ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

          Õýðãèéí èíäåêñ: 171/2014/0009/Э/

 

            Ñóì äóíäûí 7 äóãààð ø¿¿õèéí ýð¿¿ãèéí õýðãèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Á.Ìàíëàéáààòàð äàðãàëæ,

ø¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãààð Ã.Áàòòîãòîõ,

óëñûí ÿëëàã÷ààð Àéìãèéí ïðîêóðîðûí ãàçðûí хяналтын ïðîêóðîð Б.Сүрмандах,

ø¿¿ãäýã ***,

ø¿¿ãäýã÷èéí ºì㺺ëºã÷ Ä.Öàãààíäàðü íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíû òàíõèìä íýýëòòýé õèéâ.

 

Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 216 äóãààð ç¿éëèéí 216.2-ò çààñàí ãýìò õýðýãò *** ä õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 201309000713 äóãààðòàé õýðãèéã 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 23-íèé ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, ø¿¿í õýëýëöëýý.

 

Ø¿¿ãäýã÷ийн áèåèéí áàéöààëò:

Монгол улсын иргэн, *** *** оны *** сарын ***-нд ***төрсөн, *** настай, ***, äýýä боловсролтой, õ¿íñíèé òåõíîëîã÷ мэргэжилтэй, *** àæèëòàé гэх, *** тоотод оршин суудаг, урьд шүүхээр ял шийтгэгдэж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай.

 

Шүүгдэгч *** нь 2013 оны 11 д¿ãýýр сарын 01-нèé ºäðèéí 23 цаг 50 ìèíóòûí орчим ººðèéí ýçýìøëèéí *** улсын дугаарòàé автомашиныг согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ жолоодож яваад иргэн À***ûí æîëîîäîí ÿâñàí *** äóãààðòàé ìàøèíòàé *** маркийн авто машиныг мөргөж зам тээврийн осол гарган улмаар ослын газрыг санаатай орхиж зугтаасан гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

*** нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: ...”2013 оны *** ä¿ãýýð ñарûн ***1-íèé ºäºð 10 äóãààð áàãèéí íóòàã дэвсгэрт ÎÕÓ-ûí êîíñóëûí õàæóóãèéí 4 çàìûí óóëçâàð äýýð óðäààñ õîéøîî ÷èãëýëòýé ÿâæ áаéòàë ãýíýò ò¿ñ òàñ õèéõ ÷èìýý ãàðààä ìèíèé ìàøèí óóëçâàðûí äóíä áàéõ ãýðëýí äîõèîã á¿òýí òîéðîîä ýðãýýä çîãññîí. Òýãýýä áè ìàøèíàà æîëîîäîí 380-ðóó ÷èãëýëòýé óóëçâàð ðóó ÿâæ áàéòàë ìèíèé óðäóóð íýã ýíãèéí ìàøèí øàõàæ îðæ ìðýýä íàìàéã çîãñîîõîä íü áè õààëãàíûõàà öîíõûã îíãîéëãîõîä íýã çàëóó ìàøèíààñ áóóæ èðýýä òà ìèíèé ìàøèíûã ìºðãº÷èõ뺺 ãýýä ò¿ëõ¿¿ðèéã ñóãàëààä àâñàí. Òýãýýä öàãäàà èðýýä íàìàéã ýð¿¿ëж¿¿ëýõýä ºãñºí” ãýâ.

 

Шүүгдэгч *** нь 2013 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 01-нèé өдөр Дархан сумын 10 äóãààр áàãèéí íóòàã äýâñãýðò áàéðëàõ ÎÕÓ-ûí êîíñóëûí õàæóóãèéí 4 çàìûí óóëçâàð äýýð ***  улсын дугаартай автомашиныг согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ жолоодож яваад иргэн À*** æîëîîäîí ÿâñàí *** äóãààðòàé ìàøèíòàé *** маркийн авто машиныг мөргөж зам тээврийн осол гарган улмаар ослын газрыг санаатай орхиж зугтаасан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь:

 

Õýðãèéí ãàçàðò 2013 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 01-íèé ºäºð õèéñýí ¿çëýãèéí òýìäýãëýë, ¿çëýãèéí ÿâöàä áýõæ¿¿ëñýí ôîòî çóðãóóä /õýðãèéí 4-6 äóãààð òàë/,

Çàì òààâðèéí îñîë õýðýã äýýð òîãòîîñîí îñëûí ä¿ãíýëò, ñõåì çóðãóóä /õýðãèéí 7-8 äóãààð òàë/,

Шүүгдэгч *** èéí согтуурал шалгасан тухай тэмдэглэл /хэргийн 9 дахь тал/,

Хохирогч *** мөрдөн байцаалтанд өгсөн: …..”2013 îíû 11  ä¿ãýýð ñàðûí 01-íû ºäðèéí îðîé 23 öàãèéí îð÷èì ººðèéí ýçýìøëèéí *** äóãààðûí àâòî ìàøèíòàé ýõíýð Ýðäýíýöýöýã áîëîí õîéä ñóóäàëä 2 çîð÷èã÷ ñóóëãààä Äàðõàí ñóìûí 10-ð áàãèéí íóòàã äýâñãýðò áàéðëàõ ÎÕÓ-ûí õàæóó òàëä áàéðëàõ 4 çàìûí óóëçâàðààð ç¿¿íýýñ áàðóó ÷èãëýëòýé íýâòðýí ãàðàõ ãýýä ãýðýë äîõèîíû õàðàëäàà ÿâæ áàéõàä åðòºíöèéí ç¿ãýýñ õîéä ç¿ãèéí ÷èãëýëòýé õºõ öýíõýð ºíãèéí *** äóãààðûí ***  ìàðêèéí ìàøèí èðýýä ìºðãºñºí. Òýð ¿åä ìèíèé ìàøèí ýðãýæ áàðóóíààñ ç¿¿í ÷èãëýëä õàðæ çîãñîõîä ìèíèé ìàøèíûã ìºðãºñºí ìàøèí ãýðëýí äîõèîã òîéðîîä õîéä ç¿ãð¿¿ áóþó 380 àéëûí ÷èãëýëä ÿâñàí. Òýð ¿åä áè ýõíýðýý ¿ëäýý÷èõýýä çàì äýýð ÿâñàí òàêñèã çîãñîîãîîä ñóóãààä ìºðãºñºí ìàøèíû àðààñ ÿâààä Ýçýíò ã¿ðýí ðåñòîðàíû õàðàëäàà íºãºº ìàøèíû óðäóóð îðæ õàøèæ çîãñîîñîí. Òýãýýä áè ìàøèíààñ áóóãààä ìºðãºñºí ìàøèíû æîëîî÷òîé óóëçàõ ãýýä î÷èõîä íýã ýìýãòýé àðõè óó÷èõñàí áàéäàëòàé / ¿íýðòýæ áàéñàí/ áàéõààð íü ãàðàà îðóóëààä ìàøèíûã íü óèòðààãààä ò¿ëõ¿¿ðèéã ñóãàëàí àâààä öàãäààä ºãñºí þì”…..гэсэн мэдүүлэг / õàâòàñò хэргийн 20 дахь тал/,

Гэрч Á*** мөрдөн байцаалтад өгсөн: ….”Òóõàéí ºäºð ìàíàé íàéç ***  áèä 2 ìàíàé ãýðò ãàäààä õýëíýýñ íîì îð÷óóë÷èõààä àæëàà äóóññàí ãýýä 1 øèë âèíî, òóñ á¿ð õî¸ð õî¸ð øèë ïèâî õóâààæ óóñàí þì. Òýãýýä íýã ìýäýõýä Õèøèãìàà ìàíàé ãýðýýñ ººðèéíõýý ìàøèíûã æîëîîäîîä ãàðààä ÿâñàí áàéñàí þì. Òýãýýä ìàðãààø ºã뺺 íü Á.Õèøèãìààã ìàøèíàà æîëîîäîæ ÿâààä çàì òýýâðèéí îñîë ãàðãàñàí ãýæ ìýäñýí.” гэх мэдүүлэг /õàâòàñò хэргийн 24 дàхь тал/,

2013 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 22-íû ºäðèéí 054 òîîò òåõíèêèéí øèíæýý÷èéí “á¿ðýýãíèé óðä ãóïåð, ôàìïåðñ öóóðñàí, õºðãºëòèéí áîëîí êîíäåéøèíû ðàäèîòîðûí ãóóðñ àëäñàíààñ øèíãýí ãîîæñîí, ðàäèîòîðûí äýýä òàëûí õºíäëºí òàòóóðãà ãóëçàéñàí çýðýã ãýìòýë íü îñëûí äàðààõ ãýìòýë áàéíà” ãýõ ä¿ãíýëò /õýðãèéí 25-28 äóãààð òàë/

Сэжигтэн *** èéí мөрдөн байцаалтанд өгсөн: “...2013 îíû 11 ñàðûí 01-íèé ºäðèéí 18 öàãèéí ¿åä ñóðãóóëü äýýðýýñýý íàéç *** áèä 2 íîìîî äóóñãàñàí ãýýä 1 øèë âèíî, òóñ á¿ð 2 øèë ïèâî õóâààæ óóãààä áè ãýðë¿¿ãýý õàðõ ãýýä ººðèéíõºº ìàøèíûã æîëîîäîæ ãýðë¿¿ ÿâæ áàéòàë Äàðõàí ñóìûí 10-ð áàãò áàéðëàõ ÎÕÓ-ûí êîíñóëûí ãàçðûí õàæóóä áàéðëàõ 4 çàìûí óóëçâàðò óðäààñ õîéøîî ÷èãëýëòýé ÿâæ áàéòàë ãýíýò ò¿ñ òàñ õèéõ ÷èìýý ãàðààä ìèíèé ìàøèí óóëçâàðûí äóíä áàéõ ãýðëýí äîõèîã á¿òýí òîéðîîä ýðãýýä çîãññîí. Òýãýýä áè ìàøèíàà æîëîîäîí 380-ðóó ÷èãëýëòýé óóëçâàð ðóó ÿâæ áàéòàë ìèíèé óðäóóð íýã ýíãèéí ìàøèí øàõàæ îðæ ìðýýä íàìàéã çîãñîîõîä íü áè õààëãàíûõàà öîíõûã îíãîéëãîõîä íýã çàëóó ìàøèíààñ áóóæ èðýýä òà ìèíèé ìàøèíûã ìºðãº÷èõ뺺 ãýýä ò¿ëõ¿¿ðèéã ñóãàëààä àâñàí. Òýãýýä öàãäàà èðýýä íàìàéã ýð¿¿ëж¿¿ëýõýä ºãñºí.” гэх мэдүүлэг /хэргийн 44-45 дахь тал/, зэрэг хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогджээ.

Иймд шүүгдэгч *** тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын журам зөрчºæ, çàì òýýâðèéí îñîë ãàðãàæ, îñëûí ãàçðààñ ñàíààòàé çóãàòààñàí гэмт хэрэг үйлдсэн үйлдэлд нь Ìîíãîë Уëñûí Эð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 216 äóãààð ç¿éëèéí 216.2-ò çààñíаар ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãыг õ¿ëýýлгэõ болно.

 

шүүгдэгч сайн дураараа хохирогчид 108000 төгрөг хохирлын төлбөрт тооцож, 201309000713 тоот хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримтын хэмжээнд хохирол төлбөр төлөгдсөн гэж шүүх үзлээ.

 

Шүүгдэгч *** д эрүүгийн хариуцлага оногдуулахдаа анх удаа болгоомжгүй гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо сайн дураараа нөхөн төлсөн, үйлдсэн гэмт хэрэгтээ чин санаанаасаа гэмшиж байгаа байдал, гэмт хэрэг гарсан нөхцөл байдал зэргийг харгалзан шүүгдэгчид оногдуулсан хорих ялыг энэ удаа биечлэн эдлүүлэхгүйгээр тэнсэж хянан харгалзахаар шийдвэрлэж байна.

 

Ìîíãîë Óëñûí Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 283 äóãààð ç¿éëèéí 283.1, 286, 294, 297, 298 äóãààð ç¿éë¿¿äýä çààñíûã òóñ òóñ óäèðäëàãà áîëãîí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

 

1. *** ã çàì òýýâðèéí îñîë ãàðñàí ãàçðûã  ñàíààòàé îðõèæ çóãòààñàí гэмт хэрэг үйлдсэн ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

 

2. *** ä Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 216 äóãààð ç¿éëèéí 216.2-ò çààñíààð 1 æèë /нэг æèë/ õîðèõ ÿë øèéòãýñ¿ãýé.

 

3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 52 äóãààð ç¿éëèéí 52.5-ä çààñíààð *** д îíîãäóóëñàí õîðèõ ÿëûã æèðèéí äýãëýìòýé õîðèõ àíãèä ýäë¿¿ëñ¿ãэй.

 

4. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 297 дугаар зүйлийн 297.1.3, 298 дугаар зүйлийн 298.1.1, 298.1.2- т зааснаар шүүгдэгч  Á.Õèøèãìàà нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг тус тус дурьдсугай.

 

5. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-т зааснаар тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц 2013 оны 12 äóãààð сарын 10-нû өдрийн Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай мөрдөн байцаагчийн тогтоолыг хүчингүй болгосугай.

 

6. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1-д зааснаар *** д Эрүүгийн хуулийн 216.2-т зааснаар оногдуулсан 1 жил хорих ялыг тэнсэж, 1 /нэг/ æèë 6 /зургаа/ сарыí хугацаагаар хянан харгалзахаар тогтоосугай.

 

7. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 61.4, 61.5-ä çààñíààð òýíñýãäñýí ÿëòàí *** д õÿíàëò òàâèõûã Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Öàãäààãèéí ãàçàðò õàðèóöóóëæ, õÿíàí õàðãàëçàõ õóãàöààíä çàõèðãààíû øèéòãýë õ¿ëýýâýë öàãäààãèéí áàéãóóëëàãûí ñàíàëûã ¿íäýñëýí õîðèõ ÿëûã áèå÷ëýí ýäë¿¿ëýõèéã *** д ìýäýãäñ¿ãýй.

 

8. Эрүүгийн áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 297 äóãààð ç¿éëèéí 297.1.4-ä çààñíààð øèéòãýõ òîãòîîë õóóëèéí õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë ***д урьд àâñàí áóñäûí áàòëàí äààëòàä ºãºõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã õýâýýð áàéëãàñóãàй.

 

9. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 299 дүгээр зүйлийн 299.3-т зааснаар шийтгэх тогтоол танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд мөн хуулийн 303 дугаар зүйлийн 303.1-д заагдсан шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол, гаргах, эсэргүүцал бичих эрх бүхий этгээд ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын яллагч шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 304 дүгээр зүйлийн 304.1-д зааснаар шийтгэх тогтоолыг гардуулсанаас хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурьдсугай.

10. Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 306 äóãààð ç¿éëèéí 306.1-ä çààñíààð ýíýõ¿¿ øèéòãýõ òîãòîîëä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä øèéòãýõ òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿ëæ, ***д урьд àâñàí áóñäûí áàòëàí äààëòàä ºãºõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã øèéòãýõ òîãòîîëûã áèåë¿¿ëýõ õ¿ðòýë õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

 

 

      

                    ÄÀÐÃÀËÀÃ×

                              د¯Ã×                                             Á.ÌÀÍËÀÉÁÀÀÒÀÐ