МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

            ******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Г.Мөнхбат даргалж тус шүүхийн “А” танхимд хаалттай хийсэн шүүх хуралдаанд

Нарийн бичгийн дарга Ж.Батдэлэг

Улсын яллагч О.Эрхэмбаяр,

Шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан ******* аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн *******д холбогдох эрүүгийн ******* дугаартай хэргийг 20******* оны 10 дугаар  сарын 19-ний өдөр хүлээн авч хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, *******-ны өдөр төрсөн, ******* настай, эмэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, Монгол Улсын Их сургуулийн ******* дүгээр курсийн оюутан, ам бүл *******, хүүхдүүдийн хамт /******* аймгийн ******* сумын ******* дүгээр баг тоотод оршин суух үндсэн хаягтай/ /одоо ******* аймгийн Сайнцагаан дугаар баг 1*******5-р байрны тоотод оршин суух овогт /РД:ЗД01221*******26/

 

Шүүгдэгч ******* нь /яллах дүгнэлтэд дурдсанаар/ 20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр ******* аймгийн ******* сумын ******* дүгээр багийн нутаг дэвсгэр тоотод зүс таних хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас буюу пиво цацлаа гэж маргалдаж, үснээс нь татаж унаган нүүрэн тус газарт нь алгадаж, толгойн тус газарт нь өшиглөсний улмаас түүний эрүүл мэндэд “тархи доргилт” гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

                                                                  ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

         Шүүхийн хэлэлцүүлгээр дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.Үүнд:

 

-Шүүгдэгч ******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ “Миний буруу байсан. Надад гомдол байхгүй” гэв.

- Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд яллагдагчаар өгсөн “20******* оны 0 сарын 21-ний өдөр ******* аймгийн ******* сумын 1 дүгээр баг Дэнжийн 2-******* тоотод гэртээ байхад салсан нөхөр над руу утсаар залгаад “хоёр хүүхдийнхээ талаар ярья, манайд ороод ир” гэж хэлсэн. той юм яриад байж байтал араас орж ирсэн. , хоёр хамтран амьдардаг юм. орж ирэнгүүтээ той юм ярьж байгаад муудалцаад, ыг түлхээд, ширээн дээр байсан стакантай пиво аваад над руу цацчихсан. Тэгэхээр нь миний уур хүрээд Уран-Эрдэнийг үсдээд, зүүн хацар руу нь 2 удаа алгадсан. Тэгсэн чинь бид 2-ыг салгаад гэрээс гараад явсан. А. намайг эзгүй байхад буюу 20******* оны 0******* сараас 06 сар хүртэл манай нөхөр той харилцаа үүсгэж, дотноссон байсан. Намайг утсаар залгаж хэл амаар доромжилдог байсан, тийм учраас таарамжгүй байсан. Над руу утсаар залгаж мөн чат мессэж бичиж сэтгэлзүйн дарамтанд оруулдаг байсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн *******2/

- Насанд хүрээгүй хохирогч “20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр би найз залуу ын хамт хөдөөнөөс сумын төв дээр иртэл манай найз залуу “би найзтайгаа уулзчихаад ирье” гэсэн. Тэгэхээр нь “тэгвэл би гэрийн гадаа буугаад үлдэе” гэж хэлээд буугаад үлдсэн. Тэгээд би найз руу залгаад “би сумын төв дээр ирчихсэн байна, хоёулаа дэлгүүр орох уу” гэж чат бичихэд “гэртээ байна, хүрээд ир” гэсэн. Тэгээд г гэрээс нь аваад гийн найз залуу уулзчихаад, сургуулийн тоглоомын талбай дээр байж байтал залгаад “гэртээ байна хүрээд ир” гэсэн. гийн хамт ын хашааны гадаа ирээд г үлдээгээд, гэрт нь орох гэтэл гэрэл нь унтраалттай, гэрийнх нь хаалга дотроосоо түгжээтэй байсан. Хаалгыг нь тогштол хаалгаа онгойлгосон. Гэрт нь ортол той сууж байгаад салсан эхнэр нь цуг байж байсан. Тэгтэл “би нөхөртэйгөө юм ярьж байна, чи зайл” гээд хөөсөн. Тэгэхээр нь “чиний нөхөр гэж юу байдаг юм” гэхэд “хуулиараа бол миний нөхөр, чи зайл” гээд дахиад хөөсөн. Тэгээд ширээн дээр нь ын мотоциклынх нь түлхүүр байсныг автал хажууд нь стаканы талаар пиво байсан. Тэр стакантай пивыг авч руу цацчихаад гэрээс гарах гээд үүд рүү явж байтал миний үснээс барьж аваад арагшаа татаад унагаасан. Тэгээд үснээс чирээд гэрийн зүүн хойд хэсэгт аваачаад намайг зодож эхэлсэн. Тэгэхээр нь г ороод ирээч гэж хашхиртал орж ирсэн. Тэгээд , 2 миний үснээс ын гарын тавиулах гэсэн тавихгүй байсан. Тэгээд миний гэдэс болон толгой руу дэвсээд нүүр рүү нулимаад, алгадаад, зодоод байсан. Тэгээд , хоёр салгахаар нь би гийн хамт гэрээс гараад, мотоциклыг нь унаад гэр рүүгээ явсан. Замаараа г буулгачихаад гэртээ ирээд байж байтал аавынхаа машиных уначихсан той хамт манай гэрт ирсэн. Би босоод очтол намайг алгадсан. д зодуулсны улмаас нүүрний зүүн талын хацар хөхөрч хавдсан, баруун талын хацар шалбарсан. Толгойны орой хэсэг хавдсан байсан. Мөн зүүн хөл гуя хэсгээрээ хөхөрч хавдсан байсан. Миний толгой өвдөөд байгаа. Би гомдолтой байна. гэх хүнд хуулийн хариуцлага хүлээлгэмээр байна” гэх мэдүүлэг /хх-ийн -9/

- Гэрч О.ын “Би 20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр эхнэр хамт хөдөөнөөс сумын төв дээр ирээд, эхнэрийг хадмын хашааны гадаа буулгачихаад, аавын хашаанд байх гэртээ ирээд байж байтал гэх найз “хотоос ирлээ” гээд эхнэр, хүүхдийн хамт ороод ирсэн. бид хоёр 2.5 литрийн нийслэл нэртэй пиво хувааж уучхаад, хөдөө гэр рүүгээ явлаа гээд гарсан. Гэртээ байж байгаад салсан эхнэр ын 9*******00116 дугаарын утас руу залгаж “чи хаана байна, Эрдэнэдалай сумаас ирсэн юм уу, би хүү Мандуултайгаа ярих гэсэн юм” гэтэл “чи өөрөө хаана байгаа юм, чамтай ярих зүйл байна” гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь “би суман дээр ээжийн хашаанд гэртээ байна” гэж хэлтэл утсаа салгасан. Удаагүй ороод ирсэн. Надад хандаж “хоёулаа гэрлэлтийн баталгаагаа салгуулна, шүүхэд өргөдөл гаргасан байгаа” гээд ярьж байтал манай эхнэр ороод ирсэн. Тэгтэл бид хоёрын ууж байсан пивоны үлдэгдлийг руу цацчихаад, үүд рүү эргэтэл ардаас нь үсдэж, татаж унагаад зодсон. Тэгтэл гаднаас найз Цэнгэл ороод ирсэн. Тэгээд хоёрыг салгатал гэрээс гараад хашааны гадаа байсан мотоцикл унаад явсан. д зодуулсны улмаас манай эхнэр зүүн шанаа нь хавдаж хөхөрсөн, гарынх нь дотор талд хөхөрсөн, толгой өвдөөд байна гэж байсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 11-12/

- Гэрч М.гийн “20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр гэртээ байж байхад “сумын төв дээр ирчихсэн байна, цуг дэлгүүр оръё” гэж чат бичсэн. Дэлгүүр орчхоод найз залуу болох ынд ирсэн. Би гэрт оролгүй хашааны гадаа үлдсэн. Удалгүй гэр дотор нь хүмүүс маргалдаад эхэлсэн. Тэгээд байж байтал “Цэнгэлээ” гээд хашхирахаар ямар нэгэн юм боллоо гэж бодоод ортол той сууж байгаад салсан гэх эмэгтэй ын гэрийн зүүн хойд хэсэгт Уран-Эрдэнийг газар унагаачихсан, үснээс нь зулгааж зодоод,   ыг хориод байж байсан. Тэгээд би Уран-Эрдэнийг дагуулаад гэрээс нь гарч явсан. үснээс нь зулгааж гэдэс рүү нь *******-******* удаа өшиглөсөн. Мөн толгой, нүүр хэсэг рүү нь *******-******* удаа өшиглөсөн. бид хоёр хориод дийлэхгүй байсан. Мөн толгой руу нь нулимаад байсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 1*******-15/

- Гэрч “20******* оны 0 сарын 21-ний орой ******* сумын ******* дүгээр баг тоотод гэртээ байж байхад охин 21 цаг *******0 минутын орчимд гадуур явж байгаад гэртээ ирсэн. Удалгүй 22 цагийн үед хашаан дотор нэг машин орж ирснээ гэр рүү гэх эмэгтэй ороод ирсэн. Орж ирээд рүү дайраад “ миний албан ёсны нөхөр, хоёр хүүхдийн минь эцэг, чи муу янхан” гэх зэргээр харааж зүхээд Уран-Эрдэнийг нэг удаа алгадаад авсан. Тэгээд хашхичаад байхаар нь ыг гэрээс дагуулж гараад, Уран-Эрдэнийг “битгий хэрүүл хий, би цагдаа дуудчихъя” гээд цагдаа руу залгатал машинаа унаад давхиад яваад өгсөн. ирэхдээ уйлсан байдалтай “ намайг зодчихлоо” гэж ирсэн. Хуулийн дагуу шийдүүлмээр байна. Нааш, цааш явсан зардал зөндөө гарсан, төлж өгөх байх гэж бодож байна” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 20/

- ******* аймгийн шүүхийн шинжилгээний хэлтсийн шинжээчийн 20******* оны 0 дугаар сарын 2*******-ний өдрийн 11 дугаартай “ биед тархи доргилт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь хязгаарлагдмал мохоо гадаргуутай зүйлийн үйлчлэлээр үүссэн байх боломжтой байна. Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.*******.1-т зааснаар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Гэмтэл үүссэн цаг хугацааг нарийн тогтоох боломжгүй. 1- хоногийн хугацаанд үүссэн байх боломжтой” гэх дүгнэлт /хх-ийн *******-2*******/    

- Шинжээч эмч М.Баттүвшингийн “Тухайн тархи доргилт гэмтэл нь хязгаарлагдмал мохоо гадаргуутай зүйлээр үүсэх боломжтой. Хэдэн удаагийн үйлчлэлийн улмаас үүсэхийг тогтоох боломжгүй. Толгой руу өшиглөх, алгадах, унагаах үед үүсэх боломжтой” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 2-29/

- Насанд хүрээгүй хохирогч насыг тоолсон тэмдэглэл /хх-ийн *******0/                                                           

- Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн **************/

- Шүүгдэгчийн хувийн байдалтай холбоотой баримтууд болон хэрэгт авагдсан бусад баримтуудыг шинжлэн судлав.

 

      Хэрэгт авагдсан болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт судлагдсан дээрх баримтуудыг мөрдөн байцаалтын шатанд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлж авсан байх тул шүүх нотлох баримтаар үнэлж  шийдвэрлэлээ.

 

         Үйл баримт, хэргийн зүйлчлэлийн талаар :

       Шүүхийн хэлэлцүүлэгт судлагдсан дээрх баримтуудаар насанд хүрээгүй хохирогч А. нь 20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр ******* аймгийн ******* сумын ******* дүгээр багийн нутаг дэвсгэр тоот хашаанд байх гэрт бусдад зодуулсан үйл баримт тогтоогдож байна.

       Хохирогч А. нь бусдад зодуулсан дээрхи үйл явдлын улмаас түүний эрүүл мэндэд “тархи доргилт” бүхий гэмтэл учирсан, уг гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.*******.1-д зааснаар хөнгөн зэргийн гэмтэлд хамаарч байгаа болох нь шинжээч эмчийн 11 дугаартай дүгнэлтээр нотлогдож байна.

       Хохирогч эрүүл мэндэд учирсан “тархи доргилт”  бүхий хөнгөн зэргийн гэмтлийг шүүгдэгч *******  20******* оны 0 дугаар сарын 21-ний өдөр пиво цацлаа гэх шалтгаанаар үсдэх алгадах, толгойн тус газарт нь өшиглөх байдлаар учруулсан болох нь хохирогч А.,  гэрч О., М. нарын мэдүүлгээр тогтоогдож байна.

       Хохирогч А.Уран-Эрдэнийг үсдэх, алгадах, толгойн тус газарт нь өшиглөх зэргээр эрүүл мэндэд нь хөнгөн гэмтэл учруулж байгаа шүүгдэгч *******ын үйлдэл нь гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр үйлдэгдсэн, шүүгдэгч *******ын хохирогчийн бие махбодид халдан зодож байгаа үйлдэл болон хохирогчид учирсан гэмтэл хоёр хоорондоо шалтгаант холбоотой байна.

       Өөрөөр хэлбэл хүний бие махбодид халдаж зодсоноор түүний эрүүл мэндэд гэмтэл учирна гэдгийг шүүгдэгч ******* мэдэх  боломжтой атлаа бусдыг зодож байгаа нь хохирол хор уршгийг буюу хохирогчийн эрүүл мэндэд гэмтэл учруулахыг хүсч, санаатай үйлдсэн байна гэж үзэх үндэслэл болно. 

       Шүүгдэгч *******ын дээрх үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан ба шүүгдэгчид холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байна.

       Иймд шүүгдэгч *******ыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож шийдвэрлэлээ. 

             

       Шүүхээс оногдуулах ял шийтгэл, бусад асуудлын талаар:

       Энэ гэмт хэрэг гарахад насанд хүрээгүй хохирогчийн шүүгдэгч рүү пиво цацсан зүй бус үйлдэл нөлөөлсөн нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.*******-т заасан эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болох бөгөөд шүүгдэгчийн үйлдэлд эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.

       Иймд эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болон шүүгдэгчийн хувийн байдлыг харгалзан Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ялаас торгох ялыг сонгон, 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, түүнд оногдуулсан  торгох ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсноос хойш ******* сарын хугацаанд хэсэгчилэн төлүүлэхээр тогтоолоо.

       Шүүх хуралдаанд оролцсон улсын яллагчаас шүүгдэгчид Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар зорчих эрхийг хязгаарлах ял оногдуулах санал гаргасан боловч шүүгдэгч нь төгсөх курсийн оюутан, бага насны хүүхдүүдийн хамт амьдардаг зэрэг байдлыг харгалзан торгох ял оногдуулахаар шийдвэрлэв.

 

            Хохирол төлбөр, бусад асуудлын талаар:

     Шүүгдэгч нь энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжилсэн эд зүйлгүй, эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад насанд хүрээгүй хохирогч болон түүний хууль ёсны төлөөлөгчөөс хохирол, хор уршигтай холбоотой баримтыг ирүүлээгүй, тодорхой дүнгээр шүүгдэгчээс хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болохыг тус тус дурдав.

     Насанд хүрээгүй хохирогч болон түүний хууль ёсны төлөөлөгч нь шүүгдэгчээс хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй боловч шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байдлыг харгалзан насанд хүрээгүй хохирогч болон түүний хууль ёсны төлөөлөгч нь өөрт учирсан хохирлын талаархи баримтаа бүрдүүлэн иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэлээ хангуулах эрхтэй болохыг заах нь зүйтэй.

      Шүүхээс шүүгдэгч *******д торгох ял оногдуулсан тул шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол түүнд урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

 

            Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6.1, *******6.2 дугаар зүйлийн 1, 2, *******, ******* дэх хэсэг, *******6.6, *******6., *******6., *******6.10, *******6.1*******, *******.1, *******.2 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ НЬ:

 

1.Шүүгдэгч Адууч овогт ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Адууч овогт д 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж шийтгэсүгэй.

*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн  5.******* дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар  шүүгдэгч ******* нь шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсноос хойш ******* сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоосугай.

*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.******* дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч нь оногдуулсан торгох ялыг тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжийг 1 хоногоор тооцож, хорих ялаар сольдог болохыг мэдэгдсүгэй.

5.Шүүгдэгч нь энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, насанд хүрээгүй хохирогч болон түүний хууль ёсны төлөөлөгчөөс хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болохыг тус тус дурдсугай.

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6.5 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар насанд хүрээгүй хохирогч, түүний хууль ёсны төлөөлөгч нь өөрт учирсан хохирлын талаарх баримтаа бүрдүүлэн иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэлээ хангуулах эрхтэйг заасугай.

. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээсүгэй.

. Энэхүү шийтгэх тогтоол нь уншин сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд эс зөвшөөрвөл гардуулснаас хойш 1******* хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд шүүгдэгч, насанд хүрээгүй хохирогч түүний хууль ёсны төлөөлөгч, тэдгээрийн өмгөөлөгч гомдол гаргах, улсын яллагч дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ,ШҮҮГЧ                            Г.МӨНХБАТ