ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

Õýðãèéí инäåêñ: 171/2014/0032/Ý/

 

Ñóì äóíäûí 7 äóãààð ø¿¿õèéí ýð¿¿ãèéí õýðãèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Я.Òóóë äàðãàëæ, 

Ш¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Г.Уянга,

Улñûí ÿëëàã÷ Ã.ßíäàã,

Ш¿¿ãäýã÷èéí ºì㺺ëºã÷ Æ.Òóÿà,

Ш¿¿ãäýã÷ *** íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä íýýëòòýé õèéâ.

 Дархан-Уул аймгийн Прокурорын газраас ***ò холбогдóóëàí Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 äóãààð ç¿éëèéí 145.2-т çààñíаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ýð¿¿ãèéí 201309000805 дугаартай õýðãèéã 2014 îíû 1 д¿ãýýð ñàðûí 3-íы ºäºð õ¿ëýýí àâ÷ ø¿¿í õýëýëöëýý.

 

            Монгол Улсын иргэн, *** /ÐÄ: *** /, ***àéìãèéí *** ñóìàíä òºðñºí, ýðýãòýé, *** íàñòàé, á¿ðýí áóñ äóíä áîëîâñðîëòîé, *** òîîòîä îðøèí ñóóõ, улсаас авсан гавьяа шагналгүй,

            - 1995 îíд Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 123 äóãààð ç¿éëèéí 123.2-ä çààñíààð 80.000 òºãðºãººð òîðãîõ ÿë,

            - 1999 îíä Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 123 äóãààð ç¿éëèéí 123.1-ä çààñíààð оногдуулсан хорих ялыг 1 æèëèéí õóãàöààãààð òýíñýæ õÿíàí õàðãàëçñàí,

            - Орхон аймаг дахь Сум дундын шүүхийн *** îíы *** äóãààð ñàðûí ***-íû ºäðèéí *** äóãààð øèéòãýõ òîãòîîëîîð Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 145 äóãààð ç¿éëèéí 145.1-ä çààñíààð 2 ñàð áàðèâ÷ëàõ ÿëààð øèéòãýãäýæ, 2002 îíû 12 äóãààð ñàðûí 09-íèé ºäºð õóãàöàà äóóñ÷ ñóëëàãäñàí

 

Ø¿¿ãäýã÷ ***íь 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 01-íýýñ 02-íä øèëæèõ øºíº 00 öàãèéí îð÷èì *** ñóìûí ***óóë îð÷ìîîñ èðãýí *** ýçýìøëèéí õàð õàëòàð ç¿ñìèéí 20 ñàÿ òºãðºãººð ¿íýëýãäñýí ìîðü 1 øèðõýã, èðãýí Ö.Êðóíîâûí ýçýìøëèéí õýýð ç¿ñìèéí 2 ñàÿ òºãðºãººð ¿íýëýãäñýí ã¿¿ 1 øèðõýãèéã òóñ òóñ õóëãàéëæ, áóñäàä íèéò 22 ñàÿ òºãðºãèéí áóþó ¿ëýìæ õýìæýýíèé õîõèðîë ó÷ðóóëñàí ãýìò õýðýãò холбогджээ.

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

 

Ø¿¿ãäýã÷ *** ààñ ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ìýä¿¿ëýõäýý: “2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 1-íèé ºäºð *** ðóó ÿâæ áàéãààä çàìä ***óóë õàâüä àäóó áàéõààð íü 1 àäóó áàðèàä, õàëòàð ìîðü áàðüæ àâààä øºíº 2 öàãèéí ¿åä ãýðòýý èðñýí. ªã뺺 7  öàã  ºíãºðººãººä  áè  ¿õýð  ìàëàà  õàøààíààñàà  ãàðãà÷èõààä  9  ãýýä 1  ã¿¿ã íü

 

 

 

D:\2014 Uyanga\Sh.Ts togtool\Shiitgeh togtool-Suhbaatar 145.2.doc

 ÿíçàлñàí. Õ¿íä 400.000 òºãðºãèéí ºðòýé áàéñàí, òýðèéãýý íýõýýä áàéõààð íü ºãºõ ñàíààòàé áàéñàí. Óäàëã¿é ìàëûí áàéöààã÷ íàð èðýýä ãàðãàñàí ìàëûã àâààä ÿâñàí. Õàëòàð ìîðèéã ºâñíèé õàøààíä óÿñàí áàéñàí. Õèéñýí õýðýãòýý ãýìøèæ áàéíà. Õîõèðîã÷ ***àäóóã áóöààæ ºãñºí, *** ûí àäóóг ãàðãà÷èõñàí áàéñàí ó÷ðààñ ìàõûã íü 650.000 òºãðºãººð òîîöîæ, íýìæ 1.350.000 òºãðºãèéã ºãñºí.” ãýâ.

 

     Ø¿¿ãäýã÷ *** íü 2013 íû 12 äóãààð ñàðûí 01-íýýñ 12 äóãààð ñàðûí 02-íä øèëæèõ øºíº ***àéìãèéí *** ñóìûí ***óóë îð÷ìîîñ èðãýí ***ûí ýçýìøëèéí õàð õàëòàð ç¿ñìèéí 1 òîîíû àäóó, èðãýí *** ûí ýçýìøëèéí õýýð ç¿ñìèéí 1 òîîíû ã¿¿ çýðãèéã õóëãàéëæ, áóñäàä íèéò 22.000.000 òºãðºãèéí áóþó ¿ëýìæ õýìæýýíèé õîõèðîë ó÷ðóóëñàí гэмт хэрэг үйлдсэн áîëîõ íü:

 

-Õýðýã ó÷ðàëûí ãàçàðò ¿çëýã õèéñýí òýìäýãëýë, ãýðýë çóðãèéí ¿ç¿¿ëýëò /õýðãèéí 4-10 дахь тал/,

-Ýä ç¿éë õóðààí àâ÷ õ¿ëýýëãýí ºãñºí òóõàé òýìäýãëýë /õýðãèéí 24-27 äахь тал/,

-Эд хөрөнгийн зах зээлийн судалгаа /хэргийн 17-18 дахь тал/,

-Эд зүйл хураан авч, хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хэргийн 26 дахь тал/,

-Хохирлын мөнгө хураан авч, хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хэргийн 27 дахь тал/,

-Эд мөрийн баримтаар тооцож, хэрэгт хавсаргах тогтоол /хэргийн 30 дахь тал/,

-Õîõèðîã÷ ***ûí ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 02-íû ºäºð 10 öàãèéí îð÷èì Íî¸íõîíãîð óóëñûí ºâºðò ºâºëæäºã àäóó÷èí Íàìñðàéæàâ ãýæ çàëóó íàä ðóó çàëãààä àäóóí äîòðîîñ õàëòàð ìîðü àëãà áîëñîí áàéíà ãýæ õýëñýí òóë áè öàãäààãèéí áàéãóóëëàãàä äóóäëàãà ìýäýýëýë ºãñºí. Îäîî íàäàä ãîìäîë ñàíàë, íýõýìæëýõ ç¿éë áàéõã¿é.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 33-34 äэх тал/,

 

-Õîõèðîã÷ *** ûí ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 03-íû ºäºð ìàíàé õ¿ðãýí àõ   íàä ðóó ÿðèàä òàíàé àäóóí äîòðîîñ õýýð ç¿ñìèéí ã¿¿ àëãà áàéíà ãýæ õýëñýí. 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 02-íû ºäºð *** ûí àäóó àëãà áîëñíûã ñîíñîîä *** àõòàé óòñààð õîëáîãäîæ àäóóãàà á¿ðòãýæ ¿çñýí ¿¿? ãýõýä á¿ðýí á¿òýí áàéíà ãýæ áàéñàí, òýãýõýä àäóóí äîòðîîñ õýýð ç¿ñìèéí ã¿¿ã õýëýýã¿é áàéæ áàéãààä 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 03-íû ºäºð õýýð ã¿¿ áàéõã¿é áàéíà ãýæ õýëñýí. Õîõèðîë òºëáºðºº àâñàí.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 36-37 äахь тал/, 

 

-Ãýð÷ Ö*** ûí ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 02-íû ºã뺺 àäóóãàà õóðààõàä àäóóí äîòðîîñ óÿäàã õàð õàëòàð ìîðü àëãà áîëñîí áàéñàí. Àäóóã Ẻãí¿¿ëæ áàéãààä áóãóéëäñàí áîëîëòîé öàñàí äýýð óÿàíû ìºð ãàðñàí áàéñàí. Áè òýð äàðóé àäóóíû ýçýí áîëîõ *** ä õýëñýí.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 43-44 äэх тал/,

 

-Ãýð÷ *** èéí ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “Áè *** áîëîí ººðèéí íèéëñýí 4 àçàðãà, 80 îð÷èì òîîíû àäóó ìàëëàäàã þì. Ýäãýýð àäóó àçàðãà ñàëàíãèä áýë÷äýã. 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 2-íû ºäºð *** ûí õàëòàð ìîðü àëãà áîëæ, îðîé íü àëäñàí ãýõ ¿åä õ¿ðýí õàëçàí àçàðãàòàé àäóóíààñ ÿìàð íýãýí ýì òàìãàã¿é õýýð ç¿ñìèéí ã¿¿ àëäàãäñàí тàëààð ìýäýæ, àäóóíû ýçýí *** ä õýëñýí.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 45-46 äахь тал/ çýðýã нотлох áàðèìòóóäààð íîòëîãäîí òîãòîîãдож áàéíà.

 

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëэгт шинжлэн ñóäëàãäñàí áè÷ãèéí áàðèìòóóäààð ø¿¿ãäýã÷ *** íü 2013 íû 12 äóãààð ñàðûí 01-íýýñ 12 äóãààð ñàðûí 02-íä øèëæèõ øºíº Äàðõàí-Óóë àéìãèéí *** ñóìûí *** óóë îð÷ìîîñ èðãýí ***ûí ýçýìøëèéí õàð õàëòàð ç¿ñìèéí 1 òîîíû àäóó, èðãýí *** ûí ýçýìøëèéí õýýð ç¿ñìèéí 1 òîîíû ã¿¿ çýðãèéã õóëãàéëæ, áóñäàä íèéò 22.000.000 òºãðºãèéí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí гэмт хэрэг áîëîõ нь нотлогдож байх тул аймгийн прокурорын газраас түүний ¿éëäëèéã ç¿éë÷èëñýí õóóëèéí ç¿éë, õýñýã çºâ áайна.

Èéìä ø¿¿ãäýã÷ *** ûã áóñäûí ýä õºðºí㺠áîëîõ 2 òîîíû àäóó õóëãàéëæ, ¿ëýìæ õýìæýýíèé õîõèðîë ó÷ðóóëñàí ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîæ, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй гэж үзлээ.

Ø¿¿ãäýã÷ *** нь Îðõîí àéìàã äàõü Ñóì äóíäûí ø¿¿õèéí *** îíû *** äóãààð ñàðûí  -íû ºäðèéí *** äóãààð øèéòãýõ òîãòîîëîîð Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 145 äóãààð ç¿éëèéí 145.1-ä çààñíààð 2 ñàð áàðèâ÷ëàõ ÿëààð øèéòãýãäýæ, 2002 îíû 12 äóãààð ñàðûí 09-íèé ºäºð õóãàöàà äóóñ÷ ñóëëàãäñàí áºãººä Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 78 äóãààð ç¿éëèéí 78.2.2-ä çààñíààð ÿëòàé áàéäàë äóóññàí байх тул àíõ óäàà ãýìò õýðýã ¿éëäñýí гэж үзэх үндэстэй.

     Хохирогч íàð íýõýìæëýõ ç¿éëã¿é, ãîìäîë ñàíàëã¿é ãýæ áàéõ òóë шүүгдэгч Ñ*** ã бусдад төлөх төлбөргүй байна гэж үзлээ.           

Шүүгдэгч *** нь анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэргийн улмаас учирсан материаллаг хохирлыг нөхөн төлсөн зэргийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 55 дугаар зүйлд зааснаар ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд харгалзан үзэж, түүнд оногдуулсан ялыг биечлэн эдлүүлэхгүйгээр Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлд заасан зохицуулалтыг хэрэглэх боломжтой гэж дүгнэлээ.

Мөн шүүгдэгчийн àð ãýðèéí àìüäðàëûí нөхцөл áàéäëûã íü õàðãàëçàí эд хөрөнгө хураах нэмэгдэл ял оногдуулахгүй байх нь зүйтэй гэж үзлээ.

Эд хөрөнгө хураах нэмэгдэл ял оногдуулаагүй, шүүгдэгч нь хохирогч нарт төлөх төлбөргүй байх тул ш¿¿ãäýã÷ *** ºì÷ëºëèéí ÁÍÕÀÓ-ä ¿éëäâýðëýãäñýí Changer ãýñýí áè÷èãòýé 2 õààëãàòàé õºë人ã÷, 1 òîîíû ñàðòàé, õàìàð öàãààí õýýð ñî¸îëîí ìîðü çýðãèéã áèò¿¿ìæèëñýí ìºðäºí áàéöààã÷ Ã.Òºãºëäºðèéí 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 23-íû ºäðèéí 1347 òîîò òîãòîîëûã шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц хүчингүй болгох нь зүйтэй байна.

            Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн 9 м 50 см урттай, 1 см өргөнтэй, мяндсан бугуйлыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц шүүгдэгчийн хүсэлтийн дагуу буцаан олгохоор шийдвэрлэснийг дурьдаад

           

            Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 283 дугаар зүйлийн 283.1, 286 дугаар зүйлийн 286.1, 290 äóãààð ç¿éëèéí 290.3, 294, 297, 298, 299, 303, 304 ä¿ãýýð ç¿éë¿¿äýä çààñíûã óäèðäëàãà áîëãîí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

 

     1. Шүүгдэгч *** ûã áóñäûí ýä õºðºí㺠áîëîõ õî¸ð òîîíû àäóóã õóëãàéëæ, ¿ëýìæ õýìæýýíèé õîõèðîë ó÷ðóóëñàí ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

 

     2. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 145 äóãààð ç¿éëèéí 145.2-ò çààñíààð îâîãò *** т ýä õºðºí㺠õóðààõã¿éãýýð 2 æèë 6 ñàð /õî¸ð æèë çóðãààí ñàð/   õîðèõ ÿë øèéòãýñ¿ãýé.

 

     3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 52 äóãààð ç¿éëèéí 52.5-ä çààñíààð *** ò îíîãäóóëñàí 2 жил 6 сар õîðèõ ÿëûã æèðèéí äýãëýìòýé õîðèõ àíãèä ýäë¿¿ëñ¿ãýé.

 

4. Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 297 дугаар зүйлийн 297.1.3, 298 дугаар зїйлийн 298.1.1-т çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ *** íü ýíý õýðýãò öàãäàí õîðèãäîîã¿é, хохирогч íàðò тєлєх тєлбєргїй болохыг тус тус дурьдсугай.

 

5. Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 134 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 134.10-ò çààñíààð ш¿¿ãäýã÷ *** ûí ºì÷ëºëèéí ÁÍÕÀÓ-ä ¿éëäâýðëýãäñýí Changer ãýñýí áè÷èãòýé 2 õààëãàòàé õºë人ã÷, 1 òîîíû ñàðòàé, õàìàð öàãààí õýýð ñî¸îëîí ìîðü çýðãèéã áèò¿¿ìæèëñýí ìºðäºí áàéöààã÷ Ã.Òºãºëäºðèéí 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 23-íû ºäðèéí 1347 òîîò òîãòîîëûã шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц хүчингүй áîëãîñóãàé.

 

6. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 88 дугаар зүйлийн 88.1.7-т заасныг баримтлан энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн 9 м 50 см урттай, 1 см өргөнтэй, мяндсан бугуйлыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц шүүгдэгч ***  буцаан олгосугай.

 

            7. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 61 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 61.1-ä çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ *** îíîãäóóëñàí 2 æèë 6 ñàð /õî¸ð æèë çóðãààí ñàð/ õîðèõ ÿëûã биечлэн эдлүүлэхгүйгээр òýíñýæ, 1 /нэг/ жилийн  õóãàöààãààð õÿíàí õàðãàëçàхаар тогтоосугай.

 

     8. Эрїїгийн хуулийн ерєнхий ангийн 61 дїгээр зїйлийн 61.4, 61.5-д зааснаар тэнсэгдсэн *** ò хяналт тавихыг Дархан-Уул аймгийн Цагдаагийн газарт хариуцуулж, хянан харгалзах хугацаанд захиргааны шийтгэл хїлээвэл цагдаагийн байгууллагын саналыг їндэслэн хорих ялыг биечлэн эдлїїлэхийг ***ò   мэдэгдсїгэй.

 

     9. Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 299 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 299.3-ò çààñíààð øèéòãýõ òîãòîîë òàíèëöóóëàí ñîíñãîñíîîð õ¿÷èíòýé áîëîõ áºãººä ìºí õóóëèéí 303-ò çààñíààð òîãòîîëûã ýñ çºâøººðâºë ÿëòàí, õîõèðîã÷, òýäãýýðèéí ºì㺺ëºã÷ íàð òîãòîîë ãàðäóóëñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû 9 ä¿ãýýð ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, óëñûí ÿëëàã÷, äýýä øàòíû ïðîêóðîð ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýéã äóðüäñóãàé.

 

     10. Ýð¿¿ãèéí áàéöààí øèéòãýõ õóóëèéí 306 äóãààð ç¿éëèéí 306.1-ä çààñíààð ýíýõ¿¿ øèéòãýõ òîãòîîëä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä øèéòãýõ òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿ëæ, *** ò àâñàí áàòëàí äààëòàä ºãºõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã øèéòãýõ òîãòîîëûã áèåë¿¿ëýõ õ¿ðòýë õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ× Ø¯¯Ã×                         ß.ÒÓÓË