2023                05           16                                      2023/ШЦТ/393

 

 

                                МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ц.Эрдэнэчимэг д*******галж,

Шүүх хуралдааны тэмдэглэлийг н*******ийн бичгийн д*******га Б.Ганзаяа хөтлөн,

Улсын яллагч: Д.Батзаяа  

Шүүгдэгч: Н.Н******* н*******ыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаана******* Баянгол дүүргийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасна******* ял сонсгож, яллах дүгнэлт үйлдэж хялб*******шуулсан журма******* хянан шийдвэрлүүлэх саналтай ирүүлсэн Х******* ******* овогт Н******* Н*******д холбогдох 23000000774 дуга*******тай эрүүгийн хэргийг 2023 оны 5 дуга******* с*******ын 10-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол улсын иргэн, 1966 оны 9 дүгээр с*******ын 15-ны өдөр Ховд аймагт төрсөн, 57 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, сантехникч  мэргэжилтэй, ОНӨААТҮГ-т машинист ажилтай, ам бүл 5, эхнэр хүүхдүүд, зээгийн хамт Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо, Голден п*******к-2 хотхоны ******* дуга******* байрны тоотод оршин суудаг, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, хэрэг х*******иуцах чадв*******тай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй,

Х******* ******* овогт Н******* Н******* /РД:*******/.   

 

Холбогдсон хэргийн тала*******: /Прокурорын яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

Шүүгдэгч Н.Н******* нь “...2023 оны 3 дуга******* с*******ын 16-ны өдөр Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо, Голден п*******к-2 хотхоны 301 дүгээр байрны урд талд хохирогч Б.Б*******ийн  iphone xs max загв*******ын г******* утсыг олоод бусдын өмч гэдгийг мэдсээр байж худалдан борлуулж завшсаны улмаас 775.000 төгрөгийн хохирол учруулсан...” гэх гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт оролцогч н*******аас г*******гасан мэдүүлэг, талуудаас шинжлэн судалсан эд мөрийн болон бичгийн нотлох б*******имтад үндэслэн Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.7 дуга******* зүйлд заасна*******       

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

НЭГ: Гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугийн тала*******

Шүүх хэргийн бодит байдлыг тогтоох з*******чмын дагуу Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.7 дуга******* зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасна******* талуудын мэтгэлцээний үндсэн дээр, шинжлэн судалсан нотлох б*******имтын хүрээнд шүүгдэгч Н.Н******* нь “...2023 оны 3 дуга******* с*******ын 16-ны өдөр Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо, Голден п*******к-2 хотхоны 301 дүгээр байрны урд талд хохирогч Б.Б*******ийн  iphone xs max загв*******ын г******* утсыг олоод бусдын өмч гэдгийг мэдсээр байж худалдан борлуулж завшсаны улмаас 775.000 төгрөгийн хохирол учруулсан...” гэх үйл б*******имт буюу хэргийн нөхцөл байдлыг тогтоолоо.

 

Дээрх үйл б*******имт нь шүүх хуралдаана******* шинжлэн судалж, хэлэлцэгдсэн д*******аах нотлох б*******имтууда******* хангалттай нотлогдон тогтоогдов. Үүнд:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Н.Н*******ын “...Гэм буруу дээрээ м*******гахгүй..” гэх мэдүүлэг,

 

Эрүүгийн 23000000774 дуга*******тай хэргээс:

Мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд Э.Б*******ийн хохирогчоор өгсөн “...2023 оны 3 дуга******* с*******ын 16-ны өдөр 21 цагийн орчимд гэрийнхээ гадаа өөрийн х******* өнгийн Тоёота Акуа тээврийн хэрэгсэлтэй явж байсан ба манай ээж миний г******* утсыг ашиглаж байгаад өвөр дээрээ тавиад буусан байсан. Би тухайн үед Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо Голден П*******к-2 хотхоны урд ордог хэсэг дээр явж байсан. Манай ээж буухдаа миний г******* утсыг унагаагаад буусан байсан. Тэгээд утас байхгүй болохоор нь г******* утсаа хайгаад олдохгүй болохоор нь байрныхаа хяналтын камерыг шүүж үзэхэд ээж машинаас буухдаа г******* утсыг маань унагаагаад *******аас нь нэг 160-170 орчин өндөртэй махлагдуу эрэгтэй хүн аваад явсан байсан. Миний г******* утас цагаан өнгийн айфон экс эс макс загв*******ын х******* өнгийн гэртэй, эвдрэл гэмтэлгүй утас байсан. 2018 онд Солонгос улсаас 1.600.000 вон буюу Монгол мөнгөөр 3.200.000 төгрөгөөр авч байсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 9-10 тал/,

 

“Дамно” ХХК-ийн 2023 оны 03 дуга******* с*******ын *******-ны өдрийн БГ2-23-594 дуга*******тай шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 16-17 тал/,

 

Хяналтын камерын бичлэгт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн 62-66 тал/,

 

Мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд Н.Н*******ын яллагдагча******* өгсөн “...Тухайн үед орой болсон х*******анхуй байсан болохоор би эзнийг нь тэр хави******* хайж байгаад гэрлүүгээ аваад орсон юм. Утсыг олоод хүнд юм уу цагдаад өгөөгүй миний буруу, би тухайн буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 31-32 тал/,

 

Мөн шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Н.Н*******ын эрүүгийн х*******иуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 35 тал/, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хх-ийн 43 тал/, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа /хх-ийн 46 тал/ зэрэг бичгийн нотлох б*******имтуудыг шинжлэн судлав. 

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээр дурдсан нотлох б*******имтууд нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлэгдсэн байх бөгөөд эдгээр нь өөр хоорондоо агуулгын зөрөөгүй, энэ хэрэгт хама*******алтай, ач холбогдолтой, хэргийн бодит байдлыг тогтоож хэргийг эцэслэн шийдвэрлэхэд хангалттай байх тул шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгон үнэлэв.

 

Мөрдөн шалгах ажиллагаага******* хэргийн оролцогч н*******ын хуули******* хамгаалагдсан эрхийг хассан, хязга*******ласан шүүхээс үндэслэл бүхий тогтоол г*******гахад сөргөөр нөлөөлөхүйц Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нөхцөл байдал тогтоогдоогүй тул шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасны дагуу прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд шүүгдэгчийн гэм буруутай эсэхэд дүгнэлт хийж, хэргийг хянан шийдвэрлэлээ.

 

Шүүгдэгч Н.Н*******т холбогдох хэргийн үйл б*******имт, нөхцөл байдал, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан нотлох б*******имтуудыг тал бүрээс нь шинжлэн судалж дүгнэхэд шүүгдэгч Н.Н******* нь “...2023 оны 3 дуга******* с*******ын 16-ны өдөр Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо, Голден п*******к-2 хотхоны 301 дүгээр байрны урд талд хохирогч Б.Б*******ийн  iphone xs max загв*******ын г******* утсыг олоод бусдын өмч гэдгийг мэдсээр байж худалдан борлуулж завшсаны улмаас 775.000 төгрөгийн хохирол учруулсан...” болох нь хохирогч Э.Б*******ийн мэдүүлэг, “Дамно” ХХК-ийн 2023 оны 03 дуга******* с*******ын *******-ны өдрийн БГ2-23-594 дуга*******тай шинжээчийн дүгнэлт, хяналтын камерын бичлэгт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд зэргээр нотлогдон тогтоогдлоо.

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг болон мөн хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцохоор хуульчлагдсан байна.

 

          Шүүгдэгч Н.Н******* нь гэмт үйлдэлдээ идэвхтэй бөгөөд ухамс*******тай хандаж, хохирол хор уршигт зориуд хүргэсэн байх тул Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.3 дуга******* зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасна******* санаатай гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзнэ.

 

Иймд шүүгдэгч Н.Н*******ын “...2023 оны 3 дуга******* с*******ын 16-ны өдөр Баянгол дүүргийн ******* дуга******* хороо, Голден п*******к-2 хотхоны 301 дүгээр байрны урд талд хохирогч Б.Б*******ийн  iphone xs max загв*******ын г******* утсыг олоод бусдын өмч гэдгийг мэдсээр байж худалдан борлуулж завшсаны улмаас 775.000 төгрөгийн хохирол учруулсан...” үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан гэж дүгнэж, шүүгдэгчийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож шийдвэрлэв.

 

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол төлбөрийн тала*******:

Хохирогч Э.Б******* нь мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд мэдүүлэхдээ “...ям******* нэгэн гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй болно...” гэх хүсэлтийг г*******гасан болохыг дурдаж байна.

 

Хоёр: Эрүүгийн х*******иуцлагын тала*******:

Шүүгдэгч Н.Н******* нь гээгдэл эд хөрөнгө завшсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь тогтоогдсон, тэрээр хэрэг х*******иуцах чадв*******тай, хуульд заасан хөөн хэлэлцэх хугацаа дуусаагүй тул эрүүгийн х*******иуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй.  

 

Шүүхээс шүүгдэгч Н.Н*******т ял оногдуулахдаа “Эрүүгийн х*******иуцлага нь тухайн хүн, хуулийн этгээдийн үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чан*******, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байна” гэсэн шуд*******га ёсны з*******чмыг б*******имтлав.

 

Шүүгдэгч Н.Н******* нь гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дура*******аа хүлээн зөвшөөрсөн тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлд заасны дагуу хэргийг хялб*******шуулсан журма******* шийдвэрлүүлж өгнө үү гэсэн хүсэлтийг г*******гасан байна. /хх-ийн 67 тал/,

 

Иймд хэргийг хялб*******шуулсан журма******* шийдвэрлэж өгнө үү гэх хүсэлтийн дагуу прокуророос хэргийг хялб*******шуулсан журма******* хянан шийдвэрлэх тухай тогтоол г*******ган, яллах дүгнэлт, ялын санал үйлдэж хэргийг шүүхэд ирүүлснийг шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан нөхцөл хангагдсан гэж дүгнэж, хэргийг шууд хянан шийдвэрлэх боломжтой гэж үзэн хялб*******шуулсан журма******* хянан шийдвэрлэсэн болохыг дурдах нь зүйтэй.

 

Прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж, ялын төрөл хэмжээний тала******* Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.3 дуга******* зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг б*******имтлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасна******* 4 /дөрвөн зуун тавь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 4.000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулах саналыг шүүгдэгч Н.Н*******т танилцуулсныг хүлээн зөвшөөрсөн бөгөөд прокурорын дээрх санал нь Эрүүгийн хуулийг буруу хэрэглээгүй, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг зөрчөөгүй байх тул шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт “…Шүүх хялб*******шуулсан журма******* хэргийг хянан шийдвэрлэх үндэслэл тогтоогдвол, шүүгдэгчийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, прокурорын саналын хүрээнд эрүүгийн х*******иуцлага хүлээлгэж шийдвэр г*******гана...” гэж заасны дагуу прокурорын саналын хүрээнд Н.Н*******т эрүүгийн х*******иуцлага хүлээлгэж шийдвэрлэлээ.

 

Иймд шүүгдэгч Н.Н*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасна******* 4 /дөрвөн зуун тавь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 4.000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ төгрөгөөр торгох яла******* шийтгэж, оногдуулсан ялыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дуга******* зүйлийн 160.1-д заасан 90 хоногийн хугацаанд биелүүлэх үүрэгтэйг, биелүүлээгүй бол хорих яла******* солих болохыг түүнд тайлб*******лав.

 

Энэ хэрэгт нэгтгэсэн болон тусга*******ласан хэрэггүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны з*******дал нэхэмжилж ирүүлээгүй, хохирол төлбөр төлөгдсөн болохыг тус тус дурдаж, шүүгдэгч Н.Н*******т урьд авсан хувийн баталгаа г*******гах таслан сэргийлэх *******га хэмжээг хэвээр хэрэглэхээр тогтов.

 

Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 22 дуга******* зүйлийн 22.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 4, 5 дахь хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дуга******* зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Х******* ******* овогт Н******* Н*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бусдын гээгдэл эд хөрөнгө завших гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дуга******* зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасна******* шүүгдэгч Н.Н*******ыг 4 /дөрвөн зуун тавь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 4.000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ төгрөгөөр торгох яла******* шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дуга******* зүйлийн 2, 5 дахь хэсэгт заасна******* шүүгдэгч Н.Н******* нь шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дуга******* зүйлийн 160.1 дэх хэсэгт заасан шүүхийн шийдвэрийг сайн дура******* биелүүлэх 90 /ер/ хоногийн хугацаанд биелүүлэхийг даалгаж, биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын *******ван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих яла******* солихыг түүнд мэдэгдсүгэй.

 

4. Шүүгдэгч Н.Н******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны з*******далгүй, хэрэгт эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, нэгтгэсэн болон тусга*******ласан хэрэг үгүй, хохирогч гомдол саналгүй гэсэн болохыг тус тус дурдсугай.

 

5. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 7, 8 дахь хэсэгт заасна******* шүүхийн шийдвэрт талууд, оролцогч гагцхүү Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн тохиолдолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичихээс бусад тохиолдолд гомдол, эсэргүүцэл г*******гах эрхгүйг дурдсугай.

 

6. Шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Н.Н*******т урьд авсан хувийн баталгаа г*******гах таслан сэргийлэх *******га хэмжээг хэвээр хэрэглэсүгэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                    Ц.ЭРДЭНЭЧИМЭГ