Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 03 сарын 15 өдөр

Дугаар 149/ШШ2023/00111

 

 

 

 

 

*******0******* оны ******* сарын 1 өдөр

Дугаар 149/ШШ*******0*******/00111

Сэлэнгэ аймаг

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС:

 

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Хэрлэн даргалж тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: ******* ******* ******* ХХК-ний нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч: Сэлэнгэ аймаг Мандал сумын ******* дугаар баг, ******* № ******* тоотод оршин суух, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ний өдөр төрсөн, настай, эмэгтэй, овогт - /РД:МЗ9**************8/ холбогдох

Зээлийн төлбөр 1,14,*******77.1 төгрөгийг гаргуулах тухай хүссэн иргэний хэргийг хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч О., хариуцагч Н.-, хариуцагчийн өмгөөлөгч Б. /онлайн/, гэрч Ч., шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга С.Төртулах нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-аас шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: Зээлдэгч Хар бүргэд овогт - нь ******* ******* *******тай *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр /ВСС190404*******-1 тоот Кредит карт эзэмших гэрээ, -ВСС190404*******-1-1 тоот Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны гэрээ тус тус байгуулж 000000 /арван сая/ төгрөгийг сарын бэлэн бус гүйлгээний ******* %, бэлэн гүйлгээний %, *******4 сарын хугацаатай зохих хүүгийн хамт эргүүлэн төлөх үүргийг хүлээн зээлийн эрхтэй карт нээлгэн зарцуулалтыг хийсэн болно. Зээлдэгч нь /ВСС190404*******-1 дугаарт кредит карт ашиглан гүйлгээ хийсэн зарцуулалтын төлбөрөө гэрээний нөхцөлд заасны дагуу төлж барагдуулах үүргээ удаа дараа зөрчин үүргийн гүйцэтгэлээс зайлсхийн төлбөрөө төлж барагдуулаагүй *******ыг хохироож байгаа ба гэрээгээр хүлээсэн үүргийн гүйцэтгэл биелэгдэх хугацаа дуусгавар болсон зэргийг үндэслэн зээлдэгч Н.- холбогдуулан дараах нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргаж байна.

Зээлдэгч Н.- нь *******0************** оны ******* дүгээр сарын *******7-ны өдрийн байдлаар дараах үндсэн зээл, зээлийн хүүгийн үлдэгдэлтэй байна. Үүнд: Зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, нотариатын зардал 7,00.00 төгрөг, улсын тэмдэгтийн хураамж *******,*******1.8 төгрөг.

Зээлдэгч Н.-эс үндсэн зээлийн үлдэгдэл, үндсэн хүүний үлдэгдэл, нэмэгдүүлсэн хүүний төлбөр болон шүүхэд нэхэмжлэл гаргахтай холбогдуулан гарсан зардалд нийт 1,14,*******77.1 төгрөгийг улсын тэмдэгтийн хураамжийн хамт гаргуулж ******* ******* *******инд олгохоор шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Улаанбаатар хот Баянгол дүүргийн дугаар хороо, дугаар хороолол, дугаар байр № 4 тоотод оршин суух, оны дугаар сарын -ний өдөр төрсөн, ******* настай, эмэгтэй, ******* ******* *******ны гэрээт мэргэжилтэн ажилтай, овогт гаас /РД:ЦА787/ шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Н.- нь *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр /ВСС190404*******-1 тоот кредит карт эзэмших гэрээ, мөн -ВСС190404*******-1-1 тоот хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны гэрээ тус тус байгуулж 000000 /арван сая/ төгрөгийг сарын бэлэн бус гүйлгээний хүү ******* %, бэлэн гүйлгээний хүү %, *******4 сарын хугацаатай зохих хүүгийн хамт эргүүлэн төлөх үүргийг хүлээн зээлийн эрхтэй карт нээлгэн зарцуулалтыг хийсэн. Энэхүү гэрээгээр хүлээсэн үүргийн гүйцэтгэл биелэгдэх хугацаа дуусгавар болсон тул Н.-эс *******0************** оны ******* дүгээр сарын *******7-ны өдрийн байдлаар зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, нотариатын зардал 7,00.00 төгрөг, нийт 1,14,*******77.1 төгрөгийг улсын тэмдэгтийн хураамж **************1 төгрөгийн хамт гаргуулж өгнө үү гэв.

Хариуцагч Н.-эс шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа: *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр зээлийн кредит карт нээлгэсэн. Би Ангария гэдэг орос зайрмаг худалддаг наймаа эрхэлдэг байсан. Би энэ кредит картны мөнгөөр Ангария зайрмагийг Улаанбаатар хотын борлуулалтын компаниас худалдаж аваад дээр нь зохих үнэ нэмээд бусдад түгээлт хийж зардаг байсан. Ангария зайрмаг худалдаж аваад түгээлт борлуулалт хийх хугацаанд Ангариягаас байрлуулж өгсөн 40 тоннын хөргөх зориулалттай хөлдөөгч контейнер байсан нь *******019 оны 0 дугаар сард тог тасраад *******- цаг болоод тог залгагдсан боловч тог тасарсны маргааш нөгөөдрөөс үзэхэд контейнерт байсан зайрмагууд хайлсан байсан. Тэгээд би Ангария компани руу залгаж хөргөгч чинь хөлдөөхгүй байна засварчин явуулаач гэсэн чинь засварчин хөдөө Хөвсгөл явсан байна гэсэн. Ангариягаас *******019 оны 0 дугаар сарын **************-ны өдөр орон нутгийн менежер нь ирээд хоёр төрлийн акт үйлдсэн байдаг. 19*******0000 төгрөгийн буцаалтын акт, 000 төгрөгийн устгалын акт үйлдсэн. *******019 оны 07 дугаар сарын *******-ны өдөр хөргөгч засварчин ирж үзээд энэ бол хөргөгчний мотороос болоогүй тогны пааз солигдсон учир мотор буруу эргээд хүйтнээр үлээгээгүй байна гээд акт үйлдсэн. Ийм үйл ажиллагаанаас болоод би зайрмаг авах эргэлтийн мөнгөгүй болоод зогссон. *******019, *******0*******0 онуудад би өөрийн бололцооны хирээр ******* ******* *******ны мөнгийг төлж байсан. *******0*******0 оны 11 дүгээр сараас хойш *******0************** оны 0******* дугаар сар хүртэл хугацаанд төлөлт хийгээгүй явж байгаад *******0************** оны ******* дугаар сараас эхэлж төлөлт хийсэн. Одоо би үндсэн 9,884,79.9 төгрөгийг төлөхийг зөвшөөрнө. Хүү болон нэмэгдүүлсэн хүүг зөвшөөрөхгүй гэв.

Гэрч Сэлэнгэ аймаг Мандал сумын дугаар баг, *******-******* тоотод оршин суух, 199 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдөр төрсөн, 4 настай, эмэгтэй, овогт ээс /РД:МЭ900/ шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: *******019 онд Н.-тэй хамтарч ажилласан. *******019 оны 0 дугаар сарын **************-ны өдөр тог тасарсан. Тэгтэл 40 тоннын хөргөгчинд байсан зайрмаг хайлж устсан байсан. 19*******7000 төгрөгийн зайрмагийн буцаалт хийгдэж 000 төгрөгийн зайрмагийн устгал хийгдсэн үнэн гэв.

Нэхэмжлэгчээс шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа ******* ******* ******* ХХК-ний улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, ******* ******* ******* ХХК-иас гүйцэтгэх захирлын орлогч Ц. томилсон итгэмжлэл, ******* ******* *******ны гүйцэтгэх захирлын орлогч Ц. ******* ******* *******ны нэхэмжлэлтэй Н.- холбогдох иргэний хэрэгт О.г томилсон итгэмжлэл, *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн /ВСС190404*******-1 дугаартай Кредит карт эзэмших гэрээ-ний нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар, *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн -ВСС190404*******-1-1 дугаартай Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны гэрээ-ний нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар кредит картын зээлийн хүүгийн тооцоолол, Н.- кредит карт эзэмшихээр гаргасан хүсэлтийн хуулбар, улсын тэмдэгтийн хураамжинд **************1 төгрөгийг төлсөн баримт зэргийг гаргаж өгсөн.

Хариуцагч Н.-эс хүүгийн авлага болох ,00,*******80.74 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэсэн хариу тайлбар гаргасан.

Хариуцагч Н.- хүсэлтийг хангаж гэрчээр Ч.ийг асууж мэдүүлэг авч шүүх хуралдаанд оролцуулсан, мөн *******019 оны 04 дүгээр сарын 0-ны өдрөөс *******0*******0 оны дугаар сарын -ний өдөр хүртэл ******* ******* *******инд бэлэн мөнгөөр төлж байсан орлогын баримтуудыг гаргуулан авах хүсэлтийг хангаж нотлох баримтыг бүрдүүлсэн.

Нэхэмжлэгч талаас нэмж нотлох баримт гаргаж өгөөгүй бөгөөд нотлох баримт бүрдүүлэх талаар шүүхэд хүсэлт гаргаагүй байна.

 

Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК нь хариуцагч Н.-Эрдэнийг кредит карт эзэмших гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүй гэж кредит картаар зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, нотариатын зардал 7,00.00 төгрөг, нийт 1,14,*******77.1 төгрөгийг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

Хариуцагч Н.- нь зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөгийг төлөхийг хүлээн зөвшөөрч хүүгийн авлаганд нэхэмжилсэн ,00,*******80.74 төгрөгийг төлөхгүй гэж маргажээ.

Хариуцагч Н.- нь ******* ******* *******наас *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр /ВСС190404*******-1 дугаартай Кредит карт эзэмших гэрээ, *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр -ВСС190404*******-1-1 дугаартай Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны гэрээ тус тус байгуулан ирээдүйд орж ирэх мөнгөн орлогыг барьцаалан 000000 төгрөгийг сарын бэлэн бус гүйлгээний *******%, бэлэн гүйлгээний %, *******4 сарын хугацаатай зохих хүүгийн хамт эргүүлэн төлөх үүргийг хүлээн зээлийн эрхтэй карт нээлгэн зарцуулалтыг *******019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрөөс *******0************** оны ******* дүгээр сарын *******7-ны өдөр хүртэл хугацаанд хийсэн байна.

Хариуцагч Н.- нь энэ хугацаанд зарцуулалтын мөнгөөрөө Ангария нэртэй орос зайрмагийг Улаанбаатар хотоос худалдан аваад зохих үнэ нэмээд орон нутагт борлуулалт түгээлт хийх бизнес эрхэлж байсан бөгөөд *******019 оны 0 дугаар сард Сэлэнгэ аймаг Мандал суманд цахилгаан хэсэг хугацаагаар тасарснаас 40 тоннын хөргөх зориулалттай контейнерт байсан зайрмаг хайлж устнаас эргэлтийн хөрөнгөгүй болж зогсолтын байдалд орсон гэж тайлбарласан нь гэрч Ч.ийн мэдүүлгээр тогтоогдож байгаа боловч энэ шалтгааны улмаас кредит карт эзэмших гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхгүй байх нөхцөл болохгүй юм.

Өөрөөр хэлбэл: хариуцагч Н.- кредит карт эзэмших гэрээгээр хүлээсэн эрх, үүрэг болон кредит карт эзэмших гэрээнд энэ шалтгааны улмаас зарцуулсан дүнг зохих хүүгийн хамт төлөхгүй байхаар заалт байхгүй байна.

Хариуцагчийн өмгөөлөгчөөс зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1700 төгрөгийг ямар баримтыг үндэслэн нэхэмжилж байгаа нь тодорхойгүй, мөн нотариатын зардалд төлсөн 700 төгрөгийн баримт нь нэхэмжлэгч талаас шүүхэд хандаж нэхэмжлэл гаргахдаа холбогдох баримтыг нотариатын байгууллагаар гэрчлүүлсэн төлбөр нь хариуцагчид хамааралгүй учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэж өгнө үү гэсэн санал дүгнэлтийг хүлээн авах боломжгүй байна гэж үзлээ.

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-иас гаргаж өгсөн хавтаст хэргийн 1 дугаар талд авагдсан кредит картын хүүгийн зээлийн тооцоололоор зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, нийт 1,0,777.1 төгрөгийг хариуцагч Н.- нь төлөөгүй байгаа нь нотлогдож байна.

Мөн уг тооцоололоор тогтоогдохоос гадна хариуцагч талын хүсэлтээр шүүхийн журмаар нэхэмжлэгч байгууллагаас гаргуулж авсан кредит дансны хуулганы хуудас 7 дээр *******0*******0 оны 0 дугаар сарын 1-ны өдөр 19900 төгрөг нь шимтгэлийн авлаганы *******1700 төгрөгт багтаж байгаа нь тогтоогдож байна.

Харин нэхэмжлэгч талаас нотариатын зардалд 700 төгрөгийг нэхэмжилсэн боловч нотариатын зардалд 700 төгрөгийг төлсөн баримтын эх хувь байхгүй байгаа тул нэхэмжлэлийн шаардлагаас хасч тооцох нь зүйтэй байна.

Иймд хариуцагч Н.-эс кредит картны зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, бүгд 1,0,777.1 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-д олгож, нэхэмжлэлээс нотариатын зардалд нэхэмжилсэн 700 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК нь улсын тэмдэгтийн хураамжинд **************1 төгрөгийг төлснийг орон нутгийн төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Н.-эс улсын тэмдэгтийн хураамжинд *******,*******1 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-д олгох нь зүйтэй байна.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дугаар зүйлийн 11.*******.*******, 11, 118 дугаар зүйлүүдэд тус тус заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1, 4 дугаар зүйлийн 4.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч Н.-эс зарцуулсан дүн 9,884,79.9 төгрөг, хүүгийн авлага ,00,*******80.74 төгрөг, шимтгэлийн авлага *******1,700.00 төгрөг, бүгд 1,0,777.1 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-д олгож, нэхэмжлэлээс нотариатын зардалд нэхэмжилсэн 7,00 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-ний улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн *******,*******1 төгрөгийг орон нутгийн төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Н.-эс улсын тэмдэгтийн хураамжинд *******,*******1 гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-д олгосугай.

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4 дэх хэсэгт зааснаар шүүх хуралдаанд оролцсон тал энэ хуулийн 119.-т заасан хугацаа өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авахыг мэдэгдсүгэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1*******0 дугаар зүйлийн 1*******0.******* дахь хэсэгт зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Сэлэнгэ аймгийн эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Б.ХЭРЛЭН.