Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол

2023 оны 12 сарын 27 өдөр

Дугаар 2024/ШЦТ/16

 

Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч И.Ганбат даргалж,

шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга О.Жавхлан,

улсын яллагч З.Бат-Амгалан,

шүүгдэгч *************** нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлтэй хийсэн шүүх хуралдаанаар;

 

Хан-Уул дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж шүүхэд ирүүлсэн ********* овогт ******* холбогдох эрүүгийн ************ дугаартай хэргийг 202******* оны 12 дугаар сарын 08-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол Улсын иргэн, ****** оны***** дүгээр сарын ***-ны өдөр Б***** аймгийн *****суманд төрсөн, **** настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл *******, эцэг, эхийн нарын хамт ****р аймгийн **** сумын ***** дугаар баг *****гэх газар оршин суух хаягтай, урьд ял шийтгэлгүй, Улсаас авсан гавьяа шагналгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, *****овогт ******** (************)

 

Холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч *******нь Фейсбүүк цахим орчинд “Жолооны үнэмлэх гаргана, эрх сэргээнэ, ангилал ахиулна, Заал түрээсэлнэ” гэсэн хуурамч зар байршуулан цахим хэрэгсэл ашиглан, зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, уг зарын дагуу холбогдсон хохирогч Т.*****Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын *******-наас 27-ны өдрийн хооронд **************5,, хохирогч Н.****** Хан-Уул дүүрэг ******* дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдөр *******14,, хохирогч О.****** Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 02 дугаар сарын 0*******-ны өдөр *******50,, хохирогч М.***** Хан-Уул дүүргийн 2 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр 50,, хохирогч Э******* Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороо, Хан-Уул таурын ******* давхарт оффистоо байж байхад нь  20******* оны ******* дүгээр сарын 04-ний өдөр 15, хохирогч ****** Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хороо, ***** дотор ажлаа хийж байхад нь 20******* оны 10 дугаар сарын 20-ны өдөр 20,, хохирогч ******Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 20******* оны ******* дүгээр сарын *******-ны өдөр 20,, хохирогч ******Хан-Уул дүүргийн 18 дугаар нутаг дэвсгэрт байрлах ***** төвд үйлчлүүлж байхад нь 202******* оны 02 дугаар сарын 0*******-ны өдөр *******15, төгрөгийг тус тус Хаан банкны ***** тоот дансаар шилжүүлэн авч бусдад нийт 8 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр бусдад нийт 1,419, /нэг сая дөрвөн зуун арван есөн мянга/ төгрөгийн хохирол учруулан залилах гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

         

Нэг:  Шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн шүүгдэгч, хохирогч нарын мэдүүлэг: 

         

          Шүүгдэгч *******: “...Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад үнэн зөв мэдүүлсэн тул нэмж мэдүүлэг өгөхгүй...” гэв.

          Хоёр: Шүүх хуралдаанд талуудаас шинжлэн судалсан нотлох баримтууд:

 

1. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 10 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт *******бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн ******* дүгээр тал/,

Яллагдагч ***** Самсунг**** маркийн гар утсанд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 16-18 дахь тал/,

Хохирогч ******: “...202******* оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хан-Уул дүүргийн 20 дахь хорооны нутаг дэвсгэрт явж байхдаа фейсбүүкээр жолооны үнэмлэх гаргуулах талаар хайхад **** гэх нэртэй хэрэглэгчтэй холбогдоод *******80, төгрөгөөр гаргаж өгнө, 7 хоногтоо үнэмлэх чинь гарчихна гэж хэлсэн. Тэгээд ******* хоноод үнэмлэх чинь И-Монголиад орчихно гэж хэлсэн. 202******* оны 01 дүгээр сарын *******-ны өдөр гаргуулахаар болоод иргэний үнэмлэхийн зураг явуул гэхэд явуулаад *******0, төгрөгийг Хаан банкны *******дугаарын данс руу хийсэн. Тэгээд үнэмлэх авахдаа үлдэгдэл мөнгө өгчих гэж хэлсэн. Тухайн өдрийн орой эргэж над руу холбоо бариад чи өмнө нь жолооны курст сууж байсан байна 2 унаж байсан болохоор торгууль тавигдсан байна, тийм болохоор 75, төгрөг тушаах хэрэгтэй байна, хаан банкны ******* дугаарын данс руу 75, төгрөг шилжүүлсэн. Тэгээд маргааш нь ****** орчихно гэхэд нөгөө хүн рүү чат бичээд орж болохгүй байна гэхэд ачаалалтай байгаа тул 2 хоногийн дараа орно гэж хэлсэн. 01 дүгээр сарын 27-ны өдөр би тухайн хүн рүү чат бичээд үнэмлэх нь ****** ороогүй байна гэхэд үнэмлэх нь гарсан хаана хүргүүлж авах юм бэ гэхэд гэртээ хүргүүлж авахаар болоод хаягаа өгсөн. Тэгээд ирэхгүй болохоор нь чат бичээд асуухад 200, төгрөгийг замын цагдаад мөнгө тушааж байж өгнө гэж хэлсэн. Тэгээд би үнэмлэхээ авч байж мөнгө хиймээр байна гэхэд 150, төгрөгийг шилжүүлчих заавал тушааж байж үнэмлэхийг чинь хүргэж өгөхөөр болоод байна гэж хэлсэн. Тэгээд тухайн өдөр Хаан банкны ******* дугаарын данс руу 150, төгрөг шилжүүлж залилуулсан...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн *******-2******* дахь тал/,

 

2. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 4******* дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт ****** бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 44 дүгээр тал/,

Хохирогч*******: “...20******* оны 10 дахь сарын 20-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хороо, *****дотор ажлаа хийж байхдаа ажлын найзуудтайгаа хамт спорт заал авч тоглохоор түрээсийн спорт заал хайж эхэлсэн. Ингээд фейсбүүк ухаж байгаад “энд заалны дахь бий” гэх нэртэй групп дээр ***** зааланд заал өгнө” гэсэн постыг үл таних хүн оруулсан байсны дагуу чатаар холбогдсон. Тухайн фейсбүүк хэрэглэгчтэй холбогдоход “****** зааланд бүтэн 1 цагийн 50, төгрөг, заал авахаар бол урьдчилгаа мөнгөө эхлээд шилжүүлэн ёстой” гэж хэлсний дагуу тэр хүний өгсөн хаан банкны *******дугаарын данс руу өөрийн 5***** дугаарын данснаас 20, төгрөгийг “*******” гэх гүйлгээний утгатай шилжүүлсэн. Шилжүүлсний дараа зааландаа очиж тоглох гээд Баянбүрдийн спорт зааланд дээр очоод залгахад утсаа авахгүй, холбогдох боломжгүй болсон байсан. Тэгэхээр нь заал руу ороод тоглох гэхэд жижүүр нь “тийм хүн танихгүй, манайх заал түрээслээгүй, гэж хэлэхэд нь залилуулсан гэдгээ мэдсэн...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 50-51 дүгээр тал/,

 

*******. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 68 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт ********** бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 69 дүгээр тал/,

Хохирогч **************: “...202******* оны 02 дахь сарын 0*******-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн 20 дахь хорооны нутаг дэвсгэрт байхдаа фейсбүүкээр “Bayr Tsogt” нэртэй фейсбүүк хаягтай жолооны үнэмлэх гаргуулах талаар ярилцсан тэр надаас иргэний үнэмлэхийн зураг, цээж зураг гэх зүйлүүдийг авсан. Тэгээд би итгээд надаас урьдчилгаа мөнгө гэж 100, төгрөг авсан. Дараа ямар мөнгө гэлээ би мартсан дахиад 100, төгрөгийг 202******* оны 02 дахь сарын 04-ны өдөр авсан. Надад үнэмлэх 7 хоногийн дотор гаргана гэж хэлсэн. Тэгээд мөн 202******* оны 02 дахь сарын 06-ны өдөр үнэмлэх чинь гарсан гээд үлдэгдэл мөнгө 150, төгрөгийг өгсөн. Би энэ мөнгөнүүдийг эмээ **********дугаарын данснаас ***** дугаарын Сумъяабазар гэсэн данс руу нийт *******50, төгрөг шилжүүлсэн. Тэр намайг фейсбүүкээр блок хийгээд ямар нэгэн хариу өгөхгүй алга болсон тул цагдаагийн байгууллагад хандаж байна...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 76-77 дахь тал/,

 

4. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн *******0 дахь тал/,

Хохирогч *******: “...202******* оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн 2 дахь хорооны нутаг дэвсгэрт явж байгаад фейсбүүк цахим сүлжээнд жолооны үнэмлэх гаргана гэсэн зар байсны дагуу чатаар холбогдож мэдээлэл авч 150, төгрөгөөр жолооны үнэмлэх гаргуулахаар тохирсон. Тэгэхэд урьдчилгаа мөнгө шилжүүлэх хэрэгтэй талаар хэлээд хаан банкны ******дугаарын данс өгөхөд нь тухайн дансанд  өөрийн ********* дугаарын данснаас 50, төгрөгийг “***** ******” гэх гүйлгээний утгатай шилжүүлсэн. Энэ явдлаас хойш хэд хоногийн дараа тухайн хүнтэй холбогдох гэтэл фейсбүүк хаягаараа намайг блоклчихсон байсан...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн *******4-*******5 дахь тал/,

 

5. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 1*******2 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт *********бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 1************** дахь тал/,

Хохирогч ********: “...202******* оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдөр фейсбүүкээр ***** гэдэг хаягтай хүнтэй жолооны үнэмлэх гаргуулах талаар ярилцсан. Тухайн иргэний үнэмлэхийн зураг цусны бүлэг гээд миний мэдээллүүдийг авсан тэр үед за би гаргачихдаг юм байна гэж бодсон түүний надад өгсөн Хаан банкны ******* дугаартай данс руу өөрийн ******* дугаарын данснаас нийт ******* удаагийн гүйлгээгээр *******14, төгрөгийг Хан-Уул дүүрэг ******* дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байхдаа шилжүүлсэн. Тэр хүн намайг гадаадад байх хугацаанд фейсбүүкээр үнэмлэх чинь 2 дахь сарын 0*******-ны өдөр гарсан гэж надад хэлсэн. Одоог хүртэл ямар нэгэн хариу өгөхгүй байгаа учраас цагдаагийн байгууллагад хандаж байна...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 1*******8-1*******9 дүгээр тал/,

6. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 178 дахь тал/,

Хохирогч ********* : “...20******* оны ******* дүгээр сарын 04-ний өдөр 10 жилийн ангийн залуучуудтайгаа заал авч тоглох зорилгоор Хан-Уул дүүргийн 20 дахь хороо, Хан-Уул таурын ******* давхарт оффистоо байж байхад фейсбүүкээр зар хайсан. Фейсбүүк дээр зар хайж байхад “заал түрээслүүлнэ” гэсэн пост байсны дагуу чат бичихэд талдаа 1 цагийн 60, төгрөг хэрэв заал авахаар бол урьдчилгаа мөнгөө хийж цагаа баталгаажуулаарай гэж хэлээд хаан банкны ******** дугаарын дансыг өгсөн. Тэгээд би заал авахаар тохирч 15, төгрөгийн урьдчилгааг тухайн дансанд “*******” гэж бичээд шилжүүлсэн. Удалгүй 10 минутын дараа заалны хаягийг тодруулах зорилгоор залгахад фейсбүүкээр блок хийсэн байсан...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 182-18******* дахь тал/,

7. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 209 дүгээр тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт ******бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 210 дахь тал/,

Хохирогч ********* “…20******* оны ******* дүгээр сарын *******-ний өдөр гэрийнхэнтэйгээ заал авч хөлсөө гаргангаа хөгжилдөх төлөвлөгөө гаргаж би түрээсийн заал хайж эхэлсэн бөгөөд фейсбүүк цахим сүлжээнд “Заал авцгаая”, “Заалны түрээс” гэх мэт группүүдээр түрээслэх боломжийн заал хайж эхэлсэн. Хайж байхад үл таних фейсбүүк хэрэглэгчээс “Заал түрээслүүлнэ бүтэн 60, төгрөг 1 цаг” гэх утгатай пост оруулсан байсны дагуу холбогдож заал түрээслэхээр болоод цагаа тохирсон. Гэтэл тухайн хүн нь надад авсан цагаа баталгаажуулахын тулд урьдчилгаа *******0 хувь буюу 20, төгрөгийг шилжүүлэх шаардлагатай талаар хэлээд хаан банкны *****дугаарын дансыг өгөөд утасны дугаараа гүйлгээний утга дээр нь бичээд шилжүүлээрэй гэсэн. Тухайн хүний хэлсний дагуу дээрх дансанд ************гэх утгатай 20, төгрөгийг шилжүүлсэн ба орой нь зааж өгсөн хаяг буюу Баянбүрд рүү явж үзэхэд ямар нэгэн заал байгаагүй тул нөгөө фейсбүүк хаяг руу чат бичихэд намайг блоклочихсон байсан. Ингээд залилуулсан гэдгээ мэдсэн...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 214-215 дахь тал/,

 

8. Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 2*******7 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт ******** бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 2*******8 дахь тал/,

Хохирогч *********: “...202******* оны 02 дахь сарын 0*******-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн 18 дахь нутаг дэвсгэрт байрлах Гэгээнтэн төвд үйлчлүүлж байхдаа фейсбүүк ухаж байгаад “**********” гэдэг хэрэглэгчийн оруулсан жолооны үнэмлэх, ангилал ахиулна гэх утгатай пост бичсэн байсан Тухайн постын сэтгэгдэл хэсэг рүү орж үзэхэд бусад хүмүүсийн үнэмлэхийг гаргасан талаар баталсан чат, зургууд  байхаар нь итгээд чат бичиж үзсэн. Тэр хүнтэй холбогдоод B ангиллын үнэмлэх гаргуулах талаар хэлэхэд 400, төгрөг болно, 2 хоноод И-Монголиад ороод 7 хоногийн дараа үнэмлэх чинь гарна, урьдчилгаа 100, төгрөг өгөөрэй гэж хэлээд Хаан банкны **********дугаарын данс өгөхөд нь итгэсэн. Тухайн үед надад 100, төгрөг байгаагүй тул эхлээд 40, төгрөгийг шилжүүлээд маргааш нь нь буюу 202******* оны 02 дахь сарын 04-ний өдөр дахиж 40, төгрөг өгсөн. Тэгээд энэ явдлаас хойш 202******* оны 02 дахь сарын 07-ны өдөр 170. төгрөгийг шилжүүлэхэд тэр хүн надад 65, төгрөг шилжүүлчих би одоо замын цагдаа руу явлаа, үнэмлэхийг чинь аваад өгье гэж хэлэхэд дахиж 65, төгрөг шилжүүлсэн. Ингээд нийт *******15, төгрөг авсан ба сүүлийн мөнгө шилжүүлснээс хойш 1 цагийн дараа жолооны үнэмлэхээ лавлаж асуухад намайг блоклочихсон. Би өөрийн хаан  банкны *************дугаарын данснаас дээрх гүйлгээг хийсэн...” гэх мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 24*******-244 дүгээр тал/,

 

Яллагдагч *********Хаан банкны 5************ тоот дансны хуулганд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /2-р хавтаст хэргийн 24-28 дахь тал/,

Шүүгдэгч *************** хувийн байдлыг тодорхойлсон баримтууд (2-р хавтаст хэргийн 71-76 дахь тал),

Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас (2-р хавтаст хэргийн 69 дэх тал) зэрэг болно.

 

Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад шүүгдэгч, хохирогч, гэрч нарыг байцааж мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам, шаардлагыг зөрчөөгүй, нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоож чадсан, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан буюу хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй, хэргийн талаар нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тогтоосон байх тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******4.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан журмын дагуу прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэгдсэн хэрэгт цугларсан нотлох баримтын хэмжээнд дүгнэлт хийж, ****************холбогдох эрүүгийн хэргийг хянан шийдвэрлэх боломжтой байна.

 

Гурав. Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл баримт болон хууль зүйн дүгнэлт

 

1. Шүүгдэгч *************нь Фейсбүүк цахим орчинд “Жолооны үнэмлэх гаргана, эрх сэргээнэ, ангилал ахиулна, Заал түрээсэлнэ” гэсэн хуурамч зар байршуулан цахим хэрэгсэл ашиглан, зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, уг зарын дагуу холбогдсон хохирогч Т********** Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын *******-наас 27-ны өдрийн хооронд **************5,, хохирогч *******Хан-Уул дүүрэг ******* дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдөр *******14,, хохирогч ***********Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 02 дугаар сарын 0*******-ны өдөр *******50,, хохирогч **************Хан-Уул дүүргийн 2 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 202******* оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр 50,, хохирогч ***********г Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороо, Хан-Уул таурын ******* давхарт оффистоо байж байхад нь  20******* оны ******* дүгээр сарын 04-ний өдөр 15, хохирогч********** Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хороо, ********* дотор ажлаа хийж байхад нь 20******* оны 10 дугаар сарын 20-ны өдөр 20,, хохирогч ********* Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байхад нь 20******* оны ******* дүгээр сарын *******-ны өдөр 20,, хохирогч ********* Хан-Уул дүүргийн 18 дугаар нутаг дэвсгэрт байрлах Гэгээнтэн төвд үйлчлүүлж байхад нь 202******* оны 02 дугаар сарын 0*******-ны өдөр *******15, төгрөгийг тус тус Хаан банкны ********** тоот дансаар шилжүүлэн авч бусдад нийт 8 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр бусдад нийт 1,419, /нэг сая дөрвөн зуун арван есөн мянга/ төгрөгийг үргэлжилсэн үйлдлээр шилжүүлэн авч залилсан гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь шүүгдэгч**********, мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлсэн хохирогч нарын мэдүүлгүүд

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 10 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт Т**********ичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн ******* дүгээр тал/,

Яллагдагч ********** Самсунг А5******* маркийн гар утсанд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 16-18 дахь тал/,

Хохирогч ******** мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн *******-2******* дахь тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 4******* дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт *********бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 44 дүгээр тал/,

Хохирогч************* мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 50-51 дүгээр тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 68 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт ************* бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 69 дүгээр тал/,

Хохирогч ************мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 76-77 дахь тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн *******0 дахь тал/,

Хохирогч ************ мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн *******4-*******5 дахь тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 1*******2 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт **************бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 1************** дахь тал/,

Хохирогч***********мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 1*******8-1*******9 дүгээр тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 178 дахь тал/,

Хохирогч ************* мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 182-18******* дахь тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 209 дүгээр тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт **********бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 210 дахь тал/,

Хохирогч *************мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 214-215 дахь тал/,

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хавтаст хэргийн 2*******7 дахь тал/,

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газарт **************бичгээр гаргаж өгсөн өргөдөл /1-р хавтаст хэргийн 2*******8 дахь тал/,

Хохирогч ********* мэдүүлэг /1-р хавтаст хэргийн 24*******-244 дүгээр тал/,

Яллагдагч /******* Хаан банкны******** тоот дансны хуулганд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /2-р хавтаст хэргийн 24-28 дахь тал/ зэрэг хавтас хэрэгт авагдсан бичгийн бусад нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар “Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид нэг гэмт хэргийн шинжийг хэд хэдэн удаагийн үйлдэл, эс үйлдэхгүйгээр хангасан байвал үргэлжилсэн нэг гэмт үйлдсэнд тооцно.” гэж хуульчилсан ба шүүгдэгч ********** нь ганцаараа бодит байдлыг нуух замаар үйлдсэн залилах гэмт хэргийг үргэлжилсэн гэмт хэрэг гэж прокурор яллах дүгнэлт үйлдсэн нь үндэслэлтэй байна гэж үзлээ.

Залилах гэмт хэрэг нь хуурч, эсхүл баримт бичиг, эд зүйл, цахим хэрэгсэл ашиглаж, эсхүл зохиомол байдлыг зориудаар бий болгох, сүсэг бишрэлийг далимдуулах, бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, эсхүл нэр хүнд, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж эзэмшигч, өмчлөгчийн эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг шилжүүлэн авах шинжтэй үйлдэгддэг бөгөөд шүүгдэгчийн хувьд гэмт үйлдлээ хэрэгжүүлж эхлэхээс өмнө бусдын эд хөрөнгө, эсхүл түүнийг эзэмших, өмчлөх эрхийг буцааж өгөхгүй, хариу төлбөр огт хийхгүй, хагасыг нь хийнэ гэсэн санаа зорилго, сэдэлтээр дээрх шинжүүдийн аль нэгээр нь хохирогчийн эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг өөрийн эзэмшилд шилжүүлэн авснаараа энэхүү гэмт хэргийн шинж хангагдана.

 

Шүүгдэгч **************дээрх үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “...хуурч, ...эзэмшигч, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг ...шилжүүлэн авсан” гэмт хэргийн шинжийг хангасан, шууд санаатай, шунахай сэдэлттэй байна.

 

Шүүгдэгчийн энэхүү үйлдэл нь Монгол Улсын Үндсэн хууль болоод Эрүүгийн хуулиар хамгаалагдсан өмчлөх эрхийн эсрэг гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр халдаж, хохирол учруулж буй гэмт үйлдэл болно.  

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцох бөгөөд шүүгдэгч ********* хохирогч **************************5,, ********* *******14,, О****** *******50,, М.************ 50,, ********д 15, ********* 20,, Ш.******** 20,, Ч.******** *******15, төгрөгийг хохирол учруулсан гэмт үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Өмчлөх эрхийн эсрэг ...зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, бусдын эд хөрөнгийг залилсан” гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан байна. 

 

Иймд Хан-Уул дүүргийн прокурорын газраас Хан-Уул дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар ял сонсгож, яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хуулийн зүйл, хэсэг, заалт шүүгдэгчийн гэм буруутай үйлдэлд тохирсон, хэргийн талаар нотолбол зохих байдлуудыг хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу шалгаж тодруулсан байх тул дээрх гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

 

Улсын яллагч гэм буруугийн дүгнэлтдээ: ... шүүгдэгч Т***********Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулж, хэрэгт хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болон шүүгдэгчийн хувийн байдлыг харгалзан үзэж мөн хуульд зааснаар 240 цагийн хугацаагаар нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулах саналыг шүүхэд гаргаж байна. Шүүгдэгч бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн эд зүйл, битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй байна.” гэжээ.

 

2. Шүүгдэгч ********* нь анх удаа гэмт хэрэгт холбогдсон, гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын нөхөн төлсөн зэрэг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар  зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1, 1.2-т зааснаар эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл болно. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан Эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл тогтоогдсонгүй.

Шүүгдэгч ******** зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, бусдын эд хөрөнгийг залилсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, түүний үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, прокурорын санал дүгнэлт, шүүгдэгчийн хувийн байдал зэргийг харгалзан, шүүх эрх хэмжээнийхээ хүрээнд 06 (зургаа) сарын хугацаагаар зорчих эрх хязгаарлах ял оногдуулж шийдвэрлэв.

 

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг эрх бүхий байгууллагын хяналтад өөрийн оршин суух газраас явахыг хориглох, тодорхой газар очихыг хориглох, шүүхээс тогтоосон чиглэлээр зорчих, эрх бүхий байгууллагын зөвшөөрөлтэйгөөр оршин суух газраа өөрчлөх, зорчих үүргийг нэг сараас таван жил хүртэл хугацаагаар хүлээлгэхийг зорчих эрхийг хязгаарлах ял гэнэ” гэж тодорхойлжээ.

 

Иймээс шүүгдэгч ************ 06 (зургаа) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг ********* аймгийн ********** сумын нутаг дэвсгэрээс гарахыг хязгаарлах байдлаар хэрэгжүүлж, мөн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар ялтан зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг биелүүлээгүй бол ялтны зорчих эрхийг хязгаарлах ялын эдлээгүй үлдсэн хугацааны нэг хоногийг хорих ялын нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулах нь зүйтэй.

 

Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 15******* дугаар зүйлд зааснаар ***********оногдуулсан зорчих эрх хязгаарлах ялын биелэлтэд хяналт тавьж ажиллахыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагад даалгаж шийдвэрлэв.

 

*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.5 дугаар зүйлд “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, бусад эрх, эрх чөлөө, нийтийн болон үндэсний ашиг сонирхол, аюулгүй байдалд шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохирол” гэж, “гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн үр дагаврыг гэмт хэргийн хор уршиг” гэж тус тус тодорхойлсон.

 

“Бусдын эрх, амь нас, эрүүл мэнд, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд, эд хөрөнгөд хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээр гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хорыг хариуцан арилгах, гэм хорыг хариуцан арилгах үүрэг бүхий этгээд нөгөө талын зөрчигдсөн эрхийг гэм хор учруулахаас өмнөх байсан байдалд сэргээх үүрэгтэй бөгөөд Зөрчигдсөн эрхийг сэргээх боломжгүй бол гэм хорын мөнгөөр нөхөн төлнө, ” гэж Иргэний хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.1 дэх хэсэг, 497 дугаар зүйлийн 497.1 дэх хэсэг, 510 дугаар зүйлийн 510.1 дэх хэсэгт тус тус зааж зохицуулсан. 

 

Гэмт хэрийн улмаас учирсан гэм хорын хохирол Т******* **************5,, Н.***** *******14,, О/*********д *******50,, М.********** 50,, Э.********* 15, О.********* 20,, Ш.********* 20,, Ч.********* *******15, төгрөгийг хохирол учруулсан ба хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад шүүгдэгч Т.**********р нь хохирол төлбөрийг барагдуулсан баримтыг шүүхэд гаргасан байна. Иймд шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

Эрүүгийн *************дугаартай хэрэгт эд мөрийн баримтаар ирүүлсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд ирээгүй болохыг тус тус дурдаж шийдвэрлэв.

  Монгол улсын Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6.2 дугаар зүйлийн 1, 4 дэх хэсэг, *******6.6, *******6.7, *******6.8, *******6.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон  ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч ***********овогт ****************зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, залилах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар  шүүгдэгч Т.***********ыг 06 (зургаа) сарын хугацаагаар зорчих эрх хязгаарлах ялаар шийтгэсүгэй.

 

*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Т.************эдлэх 06 (зургаа) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын нутаг дэвсгэрээс гарахыг хязгаарлах байдлаар хэрэгжүүлсүгэй.

 

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг биелүүлээгүй бол эдлээгүй үлдсэн хугацааны нэг хоногийг хорих ялыг нэг хоногоор тооцон хорих ялаар сольж болохыг шүүгдэгчид сануулж, оногдуулсан ялын биелэлтэд хяналт тавьж ажиллахыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагад даалгасугай.

 

5. Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд ирээгүй тус тус дурдсугай.

 

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд шүүгдэгч *********урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хүчингүй болгосугай. 

 

7. Тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд, давж заалдах гомдол гаргах, Улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

8. Тогтоолд давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгчид урд авсан хувийн баталгаа гаргасан таслан сэргийлэх арга хэмжээг үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                         И.ГАНБАТ