Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2017 оны 07 сарын 26 өдөр

Дугаар 182/ШШ2017/01566

 

 

 

 

 

 

 

              2017        07         26  

       182/ШШ2017/01566

    

 

 

 

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

          

 ×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Èðãýíèé õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ ×.Äàâààñ¿ðýí äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð:

 

Íýõýìæëýã÷: Баянгол ä¿¿ðãèéí òîîòîä îðøèí ñóóõ, äóãààð ðåãèñòðòýé, Т îâîãò Б.Б,

 

Нэхэмжлэгч: Баянгол дүүргийн тоотод оршин суух, НТ89121631 дугаар регистртэй, Б овогт С.Б нарын íýõýìæëýëòýé

  

Õàðèóöàã÷: Чингэлтэй дүүргийн òîîòîä îðøèí ñóóõ,  äóãààð ðåãèñòðòýé, Б îâîãò Ц.Хд õîëáîãäîõ

 

Çýýëèéí ãýðýýíèé ¿¿ðýãò 21.564.156 òºãðºã ãàðãóóëàõûã õ¿ññýí èðãýíèé õýðãèéã õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä: íýõýìæëýã÷ нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ц,  õàðèóöàã÷ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Ц,  íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà О.О íàð îðîëöîâ.                                                                      

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ ÍÜ:

 

Íýõýìæëýã÷ нар ø¿¿õýä ãàðãàñàí íýõýìæëýëèéí øààðäëàãàäàà áîëîí ø¿¿õ õóðàëäààíä ãàðãàñàí òàéëáàðòàà: 

Б.Б, С.Б нар 2014 оны 12 дугаар сарын 11-ны өдөр байр худалдан авах зорилгоор Хас банкнаас мөнгө зээлсэн. Улмаар Ц.Х дүү нь манай эгч байр бартердаж зарж байгаа гэж хэлээд Ц.Хтай уулзуулсан. Талууд харилцан тохиролцож Баянзүрх дүүргийн  тоот байрыг урьдчилгаа 12 сая төгрөг өгч  2015 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр уг байранд орсон. Гэтэл байрны эзэн гэх хүн ирж биднийг 2015 оны 12 дугаар сард байрнаасаа гаргасан бөгөөд энэ талаар Ц.Хтай ярьж мөнгөө нэхэхэд одоохондоо боломжгүй байна ямар ч байсан гэрээ байгуулъя гээд зээлийн гэрээ гэх утга бүхийн баримтанд талууд харилцан тохиролцож гарын үсэг зурсан. Үүнээс хойш Ц.Х 2016 сны 07 дугаар сарын 22-нд 6.000.000 төгрөг өгсөн боловч өөр мөнгө өгөөгүй болно. Иймд Ц.Хд залилуулан хохирч өнөөдрийн байдлаар байр ч үгүй, мөнгө ч үгүй байх тул Хас банкны зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт 8.484.156 төгрөг, 2015 оны 12 дугаар сарын 24-ны өдрийн хэлцэлийн хүүнд 1 сарын 360.000 төгрөг 3 сарын 1.080.000 төгрөг, алданги өдрийн 60.000 төгрөг, 100 хоногийн 6,000.000 төгрөг үндсэн мөнгө 12.000.000 төгрөг нийт 27.564.156 төгрөгөөс өгсөн 6.000.000 төгрөгийг хасаад нийт 21.564.156 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү ãýâ.

 

         Õàðèóöàã÷ Ц.Х ø¿¿õýä ãàðãàñàí õàðèó òàéëáàð áîëîí ø¿¿õ õóðàëäààíä ãàðãàñàí òàéëáàðòàà:  

Миний бие Ц.Х нь 2014 оны 12 дугаар сард өөрийн дүү Ц.Хр зуучлуулж С.Б, Б.Б нараас 12 сая төгрөгийг зээлж авсан. Тухайн үед тэдэнд Баянзүрх дүүргийн тоот байранд 1 жилийн хугацаатай байр түрээслэн өгсөн ба төлбөр 5 сая төгрөгийг байрны эзэн М.Н, Ч.Х нарт хүлээлгэн өгсөн. Энэ асуудлыг цагдаагийн байгууллага шалгаж тогтоосон болно. Энэ байранд С.Б, Б.Б нар бүтэн жил амьдарсан. Ингээд 7 .000.000 төгрөгийн өглөгтэй байсан бөгөөд хүүний мөнгийг cap бүр төлж 460.000 төгрөгийг төлж байх явцад Б.Б нь Баянгол дүүргийн цагдаад мөнгө залилсан гэж өргөдөл гаргаж өгсөн. Ингээд намайг цагдаагийн байгууллага шалгаж байгаад 2016 оны 9 сарын 19-нд 1799 тоот прокурорын тогтоолоор надад үүсгэсэн эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон.

Энэ хугацаанд дээрх 7 сая төгрөгнөөс 2016 оны 01 дүгээр сарын 06-нд 200.000 төгрөгийг С.Бы дансанд 2016 оны 02 дугаар сарын 29-нд 270.000 төгрөг, 2016 оны 03 дугаар сарын 10-нд 70.000 төгрөгийг мөн С.Бы дансанд 2016 оны 07 дугаар сарын 28-нд 6.000.000 төгрөгийг Б.Бын Голомт банкны дансанд төлж барагдуулсан болно. Одоогоор дээрх 2 хүнд миний зүгээс ямар нэгэн өр байхгүй тул шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Харин Б.Б, С.Б нарыг “Хас” банкнаас зээл авсан эсэхийг би огт мэдэхгүй. Банкнаас авсан гэх зээлийн талаар нэхэмжлэгч нар 2014 оны 12 сарын 11-ний өдөр байр худалдан авах зорилгоор Хас банкнаас орон сууцны зээл авсан гэж тайлбарлаж байгаа боловч 2014 оны 12 сарын 10-ны өдөр хадгаламж барьцаалан 60.000.000 төгрөгийн зээлийг жижиг бизнесийн зориулалтаар 48 сарын хугацаатайгаар авсан, зээлдэгч нь Б.Б, хамтран үүрэг гүйцэтгэгч нь Б.Б байх бөгөөд орон сууцны зээл авсан гэх тайлбар нь үндэслэлгүйн зэрэгцээ зээлийн гэрээг хариуцагч Ц.Х нь орон сууц авч өгөхөөр Хас банкнаас 12 сая төгрөгийг зээлдүүлэн гэх нэхэмжлэгч нарын тайлбар худал болох нь тогтоогдож байна. Хас банкны зээлийн гэрээнээс үзэхэд Ц.Хд ямар нэгэн үүрэг ногдуулсан, батлан даасан, баталгаа гаргасан гэх мэтээр нөхөх хариуцлага хүлээлгэсэн зүйл байхгүй байх тул нэхэмжлэгч нарын Хас банктай байгуулсан зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт гэх 8.484.156 төгрөгийг Ц.Х хариуцан төлөх үнэслэлгүй, мөн үүрэггүй байна. Хариуцагчтай байгуулсан зээлийн талаар 2015 оны 12 сарын 24-ний өдрийн хэлцэлийн хүүнд 1 сарын 360.000 төгрөг, нийт 3 сарын 1.080.000 төгрөг, алданги өдрийн 60.000 төгрөг, 100 хоногийн 6.000.000 төгрөг, үндсэн зээл 12.000.000 төгрөг гээд 19.080.000 төгрөг нэхэмжилсэн байна. Хариуцагч Ц.Х нь 2015 оны 12 сарын 24-ний өдөр нэхэмжпэгч Б.Боос 12.000.000 төгрөг зээлсэн гэсэн зээлийн гэрээ хэрэгт авагдсан боловч гэрээ байгуулсан өдрөө 12.000.000 төгрөгийг бодитоор хүлээж аваагүй, тул хэлцэлийг жил гаруй хугацааны дараа мөнгө зээлсэн мэтээр нөхөж хийсэн тул хүчин төгөлдөр бус юм. Харин 12.000.000 төгрөгийг 2014 оны 12 сарын 10-ны өдөр Бс хүлээн авсан нь үнэн бөгөөд 2016 оны 7 сарын 28-ны өдөр Бын Голомт банкны 2605001359 тоот дансанд 6.000.000 төгрөг, 2016 оны 1 сарын 6-ны өдөр Бын ээж Бын Хаан банкны 5059065393 тоот дансанд 200.000 төгрөг, 2016 оны 2 сарын 29-ний өдөр С.Бы Хаан банкны 5022478792 тоот дансанд 270.000, 2016 оны 3 сарын 10-ны өдөр С.Бы Хаан банкны 5022478792 тоот дансанд 70,000 төгрөг тус тус төлсөн. Үлдэх 5.460.000 төгрөгт нэхэмжпэгч нар 2015 оны 1 сарын 12-ны өдрөөс 2015 оны 12 сарын 22-ны өдөр хүртэл Баянзүрх дүүргийн тоотод байрлах 2 өрөө орон сууцанд амьдарсан, орон сууцны түрээсийн төлбөрт 5.000.000 төгрөгийг Ц.Х төлсөн, үүнийг гэрч М.Н хүлээн зөвшөөрсөн, нэхэмжлэгч нар ч маргааүй. Орон сууцны эзэн М.Н нь Б, Б нарыг түрээслэн сууж байсан талаар, түүний эхнэр Ц.Х мөн Цагдаагийн байгууллагад өгсөн мэдүүлэгтээ нэхэмжлэгч нарыг түрээсээр сууж байсан талаар мэдүүлсэн, тэднийг түрээсийн байрнаас түрээсийн төлбөрөө өгөхгүй болохоор нь гаргасан тухайгаа хэлсэн байдаг. Түрээсийн байр гэдгийг нэхэмжпэгч нар мэдэж байсан бөгөөд cap бүр ашиглалтын зардал төлөхдөө М.Ны байр гэдгийг мэдэж байсан атлаа цагдаа, шүүхэд худал мэдүүлэг өгч байна. Иймд нэхэмжлэгч нарын хариуцагчаас 21.564.156 төгрөг гаргуулан авах ёстой гэдэг нь нотлогдохгүй байх тул нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

        Ø¿¿õ õóðàëäààíààð çîõèã÷äûí òàéëáàð, õýðýãò öóãëàðñàí áè÷ìýë íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëààä                                                         

                                                 ¯ÍÄÝÑËÝÕ ÍÜ:

 

Íýõýìæëýã÷ Б.Б, С.Б нар íü õàðèóöàã÷ Ц.Хд õîëáîãäóóëàí Хас банкны зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт 8.484.156 төгрөг, 2015 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн зээлийн гэрээний  дагуу үндсэн зээл 6.000.000 төгрөг, хүүнд 1.080.000 төгрөг,  алданги 6.000.000 төгрөг, íèéò 21.564.156 òºãðºã ãàðãóóëàõ òóõàé íýõýìæëýëèéí øààðäëàãà ãàðãàæýý.

 

Хариуцагч нь Б.Б, С.Б нартай худалдах, худалдах авах гэрээ байгууллаагүй, Хас банкнаас авсан  гэх зээл нь надад хамаагүй тул банктай байгуулсан зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт гэх 8.484.156 төгрөгийг зөвшөөрөхгүй, 

2015 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн зээлийн гэрээний хувьд бол тухайн өдөр зээлийн гэрээ байгуулсан үнэн боловч тэр өдрөө 12.000.000 төгрөгийг аваагүй. Тухайн гэрээг бол 1 жилийн дараа нөхөж хийсэн гэрээ юм. Харин 12.000.000 төгрөгийг С.Бс 2014 оны 12 дугаар сарын 10-ны өдөр авсан. Үүнээсээ 6.540.000 төгрөгийг төлсөн. Б.Б, С.Б нар нь Баянзүрх дүүргийн  тоотод байрлах 2 өрөө байранд амьдарсан. Түрээсийн төлбөр 5.000.000 төгрөгийг тухайд байрны эзэнд төлсөн тул  нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргажээ.

 

Ø¿¿õ íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûн зарим хэсгийг хангаж  øèéäâýðëýõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çýâ.

 

Хэрэгт 2015 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдөр зохигчдын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээ авагдсан байх бөгөөд уг гэрээгээр зээлдүүлэгч Б.Б нь зээлдэгч Ц.Х 2016 оны 03 дугаар сарын 24-ний өдрийг хүртэл 12.000.000 төгрөгийг, сарын 3 хувийн хүүтэй, 0,5 хувийн алданги тооцож зээлдүүлэхээр тохирсон байна. /хавтаст хэргийн 3 дугаар тал/

 

Нэхэмжлэгч Б.Б, С.Б нар нь 12.000.000 төгрөгийг өгсөн. 12.000.000 төгрөгийг хариуцагч авсан гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн тул хүү, алданги авах эрхтэй гэж тайлбарлаж байгаа боловч äýýðõ òàéëáàðàà Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 25 äóãààð ç¿éëèéí 25.2.2, 38 äóãààð ç¿éëèéí 38.1 äýõ õýñýãò çààñíààð áàðèìòààð íîòëîîã¿é òóë òàëóóäûí õîîðîíä çýýëèéí ãýðýý áàéãóóëàãäñàí ãýæ ¿çýõ ¿íäýñëýëã¿é áàéíà

           

 ªºðººð õýëáýл Б.Б, С.Б нар íü  2015 îíû 12 äóãààð ñàðûí 24-íий ºäºð Ц.Хд áýëíýýð 12.000.000 òºãðºãèé㠺㺺ã¿é áàéõ òóë Èðãýíèé õóóëèéí 282 äóãààð ç¿éëèéí 282.4-ò çààñíààð òàëóóäûí õîîðîíä çýýëèéí ãýðýý áàéãóóëàãäñàí ãýæ ¿çýõã¿é þì.

 

Èéìä õàðèóöàã÷ Ц.Хаас зээлийн гэрээний хүүнд 1.080.000 төгрөг, алданги 6.000.000 төгрөг, нийт 7.080.000 òºãðºãèéã ãàðãóóëах нэхэмжлэлийг  õýðýãñýõã¿é áîëãîõ íü ¿íäýñëýëòýé  áàéíà.

 

Харин хариуцагч нь 12.000.000 төгрөгийг зээлж авсан тухайдаа маргаагүй, нэхэмжлэгч нар нь 6.200.000 төгрөгийг буцаасан авсан талаараа маргаагүй, хүлээн зөвшөөрсөн.

Хариуцагч Ц.Х нь 2016 оны 2 дугаар сарын 29-ны өдөр М.Бны  Хаан банкны 5022478792 тоот дансанд 270.000 төгрөгийг /Ц.Хын ээж С.Т/, 2016 оны 3 дугаар сарын 10-ны өдөр 70.000 төгрөгийг /Ц.Хын ээж С.Т/-аас шилжүүлсэн гэх боловч нэхэмжлэгч нар нь 340.000 төгрөгийг аваагүй гэж маргасан хэдий ч С.Т нь Ц.Хын ээж болох нь Ц.Хын төрсний гэрчилгээний хуулбараар, 270.000 төгрөгийг 2016 оны 02 дугаар сарын 29-ны өдөр  С.Бы хаан банкны 5022478792 тоот дансруу,  70.000 төгрөгийг 2016 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдөр  С.Бы хаан банкны 5022478792 тоот дансруу øèëæ¿¿ëñýí áîëîõ Хààí áàíêíû мөнгөн шилжүүлэг, îðëîãûí ìýä¿¿ëýã зэргээр íîòëîãäîæ  áàéíà.

 

Хариуцагч нь нэхэмжлэгч Б.Б, С.Б  нар нь 2015 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрөөс 2015 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдөр хүртэл Баянзүрх дүүргийн  тоотын 2  өрөө орон сууцанд амьдарсан, орон сууцны түрээсийн төлбөрт 5.000.000 төгрөгийг тухайн байрны эзэн болох М.Нд төлсөн. 5.000.000 төгрөгийг Ц.Х төлсөн болох нь М.Ны мэдүүлэг, Цагдаагийн байгууллагад өгсөн мэдүүлэг, М.Н нь дамжуулан түрээслэхийг хүлээн зөвшөөрсөн гэж тайлбарлаж ìàðãàñàí áîëîâ÷ ººðèéí òàéëáàðàà íîòëîõ áàðèìòààð íîòëîîã¿é áîëíî.

           

Хас банкны зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт 8.484.156 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч нар нь 2014 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдөр Ц.Хаас байр худалдан авах зорилгоор  Хас банкнаас орон сууцны зээл авсан гэж тайлбарлаж, нотлох баримтаар Хас банк, С.Б, Б.Б нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээ, дансны хуулга, Нийслэлийн Баянгол дүүргийн прокурорын газрын прокурорын тогтоол  зэргийг нотлох баримтаар гаргаж өгсөн хэдий ч уг баримтуудаас үзэхэд Ц.Х нь ямар үүрэг хүлээсэн эсэх нь тодорхойгүй, ойлгомжгүй байх тул Хас банкны зээлийн хүүгийн эргэн төлөлт 8.484.156 төгрөгийг Ц.Х хариуцан төлөх үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

 

Èéìä хариуцагчаас  үндсэн зээл 5.460.000 òºãðºãèéг ãàðãóóëæ, нэхэмжлэгчид олгож, íýõýìæëýëèéí øààðäëàãààñ 16.104.156 òºãðºãèéã õýðýãñýõã¿é áîëãîõ íü ç¿éòýé ãýæ ø¿¿õ ¿çëýý.

 

 

 

 

Ìîíãîë óëñûí Иргэний õэрэг ø¿¿õэд õянан øийдвэрлэх òухай хуулийн 115 äóãààð ç¿йлийн 115.2.3, 116, 118 äóãààð ç¿éë¿¿äèéã удирдлага болгîí

 ТОГТООХ íü:

 

1.Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 281.1, 232 дугаар зүйлийн 232.6-д зааснаар хариуцагч Ц.Хаас зээлийн гэрээний үүргийн биелэлтэд үндсэн зээл 5.460.000 /таван сая дөрвөн зуун жаран мянга/  төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч С.Б, Б.Б нарт олгоæ, íýõýìæëýëèéí øààðäëàãààñ 16.104.156/арван зургаан сая нэг зуун дөрвөн мянга нэг зуун тавин зургаан/ òºãðºãèéã õýðýãñýõã¿é áîëãîñóãàé.

  

2. Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 57 äóãààð ç¿éëèéí 57.1, Óëñûí Òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 7 äóãààð ç¿éëèéí 7.1-ä çààñíààð óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä óðüä÷èëàí òºëñºí íýõýìæëýã÷ нарын 265.770 òºãðºгèéã  òºñâèéí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýæ, õàðèóöàã÷ Ц.Хаас óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä 102.310 òºãðºãèéã ãàðãóóëàí íýõýìæëýã÷ Б.Б, С.Б нарт îëãîñóãàé.

 

                 3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 118 дугаар зүйлийн 118.5-д заасны дагуу шийдвэрийг сайн дураар биелүүлээгүй тохиолдолд Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуульд заасан арга, журмын дагуу шийдвэрийг албадан гүйцэтгэх ажиллагаа явуулахыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагад зөвшөөрсүгэй.

 

4. Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé  õóóëèéí 120 äóãààð ç¿éëèéí 120.2 äàõü õýñýãò çààñíààð çîõèã÷, òýäãýýðèéí òºëººëºã÷, ºì㺺ëºã÷ íàð øèéäâýðèéã ýñ çºâøººðâºë, øèéäâýðèéí õóâèéã ãàðäàí àâñàí ºäðººñ õîéø äàâæ çààëäàõ æóðìààð 14 õîíîãèéí äîòîð Íèéñëýëèéí Èðãýíèé õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä ãîìäîë ãàðãàõ ýðõòýéã òàéëáàðëàñóãàé.

 

 

 

                             ÄÀÐÃÀËÀÃ× Ø¯¯Ã×                          ×.ÄÀÂÀÀѯÐÝÍ