Дорноговь аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2021 оны 02 сарын 17 өдөр
2021*******оны*******02*******сарын*******17*******өдөр*******136/ШШ2021/00043**************аймаг*******
МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС Дорноговь*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүгч*******Б.Гончигсумлаа*******даргалж,*******тус*******шүүхийн*******В2*******танхимд*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар:******* Нэхэмжлэгч:*******Дорноговь*******аймаг,**************сум,*******1-р*******баг,*******Ноён*******хутагт*******гудамж,*******31*******байр,*******56*******тоотод*******оршин*******суух,*******Боржигон*******овогт*******Дорлигийн*******Шинэхүү*******/РД:ЕЮ50050807/-ийн*******нэхэмжлэлтэй, Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэж,*******цагаатгагдсаны*******нөхөх*******олговор*******80*******000*******000*******төгрөг*******гаргуулах*******иргэний*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв. Шүүх*******хуралдаанд:*******Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******,*******ахлах*******прокурор*******,*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Б.Мөнхзул*******нар*******оролцов. ТОДОРХОЙЛОХ*******нь: Нэхэмжлэгч*********************шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ:*******Боржигон*******овогт*******ийн*******Шинэхүү*******миний*******авга*******ах*******Жамсрангийн*******Самбар*******нь*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******1938*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******05-ны*******өдөр*******баривчлагдан,*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******Онцгой*******бүрэн*******эрхт*******комиссын*******хурлын*******19*******дүгээр*******тогтоолоор*******Шүүх*******цаазын*******бичгийн*******43.47*******дугаар*******зүйлээр*******хуулийн*******дээд*******хэмжээгээр*******шийтгэгдэж*******улмаар*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдөр*******Дээд*******шүүхийн*******цэргийн*******коллегийн*******34*******дүгээр*******магадлалаар*******цагаатгасан*******тул*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.1.2,10.1.3,10,1,4*******дэх*******хэсгүүдээр*******зааснаар*******нөхөн*******олговор*******авахаар*******заасны*******дагуу*******надад*******нөхөн*******олговрын*******80*******000*******000*******төгрөгийг*******олгуулж*******өгнө*******үү.*******Шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргах*******хугацаа*******2020*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрөөр*******тасалбар*******болж*******байгаа*******ба*******цар*******тахалтай*******холбоотойгоор*******зарим*******нэг*******нотлох*******баримтаа*******Улаанбаатар*******хотоос*******гаргуулан*******авах*******боломжгүй*******байгаа*******тул*******ирсэн*******хойно*******нь*******шүүхэд*******хүргүүлэх*******тул*******хөгшин*******настай*******миний*******нэхэмжлэлийг*******хүлээн*******авч*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү.*******гэжээ.******* Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч**************шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******Нэхэмжлэгч*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******дэмжиж*******байгаа.*******Нэхэмжлэгчээс*******Боржигон*******овогт*******ийн*******Шинэхүү*******миний*******авга*******ах*******Жамсрангийн*******Самбар*******нь*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******1938*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******05-ны*******өдөр*******баривчлагдан*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******Онцгой*******бүрэн*******эрхт*******комиссын*******хурлын*******19*******дүгээр*******тогтоолоор*******Шүүх*******цаазын*******бичгийн*******43,*******47*******дугаар*******зүйлд*******зааснаар*******хуулийн*******дээд*******хэмжээгээр*******шийтгэгдэж,*******улмаар*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******Дээд*******шүүхийн*******цэргийн*******коллегийн*******34*******дүгээр*******магадлалаар*******цагаатгагдсан*******тул*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.1.2,*******10.1.3,*******10.1.4*******дэх*******хэсгүүдэд*******зааснаар*******нөхөх*******олговор*******авахаар*******заасны*******дагуу*******надад*******нөхөх*******олговрын*******80.000.000*******төгрөгийг*******гаргуулж*******өгнө*******үү*******гэсэн*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргасан.*******Уг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үндэслэл*******нь*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******9*******дүгээр*******зүйлийн*******9.1*******дэх*******хэсэгт*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгч*******мөн*******болох*******нь*******хууль*******ёсоор*******тогтоогдсон*******этгээдэд*******учирсан*******хохирол,*******эд*******хөрөнгийн*******болон*******эд*******хөрөнгийн*******бус*******амины*******эрх*******зөрчигдсөнийг*******энэ*******хуульд*******заасан*******үндэслэл*******журам,*******хэмжээний*******дагуу*******нөхөх*******олговор*******олгох*******хэлбэрээр*******нөхөн*******төлнө*******гэж*******заасан.*******Мөн*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******16*******тоот*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговор*******авах*******тухай*******гэсэн*******өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******авагдсан.*******Энэ*******дагуу*********************хуульд*******зааснаар*******нөхөх*******олговор*******авах*******эрхтэй*******гэж*******үзэж*******байна.*******Самбар*******нь*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******архивын*******лавлагаа*******/хх*******12/,*******тусгай*******архивын*******1999*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******10/1040*******дүгээр*******лавлагаа*******/хх*******13/,*******Улсын*******Дээд*******Шүүхийн*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******11-ний*******өдрийн*******магадлалаар*******цагаатгагдсан*******болох*******нь*******тогтоогдсон.*******Хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сард*******хэвлэгдсэн*******Зууны*******мэдээ*******сонинд**************аймгийн*******ийн*******Шинэхүү*******нь*******Самбарын*******Жамсрангийн*******ач*******дүү*******гэж*******3*******дугаар*******баганад*******бичигдэж*******нэхэмжлэгчийн*******эрх*******үүссэн*******байгаа*******юм.*******Ингэж*******зарлагдсанаар*******Самбарын*******нөхөх*******олговрыг*******авах*******нэхэмжлэгч*******нь*******мөн*******байна*******гэж*******цагаатгалын*******комиссоос*******зарласан.*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговрыг*********************гуай*******авахаар*******болж,*******бусад*******өвлөгч*******нар*******нь*******өвлөх*******эрхээсээ*******татгалзсан*******тухай*******өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээнд*******бичигдэж*******хууль*******ёсны*******дагуу*******хүчин*******төгөлдөр*******болсон.*******2014*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдрийн*******87*******тоот*******шийдвэрээр*******Самбарын*******ач*******дүү*******болохоо*******тогтоолгосон*******байдаг.**************аймгийн*******Эрүү,*******иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******2018*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******0005*******дугаартай*******магадлалаар*******Шинэхүүг*******нэхэмжлэх*******эрхтэй*******гэж*******үзэж*******1.000.000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговрыг*******олгосон*******болох*******нь*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******шүүхийн*******магадлалаар*******тогтоогдож*******байгаа*******тул*******Шинэхүү*******нь*******Самбарын*******нөхөх*******олговор*******болох*******80.000.000*******төгрөгийг*******авах*******эрхтэй*******байна*******гэж*******үзэж*******байгаа*******учраас*******Иргэний*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******нэхэмжлэлийг*******хангаж*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү.*******гэв.******* Дорноговь*******аймгийн*******прокурорын*******газрын*******ахлах*******прокурор**************шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:**************аймгийн*******прокурорын*******газрын*******ахлах*******прокурор**************би,*******Прокурорын*******тухай*******хуулийн*******20*******дугаар*******зүйл,*******21*******дүгээр*******зүйлийн*******21.1.12*******дахь*******хэсэг,*******Иргэний*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлд*******заасны*******дагуу**************аймгийн**************сумын*******1*******дүгээр*******багт*******оршин*******суух*******Боржигон*******овогт*******ийн*******Шинэхүү*******/ЕЮ50050807/-ийн*******нэхэмжлэлтэй,*******хариуцагч*******Монгол*******Улсын*******төрд*******холбогдох*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгч*******Жамсрангийн*******Самбарын*******нөхөх*******олговрын*******80.000.000*******төгрөгийг*******төрөөс*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлд*******төрийг*******төлөөлөн*******оролцож*******дараах*******тайлбарыг*******гаргаж*******байна.*******Нэхэмжлэгч*******ийн*******Шинэхүүгийн*******авга*******ах*******Жамсран*******овогтой*******Самбар*******нь*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******баривчлагдан*******Онцгой*******бүрэн*******эрхт*******комиссын*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******19*******дүгээр*******хурлын*******тогтоолоор*******Шүүх*******цаазын*******бичгийн*******43,*******44,*******47*******дугаар*******зүйлээр*******хуулийн*******дээд*******хэмжээ*******буюу*******цаазаар*******авах*******ял*******шийтгэгджээ.*******Түүнчлэн*******Дээд*******шүүхийн*******цэргийн*******коллегийн*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******34*******дүгээр*******магадлалаар*******түүнийг*******цагаатгасан*******болох*******нь*******Тагнуулын*******ерөнхий*******газрын*******тусгай*******архивын*******02/2343*******дугаартай*******лавлагаа,*******Дээд*******шүүхийн*******цэргийн*******коллегийн*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******34*******дүгээр*******магадлал*******зэргээр*******нотлогдож*******байна.*******Нэхэмжлэгч*******ийн*******Шинэхүү*******нь*******улс*******төрийн*******хэрэгт*******хэлмэгдэгч*******Жамсран*******овогтой*******Самбарын*******ач*******дүү*******болохыг*******тогтоосон*******Сум*******дундын*******8*******дугаар*******шүүхийн*******2014*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдрийн*******87*******дугаартай*******хуулийн*******хүчин*******төгөлдөр*******шийдвэр,*******зууны*******мэдээ*******сонины*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******109/5295/*******дугаартай*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчийн*******ач*******дүүгийн*******нэрсийн*******жагсаалтад*******,*******ийн*******Шинэхүү,*******Жамсрангийн*******Самбар,*******Завхан*******аймгийн*******харьяат,*******ач*******дүү*******гэсэн*******нийтлэлийг*******үндэслэн**************аймгийн*******Эрүү,*******иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******2018*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******202/МА2018/0005*******дугаар*******магадлалаар*******нэхэмжлэгч**************д*******1.000.000*******/нэг*******сая/*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговрыг**************аймгийн**************сумын*******Санхүү*******хэлтсээс*******гаргуулан*******олгох-оор*******шийдвэрлэжээ.*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдөр*******нэмэлт*******өөрчлөлт*******орсон*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.2.1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******...80*******сая*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******заалт*******хүчин*******төгөлдөр*******болсноос*******хойш*********************нь*******дахин*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговортой*******холбоотой*******материалыг*******бүрдүүлэн*******Цагаатгалын*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******улсын*******комисст*******хянуулж*******хэвлэлд*******нийтлүүлээгүй,*******түүнчлэн*******орон*******сууц*******авч*******байгаагүй*******иргэнд*******энэ*******нөхөх*******олговрыг*******олгоно*******гэсэн*******хуулийн*******шаардлага*******хангагдаагүй*******зэрэг*******нотлох*******баримтууд*******дутуу,*******мөн*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээний*******хуулбараар*********************хэний*******өвийг*******авах*******нь*******тодорхойгүй*******байх*******тул*******2018*******оны*******шүүхийн*******шийдвэрийн*******үндэслэл*******болсон*******зууны*******мэдээ*******сонины*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******109/5295/*******дугаартай*******нийтлэлээр*******дахин*******80.000.000*******төгрөгийг*******төрөөс*******гаргуулж,*******нэхэмжлэгч**************д*******олгох*******боломжгүй*******байна.*******Мөн*******Цагаатгалын*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******улсын*******комиссын*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******89*******дугаартай*******албан*******бичигт*******2018*******онд*******батлагдсан*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.2.1*******дэх*******хэсэгт*******...80*******сая*******төгрөг*******нэхэмжлэх*******эрхийн*******хүрээг*******тодорхойлсон*******байх*******тул*******иргэн*********************энэ*******заалтад*******хамрагдах*******эрх*******зүйн*******боломжгүй*******гэжээ.*******Иймд*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдөр*******нэмэлт*******өөрчлөлт*******орсон*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.2.1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******хуулийн*******шаардлага*******хангагдаагүй*******байх*******тул*******Иргэний*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар**************гийн*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгох*******нь*******зүйтэй.*******гэв. Шүүх*******хуралдаанаар*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримт,*******нэхэмжлэгч*******болон*******прокурорын*******тайлбар*******зэргийг*******шинжлэн*******судлаад******* ҮНДЭСЛЭХ*******нь: Нэхэмжлэгч*********************нь*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэж,*******цагаатгагдсан*******Жамсрангийн*******Самбарын*******нөхөх*******олговор*******80*******000*******000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргажээ.******* Шүүхээс*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэв. Хэлмэгдэгч*******Жамсрангийн*******Самбар*******нь*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******баривчлагдан*******Онцгой*******бүрэн*******эрхт*******комиссын*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ний*******өдрийн*******19*******дүгээр*******хурлын*******тогтоолоор*******Шүүх*******цаазын*******бичгийн*******43,*******44,*******47*******дугаар*******зүйлээр*******хуулийн*******дээд*******хэмжээ*******буюу*******цаазаар*******авах*******ялаар*******шийтгэгдсэн*******нь*******Улсын*******аюулгүй*******байдлыг*******хангах*******газрын*******тусгай*******архивын*******1999*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******21-ний*******өдрийн*******10/1040*******дугаартай*******архивын*******лавлагаа,*******Тагнуулын*******ерөнхий*******газрын*******Тусгай*******архивын*******2011*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******02/2343*******дугаартай*******лавлагаа,*******Бүгд*******Найрамдах*******Монгол*******Ард*******Улсын*******Дээд*******шүүхийн*******1993*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******64*******дугаартай*******магадлалаар*******тус*******тус*******тогтоогдож*******байна.******* Нэхэмжлэгч**************г*******хэлмэгдэгч*******Жамсрангийн*******Самбарын*******ач*******дүү*******болохыг**************аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2014*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдрийн*******87*******дугаартай*******шүүхийн*******шийдвэрээр*******тогтоожээ.******* Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.1*******дэх*******хэсэгт*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчид*******олгох*******нөхөх*******олговрыг*******дор*******дурдсан*******этгээд*******нэхэмжлэх*******эрхтэй:*******10.1.1.улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгч*******өөрөө;*******10.1.2.хэлмэгдэгч*******нас*******барсан*******бол*******түүний*******эхнэр*******буюу*******нөхөр*******нь*******түүнийг*******нас*******барснаас*******хойш*******өөр*******хүнтэй*******гэрлэсэн*******эсэхээс*******үл*******хамааран;*******10.1.3.хэлмэгдэгчийг*******амьд*******байхад*******нь*******төрсөн*******болон*******үрчилж*******авсан,*******түүнчлэн*******хэлмэгдэгчийг*******нас*******барснаас*******нь*******хойш*******10*******сараас*******илүүгүй*******хугацааны*******дотор*******төрсөн*******хүүхэд;*******10.1.4.энэ*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1,*******2,*******3-т*******заасан*******хүмүүс*******байхгүй*******бол*******хэлмэгдэгчийн*******төрсөн*******эцэг,*******эх,*******ах,*******эгч,*******дүү,*******ач,*******зээ.*******гэж*******заасны*******дагуу*******хэлмэгдэгч*******Ж.Самбарын*******ач*******дүү*********************нь*******тус*******заалтын*******дагуу*******нөхөх*******олговрыг*******шаардах*******эрхтэй*******этгээд*******биш*******байна.******* Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ж.Чимиг*******нь*********************хэлмэгдэгчийн*******ач*******дүү*******учир*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******этгээдэд*******хамаарахгүй.*******Харин*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******заасны*******дагуу*******Өв*******залгамжлалын*******гэрчилгээгээр*******нөхөх*******олговрыг*******авах*******эрхтэй*******гэх*******тайлбар*******гаргажээ.******* Мөн*******Цагаатгалын*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******улсын*******комиссын*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******89*******дугаартай*******албан*******бичигт*******2018*******онд*******батлагдсан*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.2.1*******дэх*******хэсэгт*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******холбогдуулан*******цаазаар*******авах*******ялаар*******шийтгүүлсэн*******хэлмэгдэгчийн*******эхнэр*******/нөхөр/,*******эсхүл*******хэлмэгдэгчийн*******төрсөн*******болон*******үрчилж*******авсан*******хүүхэд,*******хэлмэгдэгчийг*******нас*******барснаас*******хойш*******10*******сараас*******илүүгүй*******хугацааны*******дотор*******төрсөн*******хүүхдэд*******80*******сая*******төгрөг*******гэж*******нэхэмжлэх*******хүрээг*******тодорхойлсон*******байх*******тул*******иргэн*********************нь*******энэ*******заалтад*******хамаарагдах*******эрх*******зүйн*******боломжгүй...*******гэх*******тайлбарыг*******шүүхэд*******ирүүлжээ. Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч**************нь*******шүүх*******хуралдаанд*******Ж.Самбар*******нь*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.1*******дэх*******хэсэгт*******заасны*******дагуу*******нөхөх*******олговрыг*******нэхэмжлэх*******эрх*******үүсэхгүй*******гэдэг*******зөв.*******Гэхдээ*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******заасны*******дагуу*******өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******нөхөх*******олговор*******нэхэмжлэх*******эрхтэй*******гэж,*******Прокуророос*******...зөвхөн*******хэлмэгдэгчийн*******эхнэр*******/нөхөр/,*******эсхүл*******хэлмэгдэгчийн*******төрсөн*******болон*******үрчилж*******авсан*******хүүхэд,*******хэлмэгдэгчийг*******нас*******барснаас*******хойш*******10*******сараас*******илүүгүй*******хугацааны*******дотор*******төрсөн*******хүүхэд*******80*******сая*******төгрөгийг*******олгохоор*******хуулийн*******13.2.1-д*******тусгайлан*******заасан*******тул*******өөр*******этгээдэд*******олгох*******боломжгүй.*******Цагаатгалын*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******улсын*******комиссын*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******89*******дугаартай*******албан*******бичигт*******дурдсан*******тайлбар*******үндэслэлтэй*******гэж*******маргаж*******байна.******* Хууль*******хэрэглээний*******хувьд*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлд*******10.1-10.4*******дэх*******заалтад*******хэлмэгдэгч*******өөрөө*******болон*******түүний*******эхнэр*******/нөхөр/,*******хүүхэд,*******эцэг,*******эх,*******ах,*******эгч,*******дүү,*******ач,*******зээ*******буюу*******гэр*******бүл,*******садан*******төрлийн*******холбоотой*******хүмүүсийг*******нөхөх*******олговрыг*******нэхэмжлэх*******эрхтэй*******байхаар*******зохицуулсан*******байна.*******Харин*******нөхөх*******олговрыг*******нэхэмжлэх*******эрхтэй*******этгээд*******хууль*******хүчин*******төгөлдөр*******болсноос*******хойш*******нэхэмжлэлийн*******бүрдүүлбэрээ*******хангаж*******байх*******хугацаандаа,*******эсхүл*******шүүхэд*******нэхэмжлэлээ*******гаргасны*******дараа*******нас*******барсан*******бол*******түүний*******эрх*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******30*******дугаар*******зүйл,*******Иргэний*******хуулийн*******24,*******515,*******518*******дугаар*******зүйлд*******заасны*******дагуу*******хууль*******ёсны*******буюу*******гэрээслэлээр*******өв*******залгамжлагчид*******шилжих*******тухай*******тус*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******нь*******өөр*******бусад*******этгээд*******нөхөх*******олговрыг*******авах*******боломжийг*******бүрдүүлжээ.******* Өөрөөр*******хэлбэл*******хэлмэгдэгчийн*******эхнэр*******/нөхөр/,*******хүүхэд,*******эцэг,*******эх,*******ах,*******эгч,*******дүү,*******ач,*******зээгээс*******гадна*******өөр*******этгээд*******нөхөх*******олговрыг*******авах*******эрхтэй*******байх*******бөгөөд*******Цагаатгалын*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******улсын*******комиссын*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******89*******дугаартай*******албан*******бичигт*******дурдсан*******тайлбар*******болон*******прокурорын*******тайлбар*******үндэслэлгүй*******байна. Хавтаст*******хэргийн*******35*******дугаар*******хуудсанд*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******16*******дугаартай*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******Завхан*******аймгийн*******Тамч*******сумын*******харьяат*******Жамсрангийн*******Самбар*******нь*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдөр*******нас*******барсан*******учир*******Монгол*******Улсын*******Иргэний*******хуулийн*******520,*******531*******дүгээр*******заалтыг*******үндэслэн*******өвлүүлэгчийн*******ач*******дүү*******болох**************аймаг,*******нийслэл**************сумын*******харьяат*******...**************тоот*******регистрийн*******дугаартай**************д*******өвлүүлэгчийн*******өмчлөлд*******байсан*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговор*******өгөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******олгов.*******гэж*******дурдсан*******байх*******ба*******нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ж.Чимиг*******шүүх*******хуралдаанд*******Самбар*******1938*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдөр*******нас*******барсан.*******Энэ*******хүний*******өв*******1939*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******20-ноос*******эхэлж*******үүсэж*******байгаа.*******Түүнээс*******хойш*******хэдэн*******онд*******ч*******байсан*******өвлөх*******эрхээ*******бичүүлэх*******эрхтэй*******гэж*******тайлбар*******гаргажээ. Ж.Самбар*******нь*******1938*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдөр*******хуулийн*******дээд*******хэмжээгээр*******шийтгүүлсэн*******бол*********************нь*******1950*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******08-ны*******өдөр*******төржээ.*******Гэтэл*******өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээнд*******Ж.Самбарын*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговрын*******шууд*********************өвлөж*******авсан*******тухай*******тэмдэглэжээ.******* Мөн*******нэхэмжлэгч**************гийн*******эмэг*******эх*******Баярх*******болон*******эцэг**************нарын*******хэн*******аль*******нь*******нас*******барсан*******гэж*******байх*******бөгөөд*******Ж.Самбарын*******хэлмэгдэж,*******цагаатгагдсан*******нөхөх*******олговрыг*******авахаар*******2018*******онд*******батлагдан*******хүчин*******төгөлдөр*******болсон*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуульд*******нэмэлт,*******өөрчлөлт*******оруулах*******тухай*******хуульд*******заасны*******дагуу*******нэхэмжлэлийн*******бүрдүүлбэрээ*******хангаж*******байх*******хугацаандаа,*******эсхүл*******шүүхэд*******нэхэмжлэлээ*******гаргасны*******дараа*******нас*******барсан*******эсэх*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдохгүй*******байна.******* Иймд*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар**************д*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******нөхөх*******олговор*******нэхэмжлэх*******эрх*******өвлөгдсөн*******гэж*******үзэх*******боломжгүй*******буюу*******нэхэмжлэл*******гаргах*******эрхтэй*******этгээд*******биш*******байна.******* Хэдийгээр**************д*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******16*******дугаартай*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээг*******олгосон*******байгаа*******боловч*******дээрх*******хуулийн[1]*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******нөхцөлийг*******бүрэн*******хангаагүй*******байх*******тул*******нөхөх*******олговрыг*******шаардах*******эрхтэй*******гэж*******дүгнэх*******боломжгүй. Олон*******нийтийн*******мэдээллийн*******хэрэгслээр*******мэдээлэх*******тухай.*******Нэхэмжлэгч*********************нь*******Засгийн*******газрын*******1998*******оны*******21*******дүгээр*******тогтоолын*******хавсралтаар*******баталсан*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******биелэлтийг*******зохион*******байгуулах*******журмын*******9*******дэх*******хэсэгт*******...*******баримт*******бичгийг*******бүрдүүлсэн*******этгээд*******энэ*******тухайгаа*******аймаг,*******нийслэлийн*******Цагаатгалын*******салбар*******комисст*******бүртгүүлнэ.*******Цагаатгах*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******Улсын*******комисс*******нөхөх*******олговор*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэл*******гаргах*******гэж*******буй*******этгээдийн*******нэрийг*******..*******сонинд*******сар*******бүр*******зарлана.*******гэж*******заажээ.******* Нэхэмжлэгчээс*******Зууны*******мэдээ*******сонины*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******№109*******(5295)*******дугаарт*******нийтлэгдсэн*******Нөхөх*******олговрын*******нэхэмжлэлээ*******бүрдүүлсэн*******иргэдийн*******нэрсийн*******жагсаалт-ыг*******хэрэгт*******авахуулсан*******бөгөөд*******2017*******онд*******1*******000*******000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговор*******гаргуулахаар*******шүүхээр*******шийдвэрлүүлэх*******явцад*******сонинд*******зарлуулсан*******тул*******80*******000*******000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговор*******гаргуулахад*******дахин*******сонинд*******зарлуулах*******шаардлага*******тавигдахгүй*******гэх*******тайлбарыг*******шүүхэд*******гаргажээ.******* Дээрх*******журмын*******дагуу*******нөхөх*******олговрын*******нэхэмжлэлээ*******бүрдүүлсэн*******иргэдийн*******нэрсийн*******жагсаалтыг*******олон*******нийтийн*******мэдээллийн*******хэрэгслээр*******зарлах*******нь*******нөхөх*******олговрын*******талаар*******гомдол,*******санал*******гаргах*******эрхтэй*******этгээдийг*******бүрэн*******хамруулах,*******тэднийг*******мэдээлэл*******авах*******эрхээр*******хангах*******ач*******холбогдолтой.*******Харин*********************нь*******80*******000*******000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговор*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэлээ*******бүрдүүлэхдээ*******Цагаатгах*******ажлыг*******удирдан*******зохион*******байгуулах*******Улсын*******комисст*******хандаж*******сонинд*******тухай*******бүр*******зарлуулаагүй*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгчдсэн*******төлөөлөгчийн*******тайлбар*******үндэслэлгүй*******буюу*******хууль*******заасан*******шаардлагыг*******хангахгүй*******байгааг*******дурдах*******нь*******зүйтэй.******* Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээний*******тухайд.*******Мөн*******2016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******16*******дугаартай*******Өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээн*******хавсралт*******хэсэгт*******хэлмэгдэгчийн*******ач*******дүү*******нар*******болох*******Д.Шомбодон,*******Д.Цоохүү,*******Д.Энхтөр,*******Д.Эрдэнэчимэг,*******Д.Хүүрхүү,*******Д.Оюунчимэг*******нар*******цагаатгалын*******нөхөх*******олговрын*******өв*******залгамжлах*******эрхээсээ*******татгалзсан*******тухай*******хэлцэл*******хийж,*******түүнийг*******үндэслэн**************аймгийн*******эрүү,*******иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******2018*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******202/МА2018/005*******дугаартай*******магадлал,**************аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2017*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******136/ШШ2017/00452*******дугаартай*******шүүхийн*******шийдвэрээр**************д*******1*******000*******000*******/нэг*******сая/*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговрыг*******гаргуулж*******шийдвэрлэжээ.******* Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч**************016*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******16*******дугаартай*******өвлөх*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******Ж.Самбарын*******ач*******дүү*******нар*******өв*******залгамжлах*******эрхээсээ*******татгалзсан*******гэх*******тайлбарыг*******гаргасан*******боловч*******2016*******онд*******80*******000*******000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хууль[2]*******батлагдаагүй*******байснаас*******үзвэл*********************80*******000*******000*******төгрөгийн*******нөхөх*******олговрыг*******гаргуулахаар*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргасныг*******Д.Шомбодон,*******Д.Цоохүү,*******Д.Энхтөр,*******Д.Эрдэнэчимэг,*******Д.Хүүрхүү,*******Д.Оюунчимэг*******нар*******мэдсэн*******эсэх,*******тэднийг*******гомдол,*******санал*******гаргах*******боломжоор*******хангасан*******эсэх,*******өв*******залгамжлах*******эрхээсээ*******татгалзсан*******эсэх*******нь*******баримтаар*******тогтоогдохгүй*******байгааг*******дурдах*******нь*******зүйтэй.******* Иймд*******дээрх*******үндэслэлээр*******нэхэмжлэгч**************гийн*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэж*******цагаатгагдсан*******Ж.Самбарын*******нөхөх*******олговор*******80*******000*******000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******тухай*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******хэрэгсэхгүй*******болгох*******нь*******зүйтэй*******гэж*******үзлээ.******* Хүсэлт*******гаргагч*********************нь*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******41*******дүгээр*******зүйлийн*******41.1.9*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******нөхөх*******олговор*******гаргах*******хүсэлтэд*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******төлөхөөс*******чөлөөлөгджээ.******* Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.3*******дэх*******хэсэг,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлийг*******удирдлага*******болгон******* ТОГТООХ*******нь: 1.Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуулийн*******10*******дугаар*******зүйлийн*******10.3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар**************гийн*******улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэж,*******цагаатгагдсаны*******нөхөх*******олговор*******80*******000*******000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгосугай.******* 2.Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******41*******дүгээр*******зүйлийн*******41.1.9*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******нэхэмжлэгч*********************нь*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******төлөхөөс*******чөлөөлөгдсөн*******болохыг*******дурдсугай.******* 3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2,*******119.3,*******119.4*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******шийдвэр*******нь*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******ба*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцсон*******тал*******7*******хоногийн*******хугацаа*******өнгөрснөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******шүүхэд*******хүрэлцэн*******ирж*******шийдвэрийг*******өөрөө*******гардан*******авах*******үүрэгтэйг*******дурдсугай. 4.Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрвөл*******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Дорноговь*******аймгийн*******Эрүү,*******иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргаж*******болохыг*******дурдсугай. ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ*******Б.ГОНЧИГСУМЛАА
[1]*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хууль
[2]*******Улс*******төрийн*******хилс*******хэрэгт*******хэлмэгдэгчдийг*******цагаатгах,*******тэдэнд*******нөхөх*******олговор*******олгох*******тухай*******хуульд*******нэмэлт,*******өөрчлөлт*******оруулах*******тухай*******хууль.*******Төрийн*******мэдээлэл*******сэтгүүл.*******2018.02.09.
