Шүүх | Налайх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Энхбаатарын Энхжаргал |
Хэргийн индекс | 108/2023/0122/Э |
Дугаар | 2023/ШЦТ/121 |
Огноо | 2023-08-21 |
Зүйл хэсэг | 11.6.1., |
Улсын яллагч | Д.Аянагүл, |
Налайх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2023 оны 08 сарын 21 өдөр
Дугаар 2023/ШЦТ/121
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Налайх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Э.Энхжаргал даргалж,
шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ц.Ууганчимэг,
улсын яллагч Д.Аянагүл,
хохирогч Г.*******,
шүүгдэгч Г.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар
Налайх, Багахангай дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Аянагүлийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ******* овогт *******гийн *******ад холбогдох эрүүгийн ******* дугаартай хэргийг 2023 оны 08 дугаар сарын 11-ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Монгол Улсын иргэн, *******-ны өдөр *******, т төрсөн, ******* настай, *******, боловсролтой, мэргэжилтэй, “” ХХК-ийн д ажилтай, ам бүл 4, эхнэр, хамт ,, тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэл үгүй,
******* овогт *******гийн ******* /РД: /.
Холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч Г.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 2023 оны 05 дугаар сарын 18-ны өдөр Налайх дүүргийн тоотод Г.*******ийг “гэрт хэрүүл маргаан хийлээ, аавыг элдвээр хэллээ” гэх шалтгаанаар түүний хоолойноос нь боож газар унаган улмаар нүүрэн тус газарт нь өшиглөсний улмаас хохирогч Г.*******ийн биед уруул, хамрын нуруунд шарх, 2 шүдний булгаралт, хүзүүнд зулгаралт гэмтэл бүхий эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогджээ.
1.1. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас гаргасан тайлбар, мэдүүлэг:
Шүүгдэгч Г.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “Нэмж ярих зүйл байхгүй, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв.
Хохирогч Г.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “Тухайн өдрийн өглөө би ажлаасаа чөлөө аваад гэртээ байхад эхнэрийн дүү бид хоёрыг шартаж үхлээ ганц архи аваад ирээч гээд гэртээ дуудсан. Очоод 2 шил архи уусан. гийн нөхөртэй юм яриад сууж байхад миний толгой руу шалны модоор цохиод толгой халгасан. Тэнд байсан хүмүүс цагдаа дуудна гэсэн чинь эхнэр “би цагдаа дээр очиж чадахгүй” гээд зугтаасан. Тэгээд би эхнэрийг хайгаад гэрт очиход байгаагүй, харин өвөөгийндөө байсан. Өвөө миний толгой дээр наалт нааж өгөөд, надад 0.33 литрийн архи авч өгсөн. Би маргааш нь ажилтай учраас архинаас гурван хундага л уусан. Тэгээд эхнэрээ гэртээ харья гэхэд эхнэр согтсон байсан болохоор би явахгүй гээд зөрүүдэлсэн. Тэр үед Г.******* ах “хөдөө ажлаасаа ирээд аав дээрээ үнсүүлэх гэж ирлээ” гээд гаднаас орж ирсэн. Эхнэрийн дүү надад “эгчийг би таны хойноос явуулъя” гэхээр нь би хойд гэрт нь орж цустай хувцсаа сольчхоод урд гэрээс утсаа авах гээд орсон чинь Г.******* ах намайг яваагүй байгаа юм уу гээд цохисон. Би гэдсэндээ хагалгаатай учраас гэдэс рүү цохих байх гээд гэдсээ хамгаалахад миний нүүр лүү цохисон. Тэгээд би шууд өвөөгийн гэрээс гараад өөрийн аавынд очсон. Аав цагдаад өргөдөл бичиж өгсөн. Уг нь би цагдаад гомдол саналгүй гэж хэлсэн боловч Г.******* ах хөдөө ажил руугаа явсан байсан. Дараа нь Г.******* ах ажлаасаа ирээд бид уулзсан” гэв.
1.2. Шүүх хуралдаанаар тогтоогдсон хэргийн үйл баримтын талаар:
Шүүгдэгч Г.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 2023 оны 05 дугаар сарын 18-ны өдөр Налайх дүүргийн, тоотод Г.*******ийг “гэрт хэрүүл маргаан хийлээ, аавыг элдвээр хэллээ” гэх шалтгаанаар түүний хоолойноос нь боож газар унаган улмаар нүүрэн тус газарт нь өшиглөсний улмаас хохирогч Г.*******ийн биед уруул, хамрын нуруунд шарх, 2 шүдний булгаралт, хүзүүнд зулгаралт гэмтэл бүхий эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйл баримт буюу хэргийн нөхцөл байдал хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Үүнд:
Дээрх нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоож чадсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулиар тогтоосон нотлох баримт цуглуулах, бэхжүүлэх талаарх журам, шаардлагыг зөрчсөн болон хэргийн оролцогчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчсөн, хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул шүүх тэдгээр баримтыг хууль ёсны, үнэн зөв баримтууд гэж үнэлсэн болно.
1.3. Эрх зүйн дүгнэлт:
Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг бөгөөд гэмт этгээд хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр халдаж, энэхүү үйлдлийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байх субьектив болон обьектив шинжийг хангахыг шаарддаг.
Хууль зүйн хувьд шүүгдэгч Г.*******ын үйлдэл нь идэвхтэй, ухамсартай үйлдэл бөгөөд хохирогч Г.*******ийн эрх чөлөөнд халдаж, хөнгөн зэргийн гэмтэл учруулж, хор уршигт зориуд хүргэсэн байх тул түүнийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр хүний эрүүл мэндэд хохирол учруулсанд тооцно.
Шүүгдэгч Г.*******ын үйлдлийн улмаас хохирогчийн биед эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах болон хөдөлмөрийн ерөнхий чадварыг 10% алдагдуулах хөнгөн гэмтэл учирсан нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон байх тул хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан гэж үзнэ.
Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч Г.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ “гэрт хэрүүл маргаан хийлээ, аавыг элдвээр хэллээ” гэх шалтгаанаар түүний хоолойноос нь боож газар унаган улмаар нүүрэн тус газарт нь өшиглөсний улмаас хохирогч Г.*******ийн биед уруул, хамрын нуруунд шарх, хоёр шүдний булгаралт, хүзүүнд зулгаралт гэмтэл бүхий эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.
Харин хохирогч Г.*******ийн биед учирсан дагзанд шарх гэмтлийг өөр орон зай, цаг хугацаанд, өөр хүн учруулсан байх тул энэ хэрэгт хамааралгүй болохыг дурдах нь зүйтэй байна.
Иймд улсын яллагчийн дүгнэлтийг хүлээн авч, шүүгдэгч Г.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй гэж шүүх дүгнэв.
Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар:
Гэмт хэргийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан бөгөөд мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хохирогч Г.******* нь баримтаар нэхэмжилсэн зүйлгүй, шүүхийн хэлэлцүүлэгт “шүүгдэгч Г.*******тай хохиролтой холбоотой буюу шүд хийлгэх асуудлаар тохиролцсон” гэж мэдүүлсэн тул шүүгдэгч Г.*******ыг энэ тогтоолоор бусдад төлөх төлбөргүйд тооцов.
Гэмт хэргийн улмаас хохирогчийн биед учирсан хор уршиг арилаагүй буюу хоёр шүд булгарч унасан байх тул хохирогч Г.******* нь гэмт хэргийн улмаас учирсан гэм хорын хохирлыг нотлох баримтаа бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар шүүгдэгч Г.*******аас нэхэмжлэх эрхтэйг дурдав.
Хоёр. Эрүүгийн хариуцлагын талаар:
Шүүх хуралдаанд улсын яллагч “шүүгдэгч Г.*******ад Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 900 (есөн зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 900.000 (есөн зуун мянга) төгрөгөөр торгох ял оногдуулах” гэсэн дүгнэлт гаргасан ба уг ялын дүгнэлттэй холбогдуулан шүүгдэгч, хохирогч нар санал, тайлбар гаргаагүй болно.
Шүүгдэгч Г.******* нь урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудсаар Цагдаагийн ерөнхий газрын бүртгэлийн санд бүртгэгдээгүй буюу ял шийтгэлгүй байх ба шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4-т заасан “хохирогчийн зүй бус үйлдлээс шалтгаалан гэмт хэрэг үйлдсэн” гэснийг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож, харин Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй.
Шүүх шүүгдэгч Г.*******ад эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал (согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ гэрт хэрүүл хийлээ, аавыг элдвээр хэллээ гэж шалтаглан маргаан үүсгэж хүний биед халдсан), учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар (хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан, хоёр шүд булгарч унасан, хор уршиг арилаагүй), хувийн байдал (гэм буруугаа хүлээж, гэмшиж байгаа байдал, анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, эрхэлсэн тодорхой ажилтай, торгох ял биелэгдэх боломжтой) зэргийг харгалзан прокурорын гаргасан саналын хүрээнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 900 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 900.000 төгрөгөөр (1нэгж=1.000 төгрөг) торгох ял оногдуулж, шүүгдэгчийн цалин хөлс, орлого олох боломжийг харгалзан тухайн ялыг 3 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож шийдвэрлэв.
Шүүгдэгч нь уг хугацаанд торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулж, урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж шийдвэрлэв.
Шүүгдэгч Г.******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй байна.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 4, 36.6, 36.7, 36.8, 37.1 дүгээр зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Э.ЭНХЖАРГАЛ