2023        02         13

182/ШШ2023/00768

 

 

                                ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

 

×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Èðãýíèé õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ ×.Äàâààñ¿ðýí äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð:

 

Нэхэмжлэгч: Б.Хы íýõýìæëýëòýé

 

Хариуцагч: “Э” ХК-д холбогдох,

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага:

“Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгож, урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай èðãýíèé õýðãèéã õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä:

Нэхэмжлэгч Б.Х,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ц.М,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.С,

Гэрч Э.Б,

Нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.А íàð îðîëöîв.

                                                                          

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ нь:

 

1.Íýõýìæëýã÷ Б.Х нь хариуцагч “Э” ХК-д холбогдуулан “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгож, урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийлгүүлэхийг хүссэн íýõýìæëýëèéí øààðäëàãàäàà дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

1.1. Миний бие Б.Х нь “Э” ХК-д 2013 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр Засварын хэлтэст Урсгал болон төлөвлөгөөт засвар хариуцсан механик албан тушаалд хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажиллаж байгаад 2015 оноос Засварын хэлтэст Засварын мастер, 2018 оноос Техник ашиглалт, засвар механикийн хэлтсийн дарга, 2021 оны 07 дугаар сараас Салбарын засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик албан тушаалд ажиллаж байгаа болно.  Ажлаас үндэслэлгүй халсан тухай “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 тоот тушаалаар надтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан бөгөөд 2022 оны 09 дүгээр сарын 29-ны өдөр тушаалыг танилцуулсан болно. Гэвч надад тушаалыг эх хувиар гардуулж өгөөгүй, хуулбарыг танилцуулсан болно. “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 тоот тушаалын үндэслэх хэсэгт “...Компанийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.1, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.1, “Э” ХК-ийн дүрмийн 9 дүгээр зүйлийн 9.5.3, 9.5.6, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 2.5, 4.1.2, Компанийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 989 дугаар тушаалыг тус тус үндэслэн “Салбарын Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрөөр тасалбар болгон дуусгавар болгосугай” гэжээ. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.1 дэх хэсэгт “Талууд харилцан тохиролцсон” тохиолдолд хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгохоор заасан байх бөгөөд надтай ажил олгогчийн зүгээс харилцан тохиролцсон зүйл байхгүй болно. Иймээс үндэслэлгүй ажлаас халагдсан тул урьд эрхэлж байсан ажилд эгүүлэн томилж, ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлсийг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд нөхөн бичилт хийлгэж өгнө үү. Нэмэгдүүлсэн шаардлага “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны Б/989 тоот тушаалаар Сахилгын шийтгэл ногдуулжээ. Тус тушаалыг шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбарт хавсаргасан байх бөгөөд тус тушаалын үндэслэх хэсэгт “...Компанийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.1, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.2.5, 123 дугаар зүйлийн 123.2.4, “Э” ХК-ийн дүрмийн 9 дүгээр зүйлийн 9.5.3, 9.5.6, хөдөлмөрийн дотоод журмын 2.5, 5.2.1, 5.2.8, Хөдөлмөрийн гэрээний 3 дугаар зүйлийн 3.1.4, 4 дүгээр зүйлийн 4.1.4 тус тус үндэслэн тушаажээ. Тушаалын тушаах хэсгийн 1 дэх хэсэгт “Үүрэгт ажилдаа хариуцлагагүй хандаж, засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүйгээс тоног төхөөрөмжийн хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан Салбарын засвар, механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Хыг албан тушаалд бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулсугай” гэжээ. Миний бие тус сахилгын шийтгэлийг гаргаагүй, хяналт тавих чиг үүргээ биелүүлээгүй зөрчил гаргаагүй, мөн гидрийн шингэн сольж, хохирол учруулаагүй болно. Сахилгын зөрчил гаргаагүй атал сахилгын зөрчил гаргасан мэтээр сахилгын зөрчлийг тогтоолгүй шийдвэрлэсэн хөдөлмөрийн тухай хуульд заасныг ноцтой зөрчсөн гэж үзэж байна. Нөгөө талаар миний ажлын байрны тодорхойлолтод тусгагдаагүй ажил үүргийн хувьд зөрчлийн шинж чанар үр дагаврыг тогтоолгүй, сахилгын шийтгэл ногдуулсан нь хуульд нийцэхгүй юм. Иймд 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 тоот тушаалыг хүчингүй болгож өгнө үү гэв.

 

2.Õàðèóöàã÷ ø¿¿õýä áîëîí ø¿¿õ õóðàëäààí äýýð ãàðãàñàí òàéëáàðòàà:

Нэхэмжлэлийг дараах үндэслэлээр бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Б.Х нь “Э” ХК-д анх 2013 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр ажилд орсон бөгөөд Гүйцэтгэх захирлын 2021 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/539 дүгээр тушаалаар Салбарын Засвар механикийн хэлтэст ахлах механикаар томилогдон ажиллаж байсан. Дотоод хяналт, эрсдэлийн удирдлагын газрын 2022 оны 9 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Салбарын засвар, механикийн хэлтсээс Белаз маркийн авто самосвалуудад техник үйлчилгээ хийх үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шалгалтын тайлангаар Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Х нь тухайн засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүй, Хог хаягдлын журмын 2.5, Хөдөлмөрийн гэрээний 3.1.4, ажлын байрны тодорхойлолтын 2.5, 3.6-д заасныг баримталж мөрдөөгүй болохыг тогтоосон. “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дүгээр тушаалаар үүрэгт ажилдаа хариуцлагагүй хандаж засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүйгээс хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан Б.Хд албан тушаал бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан. Дээрх тушаалын дагуу Салбарын Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик албан тушаалаас Засварын механикийн албан тушаалд бууруулсан тул гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дүгээр тушаалаар Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгож, мөн өдрийн Б/1002 дугаар тушаалаар Б.Хыг Салбарын Хүнд машин, механизмын засварын хэсэгт засварын механикаар томилсон болно. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.10-д заасны дагуу гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989, Б/1001, Б/1002 дугаар тушаалуудыг нэхэмжлэгч Б.Хд танилцуулсан билээ. Иймд Б.Х нь Салбарын хүнд машин, механизмын засварын хэсэгт засварын механикаар томилогдон ажиллаж байгаа бөгөөд хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа үргэлжилж байна. Дотоод хяналт, эрсдэлийн удирдлагын газрын 2022 оны 9 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хяналт шалгалтын тайлангаар “Салбарын засвар, механикийн хэлтэс нь Белаз маркийн #001, #004, #006, #012 паркийн дугаар бүхий авто самосвалуудад төлөвлөгөөт техникийн тос солих үйлчилгээний үеэр 15W40 хөдөлгүүрийн тосны оронд ашигласан гидрийн шингэн хийж, ажилд гаргасан зөрчил илэрсэн бөгөөд уг зөрчлийн улмаас нэг бүрийн үнэ 4.258.030.303 төгрөгийн үнэ бүхий Белаз маркийн 4 авто самосвалын эдэлгээ, ашиглалтын хугацаа богиносох, хөдөлгүүрт доголдол үүсэж эвдрэл гэмтлийг ихэсгэх, үйлвэрлэлийн процессыг доголдуулж бүтээлийн их хэмжээний алдагдал гарч болох гэх мэт шууд болон шууд бусаар хохирол учрах эдийн засгийн өндөр эрсдэл үүссэн. Одоогийн байдлаар энэ зөрчлөөс болж дээрх белаз авто самосвалууд нийт 477.2 мот.цаг сул зогссон ба тус хугацаанд нийт 66.994 м3 уулын цул тээвэрлэх бүтээлийн боломжийг алдсан. Авто самосвалын 8 дугаар сарын мот.цагийн зардлын гүйцэтгэлд үндэслэн тооцоход тус сул зогсолтын үед цалингийн зардал 28.7 сая төгрөг, катерингийн зардал 2.4 сая төгрөг, бусад хуваарилагдах зардал 3.1 сая төгрөг, элэгдлийн зардал 37.5 сая төгрөг, техникийн даатгалын зардалд 0.9 сая төгрөг буюу ажиллах хүч болон техниктэй холбоотой нийт 72.6 сая төгрөгийн тогтмол зардал гарсан” болохыг тогтоосон бөгөөд хариуцлага алдсан, компанид шууд болон шууд бусар хохирол учруулсан ажилтнуудад хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэл ногдуулах нь зүйтэй гэж дүгнэсэн. Дээрх тайлангийн дагуу 2022 оны 9 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Компанийн удирдах ажилтнуудын шуурхай хурлаас Засвар, механикийн хэлтэс дээр гарсан томоохон зөрчилтэй холбоотой хариуцлага алдсан ажилтнуудтай хариуцлага тооцох, хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулан компанийг хохиролгүй болгох даалгавар өгсний дагуу холбогдох баримтуудыг үндэслэн зөрчил гаргасан ажилчдад арга хэмжээ авсан болно. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.1-д “Хөдөлмөрийн хууль тогтоомж, хөдөлмөрийн гэрээ, хөдөлмөрийн дотоод хэм хэмжээ, ажлын байрны тодорхойлолтыг зөрчсөн ажилтны буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг сахилгын зөрчилд тооцно”, 123.2-т “Ажил олгогч буюу түүнээс эрх олгосон удирдах ажилтан сахилгын зөрчил гаргасан ажилтанд дараах хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэл ногдуулна”, 3.2.4-д “албан тушаал бууруулах” гэж заасан. Б.Хтай байгуулсан 2022 оны 3 дугаар сарын 01-ний өдрийн 2022/0469 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээний 1.2.3-т гүйцэтгэх ажил үүрэг нь ажлын байрны тодорхойлолтод заасан чиг үүрэг”, 3.1.4-т “ажилтан ажлын байрны тодорхойлолтод заасан албан тушаалын зорилго, чиг үүрэг, зорилтыг бүрэн хангаж ажиллах...”, 4.1-д “Ажилтны гаргасан зөрчлийн шинж чанар, үр дагавар, түүний давтамж, учруулсан хохирол зэргийг харгалзан Хөдөлмөрийн дотоод журам, бусад дүрэм, журам, горим болон энэ гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй ажилтанд хөдөлмөрийн хуульд заасны дагуу ажил олгогч дараах хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэлийг ногдуулна.”, 4.1.4-д “албан тушаал бууруулах” гэж тус тус заасан. Б.Хы ажлын байрны тодорхойлолтод зааснаар түүний үндсэн үүрэг, зорилт “Салбарын үйл ажиллагааг хэвийн нөхцөлд жигд ханган биелүүлэхэд шаардагдах бүх төрлийн хүнд машин, механизм, дунд оврын туслах техник, тоног төхөөрөмжүүдийн техникийн бүрэн бүтэн байдлыг хангах, тэдгээрийн засвар үйлчилгээг тогтмол мэргэжлийн түвшинд гүйцэтгүүлэх чиглэлээр гүйцэтгэлд хяналт тавьж удирдан зохион байгуулж ажиллах, заавар, зааварчилгаа, аюулгүй ажиллагааг хангуулж ажиллах бөгөөд уг зорилтын хүрээнд 2.5-д заасны дагуу зар, үйлчилгээний гүйцэтгэлд хяналт тавих чиг үүргийг хэрэгжүүлэх үүрэгтэй. Мөн 3.6-д зааснаар ажиллагсдыг байнгын удирдлагаар хангах, өгөгдсөн ажлын даалгаврыг зөв аюулгүй хийж байгаа эсэхэд хяналт тавих, засварын ажлыг биечлэн удирдах, засварлах арга, технологийг заах, хянах, тодорхой шийдвэр гаргах чиг үүрэгтэй байтал дээрх чиг үүргээ тус тус биелүүлж ажиллаагүй. Түүнчлэн компанийн Хог хаягдлын журмын 2.5-т “хэлтэс нэгжийн ахлах ажилтнууд нь ажлын байран дахь хог хаягдлыг эх үүсвэр дээр нь ангилан ялгаж байгаа эсэхэд өдөр тутмын хяналт тавьж, хог хаягдал ангилах соёлыг хэвшүүлэхэд оролцоно” гэж заасныг зөрчсөн. Иймд Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механикаар ажиллаж байсан Б.Х нь тухайн засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүйгээс хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан үндэслэлээр албан тушаал бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан тул нэхэмжлэгчийн “Э” ХК-д холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлсэн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

3.Нэхэмжлэгчээс Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт, Голомт банкны дансны хуулга,

хариуцагчаас 2 хуудас хариу тайлбар, Монгол улсын Засгийн газрын 2022 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн 385 дугаартай тогтоол, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2021 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/539 дугаартай “Б.Хыг ажилд томилох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай “Б.Хд сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дугаартай “Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1002 дугаартай “Б.Хыг ажилд томилох тухай” тушаал, 2022 оны 09 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Салбарын завсар, механикийн хэлтсээс белаз маркийн автосамосвалуудад техник үйлчилгээ хийх үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шалгалтын тайлан, 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн Б.Хы тайлбар, Ахлах механикийн ажлын байрны тодорхойлолт, “Э” хувьцаат компани Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сум дахь салбарын захирлын 2022 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдрийн А/31 дугаартай “Хог хаягдлын журам батлах тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдрийн Б/1382 дугаартай “Д.Этай байгуулсан туршилтын хугацааны хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар олгох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/462 дугаартай “Д.Энхтайванг ажилд томилох тухай” тушаал, баримт зэрэг баримтуудыг шүүхэд гаргаж өгсөн.

Шүүх нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр хөдөлмөрийн дотоод журам, “Э” ХК-ийн үйл ажиллагаанд дотоод хяналт шалгалтыг зохион байгуулах журам, “Э” ХК-ийн цанхийн уурхайн хүнд машин механизмын 2022 оны 09 дүгээр сарын 1-р 7 хоногийн засвар үйлчилгээний төлөвлөгөө, Төлөвлөгөө ажлын хуудас, Техник, тоног төхөөрөмжид засвар, үйлчилгээ хийх журам, хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын тохиолдлыг мэдээлэх, судлан бүртгэх журам, и-мэйл хаягт үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, засвар механикийн хэлтсийн үйл ажиллагааны журам, Техник, тоног төхөөрөмжүүдэд засвар, үйлчилгээ хий аюулгүй ажиллагааны заавар,Салбарын ажилтнуудын наряд даалгаврын журам, Хөдөлмөрийн аюжлгүй байдлын тохиолдлыг мэдээлэх, судлан бүртгэх журам, Салбарын наряд авах, өгөх ажилтнуудын жагсаалтыг баталгаажуулах тухай журам зэрэг баримтуудыг бүрдүүлсэн болно.

 

                                                      ¯ÍÄÝÑËÝÕ нь:

 

1.Ø¿¿õ íýõýìæëýëèéн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

2.Нэхэмжлэгч Б.Х нь “Э” ХК-д холбогдуулан урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоож, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэл гаргасан.

 

Нэхэмжлэгч Б.Х нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгуулах гэж нэмэгдүүлжээ.

 

3.Õàðèóöàã÷ нь Хяналт шалгалтын тайлангаар Б.Х нь ажилдаа хариуцлагагүй хандаж, тухайн засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүйгээс хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан тул түүнд албан тушаал бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан. 2022 оны 9 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дүгээр тушаалаар Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгож, мөн өдрийн Б/1002 дугаар тушаалаар Б.Хыг Салбарын Хүнд машин, механизмын засварын хэсэгт засварын механикаар томилсон бөгөөд хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа үргэлжилж байна. Мөн 2022 оны 9 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989, Б/1001, Б/1002 дугаар тушаалуудыг Б.Хд танилцуулсан тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргана.   

 

4.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн Б.Хы Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт, Голомт банкны дансны хуулга, хариуцагчийн хариу тайлбар, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2021 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/539 дугаартай “Б.Хыг ажилд томилох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай “Б.Хд сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дугаартай “Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1002 дугаартай “Б.Хыг ажилд томилох тухай” тушаал, 2022 оны 09 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Салбарын завсар, механикийн хэлтсээс белаз маркийн авто самосвалуудад техник үйлчилгээ хийх үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шалгалтын тайлан, 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн Б.Хы тайлбар, Ахлах механикийн ажлын байрны тодорхойлолт, “Э” хувьцаат компани Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сум дахь салбарын захирлын 2022 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдрийн А/31 дугаартай “Хог хаягдлын журам батлах тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдрийн Б/1382 дугаартай “Д.Этай байгуулсан туршилтын хугацааны хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар олгох тухай” тушаал, “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/462 дугаартай “Д.Эг ажилд томилох тухай” тушаал, хөдөлмөрийн дотоод журам, “Э” ХК-ийн үйл ажиллагаанд дотоод хяналт шалгалтыг зохион байгуулах журам, “Э” ХК-ийн цанхийн уурхайн хүнд машин механизмын 2022 оны 09 дүгээр сарын 1-р 7 хоногийн засвар үйлчилгээний төлөвлөгөө, Төлөвлөгөө ажлын хуудас, Техник, тоног төхөөрөмжид засвар, үйлчилгээ хийх журам, хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын тохиолдлыг мэдээлэх, судлан бүртгэх журам, и-мэйл хаягт үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, засвар механикийн хэлтсийн үйл ажиллагааны журам, Техник, тоног төхөөрөмжүүдэд засвар, үйлчилгээ хийх аюулгүй ажиллагааны заавар, Салбарын ажилтнуудын наряд даалгаврын журам, Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын тохиолдлыг мэдээлэх, судлан бүртгэх журам, Салбарын наряд авах, өгөх ажилтуудын жагсаалтыг баталгаажуулах тухай журам, гэрч Х.Н, Д.Э, Э.Ш, Э.Б нарын мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.Нэхэмжлэгч Б.Х нь “Э” ХК-д 2013 оны 03 дугаар сарын 18-наас ажиллаж эхэлсэн ба гүйцэтгэх захирлын 2021 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн Б/539 дугаар тушаалаар “Э” ХК-ийн Салбар Засвар механикийн хэлтэст ахлах механикаар ажиллуулахаар томилогдсон байна. /хх-ийн 37/

 

6.“Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.2.5, 123 дугаар зүйлийн 123.1, 123.2.4, Компанийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.1, “Э” ХК-ийн дүрмийн 9.5.3, 9.5.6, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 2.5, 5.2.1, 5.2.8, 8.1.4, Дотоод хяналт, эрсдэлийн удирдлагын газрын 2022 оны 9 дүгээр сарын 12-ны өдрийн тайлан, Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 3.1.4, 4.1.4 дахь заалтыг тус тус үндэслэн үүрэгт ажилдаа хариуцлагагүй хандаж завсар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүйгээс тоног хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан Салбарын Засвар, механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Хыг Салбарын Засвар, механикийн хэлтсийн засварын механикийн албан тушаалд бууруулах сахилгын шийтгэлийг ногдуулжээ. /хх-ийн 38/

 

7.“Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.1, Компанийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.1, “Э” ХК-ийн дүрмийн 9.5.3, 9.5.6, “Хөдөлмөрийн дотоод журмын 2.5, 4.1.2 дахь заалт, Гүйцэтгэх захирлын 2022 оны Б/989 дугаар тушаалыг тус тус үндэслэн Салбарын засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрөөс тасалбар болгон дуусгавар болгожээ. /хх-ийн 39/

 

8.“Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1002 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1, 41.2, 47 дугаар зүйлийн 47.1, Компанийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.1, “Э” ХК-ийн дүрмийн 9.5.3, 9.5.6, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 2.5, 4.1.2 дахь заалт, гүйцэтгэх захирлын 2022 оны Б/989 дугаар тушаалыг тус тус үндэслэн Б.Хыг Салбарын Хүнд машин, механизмын засварын хэсэгт засварын механикаар 2022 оны 09 дүгээр сарын 27-ны өдрөөс эхлэн томилон ажиллуулжээ. /хх-ийн 40/ 

 

9.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.1-д зааснаар талууд харилцан тохиролцсон байх гэдэг нь асуудлыг хамтран хэлэлцээд тохиролцоонд хүрэх үйл ажиллагаа гэж ойлгох бөгөөд ажил олгогчийн ажлаас халсан тушаалд баримталсан хуулийн зохицуулалт нь ажилтныг ажлаас халсан үндэслэлтэй тохирч байх нь Хөдөлмөрийн тухай хуульд нийцсэн байх юм.

 

2022 оны 09 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Салбарын засвар, механикийн хэлтсээс белаз маркийн авто самосвалуудад техник үйлчилгээ хийх үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шалгалтын тайланг гаргажээ.

 

Уг тайлангаас үзвэл Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Х нь тухайн засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүй нь Хог хаягдлын журмын 2.5-т “хэлтэс нэгжийн ахлах ажилтнууд нь ажлын байран дах хог хаягдлыг эх үүсвэр дээр ангилан ялгаж байгаа эсэхэд өдөр тутам хяналт тавьж, хог хаягдал ангилах соёлыг хэвшүүлэхэд оролцоно”, Хөдөлмөрийн гэрээний 3.1.4 “ажилтан ажлын байрны тодорхойлолтод заагдсан албан тушаалын зорилго, чиг үүрэг, зорилтыг бүрэн хангаж ажиллах”, ажлын байрны тодорхойлолтын 2.5 “Засвар, үйлчилгээний гүйцэтгэлд хяналт тавих”, 3.6 “Ажиллагсдыг байнгын удирдлагаар хангах, өгөгдсөн ажлын даалгаврыг зөв аюулгүй хийж байгаа эсэхэд хяналт тавих, засварын ажлыг биечлэн удирдах, засварлах арга, технологийг заах, хянах, тодорхой шийдвэр гаргах” гэсэн заалтуудыг баримталж мөрдөөгүй хариуцлага алдсан зэргийг дүгнэж компанид шууд болон шууд бусаар хохирол учруулсан эдгээр ажилтнуудад хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэлийг ногдуулах нь зүйтэй байна гэсэн атлаа

цаашид... “газар, хэлтэс, нэгжийн удирдлагууд ажлын хариуцлагаа дээшлүүлж хоорондын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах, бүхий л харилцааг журам, горим, заавраар зохицуулах ажлыг яаралтай зохион байгуулах, түлшний нярав тос, тосолгооны материал хүлээлгэн өгч, зарлагыг бодит байдлаар хянаж баталгаажуулсны үндсэн дээр зарлагын бүртгэл үйлдэх, Санхүүгийн программын үлдэгдлийг бодит үлдэгдэлтэй байнга тулгалт хийх, дахин ашиглах сэлбэг, тос тосолгооны материалыг ангилан хадгалах агуулахыг яаралтай бий болгох,  засвар механикийн хэлтсийн засварын шоп, сэлбэгийн болон тосны агуулах орчмын камерын хяналтыг нэн даруй ашиглалтад оруулах, боловсруулах, аюултай хог хаягдлыг түр хадгалах, цуглуулах, тээвэрлэх, дахин боловсруулах, устгах болон бүртгэх, тайлагнах журам бусад үйл явцуудад тавих хяналтыг сайжруулах, түлшний нярвын ажлын байрны зураг авалтыг тодорхой хугацаанд хийж, дүн шинжилгээ гарган цаашид тосны болон түлшний нярвын ажил үүргийг салгаж, орон тоо нэмэх шаардлага бий эсэхийг тодорхойлох, шинэ ажилтанд өгч буй чиглүүлэх сургалт, ажлын байран дах сургалтын чанарыг сайжруулах...” гэж анхааруулан ажиллах талаар зөвлөжээ.

 

Дээрх тайлангаар Б.Хыг тухайн засвар үйлчилгээний ажлын хуудасны дагуу өгөгдсөн үүргийн гүйцэтгэлийг бүрэн хянаж ажиллаагүй гэж дүгнэсэн байхад хариуцагч “Э” ХК нь 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаар тушаалаар Б.Хыг тоног хөдөлгүүрийн тосны оронд ашиглагдсан гидрийн шингэн хийж тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж, хохирол учруулсан зөрчил гаргасан гэж үзэж Салбарын Засвар, механикийн хэлтсийн ахлах механикаас Салбарын Засвар, механикийн хэлтсийн Засварын механикийн албан тушаалд бууруулах сахилгын шийтгэлийг ногдуулж шийдвэрлэсэн атлаа тус байгууллагын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/1001 дугаар тушаалаар Салбарын Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механик Б.Хтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрөөс дуусгавар болгожээ.  

 

Эдгээр тушаалууд нь сахилгын нэг зөрчилд шийтгэлийн хэлбэрийг давхардуулан ногдуулж болохгүй гэж заасан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.7 дахь хэсэгт заасныг зөрчсөн байна.

 

Нэхэмжлэгч Б.Х нь алдаа зөрчил гаргаснаа ойлгон ухамсарлаж, ажлаас чөлөөлөгдөх тухай хүсэлт өгсөн, ажлаас чөлөөлөгдөхөөр харилцан тохиролцсон байдал баримтаар тогтоогдоогүй тул Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.1-т заасантай нийцсэнгүй болно.

 

Èéìä хариуцагч “Э” ХК-ийг ажилтныг захиргааны санаачилгаар ажлаас халах хуулиар тогтоосон үндэслэл, журам зөрчиж, нэхэмжлэгч Б.Хыг ажлаас нь буруу халсан гэж шүүх дүгнэн “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгож, íýõýìæëýã÷ Б.Хыг “Э” ХК-ийн Салбарын Засвар механикийн хэлтсийн ахлах механикийн àæèëä ýã¿¿ëýí òîãòîîëãîæ, àæèëã¿é áàéñàí õóãàöààíû äóíäàæ öàëèí õºëñòýé òýíöýõ îëãîâîð ãàðãóóëàõ, íèéãìèéí äààòãàëûí áîëîí ýð¿¿ë ìýíäèéí äààòãàëûг íºõºí төлүүлж баталгаажилт õèéхийг хариуцагчид даалгаж íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã õàíãàõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çýâ.

 

Хөдөлмөр, нèéãìèéí õàìãààëлын ñàéäûí 2021 îíû 12 дугаар сарын 06-ны өдрийн А/192 äóãààð òóøààëààð áàòëàãäñàí “Äóíäàæ öàëèí õºëñ òîäîðõîéëîõ æóðàì”-ûí äàãóó òîîöîõîä Б.Хы 2022 îíû ñ¿¿ëèéí 3 ñàðûí öàëèíãèéí íèéëáýð 19.740.940 òºãðºãèéã 3 ñàðä òîîöîîä /6.580.313 òºãðºã : 3ñàð/ äóíäàæ öàëèí 6.580.313 òºãðºã, ºäðèéí äóíäàæ öàëèí íü ñàðûí äóíäàæ öàëèí 6.580.313 òºãðºãèéã àæëûí 21.5 õîíîãò òîîöîîä /6.580.313 òºãðºã : 21.5õîíîã/ 306.061 òºãðºã áîëæ áàéíà.

 

Èéìä 2022 îíû 09 äүгээр ñàðûí 26-íаас 2023 îíû 02 äóãààð ñàðûí 13-нûã õ¿ðòýëõ õóãàöààíû öàëèí 29.075.803 òºãðºãèéã õàðèóöàã÷ “Э” ХК-иас ãàðãóóëàí íýõýìæëýã÷ Б.Хд îëãîæ øèéäâýðëýâ. 

 

10.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5 дэх хэсэгт зааснаар гомдлоор авч хэлэлцэх хэргийн нэхэмжлэл улсын тэмдэгтийн хураамж төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70.200 төгрөгийг буцаан олгох нь зүйтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон                

                                                                         

ТОГТООХ нь:

 

1.Хөдөлмөрийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийн 158 äóãààð зүйлийн 158.2.2, 127 дугаар зүйлийн 127.1-д заасныг баримтлан “Э” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Б/989 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгож, Б.Хыг “Э” ХК-ийн Салбарын засвар механикийн хэлтсийн ахлах механикийн àæèëä ýã¿¿ëýí òîãòîîæ, àæèëã¿é áàéñàí õóãàöààíû äóíäàæ öàëèí õºëñòýé òýíöýõ îëãîâîðò 29.075.803 /хорин есөн сая далан таван мянга найман зуун гурван/ òºãðºãèéã õàðèóöàã÷ààñ ãàðãóóëæ, íýõýìæëýã÷ Б.Хд îëãîсугай.

 

2.Õºäºëìºðèéí òóõàé õóóëь /шинэчилсэн найруулга/-ийн 43 äóãààð ç¿éëèéí 43.2.7-ä çààñíààð íýõýìæëýã÷ Б.Хы ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîí íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã çîõèõ æóðìûí äàãóó ñóóòãàí òºëæ, нөхөн бичилт õèéõèéã õàðèóöàã÷ “Э” ХК-д äààëãàñóãàé.

 

3.Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 57 äóãààð ç¿éëèéí 57.1, Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 41 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 41.1.5-ä çààñíààð íýõýìæëýã÷ íü óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæààñ ÷ºëººëºãääºã áîëîõûã äóðäàæ, нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, уг данснаас 70.200 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгож, õàðèóöàã÷ “Э” ХК-иас óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä 303.329 òºãðºãèéã ãàðãóóëàí òºñâèéí îðëîãîä îðóóëñóãàé.

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.5, 119.7-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба уг өдрөөс 14 хоног өнгөрснөөс хойш шүүх хуралдааны оролцогч талууд 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулсан эсхүл хүргүүлснээр гомдол гаргах хугацааг тоолох бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, د¯Ã×                             ×.ÄÀÂÀÀѯÐÝÍ