МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Д.Даваасүрэн даргалж, тус шүүхийн хуралдааны танхимд хийсэн иргэний шүүх хуралдаанаар, 

Нэхэмжлэгч:Чингэлтэй дүүргийн ******* дүгээр хороо, Д.Сүхбаатарын талбай*******, өөрийн байранд байрлах,******* регистрийн дугаартай,*******-ийн нэхэмжлэлтэй, 

Хариуцагч:Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Ривер гарден 404 дүгээр байр,******* тоотод оршин суух, ХВ7*******08*******776 регистрийн дугаартай,*******, 

Хариуцагч:Баянгол дүүргийн******* дугаар хороо, *******0 дугаар хороолол, Тэмүүлэл хотхон, *******05-*******9 тоотод байрлах,*******2*******547******* регистрийн дугаартай,, 

Хариуцагч: Баянзүрх дүүргийн ******* дүгээр хороо, *******2 дугаар хороолол, Денверийн гудамж, дугаар байр, тоотод оршин суух, регистрийн дугаартай, нарт холбогдох, 

Зээлийн гэрээний үүрэгт *******.085.959,05 ам.доллар буюу 3.388.9*******9.828 төгрөг гаргуулж, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай, 

Бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээд:ын нэхэмжлэлтэй,  

Голомт банк ХХК-д холбогдох

Үл хөдлөх эд хөрөнгийг барьцаанаас чөлөөлүүлэх тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.  

Шүүх хуралдаанд:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч,

Хариуцагч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч,

Хариуцагч өмгөөлөгч Б.Түвшинтөгс,

Хариуцагч-ийн өмгөөлөгч,

Хариуцагч, бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч,

Хариуцагч, бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээдийн өмгөөлөгч,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар П.Мөнхчимэг нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

*******.Нэхэмжлэгч******* нь,, Б.Энхмандал нарт холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт *******.085.959,05 ам.доллар буюу 3.388.9*******9.828,5 төгрөг гаргуулж, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан.

 

2.Нэхэмжлэгч, түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:Хариуцагч нь*******-тай 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээ байгуулж, Голомт банкнаас*******00.000 ам.долларыг 24 сарын хугацаатай, жилийн *******4.4 хувийн хүүтэй зээлж авсан. Уг зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар-тай мөн өдөр ЗГ/95*******5*******00006 тоот ипотекийн гэрээ байгуулж, 3 үл хөдлөх эд хөрөнгийг барьцаалсан. Үүнд:-ийн өмчлөлийн, Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр, ******* тоот хаягт байрлах. 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн /Б.Энхмандалд шилжүүлэхээр шүүхийн шийдвэрт заасан/ Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцыг барьцаалсан. Хариуцагч авсан зээлээ хоёр жилийн хугацаанд төлж барагдуулаагүй тул******* нь 20*******9 оны 3 дугаар сарын 06-ны өдөр тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж байсан. Гэтэл хариуцагч Б.Энхмандал Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд нэхэмжлэл гаргасантай холбоотойгоор тус хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон. 202******* оны 3 дугаар сарын 30-ны өдөр нэхэмжлэлтэй хэрэг Улсын дээд шүүхээр эцэслэгдэн шийдвэрлэгдсэний дараа шүүхэд нэхэмжлэлээ гаргах эрх нээгдсэн. Үүнээс хойш хэд хэдэн удаа шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан боловч хариуцагч хаягтаа оршин суудаггүй гэх үндэслэлээр эрэн сурвалжлах шийдвэр гарсан. Хариуцагч зээлж авсан*******00.000 ам.доллароос ямар ч төлбөр хийгээгүй, үндсэн зээл*******00.000 ам.доллар, зээлийн хүү*******00,436.87 ам.доллар, нэмэгдүүлсэн хүү,522.*******9 ам доллар буюу нийт *******,085,959.05 ам.долларын үлдэгдэлтэй байна. Бид ханшийн зөрүүнээс болж ам.доллароор нэхэмжлэлийн шаардлагаа гаргаж байгаа бөгөөд шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн Монгол банкнаас авсан ханшаар тооцож улсын тэмдэгтийн хураамжаа төлсөн. Иймд хариуцагчас *******,085,959.05 ам.доллар буюу шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн долларын ханш 3*******20,53 төгрөгөөр тооцож, 3.388.9*******9.828 төгрөг нэхэмжилж байна. Хариуцагч үүргээ гүйцэтгээгүй тохиолдолд-ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй орон сууц, дугаарт бүртгэлтэй орон сууц, иргэн өмчлөлд шилжсэн дугаарт бүртгэлтэй орон сууцаар үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулж өгнө үү гэв. 

 

3.Хариуцагч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч Б.Түвшинтөгс шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Хариуцагч нь 20*******5 оны 05 дугаар сарын *******5-ны өдөр*******-тай ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээ байгуулсан. Анх,,*******, иргэн гэсэн 4 тал 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр ерөнхий гэрээ байгуулж, уг гэрээгээр тухайн зээлийн харилцааг зохицуулсан байдаг. Гэрээнд талуудын эрх үүргийг тодорхой зааж тусгасан байдаг бөгөөд Үүнд: ******* дүгээрт ерөнхий гэрээний *******.2-т заасны дагуу Баянзүрх дүүргийн 3 дугаар хороо, *******2 дугаар хороолол, Энхтайваны өргөн чөлөө 35-д байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-2204020386 дугаарт бүртгэлтэй хувийн сууц, үйлчилгээний зориулалттай 2347 м.кв талбайтай, үл хөдлөх хөрөнгийг-д хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр шилжүүлж, үүний хариуд-ийн хувьцааны*******0 хувийг-д шилжүүлж,-ийн 20*******2 оны 6 дугаар сарын 02-ны өдрийн хамтран ажиллах, харилцан туслалцах тухайтай байгуулсан гэрээний буцаан төлөх нөхцөлтэй санхүүжилт болох *******.500.0000 ам.долларын төлбөрөөс *******.000.000 ам.долларыг төлж барагдуулахаар тохиролцсон. ньд *******.000.000 ам.долларыг төлсөн тохиолдолд*******00.000 ам.долларын зээлийг өөрийн нэр дээр авч,-иас зээлийг бүрэн төлөх нөхцөлтэйгөөр үл хөдлөх эд хөрөнгийг Худалдаа хөгжлийн банк ХХК-ийн барьцаанаас суллаж,-ийн зөвшөөрлийн үндсэн дээр-д шилжүүлэхийг зөвшөөрсөн. нь*******-иас авах зээлийн батлан даалт болон барьцаагаар хангаж, зээлийн төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулахаар орсон.******* нь-д *******.000.000 ам.долларын зээл олгож,д*******00.000 ам.долларын зээлийг олгох замаар Волтам ХХК-ийн Худалдаа хөгжлийн банк ХХК-ийн зээлийн өрийг төлж барагдуулж, үл хөдлөх хөрөнгийг барьцаанаас суллуулсны үндсэн дээр-ийн*******-иас авсан зээлийн үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахыг зөвшөөрсөн. нь-ийн*******-иас авсан зээлийн төлбөрт тооцож үл хөдлөх эд хөрөнгийг буцаан худалдаж авах нөхцөлтэйгөөр*******-д шилжүүлж өгсөн. Үүний дагуу нь Волтам ХХК-ийн Худалдаа хөгжлийн банк ХХК-иас авсан *******.500.000 ам.долларын зээлийг бүрэн төлж, барьцаанд байсан эд хөрөнгүүдийг суллаж,-ийн өмчлөлд шилжүүлсэн. ньас шилжүүлсэн үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөлийг хүлээн авч, ерөнхий гэрээний 3.*******.4 дэх хэсэгт заасны дагуу*******, нарын хоорондын*******00.000 ам.долларын зээлийн үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар барьцаа, батлан даалтын гэрээг-тай байгуулсан. Хариуцагчтай байгуулсан ЗГ/95*******5*******00009 гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг, нар бүрэн хариуцахаар 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр хүчин төгөлдөр ерөнхий гэрээ байгуулж, нь энэхүү*******00.000 ам.долларыг төлөх үүрэг үүсээгүй.-ийн гүйцэтгэх захирал тухайн гэрээнд гарын үсэг зурж, тамга тэмдэг дарж, баталгаажуулсан байдаг. Иймд ерөнхий гэрээний дагуу, нар нь зээлийн үүргийн гүйцэтгэлийг хангаж, барьцаат батлан даалтын гэрээ байгуулан зээл төлөх үүрэг дуусгавар болсон болох нь 4 талын ерөнхий гэрээ,*******, нарын хоорондын барьцаат батлан даалтын гэрээнд тодорхой тусгасан тул*******-ийн гаргасан нэхэмжлэлийн жинхэнэ хариуцагч нь тул нь зээлийн үүргийн гүйцэтгэлийг хариуцах үндэслэлгүй байна. Иргэний хуулийн 464 дүгээр зүйлийн 464.******* дэх хэсэгт батлан даагч үүрэг гүйцэтгэгчийн даалгавраар үүрэг хүлээсэн, эсхүл бусдын үүргийг даалгаваргүйгээр гүйцэтгэх журмын дагуу үүрэг гүйцэтгэгчийн төлөөлөгчийн үүргийг гүйцэтгэх тохиолдолд дараах үндэслэлээр батлан даагчийн үүргээсээ татгалзах эрхтэй, мөн хуулийн 464.*******.3 дахь хэсэгт заасны дагуу үүрэг гүйцэтгэгч нь үүргээ хугацаандаа биелүүлээгүй тул батлан даагчийн үүргээсээ нь татгалзах эрхтэй учраас татгалзаж,-ийн барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах саналтай байх тулас *******.085.959,05 ам.доллар буюу 3.388.9*******9.828 төгрөг нэхэмжилснийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Өмнөх шүүх хуралдаан дээр ам.доллараар мөнгө нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлтэй эсэх талаар ярьсан. Иргэний хуульд мөнгөн төлбөрийн үүргийн гүйцэтгэлийг Монгол Улсын мөнгөн тэмдэгтээр гүйцэтгэх талаар зохицуулсан. Нэхэмжлэгч ам.доллараар нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж байгаа нь дээрх хуулийн зохицуулалттай зөрчилдөж байна. Мөнгөн төлбөрийн үүргийг гүйцэтгэх хугацаа, үүсэх үеийн ханш өссөн байх юм бол тухайн үеийн ханшаар тооцож, үүргийг гүйцэтгэдэг. 2022 оны 6 дугаар сард нэхэмжлэгч нэхэмжлэл гаргах өдрийн байдлаар ам.долларын ханшаар шилжүүлэн нэхэмжилнэ. Нэхэмжлэгч ам.доллараар нэхэмжлэл гаргах нь хүү, нэмэгдүүлсэн хүүнээс гадна ханшийн зөрүү үүсгэж байна. 20*******7 онд зээл олгох үеийн ханш, үүрэг гүйцэтгэх үеийн долларын ханш ямар байсан бэ, 20*******7 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрийн байдлаар үүрэг гүйцэтгэх үе болон одоогийн ханшийн зөрүү нэг ам.доллар дээр *******200-*******300 төгрөгийн зөрүү гарна. Ханшийн зөрүүнээс үүдэлтэй алдагдалд орох нөхцөл байдал үүсэж байна. Тиймээс энэ асуудал дээр холбогдох хуулийн зохицуулалтыг харгалзан үзнэ үү. Талуудын хооронд 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр зээлийн гэрээний эрх зүйн харилцаа үүссэн байна. Гэрээний нөхцөлийг талууд Иргэний хуулийн *******95 дугаар зүйл, 40, 4******* дүгээр зүйлд заасан хүсэл зоригийн илэрхийлэн гол нөхцөлөө тохирч, хоёр жилийн хугацаа заасан. Гэрээний үүрэг гүйцэтгэх үндсэн хугацаа 20*******7 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрийн дуусгавар болж байна. Хөөн хэлэлцэх хугацааг 20*******5 оны 6 дугаар сарын *******5-ны өдрөөс тоолох үндэслэлгүй байна. Талууд гэрээний нөхцөлөө хоёр жил гэж тохиролцсон. Гэрээнд зээл төлөх хугацаа хэтрүүлсэн тохиолдолд нэг талын санаачилгаар цуцлахаар зохицуулсан боловч тухайн шаардлагыг банк өөрөө, энэ эрхээ хэрэгжүүлэх боломжтой байхаар заасан. Гэрээнд эхний график зөрчигдвөл зээлийн гэрээг цуцалж, энэ үеэс хөөн хэлэлцэх хугацаа тоолох зохицуулалт байхгүй. Банк гэрээ цуцлуулах шаардлага гаргасан тохиолдолд гэрээг цуцлагдсан гэж тоолж эхэлдэг. 20*******7 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрөөс хөөн хэлэлцэх хугацаа тоолохоор гэрээнд заасан, Иргэний хуулийн 76 дугаар зүйлийн 76.******* дэх хэсэгт заасны дагуу шаардах эрх үүссэн үеэс хөөн хэлэлцэх хугацаа тоологдоно гэв. 

 

4.Хариуцагч-ийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:-ийн захирал н.Чимэддагва,, Могул скай ХХК-ийн захирал н.Болдтой найз, нөхдийн холбоотой байсан. Тухайн үед энэ компани нь*******-д 9.*******67.69*******.023 төгрөгийн зээлтэй байсан Энэ зээлээ-иар төлүүлж, батлан даалт хийлгэхээр хоорондоо тохиролцож, ерөнхий гэрээ байгуулж, гэрээнд заасны дагуу 9.*******67.69*******.023 төгрөгийг нь өөрийн хөрөнгө болох Баянзүрх дүүргийн 3 дугаар хороо, *******2 дугаар хороолол, Энхтайваны өргөн чөлөө 35-д байрлах, 7 давхар үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгөөр өр төлбөрийг хааж өгсөн. Өр төлбөрийг нь хааж өгсний хариуд ямар ч мөнгө аваагүй,*******-ийн зээл хаагдаж, зээлгүй болж эцэс сүүлд нь өөрийн 7 давхар үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгийг*******-д өгсөн. Энэ эд хөрөнгө 8.0 тэрбум төгрөгийн үнэлгээтэй байсан тул үлдсэн *******.0 тэрбум төгрөгийг төлөхийн тулд нь*******-иас*******00.000 ам.долларын зээл авч, батлан дааж, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын амд байрлах өөрийн барьж байсан хөрөнгүүдийг барьцаалсан. Эдгээр барьцаалсан хөрөнгүүд нь тус бүр нэг *******.0 төгрөгийн үнэлгээтэй, 3 үл хөдлөх эд хөрөнгө байсан. 20*******5 оноос хойш******* яагаадас энэ зээлээ шаардаагүй вэ, яагаад нэхэмжлэл гаргаагүй вэ гэхээр-ийн 8.0 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгийг авчихсан учраас нэхэмжлэлийн шаардлага гаргахгүй, хаагдсан гэж бидний зүгээс үзэж байсан. Зээлийн гэрээний эргэн төлөлтийн графикт 20*******7 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр хүү, үндсэн зээлээ төлөхөөр тохиролцсон байна. Иргэний хуулийн 75 дугаар зүйлийн 75.2.******* дэх хэсэгт зааснаар гэрээний үүрэгтэй холбоотой хөөн хэлэлцэх хугацаа 3 жил байна гэж заасан байдаг. 2020 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр тус зээлийн гэрээтэй холбоотой шаардах эрх, мөн барьцаат батлан даалтын гэрээтэй холбоотой шаардах эрх дуусгавар болсон гэж үзэж байна. Нэхэмжлэгч тал 20*******7 онд нэхэмжлэл гаргасан гэж тайлбарлаж байгаа боловч үүнтэй холбоотой баримт хавтаст хэрэгт авагдаагүй байна. Б.Энхмандал барьцааны гэрээг хүчин төгөлдөр бусад тооцуулах, өмчлөгчөөр тогтоолгохтой холбоотой нэхэмжлэл гаргасан тул хэргийг шийдвэрлэх хүртэл манайх нэхэмжлэл гаргах боломжгүй байсан гэж байгаа боловч барьцааны гэрээтэй холбоотой шаардлага гаргах нь зээлийн гэрээний үүргээ шаардахад огт саад болохгүй. 20*******5 оны зээлээас шаардах боломжтой байсан ч шаардах эрхээ хэрэгжүүлээгүй байна. Б.Энхмандал нэхэмжлэл гаргасан нь хөөн хэлэлцэх хугацаа тасалдах үндэслэл болохгүй, хамааралгүй байна. Мөн хэд хэдэн удаа шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж байсан боловч буцаагдаж байсан гэж тайлбарлаж байгаа боловч үүнтэй холбоотой баримт хэрэгт авагдаагүй байна. 2022 оны 03 дугаар сарын *******8-ны өдөр эрэн сурвалжлуулах нэхэмжлэл гаргаж, шүүхийн шийдвэр гарсан нь хэрэгт авагдсан байна. 2020 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлага гаргах хөөн хэлэлцэх хугацаа дуусгавар болсноос хойш хоёр жилийн дараа нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан нь хөөн хэлэлцэх хугацааг хэтрүүлсэн гэж үзэж байна. Тиймээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Нэхэмжлэгч ам.доллароор нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж байгаа нь хуульд нийцэхгүй, үндэслэлгүй байна гэв. 

 

5.Хариуцагч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Б.Энхмандал 20*******3 оны барьцааны гэрээ байгуулахаас өмнө-тай орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ байгуулан Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот, 250 м кв талбайтай орон сууцыг захиалж, төлбөрөө бүрэн төлж дуусгасан. Улмаар 20*******5 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр өөрийн өмчлөлдөө бүртгүүлж, гэрчилгээг гаргуулж авсныг хүчингүй болгосон. Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 20*******9 оны 7 дугаар сарын 22-ны өдрийн *******0*******/ШШ20*******9/02048 тоот шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 20*******9 оны *******0 дугаар сарын **************-ний өдрийн *******795 тоот магадлал, Улсын дээд шүүхийн 202******* оны 0З дугаар сарын 03-ны өдрийн тогтоолоор Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоотод байршилтай, аялал жуулчлалын зориулалттай, 90 хувийн гүйцэтгэлтэй, өмчлөх эрхийн гэрчилгээнд бүртгэсэн орон сууц иргэн өмч мөн болохыг тогтоосон. Шүүхийн шийдвэрт урьд нь байгуулсан гэрээтэй байна, энэ хөрөнгө нь Б.Энхмандал гэдэг хүний өмч мөн гэж тогтоож өгсөн. Үүний дараа өөрийн өмчид авч, гэрчилгээгээ авснаас бусдын хууль бус эзэмшилд очсон зүйлийг салгаж авсан. 20*******4 онд төлбөр мөнгийг авсан боловч барьцаанд тавихдаа ямар нэг байдлаар хэлээгүй. Улсын бүртгэлд бүртгүүлж, гэрчилгээгээ авсан тул*******, нарын барьцаанд уг эд хөрөнгө одоо байхгүй. Иймд Б.Энхмандахад холбогдуулан уг барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Иргэний хуулийн 455 дугаар зүйлд заасан банкны зээлд зээлдэгч, зээлдүүлэгч гэсэн хуулийн ойлголт гарч ирнэ. Тус зээлийн болон барьцааны гэрээг, нар байгуулсан байхад Б.Энхмандал гэдэг хүнийг хариуцагчаар татаж байгаа нь үндэслэлгүй. Б.Энхмандал хүсэл сонирхлоо илэрхийлэн зээл аваагүй, өмч хөрөнгийг нь батлан даалтын гэрээ хийж, мэдэгдэхгүйгээр барьцаалсан байсан. Б.Энхмандал банкнаас ямар нэг зээл аваагүй, зээлийн гэрээ байгуулаагүй. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 26 дугаар зүйлд заасны дагуу хариуцагчаар татсан Б.Энхмандал нь Голомт банкын эрх ашгийг зөрчөөгүй Тиймээс Б.Энхмандалд холбогдох хэсэг буюу барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

6.Бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээдийн өмгөөлөгч нэхэмжлэлийн шаардлагыг дэмжиж шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Б.Энхмандал нь өөрийн өмчлөлийн орон сууцыг Голомт банкны барьцаа хөрөнгөөс чөлөөлүүлэх нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж байна. Учир нь 20*******3 оны *******0 дугаар сарын *******5-ны өдөр эдгээр хүмүүс гэрээ байгуулахаас өмнө Б.Энхмандал-тай амрагчдын сууцны барилга захиалгаар бариулах гэрээ байгуулан Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, 35 айлын амрагчдын сууцны ******* дүгээр хэсгийн ************** дүгээр байр,******* тоот, 250 м кв талбайтай байрыг захиалж, төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулан худалдаж авсан.,******* нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээний батлан даагчаар оролцсон байсан. Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн магадлал, Улсын дээд шүүхийн тогтоолоор энэхүү үл хөдлөх эд хөрөнгө өмч мөн болохыг тогтоосон. 202******* онд уг байрыг нэг хүний өмчлөлд бүртгэсэн. Тиймээс зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах боломжгүй, үндэслэлгүй байх тул өмчлөлийн орон сууцыг Голомт банкны барьцаанаас чөлөөлж өгнө үү гэв.

 

7.Голомт банк ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:Гуравдагч этгээдийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Энэ асуудлыг өмнө нь шүүхээр шийдвэрлэсэн. Улсын Дээд шүүхийн тогтоолын Үндэслэх хэсэгт Б.Энхмандал маргааны зүйл болон сууцны өмчлөгч болсон хэдий ч*******-ийн барьцааны эрх хүчин төгөлдөр байгааг дурдах нь зүйтэй гэж шийдвэрлэсэн. Мөн тус тогтоолын Тогтоох хэсэгт*******,-ийн хооронд байгуулсан 20*******5 оны******* дугаар сарын 2*******-ний өдрийн барьцаат батлан даалтын гэрээг хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгох тухай нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн. Тиймээс энэ асуудлыг дахин хэлэлцэх шаардлага байхгүй гэв.

 

8.Нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, 2022 оны******* дугаар сарын 30-ны өдрийн *******8/04-52022/0890 дугаар итгэмжлэл, 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрийн ЗГ95*******5*******00009 дугаартай зээлийн гэрээний хуулбар, эргэн төлөлтийн график, ЗБ95*******5*******00009 дугаартай барьцаат батлан даалтын гэрээний хуулбар, 0004*******2338 дугаартай үл хөдлөх, эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, 000386553 дугаартай үл хөдлөх, эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, 0004*******2342 дугаартай үл хөдлөх, эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, Голомт банкны хүү тооцооллын хүснэгт, 2022 оны 6 дугаар сарын *******6-ны өдрийн итгэмжлэл, 2023 оны 0******* дүгээр сарын 3*******-ний өдрийн итгэмжлэл, 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрийн болон нарын хооронд байгуулсан үл хөдлдөх эд хөрөнгө худалдах худалдан авах гэрээний хуулбар, ерөнхий гэрээ, хөрөнгө оруулах гэрээний хуулбар, 2023 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдрийн *******432 дугаар*******-ийн гүйцэтгэх захирлын тушаал, зээлийн үйл ажиллагааны журмыг ирүүлсэн.

 

9.Хариуцагчаас 2022 оны 6 дугаар сарын 22-ны өдрийн 0684 дугаартай хариуцагчасд олгосон итгэмжлэл,-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, 2022 оны 7 дугаар сарын 28-ны өдрийн хариуцагч Б.Энхмандалаасд олгосон итгэмжлэл, 20*******9 оны 7 дугаар сарын 22-ны өдрийн *******0*******/ШШ20*******9/02048 дугаар Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр, 20*******9 оны *******0 дугаар сарын **************-ны өдрийн *******795 дугаар Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн магадлал, 202******* оны 03 дугаар сарын 30-ны өдрийн 288 дугаар Улсын дээд шүүхийн тогтоол, 0009602*******7 дугаартай үл хөдлөх, эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, 20*******2 оны 4 дүгээр сарын *******9-ний өдрийн хамтран ажиллах, харилцан туслалцах гэрээний хуулбар, Могул скай ХХК-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, зээлийн дансны хуулга, арилжааны гэрээний хуулбар, Могул скай ХХК-ийн хувь нийлүүлэгчдийн хурлын тогтоол, 20*******9 оны 6 дугаар сарын*******-ны өдрийн 685******* дугаар хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн захирамж, 202******* оны 9 дүгээр сарын 30-ны өдрийн *******/238******* дугаар Нийслэлийн Прокурорын газрын хариу мэдэгдэх хуудас, 2023 оны 4 дүгээр сары 04-ний өдрийн б-*******0273 дугаар хариу хүргүүлэх тухай Монгол банкны мэдэгдэл, хавсралт зэрэг баримтуудыг ирүүлсэн.

 

*******0 .Хариуцагч-ийн өмгөөлөгчийн хүсэлтээр тус шүүхийн 2023 оны******* дугаар сарын 03-ны өдрийн *******83/ШК2023/08*******56 дугаар шүүгчийн захирамж гарч, захирамжийн дагуу 20*******4 оны 6 дугаар сарын 05-ны өдрийн*******-ийн зээлийн үйл ажиллагааны журам, 2023 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдрийн*******-ийн зээлийн үйл ажиллагааны журам ирүүлснийг хэрэгт хавсаргасан.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

*******.Голомт банк ХХК-ийн Б.Баттулга,, Б.Энхмандал нарт холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, заримыг хэрэгсэхгүй болгох, бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

 

2.Нэхэмжлэгч******* нь хариуцагч Б.Баттулгыг зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй гэж ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээний үндсэн төлбөр*******00.000 ам доллар, хүүгийн төлбөр*******00.436 ам доллар, нэмэгдүүлсэн хүү,.522 ам доллар, нийт *******.085.959.05 ам доллар буюу 3.388.9*******9.828 төгрөг гаргуулж,, Б.Энхмандал нарын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулна гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодорхойлсон.

 

3.Хариуцагч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар Голомт банк ХХК, нарын хооронд байгуулсан ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээний үүргийг Б.Баттулга хариуцахгүй. Анх,,*******, иргэн нар ерөнхий гэрээ байгуулж, уг гэрээгээр Баянзүрх дүүрэгт байрлах, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийг-д хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр шилжүүлж, үүний хариуд-ийн хувьцааны*******0 хувийг-д шилжүүлж,-ийн 20*******2 оны 6 дугаар сарын 02-ны өдрийн хамтран ажиллах, харилцан туслалцах тухайтай байгуулсан гэрээний буцаан төлөх нөхцөлтэй санхүүжилт болох *******.500.000 ам.долларын төлбөрөөс *******.000.000 ам.долларыг төлж барагдуулахаар тохирч,д *******.000.000 ам.долларыг төлсөн тохиолдолд*******00.000 ам.долларын зээлийг өөрийн нэр дээр авч,-иас зээлийг бүрэн төлөх нөхцөлтэйгөөр барьцаат батлан даалтын гэрээ байгуулсан тулас зээлийн гэрээний үүрэг шаардсан хэсгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж,

 

4.Хариуцагч-ийн өмгөөлөгч МНТК ХХК нь*******-д 9.*******67.69*******.023 төгрөгийн зээлтэй байсан Энэ зээлээ-иар төлүүлж, батлан даалт хийлгэхээр хоорондоо тохиролцож, ерөнхий гэрээ байгуулж, гэрээнд зааснаар 9.*******67.69*******.023 төгрөгийг өөрийн хөрөнгө болох Баянзүрх дүүрэгт байрлах, үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгөөр өр төлбөрийг хааж, үүний хариуд ямар ч мөнгө аваагүй,*******-ийн зээл хаагдаж, зээлгүй болж эцэст нь өөрийн 7 давхар үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгийг*******-д өгсөн. Энэ хөрөнгө 8.0 тэрбум төгрөгийн үнэлгээтэй байсан тул үлдсэн *******.0 тэрбум төгрөгийг төлөхийн тулд*******-иас*******00.000 ам.долларын зээл авч, батлан дааж, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороонд барьж байсан хөрөнгүүдийг барьцаалсан. Эдгээр барьцаалсан хөрөнгүүд нь тус бүр нэг *******.0 тэрбум төгрөгийн үнэлгээтэй, 3 үл хөдлөх эд хөрөнгө байсан. 20*******5 оноос хойш******* яагаадас энэ зээлээ шаардаагүй нэхэмжлэл гаргаагүй вэ гэхээр-ийн 8.0 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий үйлчилгээний зориулалттай хөрөнгийг авчихсан учраас нэхэмжлэл гаргахгүй, хаагдсан гэж бидний зүгээс үзэж байсан.******* хөөн хэлэлцэх хугацааг хэтрүүлж, шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Иймд зээлийн гэрээтэй холбоотой шаардах эрх, мөн барьцаат батлан даалтын гэрээтэй холбоотой шаардах эрх дуусгавар болсон тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж,

 

5.Хариуцагч Б.Энхмандалын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар 20*******3 оны *******0 дугаар сарын *******5-ны өдөр эдгээр хүмүүс гэрээ байгуулахаас өмнө Б.Энхмандал-тай амрагчдын сууцны барилга захиалгаар бариулах гэрээ байгуулан барьцаанд тавьсан гэх орон сууцыг захиалж, төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулан худалдаж авсан.,*******-ийн хооронд байгуулсан зээлийн гэрээний батлан даагчаар оролцсон байсан. Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн магадлал, Улсын дээд шүүхийн тогтоолоор энэ үл хөдлөх эд хөрөнгө нь өмч мөн болохыг тогтоосон. Б.Энхмандал хүсэл сонирхлоо илэрхийлэн зээл аваагүй, өмч хөрөнгөө барьцаанд тавиагүй. түүнд мэдэгдэхгүйгээр батлан даалтын гэрээ хийж, барьцаалсан байсан. Иймд Б.Энхмандалд холбогдох хэсэг буюу барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах хэсгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж тус тус маргасан болно.

 

6.Бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээдийн төлөөлөгч Б.Баттулга,*******-ийн хооронд байгуулсан зээлийн гэрээний батлан даагчаар оролцсон байсан. Нэгэнт барьцаанд тавьсан хөрөнгийн өмчлөгч нь Б.Энхмандал болохыг хүчин төгөлдөр шийдвэрээр тогтоож, өмчлөгч болсон тул өмчлөлийн орон сууцыг Голомт банкны барьцаанаас чөлөөлүүлнэ гэж шаардлагаа тодорхойлсон.

 

7.Хариуцагч*******-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч энэ асуудлыг өмнө нь шүүхээр шийдвэрлэсэн. Улсын Дээд шүүхийн тогтоолын Тогтоох хэсэгт*******,-ийн хооронд байгуулсан 20*******5 оны******* дугаар сарын 2*******-ний өдрийн барьцаат батлан даалтын гэрээг хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргасан.

 

8.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

9.Б.Баттулга нь*******-тай 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээ байгуулж,*******00.000 мянган ам долларыг жилийн *******4.4 хувийн хүүтэй, 24 сарын хугацаатай зээлж, Хасуу цамхаг ХХК-ийн өмчлөлийн, Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр, ******* тоот хаягт байрлах. 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн /Б.Энхмандалд шилжүүлэхээр шүүхийн шийдвэрт заасан/ Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцыг барьцаанд тавьсан болох нь зохигчдын тайлбар, талуудын хооронд байгуулсан ЗГ/95*******5*******00009 тоот зээлийн гэрээ, 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдрийн ЗБ/95*******5*******00009, 20*******5 оны******* дугаар сарын 2*******-ний өдрийн ЗБ/95*******5*******00009-А тоот барьцаат батлан даалтын гэрээгээр тогтоогдож байна.

 

*******0.Голомт банк, нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээ нь Иргэний хуулийн 45******* дүгээр зүйлийн 45*******.*******-т заасан,*******, Хасуу цамхаг ХХК-ийн хооронд байгуулсан барьцаат батлан даалтын гэрээ нь Иргэний хуулийн *******56 дугаар зүйлийн *******56.*******-т заасан хуулийн шаардлагыг тус тус хангасан, талууд хүсэл зоригоо илэрхийлэн гэрээ байгуулж, эрх бүхий этгээдүүд гарын үсгээ зурж баталгаажуулсан, хүчин төгөлдөр гэрээ байгуулсан гэж үзнэ.

 

**************.Хариуцагч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, Хариуцагч-ийн өмгөөлөгч нар Хасуу цамхаг ХХК,,*******, нарын хооронд ерөнхий гэрээ байгуулагдаж, уг гэрээгээр үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийг-д хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр шилжүүлж, хариуд нь-ийн хувьцааны*******0 хувийг-д шилжүүлж,тай байгуулсан гэрээний буцаан төлөх нөхцөлтэй санхүүжилт болох *******.500.000 ам.долларын төлбөрөөс *******.000.000 ам.долларыг төлж барагдуулах,д *******.000.000 ам.долларыг төлсөн тохиолдолд*******00.000 ам.долларын зээлийг өөрийн нэр дээр авч,-иас зээлийг бүрэн төлөх нөхцөлтэйгөөр барьцаат батлан даалтын гэрээ байгуулсан тул дээрх зээлийг төлөх үндэслэлгүй, зээл хаагдсан гэж тус тус тайлбарлаж маргаж байх боловч Голомт банк ХХК, нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээнд энэ талаар тусгагдаагүй, улмаар уг зээлийн гэрээний дагуу**************00.000 мянган ам долларыг дансанд шилжүүлсэн, мөнгийг хүлээн авсанд хариуцагч маргаагүй.

 

*******2.Иймд******* нь зээлийн гэрээний дагууас зээлийн гэрээний үүрэг, барьцаат батлан даалтын гэрээний дагуу Хасуу цамхаг ХХК-иас зээлдэгч үүргээ гүйцэтгээгүй тохиолдолд барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шаардах эрхтэй байна.

 

*******3.Хариуцагч-ийн өмгөөлөгч нь*******-ийг хөөн хэлэлцэх хугацааг хэтрүүлж, шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан, Б.Энхмандал шүүхэд

нэхэмжлэл гаргаснаар уг хэргийг шийдвэрлэх хүртэл манайх нэхэмжлэл гаргах боломжгүй байсан гэж тайлбарлаж байгаа нь үндэслэлгүй, барьцааны гэрээтэй холбоотой шаардлага гаргахад зээлийн гэрээний үүрэг шаардахад саад болохгүй, 20*******5 оны зээлээас шаардах боломжтой байсан ч шаардах эрхээ хэрэгжүүлээгүй гэж маргаж байх боловч хэрэгт авагдсан баримт, зохигчдын тайлбараар дараахь үйл баримт тогтоогдов.

 

*******4.Голомт банк ХХК Б.Баттулгыг зээлийн гэрээний үүргээ биелүүлээгүй гэж 20*******9 оны 03 дугаар сарын 06-ны өдөр тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан боловч тухайн маргааныг хэлэлцэх явцад Б.Энхмандал Хасуу цамхаг ХХК, Голомт банк ХХК нарт холбогдуулан барьцаат батлан даалтын гэрээг хүчин төгөлдөр бусад тооцуулах, өмчлөгчөөр тогтоолгох нэхэмжлэлийг Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд гаргаснаар нэхэмжлэлтэй хэргийг шийдвэрлэтэл энэ хэргийг шийдвэрлэх боломжгүй, нэхэмжлэгч нь дээрх хэргийг шийдвэрлэсний дараа шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэйг дурдсан нь тус шүүхийн 20*******9 оны 6 дугаар сарын 06-ны өдрийн 685******* дүгээр хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай захирамжаар тогтоогдож байна.

 

*******5.Б.Энхмандалын нэхэмжлэлтэй Хасуу цамхаг ХХК, Голомт банк ХХК нарт холбогдох хэргийг Улсын дээд шүүх 202******* оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр эцэслэн шийдвэрлэсний дараа нэхэмжлэгч шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан боловч хариуцагч хаягтаа байхгүйгээс хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, хаягыг тодруулснаар дахин нэхэмжлэл гаргасан нь хэрэгт авагдсан баримтуудаар тогтоогдож байх ба нэхэмжлэгч 2022 оны 6 дугаар сарын *******5-ны өдөр нэхэмжлэл гаргасан нь хөөн хэлэлцэх хугацааны дотор гаргасан гэж үзнэ.

 

*******6.Иргэний хуулийн 453 дугаар зүйлийн 453.*******-т ...Зээлдэгч авсан зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүрэгтэй... гэж заасны дагуу нэхэмжлэгч тал төлөөгүй хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг тооцож нэхэмжлэх шаардах эрхтэй ба Голомт банк ХХК хариуцагч Б.Баттулгыг зээлийн гэрээний үүрэгт нэг ч төгрөг төлөөгүй гэж тайлбарлан зээлдэгчийн дансны хуулга, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь, зээл, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүүгийн тооцоолол зэрэг баримтуудыг үндэслэн  зээлийн гэрээний үндсэн төлбөр*******00.000 ам доллар, хүүгийн төлбөр*******00.436 ам доллар, нэмэгдүүлсэн хүү,.522 ам доллар, нийт *******.085.959.05 ам доллар буюу шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн ханш 3*******20.53 төгрөгөөр тооцож 3.388.9*******9.828 төгрөг нэхэмжилсний зарим хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

*******7.Учир нь*******, нарын хооронд 20*******5 оны******* дугаар сарын *******5-ны өдөр 2 жилийн хугацаатай зээлийн гэрээ байгуулагдаж, талууд зээлийн эргэн төлөлтийн хуваариа тогтоосон боловч зээлдэгч энэ хугацаанд нэг ч төгрөг төлөөгүй, гэрээний үүргээ зөрчсөн байхад шүүхэд хандсан болон төлбөрөө төлөхийг шаардсан талаарх баримт ирүүлээгүй, баримтаар нотлогдохгүй байна.

 

*******8.Нөгөө талаар талуудын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээний 4.2-т зээлдэгч гэрээний дагуу зээл болон зээлийн хүүг зээл төлөлтийн хуваарийн дагуу төлөөгүй тохиолдолд банк өөрийн санаачлагаар зээлийн гэрээг хугацаанаас нь өмнө цуцалж, зээлийг төлүүлэхээр буцаан шаардах эрхтэй, өөрөөр хэлбэл 20*******7 оны 6 дугаар сарын *******5-наас шаардах эрх үүссэн байхад энэ эрхээ хэрэгжүүлээгүй, 20*******7 оны 6 дугаар сарын 22-ноос 2022 оны 6 дугаар сарын 02 хүртэл урт хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүү нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлгүй гэх хариуцагч нарын төлөөлөгч, өмгөөлөгчийн тайлбарыг үндэслэлтэй гэж үзэв.

 

*******9.Иймд шүүх хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг 20*******5 оны 6 дугаар сарын *******5-наас 20*******8 оны 6 дугаар сарын *******5 хүртэл хугацаагаар тооцон, хүүнд 2*******4.8*******6,5 ам доллар, нэмэгдүүлсэн хүүнд 30.0*******7,*******6 ам.доллар, үндсэн төлбөр*******00.000 ам.доллар, нийт 744.833,6 ам долларыг нэг ам.долларын ханш 3*******20.53 төгрөгөөр тооцон, нийт 2.324.275.593 төгрөг гаргуулж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

20.Хариуцагч өмгөөлөгч долларыг үүрэг үүссэн үеийн ханшаар тооцно гэж тайлбарлаж байх боловч шүүх анх шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн нэг ам долларын төгрөгт хөрвөх ханшаар тооцох нь хуульд нийцнэ гэж үзлээ.

 

22.Мөн Иргэний хуулийн 2*******7 дугаар зүйлийн 2*******7.*******-т ...Мөнгөн төлбөрийн үүргийг Монгол Улсын мөнгөн тэмдэгт төгрөгөөр гүйцэтгэнэ... гэж зааснаар нэг ам.долларыг буюу шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн Монгол банкны 2022 оны 6 дугаар сарын 03-ны өдрийн төгрөгт хөрвөх ханш 3*******20.53 төгрөгөөр тооцожас 2.324.275.593 төгрөг гаргуулж, нэхэмжлэгч*******-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас *******.064.644.234 төгрөг нэхэмжилсэн хэсгийг хэрэгсэхгүй болгов.

 

23.Нэхэмжлэгч үндсэн төлбөр*******00.000 ам доллар, хүүгийн төлбөр*******00.436 ам доллар, нэмэгдүүлсэн хүү,.522 ам доллар, нийт *******.085.959.05 ам доллар буюу шүүхэд нэхэмжлэл гаргах үеийн ханш 3*******20.53 төгрөгөөр тооцоход 3.388.767.794 төгрөг болж байх ба 3.388.9*******9.828 төгрөг нэхэмжилж тооцооны алдаа гаргаж, *******52.033 төгрөг илүү нэхэмжилсэн хэсгийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

 

24.Нэхэмжлэгч Хариуцагча үүргээ хугацаанд нь гүйцэтгээгүй тохиолдолд барьцааны зүйл болох Хасуу цамхаг ХХК-ийн өмчлөлийн, Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр, ******* тоот хаягт байрлах. 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууц, өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцыг албадан дуудлага худалдаанд оруулж, үнийн дүнгээс 2.324.275.593 төгрөг гаргуулж,*******-д олгохыг Нийслэлийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгах үндэслэлтэй байна.

 

25.Бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээдийн Голомт банк ХХК-ийн барьцаанаас өөрийн өмчлөлийн орон сууцыг чөлөөлүүлэх тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүх дараахь үндэслэлээр бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

26.Б.Энхмандал нь*******, Хасуу цамхаг ХХК-ийн хооронд байгуулсан 20*******5 оны******* дугаар сарын 2*******-ний өдрийн барьцаат батлан даалтын гэрээг хүчин төгөлдөр бус хэлцэлд тооцуулж, Хасуу цамхаг ХХК-ийн өмчлөлд бүртгэгдсэн үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээг хүчингүйд тооцуулах, барьцаанд тавьсан орон сууц /үл хөдлөх эд хөрөнгө/-ны өмчлөгч мөн болохоо тогтоолгохоор шүүхэд нэхэмжлэл гаргажээ.

 

27.Голомт банк ХХК, нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангах баталгаа болсон*******, Хасуу цамхаг ХХК-ийн хооронд байгуулсан барьцаат батлан даалтын гэрээний зүйл болох Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцны өмчлөгчөөр Б.Энхмандалыг тогтоосон болох нь Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 20*******9 оны 7 дугаар сарын 22-ны өдрийн *******0*******/ШШ20*******9/02048 тоот шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 20*******9 оны *******0 дугаар сарын **************-ний өдрийн *******795 тоот магадлал, Улсын дээд шүүхийн 202******* оны 0З дугаар сарын 03-ны өдрийн тогтоол, 202******* оны *******2 дугаар сарын 2*******-ний өдрийн 0009602*******7 дугаартай өмчлөх эрхийн гэрчилгээгээр тогтоогдож байна.

 

28.Харин дээрх шийдвэрээр Б.Энхмандалыг-тай худалдах худалдан авах гэрээ байгуулж төлбөрөө төлсөн, тус компани өмчлөх эрхийн гэрчилгээг нэр дээрээ авч бусдын зээлийн гэрээний үүрэгт барьцаалсан гэж Голомт банк ХХК, Хасуу цамхаг ХХК-ийн хооронд байгуулсан барьцаат батлан даалтын гэрээг хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгохоор нэхэмжлэл гаргасан боловч Б.Энхмандал төлбөрөө 20*******4 оны 9 дүгээр сарын *******6-ны өдөр төлж, өмчлөх эрхтэй болсон хэдий ч энэхүү эрхээ улсын бүртгэлд бүртгүүлээгүй, тухайн орон сууц-ийн өмчлөлд 20*******5 оны 02 дугаар сарын 09-ний өдөр улсын бүртгэлд бүртгэгдсэнд маргаан гараагүй, энэ тохиолдолд*******-ийн хувьд Хасуу цамхаг ХХК-ийг өмчлөгчөөр бүртгэгдсэн улсын бүртгэл үнэн зөв гэж ойлгон барьцааны эрхийг олж авсныг хууль зөрчсөн гэж үзэх үндэслэлгүй, өөрөөр хэлбэл өмчлөх эрхээ бүртгүүлээгүй байсан этгээдээс буюу Б.Энхмандалаас барьцааны эрхийг олж авах зөвшөөрөл авах боломжгүй байна гэж дүгнэн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн дээрх шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр болжээ.

 

29.Иймд*******,-ийн хооронд байгуулсан барьцаат батлан даалтын гэрээний дагуу барьцаалагдсан өмчлөлийн орон сууцыг барьцаанаас чөлөөлүүлэх тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.*******, **************5.2.2, *******55.2.3, **************6, **************8 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

 

*******.Иргэний хуулийн 45******* дүгээр зүйлийн 45*******.*******, 453 дугаар зүйлийн 453.******* дэх хэсэгт заасныг баримтланас зээлийн гэрээний үүрэгт 2.324.275.593 төгрөг гаргуулж,*******-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас *******.064.644.234 төгрөг нэхэмжилсэн хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Иргэний хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4.2, *******56 дугаар зүйлийн *******56.******* хэсэгт заасныг баримтлан Голомт банк ХХК-д холбогдох өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцыг*******-ийн барьцаанаас чөлөөлүүлэх тухай бие даасан шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

3.Иргэний хуулийн *******75 дугаар зүйлийн *******75.******* дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч үүргээ хугацаанд нь гүйцэтгээгүй тохиолдолд барьцааны зүйл болох Хасуу цамхаг ХХК-ийн өмчлөлийн, Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр, ******* тоот хаягт байрлах. 250 м.кв талбайтай орон сууц,-ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав 9 дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууц, өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Хан-Уул дүүргийн ************** дүгээр хороо, Богинын ам, Дүнжингарав ************** дүгээр байр,******* тоот хаягт байрлах, 250 м.кв талбайтай орон сууцыг албадан дуудлага худалдаанд оруулж, үнийн дүнгээс 2.324.275.593 төгрөг гаргуулж,*******-д олгохыг Нийслэлийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.  

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн*******6 дугаар зүйлийн*******6.*******,  Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.******* дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн *******7.*******73.673 төгрөгийг, бие даасан шаардлага гаргасан гуравдагч этгээд улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70.200 төгрөгийг тус тус улсын төсвийн дансанд хэвээр үлдээж, хариуцагчас **************.779.328 төгрөг, хариуцагч-иас 70.200 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч*******-д олгосугай.

 

5.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2, **************9.3, **************9.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигчид *******4 хоног өнгөрснөөс хойш *******4 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ Д.ДАВААСҮРЭН