Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2022 оны 05 сарын 05 өдөр

Дугаар 153/ШШ2022/00287

 

 

 

 

 

 

   2022           05           05                                      153/ШШ2022/00287              

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Ховд аймаг дахь сум дундын и*******гэний хэ*******гийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Б.Раушан да*******галж, тус шүүхийн шүүх ху*******алдааны танхимд хийсэн и*******гэний хэ*******гийн шүүх ху*******алдаанаа*******:

Нэхэмжлэгч: Ховд аймгийн Жа*******галант сумын Бичигт багийн ******* тоотод о*******шин суух, Ба*******га овогт ******* /РД:*******/-ийн нэхэмжлэлтэй,

Ха*******иуцагч: Ховд аймгийн Жа*******галант сумын Алагтолгой багийн ************** гудамж Б-ийн 1 тоотод о*******шин суух, ******* овогт ******* ******* /РД:*******/,

Хамт*******ан ха*******иуцагч: Ховд аймгийн Жа*******галант сумын Алагтолгой багийн ************** гудамж Б-ийн 1 тоотод о*******шин суух, Бада*******ч овогт Очи*******батын Батбая******* // на*******т холбогдох,

Үндсэн нэхэмжлэлийн шаа*******длага: “Ба*******уун бүс-төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот дугаа*******ын павильон ёонксын хууль ёсны өмчлөгчөө******* тогтоолгох, ха*******иуцагч Б.*******, О.Батбая******* на*******аас Ба*******уун бүс-төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100,101 тоот дугаа*******ын павильон, ёонксыг чөлөөлүүлэх тухай”

Сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длага: “Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулах тухай” сө*******өг нэхэмжлэлийг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 31-ний өдө******* хүлээн авч, 2021 оны 04 дүгээ******* са*******ын 07-ны өдө******* 153/2021/00255/и индекстэй и*******гэний хэ*******эг үүсгэн хянан хэлэлцэв.

Шүүх ху*******алдааны о*******олцогчид:

Нэхэмжлэгч Б.*******, түүний өмгөөлөгч Ж.Энхжа*******гал, ,

Ха*******иуцагч Б.*******, түүний өмгөөлөгч Л.Э*******дэнэцэцэг

Хамт*******ан ха*******иуцагч О.Батбая*******,

Шүүх ху*******алдааны на*******ийн бичгийн да*******га: А.Раднаабаза******* на******* о*******олцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Б.******* шүүхэд га*******гасан нэхэмжлэлдээ: Миний бие Б.*******аас Ба*******уун бүс төв захад бай*******лалтай 100, 101 тоот павильон болон ёонксыг 29,000,000 төг*******өгөө******* авахаа******* 2021 оны 02 дуага******* са*******ын 23-ны өдө******* я*******илцан тохи*******олцож гэ*******ээ хийсэн. Ингэхдээ эхний 22,000,000 төг*******өгийг у*******ьдчилан өгсөн. Мөн 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгийг дансаа*******, мөн энэ өдө******* 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* өгч га*******ын үсэг зу*******сан. Нийт 27,000,000 төг*******өгийг Б.*******т өгсөн. Үлдсэн мөнгийг боломжоо*******оо 2021 оны 07 дугаа******* са*******ын 01-ний өдө******* өгч дуусгахаа******* ха*******илцан тохи*******олцсон. Б.******* ёонксыг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* чөлөөлж надад өгсөн. Ха*******ин павильоныг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өдө******* өгнө гэсэн боловч одоо болтол өгөөгүй байна. Улмаа******* би ажлаа төлөвлөн 20,000,000 төг*******өгийн ба*******ааг зээлээ******* татан авч түүний павильоноос болж бо*******луулж чадахгүй байна. Сэтгэл санаа хө*******өнгө мөнгөний хувьд их хохи*******ч байна. Иймд павильоныг миний эзэмшилд шилжүүлж өгнө үү гэв.

2.Ха*******иуцагч Б.******* шүүхэд и*******үүлсэн ха*******иу тайлба*******таа: Миний бие Б.******* нь Ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лах павильон болон ёонксыг Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцсон боловч гэ******* бүлийнхэнтэйгээ ха*******илцан я*******илцаж эцсийн шийдэлд хү*******ээгүй байсан учи******* наймаагаа буцаах шийдвэ******* га*******гасан. Б.*******ээс авсан 27,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө******* ХААН банкаа******* дамжуулан буцаан шилжүүлсэн болно. Би авсан 27,000,000 төг*******өгийг буцаан өгсөн тул өө*******ийн эзэмшлийн павильоныг Б.*******т шилжүүлэх шаа*******длагагүй гэв.

            Хамт*******ан ха*******иуцагч О.Батбая******* шүүхэд га*******гасан ха*******иу тайлба*******таа: Миний бие Батбая******* нь Б.*******тай гэ******* бүлийн гишүүд бөгөөд эхнэ******* Б.******* нь Ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лах павильон болон ёонксыг Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцсон боловч гэ******* бүлийнхэнтэйгээ ха*******илцан я*******илцаж эцсийн шийдэлд хү*******ээгүй байсан учи******* наймаагаа буцаах шийдвэ******* га*******гасан. Ба*******уун бүсийн төв захад павильон ёонксыг бай*******луулсны хөлс тү*******ээсийг тогтмол байнга төлсөө******* и*******сэн. Б.*******ээс авсан 27,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө******* ХААН банкаа******* дамжуулан буцаан шилжүүлсэн болно. Нэгэнт 27,000,000 төг*******өгийг буцаан өгсөн тул өө*******ийн эзэмшлийн павильоныг Б.*******т шилжүүлэх шаа*******длагагүй. Б.*******ийн нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөө*******өхгүй байна гэв.

Нэхэмжлэгч Б.******* нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлж, тод*******уулсан шаа*******длагадаа болон шүүх ху*******алдаанд га*******гасан тайлба*******таа: ...Намайг утсаа******* я*******ьж ёонкс болон павильоноо суллаж өгөхийг шаа*******дахад би за*******ахаа больсон, эгчдээ за*******на гэсэн ха*******иулт өгсөн. Мөн худалдах, худалдан авах гэ*******ээний дагуу миний шилжүүлсэн 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-ны өдө******* 22,000,000 төг*******өг, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгөө******* ха*******иуцагч Б.******* нь бизнесийн э*******гэлтийн ба*******аагаа татаж, хэ*******эглэсэн байна. Ха*******иуцагч Б.******* нь миний ээж гийн Хаан банкны 5866141236 тоот данс*******уу 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө******* надад хэлэхгүйгээ******* 27,000,000 төг*******өгийг буцааж шилжүүлсэн байсныг нь би 10 хоногийн да*******аа мэдсэн. Одоо ээжийн дансанд мөнгө нь байгаа, ха*******иуцагч Б.*******аас Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот павильон, ёонксыг худалдан авсан асуудалд ээж нь хамаагүй бөгөөд гэ*******ээ байгуулахад о*******олцсон этгээд биш юм. И*******гэний хуулийн 243 дугаа******* зүйлийн 243.1.-д  Худалдах-худалдан авах гэ*******ээгээ******* худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй, э*******хийн зө*******чилгүй хө*******өнгө, түүнтэй холбоотой ба*******имт бичгийг худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх буюу ба*******аа бэлтгэн нийлүүлэх, худалдан авагч нь худалдагчид хэлэлцэн тохи*******сон үнийг төлж, худалдан авсан хө*******өнгөө хүлээн авах үү*******гийг тус тус хүлээнэ, 243.2.-д  “Худалдагч нь худалдаж байгаа эд хө*******өнгийн зо*******иулалт, хэ*******эглээний шинж чана*******, хадгалах, хэ*******эглэх, тээвэ*******лэх нөхцөл, жу*******ам, баталгаат болон эдэлгээний хугацаа, үйлдвэ*******лэгчтэй холбогдсон үнэн зөв, бү*******эн мэдээллийг худалдан авагчид өгөх үү*******эгтэй”. Мөн хуулийн 244 дүгээ******* зүйлийн 244.1.-д “Худалдах-худалдан авах гэ*******ээнд үнийг шууд заагаагүй бол талууд үнэ тодо*******хойлох а*******га хэ*******эгслийн тухай хэлэлцэн тохи*******олцож болно”. И*******гэний хуулийн 106.1.-д “Өмчлөгч хө*******өнгөө бусдын хууль бус эзэмшлээс шаа*******дах э*******хтэй”. 106.2.-д “Өмчлөгч өмчлөлийн зүйлээ эзэмшихтэй холбоогүй боловч өмчлөх э*******х нь яма******* нэгэн байдлаа******* зө*******чигдсөн гэж үзвэл уг зө*******члийг а*******илгуулах, эсхүл өмчлөх э*******хээ хэ*******эгжүүлэхэд саад болж байгаа үйлдлийг зогсоохыг э*******х зө*******чигчөөс шаа*******дах э*******хтэй”,  106.4.д “Энэ хуулийн 106.2, 106.3 нь хууль ёсны эзэмшигчид нэгэн адил хамаа*******на” гэж тус тус  заасан. Миний бие ха*******иуцагч Б.*******аас павильон болон ёонксыг худалдан авсантай холбогдуулан 20,000,000 төг*******өгийн ба*******аа татсан байсан боловч өнөөд*******ийг хү*******тэл за*******ж чадалгүй банкны хүү төлж хохи*******соо******* и*******лээ. Иймд нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хангаж хянан шийдвэ*******лэж өгнө үү гэв.

 Ха*******иуцагч Б.*******, хамт*******ан ха*******иуцагч О.Батбая******* на******* нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлсэн шаа*******длагад га*******гасан ха*******иу тайлба*******таа болон шүүх ху*******алдаанд га*******гасан тайлба*******таа: Б.*******ийн шүүхэд хандан га*******гасан нэхэмжлэлийн ихэсгэж, өө*******чилж, тод*******уулсан шаа*******длагатай танилцаад Б.*******, О.Батбая******* бид танилцаад И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 25 дугаа******* зүйлд заасан э*******х үү*******гийнхээ дагуу да*******аах тайлба*******ыг га*******гаж байна. Миний бие Б.******* нь ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лах павильон болон ёонксыг Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцсон боловч гэ******* бүлийнхэнтэйгээ ха*******илцан я*******илцаж эцсийн шийдэлд хү*******ээгүй байсан учи******* наймаагаа буцаах шийдвэ******* га*******гасан. Б.*******ээс авсан 27,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө******* ХААН банкаа******* дамжуулан буцаан шилжүүлсэн бөгөөд и*******гэн өө*******ийн хө*******өнгөө худалдахгүй гэж байхад хүний хө*******өнгийг заавал авна гээд байгаа Б.*******ийн хүсэлтийг ойлгохгүй байна. Ха*******ин и*******гэний хуулийн 106 дугаа******* зүйлд зааснаа******* ёонкс болон павильоны шуда*******га өмчлөгч нь Б.*******, О.Батбая******* бид билээ. Тухайн ёонксыг ба*******аагаа хийгээд тэндээ худалдаагаа Б.******* хийж байгаа тэ******* ёонксны тү*******ээсийг О.Батбая******* төлж байна. Ха*******ин бид Б.*******ээс ёонксоо султгаж авмаа******* байна гэв.

Ха*******иуцагч Б.******* шүүхэд га*******гасан сө*******өг нэхэмжлэлдээ: И*******гэний хуульд заасны дагуу хэлцэл гэдэг нь “И*******гэний э*******х, үү*******гийг үүсгэх, өө*******члөх, шилжүүлэх, дуусгава******* болгох зо*******илгоо******* хүсэл зо*******игоо илэ*******хийлсэн и*******гэн, хуулийн этгээдийн үйлдэл /эс үйлдэхүй/-г хэлцэл гэнэ” гэж тодо*******хойлсон байдаг. Б.*******, Б.******* на******* нь 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 23-ны өдө******* ха*******илцан тохи*******ч Ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лалтай 100 тоот павильон болон ёонксыг 29,000,000 төг*******өгөө******* худалдан авахаа******* амаа******* гэ*******ээ хийсэн. Гэ*******ээ хийхдээ 22,000,000 төг*******өгийг у*******ьдчилан өгсөн, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгийг дансаа*******, мөн 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* өгч га*******ын үсэг зу*******сан, нийт 27,000,000 төг*******өгийг Б.*******т өгсөн. Үлдсэн мөнгийг 2021 оны 07 дугаа******* са*******ын 01-ний өдө******* өгч дуусгахаа******* ха*******илцан тохи*******олцсон. Гэвч Б.******* нь 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* чөлөөлж өгсөн боловч павильоныг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өдө******* өгнө гэсэн боловч одоо хү*******тэл өгөөгүй байна. Гэ*******ээ нь аман болон бичгийн, бодит үйлдлээ******* гэсэн 3 хэлбэ*******тэй байдаг бол хэлцэл нь аман болон бичгийн хэлбэ*******тэй байдаг. Энэхүү ма*******гаан бүхий павильоны гэ*******чилгээ нь Батбая******* гэдэг хүний нэ******* дээ******* байдаг. Гэтэл Б.*******т энэ павильоныг худалдах бо*******луулах, бусдад тү*******ээслүүлэх э*******х байхгүй. Энэ павильон нь эзэмшигч болох О.Батбая*******ын хүсэлтээ******* *******ийн эзэмшил, мэдэлд шилжих ёстой. Иймд и*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д зааснаа******* энэхүү амаа******* хийсэн хэлцэл нь хэлцлийн хуулиа******* тогтоосон хэлбэ*******ийг зө*******чсөн, хуульд заасан тохиолдолд зохих этгээдийн зөвшөө*******өлгүй хийгдсэн тул Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцож өгнө үү гэв.

Нэхэмжлэгчээс сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагад и*******үүлсэн ха*******иу тайлба*******таа: Нэхэмжлэгч Б.*******ын нэхэмжлэлтэй, ха*******иуцагч Б.*******т холбогдуулан га*******гасан Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулах тухай сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөө*******өхгүй байна. Миний бие Б.******* нь ха*******иуцагч Б.*******аас Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот номе*******ын павильон болон ёонксыг 29,000,000 төг*******өгөө******* худалдан авахаа******* тохи*******олцож, 2021 оны 02 са*******ын 06-ны өдө******* худалдах, худалдан авах гэ*******ээг байгуулсан. Б.*******ын нөхө******* Батбая******* нь худалдан авах гэ*******ээ байгуулахад о*******олцсон бөгөөд шүүхэд нотлох ба*******имтаа******* га*******гасан сиди нотолно. Гэ*******ээний дагуу 2021 оны 02 са*******ын 26-ны өдө******* 22,000,000 төг*******өг, 2021 оны 03 са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгийг тус тус ха*******иуцагч Б.*******ын Хаан банкны тоот данс*******уу шилжүүлж, бэлнээ******* 100,000 төг*******өг, нийт 27,000,000 төг*******өг өгсөн. Улмаа******* ха*******иуцагч Б.******* нь ёонкс, павильоноо 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өдө******* суллаж өгөхөө******* тохи*******олцсон боловч өнөөд*******ийг хү*******тэл ёонкс, павильоноо суллаж өгөөгүй. Намайг утсаа******* я*******ьж ёонкс, павильоноо суллаж өгөхөө******* шаа*******дахад би за*******ахаа больсон, эгчдээ за*******на гэсэн ха*******иулт өгсөн. Мөн худалдах, худалдан авах гэ*******ээний дагуу миний шилжүүлсэн 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-ны өдө******* 22,000,000 төг*******өг, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгөө******* ха*******иуцагч Б.******* нь бизнесийн э*******гэлтийн ба*******аагаа татаж, хэ*******эглэсэн байна. Тухайн үедээ ба*******ааны э*******гэлтийн бизнестээ ашигласан Б.*******ын Хаан банкны тоот дансны хуулгаа******* нотлогдоно. Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот номе*******ын павильон болон ёонкст улсын бү*******тгэлийн гэ*******чилгээ байхгүй бөгөөд Б.*******, Б.******* на*******ыг худалдах, худалдан авах гэ*******ээ хийхэд нөхө******* нь хамт байлцсан. И*******гэний хуулийн 39 дүгээ******* зүйлийн 39.1-т “И*******гэний э*******х, үү*******гийг үүсгэх, өө*******члөх, шилжүүлэх, дуусгава******* болгох зо*******илгоо******* хүсэл зо*******игоо илэ*******хийлсэн и*******гэн, хуулийн этгээдийн үйлдэл /эс үйлдэхүй/-г хэлцэл” гэнэ. И*******гэний хуулийн 40 дүгээ******* зүйлийн 40.1.-д “Хүсэл зо*******игийн илэ*******хийлэл нь нөгөө тал Түүнийг хүлээн авснаа******* хүчин төгөлдө******* болдог. Б.******* Б.*******ын на*******ын хоо*******онд 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* байгуулагдсан худалдах, худалдан авах гэ*******ээ нь хүчин төгөлдө******* хэлцэл юм. Ха*******иуцагч Б.******* бид хоё*******ын дунд байгуулагдсан худалдах худалдан авах гэ*******ээ одоог хү*******тэл хүчин төгөлдө******* хэвээ******* байгаа бөгөөд зөвхөн Б.******* цуцалчихдаг юм биш. Одоо ёонкс дото******* миний 20 сая төг*******өгийн ба*******аа байгаа бөгөөд ха*******иуцагч Б.******* нь ба*******аагаа ёонксын өмнө талд лангуу тавиад дэлгэчихсэн тул үйл ажиллагаа явуулж чадахгүй байна. Нэхэмжлэгч Б.******* нь надад павильоныг худалдах бо*******луулах, бусдад тү*******ээслэх э*******хгүй байхгүй гэсэн нь хууль зүйн үндэслэлгүй юм. Иймд нэхэмжлэгч Б.*******ын нэхэмжлэлтэй, ха*******иуцагч Б.*******т холбогдуулан га*******гасан Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулах тухай сө*******өг нэхэмжлэлийг хэ*******эгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

Нэхэмжлэгчээс га*******гаж өгсөн нотлох ба*******имт: И*******гэний үнэмлэхийн хуулба*******, улсын тэмдэгтийн ху*******аамж төлсөн ба*******имт, худалдах худалдан авах гэ*******ээ, мөнгөн шилжүүлгийн ба*******имтууд, итгэмжлэл, сиди бичлэг, , Ж.Энхжа*******гал на*******тай байгуулсан за*******лагын ба*******имтууд, гэ*******эл зу*******аг, хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэ*******ээ, ЗГ/202146343232 дугаа*******тай зээлийн гэ*******ээ, ба*******ьцааны гэ*******ээ,

 Ха*******иуцагчаас га*******гаж өгсөн нотлох ба*******имт: Хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэ*******ээ, мөнгөн шилжүүлгийн ба*******имт, Ба*******уун бүсийн төв захын тодо*******хойлолт, тү*******ээсийн гэ*******ээ, и*******гэний үнэмлэхийн хуулба*******, улсын тэмдэгтийн ху*******аамж төлсөн ба*******имт, контене*******ийн үнэ төлсөн ба*******имт, Ш.Рэнцэнсамбуугийн тодо*******хойлолт, газ*******ын тү*******ээс төлсөн ба*******имтууд,

Нэхэмжлэгч талын хүсэлтээ*******: Б.*******ын 2021 оны 2, 3 дугаа******* са*******ын дансны дэлгэ*******энгүй хуулга, Д.Батбая*******ыг гэ*******чээ******* асуусан тэмдэглэл, Ховд аймгийн Улсын бү*******тгэлийн хэлтсийн албан бичгийг нотлох ба*******имтаа******* авав.

ҮНДЭСЛЭХ НЬ

1. Шүүх хэ*******эгт хуульд заасан жу*******маа******* цугла*******сан нотлох ба*******имт, шүүх ху*******алдаанд га*******гасан зохигчдын тайлба*******ыг үндэслэн нэхэмжлэгч Б.*******ийн нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хангаж, ха*******иуцагч Б.*******ын сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг  бүхэлд нь хэ*******эгсэхгүй болгож шийдвэ*******лэлээ.

2. Нэхэмжлэгч Б.******* нь да*******аах үндэслэлээ******* шаа*******дах э*******хээ тодо*******хойлсон. Үүнд: Хэ*******эг хянан шийдвэ*******лэх ажиллагааны явцад нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг нэмэгдүүлж, өө*******члөн тод*******уулснаа******* “Ба*******уун бүс төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах, №100, 101 тоот дугаа*******ын павильон, ёонксын хууль ёсны өмчлөгч болохыг тогтоолгох, Б.*******, О.Батбая******* на*******аас Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот павильон, ёонксыг чөлөөлүүлэх тухай” нэхэмжлэл га*******гасан. Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн худалдах-худалдан авах гэ*******ээний дагуу павильон, ёонксын өмчлөгч болохыг тогтоолгохыг хүссэн. Нэхэмжлэгч нь ёонксыг ашиглан, ба*******аагаа түүнд хадгалдаг боловч худалдаа хийх боломжгүй байгаа нь И*******гэний хуулийн 106 дугаа******* зүйлийн 106.2-т зааснаа******* өмчлөх э*******х нь зө*******чигдсөн гэж үзэж, өмчлөх э*******хээ хэ*******эгжүүлэхэд саад болж байгаа үйлдлийг  зогсоохыг буюу павильон, ёонксыг чөлөөлүүлэхийг ха*******иуцагч на*******аас шаа*******дсан.

3. Ха*******иуцагч Б.******* нэхэмжлэлийг да*******аах үндэслэлээ******* үгүйсгэсэн. Үүнд: Б.*******тэй худалдах-худалдан авах гэ*******ээ хийгээгүй, зөвхөн мөнгө хүлээж авсан ба*******имтад га*******ын үсэг зу*******сан.  Уг павильон, ёонкс нь гэ******* бүлийн гишүүдийн дундын өмч бөгөөд павильон, ёонксыг худалдахыг гэ******* бүлийн гишүүн болох нөхө******* О.Батбая******* зөвшөө*******өөгүй нь эд хө*******өнгийг худалдахаас татгалзах үндэслэл болсныг ду*******даж, павильон, ёонксыг чөлөөлөхөөс татгалзсан.

4. Хамт*******ан ха*******иуцагч О.Батбая******* нэхэмжлэлийг үгүйсгэсэн тайлба*******таа: “Миний бие О.Батбая******* нь ха*******иуцагч Б.*******ын гэ******* бүлийн гишүүн бөгөөд Б.******* нь павильон, ёонксыг Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцсон боловч гэ******* бүлийнхэнтэйгээ ха*******илцан я*******илцаж эцсийн шийдэлд хү*******ээгүй байсан учи******* наймаагаа буцаах шийдвэ******* га*******гасан. Б.*******т 27,000,000 төг*******өгийг буцаан өгсөн тул павильон, ёонксыг шилжүүлэх шаа*******длагагүй” гэж нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг няцаасан.

5. Ха*******иуцагч Б.******* сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длага, үндэслэлээ “...Ма*******гаан бүхий павильоны гэ*******чилгээ нь нөхө******* О.Батбая*******ын нэ******* дээ******* байдаг. Надад уг павильоныг худалдах, тү*******ээслэх э*******х байхгүй, О.Батбая*******ын зөвшөө*******лөө******* павильон, ёонкс Б.*******ийн нэ******* дээ******* шилжих ёстой. И*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д зааснаа******* Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн хэлцэл зохих этгээдийн зөвшөө*******лийг аваагүй, амаа******* хийсэн хэлцэл нь хуулиа******* тогтоосон хэлбэ*******ийг зө*******чсөн нь Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцох” гэж тодо*******хойлсон.

6. Нэхэмжлэгч Б.******* ха*******иуцагч Б.*******ын сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг “...И*******гэний хуулийн 40 дүгээ******* зүйлийн 40.1-д “Хүсэл зо*******игийн илэ*******хийлэл нь нөгөө тал түүнийг хүлээн авснаа******* хүчин төгөлдө******* болдог. Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* байгуулагдсан худалдах-худалдан авах гэ*******ээ нь хүчин  төгөлдө******* хэлцэл юм. Б.******* нь надад павильоныг худалдан бо*******луулах, бусдад тү*******ээслэх э*******х байхгүй гэсэн нь хууль зүйн үндэслэлгүй. Худалдах-худалдан авах гэ*******ээ хүчин төгөлдө******* хэвээ******* байхад зөвхөн Б.******* гэ*******ээг цуцалчихдаг юм биш” гэж татгалзжээ.

7. Хэ*******эгт авагдсан болон шүүх ху*******алдаанаа******* хэлэлцэгдсэн нотлох ба*******имтаа******* да*******аах үйл ба*******имт тогтоогдож байна.  

            7.1. Нэхэмжлэгч Б.*******, ха*******иуцагч Б.******* на*******ын хоо*******онд 2021 оны                                02 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* Худалдах-худалдан авах гэ*******ээ бичгээ******* байгуулагдсан. Тус гэ*******ээгээ******* Б.*******ын эзэмшлийн ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот ёонкс болон павильон /контейне*******/-ийг нэхэмжлэгч Б.*******т 29,000,000 төг*******өгөө******* худалдахаа*******, гэ*******ээний дагуу Б.******* нь 22,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-нд шилжүүлсэн, үлдэгдэл 7,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 07 дугаа******* са*******ын 01-нд төлж дуусгахаа******* тохи*******олцжээ. Худалдан авагч Б.******* нь 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-нд 22,0 сая төг*******өгийг,  2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-нд 4,9 сая төг*******өгийг шилжүүлж, 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* өгснөө******* Б.******* ёонксыг 2021 оны 03 дугаа*******  са*******ын 10-ны өдө******* чөлөөлж өгсөн. Ха*******ин павильоныг шилжүүлэхээс өмнө ха*******иуцагч Б.*******  нь “гэ******* бүлийн гишүүдээс зөвшөө*******өл аваагүй” гэх үндэслэлээ******* гэ*******ээнээс татгалзаж, Б.*******, Б.*******ын на*******ын хоо*******онд хийгдсэн павильон, ёонксыг худалдах-худалдан авах талаа******* тохи*******олцсон аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулахыг хүссэн байна.  /хавтаст хэ*******гийн 4-5, 19, 147 хуудас/

            7.2. Талуудын хоо*******онд байгуулагдсан Худалдах-худалдан авах гэ*******ээнд худалдагч гэ*******ээний зүйл болох павильоныг хэзээ шилжүүлэн өгөх талаа******* гэ*******ээндээ заагаагүй бөгөөд нэхэмжлэгчийн шүүх ху*******алдаанд га*******гасан тайлба*******аа******* ха*******иуцагч Б.******* павильоныг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өдө******* хүлээлгэн өгөх ёстой байжээ. Худалдагч Б.******* нь ёонксыг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* суллаж өгснөө******* худалдан авагч Б.******* нь ёонкст татсан ба*******аагаа хадгалж байгаа нь тогтоогдов. Анх павильон, ёонксыг худалдах саналыг ха*******иуцагч Б.******* га*******гаснаа******* хамт наймаа э*******хэлдэг Б.******* нь худалдан авах саналыг га*******гасан, талууд павильон болон ёонксын үнийг 29,000,000 төг*******өгөө******* тогтоожээ. Худалдах-худалдан авах гэ*******ээ нь 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* хийгдсэн боловч  огноо нь “2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* гэж бу*******уу бичигдсэн байна” гэх талуудын тайлба******* үндэслэлтэй бөгөөд Б.******* нь 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-ны өдө******* 22,000,000 төг*******өгийг шилжүүлсний да*******аа уг гэ*******ээ хийгдсэн, энэ талаа******* талууд ма*******гахгүй байна.

            7.3. Ха*******иуцагч Б.******* нь сө*******өг нэхэмжлэлдээ “ма*******гаан бүхий павильоны гэ*******чилгээ нь нөхө******* болох О.Батбая*******ын нэ******* дээ******* байдаг, худалдах-худалдан авах гэ*******ээг байгуулахдаа О.Батбая*******аас зөвшөө*******өл аваагүй” байх тул Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд байгуулагдсан аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцож өгөхийг хүсэж И*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д зааснаа******* шаа*******дах э*******хээ тодо*******хойлсон.

7.4. Ха*******иуцагч Б.******* нь нэхэмжлэгч Б.*******ийн шилжүүлсэн 27,000,000 төг*******өгийг 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө******* 5866141236 дугаа*******тай гийн данс *******уу шилжүүлжээ. Нэхэмжлэгч Б.******* нь түүний ээж гийн данс *******уу 27,000,000 төг*******өг шилжүүлснийг 10 хоногийн да*******аа мэдсэн, одоо хү*******тэл 27,000,000 төг*******өг гийн дансанд байгаа гэж, ха*******иуцагч Б.******* нь анх Б.******* нь гэх хүний данснаас мөнгө шилжүүлсэн, мөнгийг нь шилжүүлье гэхээ******* дансаа хэлэхгүй байхаа******* нь гэх хүний данс *******уу 27,000,000 төг*******өгийг шилжүүлсэн гэж тус тус шүүх ху*******алдаанд тайлба*******аа га*******гасан бөгөөд зохигчдын тайлба*******аа******* Б.******* нь ээж гийн ка*******тыг ашиглан 26,900,000  төг*******өгийг Б.*******ын данс *******уу 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-ны өдө*******, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* шилжүүлсэн, ха*******иуцагч Б.******* нь гэ*******ээнээс татгалзсанаа******* 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 29-ний өдө*******  27,000,000 төг*******өгийг гийн данс *******уу буцаагаад шилжүүлсэн, уг 27,000,000 төг*******өгийг нэхэмжлэгч Б.******* хүлээж аваагүй, түүний ээж гийн дансанд байгаа нь тогтоогдов. /Хавтаст хэ*******гийн 19 хуудас/

7.5. Нэхэмжлэгч Б.*******ээс “ха*******иуцагч Б.******* нь миний мөнгийг бизнес хийх зо*******илгоо******* 45 хоног ашиглаж, буцаагаад шилжүүлсэн байна”  гэж шүүхийн жу*******маа******* бү*******дүүлсэн Б.*******ын дугаа*******тай дансны 2021 оны 02, 03 дугаа******* са*******ын дэлгэ*******энгүй хуулгыг үндэслэн мэтгэлцсэн. Ха*******иуцагч Б.*******аас “...дансанд о*******ж и*******сэн мөнгийг буцаагаад наймааны э*******гэлтэд о*******уулдаг, шаа*******длагатай бол Б.*******т дээ*******х хугацааны хүүг олгож болно” гэж тайлба*******аа га*******гасан.

8. Ма*******гааны э*******х зүйн үндэслэлийн талаа*******

8.1. И*******гэний хуулийн 189 дүгээ******* зүйлийн 189.1-д “Гэ*******ээний талууд хуулийн хү*******ээнд гэ*******ээг чөлөөтэй байгуулах, түүний агуулгыг өө*******сдөө тодо*******хойлох э*******хтэй.” гэж зааснаа******* Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах  ёонкс болон павильоныг 29,000,000 төг*******өгөө******* нэхэмжлэгч Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцож, талууд Худалдах-худалдах авах гэ*******ээнд га*******ын үсэг зу*******снаа******* нэхэмжлэгч Б.*******, ха*******иуцагч Б.******* на*******ын хоо*******онд И*******гэний хуулийн 243 дугаа******* зүйлийн 243.1-д заасан Худалдах-худалдан авах гэ*******ээ байгуулагджээ.

И*******гэний хуулийн 243 дугаа******* зүйлийн 243.1-д худалдах-худалдан авах гэ*******ээгээ******* худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй, э*******хийн зө*******чилгүй хө*******өнгө, түүнтэй холбоотой ба*******имт бичгийг худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх буюу ба*******аа бэлтгэн нийлүүлэх, худалдан авагч нь худалдагчид хэлэлцэн тохи*******сон үнийг төлж, худалдан авсан хө*******өнгөө хүлээн авах үү*******гийг тус тус хүлээдэг. Гэ*******ээний дагуу талууд павильон болон ёонксын үнийг 29,000,000 төг*******өгөө******* тогтоосон,  2021 оны 07 дугаа******* са*******д үлдэгдэл 7,0 сая төг*******өгийг  шилжүүлэхээ******* тохи*******олцсон ч нэхэмжлэгч Б.******* нь 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 26-ны өдө******* 22,000,000 төг*******өгийг, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгийг шилжүүлж, 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* төлснөө*******, нийт 27,000,000 төг*******өгийг худалдагч Б.*******т хүлээлгэн өгсөн байна. 

 Худалдагч Б.******* нь ёонксыг нэхэмжлэгч Б.*******т 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* хүлээлгэн өгсөн, энэ талаа******* талууд ма*******гаагүй бөгөөд И*******гэний хуулийн 248 дугаа******* зүйлийн 248.2.-т зааснаа******* худалдан авагч эд хө*******өнгийг хүлээн авсныг гэ*******члэх тодо*******хой үйлдэл хийсэн буюу ёонксыг хүлээн авснаа******* түүнийг эд хө*******өнгөө /за*******имыг/ хүлээн авсанд тооцох юм. Ба*******уун бүс-төв захын ба*******илгын  эгнээнд бай*******лах павильон болон ёонкс нь залгаа ба*******игдсан эд хө*******өнгө бөгөөд 100, 101 тоотоо******* дугаа*******лагддаг болохыг ду*******двал зохино.

Ха*******иуцагч Б.******* нь 2021 оны 02 дугаа******* са*******ын 06-ны өдө******* талуудын хоо*******онд байгуулагдсан Худалдах худалдан авах гэ*******ээний агуулгыг ойлгоогүй, гэ*******ээ байгуулах хүсэл зо*******иг байгаагүй, зөвхөн мөнгө хүлээн авсан ба*******имтад га*******ын үсэг зу*******сан гэх боловч шүүх ху*******алдаанд га*******гасан зохигчдын тайлба*******аа******* павильон болон ёонксыг худалдах саналыг Б.******* га*******гасан, талууд үнийн талаа******* тохи*******олцсон, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* худалдагч Б.******* нь ёонксыг Б.*******т чөлөөлж хүлээлгэн өгсөн, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өд*******ийн “100,000 төг*******өгийг бэлэн өгөв” гэсэн бичгийг Б.******* бичиж, 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* хүлээн авсан, ха*******иуцагч Б.*******ын шүүхэд га*******гасан “...миний бие Б.******* нь ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лах павильон болон ёонксыг Б.*******т худалдахаа******* тохи*******олцсон боловч гэ******* бүлийнхэнтэйгээ ха*******илцан я*******илцаж эцсийн шийдэлд хү*******ээгүй байсан учи******* наймаагаа буцаах шийдвэ******* га*******гасан” гэх тайлба*******аа******* худалдагч Б.*******ыг павильон болон ёонксыг худалдах хүсэл зо*******игоо илэ*******хийлсэн гэж үзнэ. /хавтаст хэ*******гийн 15 дахь тал /

И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 38 дугаа******* зүйлийн 38.1-д “Зохигч, гу*******авдагч этгээд, тэдгээ*******ийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нь өө*******ийн шаа*******длага ба татгалзлын үндэс болж байгаа байдлын талаа*******х нотлох ба*******имтаа өө*******өө га*******гаж өгөх, цуглуулах үү*******эгтэй.” бөгөөд ха*******иуцагч Б.******* нь хэлцэл хийх хүсэл зо*******игоо илэ*******хийлээгүй болохыг нотолсон ба*******имтаа шүүхэд га*******гаж өгөөгүй болохыг ду*******дах нь зүйтэй.

8.2 Худалдах-худалдан авах гэ*******ээгээ******* худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй, э*******хийн зө*******чилгүй хө*******өнгө, түүнтэй холбоотой ба*******имт бичгийг худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх үү*******гийг хүлээдэг, энэхүү үү*******гээ бү*******эн биелүүлэхийг буюу павильоныг суллаж өгөхийг худалдан авагч Б.******* нь И*******гэний хуулийн 243 дугаа******* зүйлийн 243.1-д зааснаа******* шаа*******дах э*******хтэй байна.

Б.******* нь павильоноо за*******ахаа******* болсноо******* ба*******аа татсан гээд ба*******ааны зу*******аг, падаан зэ*******эг нотлох ба*******имтуудыг нэхэмжлэгчээс га*******гаж өгсөн, 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 10-ны өдө******* Б.******* нь ёонксыг Б.*******т чөлөөлж өгснөө******* Б.******* нь ба*******аагаа одоо хү*******тэл тэнд хадгалдаг /ба*******аагаа тэндээс авч за*******даг/ болох нь шүүх ху*******алдаанд га*******гасан зохигчдын тайлба*******аа******* нотлогдож байна. /хавтаст хэ*******гийн 57-67 дахь тал/

Талууд павильоныг хүлээлгэн өгөх тодо*******хой хугацаа заагаагүй боловч ха*******иуцагч Б.******* өө******* газа*******т худалдаа э*******хлэхээ******* болсон ба тэнд хийгдсэн засва*******ын ажил дууссаны да*******аа суллаж өгөхөө******* тохи*******олцсон байна.  Нэхэмжлэгч Б.******* нь 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өдө******* павильоноо суллаж өгөхийг шаа*******дахад ха*******иуцагч Б.******* нь гэ*******ээнээс татгалзсан тухай мэдэгдснээ******* талуудын хоо*******онд ма*******гаан га*******сан  байна.   

И*******гэний хуулийн 204 дүгээ******* зүйлийн 204.1-д “Аль нэг тал нь гэ*******ээнээс татгалзах бол энэ тухай нөгөө талдаа мэдэгдэнэ”, 204.2.-т “Хууль буюу гэ*******ээнд өө*******өө******* заагаагүй бол гэ*******ээнээс татгалзах хугацааг татгалзах санал га*******гаагүй тал нь тогтооно. Энэ хугацаанд гэ*******ээнээс татгалзаж байгаа тухай нөгөө талд дахин мэдэгдээгүй бол гэ*******ээнээс татгалзах э*******хээ алдана” гэж тус тус зааснаа******* гэ*******ээний нэг тал гэ*******ээнээс татгалзах бол энэ тухай нөгөө талдаа мэдэгдэх үү*******эгтэй, гэ*******ээнээс татгалзах хугацааг гэ*******ээнээс татгалзах санал га*******гаагүй тал тогтоодог. 

Нэхэмжлэгч Б.*******ээс 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өдө******* 4,900,000 төг*******өгийг дансаа*******, 100,000 төг*******өгийг бэлнээ******* хүлээн авах хү*******тэл худалдагч Б.*******ыг гэ*******ээнээс татгалзах санал га*******гаагүй гэж үзэх бөгөөд 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 17-ны өд*******өөс 2021 оны 03 дугаа******* са*******ын 22-ны өд*******ийн хоо*******онд гэ*******ээнээс татгалзсан талаа******* нөгөө талдаа мэдэгдэх үү*******гээ биелээгүй байна гэж үзлээ. Мөн ха*******иуцагч Б.******* нь дээ*******х хугацаандаа гэ*******ээнээс татгалзсан талаа******* худалдан авагч Б.*******т у*******ьдчилж мэдэгдснийг нотолж чадаагүй болно. Гэ*******ээний агуулгыг талууд өө*******сдөө тодо*******хойлон гэ*******ээ байгуулсан бол И*******гэний хуулийн 206 дугаа******* зүйлийн 206.1-д зааснаа******* үү*******гийг тогтоосон газа*******, хугацаанд нь, зохих ёсоо*******, шуда*******гаа******* гүйцэтгэх за*******чимтай, энэхүү за*******чмыг худалдагч Б.******* зө*******чжээ.

Нэг талын санаачилгаа******* гэ*******ээнээс татгалзах э*******хтэй боловч энэ талаа******* нөгөө талдаа мэдэгдэх, гэ*******ээнээс татгалзаагүй тал тодо*******хой хугацаа тогтоохоо******* хуульчилсан нь гэ*******ээнд о*******олцогчдын э*******х ашгийг хамгаалах, бизнесийн о*******чныг хадгалах, гэ*******ээнээс учи*******ч болох э*******сдэлийг у*******ьдчилан тооцох зо*******илготой бөгөөд гагцхүү талууд гэ*******ээнээс татгалзах талаа******* нөгөө талдаа мэдэгдэхийг үү*******эг болгоогүй, энэ талаа******* гэ*******ээндээ тохи*******олцсон, эсхүл хуульд тусгайлан заасан тохиолдолд гэ*******ээнээс татгалзах талаа******* нөгөө талдаа мэдэгдэх үү*******гийг хүлээхгүй юм. Иймд, гэ*******ээнээс татгалзах у*******ьдчилсан нөхцөлийг хангаагүй буюу И*******гэний хуулийн 204 дүгээ******* зүйлд заасан Гэ*******ээнээс татгалзах жу*******мыг зө*******чсөн нь нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг хангах хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж дүгнэлээ.

            8.3. Павильон, ёонксын өмчлөгчөө******* тогтоолгох шаа*******длагын тухайд:

И*******гэний хуулийн 91 дүгээ******* зүйлийн 91.1.-д зааснаа******* гу*******авдагч этгээдийн хувьд эд хө*******өнгө эзэмшигч нь тухайн эд хө*******өнгийн өмчлөгч гэж тооцогдох ба Ба*******уун бүсийн төв захад газ*******ын тү*******ээсийн төлбө******* төлж, павильон /контейне*******/-оо бай*******луулан үйл ажиллагаа явуулдаг худалдаа э*******хлэгчид нь гу*******авдагч этгээд болох Ба*******уун бүсийн төв захын хувьд тухайн павильоны өмчлөгч буюу эзэмшигчээ******* тооцогддог. Нэхэмжлэгч Б.******* нь павильон, ёонксыг ашиглан наймаа хийх тул тухайн павильон, ёонксын эзэмшигч байхыг тү*******ээслэгчээс шаа*******ддаг. Энэ шаа*******длагын хү*******ээнд павильон болон ёонкст гэ*******чилгээ  га*******гуулах э*******х зүйн боломжгүй байх тул ма*******гаан бүхий павильон, ёонксын өмчлөгч болохыг тогтоолгохыг шаа*******дсан нэхэмжлэгчийн шаа*******длага нь И*******гэний хуулийн 111 дүгээ******* зүйлийн 111.1-д “Хууль буюу гэ*******ээнд өө*******өө******* заагаагүй бол өмчлөх э*******х олж авч байгаа этгээдийн зохих жу*******мын дагуу тавьсан шаа*******длагаа******* түүний эзэмшилд тухайн эд хө*******өнгийг шилжүүлснээ******* хөдлөх эд хө*******өнгө өмчлөх э*******х шинэ өмчлөгчид үүсэж, өмнөх өмчлөгчийн өмчлөх э*******х дуусгава******* болно.” гэж заасан хуулийн зохицуулалтад нийцэж байна.

Ба*******уун бүсийн төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот павильон болон ёонкс нь залгаа ба*******игдсан эд хө*******өнгө бөгөөд нэхэмжлэгч Б.******* нь ёонкст ба*******аагаа хадгалж, ёонксыг ашиглаж байгаа боловч павильоныг Б.******* ашиглаж байгаагаас шалтгаалан наймаа э*******хлэх боломж нь хязгаа*******лагдсан нь И*******гэний хуулийн 106 дугаа******* зүйлийн 106.2-т “Өмчлөгч өмчлөлийн зүйлээ эзэмшихтэй холбоогүй боловч өмчлөх э*******х нь яма******* нэгэн байдлаа******* зө*******чигдсөн гэж үзвэл уг зө*******члийг а*******илгуулах, эсхүл өмчлөх э*******хээ хэ*******эгжүүлэхэд саад болж байгаа үйлдлийг зогсоохыг э*******х зө*******чигчөөс шаа*******дах э*******хтэй”-г зааснаа******* энэхүү залгаа бай*******ласан павильон болон ёонксыг ха*******иуцагч Б.*******, О.Батбая******* на*******аас чөлөөлүүлэхийг шаа*******дах э*******хтэй.

8.4. Сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагын тухайд:

Худалдагч Б.******* нь “...Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд Ба*******уун бүсийн төв захад бай*******лалтай, №100, 101 тоот павильон болон ёонксыг 29,000,000 төг*******өгөө******* худалдан авахаа******* амаа******* гэ*******ээ хийсэн. Уг павильоны гэ*******чилгээ нь нөхө******* О.Батбая*******ын нэ******* дээ******* байдаг, гэ*******ээ хийхдээ О.Батбая*******аас зөвшөө*******өл аваагүй тул И*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д зааснаа******* дээ*******х аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцож” өгөхийг хүссэн байна.

Ха*******иуцагчийн сө*******өг нэхэмжлэлийн агуулга нь га*******гасан тайлба*******тай нь зө*******чилдсөн ба Б.******* нь гэ*******ээ байгуулаагүй, энэ талаа******* хүсэл зо*******игоо илэ*******хийлээгүй гэж тайлба*******ладаг боловч сө*******өг нэхэмжлэл болон шүүхэд га*******гасан тайлба*******таа талуудын хоо*******онд байгуулагдсан гэ*******ээг хүлээн зөвшөө*******дөг, зохих этгээдийн зөвшөө*******лийг аваагүй үндэслэлээ******* аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулахыг шаа*******ддаг.

Ба*******уун бүсийн төв захад үйл ажиллагаа явуулдаг худалдаачид павильон /контейне*******/ бай*******луулж, худалдаа э*******хэлсний төлөө тухайн газ*******ын эзэмшигч Ба*******уун бүсийн төв захын захи*******гаанд са******* бү******* тү*******ээсийн төлбө******* төлдөг, бусдын газа******* дээ******* бай*******лалтай павильон, ёонкст гэ*******чилгээ олгогдоогүй /гэ*******чилгээ олгох боломжгүй/ болох нь Улсын бү*******тгэлийн хэлтсийн 2021 оны 12 дугаа******* са*******ын 02-ны өд*******ийн 1145 дугаа*******тай тодо*******хойлолт,  гэ*******ч Д.Батбая*******ын мэдүүлгээ*******, тү*******ээсийн төлбө******* нь нөхө******* болох О.Батбая*******ын нэ******* дээ******* төлөгддөг болох нь тү*******ээс төлсөн ба*******имтаа******* тус тус нотлогдож байна.  /Хавтаст хэ*******гийн 168, 186-187 дахь тал/

            Худалдах-худалдан авах гэ*******ээ хийсэн ба*******имт, Ба*******уун бүс-төв захын 2021 оны 04 дүгээ******* са*******ын 20-ны өд*******ийн тодо*******хойлолт, гэ*******ч Ш.Рэнцэнсамбуугийн тодо*******хойлолтоо******* ма*******гаан бүхий павильоны эзэмшигч нь Б.*******  болох нь тогтоогдсон, О.Батбая*******, Б.******* на******* нь нэг гэ******* бүлийн гишүүд болох нь тэдний шүүхэд болон шүүх ху*******алдаанд га*******гасан тайлба*******аа******* нотлогдсон, энэ талаа******* нэхэмжлэгч ма*******гаагүй болно. Ха*******ин И*******гэний хуулийн 126 дугаа******* зүйлийн 126.1-д “Гэ*******лэснээс хойш хамт*******ан амьда*******сан хугацаанд бий болсон гэ******* бүлийн гишүүдийн хуваа*******ьт хө*******өнгөөс бусад хө*******өнгө нь гэ******* бүлийн гишүүдийн хамт*******ан өмчлөх дундын өмч мөн.” гэж зааснаа******* ма*******гаан бүхий павильон, ёонкс нь О.Батбая*******, Б.******* на*******ын хамт*******ан өмчлөх дундын өмчид тооцогдоно.

Ма*******гаан бүхий павильон, ёонкст гэ*******чилгээ олгогдоогүй гэдэг нь нотлогдсон ба Ба*******уун бүс төв захын тү*******ээсийн гэ*******ээ нь павильон эзэмшигч Б.*******ын нэ******* дээ******* хийгдсэн, худалдах-худалдан авах гэ*******ээ хийхэд 100 тоот контейне******* болон ёонксыг эзэмшдэг болохыг худалдагч Б.******* өө*******өө тодо*******хойлсон нь Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд байгуулагдсан хэлцлийг  И*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д заасан ... хуульд заасан тохиолдолд зохих этгээдийн зөвшөө*******өлгүй хийсэн хэлцэл гэж үзэх хууль зүйн үндэслэлгүй байна. Мөн хуульд заасан тохиолдолд зохих этгээдийн зөвшөө*******өлгүй хийсэн хэлцэл гэдэгт хуульд э*******х бүхий этгээдээс заавал зөвшөө*******өл авсан байхыг заасан хэлцэл хамаа*******ах ба дээ*******х тохиолдолд тухайн эд хө*******өнгийн эзэмшигч гэдгээ худалдагч тодо*******хойлсон байхад худалдан авагч эд хө*******өнгийн өмчлөгчийг тогтоох үү*******эг хүлээхгүй. И*******гэний хуулийн 90 дүгээ******* зүйлийн 90.1-д “Хө*******өнгийг хууль ёсоо******* эзэмшиж байгаа буюу түүнийг эзэмших э*******хтэй болох нь тодо*******хой байгаа этгээдийг шуда*******га эзэмшигч гэнэ” гэж зааснаа******* худалдах-худалдан авах гэ*******ээний дагуу эд хө*******өнгийг хууль ёсоо******* олж авсан нэхэмжлэгч Б.*******ийг павильон, ёонксын хувьд шуда*******га эзэмшигч гэж үзнэ. Ха*******ин гэ******* бүлийн гишүүдийн хамт*******ан өмчлөх дундын эд хө*******өнгийг бусдад зөвшөө*******өлгүй худалдсан гэж үзвэл О.Батбая******* нь хохи*******лоо Б.*******аас нэхэмжлэх э*******х зүйн ү******* дагава*******тай.

Ха*******иуцагчийн өмгөөлөгчөөс Б.*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд эд хө*******өнгө худалдах-худалдан авах талаа******* хийгдсэн аман хэлцэл нь хуульд заасан хэлбэ*******ийн шаа*******длагыг зө*******чсөн гэж ма*******гасан ч худалдах-худалдан авах гэ*******ээ /хэлцэл/-г аль ч хэлбэ*******ээ******* байгуулахыг хуулиа******* зөвшөө*******сөн болохыг ду*******дах нь зүйтэй байна. /Хавтаст хэ*******гийн 4, 114-115, 185 дахь тал/

Иймд, дээ*******х үндэслэлээ******* ха*******иуцагчийн сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хэ*******эгсэхгүй болгож шийдвэ*******лэлээ.

            8.5. Нэхэмжлэгч Б.*******, ха*******иуцагч Б.******* на*******ын хоо*******ондын я*******иаг га******* утсаа******* бичихдээ хуульд заасан  жу*******мыг нэхэмжлэгч зө*******чсөн тул шүүх ху*******алдаанд шинжлэн судалсан СД дискийг И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 38 дугаа******* зүйлийн 38.5-д зааснаа*******  нотлох ба*******имтаа******* үнэлээгүй. /хавтаст хэ*******эгт хавса*******гасан сд-1ш/

            Ха*******иуцагч Б.******* нь гийн данс *******уу шилжүүлсэн 27,000,000 төг*******өгийг данс эзэмшигч гөөс шаа*******даж авах э*******х нь нээлттэй бөгөөд нэхэмжлэгч Б.******* нь ээж гийн данснаас уг 27,000,000 төг*******өгийг га*******гаж өгөхөд татгалзахгүй тухай тайлба*******аа шүүх ху*******алдаанд га*******гасан болно.

            9. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хангаж, ха*******иуцагчийн сө*******өг нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хэ*******эгсэхгүй болгож шийдвэ*******лэснээ******* нэхэмжлэгч Б.*******ийн улсын тэмдэгтийн ху*******аамжид төлсөн 70,200 төг*******өг, ха*******иуцагч Б.*******ын улсын тэмдэгтийн ху*******аамжид төлсөн 70,200 төг*******өгийг тус тус улсын о*******логод хэвээ******* үлдээж, И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1-д зааснаа******* ха*******иуцагч Б.*******аас 70,200 төг*******өг га*******гуулан нэхэмжлэгч Б.*******т олгож шийдвэ*******лэв.

              И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 115 дугаа******* зүйлийн 115.2.1, 116, 118, 119 дүгээ******* зүйлийг тус тус уди*******длага болгон ТОГТООХ НЬ:

1. И*******гэний хуулийн 243 дугаа******* зүйлийн 243.1, 204 дүгээ******* зүйлийн 204.1, 204.2, 106 дугаа******* зүйлийн 106.2, 111 дүгээ******* зүйлийн 111.1-д зааснаа******* Ба*******уун бүс-төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот дугаа*******ын павильон, ёонксын хууль ёсны өмчлөгч Б.******* болохыг тогтоож, Ба*******уун бүс-төв захын ба*******илгын эгнээнд бай*******лах 100, 101 тоот дугаа*******ын павильон, ёонксыг чөлөөлөхийг Б.*******, О.Батбая******* на*******т даалгаж, нэхэмжлэгч Б.*******ийн нэхэмжлэлийн шаа*******длагыг бүхэлд нь хангасугай.

2. И*******гэний хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1.8-д зааснаа******* “*******, Б.******* на*******ын хоо*******онд хийгдсэн аман хэлцлийг хүчин төгөлдө******* бусад тооцуулах тухай” ха*******иуцагч Б.*******ын сө*******өг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэ*******эгсэхгүй болгосугай.

3. Улсын тэмдэгтийн ху*******аамжийн тухай хуулийн 7 дугаа******* зүйлийн 7.1.1, И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 56 дугаа******* зүйлийн 56.1-д зааснаа******* нэхэмжлэгч Б.*******ийн улсын тэмдэгтийн ху*******аамжид төлсөн 70,200 төг*******өг, ха*******иуцагч Б.*******ын улсын тэмдэгтийн ху*******аамжид төлсөн 70,200 төг*******өгийг тус тус  улсын о*******логод хэвээ******* үлдээж, ха*******иуцагч Б.*******аас 70,200 төг*******өг га*******гуулан нэхэмжлэгч Б.*******т олгосугай.

4. И*******гэний хэ*******эг шүүхэд хянан шийдвэ*******лэх тухай хуулийн 120 дугаа******* зүйлийн 120.2-т зааснаа******* энэ шийдвэ*******ийг зохигч, тэдгээ*******ийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч эс зөвшөө*******вөл шийдвэ*******ийг га*******дан авснаас хойш 14 хоногийн дото******* Ховд аймгийн Э*******үү, И*******гэний хэ*******гийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах жу*******маа******* гомдол га*******гах э*******хтэйг ду*******дсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                     Б.РАУШАН