс 1 045 245 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагаа дэмжиж байна гэжээ.

Хариуцагч Пирамид зоогийн газрын захирал Г.Ганчимэг шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ... Миний бие 2013 оны 1 дүгээр сарын 02-ны өдөр тухайн үеийн нэрээр Хөвсгөл дулаан ХХК-тай харилцан тохиролцож, дулаан эрчим хүчээр хангах гэрээ байгуулж талууд гарын үсэг зурж баталгаажуулсан.

... Тус байгууллага нь манайхаас 1 284 479 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжилсэн боловч миний бие шүүхэд дулааны төлбөрийн үлдэгдэл 1 284 479 төгрөгөөс 1 045 245 төгрөгийг төлсөн тухай нотлох баримтыг гаргаж өгсөн. Харин үлдэгдэл 239 234 төгрөг төлсөн тухай баримт байхгүй байгаа тул дээр мөнгийг төлөхийг зөвшөөрч байна. Харин 1 045 245 төгрөгийг зөвшөөрөхгүй гэжээ.

Хариуцагч Ц.Чшүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Пирамид зоогийн газар нь цаг хугацаандаа л төлбөр тооцоогоо хийгээд явж байсныг санаж байна. Пирамид зоогын газраас хэрэгт нотлох баримтаар гаргаж өгсөн баримтууд нь миний тус байгууллагаас халаалтын төлбөрийг бэлнээр аваад өгч байсан баримт мөн байна. Үүн дээр маргах юм байхгүй. Тухайн авсан мөнгөө би байгууллагадаа бүрэн тушааж байсан. Энэхүү төлбөр тооцоог яагаад байгууллага татан буугдсан хойно гарч ирснийг ойлгохгүй байна. 2014 онд тэтгэвэрт гарахдаа байгууллагатай тооцоогүй л гарсан. Иймд дээрх нэхэмжлэлийн дагуу хамтран хариуцагчаар оролцохоос татгалзаж байна.

... Иймд байгууллагын алдаа дутагдалын золиос болмооргүй байна гэжээ.

Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүх 2018 оны 3 дугаар сарын 26-ны өдрийн 468 дугаар шийдвэрээр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.5-д зааснаар Хөвсгөл Ус Суваг хязгаарлагдмал хариуцлагатай компаний нэхэмжлэлтэй Пирамид зоогийн газарт холбогдох халаалтын төлбөр 239 234/ хоёр зуун зучин есөн мянга хоёр зуун гучин дөрөв/ төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хариуцагч зөвшөөрснийг баталж, Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д заасныг баримтлан хариуцагч Ц.Чулуунцэцэгээс байгууллагад учруулсан гэм хорын хохирол        1 045 245 /нэг сая дөчин таван мянга хоёр зуун гучин дөрөв/ төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Хөвсгөл Ус Суваг хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанид олгож, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2, 60 дугаар зүйлийн 60.1, 106 дугаар зүйлийн 106.6-д зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 35 377 /гучин таван мянга гурван зуун далан долоо/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Пирамид зоогийн газраас улсын тэмдэгтийн хураамж 7 827/долоон мянга найман зуун хорин долоо/ төгрөг, хариуцагч Ц.Чулуунцэцэгээс улсын тэмдэгтийн хураамж 29 636 /хорин есөн мянга зургаан зуун гучин зургаа/ төгрөгийг тус тус гаргуулан нэхэмжлэгчид олгохоор шийдвэрлэжээ.

Хариуцагч Ц.Чдавж заалдах гомдолдоо:  ... Шүүхийн шийдвэр өөрөө хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий болж чадаагүй байна. Учир нь би Пирамид зоогийн газрын эд хөрөнгөд хохирол учруулаагүй бөгөөд Х У С ХХК-нд ч ямар нэгэн эд хөрөнгийн хохирол учруулаагүй байхад дээрх хуулийн заалтыг үндэслэн надаас Пирамид зоогийн газрын дулааны төлбөр болох 1 045 245 төгрөгийг гаргуулж шийдвэрлээд байгаад би маш их гомдолтой байна. Шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгоод байгаа 1 045 245 төгрөгийг байгууллагадаа буюу Хөвсгөл дулаан ХХК-нд тушаагаагүй нь зохигчийн тайлбар, бэлэн мөнгөний орлогын баримт, тооцооны үлдэгдлийн баталгаа, халаалтын тооцооны хуудас болон тооцоо нийлсэн актын нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар, гэрч нарын мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. ...гэсэн нь үндэслэлгүй байх бөгөөд тухайн үед би мөнгийг байгууллагын нярав Цолмонд тушаагаад 2013 оны жилийн эцсээр тооцоогүй, ямар нэг үлдэгдэлгүй байсан. Гэтэл Мягмаржав нь намайг тэтгэвэрт гарсан байхад 2016 оны орчимд тооцоо нийлсэн акт шиг баримт дээр гарын үсэг зуруулсан бөгөөд 2008-2009 оны Пирамид зоогийн газрын төлбөрийг би мэднэ түүнээс хойших асуудлыг би мэдэхгүй гээд гарын үсэг зурсан байгаа болно. Гэтэл энэхүү баримт, Мягмаржавын мэдүүлгийг нотлох баримтад үнэлээд байгаа нь ойлгомжгүй байгаа ба би бусдад гэм хор учруулаагүй болно.

 Түүнчлэн намайг иргэний хариуцагчаар татаж эрх үүрэг тайлбарлаж өгөхдөө нэг бүрчлэн тайлбарлаж өгөөгүй бөгөөд миний гаргаж өгсөн аудитын 2013 оны тайланг гаргаж өгсөн байхад нотлох баримтад үнэлээгүй түүнчлэн энэхүү асуудлыг тухайн үеийн Хөвсгөл дулаан ХХК-ийн ерөнхий нягтлан бодогчийн ажилдаа хайнга хандсаны улмаас би түүнийг нь хариуцах үүрэггүй гэж бодож байгаа бөгөөд миний эрх үүргийг нэг бүрчлэн тайлбарлаж өгсөн бол би тухайн үеийн нярав, нягтлан нарыг гэрчийн мэдүүлэг өгүүлэх, түүнчлэн Х У С ХХК-ийн санхүүгийн бүх баримтад үзлэг хийлгэх хүсэлт гаргавал миний 2013 онд тушаасан баримт ч гарч ирэх учиртай гэж бодож байгаа төдийгүй хэт нэг талыг барьж асуудалд хандаж байгаа гэж үзэж байна. Мөн шүүх хуралдаанд иргэдийн төлөөлөгч гэж хүнийг оруулаагүй нь хууль зөрчсөн гэж үзэж байгаа. Иймд анхан шатны шүүхийн 2018 оны 3 дугаар сарын 26-ны өдрийн 468 дугаартай шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

                                                                ҮНДЭСЛЭХ нь:

Анхан шатны шүүх хэргийг шийдвэрлэхдээ хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг  тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан үзсэний үндсэн дээр зөв дүгнэн  үнэлж, холбогдох хуулийг зөв тайлбарлан хэрэглэсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны хуулиар тогтоосон журмыг зөрчөөгүй, шүүхийн шийдвэр нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх тухай Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2 дахь хэсгийн шаардлагыг хангасан байна.          

Нэхэмжлэгч Х У С ХХК нь хариуцагч Пзоогийн газраас дулаан ашигласны төлбөр 1 284 479 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж, хариуцагч Пзоогийн газар 239 234 төгрөгийг төлөхийг зөвшөөрч үлдэх 1 045 245 төгрөгийг тус байгууллагын дулаан хариуцсан байцаагчаар ажиллаж байсан Ц.Чулуунцэцэгт төлсөн тул хариуцахгүй гэж, хариуцагч Ц.Чнь Пзоогийн газраас авсан халаалтын төлбөрийг байгууллагадаа бүрэн тушаасан тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрөхгүй гэж маргажээ.

Шүүх 239 234 төгрөг гаргуулах тухай  нэхэмжлэлийн шаардлагыг хариуцагч Пзоогийн газар зөвшөөрснийг баталж, үлдэх 1 045 245 төгрөгийг хариуцагч Ц.Чулуунцэцэгээс гаргуулахаар шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй байна.

Хэрэгт авагдсан баримтаас үзвэл Ц.Чнь Х У С ХХК-нд байцаагчаар ажиллаж байхдаа Пзоогийн газраас дулаан ашигласны төлбөр               1 045 245 төгрөгийг хураан авсан нь /хх-61-67/ нотлогдож байна.

Хариуцагч Ц.Чхураан авсан мөнгөө байгууллагадаа тушаасан гэх тайлбар гаргаж байх боловч үүнийгээ баримтаар нотлоогүй тул хариуцагчийн давж заалдах гомдлыг хангах үндэслэлгүй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

Хариуцагч Пзоогийн газар нь “Э” нэрээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь хариуцагчийн тайлбар, мөнгө төлсөн баримтуудаар тогтоогдож байх тул шийдвэрийн тогтоох хэсэгт Пгэсний дараа “Э” гэсэн нэмэлт оруулах нь зүйтэй гэж үзэв.

 Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.2-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Хариуцагчийн давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхиж, Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 3 дугаар сарын 26-ны өдрийн 468 дугаар шийдвэрийн тогтоох хэсгийн 1 дэх заалтын Пгэсний дараа /“Э”/ гэсэн нэмэлт оруулж, шийдвэрийн бусад заалтыг хэвээр үлдээсүгэй.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн 162.4-т зааснаар хариуцагчийн давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 29 700 /хорин есөн мянга долоон зуу/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.5-д зааснаар Давж заалдах шатны шүүхийн магадлалд энэ хуулийн 172.2-т заасан үндэслэлээр зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                  Б.СОСОРБАРАМ

                                    ШҮҮГЧИД                                  Ё.БЯМБАЦЭРЭН

                                                                            Т.ГАНБАТ