Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 04 сарын 27 өдөр

Дугаар 184/ШШ2023/01746

 


МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Уранзул даргалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: Улаанбаатар хот, ******* *******, ******* дүгээр *******, ******* *******, ******* ******* *******, ******* хаягт оршин суух, овогт /рд:ХК8611**************1/-ын нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, *******, ************** дүгээр *******, *******лол, 1*******-4 *******, хаягт оршин суух, - овогт -ын /рд:ЧР0106*******1/,

 

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, *******, ******* дүгээр *******, , *******34 хаягт оршин суух, овогт /рд:ХЖ80040*******0*******/,

 

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, *******, *******4 дүгээр *******, ******* , 1 хаягт оршин суух, овогт билэг /рд:ЧМ00*********************/ нарт холбогдох,

 

Э.ээс *******58,1**************,6*******6 төгрөг, Э.аас 13,000,000 төгрөг, Б.билэгээс 13,000,000 төгрөг тус тус гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч Г., нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч З.Цэнгэнбаяр, хариуцагч Б.билэг, хариуцагч Э.ийн өмгөөлөгч Ц.Энхбаяр, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга О.Гэрэлтуяа нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1.Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Э. нь *******014 оны 01 сараас *******015 оны 3 сар хүртэл хугацаанд 4 удаагийн үйлдлээр надаас нийт 60 сая төгрөгийг зээлж авсан. Э.д өгсөн мөнгөнөөс миний мөнгө гэж байхгүй. Би бүх мөнгийг нь найзуудаасаа зээлж өөрийн дансаар аваад, бэлнээр Э.д өгдөг байсан. Э. нь намайг хэдэн хувийн хамаагүй хүүтэй мөнгө яаралтай зээлээд өг, бүх хүүтэй нь төлнө гэдэг байсан. Би Э.д зээлсэн 60 сая төгрөгийг 4 хүнээс л авсан бөгөөд буцаагаад төлөх хугацаа нь болохоор Э. намайг мөнгө олоод аргалаад төлж бай, зээл бүтэнгүүт бүх мөнгийг чинь хүүтэй нь төлнө гэдэг байсан. Би нэгнийх нь өрийг өөр хүнээс авч төлж, ингэж хүн хүнээс авч өгсөөр байтал, 13-14 хүнтэй өрийн сүлжээнд орсон байсан. Эдгээр мөнгөний хүү нь *******014 оноос *******0************** оныг хүртэл бодогдоод явж байгаа. Ер нь тэрээр *******014 оноос *******016 оны 11 сар хүртэл хугацаанд надад өндөр хүү амлан надаас удаа дараа мөнгө зээлдэг байсан боловч дараах мөнгийг өгсөнгүй. Үүнд: 1.*******015 оны 6 сард эхнэр Номины ах Энхбаяраас 10 сая төгрөг зээлж Э.ийн төлбөрт өгсөн. Хүүтэй нь төлсөн. Нийт 16,400,000 төгрөгийг, *******. *******015 оны *******,4,5 сард Золжаргалаас мөнгө зээлж өгсөн. Хүүтэй нийлээд нийт *******0,400,000 төгрөгийг, 3.*******015 оны 3 ******* сар, *******018 оны *******- ******* саруудад Э.д өгсөн мөнгийг төлөх зорилгоор Начин заан ломбардад олон үйлдлээр эд зүйлүүдээ тавьсны төлбөр 8,6*******,6*******0 төгрөгийг, 4.*******015 оны *******,8 ******* сар, 11 дүгээр саруудад Баян Агула ББСБ-аас зээл авч Э.ийн төлбөрийг төлөхөд зарцуулсан нийт 5*******,840,000 төгрөгийг, 5.*******015 оны 1******* ******* сар, *******016 оны 1,4,6 ******* саруудад Э.ийн зээл, зээлийн хүү, төлбөрийг төлөхөд болдоос зээлж өгсөн нийт 3,**************4,000 төгрөгийг, 6. *******015 оны 11 дүгээр сар, *******016 оны 1 дүгээр саруудад Хоролгараваас зээлж өгсөн нийт 4,150,000 төгрөгийг, . *******016 оны 8 ******* сард Мөнхцэцэгээс зээлж өгсөн нийт 1,600,000 төгрөгийг, 8. *******016 оны 5 ******* сард Отгонбаатараас зээлж өгсөн нийт 1,600,000 төгрөгийг, *******. *******01 оны 1******* ******* сард Буянбаяраас зээлж өгсөн нийт 1,400,000 төгрөгийг, 10. *******014 оны 3,5 ******* сар, -******* дүгээр сар, *******015 оны 3 ******* саруудад Дондовоос зээлж өгсөн 53,555,000 төгрөгийг, 11. *******014 оны 11 дүгээр сард Болор-эс 30,000,000 төгрөг зээлж, зээл болон зээлийн хүүнд өгсөн нийт 44,0*******5,006 төгрөгийг, 1*******. *******014 оны 4,5, *******-1*******, *******016 оны ******* ******* саруудад Дэлгэрзулаас зээлж, зээл, зээлийн хүү төлбөрийг төлөхөд зарцуулсан нийт 30,6*******0,000 төгрөгийг, 13. *******015 оны *******,10, *******016 оны 1 саруудад Отгонбаяраас зээлж, зээл, зээлийн хүү, төлбөрийг төлөхөд зарцуулсан нийт 14,*******50,000 төгрөгийг тус тус өгөөгүй буюу бүгд *******58,1**************,6*******6 төгрөгийн хохирлыг Э. надад учруулаад байгааг гаргуулна.

Э. нь Э., Б.билэг нартай хамтран ажиллаж байхдаа *******014 оны ******* дүгээр сард надаас 8,000,000 төгрөгийг, дараа нь *******015 оны ******* ******* сард 5,000,000 төгрөгийг, нийт 13,000,000 төгрөгийг авсан. Энэ 13 сая төгрөгийг Хантекс буюу Б.билэгийн компанид ажиллаж байхдаа ажилчдын цалин тавина гэж хэлээд авсан. Тиймээс анх Э.аас нэхэмжилсэн *******3,000,000 төгрөгийн 13,000,000 төгрөгийг Б.билэгээс гаргуулна.

Э. *******014 оны 11 дүгээр сарын *******0-ны өдөр надтай зээлийн гэрээ байгуулж 10,000,000 төгрөгийг 3 сарын хугацаатай, 10 хувийн хүүтэй зээлж авсан. Энэ мөнгөөрөө өөрийнхөө нээж байгаа рестораны тоног төхөөрөмжийг урдаас оруулж ирнэ гэж хэлээд авсан. Зээлийн гэрээний дагуу 3 сарын хүү 3,000,000 төгрөг, үндсэн зээл 10,000,000 төгрөг, нийт 13,000,000 төгрөг болсон.

Иймд хариуцагч Э.ээс нийт *******58,1**************,6*******6 төгрөг, Э.аас 13,000,000 төгрөг, Б.билэгээс 13,000,000 төгрөгийг тус тус гаргуулан надад олгож хохирлыг минь барагдуулж өгнө үү. Миний болон миний эхнэр Б.Номин, ээж Р.Энхцэцэгийн дансаар төлсөн мөнгийг нэхэмжлэлээс хасаж тооцоход татгалзахгүй гэв.

 

*******.Хариуцагч Э. шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа: ...Миний бие *******014 оны 11 сарын *******0-ны өдөр Г.аас 10,000,000 төгрөгийг зээлж авахаар тохиролцсон бөгөөд миний 553*******86644 дансаар *******,000,000 төгрөгийг зээлж авсан. Энэ мөнгийг Г.ын эхнэр Б.Номины 505*******08660******* данс, Г.ын 5*******04**************151 данс, Г.ын ээж Р.Энхцэцэгийн 50*******3404808 дансанд өөрийн нөхөр О.Даваасамбуу 5533*******185******* дансаар хүү болох Энхдөлгөөний 505*******00******* данснуудаар дамжуулан өнөөдрийг хүртэл нийт 6,1*******0,000 төгрөг, бэлэн мөнгөөр *******,000,000 төгрөг орчим мөнгийг эргүүлэн төлж 1,800,000 орчим төгрөгийн тооцоо үлдсэн. *******014 оны 0******* сарын *******-ны өдөр Э. түүний нөхөр Б.билэг нарын ажиллуулдаг Хан Текс ХХК-ийн Лакшери рестораны үйл ажиллагаанд хэрэглэх зорилгоор Э. миний 553*******86644 дансаар дамжуулан Г.аас ,500,000 төгрөгийг зээлж авсан. Мөн *******015 оны ******* ******* сард 5,000,000 төгрөгийг Э. нь надаар дамжуулан Г.аас өөрийн бусдад өгөх өрийг төлүүлэхээр зээлж авсан *******0**************.0.05-ны өдөр,

...Миний бие Э. нь Г.ын нэхэмжлэлтэй *******3,000,000 төгрөгийн *******,880,000 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч байгаа бөгөөд үлдэж байгаа 13,1*******0,000 төгрөгийг эргүүлэн төлсөн, 8,1*******0,000 төгрөгийн дансны хуулгуудыг өмнө өгсөн хариу тайлбартаа хавсарган өгсөн болно. Иймд миний бие ад *******,880,000 төгрөгийг эргүүлэн төлнө *******0**************.0*******.**************-ны өдөр гэжээ.

 

3.Хариуцагч Э. шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа: ...Г.ын нэхэмжлэлтэй, Э. надаас нэхэмжилж байгаа мөнгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Би аас 60,000,000 төгрөг зээлсэн нь үнэн. Буцааж 130,000,000 төгрөг, хүүгийн хамт төлсөн. Хан-Уул дүүргийн Прокурорт баримтууд байгааг авчирч өгнө гэжээ.

 

4.Хариуцагч Б.билэг шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Хантекс ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч нь би мөн. Гэхдээ компанийн гүйцэтгэх захирлаар Э. ажиллаж байсан. Тухайн үед би санхүүтэй холбоотой асуудлыг огт хариуцаж байгаагүй. Би Э.ыг мөнгө зээлж, ажилчдын цалинг тавь гэж хэлж байгаагүй. Э. ч надад хүнээс мөнгө зээлж байгууллагадаа зарцуулсан гэж тайлан тавьж байгаагүй. Бидний хооронд мөнгөний талаар яриа гарч байгаагүй. Тэгээд *******0*******0 онд цагдаагийн газарт шалгагдаж байхад нь би Э.ээс ийм явдал болсон талаар олж сонссон. Тэрнээс өмнө нь хэн хэдэн төгрөг авсан гэдгийг би мэддэггүй байсан. Би Э.ыг мөнгө олж ир гэж хэлж байгаагүй. Энэ Г.ын надаас нэхэмжилж байгаа 13,000,000 төгрөгийг юунд зарцуулсан гэдгийг нь би хэлж мэдэхгүй байна. Би Г.аас огт мөнгө зээлж байгаагүй. Тиймээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэв.

 

5.Хариуцагч Э.ийн өмгөөлөгч Ц.Энхбаяр шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Би нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хууль зүйн үндэслэлгүй гэж харж байна. Нэхэмжлэгч нь сая тайлбартаа Э.д 0,000,000 төгрөг зээлсэн гэж хэлсэн. Гэхдээ хэрэгт 60,000,000 төгрөгийн баримт гаргаж өгсөн байсан. Яг хэдэн төгрөг зээлсэн болох нь тодорхой бус байна. Нэхэмжлэл дээрээ 60,000,000 төгрөгийг 4 удаагийн үйлдлээр зээлсэн гэж бичсэн боловч тайлбартаа 0,000,000 төгрөгийг 6 удаагийн үйлдлээр зээлсэн мэт тайлбарлаж байна. Бас баахан хүмүүсийн нэр бичээд би энэ хүмүүст мөнгө өгсөн гэх ойлгомжгүй зүйлийг хэлдэг. Нэхэмжлэгч нь *******014 онд Э.д мөнгө зээлж, буцаагаад мөнгөө аваагүй байж дахиад мөнгө зээлсэн гэж тайлбарлаж байна. Г. болон бусад хүмүүсийн хооронд үүссэн хүүгийн төлбөрийг хариуцагч Э.ээс нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлгүй юм. Нэхэмжлэгчийн зүгээс Э.ийн зээл зээлийн хүүг төлөхөд зарцуулсан мөнгө гэж тайлбарлаж байна. Гэхдээ Э. нь хэнтэй тохиролцоо хийж хэдэн төгрөгийн өртэй байсан талаар баримт хэрэгт байдаггүй. Яг ямар учраас Э.ийн өр төлбөрийг Г. төлж байгаа нь бас тодорхойгүй байна. Нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлд ийм тодорхойгүй агуулга харагдаж байна. Сая хүүгийн асуудал яригдсан. Хэрэгт Хан-Уул дүүргийн прокурорын газраас нотлох баримт татуулсан. Э.ийн хувьд Г.аас 60,000,000 төгрөгийн зээл авсан гэдэг дээрээ маргаан гаргадаггүй. Үүнийг хүлээн зөвшөөрдөг. Мөн талуудын дунд хүү тооцсон талаар гэрээ байхгүй. Хэзээ буцаан төлөхөөр тохиролцсон талаар нотлох баримт байдаггүй. Мөн гэрээг Э.тэй байгуулсан юм уу гэхээр компанийн тамга байдаг. Тухайн зээлийн гэрээнээс харахад хариуцагч нь Э. юм уу, компани юм уу гэдэг нь эргэлзээтэй харагддаг. Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Г. өөрөө мэдүүлсэн байдаг. 1 дүгээр хавтаст хэргийн 41 дүгээр талд авагдсан Г.ын мэдүүлэгт тодорхой бичигдсэн байсан. Би Э.д 60,000,000 төгрөг зээлсэн. Үүнээс 6*******,000,000 төгрөгийг авсан гэж мэдүүлсэн байдаг. Тэнд дурдагдсан *******,000,000 төгрөг нь яг ямар учиртай мөнгө болох нь ойлгомжгүй байна. Э.ийн хувьд 1*******0-130 сая төгрөгийг өгсөн гэж маргадаг. Энэ мөнгийг хүү гэж өгсөн үү, эсвэл талуудын дунд өөр зээлийн харилцаа байсан уу гэдэг нь эргэлзээтэй байна. Э. нь Г.ын эхнэр Б.Номины дансаар 40 гаруй сая төгрөгийг шилжүүлсэн байдаг. Энэ мөнгө нь Э.ийн зээлийн өр төлбөрт тооцогдож байна уу, үгүй юу гэдэг нь тодорхой бус байна. Мөн талууд гэрээ байгуулаагүй учраас хүүний асуудал тооцох нь эргэлзээтэй. Хүү тогтоогоогүй учраас нэхэмжлэгчийн хувьд цагдаагийн байгууллагад гомдол гаргасан. Цагдаад хандсанаар тухайн гэрээний үүргийг шаардаж эхэлсэн гэж ойлгож байна. Түүнээс хойш хүү тооцож байгааг хууль зүйн үндэслэлгүй гэж бодож байна. Логик алдаа байхгүй, нэхэмжлэлийн шаардлага хангалттай нотлогдохгүй байна. Хавтаст хэрэгт байгаа баримтаас харахад Г. нь Э.д хэдэн төгрөг өгсөн, авсан талаар баримт огт байдаггүй. Гэхдээ Э.ийн хувьд шударга хүн чанар гаргаж 60,000,000 төгрөг авсан гэдэг дээрээ маргаан гаргадаггүй. Харин энэ мөнгөө буцаагаад хангалттай хэмжээгээр төлсөн учраас одоо төлөх төлбөр байхгүй гэж үзэж байна. Тиймээс энэ нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

6.Хавтаст хэрэгт авагдсан баримтын тухайд: Нэхэмжлэгчээс, Улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, Хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ, Хан-Уул дүүргийн Прокурорын газрын Прокурорын тогтоолууд, Ингүүмэл Жаргалант Аудит ХХК-ийн тайлан, Эрүүгийн *******015*******6030301 хэргийн яллагдагч Э.тэй хохирогч Г. миний тооцоо нийлсэн тухай гэх баримт, Э.ийн тооцоо нийлсэн баримт, Худалдаа хөгжлийн банкны зарлагын маягтын хуулбар, Э.ээс бэлнээр болон бараа материалаар Г.ад төлсөн тооцооны жагсаалт гэх баримт, Э.ээс төлсөн мөнгөний жагсаалт, Г.аас Э.д өгсөн мөнгөний тооцоо гэх баримт, Э.д холбогдох тооцоо гэх баримт, Э.ийн бичгээр гаргасан тодорхойлолт, Г.ын Хан-Уул дүүргийн Цагдаагийн 1 дүгээр хэлтэст гаргасан өргөдөл, хүсэлт, Хохирогч болон түүний хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоох тогтоол, Хохирогчийг байцаасан тэмдэглэлүүд, Б.Номин, Г. нарын Хаан банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулгууд, Дансны гүйлгээний хүснэгтүүд, *******016.04.*******0, *******015.08.18-ны өдрүүдийн тооцоо нийлсэн акт, Э.ийн гараар бичсэн тодорхойлолтууд, Г., Э. нарын байгуулсан зээлийн гэрээ, Баян Агула ББСБ-ын барьцааны гэрээ, зээлийн гэрээ, Баян Агула ХХК-ийн мэдэгдэл, Автомашин худалдах худалдан авах тухай *******015.0*******.14-ний өдрийн гэрээ, барьцааны гэрээ, *******014.11.*******0-ны өдрийн зээлийн гэрээ, *******01.10.*******6-ны өдрийн орон сууц худалдах, худалдан авах гэрээ, Г.ын өмчлөлийн Ү**************0501*******166 *******тай үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээний хуулбар, Тээврийн хэрэгсэл худалдах, худалдан авах гэрээ, Тэтгэврийн зээлийн гэрээ, Хасбанкны дансны хуулга, Начин заан барьцаат зээлийн газрын баримтууд, Хасбанк, Хаан банкны дансны хуулгууд, Лакс ХХК-ийн зарлагын баримтууд,

 

Хариуцагч Э.ээс өгсөн баримтууд: Э.ээс Ц.Энхбаярт олгосон итгэмжлэл, Ц.Энхбаяртай байгуулсан хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ,

 

Хариуцагч Э.аас өгсөн баримтууд: Э.ын Хаан банкны депозит дансны хуулгууд,

 

Шүүхийн журмаар: Хан-Уул дүүргийн Прокурорын газрын *******0**************.08.08-ны өдрийн 1/3*******34 албан бичгээр хавсарган ирүүлсэн баримтууд, Хаан банк ХХК-ийн *******0**************.10.0-ны өдрийн **************/345 *******тай албан бичгээр хавсарган ирүүлсэн дансны хуулгууд зэрэг бичмэл баримтуудыг цуглуулсан байна.

 

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн зохигчдын тайлбар, татгалзал, хэрэгт авагдсан бичмэл нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

.Нэхэмжлэгч Г. нь *******0************** оны 05 сарын 16-ны өдөр тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан бөгөөд зээлийн гэрээний үүрэгт Э.ээс *********************,3*******5,810 төгрөг, Э.аас *******3,000,000 төгрөг тус тус гаргуулахаар шаардсан.

Тэрээр *******0************** оны 10 сарын 18-ны өдөр Б.билэгийг хамтран хариуцагчаар татаж, *******0************** оны 11 сарын 1-ны өдөр хариуцагч тус бүрд холбогдох шаардлагаа тодруулан Э.ээс *******58,1**************,6*******6 төгрөг, Э.аас 13,000,000 төгрөг, Б.билэгээс 13,000,000 төгрөг тус тус гаргуулахаар шаардлагаа ихэсгэв.

 

Хариуцагч Э. нь зээлийн төлбөрийг төлсөн үндэслэлээр, хариуцагч Б.билэг нь нэхэмжлэгчтэй зээлийн гэрээ байгуулаагүй үндэслэлээр тус тус нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч, харин хариуцагч Э. нэхэмжлэлийн зарим хэсгийг хүлээн зөвшөөрнө хэмээн тайлбарлав.

 

Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

8.Э.д холбогдох *******58,1**************,6*******6 төгрөг гаргуулах шаардлагын тухайд:

 

Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ Э.ээс зээлийн гэрээний үүрэгт *********************,3*******5,810 төгрөг гаргуулахаар шаардсан ба *******0**************.11.1-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа *******58,1**************,6*******6 төгрөг болгон ихэсгэв. /1хх-1-3х, 3хх-3*******,33х/

 

Г. нь ...*******014 оны 01 сараас *******015 оны 3 сар хүртэл хугацаанд 4 удаагийн үйлдлээр 60,000,000 төгрөгийг Э.д бэлнээр өгч зээлдүүлсэн, Э.ийн гуйлтаар дээрх мөнгийг бусдаас хүүтэй зээлж аван түүнд өгч, хариуцагч зээлээ төлөхгүй байсан тул 13 нэр бүхий иргэн болон хуулийн этгээдээс хүүтэй мөнгө зээлж Э.ийн өмнөөс дамжуулж өр төлсөөр хүүний хохирол 1*******8,1**************,6*******6 төгрөг болсон хэмээн шаардлагын үндэслэлээ тодорхойлов.

 

Харин хариуцагч нь ...би аас 60,000,000 төгрөг зээлсэн нь үнэн. буцааж 130,000,000 төгрөг, хүүгийн хамт төлсөн тул нэхэмжлэлийг бүхэлд зөвшөөрөхгүй гэж маргадаг.

 

Хариуцагч Э. нь *******014-*******015 оны хооронд Г.аас 60,000,000 төгрөгийг бэлнээр хүлээн авсан үйл баримтын тухайд маргадаггүй бөгөөд нэхэмжлэгч 60,000,000 төгрөгийг сарын 10 хувийн хүүтэй зээлдүүлсэн, Э.ийн гуйлтаар уг 60,000,000 төгрөгийг олж өгөх гэж өөрийн найз нөхдөөс 6-8 хувийн хүүтэй мөнгө зээлж, буцааж зээлээ дарж явсаар байгаад надад хүүний хохирол учирсан гэж тайлбарладаг.

 

Хэрэгт авагдсан баримтаар Г. болон Э. нар нь *******015 оны 03 сарын 0-ны өдөр Зээлийн гэрээ байгуулжээ. Гэрээнд ...хоёр талын тохиролцсоны үндсэн дээр барьцаагүйгээр сарын (10%) хувийн хүүтэйгээр *******0,000,000т, *******0,000,000т, 10,000,000т, 10,000,000т төгрөгийг (бэл нийт 60,000,000 сая т) сар бүрийн *******, 16, *******5, 30-ний өдрүүдэд хүүг тооцож авч байхаар зөвшилцөн алданги тооцохгүйгээр авч байхаар уг гэрээг байгуулав. Уг гэрээг байгуулсан өдрөөс хүчин төгөлдөр гэж үзнэ. Энэхүү гэрээгээр зохицуулаагүй харилцааг бусад хуулиар зохицуулна. Гэрээ байгуулсан зээлдүүлэгч Г., зээлдэгч Лакс ХХК-ийн захирал Э. гээд тус тус гарын үсэг зуржээ. /*******хх-1**************х/

 

Мөн хэрэгт *******016.04.*******0-ны өдрийн, *******015.08.18-ны өдрийн, *******014.05.0-ны өдрийн, *******015.06.30-ны өдрийн, *******016.04.0-ны өдрийн, *******015.1*******.01-ний өдрийн Г. болон Э. нарын гар бичмэлүүд авагдсан байх ба уг баримтуудад 60,000,000 төгрөгийг Э. зээлж авсан гэх агуулга бүхий, мөн 10 хувийн хүүтэй, тооцоо нийлсэн, мөнгө авсныг тодорхойлсон, Э. гээд зарим баримтад Лакс ХХК, Ягаан сувд ХХК, Хан текс ХХК-ийн тамга дарагджээ. /*******хх-186-1**************х/

 

Хариуцагч нь иргэний хувьд уг 60,000,000 төгрөгийг авсан гэж тайлбарлах бөгөөд нэхэмжлэгч нь хариуцагчаар иргэн Э.ийг тодорхойлсон байна.

 

Нэхэмжлэгч 60,000,000 төгрөгийг *******014 оны 01 сараас *******015 оны 03 сар хүртэл 4 удаагийн үйлдлээр бэлнээр өгсөн гэх боловч огноо тодорхой бус байх ба дээр дурдсан баримтуудаас *******015 оны 03 сарын 0-ны өдрийн Зээлийн гэрээ-ээр талууд зээл, түүний хүүг тохиролцсон гэж үзэхээр байна. Учир нь гэрээнд талууд Уг гэрээг байгуулсан өдрөөс хүчин төгөлдөр гэж үзнэ гэж тохиролцжээ.

 

Тиймээс талуудын хооронд *******015 оны 03 сарын 0-ны өдөр Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1, *******8******* ******* зүйлийн *******8*******.1-т зааснаар хүү тохирсон зээлийн гэрээ байгуулагдсан гэж үзэхээр байна.

 

Г. нь Э.д холбогдуулан *******015 оны 06 сард, Э.д холбогдуулан *******016 оны 05 сарын 03-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн Цагдаагийн 1 дүгээр хэлтэст өргөдөл гаргасан байх ба Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн Прокурорын газрын прокурорын *******0*******0 оны 0******* сарын *******1-ний өдрийн 3*******6 *******, *******0*******0 оны 0 сарын 1-ны өдрийн 3*******6-1 ******* Хэрэг бүртгэлтийн хэргийг хаах тухай тус тус тогтоолоор хэрэг бүртгэлтийн *******015*******6030301 *******тай хэргийг хаасан болох нь тогтоогдов. /1хх-1*******1-1*******5, *******40х/

 

Хэрэгт авагдсан нэхэмжлэгч Г.ын эхнэр гэх Б.Номины 505*******08660******* дансанд ээс гэх утгаар *******014.05.**************-ны өдрөөс *******0*******1.1*******.*******1-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд 61 удаагийн гүйлгээгээр нийт 48,3*******8,000 төгрөгийг шилжүүлжээ. Үүнээс 33,300,000 төгрөгийг *******014.05.**************-*******015.04.03-ны хугацаанд, 15,0*******8,000 төгрөгийг *******01.01.05-*******0*******1.1*******.*******1-ний хооронд шилжүүлсэн байна. /3хх-14-1х/

Э.ээс дансаар шилжүүлсэн 48,3*******8,000 төгрөгийг цаг хугацааны хувьд *******015 оны 03 сарын 0-ны өдрийн зээлийн гэрээ байгуулагдсанаас өмнө ба хойно гэж ******* хуваан авч үзсэн нь талууд гэрээг байгуулагдсан өдрөөс хүчин төгөлдөр байхаар тохиролцсон тул зээлийн 60,000,000 төгрөгөөс гэрээ байгуулагдахаас өмнө төлсөн 33,300,000 төгрөгт хүү тооцох боломжгүй, харин үлдэх *******6,00,000 төгрөгт сар бүр 10 хувиар тооцож хүү бодох үндэслэлтэй гэж үзлээ. /60,000,-33,300,000=*******6,00,000 төгрөг, *******6,00,000*10%=*******,60,000 төгрөг (1 сарын хүү)/

Г. нь *******016 оны 05 сарын 03-ны өдөр цагдаагийн байгууллагад Э.д холбогдуулан гомдол гаргаснаар зээлийн төлбөртэй холбогдох шаардах эрхээ хэрэгжүүлсэн гэж үзэх бөгөөд зээлийн гэрээ байгуулагдсан *******015 оны 03 сарын 0-ноос гомдол гаргасан хугацаа болох *******016 оны 05 сарын 03-ныг хүртэл нийт 14 сарын хугацаагаар зээлийн хүү шаардах эрхтэй байна. Өөрөөр хэлбэл *******6,00,000 төгрөгт ногдох 10 хувийн хүүг 14 сараар тооцоход 3,380,000 төгрөгийн хүү төлөхөөр байна. Үндсэн үүрэг *******6,00,000 дээр хүү 3,380,000 төгрөгийг нэмж тооцоход 64,080,000 төгрөгийг Э. нь зээлийн гэрээний үүрэгт төлөх үүрэгтэй гэж үзнэ. /*******,60,000*14=3,380,000 төгрөг нь 14 сарын хүү, *******6,00,000+3,380,000= 64,080,000 төгрөг/

Нэхэмжлэгч Г. нь Э.ээс шаардсан *******58,1**************,6*******6 төгрөгөөс хариуцагчийн дансаар болон бэлнээр, бараа материалаар төлсөн төлбөрийг хасч тооцоогүй бөгөөд баримтаар төлсөн төлбөрийг хасахад татгалзах зүйлгүй хэмээн шүүх хуралдаанд тайлбарладаг.

Эрүүгийн хэрэгт авагдсан Э.ээс бэлнээр болон бараа материалаар Г.ад төлсөн тооцооны жагсаалт гэх баримтаас Г.ын зөвшөөрсөн дүн гэх *******,*******13,000 төгрөгийн бараа материалын тооцоог, мөн *******016.04.*******0-ны өдөр тооцоо нийлсэн гэх баримтаар ...Үүнээс би Э.ээс *******015..1*******-нд 500,000 авсан, 8/18-нд 1,000,000 авсан, 10-р сард 6,150,000 авсан, *******0ш хөнжил авсан 800,000, 1******* сард 3,500,00 авсан, ******* өсгөгч 6 микрофон 4 сая авсан, /нийт 15,*******50,000 төгрөг авсан/... гэх 15,*******50,000 төгрөгийн баримтыг нэхэмжлэгч үгүйсгэдэггүй.

Тиймээс хариуцагч Э.ийн зээлийн гэрээний үүрэгт 64,080,000 төгрөг төлөхөөс *******014.05.**************-*******015.04.03-ны хугацаанд дансаар төлсөн 15,0*******8,000 төгрөг, эрүүгийн хэргийн аудитын дүгнэлтэд Г.ын зөвшөөрсөн гэх *******,*******13,000 төгрөг, *******016 оны 04 сарын *******0-ны өдрийн тооцоо нийлсэн баримтад дурдсан 15,*******50,000 төгрөгийг тус тус хасч тооцвол хариуцагчаас 30,11*******,000 төгрөгийг гаргуулах үндэслэлтэй байна. /64,080,000-15,0*******8,000-*******,*******13,000-15,*******50,000=30,11*******,000 төгрөг/

Г. нь Э.ийн гуйлтаар 60,000,000 төгрөг, түүний хүүг төлөхийн тулд Энхбаяраас, Золжаргалаас, Начин заан ломбардаас, Баян Агула ББСБ-аас, болдоос, Хоролгараваас, Мөнхцэцэгээс, Отгонбаатараас, Буянбаяраас, Дондовоос, Болор-эс, Дэлгэрзулаас, Отгонбаяраас тус тус мөнгө зээлж, хүүтэй буцаан төлснөөс түүнд хүүний хохирол учирсан гэж шаардлагаа тодорхойлох боловч шалтгаант холбоогүй бөгөөд Г.ын бусадтай байгуулсан зээл, түүний хүүг хариуцагч төлөх үүрэггүй юм. Өөрөөр хэлбэл Г. Э. нарын хооронд амаар болон бичгээр байгуулагдсан зээлийн үүргийг хариуцагч хариуцах нь Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1-т заасантай нийцнэ.

Дээрх үндэслэлүүдээр хариуцагч Э.д холбогдох *******58,1**************,6*******6 төгрөг гаргуулах шаардлагаас 30,11*******,000 төгрөгийг ханган, үлдэх **************8,010,6*******6 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

*******.Э.д холбогдох 13,000,000 төгрөг гаргуулах шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч нь шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа Э.аас *******3,000,000 төгрөг /*******014 оны ******* сарын 8,000,000, *******015 оны ******* сарын 5,000,000, *******014 оны 11 сарын 10,000,000 төгрөг/ шаардсан боловч хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад түүнд холбогдох шаардлагаа багасгаж, зээлийн гэрээний үүрэгт 13,000,000 төгрөг гаргуулна хэмээн шаардлагаа тодорхойлсон. /1хх-1-3х, 3хх-3*******,33х/

Хариуцагч Э. нь *******3,000,000 төгрөгийн шаардлагын тухайд бичгээр ******* удаа тайлбар ирүүлсэн ба хамгийн сүүлд *******0**************.0*******.**************-ны өдөр ...*******3,000,000 төгрөгийн *******,880,000 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч байгаа бөгөөд үлдэж байгаа 13,1*******0,000 төгрөгийг эргүүлэн төлсөн, 8,1*******0,000 төгрөгийн дансны хуулгуудыг өгсөн, миний бие ад *******,880,000 төгрөгийг эргүүлэн төлнө хэмээн нэхэмжлэлийн зарим хэсгийг зөвшөөрсөн байдаг. /1хх-55,56, *******хх-*******х/

Харин тэрээр нэхэмжлэлийн багасгасан шаардлага болох 13,000,000 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийг *******0**************.1*******.05-ны өдөр гардаж авсан байх боловч тайлбар ирүүлээгүй тул өмнө ирүүлсэн тайлбар болон хэрэгт авагдсан баримтын хүрээнд түүнд холбогдох хэргийг хянан шийдвэрлэв. /3хх-3х/

Г. нь хариуцагч Э.д холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт үндсэн төлбөр 10,000,000 төгрөг, хүү 3,000,000 төгрөг, нийт 13,000,000 төгрөг гаргуулахаар шаардсан ба талууд *******014 оны 11 сарын *******0-ны өдөр Зээлийн гэрээ байгуулж нотариатаар батлуулан, 10,000,000 төгрөгийг 3 сарын хугацаатай, сарын 10 хувийн хүүтэйгээр зээлэхээр тохиролцжээ. Талуудын хооронд Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1-т заасан зээлийн гэрээ байгуулагдсан байна.

Хариуцагч нь зээлийн гэрээний тухайд маргаагүй ба нөхөр О.Даваасамбуу болон хүү Д.Энхдөлгөөний данснуудаар дамжуулан Г. болон түүний эхнэр Б.Номин, ээж Р.Энхцэцэгийн дансанд 6,1*******0,000 төгрөг, бэлэн мөнгөөр *******,000,000 төгрөг төлсөн гэж тайлбарлажээ.

Хэрэгт авагдсан баримтаар *******014.0*******.*******-ны өдөр 505*******08660******* данснаас Номин-с гэх утгаар ,500,000 төгрөг, мөн данснаас *******014.11.*******0-ны өдөр -с гэх утгаар *******,000,000 төгрөг тус тус Э.ын 553*******86644 дансанд орлогоор шилжүүлжээ. /1хх5,5*******х/

Харин Э.ын 553*******86644 данснаас 1 удаагийн гүйлгээгээр 100,000 төгрөг, Д.Энхдөлгөөний 505*******00******* данснаас 4******* удаагийн гүйлгээгээр 3,0*******5,000 төгрөг, О.Даваасамбуугийн 5533*******185******* данснаас 18 удаагийн гүйлгээгээр *******,805,000 төгрөг, нийт 6,000,000 төгрөгийг Г.ын 5*******04**************151 , Г.ын эхнэр гэх Б.Номины 505*******08660******* данс, Г.ын ээж гэх Р.Энхцэцэгийн 50*******3404808 данснуудад шилжүүлжээ. /1хх-58, 60-10*******х/

 

Нэхэмжлэгч нь Э.аас шилжүүлсэн гэх дээрх данснуудаар орж ирсэн мөнгийг нэхэмжлэлээс хасахад татгалзахгүй хэмээн шүүх хуралдаанд мэдүүлэв.

 

Э.ын тайлбарт дурдсан бэлэн мөнгөөр *******,000,000 төгрөг төлсөн гэх төлбөрийн тухайд баримтаар нотлогдоогүй, цаг хугацаа тодорхойгүй, нэхэмжлэгч уг төлбөрийг уг аваагүй гэж тайлбарладаг бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******5 ******* зүйлийн *******5.*******.*******-т зааснаар шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлага ...тайлбар түүнтэй холбоотой баримтыг өөрөө нотлох, нотлох баримтыг цуглуулах, гаргаж өгөх нь хэргийн оролцогчийн хуульд заасан үүрэг тул *******,000,000 төгрөг төлсөн гэх тайлбар баримтаар нотлогдсонгүй.

 

Иймд Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1, *******8******* ******* зүйлийн *******8*******.1-т зааснаар талуудын хооронд байгуулагдсан зээлийн гэрээний үүрэг болох үндсэн зээл 10,000,000 төгрөг, 3 сарын хүү 3,000,000 төгрөг, нийт 13,000,000 төгрөгийн үүргээс Э.ын баримтаар төлсөн 6,000,000 төгрөгийг хасаж тооцон, үлдэх ,000,000 төгрөгийг Э.аас гаргуулж, нэхэмжлэгчид олгож, түүнд холбогдох шаардлагаас 6,000,000 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгох нь зөв гэж үзлээ.

 

10.Б.билэгт холбогдох 13,000,000 төгрөг гаргуулах шаардлагын тухайд:

 

Нэхэмжлэгч Г. нь *******014 оны ******* сард 8,000,000 төгрөг, *******015 оны ******* сард 5,000,000 төгрөгийг тус тус Э.ын гуйснаар түүнд зээлдүүлсэн гэх бөгөөд Э. нь хариуцагч Б.билэгийн үүсгэн байгуулсан Хантекс ХХК-ийн үйл ажиллагаанд зориулан авсан тул энэхүү мөнгийг Б.билэгээс гаргуулна хэмээн шаардлагын үндэслэлээ тодорхойлдог.

 

Хариуцагч нь ...Э.ыг мөнгө олж ир гэж хэлж байгаагүй. Г.ын надаас нэхэмжилж байгаа 13,000,000 төгрөгийг юунд зарцуулсан гэдгийг нь би мэдэхгүй. Э.ыг мөнгө зээлж, ажилчдын цалинг тавь гэж хэлж байгаагүй. Э. ч надад хүнээс мөнгө зээлж байгууллагадаа зарцуулсан гэж тайлан тавьж байгаагүй. Би Г.аас огт мөнгө зээлж байгаагүй тул нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй хэмээн маргав.

 

Хэрэгт авагдсан баримт болон талуудын тайлбар зэргээс үзэхэд Г. болон Б.билэг нарын хооронд Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1-д заасан зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх харилцаа үүсээгүй, өөрөөр хэлбэл Г. нь хариуцагч Б.билэгт 13,000,000 төгрөг зээлдүүлсэн гэх үйл баримт тогтоогдсонгүй.

 

Тиймээс хариуцагч Б.билэгт холбогдох 13,000,000 төгрөг гаргуулах тухай Г.ын нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгов.

 

Хэргийг хянан хэлэлцэх шүүх хуралдаанд хариуцагч Э. өөрийн эзгүйд хурлыг хийх талаар хүсэлт ирүүлж, хариуцагч Э. хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр хүрэлцэн ирээгүй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 100 ******* зүйлийн 100.3, 100.4 дэх хэсэгт зааснаар зохигчдын хүсэлтээр, хариуцагч Э., Э. нарын эзгүйд хэргийг хянан шийдвэрлэсэн ба, хариуцагч Э.ийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд оролцсон болохыг дурдах нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 ******* зүйлийн 60.1, 56 ******* зүйлийн 56.*******-т зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 1,36,548.48 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Э.ээс 30,11*******,000 төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамжид 308,545 төгрөг, хариуцагч Э.аас ,000,000 төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамжид 1*******6,*******50 төгрөг тус тус гаргуулж нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэв.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 ******* зүйлийн 115.1, 115.*******.*******, 116, 118 ******* зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Иргэний хуулийн *******81 дүгээр зүйлийн *******81.1, *******8******* ******* зүйлийн *******8*******.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан зээлийн гэрээний үүрэгт хариуцагч Э.ээс 30,11*******,000 төгрөг, хариуцагч Э.аас ,000,000 төгрөг тус тус гаргуулан нэхэмжлэгч Г.ад олгож, хариуцагч Э.д холбогдох **************8,010,6*******6 төгрөгийн, хариуцагч Э.д холбогдох 6,000,000 төгрөгийн, хариуцагч Б.билэгт холбогдох 13,000,000 төгрөгийн шаардлагыг тус тус хэрэгсэхгүй болгосугай.

*******.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 ******* зүйлийн 60.1, 56 ******* зүйлийн 56.*******, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн ******* зүйлийн .1.1-д зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 1,36,548.48 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Э.ээс 308,545 төгрөг, хариуцагч Э.аас 1*******6,*******50 төгрөг тус тус улсын тэмдэгтийн хураамжид гаргуулж, нэхэмжлэгч Г.ад олгосугай.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11******* дүгээр зүйлийн 11*******.*******, 1*******0 ******* зүйлийн 1*******0.*******-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргаж болох ба хуулийн 11******* дүгээр зүйлийн 11*******.4, 11*******.-д зааснаар шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг тайлбарласугай.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                   Д.УРАНЗУЛ