2023          9            19                                    2023/ШЦТ/736

 

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

 ****************************************** дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ц*******Мөнх-Эрдэнэ даргалж,       

 шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б*******Ганзаяа                

улсын яллагч С*******Бичинхүү,  

шүүгдэгч Н*************************************************,

хохирогч Б************************************************* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар,    

 

Нийслэлийн ****************************************** дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ****************************************** овогт ****************************************** ******************************************д холбогдох эрүүгийн ****************************************** тоот дугаартай, хэргийг 2023 оны 8 дугаар сарын 31-ний өдөр хүлээн авч, хянан хэлэлцэв*******   

 

Монгол Улсын иргэн, 1990 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдөр ****************************************** аймгийн ****************************************** суманд төрсөн, 33 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, Түүх музейн судлаач мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл 3, ах, ахын хүү нарын хамт ****************************************** аймгийн ****************************************** сум 2-р баг, ****************************************** 8 хэсгийн улаан худаг 1 дүгээр гудамжны 8 тоотод суух хаягтай боловч ****************************************** дүүргийн 10 дугаар хороо, Нарангийн 6Б тоотод оршин суудаг гэх, урьд ял шийтгэлгүй, ****************************************** овогт ****************************************** ****************************************** /РД:******************************************/

 

Холбогдсон хэргийн талаар

  

Шүүгдэгч Н************************************************* нь 2023 оны 7 дугаар сарын 08-ны өдөр ****************************************** дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Н*******П*******Шастины нэрэмжит 3 дугаар төв эмнэлгийн автобусны буудлын зүүн талд эхнэртэйгээ хардсаны улмаас иргэн Б*************************************************ийн нүүрэн тус газарт 1 удаа мөргөж, түүний эрүүл мэндэд дээд баруун 1 дүгээр шүдний бүрэн булгарал, дээд баруун 2 дугаар болон зүүн дээд 1 дүгээр шүдний хагас хугарал гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ*******

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

  Нэг******* Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаарх дүгнэлт: 

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр хэрэгт авагдсан яллах болон цагаатгах талын дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитойгоор шинжлэн судлав******* Үүнд:   

шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Н************************************************* “*********************2023 оны 7 дугаар сарын 07-ны шөнө 23 цагийн үед манай эхнэр бол эрүүл байсан, миний хувьд наадмын өмнө амралт авсан байсан тул караокед сууж байсан******* Намайг караоке руу орж байхад хохирогч гэх залуу манай эхнэрийн дэргэд суусан******* Тэгээд караокеноос буцаад гараад ирэхэд хохирогч гэх залуу манай эхнэр лүү хараад зогсож байхаар нь ахын дүү яваачээ гээд 2-3 удаа хэлсэн******* Тэгэхэд миний үгийг тоохгүй над руу хараад байхаар нь би нэг удаа түлхсэн******* Түлхсний дараа дахиад хараад байхаар нь ахин нэг удаа түлхэхэд над руу өшиглөсөн******* Өшиглөхөөр нь хөлийг нь бариад хойшоо түлхээд унагаасан******* Тэгээд босож ирээд миний зүүж байсан сахиус, гинжийг таслахаар нь татаад мөргөсөн******* Хүний шүдийг хугалсандаа харамсаж байгаа******* Тэр шөнөдөө хохирогч би хөгжим үлээдэг хүн наадмын бэлтгэлд гарсан байгаа яаж ийж байгаад шүдийг янзлаад өгөөч надад найдвартай янзалдаг газар байгаа гэхээр нь 08-ны өглөө эмнэлэг дээр очсон******* Ямар зардлаар эмчлэхийг хэлээд нийт 330,000 төгрөг болно гэхээр нь цалингаа авсан байсан болохоор шууд өгсөн*********************” гэх мэдүүлэг /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/,

 

шүүхийн хэлэлцүүлэгт хохирогч Б************************************************* “*********************2023 оны 7 дугаар сарын 08-нд ажил руугаа явж байсан******* Явж байхдаа ажлынхаа хүн рүү залгаад утсаар чихэвчээр яриад зогсож байсан******* Тэгтэл араас нэг залуу ирээд чи юу хийж байгаа юм гэхээр нь утсаар ярьж байна гэхэд чи эндээс яв гээд түлхсэн******* Би явлаа штээ гэхэд машин тойрч ирээд намайг унагаасан******* Өөдөөс нь би өшиглөөд боссон******* Босоод яагаад байгаа юм бэ гэхэд чи энд байж болохгүй гээд мөргөсөн******* Тэр дор нь би цагдаа дуудсан******* 2 шүдээ янзлуулж авмаар байна******* 1 шүд бүр унасан, 1 шүд өрөвсөлтэй болоод эм ууж байгаа*********************” гэх мэдүүлэг /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/,

 

мөрдөн байцаалтад хохирогч Б*************************************************ийн өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 6-7 дугаар хуудас/,

 

            Шүүх шинжилгээний ерөнхий газрын 2023 оны 7 дугаар сарын 31-ний өдрийн Хүний биед хийсэн шүүх эмнэлгийн шинжилгээний ****************************************** тоот “*********************1*******Б*************************************************-н биед дээд баруун 1-р шүдний бүрэн булгарал, дээд баруун 2-р болон зүүн дээд 1-р шүдний хагас хугарал гэмтэл тогтоогдлоо******* 2******* Дээрх гэмтүүд нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр, нэг удаагийн цохих үйлдлээр үүсэх боломжтой******* 3*******Хэрэг болсон гэх хугацаанд үүсэх боломжтой******* 4*******Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2*******4*******1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна******* 5*******Цаашид нэг шүдний бүрэн булгаралт нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадварыг тогтонги 5% алдагдуулна*********************” гэх дүгнэлт /хавтаст хэргийн 17-18 дугаар хуудас/,

 

            Шүүгдэгчийн хувийн байдалтай холбоотой:

            -  эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хавтаст хэргийн 33 дугаар хуудас/,            

            -  иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хавтаст хэргийн 36 дугаар хуудас/,

            - эд хөрөнгөтэй эсэх дэлгэрэнгүй лавлагаа /хавтаст хэргийн 40 дүгээр хуудас/ зэрэг хэрэгт цуглуулж бэхжүүлж авсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судалсан болно******* 

 

Хэрэгт авагдсан яллагдагч, хохирогч, гэрчийн мэдүүлгийг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журам шаардлагыг зөрчөөгүй, нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу байх тул шүүх эдгээр баримтыг хэргийг шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, хамаарал бүхий талаас нь үнэлж хууль ёсны гэж үзэж үнэлж дүгнэлээ*******

 

 Дээрх нотлох баримтуудаас дүгнэхэд шүүгдэгч Н************************************************* нь 2023 оны 7 дугаар сарын 08-ны өдөр ****************************************** дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Н*******П*******Шастины нэрэмжит 3 дугаар төв эмнэлгийн автобусны буудлын зүүн талд эхнэртэйгээ хардсаны улмаас иргэн Б*************************************************ийн нүүрэн тус газарт 1 удаа мөргөж, түүний эрүүл мэндэд дээд баруун 1 дүгээр шүдний бүрэн булгарал, дээд баруун 2 дугаар болон зүүн дээд 1 дүгээр шүдний хагас хугарал гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан хэргийн үйл баримт тогтоогдож байна*******   

 

Хэргийн зүйлчлэл болон нотлох баримтын талаарх хууль зүйн дүгнэлт

 

Улсын яллагч шүүхийн хэлэлцүүлэгт: “*********************шүүгдэгч Н*************************************************д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах, бусдад төлөх төлбөргүй*********************” гэх дүгнэлтийг гаргав*******

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан нотлох баримтуудыг харьцуулан шалгаж, нотлох баримтын эх сурвалжийг магадлах аргаар шалгаж үнэлэхэд:

Шүүгдэгч Н************************************************* нь 2023 оны 7 дугаар сарын 08-ны өдөр ****************************************** дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Н*******П*******Шастины нэрэмжит 3 дугаар төв эмнэлгийн автобусны буудлын зүүн талд эхнэртэйгээ хардсаны улмаас иргэн Б*************************************************ийн нүүрэн тус газарт 1 удаа мөргөж, түүний эрүүл мэндэд дээд баруун 1 дүгээр шүдний бүрэн булгарал, дээд баруун 2 дугаар болон зүүн дээд 1 дүгээр шүдний хагас хугарал гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь

хохирогч Б*************************************************ийн өгсөн: “*********************2023 оны 7 дугаар сарын 08-ны өдөр шөнийн 01 цагийн үед ****************************************** дүүргийн 6 дугаар хорооны нутагт байрлах 3-р эмнэлгийн замын хойд талын автобусны буудлын зүүн талд байрлах CU сүлжээ дэлгүүр орох зорилгоор алхаж байгаад хүн рү залгах гээд гудамжинд утсаа халааснаас гаргаж ирээд зогсож байтал хажуу талд байсан караокены гадна шатан дээр нэг үл таних согтууруулах зүйл хэрэглэсэн байдалтай эмэгтэй сууж байсан******* Тэгтэл уг караокеноос үл таних 30 орчим насны эрэгтэй хүн гарч ирснээ уг эмэгтэйтэй намайг хардаад чи юу хийж байгаа юм гэж байснаа над дээр ирээд намайг түлхсэн******* Тэгэхээр нь би уг залууд хандаад би утсаар яриад зогсож байна гэж хэлсэн******* Тэгтэл уг залуу намайг барьж авснаа газар түлхэж унагаж байснаа миний дээрээс цохих гэхээр нь би уг үл таних залууг түлхэж газраас боссон******* Тэгээд уг залуу дахиад над руу дайрах гээд байхаар нь уг залууд хандаж та хүн андуураад байгаа юм бишүү гэж хэлэхд уг залуу миний нүүр рүү нэг удаа мөргөсөн******* Би өөрийнхөө ам хэсгийг гараараа дартал миний үүдэн гурван ширхэг шүд унасан*********************” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 6-7 дугаар хуудас/,

 

            Шүүх шинжилгээний ерөнхий газрын 2023 оны 7 дугаар сарын 31-ний өдрийн Хүний биед хийсэн шүүх эмнэлгийн шинжилгээний ****************************************** тоот “*********************1*******Б*************************************************-н биед дээд баруун 1-р шүдний бүрэн булгарал, дээд баруун 2-р болон зүүн дээд 1-р шүдний хагас хугарал гэмтэл тогтоогдлоо******* 2******* Дээрх гэмтүүд нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр, нэг удаагийн цохих үйлдлээр үүсэх боломжтой******* 3*******Хэрэг болсон гэх хугацаанд үүсэх боломжтой******* 4*******Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2*******4*******1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна******* 5*******Цаашид нэг шүдний бүрэн булгаралт нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадварыг тогтонги 5% алдагдуулна*********************” гэх дүгнэлт /хавтаст хэргийн 17-18 дугаар хуудас/ зэрэг нотлох баримтуудаас дүгнэхэд шүүгдэгч Н************************************************* нь гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр хохирогч Б*************************************************ийн эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд халдсан гэмт үйлдэл хийсэн болох нь нотлогдон тогтоогдож байна*******

Иймд ****************************************** дүүргийн прокурорын газраас шүүгдэгч Н*************************************************д холбогдуулан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь үндэслэлтэй, хэргийн бодит байдалд нийцсэн, Эрүүгийн хуулийг зөв хэрэглэсэн байх тул шүүгдэгч Н*************************************************г хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй гэж шүүх дүгнэв*******

Шүүгдэгч Н************************************************* нь гэмт хэргийн зүйлчлэлийн талаар маргаагүй бөгөөд гэм буруугаа сайн дураар хүлээн зөвшөөрсөн болно*******  

Хохирлын талаар

Хэргийн хохирогч Б*************************************************ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан нь тухайн гэмт хэргийн улмаас шууд учирсан үр дагавар буюу гэмт хэргийн хохирол болох бөгөөд учирсан гэмтлийн улмаас эмчилгээ үйлчилгээ хийлгэх зэрэг болон бусад зайлшгүй зардал нь гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн дагавар буюу хор уршигт тооцогдох юм*******

Хавтаст хэрэгт хохирлын талаарх баримт хавсаргагдаагүй бөгөөд хохирогч нь “*********************эмчилгээ үйлчилгээ хийлгэх шаардлагатай*********************” гэх тул хохирогч Б************************************************* нь гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлоо нотлох баримтаа бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар шүүгдэгч Н*************************************************гаас нэхэмжлэх эрхтэй болохыг дурдав*******   

Хоёр: Эрүүгийн хариуцлага оногдуулах талаарх шүүхийн дүгнэлт:

Шүүхээс шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй*******

Улсын яллагч:  “*********************Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Н*************************************************д 800 /найман зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800,000 /найман зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулсугай

шүүгдэгч: “*********************Тусгайлан гаргах саналгүй*********************” гэх санал, дүгнэлтийг тус тус гаргалаа*******

Шүүхээс шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагын хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзаж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Н*************************************************д 700 /долоон зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 700,000 /долоон зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулав*******

   Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурдъя******* 

Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22*******1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36*******2, 36*******6, 36*******7, 36*******8, 36*******10, 36*******13, 37*******1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон 

 

ТОГТООХ нь:

 

            1******* Шүүгдэгч ****************************************** овогт ****************************************** ******************************************г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай*******

 

2******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11*******6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Н*************************************************д 700 /долоон зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 700,000 /долоон зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулсугай*******

 

3******* Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5*******3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар Н*************************************************д оногдуулсан 700 /долоон зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 700,000 /долоон зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ялыг 3 /гурав/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож, энэ хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг дурдсугай*******    

 

4******* Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, шүүгдэгч нь бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурдсугай*******

 

5******* Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36*******5 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар хохирогч Б************************************************* нь гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлоо нотлох баримтаа бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар шүүгдэгч Н*************************************************гаас нэхэмжлэх эрхтэй болохыг дурдсугай******* 

 

6******* Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36*******10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэр уншиж сонсгосноор хүчин төгөлдөр болохыг дурдсугай*******

 

7******* Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38*******2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай******* 

 

8******* Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37*******1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл гаргасан бол шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болтол Н*************************************************д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй*******   

 

 

 

 

 

           ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                             Ц*******МӨНХ-ЭРДЭНЭ