Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх
Шүүгч	Даваадоржийн Энхцэцэг
Хэргийн индекс	183/2023/01437/И
Дугаар	183/ШШ2023/02855
Огноо	2023-09-21
Маргааны төрөл	Гэм хор учруулснаас гаргуулсан эрүүл мэндийн хохирол,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Мянгаагийн Баясгалан
Дугаар: 210/МА2024/00001
Огноо: 2023-12-22

Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 09 сарын 21 өдөр

Дугаар 183/ШШ2023/02855

2023оны09сарын21өдөрДугаар183/ШШ2023/02855Улаанбаатархот

МОНГОЛУЛСЫННЭРИЙНӨМНӨӨС

Хан-УулдүүргийнИргэнийхэргийнанханшатнышүүхийншүүгчД.Энхцэцэгдаргалж,шүүгчД.Хулан,Г.Төрболднарынбүрэлдэхүүнтэй,тусшүүхийнтанхимдхийсэниргэнийхэргийншүүххуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч:Баянголдүүрэг,3дугаархороо,*****тоотхаягторшинсуухО*****-ыннэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч:Хан-Уулдүүрэг,17дугаархороо,*****тоотодоршинсуух,***** овогт*****-дхолбогдох

Гэмхорынхохиролд 28720495 төгрөггаргуулахтухайиргэнийхэргийгхянанхэлэлцэв.

Шүүххуралдаанд:

Нэхэмжлэгч****

Нэхэмжлэгчийнөмгөөлөгч******

Хариуцагчийнөмгөөлөгч*****

Шүүххуралдаанынарийнбичгийндарга Э.Дулмаа нароролцов.

ТОДОРХОЙЛОХнь:

1.Нэхэмжлэгч*******ньхариуцагч*******холбогдуулангэмхохиролд28720495 төгрөггаргуулахтухайнэхэмжлэлгаргасан.Нэхэмжлэгчнэхэмжлэлийншаардлагынүндэслэлээдараахбайдлаартодорхойлжбайна.Үүнд:Минийбие*******ньХан-Уулдүүргийнэрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийн2022оны04дүгээрсарын18-ныөдрийн2022/ШЦТ/286дугаарыншийтгэхтогтоолтойхэргийнхохирогчболсон.Дээрдуудсаншийтгэхтогтоолоор*******минийбиедгэмтэлсанаатайучруулсан.Гэмбуруутайүйлдэлньтогтоогдоод1000000төгрөгөөрторгуулсан.Шүүхийншинжилгээнийүндэснийхүрээлэнгийншинжээчийндүгнэлтээрзүүнхацартучирсаншархгэмтэлньсорвитогтожэдгэсэн.Ердийнявцаараабүдгэрчарилахгүйгэсэндүгнэлтгарсанбайдаг.МөнБаясалВэлнэстөвд2022оны01дүгээрсарын09-нийөдөрүзүүлсэн.7смгэмтэлорчимгэмтэлавсантухайнгэмтлийнулмаасүүссэнсорвибүрэнарилахболомжбайхгүйгэсэндүгнэлтүүдгарсан.*******д2011оноосхойштасралтгүй1жилажилласан.Харилцагч,үйлчлүүлэгчнартайуулзажзөвлөгөөөгдөг,борлуулалтыналбантушаалхашдагбайсанболохоорхүмүүстэйуулзахболомжбайхгүйболсон.ИймдбиСолонгосулсрууэмчилгээ,үйлчилгээхийлгэхээрзорьсон.МинийбиеСолонгосулсадбайхтанилаардамжуулансудалгаахийлгэсэн.Солонгосулсадэмчлүүлэхээршийдвэргаргасан.Уггэмтэлтэйхолбоотой*******ийнгэмбуруутайүйлдлээсболоодминийнүүрэндээрарилахгүйгээрүлдсэнсорвийгэмчлүүлэхзорилгоорнэхэмжлэгчнадаасБүгдНайрамдахСолонгосулсрууявах2талынонгоцнынислэгийнзардал1936500төгрөг,эмчилгээхийлгэхээрСолонгосулсадбайрлахүеийнзардал4596294төгрөг,эмчилгээнийзардал12414916төгрөг,орчуулгынзардал120000төгрөг,2022оны11дүгээрсараасэхлэнажлаасчөлөөавсанбаСолонгосулсадэмчилгээхийхүедолжчадаагүйхугацааныбуюу2022оны11дүгээрсараас2022оны02дугаарсархүртэлнийт3сарынхөдөлмөрийнхөлсийгминийбиехөдөлмөрийндагууажилэрхэлдэг*******ХК-аассүүлийн3сарынцалингийндунджаартооцоолон9652785төгрөг,нийт28720495төгрөгийнзардалбодитойгооргарсанбөгөөдүүнийгнотлохбаримтуудыгхуулийндагуубүрдүүлсэн.Иймдхариуцагчааснададучруулсанхохиролболохнийт28720495төгрөгийггаргуулжөгнөүүгэв.

2.Хариуцагч*******ньнэхэмжлэлийншаардлагадбичгээрхариутайлбархэрэгтирүүлээгүйболовчхариуцагчийнөмгөөлөгчшүүххуралдаанднэхэмжлэлийншаардлагыгэсзөвшөөрсөнагуулгаартайлбаргаргасан.Үүнд:Эмчилгээхийлгэсэнхугацаань20хоногбайна.20хоногэмчилгээхийлгэсэнатлаа3сарынцалингийндундажнэхэмжилжбайгаагхүлээнзөвшөөрөхгүй.Мөн3сарындунджийгбуруутооцоолсонбайгаагаасгаднаажлаасхалагдсантушаалынүндэслэлньталуудхарилцантохиролцсонгэсэнбайна.Солонгосодбайххугацаанызардлууднэрусбайхгүй,нэхэмжлэлийншаардлагатайхолбоотойэсэхньтодорхойгүй.4320000вонытөлбөрдээрюундээрүндэслэсэнтодорхойгүй,нотлохбаримтыншаардлагахангахгүй.Иймднэхэмжлэлийншаардлагыгхүлээнзөвшөөрөхгүйгэв.

3.Нэхэмжлэгчээс:Баянгол,Хан-Уул,СонгинохайрхандүүргийнЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийнтамгынгазрын2023.03.06-ныөдрийн167дугааралбанбичиг,2022.04.18-ныөдрийнХан-УулдүүргийнЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийн2022/ШЦТ/286дугааршийтгахтогтоол,солонгосхэлдээртөлбөрийнбаримтууд,*******ХХК-ийнорчуулсанэмчилгээнийтөлбөрийнбаримт,эмийнзардалтөлбөртооцооныбаримтууд,төлбөрийнбаримтууд,нислэгийнтийзийнбаримт,Голомтбанкныкредиткартынхуулга,*******ыннийгмийндаатгалыншимтгэлтөлөлтийнталаархтодорхойлолт,төлбөрийнбаримтзэрэгбаримтуудыгирүүлсэн./хх3-28хуу/

4.Хариуцагчаасямарнэгэнбичгийннотлохбаримтхэрэгтгаргажөгөөгүйбайна.

5.Шүүххариуцагчийнхүсэлтээр*******ХК-иас2022.11.02-ныөдрийнХөдөлмөрийнгэрээгдуусгаварболгохтухайгүйцэтгэхзахирлынорлогчийнтушаал,2022.10.17-ныөдрийн*******ын*******ХК-дгаргасанөргөдөл,Хилхамгаалахерөнхийгазраас2023.07.17-ныөдрийн2-4в/3967дугааралбанбичиг,нэхэмжлэгчболонхариуцагчнарынхүсэлтээр*******ХК-ийн2023.09.06-ныөлрхийн23/1089дүгээралбанбичиг,2022.02.15-ныөдрийн22/64дүгээрхөдөлмөрийнгэрээ,Нийгмийндаатгалынерөнхийгазраас2023.09.06-ныөдрийн02/1669дүгээралбанбичиг,*******ын2012оны5дугаарсараас2023оны7дугаарсархүртэлхнийгмийндаатгалыншимтгэлтөлөлтийнтодорхойлолт,Хилхамгаалахерөнхийгазраас2023.09.06-ныөдрийн2-4в/5127дугааралбанбичиг,*******ын2022оноос2023оныхоорондМонголулсынхилээрнэвтэрсэнлавлагаазэргийгнотлохбаримтаарбүрдүүлсэнбайна./хх59-61хуу,64хуу,77-94хуу/

ҮНДЭСЛЭХнь:

1. Нэхэмжлэлийншаардлагынзаримхэсгийгхангахүндэслэлтэйгэжүзэв.

2.Нэхэмжлэгч*******ньхариуцагч*******холбогдуулангэмхорынхохиролд28720495 төгрөггаргуулахтухайнэхэмжлэлийншаардлагагаргаж,шаардлагынүндэслэлээдараахбайдлаартайлбарлажбайна.Үүнд:Хан-УулдүүргийнЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийн2022оны04дүгээрсарын18-ныөдрийн2022/ШЦТ/286дугаарыншийтгэхтогтоолоорхариуцагч*******ньминийбиедгэмтэлучруулсангэмбуруутайболохньтогтоогдсон.ТүүнийнададучруулсангэмтэлболохзүүнхацартучирсаншархньсорвитогтожэдгэсэнтулугсорвийгСолонгосулсадэмчлүүлсэн.ИймдБүгдНайрамдахСолонгосулсрууявах2талынонгоцнытийззардал1936500төгрөг,эмчилгээхийлгэхээрСолонгосулсадбайрлахүеийнзардал4596294төгрөг,эмчилгээнийзардал12414916төгрөг,орчуулгынзардал120000төгрөг,2022оны11дүгээрсараасэхлэнажлаасчөлөөавсанбаСолонгосулсадэмчилгээхийхүедолжчадаагүйхугацааныбуюу2022оны11дүгээрсараас2022оны02дугаарсархүртэлнийт3сарынхөдөлмөрийнхөлсийгминийбиехөдөлмөрийндагууажилэрхэлдэг*******ХК-аассүүлийн3сарынцалингийндунджаартооцоолон9652785төгрөг,нийт28720495төгрөгийнхамтнийт28720495төгрөгийггаргуулахааршаардахэрхтэйгэжтайлбарлажбайна.

3.Хариуцагч*******нэхэмжлэлийншаардлагыгэсзөвшөөрөхбөгөөдтатгалзлынүндэслэлээдараахбайдлаартайлбарлажбайна.Үүнд:Нэхэмжлэгчньажилолгогчтойхарилцантохиролцожхөдөлмөрийнгэрээгээцуцалсан,цалингийн3сарындунджийгүндэслэлгүйихээртооцоолсон,20хоногэмчилгээхийлгэсэнзэрэгүндэслэлээр3сарынцалингаргуулахшаардлагыг,Солонгостбайххугацаанызардлаанотлохоорирүүлсэнбаримтууднэр,зориуллалттодорхойгүй,4320000вонытөлбөртөлсөнбаримтнотлохбаримтыншаардлагахангахгүйзэрэгүндэслэлээрнэхэмжлэлийншаардлагыгхүлээнзөвшөөрөхгүйгэжтайлбарлажбайнагэв.

4.Хэрэгтавагдажшүүххуралдаанааршинжлэнсудалсан,тусшүүхийншийдвэрийнтодорхойлоххэсгийн3,5дугаартдурдагдсанбаримтаардараахүйлбаримттогтоогдожбайна.Үүнд:

4.12022.04.18-ныөдөрХан-УулдүүргийнЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийн2022/ШЦТ/286дугааршийтгэхтогтоолоор*******ийгЭрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.6дугаарзүйлийн1дэххэсэгтзаасанХүнийэрүүлмэндэдхөнгөнхохиролсанаатайучруулсангэмтхэрэгүйлдсэнгэмбуруутайдтооцож,1000нэгжтэйтэнцэххэмжээбуюу1000000төгрөгөөрторгохялааршийтгэсэн,/хх3-11хуу/

4.22022.10.17-ныөдрийн*******ынСолонгосулсрууэмчилгээндорохоорявахболсонтулажлаасчөлөөлжөгнөүүгэсэнөргөдлийндагуу2022.11.02-ныөдрийн*******ХК-ийнгүйцэтгэхзахирлынорлогчтушаалаархөдөлмөрийнгэрээгдуусгаварболгосон,/хх50-51хуу/

4.3*******ньЧингисхаанагаарынзамынбоомтоор2022.11.04-нийөдөрхилээргарч,2023.02.01-нийөдөрхилээрорсон,2023.02.02-ныөдөрхилээргарч,2023.02.13-ныөдөрхилээрорсонбүртгэлхийгдсэнталаарХилхамгаалахерөнхийгазартодорхойлсон,/хх64,92-93хуу/

4.42022.02.15-ныөдөр*******,*******нарынхооронд22/64дүгээрхөдөлмөрийнгэрээгбайгуулагдаж,талуудгарынүсэг,тамгатэмдэгээрбаталгаажуулсан,/хх78-82хуу/

4.5*******ньНийгмийндаатгалыншимтгэлийг2012оны5дугаарсараас2023оны7дугаарсархүртэлтасралтгүйтөлсөн,/хх84-90хуу/

4.6*******2023.01.11-нийөдөрБНСУ-ынэмнэлэгт4320000вонытөлбөртөлсөнзэрэгүйлбаримттогтоогдожбайна./хх12,13,22ху/

5.Зохигчгэмхоручруулсангэмбуруутайэсэх,нэхэмжлэгчБНСУ-руузорчсонэсэхүйлбаримтадмаргаангүй,харинСолонгосулсадзорчиххугацаандгаргасанзардалгэмхорынхохиролтойхамааралтайэсэх,бодитгарсанзардалмөнэсэх,нэхэмжлэгчажилолгогчтойхөдөлмөрийнгэрээгцуцалсанньгэмхоручруулсанүйлдэлтэйшалтгаантхолбоотойэсэхэдмаргаантай.

6.Иргэнийхуулийн497дугаарзүйлийн497.1-дБусдынэрх,амьнас,эрүүлмэнд,нэртөр,алдархүнд,ажилхэргийннэрхүнд,эдхөрөнгөдхуульбусаарсанаатайбуюуболгоомжгүйүйлдэл/эсүйлдэхүй/-ээргэмхоручруулсанэтгээдуггэмхорыгхариуцанарилгахүүрэгтэйгэж,505дугаарзүйлийн505.1-дБусдынэрүүлмэндэдгэмхоручруулсанэтгээдньхохирогчийнхөдөлмөрийнчадварааалдсанаасдутууавсанцалинхөлс,түүнтэйадилтгахорлого,ийнхүүэрүүлмэндэдгэмхоручруулсантайхолбогдонгарсанасарчсувилах,нэмэгдэлхоолөгөх,хиймэлэрхтэнхийлгэх,сувиллынгазарсувилуулахзэрэгзайлшгүйбүхзардлыгхохирогчидтөлөхүүрэгтэйгэжтустусзаасанбайна.

Дээрххуулийнзохицуулалтньзөрчлийнулмаасүүсэхүүрэгтхамаарахбөгөөдгэмхорынхариуцлагахүлээлгэхүндэслэлньгэмхоручруулагчийнхуульбусүйлдэл,эсүйлдэхүйньхохиролучруулсанүйлбаримттайшалтгаантхолбоотойбайхыгойлгодог.

Хэргийнбаримтаархариуцагч*******нь2022.04.18-ныөдөр2021.12.04-нийөдөрнэхэмжлэгч*******таймаргалдаж,улмаартүүнийнүүрхэсэгтшилээрцохиж,зүүнхацартшарх,.....бүхийхөнгөнхохиролсанаатайучруулсангэмтхэрэгүйлдсэнгэмбуруутайдтооцож,Хан-УулдүүргийнЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийн2022/ШЦТ/286дугааршийтгэхтогтоолоор*******ийгЭрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.6дугаарзүйлийн1дэххэсэгтзаасанХүнийэрүүлмэндэдхөнгөнхохиролсанаатайучруулсан1000нэгжтэйтэнцэххэмжээбуюу1000000төгрөгөөрторгохялааршийтгэгдсэнүйлбаримттогтоогдсонбайна.

ИймддээрхгэмтхэргийнулмааснэхэмжлэгчтүүнийзүүнхацартбийболсонсорвийгарилгахэмчилгээхийлгэхээрСолонгосулсадзорчсонньхариуцагчийнхуульбусүйлдэлтэйшалтгаантхолбоотойбайнагэждүгнээдонгоцнытийзнийзардал1936500төгрөг,БНСУ-ынмэсзаслынэмнэлэгттөлсөнмэсзаслынзахиалгынурьдчилгаа50000вон,мэсзаслынтөлбөр4150000вон,шархнытуузаннаалтныүнэ120000вон,2023.01.11-нийөдрийнэмнийтөлбөр75150воннийт4395150воныгМонголбанкны2023.01.11-нийөдрийнтөгрөгийнвонтойхарьцахалбанёсныханшболох2.78төгрөгөөртооцон14155017төгрөгийгхариуцагчаасгаргууланнэхэмжлэгчидолгохньзүйтэйгэждүгнэлээ.

ХаринБНСУ-дбайрлахбайр,хоол,унаазэргийнзардал4596294төгрөг,орчуулгынзардал120000төгрөг,эмийнзардал66600вон,2022оны11дүгээрсараас2022оны02дугаарсархүртэлх3сарынхөдөлмөрийнхөлс9652785төгрөгийгхангахүндэслэлгүйбайна.Учирнь:

Нэхэмжлэгчэмчилгээхийлгэххугацаандаа2023.01.17-ныөдөр66000воноорэмхудалданавсангэхтөлбөрийнбаримтыгирүүлсэнбайххэдийчугэмньRizabenгэххаршлынэмбайхтулсорвиарилгахэмчилгээтэйхамааралгүйгэхүндэслэээр,хэрэглээнийзардлууднь*******ынГроомтбанкиндахькредиткартынзарлагынгүйлгээгээрнотлогдоногэхболовчтухайнзардлууднь..Зара,...мартгэхтөлбөрхүлээнавагчтайбайгаагаасүзэхэдэмчилгээүйлчилгээтэйхолбоотойэсэхньтодорхойгүйгэхүндэслэлээр,мөнзочидбуудлынтөлбөртөлсөнбаримтнь*******аасгарсанзардалмөнэсэхньтодорхойгүйүндэслэлээр,орчуулгынзардалньнэхэмжлэгчшүүхэдмэдүүлэхэрхээхэрэгжүүлэхтэйхолбоотойгэхүндэслэлээртустусхангахүндэслэлгүйбайна.

Мөн,нэхэмжлэгчийнхэрэгтирүүлсэнэмчилгээнийбаримтуудаасүзэхэдэмчилгээүргэлжилсэнхугацаань2022.12.19-нийөдрөөс2023.01.11-нийөдөрхүртэлбайгаагхаргалзан2022оны11дүгээрсараас2022оны02дугаарсархүртэлх3сарынхөдөлмөрийнхөлс9652785төгрөгийггаргуулахааршаардсанньгэмхорыншалтгаантхолбоогүйгэждүгнээднэхэмжлэлийншаардлагаасүлдэх14656478төгрөгийгхэрэгсэхгүйболгохооршийдвэрлэлээ.

7.НэхэмжлэгчБНСУ-ынмөнгөнтэмдэгтийнтөгрөгтэйтэнцэхалбанёсныханшийгхэрэгтирүүлээгүйхэдийчМонголбанкнывалютынханшийнмэдээлэлньнийтэдилэрхийбаримттулнэхэмжлэгчийнтөлбөртөлсөнөдрийнханшаарбуюу2023.01.11-нийөдрийнтөгрөгийнвонтойтэнцэхалбанёсныханшболон1*2.78гэхханшаархөрвүүлэнтооцохньхэрэгхянаншийдвэрлэхажиллагааныжурамзөрчихгүйгэжүзсэнийгдурдахньзүйтэй.

8.Шүүх,Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн100дугаарзүйлийн100.8-дзааснаартомилогдсониргэдийнтөлөөлөгчхүндэтгэнүзэхшалтгаангүйгээршүүххуралдаандирээгүйтулзохигчийнзөвшөөрлөөртүүнийэзгүйдшүүххуралдааныгявуулсанболно.

9.Улсынтэмдэгтийнхураамжийнтухайд,нэхэмжлэгчхуульдзааснаарулсынтмэдэгтийнхураамжаасчөлөөлөгдсөнтулхангасанүнийндүндногдохулсынтэмдэгтийнхураамжийгхариуцагчаасгаргуулжулсынорлогодоруулахньхуульднийцнэ.

Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн115дугаарзүйлийн115.1,115.2.2,116,118дугаарзүйлийгудирдлагаболгон

ТОГТООХнь:

1.Иргэнийхуулийн497дугаарзүйлийн497.1,505дугаарзүйлийн505.1-дтустусзааснаархариуцагчовогт-ээс14155017/арвандөрвөнсаянэгзуунтавинтаванмянгаарвандолоон/төгрөггаргууланнэхэмжлэгчовогт*******/РД:УП88111534/-долгожнэхэмжлэлийншаардлагаасүлдэх14656478/арвандөрвөнсаязургаанзуунтавинзургаанмянгадөрвөнзуундаланнайман/төгрөгийгхэрэгсэхгүйболгосугай.

2.Улсынтэмдэгтийнхураамжийнтухайхуулийн41дүгээрзүйлийн41.1.7-дзааснаарнэхэмжлэгчулсынтэмдэгтийнхураамжнаасчөлөөлөгдсөнболохыгдурдаж,хариуцагч*******ээс228725/хоёрзуунхориннайманмянгадолоонзуунхоринтаван/төгрөгийггаргууланулсынорлогодолгосугай.

3.Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн119дүгээрзүйлийн119.2,119.7,120дугаарзүйлийн120.2дахьхэсэгтзааснааршийдвэрньтанилцуулансонсгомогцхүчинтэйболохбөгөөдзохигч,гуравдагчэтгээд,тэдгээрийнтөлөөлөгчбуюуөмгөөлөгчнарэнэхүүшийдвэрийгэсзөвшөөрвөлугшийдвэрийггарданавснаасхойш14хоногийндоторНийслэлийнИргэнийхэргийнДавжзаалдахшатнышүүхэдгомдолгаргахэрхтэйгдурдсугай.

ДАРГАЛАГЧД.ЭНХЦЭЦЭГ

ШҮҮГЧД.ХУЛАН

ШҮҮГЧГ.ТӨРБОЛД