Ховд аймгийн Булган сум дахь сум дундын шүүхийн Шийдвэр

2021 оны 09 сарын 27 өдөр

Дугаар 154/ШШ2021/00201

 
 

 

 

 

2021*******оны*******09*******сарын*******27*******өдөр

Дугаар*******154/ШШ2021/00201

Булган*******сум

МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

Ховд*******аймгийн*******Булган*******сум*******дахь*******сум*******дундын*******шүүхийн*******шүүгч*******Ц.Энхжаргал*******даргалж,*******Ховд*******аймгийн*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******ерөнхий*******шүүгч*******Ц.Оюун-Эрдэнэ,*******шүүгч*******Л.Түвшинжаргал*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар:*******

Нэхэмжлэгч:Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Бүрэнхайрхан*******багт*******оршин*******суух*********************овогт*******гийн*******гийн*******нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч:*******Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Баянсудал*******багт*******оршин*******суух**************д*******холбогдох*******гэм*******хорын*******хохирол*******13.000.000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******иргэний*******хэргийг*******хүлээн*******авч*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд:*******Иргэдийн*******төлөөлөгч*******Б.Хосбаяр,*******нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгалан,*******хариуцагч*******Х.Камел,шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Н.Алтантуяа*******нар*******оролцов.*******

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгалан*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа:

Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Бүрэнхайрхан*******багийн*******нутаг*******дэвсгэрт*******2020*******оны*******05*******сарын*******11-ны*******өдөр*******Х.Камел*******нь*******согтуугаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******байх*******үедээ*******миний*******эзэмшлийн*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******Lexus*******200*******маркийн*******машиныг*******мөргөж*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгслийн*******80%-ийг*******гэмтээсэн.*******ийн*******энэ*******хэргийн*******улмаас*******тухайн*******үед*******иргэд*******болон*******зорчигчид*******гэмтэл*******учраагүй*******болохоор*******зөрчлийн*******хэрэг*******гэж*******шийдвэрлэн*******450.000*******төгрөгөөр*******торгож*******нэг*******жилийн*******хугацаагаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******хасах*******шийтгэл*******оногдуулж*******хэргийг*******хааж*******шийдвэрлэсэн.

Камел*******нь*******Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******үнэлгээний*******комисс*******23*******сая*******төгрөгөөр*******үнэлсэн*******үнэлгээг*******зөвшөөрч*******10.000.000*******төгрөг*******төлж*******өгөөд*******санал*******гомдолгүй*******гээд*******хэлээд*******өгөөрэй*******би*******хохиролыг*******төлж*******барагдуулна*******гэж*******хэлсэн.*******Түүнээс*******хойш*******жил*******гаруй*******хугацаанд*******мөнгөө*******өгч*******хохиролгүй*******болгохгүй*******утсаа*******авахгүй,*******шүүхэд*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******явцад*******эвлэрч*******болно*******гэхэд*******эвлэрэхгүй*******өнөөдрийг*******хүрлээ.*******Би*******сэтгэл*******санаа*******болон*******эд*******хөрөнгөөрөө*******давхар*******хохирч*******байна.*******Одоо*******машины*******үнэ*******өртөг*******өссөн.Одоо*******би*******машинаа*******ачиж*******хот*******оруулж*******засварт*******өгөх*******гэхэд*******тээврийн*******зардал*******нэмэгдсэн*******хэцүү*******байна.Машины*******асаалтын*******систем*******болон*******урд*******тэнхлэг*******нь*******гэмтээд*******засах*******боломжгүй*******болчихсон*******акумлятор*******тавиад*******ч*******асахгүй*******байгаа.Вендо*******ХХК-ны*******үнэлгээ*******үнэн*******зөв*******гарсан*******гэж*******бодож*******байна.*******Машин*******өөрөө*******Япон*******улсад*******оношлогоонд*******орсон*******гаалиар*******орж*******ирсэн*******машин*******гэдгийг*******нотлох*******баримтыг*******шүүхэд*******өгсөн*******байгаа.

Цагдаа*******төрийн*******байгууллагад*******ажилладаг*******гэдгээрээ*******ийм*******байх*******ёстой*******юу.Иймд*******миний*******хохиролыг*******барагдуулж*******13.000.000*******төгрөгийг*******хуулийн*******дагуу*******гаргуулж*******өгнө*******үү*******гэв.*******

Хариуцагч:*******Х.Камель*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа:*******Х.Бат-Амгалангийн*******нэхэмжлэлтэй*******танилцсан.*******Өнгөрсөн*******жилийн*******9*******сард*******анх*******Вендо*******ХХК*******ирж*******үнэлгээ*******гаргасан.Тухайн*******үед*******оношлогооны*******шинжээч*******дуудаж*******ирээд*******дүгнэлт*******гаргуулсан.*******Анх*******би*******уучлалт*******гуйсан.*******Нэхэмжлэгчийн*******дансанд*******10.000.000*******төгрөг*******орсон*******байгаа.*******Машины*******эвдрэлийг*******төлнө*******гэсэн*******хуулийн*******заалт*******байдаг*******машины*******үнийг*******төлнө*******гэсэн*******хуулийн*******заалт*******байхгүй.*******Анх*******бид*******хоёр*******10.000.000*******төгрөг*******өгөөд*******уг*******машиныг*******зараад*******мөнгийг*******нь*******өгөх*******үлдэгдэлийг*******төлөх*******гэдэг*******байдлаар*******тохиролцсон.*******Машинаас*******хүүхэд*******нь*******ирээд*******эд*******ангиас*******нь*******тайлж*******аваад*******явна*******гэснээс*******болж*******бид*******хоёр*******маргаж*******эхлээд*******өнөөдрийг*******хүрч*******байна.

Шинжээчийн*******дүгнэлтийг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна.*******Шанаа,*******керлан*******гээд*******нэг*******эд*******ангийг*******2*******болгож*******бичсэн*******байх*******жишээтэй.

Одоо*******би*******10.000.000*******төгрөгний*******хүү*******1.060.000*******төгрөг,*******тагны*******үнэ*******45.000*******төгрөг,*******зүүн*******гэрэл*******800.000*******төгрөг*******гэж*******бичсэн*******байна*******эдгээрийг*******хасаж*******тооцоод*******хохиролыг*******төлнө.Би*******Вендо*******ХХК-ны*******дүгнэлттэй*******танилцсан*******гэв.

Иргэдийн*******төлөөлөгч*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******дүгнэлтдээ:*******хариуцагч*******Х.Камелээс*******тухайн*******нэхэмжилж*******байгаа*******мөнгийг*******гаргуулах*******үндэслэлгүй*******гэж*******үзэж*******байна*******гэв.

Шүүх*******хуралдаанаар*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтыг*******талуудын*******хүсэлтээр*******шинжлэн*******судлаад*******шүүх*******хуралдааны*******тэмдэглэлд*******тусгасан*******болно.

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

Нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгалан*******нь*******хариуцагч*******Х.Камелээс*******өөрийн*******эзэмшлийн*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******Lexus*******HS*******250*******h*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******13.000.000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргажээ.

Нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үндэслэл*******нь*******хариуцагч*******Х.Камел*******2020*******оны*******05*******сарын*******11-ны*******өдөр*******Х.Бат-Амгалангийн*******эзэмшлийн*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******Lexus*******HS*******250*******h*******маркийн*******машиныг*******мөргөж*******осол*******гаргасны*******улмаас*******нийт*******23.000.000*******төгрөгний*******хохирол*******нэхэмжилсэн*******бөгөөд*******хариуцагч*******Х.Камел*******10.000.000*******төгрөгийг*******төлж*******барагдуулсан*******үлдэгдэл*******13.000.000*******төгрөгийг*******төлөхгүй*******гэж*******маргажээ.

Хариуцагч*******Х.Камел*******нь*******гэм*******буруугийн*******талаар*******болон*******осол*******гаргасан,*******авто*******машинд*******учирсан*******эвдрэл*******гэмтлийн*******талаар*******маргаагүй,*******харин*******хөрөнгийн*******үнэлгээний*******үнэлсэн*******үнэлгээнээс*******зарим*******эд*******ангийг*******үнэлсэн*******үнэлгээг*******зөвшөөрөхгүй,*******нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгаланд*******өгсөн*******10.000.000*******төгрөгний*******хүү*******болох*******1.060.000*******төгрөгийг*******нэхэмжилнэ*******гэж*******маргав.

Шүүх*******хариуцагч*******Х.Камелийн*******хүсэлтээр*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******оношлогоо*******хийлгэх*******тухай*******хүсэлтийг*******хангаж*******2020*******оны*******11*******сарын*******19-ны*******өдрийн*******№154/ШЗ2020/00985*******дугаартай*******шүүгчийн*******захирамжаар*******уг*******тээврийн*******хэрэгслийн*******эвдрэл*******гэмтлийг*******оношилж*******дүгнэлт*******гаргахыг*******шинжээчид*******даалгасан*******байна.

Шинжээч*******2021*******оны*******06*******сарын*******21-ны*******өдрийн*******№1735*******дугаартай*******дүгнэлтээр:*******Шинжилгээнд*******ирүүлсэн*******Lexus*******HS*******250*******h*******маркийн*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******ANF10-2030043*******тоот*******арлын*******дугаартай*******автомашинд*******урд*******бамбай,*******улсын*******дугаарын*******суурь,*******зүүн*******нэмэлт*******гэрэл,*******зүүн*******их*******гэрэл,*******зүүн*******урд*******дохионы*******гэрэл,*******баруун*******их*******гэрлийн*******бэхэлгээ,*******урд*******нүүрийн*******хаалт,лого,*******капот,*******урд*******дээд,*******доод*******хөндөл*******төмөр,*******урд*******бамбайн*******ард*******байрлах*******хөндөл*******төмөр,*******хөргөлтийн*******радиатор,*******сэнс,*******сэнсний*******хүрээ,*******радиаторын*******босоо*******тулгуур,*******капотын*******түгжээ,*******дуут*******дохио,*******зүүн*******урд*******лонжерон*******,*******бэхэлгээ*******суурь,*******зүүн*******доод*******дагуу*******гар,*******хайбрид*******системийн*******болон*******хөдөлгүүрийн*******хөргөлтийн*******системийн*******цахилгаан*******насос,*******агаар*******шүүрийн*******таг,*******хайбрид*******системийн*******конверторын*******суурь*******төмөр,*******салхины*******шил,*******арын*******бамбай,*******баруун*******хойд*******гэрэл,*******баруун*******хойд*******нэмэлт*******гэрэл,*******зүүн*******хойд*******гэрлийн*******бүрхүүл,*******тээшний*******хаалга,*******баруун*******хойд*******далбаа,*******зүүн*******урд*******далбаа*******зэрэг*******эд*******ангиуд*******эвдрэл*******гэмтэлтэй*******байна.

Дээрхи*******гэмтлүүд*******нь*******ослын*******үед*******шууд*******болон*******дамжиж*******үүссэн*******эвдрэл*******гэмтлүүд*******байна.*******Хөдөлгүүр*******болон*******цахилгаан*******системийн*******эд*******ангиуд*******бүрэн*******бүтэн,*******зориулалтын*******багажгүй*******тул*******ажиллагааг*******шалгах*******боломжгүй*******гэх*******дүгнэлт*******гаргасныг*******нэхэмжлэгч*******хариуцагч*******нарт*******танилцуулахад*******дүгнэлттэй*******холбогдуулан*******санал*******хүсэлт*******гаргаагүй*******нь*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******эвдрэл*******гэмтэлд*******маргаагүй*******гэж*******үзэх*******үндэслэл*******болно.

Шүүхээс*******2021*******оны*******06*******сарын*******21-ны*******өдрийн*******№1735*******дугаартай*******шинжээчийн*******дүгнэлтэд*******үндэслэн*******тухайн*******эвдрэл*******гэмтэл*******үүссэн*******эд*******ангиудад*******үнэлгээ*******хийлгэх*******шаардлагатай*******гэж*******үзэж*******2021*******оны*******07*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******№384*******дугаартай*******захирамжаар*******Вендо*******ХХК-ийг*******шинжээчээр*******томилон*******хөрөнгийн*******үнэлгээ*******хийлгэж*******бодит*******хохиролыг*******тооцох*******нь*******зүйтэй*******гэж*******үзсэнээр*******Вендо*******ХХК*******нь*******дээрх*******эд*******ангиудыг*******засварлахад*******2.085.000*******төгрөг,*******эд*******ангийг*******солиход*******9.780.000*******төгрөг,*******шууд*******бус*******зардалд*******1.251.600*******төгрөг*******нийтдээ*******13.116.600*******төгрөгний*******үнэлгээ*******гаргасан*******хөрөнгийн*******үнэлгээний*******тайлангаа*******шүүхэд*******ирүүлсэн*******байна.

Хөрөнгийн*******үнэлгээний*******тайлантай*******холбогдуулан*******хариуцагч*******зүүн*******хойд*******гэрэлний*******үнэ*******800.000*******төгрөгийг*******төлөхгүй*******энэ*******нь*******эвдрэл*******гэмтэлгүй*******байсан*******гэж*******маргаж*******байгаа*******нь*******оношлогоо*******тогтоох*******шинжээчийн*******дүгнэлтэд*******санал*******гомдол*******гаргаагүй*******өөрийн*******биеэр*******үзэж*******оношлогоог*******хийлгэсэн*******учир*******маргах*******үндэслэлгүй*******гэж*******үзлээ.*******

Харин*******хариуцагчаас*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагатай*******хамааралгүй*******шаардлага*******болох*******10.000.000*******төгрөгний*******хүү*******1.060.000*******төгрөг*******нэхэмжилж*******байгаа*******нь*******үндэслэлгүй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******үзлээ.

Иймд*******нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгалангийн*******78-95*******ХОА*******улсын*******дугаартай*******Lexus*******HS*******250*******h*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учруулсан*******хохирол*******нь*******2021*******оны*******06*******сарын*******21-ны*******өдрийн*******№1735*******дугаартай*******шинжээчийн*******дүгнэлт*******болон*******үнэлгээний*******тайлан*******зэргээр*******нотлогдон*******тогтоогдож*******байх*******тул*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангаж*******хариуцагчаас*******гэм*******хорын*******хохиролд*******13.116.000*******төгрөг*******гаргуулж*******нэхэмжлэгчид*******олгох*******нь*******зүйтэй*******байна.

Хариуцагчаас*******Х.Камелээс*******гэм*******хорын*******хохиролд*******13.116.000*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгчид*******олгохоор*******шийдвэрлэж*******байх*******тул*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1-д*******зааснаар*******хариуцагчаас*******223530*******төгрөг*******гаргуулан*******улсын*******орлогод*******оруулахаар*******шийдвэрлэлээ.

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******

115.2.1,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлүүдийг*******удирдлага*******болгон*******

ТОГТООХ*******нь:

1.Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******510*******дугаар*******зүйлийн*******510.1-д*******зааснаар*******хариуцагч*******Х.Камелээс*******13.116.000*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгаланд*******олгосугай.

2.Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1-д*******зааснаар*******хариуцагч*******Х.Камелээс*******223530*******төгрөг*******гаргуулан*******улсын*******орлогод*******оруулж*******нэхэмжлэгч*******Х.Бат-Амгалан*******нь*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжаас*******чөлөөлөгдсөнийг*******дурьдсугай.

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Ховд*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй*******болохыг*******дурьдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ*******ШҮҮГЧ*******Ц.ЭНХЖАРГАЛ

ЕРӨНХИЙ*******ШҮҮГЧ*******Ц.ОЮУН-ЭРДЭНЭ

ШҮҮГЧ*******Л.ТҮВШИНЖАРГАЛ