МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Л.Батбаатар даргалж, тус шүүхийн хуралдааны 5 дугаар танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Э ХХК

Хариуцагч: Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газар нарын хоорондын газрын маргааныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Э, Д.О, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Я.Ц, Ц.Т, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Д.Цнар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэг. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлага:

1.1. Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газрын 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн 2.071.514.391.60 /хоёр тэрбум далан нэгэн сая таван зуун арван дөрвөн мянга гурван зуун ерэн нэгэн төгрөг жаран мөнгө/ төгрөгийн татварын өр үүсгэн нэхэмжилсэн I93409212106151* дугаартай татварын нэхэмжлэхийг хууль бус захиргааны акт болохыг тогтоож, хүчингүй болгуулахаар маргаж байна.

Хоёр. Хэргийн үйл баримт, процессын түүхийн талаар:

2.1. “...2014 онд Татварын албанаас Э ХХК-ийн 2008-2012 оны албан татварын ногдуулалт, төлөлтийн байдлыг шалгаж, татвар төлөхөөс зайлсхийсэн гэх 8,535,288,969,901.70 төгрөгийн зөрчил илрүүлэн, Татварын ерөнхий /2008 оны/ хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.2.6-д заасныг үндэслэн эрүүгийн хэрэг бүртгэлт хийлгэхээр татварын улсын байцаагчийн 2014 оны 7 дугаар сарын 25-ны өдрийн 210000334 дүгээр дүгнэлтийг гаргажээ.[1]

2.2. Уг дүгнэлтийн дагуу Мөрдөн байцаах газрын Эдийн засгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсээс 2014 оны 8 дугаар сарын 25-ны өдөр “Э” ХХК-д Эрүүгийн хуулийн 166 дугаар зүйлийн 166.2-т зааснаар 201425000486* дугаартай эрүүгийн хэрэг үүсгэж, мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулсан боловч “...татвараас зайлсхийсэн эсэх нь тогтоогдоогүй гэмт хэрэг гарсан эсэх нь нотлогдоогүй..” үндэслэлээр Прокурорын 2015 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн 2771 дүгээр тогтоолоор эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгожээ[2].

2.3. Гэвч Эдийн засгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсээс мөрдөн шалгах ажиллагаа дахин явуулан  шинжээч томилж, 2018 оны 5 дугаар сарын 04-ний өдөр дүгнэлт гаргуулахад[3]  “Э” ХХК-ийг 2008-2012 онд “...Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.1-д заасан хувь хэмжээгээр тооцоход 2,071,514,391.61 төгрөгийн татвар төлөхөөр байна...” гэжээ.

2.4.Энэ дүгнэлтийг үндэслэн “Э” ХХК-ийг татвар төлөхөөс зайлсхийсэн гэмт хэрэгт дахин буруутгасан боловч 2015 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2 дахь хэсэгт заасныг дагуу “гэмт хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан” гэх үндэслэлээр Прокурор 2018 оны 6 дугаар сарын 04-ний өдөр Хэрэг бүртгэлтийн хэргийг хаах тухай 157 дугаар тогтоолыг гаргажээ.

2.5.Улмаар хариуцагчаас дээрх 2018 оны шинжээчийн дүгнэлт, прокурорын тогтоол зэргийг үндэслэн  “...Э” ХХК-аас 2,071,514,391.61 төгрөгийн нөхөн татварыг төлүүлэх...”[4] 2018 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдрийн 211800206 дугаар “татварын ногдуулалт төлөлтийг шалгасан тухай” актыг гаргажээ.

 2.6. Уг актыг тус шүүхийн 2019 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдрийн шүүх шийдвэрээр “...татварын улсын байцаагч Ц.Э, Б.Б нар нь маргаан бүхий актаар Э ХХК-д хариуцлага хүлээлгэхдээ Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн 1.2-т заасан зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааг явуулаагүй, 3.1 дүгээр зүйлд заасны дагуу холбогдогчийн эрхийг эдлүүлээгүйгээр акт тавьсан нөхцөл байдлыг шүүхээс нэмж тодруулах шаардлагатай гэж үзэн...”Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.3.11 дэх хэсэгт заасны дагуу дахин шинэ акт гаргах хүртэл буюу 3 сарын хугацаагаар түдгэлзүүлэн шийдвэрлэсэн[5].

2.7. Гэтэл хариуцагчаас дээрх шүүхийн шийдвэрт заасан ажиллагааг, тогтоосон хугацааны дотор хийж гүйцэтгээгүй тул Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 107 дугаар зүйлийн 107.6 дахь хэсэгт зааснаар 2018 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдрийн 211800206 дугаар “татварын ногдуулалт төлөлтийг шалгасан тухай” акт хүчингүй болсон байна.

2.8. Харин Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн газраас Нийслэлийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Ц.О-ийн 2018 оны 06 дугаар сарын 04-ний өдрийн 157 дугаар тогтоолд гомдол гаргасныг тус газрын Ерөнхий прокурор, хууль цаазын тэргүүн зөвлөх Ш.Н хянан үзээд  2020 оны 05 дугаар сарын 18-ны өдрийн 02 дугаар прокурорын тогтоолоороо “...Нийслэлийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Ц.О-ийн 2018 оны 06 дугаар сарын 04-ний өдөр үйлдсэн 157 дугаар тогтоолын Тогтоох хэсгийн 4 дэх заалтад “Татварын байгууллага нь “Э” ХХК-ийн 2,071,514,391.61 төгрөгийн татварыг нөхөн төлүүлэхээр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу шаардах эрхтэй болохыг дурдсугай” гэж нэмэлт өөрчлөлт оруулжээ[6]

2.9.  Дээрх прокурорын тогтоол гарсантай холбогдуулан “Э” ХХК-ийн татварын зөрчилд  дахин хяналт шалгалт хийж, дахин төлөх татварыг тодорхойлох шаардлагагүй гэж үзэн “Э” ХХК-аас  2,071,514,391.61 төгрөгийн татварын өрийг барагдуулахаар 2020 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан[7].

2.10. Улмаар иргэний хэрэгт хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явагдаж байх хугацаанд буюу 2021 оны 06 дугаар сарын 15-ны өдөр Татварын ерөнхий хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1.7-д заасны дагуу “Э” ХХК-аас  2,071,514,391.61 төгрөгийн татварын өрийг нэхэмжилсэн i93409212106151* дугаартай маргаан бүхий татварын нэхэмжлэхийг Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газрын татварын улсын байцаагч С.Т, Я.Ц нар үйлджээ[8].

Гурав: Нэхэмжлэлийн үндэслэлийн талаар хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч өмгөөлөгчийн тайлбар:

3.1. Хариуцагчаас Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Т 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн i93409212106151* дугаартай татварын нэхэмжлэхийнхээ үндэслэлийг “...Татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдрийн 211800206 дугаар шийтгэлийн хуудсыг хүчингүйд тооцсон нь тус компанийг улсад төлөх албан татварыг зогсоох, хүчингүй болгосон зүйлгүй. Учир нь 2018 оны 06 дугаар сарын 04-ний өдрийн 157 дугаар прокурорын тогтоолоор 2.071.514.391.60 төгрөгийг төлөх ёстой гэдэг нь тогтоогдсон. Хуулиар ногдуулсан татварыг хэрхэн барагдуулах нь тодорхойгүй гэсэн үндэслэлээр татварыг хүчингүй болгох үндэслэл байхгүй. Процесс ажиллагааг хуульд нийцүүлж хийнэ.Татварын ерөнхий хуулийн 54 дүгээр зүйлийн 54.1.3-д заасан нөхцөл байдал үүссэн тул нэхэмжлэхийг хүргүүлсэн...” тайлбарлан маргасан болно.

3.2.Харин нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Э шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “...Нэхэмжлэгч талаас 2.071.514.391.60 төгрөгийн өр үүсгэсэн тайлан гаргаагүй, татварын тайлангийн залруулга хийгээгүй. Татварын өрийг тогтоосон нөхөн ногдуулалтын акт, шийтгэлийн хуудас хэрэгт нотлох баримтаар авагдаагүй.

...2021 оны 6 дугаар сарын 02-ны өдрийн шүүгчийн захирамжаар улсын төсөвт учирсан хохирол мөн эсэхийг тогтоолгохоор шинжээч томилж, нэхэмжлэхийг харвал татварын өр гэхээс илүүтэй улсын төсвийн учирсан хохирлыг гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. Татварын өр эсхүл хохирол нэхээд байгаа эсэх талаар нотлох баримтуудаа гаргаж өгөөч гэхээр Татварын ерөнхий газрын Том татвар төлөгчийн газраас шинээр нотлох баримт болох маргаан бүхий 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн татварын нэхэмжлэхийг үйлдсэн.

...Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр хороо, Жамъяан гүний гудамж, Марко Пологийн хаягтаа манай компани үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа. Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хавсралтын арын хуудсанд, татварын нэхэмжлэхэд дээрх хаягийг бичсэн байхад хаяггүй гэдэг. Гүйцэтгэх захирал нь ковидын улмаас Монгол улсад орж ирэх боломжгүй байгаа тохиолдлыг компанийг хаяггүй гэж үзэх ямар ч үндэслэл биш. Энэ компани, нягтлан бодогчид үйл ажиллагаа явуулж байхад хуулийн этгээдийг хаяггүй болсон гэж үзэх үндэслэлгүй. Хаяггүй болсон гэж Татварын ерөнхий хуулийн 54 дүгээр зүйлийн 54.1, 54.1.3-т заасныг үндэслэвэл гарч байгаа захиргааны акт нь нэхэмжлэх биш байна.

...Татварын нэхэмжлэх дээрээ Татварын ерөнхий хуулийн 51 дүгээр зүйлээ дурддаг боловч өнөөдөр урьдчилж нэхсэн, иргэний шүүхээр шийдвэрлэгдэх нь тодорхой болсон гэсэн тайлбар гаргаж байгаа нь хууль зүйн үндэслэлгүй. Прокурор хохирлын асуудал байвал зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж тайлбар авч, нотлох баримтыг шалган судалж, шийтгэх хуудсаар торгууль ногдуулах ёстой байтал ийм ажиллагаа явуулаагүй. 2014 оноос хойш 8 жилийн хугацаанд нэг асуудлаар бүх шатны газарт явж байгаа...” гэв.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.О шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “...Энэ бүх хугацаанд татварын хяналт шалгалт хийгдсэн ч акт нь гардаггүй. 2017 онд шалгалт хийгдээд акт тавина гэж тавиагүй, дараа нь маргалдаж байж арай гэж нэг акт тавиулсан чинь тэр нь маргаантай акт болсон. Нэхэмжлэх гэх баримт бичгийг 2019 оны Татварын ерөнхий хуулиас өмнө татвар төлөгч татварын магадлалаа тодорхойлж татварын өр, илүү төлөлтийг гаргаад, төлөлтөө хийгээд явдаг байсан. Шинэ хуулиар арай сайн практикийг оруулж ирэх зорилгоор татвар төлөгчийн ногдуулсан ногдуулалт дээр Татварын албаны зүгээс хууль эрх зүйн баримт гаргаж байж илүү хүчин төгөлдөр болох юм гэдэг үндэслэлээр нэхэмжлэл гарга гэсэн аргыг нийцүүлэх гэж хуульд оруулсан. Бусад татвар төлөгчдөд муу жишиг тогтоох арга барил, татварын алба дураар авирлах жишгийг тогтоох гээд байгаа. Е систем руу ороод харахаар 2.071.514.391.60 төгрөгийн нэхэмжлэхийг 2020 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдөр үүсгэсэн. Системд ороод харахаар 6 сарын 15-ны өдөр үүсгэсэн нэхэмжлэхийг 2019 онд үүсгэсэн юм шиг харагдаад байна. Системээ засаад үүсгэсэн огноог зассан байх магадлалтай...” гэв.

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Я.Ц шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа”...Татварын албанд 2020 оноос татварын нэгдсэн систем гэж програм шинэчлэгдэн орж ирсэн. Татварын хяналт шалгалтын фишер программ татварын удирдлагын нэгдсэн системтэй 2021 онд уялдаж орж ирсэн. Фишер системээс татварын удирдлагын нэгдсэн систем рүү хөрвөхдөө 2021 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр эднийд татварын өрийн нэхэмжлэхийг үүсгэсэн. 2019 оны 05 дугаар сард ноогдол фишер программд ороод ирсэн байсан. Хоёр програмын уялдаатай холбоотой асуудал...” гэв.

ҮНДЭСЛЭХ НЬ:

Шүүх нэхэмжлэл,түүний үндэслэл, түүнд хавсаргасан нотлох баримтууд, хариуцагчийн тайлбар, хавтас хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг судлан үзэж, дараах үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэлээ.

Дөрөв: Маргаан бүхий актын хууль зүйн үндэслэлийн тухайд:

4.1. Татварын ерөнхий хуулийн /2019 он/ 48 дугаар зүйлийн 48.2-т “Татварын алба нь татвар төлөгч бүрийн төлбөл зохих татварын ногдуулалт, төлөлт, ...татварын өрийг татварын тайлан болон шийтгэлийн хуудас, татварын актад үндэслэн бүртгэнэ...”.

4.2.Харин татварын өрийн талаар Татварын ерөнхий хуулийн 50, 51 дүгээр зүйлүүдэд зохицуулсан ба 50 дугаар зүйлийн 50.1-д “Доор дурдсан хугацаанд төлөөгүй татвар, алданги, торгууль /цаашид "татварын өр" гэх/-ийг татварын өрд тооцно”, ...50.1.3-т “нөхөн ногдуулалтын акт, шийтгэлийн хуудсаар тогтоосон татвар...,” гэжээ.

4.3.Гэтэл хариуцагчаас Татварын ерөнхий хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1-д заасан татварын өрд тооцсон хуулийн шаардлагыг хангасан татварын акт гаргаагүй атлаа Татварын ерөнхий хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1-д “Татварын алба энэ хуулийн 50 дугаар зүйлд заасан татварын өрийг төлүүлэхээр татварын нэхэмжлэх /цаашид "нэхэмжлэх" гэх/-ийг татвар төлөгчид хүргүүлсэн байна.

4.4.Хэрэгт авагдсан болон нотлох баримтад дурдсан шүүхийн шийдвэр[9], тогтоол[10] зэргээс үзвэл  “Э” ХХК-ийн 2,071,514,391.61 төгрөгийн татварыг ногдуулахдаа татварын актад эрх зүйн үндсэн шаардлага болох формаль эрх зүй /шийдвэр гаргах ажиллагаанд эрх нь хөндсөн субъектыг оролцуулах, захиргааны акт хуульд заасан хэлбэрийн шаардлагыг хангуулах/, материаллаг эрх зүйн хувьд /хууль ёсны зарчимд үндэслэгдсэн, тухайн актыг гаргах хуулийн зохицуулалттай нийцэж байх шаардлагыг хангасан/ байхыг дурдсан.

4.5.Татварын байгууллага чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ Захиргааны ерөнхий хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.1-т “хуульд үндэслэх;”, 4.2.5-т “...шийдвэр нь үндэслэл бүхий байх; зарчмыг чанд мөрдөх учиртай. Татварын байгууллагын аливаа үйл ажиллагаа хууль нийцсэн,татварын захиргааны акт эрх зүйн зөрчилгүй байж, татвар төлөгчөөс хуульд заасан үндэслэл журмын  дагуу хуулиар ногдуулсан татвараа авах ёстой юм.

4.6.Гэвч хариуцагчаас дээрх зарчмыг хэрэгжүүлэхгүйгээр Нийслэлийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Ц.О-ийн 2018 оны 06 дугаар сарын 04-ний өдөр үйлдсэн 157 дугаар тогтоолын тогтоох хэсэгт  “Э” ХХК-ийг /2002 оны/ Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 166 дугаар зүйлийн 166.2 дахь хэсэгт заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдалтайгаар татвар төлөхөөс зайлсхийх гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон талаар тэмдэглээгүй байхад 4 дэх заалтад “Татварын байгууллага нь “Э” ХХК-ийн 2,071,514,391.61 төгрөгийн татварыг нөхөн төлүүлэхээр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу шаардах эрхтэй болохыг дурдсугай” гэх  нэмэлт өөрчлөлтийн үндэслэн эцэслэгдэн шийдвэрлэгдээгүй асуудлаар татварын өр үүсгэж, маргаан бүхий нэхэмжлэхийг үйлдэн  “Э” ХХК-аас Татварын ерөнхий хуулийн 51 дүгээр зүйлийн  51.1.7-д заасны дагуу нэхэмжлэхээр татварын өрийг төлөх тухай шаардлага хүргүүлж байгаа нь хууль зүйн үндэслэлгүй болно.

4.7.Товчхондоо татварын алба хуулиар тодорхойлсон татварын өр үүсээгүй байхад татвар төлөгчөөс татварын өр төлүүлэхээр нэхэмжлэх үйлдэж байгаа нь зүйд нийцэхгүй.

4.8.Хариуцагчаас нэхэмжлэгч “Э” ХХК-ийн 2,071,514,391.61 төгрөгийн татварын зөрчлийг татварын хяналт шалгалтын явцад тогтоогдсон гэж үзвэл Татварын ерөнхий хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1.26-д ““татварын акт” гэж татварын улсын байцаагчийн үйлдсэн нөхөн ногдуулалтын акт, нэмэгдсэн өртгийн албан татварын ногдуулалт, төлөлтийг баталгаажуулсан акт,...” гэж заасан “татварын акт”-ыг үйлдэн.

4.9.Ингэхдээ Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлд 2019 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт өөрчлөлт орж Татварын ерөнхий хууль хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөгдөж эхэлсэн байх ба өмнөх Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлд хамаарч байсан зарим зөрчил нь Татварын ерөнхий хуулийн 82-84 дүгээр зүйлд зааснаар зохицуулагдах болсонтой холбогдуулан материаллаг болон процессын хэм хэмжээг зохицуулж буй Татварын ерөнхий хууль эсхүл Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийг дагаж мөрдөх эсэхээ хариуцагч өөрийн эрх хэмжээнийхээ хүрээнд шийдвэрлэхээр байжээ.

4.10.Түүнчлэн хавтас хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан “Э” ХХК-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээнд 2006 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн өөрчлөлтөөр “Сүхбаатар дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Жамьян гүний гудамж, ...утас1: 327810 ...хаягийг” шинээр бүртгэсэн.

4.11.Хариуцагч байгууллагын бүртгэлд уг хаяг бүртгэгдсэн байхаас гадна маргаан бүхий акт болон Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн захирамжид[11] тус хаяг бичигдсэн.

4.12.Маргаж буй үйл баримттай холбогдуулан нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч болон хариуцагч байгууллагын зүгээс байнга албан бичгээр болон хуульд заасан итгэмжлэлээр олгосон төлөөлөгчөөр дамжуулан харьцаж байсан[12] зэргээс үзвэл хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн “Татварын ерөнхий хуулийн 54 дүгээр зүйлийн 54.1.3-д “татвар төлөгч Монгол Улсад оршин суух хаяггүй болсон” үндэслэл бий болсон гэх тайлбар үндэслэл муутай байна.

4.13.Өөрөөр хэлбэл хариуцагчийн үйлдлийг эрсдэлтэй татварыг урьдчилан хураах үйл ажиллагаа гэж зөвтгөн үзэх боломжгүй.

4.14.Иймд дээрх дурдсан нөхцөл байдлыг дүгнэвэл Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газар нь татвар төлөгч “Э” ХХК-аас мөнгөн төлбөр төлөх үүргийг шаардах эрх үүсгэсэн хууль зүйн үндэслэл бүхий татварын актыг гаргаагүй атлаа 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн 2.071.514.391.60 /хоёр тэрбум далан нэгэн сая таван зуун арван дөрвөн мянга гурван зуун ерэн нэгэн төгрөг жаран мөнгө/ төгрөгийн татварын өр үүсгэн i93409212106151* дугаартай татварын нэхэмжлэхээр хуульд заасан үндэслэл журмаас гадуур татварын өр үүсгэн нэхэмжилж байгаа нь хууль бус, уг актын улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндөж байх тул уг актыг хүчингүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

4.15. Эцэст нь хавтас хэрэгт авагдсан аж ахуйн нэгж, байгууллагын татварын тодорхойлолтоор 2020 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдрийн байдлаар нэхэмжлэгч “Э” ХХК-д татварын өр үүсээгүй^[13] атал шүүхийн хэлэлцүүлгийн шатанд шинжлэн судалсан татварын албаны цахим баримтын системд 2019 онд татварын өр үүссэн байдалтай байсан[14] тул нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нараас Татварын албаны цахим системтэй холбоотой асуудлаар тусгай чиг үүргийн байгууллагад хандах нь зүйтэй болно.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.3, 106.3.1,106.3.12-т заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.  Татварын ерөнхий хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1, 50.1.3, 51 дүгээр зүйлийн 51.1-д заасныг баримтлан “Э” ХХК-аас Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газарт холбогдуулан гаргасан шаардлага бүхий нэхэмжлэлийг хангаж, Татварын ерөнхий газрын Том Татвар төлөгчийн  газрын 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн 2.071.514.391.60 /хоёр тэрбум далан нэгэн сая таван зуун арван дөрвөн мянга гурван зуун ерэн нэгэн төгрөг жаран мөнгө/ төгрөгийн татварын өр үүсгэн нэхэмжилсэн i93409212106151* дугаартай татварын нэхэмжлэхийг хууль бус захиргааны акт болохыг тогтоож, хүчингүй болгосугай.

2.  Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 /далан мянга хоёр зуу/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70,200 төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгчид буцаан олгосугай.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1-д зааснаар хэргийн оролцогчид болон тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                   Л.БАТБААТАР