МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Дундговь аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч ******* даргалж, тус шүүхийн Б танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар;

Нэхэмжлэгч: Улаанбаатар хот, *******-******* дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* *******, *******-р байрны ******* тоотод байрлах /РД: /

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, дүүрэг, ******* дугаар хороо, *******-р , *******-р байрны ******* тоотод оршин суух овогт /РД: *******/

Хариуцагч: Дундговь аймаг, Сайнцагаан сум, дугаар баг, *******а байрны ******* тоотод оршин суух, овогт /РД: *********************/

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Зээлийн гэрээний үүрэгт *******.. төгрөг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч ,

Хариуцагч, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , түүний өмгөөлөгч ,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга - нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч нь , нарт холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт *******.. төгрөг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд: , нар нь ******* оны дугаар сарын *******, -ны өдөр -д зээл хүссэн өргөдөл гаргаж, зээлийн төлбөрийг гэрээт хугацаанд төлөхөөр харилцан тохиролцож *******/*******, *******/************** тоот гэрээ байгуулсан. Зээлдэгч , нь зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хүсэлт гаргасан бөгөөд үүргийн гүйцэтгэл хангаж дуусах огноог *******/******* тоот зээлийн гэрээг сараар, *******/************** тоот зээлийн гэрээг ******* сараар зээлийн төлбөр барагдуулж дуусах хугацааг өөрчилж өгөхийг хүссэн. Үүний дагуу тал тохиролцож зээлийн хугацаанд өөрчлөлт оруулсан. Иргэний хуулийн дугаар зүйлийн .******* дэх хэсэгт Зээлдэгч авсан зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүрэгтэй гэж заасныг үндэслэн ************** тоот зээлийн гэрээний ., .-д заасныг үндэслэн зээлийн нэхэмжлэлийг гаргасан. Манай байгууллагын зүгээс зээлдэгч нартай эхэн үед утсаар ярьж мэдэгдэж байсан боловч сүүлдээ утсаа авахаа больсон. Утсаар ярихдаа зээлийн төлбөрөө төлж дуусгахыг сануулж, шаардлага тавьж байсан боловч зээлдэгч цар тахалтай холбоотойгоор санхүүгийн хүндрэлд орсон тул хугацааг хойшлуулах хүсэлт гаргасны тал харилцан тохиролцож зээлийн гэрээний хугацаанд өөрчлөлт оруулсан. ******* оны ******* дугаар сарын *******-ны өдөр зээлдэгч нарын албан ёсны хаягаар тус -ын мэдэгдлийг Монгол шуудангаар хүргэсэн боловч буцаагдаж ирсэн бөгөөд нотлох баримтыг хэргийн материалд хавсаргасан. Иймд хариуцагч , нараас *******.. төгрөг гаргуулж, -ийн барьцаанд байгаа Улсын бүртгэлийн Ү-******* дугаарт бүртгэлтэй, Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн Улсын бүртгэлийн дугаар бүхий гэрчилгээтэй, *******-р хороо, *******-р , *******-р байр, ******* тоот, м.кв талбайтай, өрөө орон сууцаар үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулж өгнө үү гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Хариуцагч нар ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн ******* тоот зээлийг авахаар өөрсдийн биеэр ирж зээл хүссэн өргөдөл гаргасны дагуу талууд харилцан тохиролцож, хүсэл зоригоо *******тэй илэрхийлж, гуравдагч этгээд байхгүй сайн дурын үндсэн дээр зээлийн гэрээ байгуулсан. ******* тоот зээлийн хэмжээ .. төгрөг юм. Зээлийн сарын хүү , хувийн хүүтэй, зээл авсан огноо нь ******* оны сарын *******-ны өдөр. Энэ хугацаанд зээлдэгч нар маань цар тахал гарсан, бизнес маань амжилтгүй болсон гэх шалтгаанаар зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт орсны дагуу зээлийн гэрээний хугацаанд өөрчлөлт оруулсан. ******* тоот зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэл хангаж дуусах огноо нь ******* оны сарын юм. Гэхдээ бид нар энэ гэрээний нэхэмжилж байгаа үнийн дүнгээр буюу ************** оны сарын *******-ний өдрөөр нэхэмжилж байгаа. ******* тоот зээлийн гэрээний үнийн дүн нь .. төгрөг нэхэмжилж байгаа юм. ******* оны дугаар сарын -ны өдөр ************** тоот зээлийн гэрээ хийсэн. Өөрөөр хэлбэл .. төгрөг нэмж авах боллоо, үйл ажиллагаандаа хэрэглэнэ гээд авсан. Зээлийн хүү , хүүтэй зээлийг авсан огноо ******* оны сарын -ны өдөр зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангаж дуусах огноо нь ************** оны сарын -ны өдөр, зээлийн нийт хугацаа сар юм. ************** тоот зээлийн гэрээний нэхэмжилж байгаа үнийн дүн ************** оны сарын -ны өдөр зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэл хангаж дуусах байсан энэ огноогоор нэхэмжилсэн. ************** тоот зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэл ..******* төгрөгийг нэхэмжилж байна. Энэ зээлийн гэрээний үнийн дүн *******.. төгрөгийг нэхэмжилж байна гэв.

Хариуцагч , нар хариу тайлбартаа: , бид -аас ******* оны дугаар сарын *******-ны өдөр .. төгрөг, ******* оны дугаар сарын -ны өдөр . төгрөг тус тус зээлийн гэрээ байгуулан зээлсэн. ******* оны дүгээр сарын -ний өдөр .. төгрөг, ******* оны дүгээр сарын -ны өдөр *******., ******* оны ************** дүгээр сарын *******-ны өдөр *******. төгрөг тус тус төлсөн. Бид тухайн үед тус зээлийг Налайх дүүргийн -р хороо, Уубулан гэх нэртэй Гэр кемп /өвөл, зунгүй ажиллах зориулалттай/ ажиллуулахад хөрөнгө оруулалт болгож зээлж авсан. ******* онд авсан зээлээрэй тус кемпдээ бага сага ажил хийсэн. Кемпээ бүрэн гүйцэд ашиглалтад оруулж тухайн үедээ чадаагүй. Улмаар ******* оны ******* дугаар сарын үед хөрөнгө оруулах хүн олоод кемпээ бүрэн ашиглалтад оруулсан. Гэвч ******* оны ******* дүгээр сард Ковид-******* гарч аялал, жуулчлал бүхэлдээ зогссон. Дээрх нөхцөл байдлаас шалтгаалж авсан зээлээ өдий болтол төлж чадахгүй байна. ******* оны дугаар сарын *******-ны өдөр зээлсэн .. төгрөгийн зээлийн гэрээний хугацаа ******* оны дугаар сарын *******-ны өдөр дуусахаар байгаа. Иймд энэхүү зээлийн гэрээний хугацаа дуусаагүй байхад шүүхэд ийнхүү хандаж байгаа нь үндэслэлгүй гэж үзэж байна. ******* онд аялал, жуулчлал сэргэж, хил нээгдэнэ гэж өөдрөгөөр харж байна. Мөн бид .. төгрөгийн төлөлт хийсэн байхад зээлээс хэрхэн хассан талаар нэхэмжлэлд дурдагдаагүй байна. Бид авсан зээлээ төлөх нь зүйн хэрэг. Зээлсэн .. төгрөг маань яагаад *******.. төгрөг болсонд гайхаж байна. Нэгэнт барьцаатай хөрөнгөтэй юм чинь гээд ийм байдлаар их мөнгө нэхэмжилж байгааг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Харин зохих ёсны үндсэн зээл, хүүг төлнө. Иймд бидний цар тахалтай үеийн нөхцөл байдал, эдийн засгийн хүндрэлийг харгалзаж үзэж шийдвэр гаргаж өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Зээл авснаа хүлээн зөвшөөрч байна. Гэхдээ бүх үнийн дүн дээр хүлээн зөвшөөрөхгүй байна, бидний төлсөн мөнгө нэмэгдүүлсэн хүүд төлөгдсөнийг зөвшөөрөхгүй гэв.

Хавтаст хэрэгт авагдсан баримтын тухайд: Нэхэмжлэгч талаас ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот, ******* оны дугаар сарын -ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээнүүдийн хуулбар, зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт хийсэн гэрээний хавсралт, ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******, ************** тоот барьцааны гэрээ, хэрэглээний зээлийн хүсэлтийн тухай мэдээлэл, зээлийн дансны хуулга, зээлийн гэрээний дагуу гэрээний зүйл болох .. төгрөг, .. төгрөгийг ийн Хас банкны тоот данс руу шилжүүлсэн баримтууд, зээлийн гэрээний дагуу аас нэхэмжилсэн дүнг тооцоолсон тооцооллыг ирүүлсэн байна.

Хариуцагчаас: ийн Хаан банкны ******* тоот дансны хуулга, Хасбанкны ******* тоот дансны хуулга зэрэг баримтыг шүүхэд гаргаж өгсөн байна.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангах үндэслэлтэй гэж үзэв.

Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот, ******* оны дугаар сарын -ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээнүүдийг нар байгуулж нийт .. төгрөгийг зээлж, зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах зорилгоор ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот барьцааны гэрээг байгуулж, барьцаанд ийн өмчлөлийн Улаанбаатар хот, дүүргийн ******* дугаар хороо, ******* дугаар , ******* дугаар байрны ******* тоот хаягт байрлалтай Ш-******* дугаар эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай м/кв талбай бүхий өрөө орон сууцыг барьцаалсан, гэвч зээлдэгч нар зээлийн гэрээний үүргийг төлөлгүй ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот зээлийн гэрээний үүрэгт .. төгрөг, ******* оны дугаар сарын -ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээний үүрэгт ..******* төгрөгийг төлөөгүй талаар тайлбарлаж, нэхэмжлэлийн шаардлагаа нотлох үүднээс ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот, ******* оны дугаар сарын -ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээнүүдийн хуулбар, зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт хийсэн гэрээний хавсралт, ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******, ************** тоот барьцааны гэрээ, хэрэглээний зээлийн хүсэлтийн тухай мэдээлэл, зээлийн дансны хуулга, зээлийн гэрээний дагуу гэрээний зүйл болох .. төгрөг, .. төгрөгийг ийн Хас банкны тоот данс руу шилжүүлсэн баримтууд, зээлийн гэрээний дагуу аас нэхэмжилсэн дүнг тооцоолсон тооцоолол зэрэг баримтыг үндэслэн , нараас зээлийн гэрээний үүрэгт *******.. төгрөгийг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах үндэслэлтэй гэж тодорхойлж байна.

Хариуцагч ...зээл авсан нь үнэн, бид миний санаж байгаагаар .. төгрөг төлсөн, бид мөнгөө төлөхдөө эхний буюу ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн ******* тоот зээлийн гэрээний үүрэгт төлөөд байна гэж бодсон, гэтэл бидний төлсөн мөнгө хүүд л төлөгдөөд байсныг ойлгохгүй байна, гэхдээ яг надад нарийн тооцоолол байхгүй, нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үндэслэлгүй, төлөгдөөгүй гэрээний үлдэгдэл арай л бага байх ёстой гэж тайлбарлан нэхэмжлэлийн шаардлагыг үгүйсгэж байна.

Хэрэгт авагдсан , , нарын хооронд байгуулсан *******..*******-ны өдрийн *******/******* тоот зээлийн гэрээнээс үзэхэд зээлдэгч нар үндсэн зээлдэгч , хамтран зээлдэгч нар нь *******..*******-ны өдөр .. төгрөгийг сарын . хувийн хүүтэй, сарын хугацаатайгаар зээлж авсан, үүний дараа *******..-ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээгээр .. төгрөгийг сарын . хувийн хүүтэй, ******* сарын хугацаатайгаар зээлсэн, нийт .. төгрөгийг зээлж, хугацаа хэтрүүлсэн тохиолдолд хэтрүүлсэн хугацаанд ногдох нэмэгдүүлсэн хүү тооцохоор тохиролцож, зээлийн гэрээний дагуу .. төгрөгийг хариуцагч Хас банкны тоот дансаар хүлээн авсан байх бөгөөд зээлийн гэрээнд хариуцагч , нар зээлдэгчээр гарын үсэг зурсан байна.

Мөн ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/*******, ************** тоот зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг ийн өмчлөлийн Улаанбаатар хот, дүүргийн ******* дугаар хороо, ******* дугаар , ******* дугаар байрны ******* тоот хаягт байрлалтай Ш-******* дугаар эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай м/кв талбай бүхий өрөө орон сууцаар хангуулахаар талууд тохирч ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/*******, ******* оны дугаар сарын -ны өдрийн *******/************** тоот барьцааны гэрээг байгуулсан байх ба талууд ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот барьцааны гэрээг хуульд заасны дагуу барьцаалбарыг улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн үйл баримт тогтоогдож байна.

Зохигчдын хооронд Иргэний хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.*******-д заасан банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээ байгуулагдсан байх ба уг гэрээ нь Иргэний хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.-т заасан зээлийн гэрээг бичгээр хийх шаардлагыг хангасан, мөн хуулийн дугаар зүйлийн .*******, .-т зааснаар зээлдэгч нар нь зээлдүүлэгчийн өмнө хамтран үүрэг хүлээхээр хүлээн зөвшөөрч гарын үсэг зурсан хүчин төгөлдөр хэлцэл байна.

Хариуцагч шүүхийн хэлэлцүүлэгт ...бид .. төгрөгийг зээлийн гэрээний үүрэгт төлсөн гэж тайлбарлах боловч нэхэмжлэгч хариуцагчийн нийт .. төгрөгийг гэрээний үүрэгт төлсөн гэх тайлбараар хариуцагчийн зээлийн гэрээний үүрэгт төлсөн төлбөрийн талаар зохигчид маргахгүй, харин хариуцагч дээрх төлбөр нь нэмэгдүүлсэн хүүд тооцогдож байгаа нь буруу, доторх тооцоолол нь буруу байна гэх маргааны үйл баримтыг татгалзаж буй тайлбар үндэслэлээ хариуцагч баримтад үндэслэж, үндэслэл бүхий тайлбарлаж чадаагүй, татгалзлын үндэслэлээ нотлоогүй тул хариуцагчийн энэ тайлбарыг шүүх хүлээн авах үндэслэлгүй гэж үзлээ.

Иргэний хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр банк зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээд нь мөнгөн хөрөнгийг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу тодорхой хугацаатайгаар, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд уг мөнгөн хөрөнгө, гэрээнд заасан бол түүний хүүг буцаан төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ гэж заажээ.

Нэхэмжлэгч гэрээний зүйлийг зээлдэгчид хүлээлгэн өгсөн, хариуцагч нар үүргээ хугацаанд нь гүйцэтгээгүй нь хэрэгт цугларсан бичгийн баримт, зохигчдын тайлбараар нотлогдсон тул нэхэмжлэлийн шаардлага болох *******..*******-ны өдрийн *******/******* тоот зээлийн гэрээний үүрэгт .. төгрөг, *******..-ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээний үүрэгт ..******* төгрөг, нийт *******.. төгрөгийг хариуцагч нараас гаргуулах нь зүйтэй байна.

Нэхэмжлэгч *******..*******-ны өдрийн зээлийн гэрээ, *******..-ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг бүхэлд нь хангуулахаар тус бүрд нь барьцааны гэрээ байгуулсан тул нийт төлбөл зохих үүрэг *******.. төгрөгийн үүргийг барьцаагаар хангуулах шаардлага гаргасан хэдий ч зохигчид ******* оны дугаар сарын *******-ны өдрийн *******/******* тоот барьцааны гэрээг хуульд заасны дагуу барьцаалбарыг улсын бүртгэлд бүртгүүлж гэрээ байгуулсан хуульд нийцсэн, *******..-ны өдрийн *******/************** тоот барьцааны гэрээгээр барьцаалбарыг улсын бүртгэлд бүртгүүлээгүй байх учир Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт үүрэг гүйцэтгэгч барьцаагаар хангагдсан үүргийг хууль буюу гэрээнд заасны дагуу гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй бол барьцаалагч буюу үүрэг гүйцэтгүүлэгч нь бусад үүрэг гүйцэтгүүлэгчдээс тэргүүн ээлжинд барьцааны зүйлийн үнээс шаардлагаа хангуулах эрхтэй гэж заасны дагуу -ийн *******..*******-ны өдрийн *******/******* тоот барьцааны гэрээний дагуу төлбөл зохих үүрэг .. төгрөгийн үүргийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах нь үндэслэлтэй байна.

Иймд шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж, хариуцагч , нараас зээлийн гэрээний үүрэгт *******.*******. төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч -д олгож, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ сайн дураар төлөөгүй тохиолдолд .. төгрөгийн үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгийн үнээс хангуулж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************..*******, **************, ************** дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

*******. Иргэний хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.*******, дугаар зүйлийн .*******, дугаар зүйлийн .******* дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч , нараас *******..*******-ны өдрийн *******/******* тоот зээлийн гэрээний үүрэгт .. төгрөг, *******..-ны өдрийн *******/************** тоот зээлийн гэрээний үүрэгт ..******* төгрөг, нийт *******.. төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч -д олгосугай.

. Зээлдэгч , нар нь гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******, ******* дугаар зүйлд заасны дагуу барьцаа хөрөнгө болох Ү-******* дугаарт бүртгэлтэй, Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн Улсын бүртгэлийн дугаар бүхий гэрчилгээтэй, дүүргийн *******-р хороо, *******-р , *******-р байр, ******* тоотод байршилтай, м.кв талбайтай, өрөө орон сууцны үнийн дүнгээс .. төгрөгт дүйцэхүйц үнийн дүнгээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулсугай.

. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******.*******, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******, дугаар зүйлийн .******* дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч -аас улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн *******. төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч , нараас *******. төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч -д олгосугай.

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дүгээр зүйлийн **************., ******* дугаар зүйлийн *******. дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хуулийн хүчинтэй болох ба зохигчид, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш ******* хоногийн дотор Дундговь аймгийн Эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ