2023            05              03                                           184/ШШ2023/01811

 

 

 

   МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

            Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгч А.Энхтөр даргалж хийсэн шүүх хуралдаанаар:

            Нэхэмжлэгч: Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, ******* байр, ******* тоот хаягт оршин суух, ******* овогт ******* *******,

Хариуцагч: Сүхбаатар дүүрэг, 5 хороо, Үндсэн хуулийн гудамж-3 хаягт байрлах, ******* ******* ******* ,

Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасч, чөлөөлөн уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Д.Цагаач, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Г.Хандмаа, нарийн бичгийн дарга Д.Сандаг нар оролцлоо.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.Нэхэмжлэгч Д.Цагаач нь хариуцагч ******* ******* ******* т холбогдуулан Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасч, чөлөөлөн уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгуулахаар нэхэмжилж үндэслэл, шаардлагаа дараах байдлаар тодорхойлсон. Үүнд: Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ээр маргаан бүхий орон сууцны Ч.д оногдох хэсгийг 2012 оны 03 сарын 15-ны өдрийн “Орон сууцны оногдох хэсгийг зээлээр худалдах худалдан авах гэрээ”-ний дагуу гуравдагч этгээд Д.Цагаач миний бие өмчлөгч болох нь тогтоогдсон. Д.Цагаач би өөрийн зээ дүү Ч.ийн хамт Сүхбаатар дүүргийн ******* хороо, Их тойруу ******* байрны ******* тоот кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцыг 2008 оноос хамтран өмчилж ирсэн. 2013 онд Ч. надад хандаж “би энэ байрандаа амьдрахгүй, та эндээ амьдардаг юм чинь надаас энэ байраа худалдаж авч болно. Дүүд нь мөнгө хэрэгтэй байна, ашигтай бизнесийн саналууд гарч ирээд байна. Эргэлтийн мөнгөгүй болчихлоо” гэж надад санал тавьсан. Би түүнд байрны үнэ 25 000 000 төгрөгийг 4 хувааж төлөх, мөнгийг төлж дуусмагц Ч. байрнаас нэрээ хасуулахаар тохиролцсон. Миний бие 25 000 000 төгрөг бөөнд нь төлж чадахгүй тул 2013 оны 03 сарын 15-ны өдөр орон сууцны оногдох хэсгийг “Зээлээр худалдах худалдан авах гэрээ” байгуулж, гэрээгээ нотариат орж баталгаажуулья гэхэд, мөнгө төлж дуусгахаар нотариатаар баталгаажуулья гэхэд нь би зөвшөөрсөн. 25 000 000 төгрөгөөс 2013 оны 03 сарын 16-ны өдөр 6 250 000 төгрөг, 2014 оны 04 сарын 16-ны өдөр 6 250 000 төгрөг, 2015 оны 05 сарын 16-ны өдөр 6 250 000 төгрөг, 2016 оны 06 сарын 16-ны өдөр 6 250 000 төгрөг, нийт 25 000 000 төгрөгийг 4 жилийн хугацаанд төлсөн. 2016 оны 06 сарын 16-ны өдөр 6 250 000 төгрөг өгөхдөө “чи мөнгө төлсөн баримтуудаа надад өг, дандаа бэлнээр авах юм, баримт бичиж өг, нэрээ гэрчипгээн дээрээс хэзээ хасуулах юм” гэхэд “За би баримт бичиж өгье” гээд гэрээний ар талд гарын үсэг зураад өөрийн биеэр авсан мөнгөө гараараа бичээд, маргааш хоёулаа үл хөдлөх дээр уулзаад шилжүүлэе гэж цаг тохироод салсан. Маргааш нь ирээгүй тул утсаар залгахад “Та 6 250 000 төгрөг нэмээд өгчих, тэгээд би танд өгье” гэж анх хэлснээсээ буцаж, үүнээс болж маргалдсан, Ч. таг чиг алга болсон. Ч.ийг эрээд олдохгүй, утсаар ярихаар өнөөдөр, маргааш гэж худлаа хэлдэг, эсвэл хүрээд ир гэдэг, очихоор нэмж мөнгө өгөхийг шаардаж, маргаад салдаг. Иргэний хуулийн *******1 дүгээр зүйлийн *******1.1-д өөрийн өмчийн зүйлээ бусдын эрхийг зөрчихгүйгээр, хуулиар тогтоосон хэмжээ, хязгаарын дотор чөлөөтэй эзэмших, ашиглах, үр шимийг хүртэх, захиран зарцуулах эрхтэй, хуулийн *******6 дугаар зүйлийн *******6.1, *******6.2-т өмчлөгч хөрөнгөө бусдын хууль бус эзэмшлээс буцаан шаардах, өмчлөх эрх нь ямар нэгэн байдлаар зөрчигдсөн гэж үзвэл уг зөрчлийг арилгуулах, өмчлөх эрхийг хэрэгжүүлэхэд саад болж байгаа үйлдлийг зогсоохыг эрх зөрчигчөөс шаардах эрхтэй, хуулийн 112 дугаар зүйлийн 112.1-д “Талууд шилжүүлж байгаа эд хөрөнгийн үнийг бүрэн төлснөөр тухайн эд хөрөнгийг өмчлөх эрх шилжинэ гэж тохиролцсон бол ийнхүү үнийг бүрэн төлснөөр өмчлөх эрх шинэ өмчлөгчид шилжинэ” гэж заасан. Шүүхийн ******* хүчин төгөлдөр болж, ******* ******* хуудас бичсэний дагуу Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст хандахад “******* ******* ******* газраас түдгэлзүүлсэн тул өөрчлөлт хийхгүй” гэсэн. Шүүхийн *******ийг биелүүлэх талаар 2023 оны 01 сарын 06-ны өдөр Шүүхийн ******* газрын дарга Ч. өргөдөл гаргахад, 2023 оны 01 сарын 17-ны өдрийн 03/159 тоот албан бичгээр “Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/Ш32017/09256 дугаар захирамжаар Хан-уул дуүргийн нотариатчийн 2017 оны 01 сарын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулж, Ч.ээс 275 800 000 төгрөг гаргуулж Б.Эрдэнэбилэгт олгохоор *******лэсэн. Таны ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийг шүүх хэрэгсэхгүй болгон *******лэсэн тул Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03650 дугаар *******ийг үндэслэн эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээх боломжгүй” гэсэн хариу өгсөн. Энэ хариуг эс зөвшөөрч 2023 оны 01 сарын 27-ны өдөр Шүүхийн ******* ерөнхий газрын дарга О. өргөдөл гаргахад 2023 оны 02 сарын 06-ны өдрийн 03/381 тоот албан бичгээр “Тус албаны 2023 оны 03/159 тоот албан бичгээр үндэслэл бухий хариу хүргүүлсэн тул Шүүхийн ******* тухай хуулийн 122 дугаар зүйлд заасны дагуу гомдпыг шүүхээр *******лүүлэх нь зүйтэй” гэсэн. Гэтэл Шүүхийн ******* газраас Ч.тэй холбоотой ******* *******ийн дагуу таны байрыг битүүмжилж байна гэж надад мэдэгдсэн бөгөөд хамтран өмчилдөг зээ дүү Ч.ийг хайсан боловч олдоогүй, урьд өмнө бидний хооронд 2013 онд хийгдсэн гэрээний дагуу нэрээ хасуулах тохиролцоогоо хийгээгүй байсан тул арга буюу миний бие Ч.ийг олох хүртэл хугацаанд Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд хандан “Төлбөр төлөгчийг эрэн сурвалжилж байх хугацаанд худалдан борлогдоогүй эд хөрөнгийг төлбөр авагчид санал болгосон Шүүхийн ******* газрын 2020 оны 08 сарын 14-ний өдрийн санал болгох хурал болон эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй Сүхбаатар дүүргийн ******* хороо, Их тойруу, ******* байрны ******* тоотод байрлах .м.кв талбайтай 2 өрөө орон сууцыг 2020 оны 08 сарын 24-ний өдрийн ******* цагт сайн дураар султган чөлөөлж, дэслэгч Ц. хүлээлгэн өгөхийг мэдэгдсэн Шүүхийн ******* газрын 2020 оны 08 сарын 18-ны өдрийн 4-177/29324 дүгээр мэдэгдлийг хууль бус болохыг тогтоож, хүчингүй болгох, төлбөр төлөгч Ч.ийг олж тогтоох хүртэл хугацаанд ******* ******* ажиллагааг түдгэлзүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай” нэхэмжлэл гаргасан. Уг нэхэмжлэлийг анхан шатны шүүх бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдэрлэснийг давж заалдах шүүхээс нэхэмжлэлийн зарим хэсгийг хангаж *******лэсэн. Энэ үйл баримтаар Ч.ийг эрэн суравалжилж байсан болох нь тогтоогддог бөгөөд Ч. олдохгүй байсан тул түүнд холбогдуулан нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргаж чаддаггүй байсан, түүнийг олдсоны дараа 2022 онд Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд бидний хооронд байгуулагдсан 2013 оны гэрээний дагуу миний бие өмчлөгч болохоо тогтоолгох нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргаж, үүнийг шүүх хангаж *******лэсэн болно. Өөрөөр хэлбэл миний бие Ч.тэй 2013 онд байгуулсан гэрээний дагуу түүний оногдох хэсгийг 2016 он хүртэл бүрэн төлж дууссаны дараа Ч. нэрээ үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээн дээрээс хасуулахаар тохиролцсон боловч энэ үүргээ Ч. нь биелүүлэхгүй ор сураггүй алга болсон, хааяа утсаар холбогдохоор мөнгө нэмж өгөхийг шаарддаг зэргээс болж бидний хооронд маргаан үүсч үүний улмаас түүний нэр үл хөдлөхийн гэрчилгээн дээрээс хасагдаагүй болно. 2013 оны 03 сарын 15-ны өдрийн Орон сууцны оногдох хэсгийг зээлээр худалдах, худалдан авах гэрээнээс хойш Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/Ш32017/09256 дугаар захирамжаар Ч. нь Б.Эрдэнэбилэгт төлбөр тооцоотой болж, уг *******ийн дагуу ******* ******* т ажиллагаа хийгдсэн байдаг.

Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2021 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 184/ШШ2021/00259 тоот *******ээр миний ******* гүйцэтгэлийн албанд холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож *******лэсэн. Энэ *******ийг миний бие эс зөвшөөрч давж заалдах шатны журмаар гомдол гаргасныг ******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2021 оны 04 сарын 02-ны өдрийн 00621 тоот магадалалаар гомдлын зарим хэсгийг хангаж, *******т өөрчлөлт оруулсан. Магадлалаар хариуцагч Шүүхийн ******* албаны 2020 оны 08 сарын 18-ны өдрийн орон сууцыг султган чөлөөлөх тухай 4-177/29324 тоот мэдэгдлийг нэхэмжлэгчийн эрхийг зөрчсөн үйлдэл гэж үзэж, хүчингүй болгож *******лэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл гуравдагч этгээд Д.Цагаач надад төлбөр авагч Б.Эрдэнэбилэг орон сууцны зөрүү 49 250 000 төгрөгийг төлөөгүй байхад орон сууц чөлөөлөх тухай мэдэгдэл ирүүлсэн нь үндэслэлгүй тул шүүх орон сууц чөлөөлөх мэдэгдпийг хүчингүй болгосон. Гэтэл өнөөдрийг хүртэл Б.Эрдэнэбилэг орон сууцны зөрүү 49 250 000 төгрөгийг гуравдагч этгээд надад төлөөгүй байхад дахин орон сууц чөлөөлөх мэдэгдэл ирүүлсэн нь Иргэний хуульд нийцээгүй. Мөн тухайн үед миний бие маргаан бүхий орон сууцны Ч.ийн оногдох хэсгийн өмчлөгч болоогүй байх хугацаанд гаргасан гомдлыг *******лэсэн ******* холбогдох *******үүдийг үндэслэн хариу ирүүлсэн нь үндэслэлгүй. Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот *******ээр маргаан бүхий орон сууцны Ч.д оногдох хэсгийг 2013 оны 03 сарын 15-ны өдрийн “Орон сууцны оногдох хэсгийг зээлээр худалдах худалдан авах гэрээ”-ний дагуу гуравдагч этгээд миний бие өмчлөгч болох нь тогтоогдсоны дараа Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2021 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 184/ШШ2021/00259 тоот *******, ******* иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2021 оны 04 сарын 02-ны өдрийн 00621 тоот магадлал гарсан мэтээр, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* ******* гүйцэтгэлийн маргааныг шүүх эцэслэн *******лэсэн байдлаар хариу ирүүлсэн нь үндэслэлгүй болсон. Төлбөр төлөгч биш гуравдагч этгээд Д.Цагаач миний маргаан бүхий уг орон сууцны захиран зарцуулах эд хөрөнгийн эрхийг түдгэлзүүлж ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа хийж байгаад гомдолтой байна. Шүүхийн ******* тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.4-т “Шийдвэр гүйцэтгэгч дараахь зорилгоор төлбөр төлөгчийн хөрөнгийг битүүмжилнэ”, 49 дүгээр зүйлийн 49.4.2-т “төлбөр төлөгчийн өөрт нь байгаа болон бусдад байгаа түүний өмчлөлийн хөрөнгийг битүүмжлэх, барьцаалах тухай *******ийг , 49.4.3-т “төлбөр төлөгчийн болон бусдад байгаа түүний өмчлөлийн хөрөнгийг хураах тухай *******ийг бол төлбөр төлөгчийн эд хөрөнгийг битүүмжилнэ” гэж тус тус заасан байдаг. Гэтэл Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/Ш32017/09256 дугаар захирамжаар Ч. нь Б.Эрдэнэбилэгт төлбөр тооцоотой болж, уг *******ийн дагуу Шүүхийн ******* алба нь ажиллагаа хийсэн болно. Өөрөөр хэлбэл гуравдагч этгээд Д.Цагаач миний нэрээр уг *******т маргаан бүхий эд хөрөнгийг битүүмжлэх, хураах, улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн барьцааны гэрээний дагуу үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай ******* хүчин төгөлдөр ******* байхгүй байхад гуравдагч этгээд Д.Цагаач миний нэр дээр маргаан бүхий уг орон сууцны захиран зарцуулах эд хөрөнгийн эрхийг түдгэлзүүлж ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа хийж байгаад гомдолтой байна. ******* ******* ******* алба нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.6-т “******* ******* ажиллагаа явуулахдаа бусдад ялгавартай хандах, хууль бусаар давуу эрх олгохыг хориглоно” гэж заасныг зөрчсөн. Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот *******ээр орон сууцны Ч.д оногдох хэсгийн өмчлөгчөөр Д.Цагаач намайг тогтоосон болно. Энэхүү ******* хүчин төгөлдөр болж, ******* ******* хуудас бичигдсэн. Гэтэл ******* ******* ******* алба нь адилхан хүчин төгөлдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхээс үндэслэлгүйгээр татгалзаж, Б.Эрдэнэбилэгт давуу эрх олгож, урьд хүчин төгөлдөр ******* *******ээр 49 250 000 төгрөгийг өгөөгүй байхад дахин орон сууц чөлөөлөх мэдэгдэл ирүүлж байгаа нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.6-т “******* ******* ажиллагаа явуулахдаа бусдад ялгавартай хандах, хууль бусаар давуу эрх олгохыг хориглоно” гэж заасныг зөрчсөн. Иймд ******* ******* ажиллагаагаар миний хууль ёсны эрх, ашиг сонирхол хөндөгдөж байгаа тул Сүхбаатар дүүргийн ******* хороо, Их тойруу ******* байрны ******* тоот 62,29 кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас маргаан бүхий орон сууцыг хасч, чөлөөлж, уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж *******лэж өгнө үү. Хамгийн гол нь хариуцагч Шүүхийн ******* тухай хуулийн 73 дугаар зүйлийн 73.5-т заасны дагуу оногдох хэсгээ чи төлчихвөл, орон сууц өмчлөх эрхийг чинь сэргээе гэдэг. Гэтэл нэхэмжлэгч нь Ч.д оногдох хэсгээ төлөөд, ******* *******ээр өмчлөгч болохоо тогтоолгосон байхад, дахиад оногдох хэсгээ төлөөд өмчлөх эрхээ сэргээлгэх гэж тайлбарлаж байгаа нь үндэслэлгүй тул Ч.ийн нэрийг хасах тухай ******* *******ийг биелүүлж, нэхэмжлэлийг хангах үндэстэй гэв.

            2.Хариуцагч ******* ******* ******* хариу тайлбартаа: Хан-Уул дүүргийн нотариатчийн 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн 01 дугаар мэдэгдэх хуудсаар Ч.ээс 275 800 000 төгрөгийг гаргуулж Б.Эрдэнэбилэгт олгохоор *******лэсэн. Шийдвэр ажиллагаа явуулж Ч., Д.Цагаач нарын дундын өмчлөлийн эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй Сүхбаатар дүүргийн ******* р хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоотод байрлах м.кв талбайтай, 2 өрөө орон сууцыг 2018 оны 02 сарын 09-ний өдрийн 177/01 битүүмжлэх тогтоолоор битүүмжилж,2019 оны 01 сарын 23-ны өдрийн 170/22 дугаар хураах тогтоолоор хураан, 2019 оны 02 сарын 12-ны өдөр шинжээч томилон үнэлгээ тогтоож, 2019 оны 03 сарын 15-ны өдрийн анхны албадан дуудлага худалдаанд оруулсан боловч худалдан борлогдоогүй 2019 оны 04 сарын 12-ны өдрийн 2 дахь албадан дуудлага худалдаанд худалдан борлогдоогүй тул Шүүхийн ******* тухай хуулийн 73 дугаар зүйлийн 73.5-д заасны дагуу 2020 оны 08 сарын 14-ний өдөр худалдан борлогдоогүй хөрөнгийг төлбөр авагчид санал болгосон бөгөөд орон сууцны өмчлөгч Д. хувьд ногдох 98 500 000 төгрөгийн 50 хувь болох 49 250 000 төгрөгийг тус газрын Төрийн банк дахь *******3 301 851 000 дансанд шилжүүлсэн тохиолдолд өмчлөх эрх хадгалагдах тухай удаа дараалан мэдэгдсэн. Иймд ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан тул нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

            3.Нэхэмжлэгч нь иргэний үнэмлэхийн хуулбар, Шүүхийн ******* ерөнхий газрын дарга, хурандаа Ч. гаргасан гомдол, хүсэлт, Шийдвэр албаны 2023 оны 01 сарын 17-ны өдрийн 03/159 тоот албан бичиг, Шүүхийн ******* ерөнхий газрын дарга О. гаргасан гомдол, хүсэлт, Шийдвэр албаны 2023 оны 02 сарын 06-ны өдрийн 03/381 албан бичиг,  Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн лавлагаа, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 дугаар *******, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 01 сарын 12-ны өдрийн 184/ГХ2023/00133 дугаар хуудас, 2013 оны 03 сарын 15-ны өдрийн Орон сууцны оногдох хэсгийг зээлээр худалдах, худалдан авах гэрээ, Ч.ийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст гаргасан өргөдөл, Улсын бүртгэлд бүртгэхээс татгалзсан тухай мэдэгдэл, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн мэдүүлэг, ******* ******* албаны 2017 оны 06 сарын 13-ны өдрийн 3/17008 дугаар албан бичиг, 2017 оны 04 сарын 12-ны өдрийн *******1/ГХ2017/00641 дугаар хуудас, Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2016 оны 12 сарын 08-ны өдрийн *******1/ШШ2016/06959 дугаар *******, ******* Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2017 оны ******* сарын 06-ны өдрийн 970 дугаар албан бичиг, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ГХ2017/0************** дугаар хуудас, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар нотариатын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулах тухай захирамж, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 02 сарын 28-ны өдрийн 2/4970 дугаар албан бичиг, 2019 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 3/17 дугаар анхын албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, 2022 оны 03 сарын 31-ний өдрийн 17261380 дугаар хөрөнгийн эрх түдгэлзүүлэх тухай тогтоол, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2021 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 184/ШШ2021/00259 дугаар *******, ******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2021 оны 04 сарын 02-ны өдрийн 00621 дугаар магадлал, Монгол Улсын дээд ******* Иргэний хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдааны 2021 оны 06 сарын 04-ний өдрийн 001/ШХТ2021/00256 дугаар тогтоол /хэргийн 7-45 тал/,

            4.Хариуцагч нь Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ГХ2017/0************** дугаар хуудас, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар нотариатын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулах тухай захирамж, 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн нотариатын мэдэгдэх хуудас, 2017 оны 09 сарын 18-ны өдрийн 17271301 дугаар ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа үүсгэх тухай тогтоол, 2018 оны 02 сарын 09-ний өдрийн 177/01 дугаар эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай тогтоол, битүүмжилсэн эд хөрөнгийн жагсаалт, 170/22 дугаар эд хөрөнгө хураах тухай тогтоол, ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 2019 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 4/31******* дугаар мэдэгдэл, 2019 оны 02 сарын 12-ны өдрийн 59 дугаар Шинжээч томилох тухай тогтоол, 2019 оны 02 сарын 12-ны өдрийн шинжээчид эрх, үүрэг тайлбарласан баримт, ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 170/18 дугаар үнэлгээний дүгнэлт хүлээлцсэн тухай акт, 2019 оны 02 сарын 18-ны өдрийн шинжээчийн дүгнэлт, үнэлгээний 22/Ш тоот тайланг хүлээлцсэн баримт, 02 сарын 18-ны өдрийн ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, “Мөнх-Оргил трейд” ХХК-ийн 2019 оны хөрөнгийн үнэлгээний тайлан, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 02 сарын 19-ний өдрийн 4/4319, 4/4320, 4/4324, 4/4325 дугаар мэдэгдэл, 02 сарын 20-ны өдрийн ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 2019 оны 02 сарын 25-ны өдрийн албадан дуудлага худалдааны комисст санал оруулах тухай, 2019 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 3/17 дугаар анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 02 сарын 28-ны өдрийн 4/5026, 4/5023 дугаар мэдэгдэл, 2019 оны 03 сарын 15-ны өдрийн анхны болон хоёр дахь албадан дуудлага худалдааны хурлын тэмдэглэл, 2019 оны 03 сарын 26-ний өдрийн 4/17 дугаар хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, өнөөдөр сонины хуулбар, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 03 сарын 29-ний өдрийн 4/7852, 4/7850, дугаар мэдэгдэл, 2019 оны 04 сарын 04-ний өдрийн ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 2019 оны 04 сарын 12-ны өдрийн анхны болон хоёр дахь албадан дуудлага худалдааны хурлын тэмдэглэл, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 09 сарын 20-ны өдрийн 4/20142, 4/20143 дугаар мэдэгдэл, ******* ******* ******* газрын 2020 оны 05 сарын 28-ны өдрийн 4/13393 дугаар мэдэгдэл, ******* ******* ******* газрын 2020 оны 06 сарын 17-ны өдрийн 4/177/23497, 2020 оны 08 сарын 04-ний өдрийн 4-177/27831, 2020 оны 08 сарын 11-ний өдрийн 4-177/28402 дугаар мэдэгдэл, ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 2020 оны 08 сарын 14-ний өдрийн 20 дугаар ******* ******* ******* албаны санал болгох ажиллагааны тэмдэглэл, 2020 оны 08 сарын 14-ний өдрийн танилцуулга, 2020 оны 08 сарын 17-ны өдрийн ******* ******* ******* газрын дэд дарга хошууч С.Бямбарагчаад гаргасан хүсэлт, 2020 оны 08 сарын 19-ний өдрийн 4/62 дугаар ******* ажиллагааны гомдол хянан *******лэсэн тухай тогтоол, 2020 оны 08 сарын 26-ны өдрийн ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, 2020 оны 08 сарын 19-ний өдрийн ******* гүйцэтгэгчий тэмдэглэл, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2021 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 184/ШШ2021/00259 дугаар *******, ******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2021 оны 04 сарын 02-ны өдрийн 00621 дугаар магадлал, Монгол Улсын дээд ******* Иргэний хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдааны 2021 оны 06 сарын 04-ний өдрийн 001/ШХТ2021/00256 дугаар тогтоол, ******* ******* ******* газрын 2023 оны 01 сарын 31-ний өдрийн 4/177/2236 дугаар мэдэгдэл, ******* ******* ******* газрын 2017 оны 09 сарын 25-ны өдрийн 3/23230, 2017 оны ******* сарын 02-ны өдрийн 3/24059 дугаар албан бичиг, 2019 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 3/17 дугаар анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, /хэргийн 58- 168, 189-191 тал/

            5.Шүүхээс Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2023 оны 04 сарын 12-ны өдрийн *******7 дугаар албан бичиг, 2023 оны 04 сарын 26-ны өдрийн 491 дугаар албан бичиг, ******* ******* ******* газрын 2017 оны 06 сарын 13-ны өдрийн 3/17008 дугаар албан бичиг, 2017 оны 04 сарын 12-ны өдрийн *******1/ГХ2017/00641 дугаар хуудас, Баянзүрх дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2016 оны 12 сарын 08-ны өдрийн *******1/ШШ2016/06959 дугаар захирамж, Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2017 оны 06 сарын 23-ны өдрийн 1/712 дугаар албан бичиг, ******* ******* ******* газрын 2017 оны ******* сарын 02-ны өдрийн 3/24059 дугаар албан бичиг, Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2017 оны ******* сарын 06-ны өдрийн 3/970 дугаар албан бичиг, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ГХ2017/0************** дугаар хуудас, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар нотариатын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулах тухай, 000061493 дугаар эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, ******* ******* ******* газрын 2019 оны 02 сарын 28-ны өдрийн 2/4970 дугаар албан бичиг, 2019 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 3/17 дугаар анхын албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, ******* ******* ******* газрын 2022 оны 03 сарын 31-ний өдрийн 4-187/6877 дугаар албан бичиг, 2022 оны 03 сарын 31-ний өдрийн 17261380 дугаар хөрөнгийн эрх түдгэлзүүлэх тухай тогтоол тус тус бүрдүүлсэн. /хэргийн 184, 197-214 тал/

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

            6. Д. нэхэмжлэлтэй ******* ******* ******* т холбогдох Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, кв.м талбайтай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасч, чөлөөлөн уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 дугаар ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай иргэний хэрэгт нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох үндэстэй.

            7.Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээ дэмжиж: 2 өрөө орон сууцыг Ч., Д.Цагаач нар хамтран өмчилж байгаад, Ч. нь өөрт ногдох хэсгийг Д. худалдсан боловч орон сууцны үнэ нэмж төлөхөөс болж талууд маргалдсан.   Ч. нь нэг хэсэг алга болсноор нэхэмжлэгч нь худалдан авсан орон сууцаа өмчлөлдөө бүртгүүлж амжаагүй байхад Ч. нь ******* *******ээр бусдад төлбөртэй болж энэ дагуу 2 өрөө орон сууцын захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлсэн. Миний биеийг орон сууцны өөрт ногдох хэсгийн өмчлөгчөөр тогтоох ******* *******ийн дагуу улсын бүртгэлд бүртгүүлэх гэтэл захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлсэн үндэслэлээр бүртгэхээс татгалзсан. Хүчин төгөлдөр ******* *******ийг хариуцагч биелүүлэхгүй байх тул орон сууц зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болож, нэхэмжлэгчийн өмчлөх эрхийг сэргээж, ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах үндэслэлтэй гэж,

            8.Хариуцагч татгалзлаа дэмжиж: Хан-Уул дүүргийн нотариатчийн 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн 01 дүгээр мэдэгдэх хуудсаар Ч.ээс 275 800 000 төгрөгийг гаргуулж Б.Эрдэнэбилэгт олгохоор *******лэсэн. Шийдвэр ажиллагаа явуулж Ч., Д.Цагаач нарын дундын өмчлөлийн 2 өрөө орон сууцыг битүүмжилж, үнэлгээ тогтоож, анхны болон 2 дахь албадан дуудлага худалдаагаар борлогдоогүй тул хөрөнгийг төлбөр авагчид санал болгосон бөгөөд орон сууцны өмчлөгч Д. хувьд ногдох 98 500 000 төгрөгийн 50 хувь болох  49 250 000 төгрөгийг тус газрын Төрийн банк дахь *******3 301 851 000 дансанд шилжүүлсэн тохиолдолд өмчлөх эрх хадгалагдах тухай удаа дараалан мэдэгдсэн. Шийдвэр гүйцэтгэлийн ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан тул нэхэмжлэл үндэслэлгүй гэж тус тус тайлбарлажээ.

            9.Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн, хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

            Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, 7 хороолол, ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, мкв талбайтай орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн /цаашид маргаан бүхий орон сууц гэх/ өмчлөгч З.Дуламжав нь 2008 оны 09 сарын 26-ны өдөр Д.Цагаач, Ч. нарт тухайн орон сууцыг бэлэглэлийн гэрээгээр бэлэглэж,  Д.Цагаач, Ч. нар өмчлөгчөөр бүртгэгджээ. /хэргийн 15-16 тал/

            2013 оны 03 сарын 15-ны өдрийн Орон сууцны оногдох хэсгийг зээлээр худалдах-худалдан авах гэрээгээр худалдагч Ч. нь маргаан бүхий орон сууцны өөрт ногдох хэсгийн 50 хувийн үнэ болох 25 000 000 төгрөгийг худалдан авагч Д.Цагаач бүрэн төлсний дараа орон сууцын өмчлөгчөөс хасуулах, худалдан авагч нь үнийг төлснөөр орон сууцыг өмчлөлдөө авахаар харилцан тохиролцож, худалдан авагч нь 25 000 000 төгрөгийг 2016 оны 06 сарын 16-ны өдөр төлж барагдуулсан. /хэргийн 22-23 тал/

             Баянзүрх дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2016 оны 12 сарын 08-ны өдрийн *******1/ШШ2016/06959 дүгээр шүүгчийн захирамжаар Н.Гантулгын нэхэмжлэлтэй Д. холбогдох зээлийн гэрээний үүрэгт 93 600 000 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэрэгт хариуцагч нь 93 600 000 төгрөгийг 2017 оны 04 сарын 01-ний өдөр төлж барагдуулахаар зохигчид эвлэрснийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, 2017 оны 04 сарын 12-ны өдөр *******1/ГХ2017/00641 дүгээр хуудас бичжээ. /хэргийн 29-32, 199-203 тал/

            Баянзүрх дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2016 оны 12 сарын 08-ны өдрийн *******1/ШШ2016/06959 дүгээр шүүгчийн захирамжийг үндэслэн ******* ******* ******* албаны 2017 оны 06 сарын 13-ны өдрийн 3/17008 дугаар албан бичиг, Сүхбаатар дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2017 оны 06 сарын 23-ны өдрийн 1/712 дугаар албан бичгээр маргаан бүхий орон сууцын захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлсэн болох нь тогтоогдсон. /хэргийн 198, 204 тал/

            Хан-Уул дүүргийн нотариатч Б.Батсүрэнгийн 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн 01 дүгээр Нотариатын мэдэгдэх хуудсаар төлбөр төлөгч Ч.ээс зээлийн гэрээний үүрэг 275 800 000 төгрөгийг 1 хоногийн дотор гаргуулан төлбөр авагч Б.Эрдэнэбилэгт олгохоор даалгажээ. /хэргийн 61 тал/

            Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар шүүгчийн захирамжаар Хан-Уул дүүргийн нотариатчийн 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн 01 дүгээр Нотариатын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулж, 184/ГХ2017/0************** дугаар хуудас бичсэн.  /хэргийн 33-34, 58-60, 207-209 тал/

            Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар шүүгчийн захирамж, 184/ГХ2017/0************** дугаар хуудсыг үндэслэн ******* ******* ******* газрын Ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2017 оны 09 сарын 18-ны өдрийн 17271301 дүгээр тогтоолоор ******* ажиллагаа үүсгэжээ. /хэргийн 62 тал/

Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2021 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 184/ШШ2021/00259 дүгээр *******ээр Д. нэхэмжлэлтэй ******* ******* ******* т холбогдох ******* ******* ажиллагаа хууль бус явагдсан болохыг тогтоолгож, төлбөр төлөгч Ч.ийн хаягийг олж тогтоох хүртэл ******* гүйцэтгэлийн ажиллагааг түдгэлзүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай иргэний хэрэгт нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож *******лэсэн. /хэргийн 38-40, 154-159 тал/

******* иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2021 оны 04 сарын 02-ны өдрийн 00621 дүгээ магадлалаар хариуцагч ******* ******* ******* газрын 2020 оны 08 сарын 18-ны өдрийн “Орон сууцыг султган чөлөөлөх тухай” 4-177/29324 дүгээр мэдэгдлийг хүчингүй болгож, үлдэх хэсгийг хэвээр үлдээжээ. /хэргийн 41-*******, 160-166 тал/

Монгол Улсын Дээд ******* Иргэний хэргийн танхимын нийт шүүгчдийн хуралдааны 2021 оны 06 сарын 04-ний өдрийн 001/ШХТ2021/00256 дугаар тогтоолоор нэхэмжлэгч Д. хяналтын журмаар гаргасан гомдлыг хэлэлцүүлэхээс татгалзсан. /хэргийн 45, 167 тал/

Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 дугаар *******ээр Д. нэхэмжлэлтэй Ч.д холбогдох маргаан бүхий орон сууцын өөрт ногдох хэсгийн өмчлөгчөөр тогтоолгох тухай иргэний хэрэгт маргаан бүхий орон сууцын Ч.д ногдох хэсгийн өмчлөгчөөр Д.Цагаачийг тогтоож, 2023 оны 01 сарын 12-ны өдөр 184/ШЗ2023/01262 дугаар албадан захирамж, 184/ГХ2023/00133 дугаар хуудас бичжээ. /хэргийн 17-21 тал/

*******.Шүүхийн ******* тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.2.2-т хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан *******лэсэн шүүгчийн захирамжийг үндэслэн  иргэний ******* ажиллагааг явуулахаар заасан. Шүүхийн ******* байгууллага нь Н.Гантулгын нэхэмжлэлтэй Д. холбогдох 93 600 000 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэрэгт зохигчдын эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон 2016 оны 12 сарын 08-ны өдрийн *******1/ШШ2016/06559 дүгээр шүүгчийн захирамж, Хан-Уул дүүргийн нотариатчийн 2017 оны 09 сарын 11-ний өдрийн 01 дүгээр Нотариатын мэдэгдэх хуудсыг баталгаажуулсан Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2017 оны 09 сарын 15-ны өдрийн 184/ШЗ2017/09256 дугаар шүүгчийн захирамжийг үндэслэн дараах ******* ажиллагаа явуулжээ. Үүнд:

 хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.2.14-т төлбөр төлөгчийн улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн эрхийг түдгэлзүүлэх гэж зааснаар 2022 оны 03 сарын 31-ний өдрийн 17261380 дугаар тогтоолоор маргаан бүхий орон сууцын захиран зарцуулах эрхийг  түдгэлзүүлж,

хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.2.8-д баримт бичгийн шаардлагыг биелүүлэх зорилгоор төлбөр төлөгчийн бие, бэлэн мөнгө, бусад хөрөнгөд үзлэг хийх, тэдгээрийг битүүмжлэх, барьцаалах, хураан авах, худалдан борлуулах, хураан авсан эд зүйл, хөрөнгийг хадгалуулах, хамгаалуулахаар хүлээлгэн өгөх иргэний ******* гүйцэтгэлийг баталгаажуулах арга хэмжээ авна гэж зааснаар:

 -2018 оны 02 сарын 09-ний өдрийн “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” 117/01 дүгээр тогтоолоор маргаан бүхий орон сууцыг битүүмжилж, 2019 оны 01 сарын 23-ны өдрийн “Эд хөрөнгө хураах тухай” тогтоолоор хурааж, 2019 оны 01 сарын 28-ны өдрийн 4/31******* дүгээр албан бичгээр Д. зах зээлийн үнэлгээ тогтоох тухай мэдэгдэж, 2019 оны 02 сарын 12-ны өдрийн “Шинжээч томилох тухай” 59 дүгээр тогтоолоор “Мөнх-Оргил трейд” ХХК-ийг шинээчээр томилж, “Мөнх-Оргил трейд” ХХК-ийн 2019 оны 02 сарын 18-ны өдрийн 22/Ш дугаар шинжээчийн дүгнэлт гарч, 2019 оны 02 сарын 19-ний өдрийн 4/4320 дугаар албан бичгээр шинжээчийн тогтоосон үнэлгээг гуравдагч этгээд Д. мэдэгдэж, 2019 оны 02 сарын 28-ны өдрийн 4/5023, 4/5026, 2019 оны 03 сарын 29-ний өдрийн 4/7850, 4/7852 дугаар албан бичгээр анхны болон хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулахаар *******лэж, 2019 оны 09 сарын 20-ны өдрийн 4/20142, 4/20143, 2020 оны 05 сарын 28-ны өдрийн 4/13393, 2020 оны 06 сарын 17-ны өдрийн 4-177/23497, 2020 оны 08 сарын 04-ний өдрийн 4-177/27831, 2020 оны 08 сарын 11-ний өдрийн 4-177/28402 дугаар албан бичгээр орон сууцыг төлбөр авагч Б.Эрдэнэбилэгт санал болгох ажиллагаа явуулж,

хуулийн 86 дугаар зүйлийн 86.5-д зааснаар төлбөр төлөгч-иргэний банк, хадгаламж, харилцах данс дахь мөнгө, хөдлөх, үл хөдлөх эд хөрөнгө байгаа бол түүнээс, дээрх эд зүйлс, хөрөнгө байхгүй эсхүл хүрэлцэхгүй бол төлбөр төлөгчийн дундаа хэсгээр буюу хамтран өмчлөх эд хөрөнгийн түүнд ногдох хэсгээс төлбөр гаргуулахаар зааснаар Д.Цагаач, Ч. нарын хамтын өмчлөлийн 2 өрөө орон сууцтай холбогдох ******* ажиллагаа явуулсан нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 49, 54, 55, 58, 62-73 дугаар зүйлд заасныг зөрчсөн гэх үндэслэл тогтоогдсонгүй.

11.Хэрэгт авагдсан баримтаар хуулийн хүчин төгөлдөр ******* ******* /шүүгчийн захирамж/ байсаар атал нэхэмжлэгч нь шүүхэд дахин нэхэмжлэл гаргаж, маргаан бүхий орон сууцны өмчлөгчөөр тогтоолгосныг зөвтгөх үндэслэлгүй. Нэхэмжлэгч нь орон сууцны хамтран өмчлөгч Ч.ийг олдохгүй байснаар өмчлөгчөөр бүртгүүлэхэд хугацаа алдсан гэж тайлбарлах боловч тайлбарыг нотлох баримт хэрэгт авагдаагүйг дурдах нь зүйтэй.

12.Иймд Шүүхийн ******* тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.2.8, *******.2.9, *******.4, 122 дугаар зүйлийн 122.5-д зааснаар Д. нэхэмжлэлтэй ******* ******* ******* т холбогдох Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасч, чөлөөлөн уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож *******лэлээ.

Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосон тул нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 2******* 600 төгрөгөөс 70 200 төгрөгийг улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, илүү төлсөн 140 400 /2******* 600-70 200=140400/ төгрөгийг улсын төсвөөс гаргуулан нэхэмжлэгчид Д. буцаан олгох үндэстэй.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.3, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1.Шүүхийн ******* тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.2.8, *******.2.9, *******.4, 122 дугаар зүйлийн 122.5-д зааснаар Д. нэхэмжлэлтэй ******* ******* ******* т холбогдох Сүхбаатар дүүрэг, ******* хороо, Их тойруу ******* байр, ******* тоот хаягт байрлах, кв.м талбайтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны захиран зарцуулах эрхийг түдгэлзүүлснийг хүчингүй болгож, битүүмжилсэн, хураасан эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасч, чөлөөлөн уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн захиран зарцуулах эрхийг сэргээж, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 11 сарын 30-ны өдрийн 184/ШШ2022/03850 тоот ******* *******ийг биелүүлэхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, 58 дугаар зүйлийн 58.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, 7.1.2-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70 200 төгрөгийг улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, илүү төлсөн 140 400 төгрөгийг улсын төсвөөс гаргуулан нэхэмжлэгч Д. буцаан олгосугай.

3.Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 04 сарын 05-ны өдрийн 184/ШЗ2023/06146 дугаар шүүгчийн захирамж нь ******* ******* хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үлдэхийг дурдсугай.

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-д зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч ******* *******ийг эс зөвшөөрч байвал гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор ******* иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргаж болохыг тайлбарласугай.

 

 

 

               ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                        А.ЭНХТӨР