МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Нийслэл дэх Захигааны хэгийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Л.Өлзийжагал дагалж тус шүүхийн шүүх хуалдааны 5 дугаа танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуалдаанаа

Нэхэмжлэгч: Төийн ******* газа, Тө, ******* газа,

Хаиуцагч: Засаг дага,

Гуавдагч этгээд: “Б.............” ХХК, “М................” ХХК,

Гуавдагч этгээд: “К..........” ХХК наын хооондын газын мыг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуалдаанд: Нэхэмжлэгч Тө, засгийн үйлчилгээг эхлэх газын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.У.........., нэхэмжлэгч Төийн ******* зохицуулалтын газын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.А.........., хаиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б................, гуавдагч этгээд “Б..................” ХХК болон "М...................." ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Г................., Д.Н............, гуавдагч этгээд “Б..................” ХХК-ийн өмгөөлөгч Б.М............, гуавдагч этгээд “К.................” ХХК дахь банкны эх хүлээн авагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Н................, шүүх хуалдааны наийн бичгийн дага Б.Б на оолцов.

                                                    ТОДОРХОЙЛОХ нь:

            1.   Нэхэмжлэгч Тө, засгийн үйлчилгээг эхлэх газа болон Т******* *******, зохицуулалтын газа анх Засаг дагад холбогдуулан Засаг дагын 20 оны А/9... дүгээ захиамжийн “Б..............” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах шаадлага бүхий нэхэмжлэл гагасан.

2. 2021 оны 11 дүгээ саын 16-ны өдө нэхэмжлэгч “ Засаг дагын 2002 оны дугаа захиамжийн “Ц................” ХХК, Т.................-т холбогдох хэсгийг тус тус илт хууль бус захигааны акт болохыг тогтоолгох” гэж нэхэмжлэлийн шаадлагаа нэмэгдүүлжээ. /2 дугаа хавтаст хэгийн 196 дугаа хуудас/,

3. Нэхэмжлэгч Тө, засгийн үйлчилгээг эхлэх газа болон Т******* *******, зохицуулалтын газа тус шүүхэд гагасан нэхэмжлэлдээ: “Тө, засгийн үйлчилгээг эхлэх газа ******* дүүгийн 25 дугаа хооо /хуучнаа **** дүгээ хооо/ гувалжингийн гүүний зүүн доод талд **/ тоот хаягт байлах 26,125 м.кв талбай бүхий газа дээ Еөнхийлөгчийн Тамгын газа, У*******, Ү******* болон тэдгээийн Тамгын газа, З газа зээг төийн байгууллагын эд хогшил, өмч хөөнгийг хадгалж хамгаалдаг 21 агуулах, 13 объект бүхий 24 цагийн хауул хамгаалалттай нэгдмэл объект байгаа бөгөөд дээх газа, баилга байгууламж, эд хөөнгө нь Тө, засгийн үйлчилгээг эхлэх газа /цаашид "Т" гэх/, Улсын Их хулын Тамгын газа, Засгийн газын Хэвлэх үйлдвэийн тайлан балансад бүтгэлтэй байдаг бөгөөд дээх хөөнгүүдийн тайлан баланс дээх бүтгэлийг нэхэмжлэлд хавсагаж өгсөн болно. Газын тухай хууль 2002 онд батлагдсан бөгөөд тус хууль батлагдахаас өмнөх төийн байгууллагуудад газа эзэмших гэчилгээ олгоогүй бөгөөд тухайн байгууллагын үндсэн хөөнгийн данс бүтгэлд бүтгэгддэг байсан. Монгол улсын засгийн газын 26 оны 193 дугаа тогтоолын 1, 2 дахь заалтыг үндэслэн төийн болон оон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийн газа эзэмших, ашиглах эхийг санхүүгийн тайланд тусгах, төийн болон оон нутгийн өмчийн үл хөдлөх хөөнгийг дахин үнэлэх шийдвэийн дагуу Т******* *******, зохицуулалтын газа /цаашид "ТӨБЗГ" гэх/ нь 28 онд дээх 26125 м.кв газыг 470,176,464 төгөгөө дахин үнэлгээ хийн төийн өмчид бүтгэсэн. Монгол адын хувьсгалт намын Төв хооо, Бүгд найамдах Монгол Ад Улсын Сайд наын зөвлөлийн 1962 оны дугаа тогтоолоо Засгийн газын үйлчилгээ аж ахуйг эхлэх /Т/ газын зохион байгуулалт, оон тоо, саын цалингийн фондыг баталж байсан бөгөөд Аж ахуйн ангид /Төв аж ахуй/ Төв агуулахын няав, Агуулахын туслах бөгөөд тоо бүтгэгч, агуулахын манаачийн оон тоог баталж м бүхий газат үйл ажиллагаа эхэлж байсан. Тө, засгийн дээд байгууллагуудын үйлчилгээ аж ахуйг хаиуцан ажилладаг Тө, Засгийн үйлчилгээ эхлэх газын хаьяанд баилга засва, нийтийн хоол, хэвлэл зээг үйлчилгээ болон захигааны нийтлэг үйлчилгээ эхэлдэг олон нэгж ажилладаг. Тус газын хаьяанд ажиллаж байсан баилга засваын ангийг 2000 онд дуудлага худалдаагаа худалдсан. Энэхүү баилга ангийг хувьчилсан тайлан, ахивын нэгжид тухайн дуудлага худалдааны ялагч буюу өмчлөгчид Чингэлтэй дүүгийн **** дугаа хоооны нутаг дэвсгэт 0.4 ам дөвөлжин мет газа эзэмших гэчилгээний хуулбаыг хүлээлгэж өгсөн, хаин Т-ын эзэмшлийн ямаваа нэгэн газа, эд хөөнгийг хүлээлгэж өгөөгүй болно. (Өө газын хувьчлалын матеиалыг ашиглан, хууль бус ага замаа эзэмших эх олж авсан "Ц***************" ХХК уг газыг 20 онд "Б*****************" ХХК-д шилжүүлжээ. Дээх асуудлаа Т-аас иүүлсэн албан бичгийн хаиуд Т******* *******, зохицуулалтын газын 2020 оны 11 дүгээ саын 19-ний өдийн А тоот албан бичгээ "******* дүүгийн ** хооонд байлах Т-ын 26,125 м.кв газа болон үл хөдлөх эд хөөнгийг хувьчлах талаа Засгийн газын тогтоол, шийдвэ гааагүй, 11,290 м.кв газа, үл хөдлөх хөөнгийг Д.Б****** /"Ц**********" ХХК/-д хүлээлгэн өгөөгүй" тухай тодохой дудсан байдаг. Гэтэл тухайн үед Н албанд ажиллаж байсан эх бүхий ажилтнууд хувьчилж авсан үндсэн хөөнгийн жагсаалт болон холбогдох баимт бичгийг тулгалт хийж, нягтлан шалгалгүйгээ Т-ын төв аж ахуйн хашаан дотох газаас 11290 м.кв талбай бүхий газыг тасалж, бусдад олгосон байсан ба дээх хууль бус үйлдлийн талаа Т, З газаас Н алба, Засаг дагад удаа дааа хандсан боловч шийдвэлэж чадалгүй өнөөдийг хүлээ. ******* дүүгийн **** дугаа хооонд байлах 26125 м.кв газа нь бетонон хашаагаа хүээлэгдсэн. Тус хашаа нь Т-ын үндсэн хөөнгөнд бүтгэлтэй ба уг хөөнгийн дахин үнэлгээний баимтуудыг шүүхэд өмнө нь гагаж өгсөн болно. "Б***************" ХХК-ийн эзэмшилд байгаа 11290 м.кв газа дээ Т-ын 1972 онд баигдсан 1 агуулах, Улсын Их Хулын тамгын газын үндсэн хөөнгөнд бүтгэлтэй 2007 онд баигдсан 1 агуулах, Засгийн газын хэвлэх үйлдвэийн үндсэн хөөнгөд бүтгэлтэй 1972 онд баигдсан 1 агуулах байладаг болно. Төийн болон оон нутгийн өмчийн тухай хуулийн 91 дүгээ зүйлийн 1, 11 дүгээ зүйлийн 1,2 дахь хэсэгт зааснаа ТӨБЗГ нь төийн байгууллагын эзэмшил, ашиглалтанд байгаа төийн өөийн хөөнгийг эзэмших, ашиглах, хамгаалах үндсэн чиг үүгийг хээгжүүлдэг. Т******* *******, зохицуулалтын газын 27 оны 276 дугаа тогтоолоо батлагдсан "Төийн өмчийг эзэмшүүлэх гэээ байгуулах, дүгнэх жуам”-ын дагуу гэээг жил бү дүгнэж сунгаж ажилладаг тул Т-тай байгуулсан 28 оны Төийн өмчийг эзэмшүүлэх гэээг дүгнэж, 29 оны 12 дугаа саын 13-ны өдө 1 жилийн хугацаатай байгуулсан байна. ТӨБЗГ нь төийн өмчийг хамгаалах, эзэмшил, ашиглалтанд хяналт тавих хуулиа хүлээсэн чиг үүэг болон Төийн өмчийг эзэмшүүлэх гэээгээ төийн өөийн эд хөөнгийн өмчлөгчийн эх, үүгийг хээгжүүлэгчийн хувьд Төийн өөийн үл хөдлөх хөөнгийн эзэмших ашиглах, өмчлөх эх зөчигдсөн тухай энэ асуудалд нэхэмжлэгчээ оолцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна. Т******* *******, зохицуулалтын газа 2021 оны 02 дугаа саын 02- ны өдийн А-1/*** тоот албан бичгээ Засаг дагад хандан, т******* үл хөдлөх хөөнгө бүхий төийн эзэмшлийн газыг үндэслэлгүйгээ хувийн хэвшлийн хуулийн этгээдэд олгосон шийдвэийг хүчингүй болгуулахаа хандсан. Засаг дагын Тамгын газын 2021 оны 02 дугаа саын 26-ны өдийн / албан тоотоо тус газын асуудлыг Захигааны хэгийн шүүхэд хандаж шийдвэлүүлэх нь зүйтэй гэсэн хаиу иүүлсэн бөгөөд ТӨБЗГ-ыг төийн өөийн эд хөөнгийг эзэмших, ашиглах, хамгаалах чиг үүгийн хүээнд Т-тэй хамтан асуудлыг шийдвэлэх талаа З газын 2021 оны дугаа албан тоотод дудсан. Захигааны еөнхий хуулийн 47 дугаа зүйлийн 47.1.6-д "игэн, хуулийн этгээдийн эх, хууль ёсны ашиг сонихолд халдах хуульд заасан үндэслэл байгаагүй" тохиолдолд уг захигааны акт илт хууль бус болох тухай заасан. " засаг дагын 20 оны дүгээ захиамжийн "Б**********" ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах тухай" манай үндсэн нэхэмжлэлийн шаадлагын үндэслэлтэй агуулга ижил бөгөөд Засаг дагын 2002 оны дугаа захиамж гаснаа нэхэмжлэгчийн газа эзэмших, ашиглах эх зөчигдөх ү дагавыг үүсгэсэн тул нэмэгдүүлсэн шаадлагыг үндсэн нэхэмжлэлийн шаадлагатай хамтатган шийдвэлэх нь хэгийн бодит байдлыг тогтоох, үүссэн нөхцөл байдалд үндэслэл бүхий дүгнэлт өгөх, талуудын хооонд үүсээд байгаа мыг нэг мө шийдвэлэх ач холбогдолтой гэж үзэж байна гэжээ.

4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.У******** шүүх хуалдаанд гагасан тайлбатаа: “ Засаг дага 2002 оны  дугаа захиамжаа Тө ******* газын эзэмшлийн 26,125 м.кв талбай бүхий газын , м.кв-ийг Тө ******* газат, үлдэх 11,290 м.кв газыг “Ц*********” ХХК-нд олгохоо захиамж гач байсан. Тухайн үед Засаг дагын зүгээс Газын тухай хуульд заасан бүэн эхийн хүээнд асуудлыг бүэн судалж эх зүйн актыг гагаагүй. Хууамч нотлох баимтыг судлалгүйгээ эх зүйн акт гагасан байна. Эх зүйн актын хүээнд тухайн газа эзэмшигчийн зүгээс 20 онд “Б***********” ХХК-нд газа эзэмшүүлэх эхийн хүсэлт гагаж Засаг дагын 20 оны дугаа Засаг дагын захиамжаа Б********** ХХК-нд шилжүүлсэн. Анхны гагасан Засаг дагын захиамж нь Монгол улсын холбогдох хууль тогтоомж, Газын хаилцаа геодези зуаг зүйн газын дагын баталсан Газа эзэмших, ашиглах эхийн гэчилгээг олгох жумын 6 дугаа зүйлийн 6.2.4, 6.3.1 болон Газын тухай хуулийн холбогдох хууль тогтоомжийг зөчиж эх зүйн акт гагасан. Салшгүй холбоотой эх зүйн актууд нь үгэлжилсээ Тө ******* газын эзэмшлийн 26,125 м.кв, 11.290 м.кв газын эзэмших эх зөчигдөөд байна. Энэ эхээ сэгээлгэх зоилгоо холбогдох эх зүйн актуудыг хууль бус болохыг тогтоолгох зоилгоо нэхэмжлэлийн шаадлага гагасан” гэжээ.

5. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.А******* шүүх хуалдаанд гагасан тайлбатаа: “Яагаад 2002 оны дугаа захиамжийг анхнаасаа гаах ёсгүй газа дээ хуваагдмал байдлаа газын гэчилгээ гасан. Өөөө хэлбэл газын гэчилгээ буюу захиамж гаах хууль зүйн үндэслэл байгаагүй юм. Үүнийг тогтоохын тулд үндэсний ахивын газаас 20 оны хувьчлалтай холбоотой баимтууд гач исэн. 20 оны 12 дугаа саын 20-ны өдийн Т******* хоооны ******* дугаа тогтоолоо хувьчлалын тайлан батлах тухай гэж эхэлж байна. Энэ тайлан батлах асуудлаас эхлээд Чингэлтэй дүүгийн нутаг дэвсгэт байлах Тө засгийн үйлчилгээний баилга засваын анги гээд тодохой бичиж өгсөн. Чингэлтэй дүүэг гэж нэлэж байгаа газа өнөөдө ч гэсэн хэвээ байна. Баянбүдийн ой хавийг Чингэлтэй дүүэг гэж нэлэдэг. М бүхий газа байгаа гувалжингийн гүүний зүүн уд хэсгийг Чингэлтэй дүүэг гэж нэлэж байгаагүй. ******* дүүгээс ******* дүүэгт хаьяалагдаж исэн. Хувьчлалын тайлан батлагдахаас эхлээд Чингэлтэй дүүэгт байшиж байгаа гол нь баилга засваын анги юм. Тө ******* газын хөөнгөөс хувьчилсан асуудал биш юм. Баилга засваын ангийг хувьчилсан гэдгийг эхнээсээ ******* дугаа тогтоолоо баталгаажуулсан. Үүний дааа хувьчлах аж ахуй нэгжүүдтэй хамт хувьчлагдаад хөөнгийн үнэлгээ хийлгээд өмч хувьчлалын хүснэгтийн 2 дугаа  зүйлд Төийн ******* газын баилга засваын ангийг хувьчилж буй баилгын еөнхий мэдээлэл гэдэг дээ засваын анги, эзэмшил газын хэмжээ 4000 м.кв газыг эзэмшүүлсэн талаа хувьчлалын матеиал байдаг. Гэтэл 2002 оны дугаа захиамжаа ******* дүүгийн 4 дүгээ хооо одоогийн ******* дүүгийн 3 дугаа хооонд байлах байны 26 м.кв газаас таслаад өгсөн. Эх зүйн үндэслэл байхгүй баимтууд нотлох баимтаа авагдсан байна. Нэхэмжлэгч байгууллагууд Газын албанд хандаж үзсэн. Илт хууль бус байна шийдэж өгөөч гэсэн чинь түүнийг хүлээн зөвшөөсөн. Алдаатай шийдвэ гасан байна. Гэвч бид на шүүхээ шийдвэлүүлэх ёстой гэсэн бай сууинд тогтсон. Т******* хоооны 1 дүгээ тогтоолыг баимтлаад газын эхийн гэчилгээ гасан байна гэдгийг гомдолдоо дудаж өгсөн. Т******* хоооны 1 дүгээ тогтоол нь С.Б******** Чингэлтэй дүүгийн *** дугаа хооонд байлах баилга засваын ангийг хувьчилж авсан, төлбөийг төлсөн. Хувьчилж авсан учаас баилга засваын эд хөөнгийг шилжүүлсүгэй гэсэн тогтоолыг үндэслээд гагасан байдаг. 2002 оны дугаа захиамжаа Тө ******* газын газыг 2 хувааж шийдвэлэсэн нь хууль зүйн үндэслэлгүй гэж магаж байна. Эхнээсээ хууль зүйн үндэслэлгүй явсан газын хаилцаа нь энэ хооонд олон үйл явдал болсон.  Манай газа асуудалтай болсон байна гээд Төийн ******* газаас зохих түвшин,  У*******, Засгийн газын хээг эхлэх газат магаж явсан. Төийн байгууллагуудын дунд шийдэгдээгүй байгаад өнөөдийг хүсэн байна. Нөгөө талаа 20 онд “Ц**********” ХХК-ийн мэдлээс гааад “Б********” ХХК-нд шилжээд, тус компанитай магах гээд явж байтал “Б************” ХХК нь баьцаанд тавиад алдсан. Хууль бус эхийн хүээнд олж авсан эхээ “Б************” ХХК-уу шилжүүлээд байгаа учаас энэ нь хүчин төгөлдө бус юм. Тиймээс 20 оны “Б*********” ХХК-уу шилжүүлсэн захиамж дээ гомдож байна. Нэгдүгээт, газын захиамжууд болон хувьчлалын тогтоолууд хээгт авагдсан. Төийн албаны зөвлөлийн ******* газын 26 м.кв газыг хуваагаад авсан гэдэг үйл баимтууд нь тус газын 11,270 м.кв газыг эзэмших эхийн зөчиж байгаа учаас Захигааны хэгийн шүүхэд хандаж зөчигдсөн эхээ сэгээлгэж хууль бус захиамжуудыг хүчингүй болгуулах гэсэн юм” гэжээ.

6. Хаиуцагч Засаг дагын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Э.Ө********* шүүхэд бичгээ иүүлсэн тайлбатаа: “Нэхэмжлэлийн шаадлагыг хүлээн зөвшөөөх боломжгүй. “Ц**************” ХХК нь 2002 онд Т******* хоооны 2000 оны 1 дүгээ тогтоолоо үл хөдлөх эд хөөнгө хувьчлан авсан тухай баимт бүдүүлэн газа эзэмших хүсэлт гагасныг үндэслэн Засаг дагын 2002 оны А/ дугаа захиамжаа ******* дүүгийн 4 дүгээ хооонд байлах, Тө захигааны үйлчилгээг эхлэх газын эзэмшил газаас 11,290 м.кв газын эхийг баталгаажуулж, 2006 оны А/480, 21 оны А/611 дугаа захиамжаа газа эзэмших эхийн хугацааг сунгаж, улмаа 20 оны дүгээ захиамжаа “Б*************” ХХК-д агуулах, аж ахуйн зоиулалтаа 2 жилийн хугацаатай газа ашиглуулах эхийг шилжүүлсэн байна.

Дээх захиамж нь Монгол Улсын Т******* хоооны 2000 оны 1 дүгээ тогтоолыг үндэслэн гасан байна. Засаг дагын Тамгын газын 2021 оны 02 дугаа саын 25-ны өдийн / дугаатай албан бичгээ Т******* *******, зохицуулалтын газа болон Тө засгийн үйлчилгээг эхлэх газат тус тус мэдэгдсэн байна.

Засгийн газын 1999 оны дугаа тогтоолоо “Тө, засгийн үйлчилгээний баилга, засваын анги”-ийг битүүмжилсэн дуудлага худалдаа явуулахад игэн Д.Б******** 85,000,000 төгөгийн үнээ ялагч болж, Монгол Улсын Засгийн газын 1997 оны 100, Т******* хоооны 2000 оны дүгээ тогтоол, 2000 оны 07 дугаа саын 04-ний өдийн дуудлага худалдааны тэмдэглэл, 20 оны 07 дугаа саын 05-ны өдө “Худалдах, худалдан авах гэээ”, Т******* хоооны 20 оны 12 дугаа саын 20-ны өдийн дугаатай тогтоолоо хувьчилсан байна.

“Ц*************” ХХК-иас Засаг дагын 20 оны дүгээ захиамжаа “Б*************” ХХК-д эх шилжихдээ тухайн байгууллагын 20 оны 08 дугаа саын 04-ний өдийн 7 дугаатай албан бичиг, “М*************” ХХК-ийн 20 оны 08 дугаа саын 04-ний дугаатай албан бичиг холбогдох баимтуудыг үндэслэсэн байна.

Т******* *******, зохицуулалтын газын 2020 оны 11 дүгээ саын 19-ний өдийн А/1/ дугаатай албан бичгээ ******* дүүгийн үйлдвэийн бүсэд байлах 26,125 м.кв талбай бүхий газа болон үл хөдлөх хөөнгийг хувьчлах Засгийн газын тогтоол шийдвэ гагаагүй талаа Засгийн газын хээг эхлэх газат хүгүүлсэн байна. Захигааны еөнхий хуулийн 31.3, 35 дугаа зүйлийн 35.3.5, 61 дүгээ зүйлийн 61.1 дэх хэсгийг үндэслэн Засаг дагын 20 оны дүгээ захиамжийн “Б************” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгох үндэслэлгүй бөгөөд ЗАсаг дагын захиамж хуулийн хүээнд бусдын эх, хууль ёсны эх ашиг, сонихлыг зөчөөгүй байна. Иймд нэхэмжлэлийн шаадлагыг бүхэлд нь хээгсэхгүй болгож өгнө үү” гэжээ.

7. Хаиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.У********** шүүхэд бичгээ иүүлсэн хаиу тайлба болон хаиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б********** шүүх хуалдаанд гагасан тайлбатаа: “ Засаг дагын 2002 оны дугаа захиамжийн “Ц***********” ХХК болон ”Тө, засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газа”-т холбогдох хэсгийг тус тус илт хууль бус болохыг тогтоолгох нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөөх боломжгүй. “Ц*******” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч Д.Б********* нь Т******* хоооны 2000 оны 07 дугаа саын 20-ны өдийн 1 дүгээ тогтоолоо м бүхий газыг, эд хөөнгийн хамт худалдан авсан тул өмчлөх эх олгосон тул “Ц***********” ХХК-д Засаг дагын 2002 оны 12 дугаа саын 31-ний өдийн дугаа захиамжаа 3 жилийн хугацаагаа ашиглуулахаа шийдвэлэсэн. “Ц***********” ХХК болон “Тө засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газа” нь тус тус Газын тухай хуулийн /1994 оны/ 30 дугаа зүйлд заасны дагуу хүсэлт гагасныг Засаг дага нь тус хуулийн 22 дугаа зүйлийн 4 дэх хэсэгт сум, дүүгийн Засаг дагын саналыг хагалзан аймаг, нийслэлийн хөгжилд чухал ач холбогдол бүхий ажил, үйлдвэлэл эхлэх игэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад газа ашиглуулах талаа шийдвэ гагана гэж заасны дагуу сайн дуын үндсэн дээ гагасан хүсэлтийг хуульд заасан эх хэмжээнийхээ хүээнд шийдвэлэсэн тул Захигааны еөнхий хуулийн 47 дугаа зүйлд заасан илт хууль бус болох үндэслэл байхгүй болно” гэжээ.

8. Гуавдагч этгээд “Б**********” ХХК болон М************* ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Г************ шүүхэд болон шүүх хуалдаанд гагасан тайлбатаа: “Тус шүүхээ хянан шийдвэлэгдэж буй Тө засгийн үйлчилгээг эхлэх газа болон Т******* *******, зохицуулалтын газын хамтан нэхэмжлэлтэй, Засаг дагад холбогдох ” Засаг дагын 20 оны тоот захиамжийн “Б*************” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах” тухай нэхэмжлэлийн шаадлага бүхий хээгт гуавдагч этгээдийн зүгээс дааах тайлбаыг гагаж байна. Гуавдагч этгээд “Б*************” ХХК-ийн зүгээс дээх нэхэмжлэлийн шаадлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөөх боломжгүй байна. Манай байгууллага нь тус газыг Монгол Улсын Үндсэн хуульд заасан эд хөөнгө өмчлөх, эзэмших эхийн хүээнд гэээгээ шилжүүлэн авсан бөгөөд хууль зөчөөгүй болно. Энэ асуудлын эх зүйн хаилцаа 2000 оноос үүссэн. Нэхэмжлэгч буюу Тө ******* газын хаьяа баилга засваын анги гэдэг нэгжийг татан буулгаад хувьчилъя гэдэг шийдвэийг Т******* хооо 2000 онд гагаж байсан юм байна. Тэ хувьчлалд оолцсон С.Б*********** гэдэг хүн тухайн үед баилга засваын ангийн дага хийж байсан. Тэгээд манай байгууллагыг хувьчлаад татан буулгахаа боллоо гэдэг ийм шийдвэийг сонсоод игэнийхээ хувиа хувьчлалд оолцоод 85,000,000 төгөгөө тө засгийн баилга, засваын анги гэдэг энэ аж ахуй нэгжийг хувьчилж авсан. Хувьчилж авахдаа 2002 онд Ц************** гэдэг өөийнхөө компаниа газа ашиглах эхээ баталгаажуулж авсан. С.Б************ өөөө бас хэлж байсан. Баилга засваын анги гэдэг энэ нэгжийн хувьд Чингэлтэй дүүэг, Баянбүдийн тойогт байлах газа бол үндсэн конто үйл ажиллагаа явдаг. Өөийнх нь хаьяалагддаг байгууллага болох Тө засгийн үйлчилгээ аж ахуй эхлэх газын хашаанд манай агуулахууд байдаг байсан юм. Үндсэн үйл ажиллагаа явуулж байгаа газынх нь хаягаа тухайн байгууллагын нэ дээ Чингэлтэй дүүгийн ****** дүгээ хооонд байшилтай хуулийн этгээдийг хувьчилж байна гэдэг шийдвэүүдийг Т******* хооо гагаж байсан. Т******* хоооноос хувьчилсан хөөнгийн жагсаалтад гувалжингийн гүүэн дээ байх агуулах сав дудагдсан байдаг. Үүнийг би 2 удаагийн бичгээ гагасан тайлба дээээ хуудасны дугааыг нь иш татаад гагаад өгсөн. Хувьчлагдаж байгаа байгууллагын хөөнгийн үнэлгээг Хөөнгийн үнэлгээний төв хийсэн. Үнэлгээ хийхдээ гувалжингийн гүүний дэгэд байлалтай 19 онд ашиглалтад осон хуучин модон байшинг хуучисан учаас 40,000 төгөгөө үнэлж байна гэсэн. Тэгэхээ энэ гувалжангийн гүүний газа байгаагүй. Гувалжингийн гүүний дэгэд байлах газыг энэ байгууллага хууль бусаа баимт бүдүүлээд авсан гэж нэхэмжлэгч тал хэлж байна. Нэхэмжлэлийн шаадлага бол А/ гэдэг захиамжийг Захигааны хээг шүүхэд хянан шийдвэлэх тухай хуулийн 47 дугаа зүйлийн 47.1.6-д заасны дагуу хүчингүй болгуулах юм. Тухайн үед үйлчилж байсан 2002 оны Захигааны хээг хянан шийдвэлэх хуулийн 9 дүгээ зүйлд захигааны акт илт хууль бус байх тохиолдлуудыг бол зохицуулсан байдаг. Улмаа 25 онд Захигааны еөнхий хууль батлагдсан.  Тус хуулийн 47 дугаа зүйлийн 47.1.6-д игэн хуулийн этгээдийн эх хууль ёсны ашиг сонихолд халдах хуульд заасан үндэслэл байгаагүй гэж заасан. Сүүлд өөчлөгдөөд захигааны акт гаах эх зүйн үндэслэл байгаагүй гэж болсон. Анхны хуулийн томьёолол буюу Захигааны хээг хянан шийдвэлэх хуулийн 9 дүгээ зүйлийн 9.1.7-д энэ хууль гасан. Эх зүйн үндэслэл байгаагүй гэж юуг ойлгох вэ? Улсын дээд шүүхийн 2006 оны 07 саын -ны өдийн 37 дугаа тогтоолоо Захигааны хээг шүүхэд хянан шийдвэлэх хуулийн 9 дүгээ зүйлийн 9.1.7 дахь заалтыг тайлбаласан. Захигааны акт гаах эх зүйн үндэслэл байгаагүй гэдэгт захигааны байгууллага албан тушаалтан тухайн хаилцааг хуулиа зохицуулаагүй байхад захигааны акт гагасан байхыг ойлгоно. 1994 оны Газын тухай хуульд игэн аж ахуй нэгж байгууллагад газыг зөвшөөөлтэй гэчилгээний үндсэн дээ гэээ байгуулаад зоиулалтын дагуу ашиглаж болно гээд газа ашиглуулах эх олгох бүэн эхийг Засаг дагад олгосон. Ашиглуулах хууль зүйн үндсийг Газын тухай хуульд заасан. дугаа захиамжийг хууль бус гэж үзэхгүй. Хууамч нотлох баимт цуглуулж, бүдүүлсэн гэдэг зүйлийг нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч хэлсэн. Хууамч нотлох баимт гэдэг зүйлийг хэн үйлдсэн гэж тайлбалаад байгаа юм бэ? Тэ асуудлаа хууамч гэдгийг хэхэн нотолчхоод байгаа юм бэ гэдгийг нэхэмжлэгчээс асуумаа байна. 2002 оны дугаа захиамж бол энэ үндэслэлээ илт хууль бус биш юм. “Ц**********” ХХК нь Ө********** гэдэг хүнээ дамжуулаад компанийг худалдаж авсан. Компанитай хамт газа исэн. Гуилын үйлдвэ төмө замын хажууд байгаа газынхаа байшлыг хагалзаж үзээд үйлдвэийг баъя гээд Тук улсаас 4,000,000 доллаын тоног төхөөөмж оуулж исэн. Гэтэл одоо сонсголонгийн агуулахад тоосонд даагдаад байж байна. Тэгэхээ нэгэнт тухайн үед одоо хээгжүүлэх төсөл нь ойлгомжтой, компанитай газыг худалдаж авах боломжтой юм байна гээд холбогдох судалгааг хийж үзээд Тө ******* газын дагын Б.Л***** яма нэгэн мгүй гэдэг бичгийг үндэслээд компанийг аваад “М********” ХХК-иас “Б*************” ХХК-уу дугаатай захиамжаа шилжүүлсэн. нь яагаад хууль бус акт юм бэ, хүчингүй болох ёстой юм бэ гэдгийг нэхэмжлэгч тайлбаласангүй, ганцхан үндэслэл яьж байна. Өмнөх акт нь хууль бус учаас дааагийнх нь хууль бус гэж тайлбалалаа. Тус захиамжийг гагахдаа Засаг дага яма эх үүгээ хээгжүүлээгүй, поцессын болон матеиаллаг хууль тогтоомжийг зөчсөн юм бэ гэдэг дээ илүү тайлба хэлээсэй гэж үзэж байна. Тэгэхээ энэ дээ нь үндэслээд би нэхэмжлэгч талтай мэтгэлцэх хүсэлтэй байна. Гувалжингийн гүүэн дээ баилга засваын ангийн хөөнгүүд байсан гэдгийг Хөөнгийн үнэлгээний төвийн 2000 оны 5 дугаа саын 17-ны өдийн албан бичгээ иүүлсэн ба хэгийн 4 дүгээ хавтасны 7 дугаа талд байгаа үнэлгээний тайлангаас хаж болно. Үндсэн хөөнгийн судалгааг хэгийн 16 дугаа талаас, хашааны схем зугийг хэгийн 4 дүгээ хавтаснаас, Тө засгийн үйлчилгээ аж ахуй эхлэх газын дага Г************ албан бичгийг хэгийн 3 дугаа хавтасны 75 дугаа талаас хаж болж байна.  Гувалжингийн гүүний зүүн уд байладаг газыг “Ц***********” ХХК-ийн нэ дээ шилжүүлж баталгаажуулж өгөхийг хүсье гэдэг агуулга бүхий хүсэлтийг Тө ******* газын зүгээс тухайн үед мөн гагаж байсан. Тухайн үед газынхаа хэмжээг , м.кв болсныг хүлээн зөвшөөөөд нэхэмжлэгч байгууллагын удидлага гэээ байгуулсан байдаг. Төлбөөө төлж байсан. Тухайн үед С****** гэдэг газа зохион байгуулагч, Газын хаилцааны газын дага Ц***** гэдэг хүмүүсийн гаын үсэгтэй баимт бичгүүдийг Газын албанд хүгүүлсэн байдаг. Хэгийн 3 дугаа хавтасны 82 дугаа талд байна. 2000 оны 07 саын 21-ний Засгийн газын баилгын ангийн үндсэн хөөнгийг шинэ өмчлөгч С.Б******* хүлээлгэн өгсөн жагсаалт хамгийн эхэнд нь 19 онд  ашиглалтад осон 1 шихэг банзан склад гэж байна. Нэг бүийн үнэ, 4,000 төгөг байна. Байгуулсан элэгдэл 4,000 төгөг, элэгдэл үнэ 0 төгөг гээд блансад байсан. Дахин үнэлгээний дааа 40,000 төгөг болсон. Үнэлгээнийхээ тайлантай үнэ болон ашиглалтад осон хугацаа шинж байдал нийцэж байна. Эдгээ 3 жагсаалтыг үндэслээд гувалжингийн дэгэд байлах газын дээх объект бол хувьчлагдсан гэдгийг хаж болно. Нэгэнт объект нь хувьчлагдсан учаас газа нь үл хөдлөх эд хөөнгийн дээд талын объектынхоо салшгүй нэг хэсэг байх холбогдох заалт байдаг. Энэ үндсэн эхийн хүээнд “Ц*******” ХХК баталгаажуулж авсан. Илт хууль бус гэж үзэх үндэслэл энэ актын тухад байхгүй байна.  Гэч бол хангалттай ойлголт өгөхүйц тайлбаыг өгсөн. Шүүх бас хууль ёсны итгэлийг нь хамгаалах ёстой гэж үзэж байна. Захигааны байгууллага энэ зачмыг баимтлах үүэгтэй байдаг. Тэгэхээ компанийг өндө үнээ худалдаж аваад дааа нь төслийг хээгжүүлэхтэй холбоотой маш их задал гагаад, ингээд хохиол ү дагава үүсээд байгаа асуудлыг шүүх анхаааасай гэж хүсэж байна” гэжээ.

9. Гуавдагч этгээд “К**********” ХХК дахь банкны эх хүлээн авагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Н********* шүүхэд болон шүүх хуалдаанд гагасан тайлбатаа: Нэхэмжлэгч тал дугаа захиамжийг хууль бус тогтоох гол үндэслэл хууль бусаа хууан мэхлэн, хууамчаа бүдүүлээд хувьчлаад авсан гэж сая тайлбалалаа. Хээгт авагдсан баимтаа энэ нь нотлогдоогүй байна. Яагаад гэвэл энэ газа тогтоодог газа биш юм. Хэвээ үнэхээ цагдаагийн байгууллага болон бусад эх бүхий байгууллагаа шалгуулаад хувьчлалд бүдүүлсэн энэ матеиалууд нь хууль бус байна гэдгийг тогтоосон бол өнөөдө мгүйгээ энэ асуудал шийдэгдэх байлаа. Гэхдээ үүнийг тогтоож чадаагүй. Хувьчлал бол хууль зүйн үндэслэлтэй явагдсан байна гэдгийг хээгт авагдсан баимтаа нотлогдож байна. Тийм учаас дугаа захиамж нь захигааны хуулийг зөчсөн асуудал байхгүй гэж үзэж байна. Нэхэмжлэгч тал  хууль зүйн үндэслэлээ нотлох баимттайгаа хангалттай гагаж иэхгүй байна. Дагын энэ тушаал, тогтоол нь энэ хуулийн энэ заалтыг зөчсөн гээд гагаж иж чадахгүй байна. Хууль зүйн үндэслэлтэйгээ игэн, аж ахуй нэгж хувьчлаад авчихсан баимт дээ өнөөдө яагаад Засаг дага захиамж гагаж байгаа юм бэ? Засаг дага захиамж гагахын тулд ажлын алба, хуульч на ажиллаж хуалддаг. Энэ бол хулаа шийдэгддэг асуудал. Хувьчлал бууу хийгдсэн гэсэн хулын потокол гасан юм уу?. Тэгэхээ дугаа захиамж нь хуулийн дагуу явагдсан учаас 2 дахь шаадлага чинь хууль зүйн үндэслэлгүй байна. “Б************” ХХК нь К*********** баьцаанд тавиад К******* өмч болсон. Бид на төийн болон төийн бус байгууллага нийгмийн даатгал, эүүл мэндийн даатгалын төлбөийг баагдуулахаа одоо ажиллаж байна.  Олон игэд, хадгаламж эзэмшигч наын асуудал яигдаж байна. Тэгэхээ та бүхэн яг хуулийн үндэслэл зүйл заалтыг зөв гагаад, зөв нэхэмжлэлээ гагаад явах хээгтэй. Үндэслэлгүй юм нэхэмжилчхээд олон хүмүүсийн энэ хохилын асуудлыг баагдуулах хээгтэй” гэжээ.

                                              ҮНДЭСЛЭХ нь:

      1. Т******* *******, зохицуулалтын газа, Тө ******* газын нэхэмжлэлтэй нийслэлийн Засаг дагад холбогдох захигааны хээгт хуульд заасан жумын дагуу авагдаж, шүүх хуалдаанаа хэлэлцэгдсэн нотлох баимтуудад тулгуулан до дудсан үндэслэлээ нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хээгсэхгүй болгож шийдвэлэлээ.

2. Нэхэмжлэгч Тө ******* газа, Т******* *******, зохицуулалтын газаас нийслэлийн Засаг дагад холбогдуулан “ Засаг дагын 2002 оны 12 дугаа саын 31-ний өдийн дугаа захиамжийн “Ц********” ХХК болон Тө, ******* газат холбогдох хэсгийг тус тус илт хууль бус захигааны акт болохыг тогтоолгох, нийслэлийн Засаг дагын 20 оны 10 дугаа саын 28-ны өдийн дүгээ захиамжийн “Б*************” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах”-ыг хүссэн шаадлага бүхий нэхэмжлэл гагажээ.

3. Хээгт авагдсан баимтуудаас үзвэл ““Игэн Д.Б************ нь Т******* хоооны 2000 оны 07 дугаа саын 20-ны өдийн 1 дүгээ тогтоолоо Тө засгийн үйлчилгээний баилга засваын анги төийн өмчит үйлдвэийн газыг дуудлага худалдаагаа, 85.000.000 төгөгөө хувьчилж,

Дээх тогтоолын дагуу Т******* хоооны 20 оны 12 дугаа саын 20-ны өдийн ******* дугаа “Хувьчлалын тайлан батлах тухай” тогтоол гач, шинэ өмчлөгч Д.Б********** “Баилга байгууламж: Банзан склад, 2 давха тоосгон баилга, цайны газын баилга, цехийн бетонон хашаа, 10 машины гааж”-ийг шилжүүлж,

улмаа Д.Б********* нь үл хөдлөх эд хөөнгө ошин байх газыг эзэмшихээ хүсэлт гагасны дагуу нийслэлийн Засаг дагын 2002 оны 12 дугаа саын 31-ний өдийн дугаа захиамжаа түүний үүсгэн байгуулсан “Ц***********” ХХК-д 11290 м.кв газыг “Газын тухай хуулийн 22 дугаа зүйлийн 2 дахь хэсгийн 4, игэдийн Төлөөлөгчдийн Хулын тэгүүлэгчдийн 1995 оны 86 дугаа тогтоол, Хот байгуулалт, газын хаилцааны газын Техникийн зөвлөлийн 2002 оны 11 дүгээ саын 20, 2002 оны 12 дугаа саын 20-ны өдийн хуалдааны дүгнэлтийг тус тус үндэслэн” газа ашиглах эхийг баталгаажуулж, мөн захиамжаа Тө засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газат агуулах, аж ахуйн зоиулалтаа м.кв газыг тус тус олгож шийдвэлэсэн байна.

Засаг дагын 2006 оны 09 дүгээ саын 21-ний өдийн 460, 21 оны 08 дугаа саын 18-ны өдийн 611 дүгээ захиамжаа “Ц**********” ХХК-ийн газа эзэмших эхийн гэчилгээний хугацааг сунгаж,

20 оны 10 дугаа саын 28-ны өдийн дүгээ захиамжаа “Газын тухай хуулийн 21 дүгээ зүйлийн 21.2.3, 38 дугаа зүйлийн 38.4, игэдийн Төлөөлөгчдийн Хулын 20 оны 5/ дүгээ тогтоолыг тус тус үндэслэн “М**************” ХХК-ийн /хуучнаа “Ц**************” ХХК/ 11290 м.кв газыг “Б**************” ХХК-д шилжүүлсэн”” үйл баимтууд тогтоогдож байна. 

4. Газын тухай хуулийн /1994 он/ 22 дугаа зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Аймаг, нийслэлийн Засаг дага газын хаилцааны талаа дааахь бүэн эхийг хээгжүүлнэ”, 4 дэх заалтад “Сум, дүүгийн Засаг дагын саналыг хагалзан аймаг, нийслэлийн хөгжилд чухал ач холбогдол бүхий ажил, үйлдвэлэл эхлэх игэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад газа ашиглуулах талаа шийдвэ гагах”, 30 дугаа зүйлийн 3 дахь хэсэгт “Аж ахуйн нэгж, байгууллага газа эзэмших тухай хүсэлтэд дааахь зүйлийг тусгана”, 4 дэх заалтад “Эзэмших газын засаг захигаа, нутаг дэвсгэийн нэгжийн хаьяалал, хэмжээ, байшлыг хауулсан зуаг” гэж тус тус заасан.

5. Үндэсний ахивын газаас исэн Тө засгийн үйлчилгээний баилга ангийн үндсэн хөөнгийг үнэлсэн тухай 2000 оны 5 саын 17-ны өдийн тайланд “... баилга ангийн гадна талын бетон хашааг зацуулсан матеиалыг хагалзан 620,000 төгөгөө үнэлэв. Хаин гувалжингийн гүүний очим байладаг модон агуулах нь 19 онд ашиглалтад осон 72 м.кв талбайтай, бетон сууьтай банзан хана, хучилттай, ихээхэн хуучич муудсан тул үнийг 40,000 төгөгөө тогтоов” гэж,

Мөн нийслэлийн Засаг дагын 2002 оны дугаа захиамжаа Тө ******* газат олгосон газын хувийн хээгт “20 оны 02 дугаа саын 07-ны өдө, Тө засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газын дэд дага Л.Г*********** Хот байгуулалт, газын хаилцааны газатай “... газын нийт хэмжээ м.кв” байхаа газа эзэмших гэээ байгуулсан,

Тө, засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газын 2002 оны 10 дугаа саын 16-ны өдийн 324 дүгээ албан бичигт “Тө, засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газын аж ахуйн хашаа нь ******* дүүгийн нутаг гуважингийн гүүийн зүүн уд талд байладаг болно. Дээх газыг баталгаажуулж өгөхийг хүсье. Хашааны байшлыг хавсагав” гээд хавсагасан кадастын зуагт “Нийт талбай м.кв” гэжээ.

6. Дээх баимтуудаас дүгнэвэл, ******* дүүгийн**** дүгээ хооонд байлалтай 19 онд ашиглалтад оуулсан модон агуулахыг игэн Д.Б****** хувьчилсан, 2002 онд нэхэмжлэгч Тө ******* газа нь м бүхий газыг хоё хувааж салган газа эзэмших эхээ баталгаажуулахдаа м.кв гэдгийг мэдэж, хүлээн зөвшөөөн, хүсэлт гаган, холбогдох матеиалыг хаиуцагчид бүдүүлэн өгсөн байна.

7. Өөөө хэлбэл, хаиуцагч нийслэлийн Засаг дага нэхэмжлэгч Тө, засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газа  болон гуавдагч этгээд “Ц**********” ХХК-ийн бүдүүлэн өгсөн матеиалын дагуу, хуульд заасан эх хэмжээний хүээнд м бүхий захигааны акт болох 2002 оны дугаа захиамжийг гасан тул “... тухайн банзан склад нь одоо магаж байгаа газат байгаагүй, Тө, засгийн үйлчилгээний баилга, засваын ангийг хувьчлахтай холбоотой игэн Д.Б********* шилжүүлж, хүлээлгэн жагсаалтад ******* дүүгийн *** дугаа хооонд байлах Тө, засгийн өгсөн хөөнгийн үйлчилгээг эхлэх газын эзэмшил, ашиглалтын газа ооогүй ...” гэх нэхэмжлэгчийн тайлбаыг хүлээн авах боломжгүй юм. 

8. Нэхэмжлэгч нааас нийслэлийн Засаг дагын 2002 оны дугаа захиамжийг “Захигааны еөнхий хуулийн 47 дугаа зүйлийн 47.1.6 дахь хэсэгт заасан захигааны акт гагах эх зүйн үндэслэл байгаагүй” гэсэн үндэслэлээ илт хууль бус болохыг тогтоолгохоо магажээ.

9. Захигааны акт гаах эх зүйн үндэслэл байгаагүй гэдэгт захигааны байгууллага албан тушаалтны тухайн хаилцааг хуулиа зохицуулаагүй байхад болон хуулиа тогтоосон хязгаалалтыг зөчсөн, түүнчлэн хуулиас гадуу нэмэлт хязгаалалт тогтоосон зээг бүэн эхээ хэтүүлэн захигааны акт гагасныг ойлгоно.

10. Нэхэмжлэгч наын магаж байгаа “... тухайн үед хувьчлал явагдаагүй, Д.Б************ өөийн хувьчилж авсан үл хөдлөх хөөнгийн матеиалыг бүдүүлэн өө газат газа эзэмших эх авсан учаас газыг хууль бусаа шилжүүлсэн” гэх үндэслэл нь хуульд заасан илт хууль бусын үндэслэлд хамааахгүй.

11. Нөгөө талаас, нэхэмжлэгчийн магаж буй дээх үндэслэл нь захигааны акт хууль бус болох талаах үндэслэл байх бөгөөд энэхүү тайлбат тулгуулан актыг илт хууль бусад тооцох боломжгүй.

12. Газын тухай хуулийн 60 дугаа зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт “Игэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага газатай холбогдон үүссэн мы талаа энэ хуулийн 60.1.1, 60.1.2, 60.1.З-т заасан байгууллага, албан тушаалтны гагасан шийдвэийг эс зөвшөөвөл уг мыг тэдгээийн дээд шатны албан тушаалтан, байгууллага, эсхүл шүүхээ шийдвэлүүлнэ” гэж заасан.

13. Хээгт авагдсан баимтууд болох нэхэмжлэгч болон гуавдагч этгээд “Ц**********” ХХК наын газын хувийн хээг, Тө, засгийн үйлчилгээ, аж ахуйг эхлэх газын 2007 оны 11 дүгээ саын 19-ны өдийн , 2009 оны 11 дүгээ саын 09-ний өдийн 549, 23 оны дүгээ саын 09-ний өдийн 12, 25 оны 06 дугаа саын 16-ны өдийн , 27 оны дүгээ саын 09-ний өдийн зээг албан бичгүүдээ нэхэмжлэгч на м бүхий газыг “Ц***********” ХХК-ийн нэ дээ шилжсэн болохыг 2002 онд, цаашилбал 2007 он гэхэд мэдсэн байсан нөхцөл байдал тогтоогдож байна.

. Гэвч дээх хугацаануудаас хойш нийслэлийн Засаг дагын 2002 оны дугаа м бүхий актыг хүчингүй болгуулах үндэслэлээ магаагүй, одоо илт хууль бус гэж нэхэмжлэлийн шаадлага гагаж байгааг шүүх хүлээн авах боломжгүй.

15. Тиймээс нийслэлийн Засаг дагын 2002 он дугаа захиамжийг илт хууль бус болохыг тогтоох нэхэмжлэлийн шаадлагыг ханган шийдвэлэх үндэслэлгүй, уг захиамжийн дагуу м бүхий газыг гуавдагч этгээд “Б************* ХХК-д шилжүүлсэн нийслэлийн Засаг дагын 20 оны дүгээ захиамж нэхэмжлэгчийн эх, хууль ёсны ашиг сонихлыг зөчөөгүй, хаиуцагчийн хууль бус үйлдэл тогтоогдохгүй байх тул хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй байна.

16. Захигааны еөнхий хуулийн 4 дүгээ зүйлийн 4.2.8 дахь хэсэгт “Хууль ёсны итгэлийг хамгаалах” зачмыг захигаа үйл ажиллдаа баимтлахаа хуульчилсан.

17. Хээгт авагдсан баимт, хэгийн оолцогчийн тайлбааас үзвэл гуавдагч этгээд “Б*************” ХХК м бүхий газа дээ гуилын үйлдвэ баихаа тоног төхөөөмж авчисан, мөн газыг худалдан авсан зээг мөнгөн дүнгээ илэхийлэгдэх эх, хууль ёсны ашиг сонихол үүссэн байна.

18. Нэхэмжлэгч нь м бүхий захигааны актуудыг хууль зүйн үндэслэлгүй байсан гэж магаж байгаа бол 2002 онд газа эзэмшүүлэх эх шилжихэд, 2007 онд /албан бичигт дудсанаа/ мэдсэн үеэс гуавдагч этгээдэд газа эзэмших эх шилжихээс өмнө энэхүү асуудлыг шүүхэд хандаж шийдвэлүүлэх эх нь нээлттэй байсан болохыг дудах нь зүйтэй.

19. Иймд дээх үндэслэлүүдээ нэхэмжлэгч наын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хээгсэхгүй болгон шийдвэлэх нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэлээ.

            Захигааны хээг шүүхэд хянан шийдвэлэх тухай хуулийн 106 дугаа зүйлийн 106.1, 106.3, 106.3. дэх заалтад заасныг тус тус удидлага болгон

                                                        ТОГТООХ нь:

1. Газын тухай хуулийн /1994 он/ 22 дугаа зүйлийн 2 дахь хэсгийн 4, 30 дугаа зүйлийн 3 дахь хэсгийн 4 дэх заалт, Газын тухай хуулийн 60 дугаа зүйлийн 60.2, Захигааны еөнхий хуулийн 4 дүгээ зүйлийн 4.2.8 дахь заалтыг тус тус баимтлан Т******* *******, зохицуулалтын газа, Тө, ******* газаас “ Засаг дагын 2002 оны 12 дугаа саын 31-ний өдийн дугаа захиамжийн “Ц**********” ХХК болон “Тө ******* газа”-т холбогдох хэсгийг тус тус илт хууль бус захигааны акт болохыг тогтоолгох, нийслэлийн Засаг дагын 20 оны 10 дугаа саын 28-ны өдийн дүгээ захиамжийн ““Б*******************” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах” шаадлага бүхий нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хээгсэхгүй болгосугай. 

2. Улсын тэмдэгтийн хуаамжийн тухай хуулийн 41 дүгээ зүйлийн 41.1.3-т заасны дагуу нэхэмжлэгч на улсын тэмдэгтийн хуаамж төлөөгүй болохыг дудсугай.

3. Захигааны хээг хянан шийдвэлэх тухай хуулийн 1 дүгээ зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт зааснаа хэгийн оолцогчид болон тэдгээийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч на шийдвэийг эс зөвшөөвөл шийдвэийг гадаж авсан өдөөс хойш хоногийн дото давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гагах эхтэйг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

 

                      ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                      Л.ӨЛЗИЙЖАРГАЛ