Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2020 оны 07 сарын 23 өдөр

Дугаар 184/ШШ2020/02340

 

0******* 0******* 23 *******84/ШШ**************/02340

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч В.Амартүвшин даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: ******* дүүргийн *******-р хороо, Хилчний *******-р гудамжны ******* тоотод оршин суух, ******* овогт ******* ******* /ЧИ45**************0*******02/,

Нэхэмжлэгч: ******* дүүргийн *******-р хороо, Хилчний *******-р гудамжны ******* тоотод ******* дор оршин суух, ******* овогт /ЧИ*******00*******2/ нарын нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Сонгинохайрхан дүүрэг, *******-р хороо, Хилчиний *******-р гудамж ******* тоотод оршин суух, ******* овогт /ЧИ*******4*******23**************5/-д холбогдох,

Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дугаар хороо, /*******8*******40/, , , , тоотод байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-2**************0*******355 дугаартай 2*******42.23 мкв талбайтай, контор, агуулах, гараж, уурын зуухны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгчөөр тогтоолгох тухай нэхэмжлэлд ************** оны 06р сарын **************ний өдөр иргэний хэрэг үүсгэж, хянан хэлэлцэв.

шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б., хариуцагч С., шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга М.Төгөлдөрмөнх нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Нэхэмжлэгч нараас шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б. ************** оны 0******* дугаар сарын 23-ны өдөр шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар, хүсэлтдээ:

Иргэн Б. *******, С. нар нь өөрийн төрсөн хүү, мөн төрсөн дүү болох С.тай хамт модон эдлэлийн үйлдвэрлэл эрхэлдэг бөгөөд *******08 онд хамтын үйл ажиллагаанаасаа олсон хуримтлалаар Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дугаар хороо, /*******8*******40/, ,,, тоотод байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-2**************0*******355 дугаартай 2*******42.23 мкв талбайтай, контор, агуулах, гараж, уурын зуухны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг барьж ашиглалтанд оруулан өнөөдрийг хүртэл гэр бүлийн хамтын бизнесээ явуулж байгаа билээ.

Тухайн үед нэхэмжлэгч нар нь хууль эрх зүйн мэдлэг дутуу байсны улмаас төрсөн хүү, мөн төрсөн дүү болох С.ын нэр дээр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээ гарсныг мэдээгүй ба төрөөс олгож буй орон сууцны 8 хувийн зээлд хамрагдах зорилгоор банк санхүүгийн байгууллагад хандах үед энэ орон сууцны өмчлөх эрхийг *******08 онд С. өөрийн нэр дээр бүртгүүлсэн болохыг мэдлээ.

Нэхэмжлэгч нар нь хамтран өмчлөгчөөр бүртгүүлэх саналаа С.од удаа дараа уламжилсан боловч төрөл бүрийн шалтаг хэлж хойшлуулах, одоо ямар ч боломжгүй болсон гэх мэт тайлбар хэлж, ойлголцохгүй байх тул Монгол улсын иргэний хуулийн *******08 дугаар зүйлийн *******08.******* /Хуульд зааснаар эсхүл хэлцлийн үндсэн дээр хоёр буюу түүнээс дээш этгээд хөрөнгийг дундаа хэсгээр буюу хамтран өмчилж болно/, **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2 /Хоёр буюу түүнээс дээш этгээдийн тус тусын өмчлөлийн зүйл болох хөдлөх эд хөрөнгө нийлсэн, холилдсоны үр дүнд салгах боломжгүй эд хөрөнгө шинээр бий болсон бол тэгээд өмчлөгчид нь шинээр бий болсон эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгч байна/-д заасны дагуу иргэн Б.*******, С. нарыг Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дугаар хороо, /*******8*******40/, ,,, тоотод байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-2**************0*******355 дугаартай, 2*******42.23 м.кв талбайтай, контор, агуулах, гараж, уурын зуухны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгчөөр тогтоож өгнө үү гэжээ.

 

Хариуцагч С.оос ************** оны 06-р сарын -ны өдөр шүүхэд ирүүлсэн болон ************** оны 0******* дугаар сарын 23-ны өдөр шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа:

Миний ээж Б. *******, төрсөн эгч болох С. нар нь маргаан бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгчөөр тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан, Б.*******, С. нар нь хууль эрх зүйн мэдлэг муу байсны улмаас С.ын нэр дээр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээ гарсныг мэдээгүй, саяхнаас мэдлээ хэмээсэн нь үндэслэлгүй худал.

Харин ч С. миний бие нь хамтран өмчлөгчөөр бүртгуүлэхийг удаа дараа уламжилсан боловч тухайн үедээ хүлээн аваагүй тул миний бие нь дан ганц өөр дээрээ бүртгүүлж өмчлөх эрхийн гэрчилгээг авсан. Нэхэмжлэгч нар нь барилга баригдах үед хэн нь яг хэд хичнээн төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийснийг одоо тогтоох ямар ч боломжгүй, тухайн үедээ ээж, эгчийг надад тусалж байна хэмээн бодож байснаас өөр зүйлгүй.

Мөн энэ бизнесийг эхнээс нь надтай хамт эрхэлж байгаа С., миний төрсөн эгч болох С. /одоо нас барсан/-ийн Сэргэлэн гэх хүмүүс аль нь ч ийм шаардлага гаргаагүй, гаргах ч үгүй.

Миний бие нь банкны 2 удаагийн зээлийн барьцаанд тавьж үйлдэрлэлийн зээл авсан бөгөөд сүүлийн жилүүдийн эдийн засгийн хямрал, хүн амын худалдан авах чадвар эрс буусантай холбоотойгоор бизнес маань муудаж одоо шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага дээр ажиллагаа хийгдэж байна. Шүүхийн шийдвэрүүдэд дурдсан их хэмжээний төлбөрийг миний бие нь богино хугацаанд төлж барагдуулах боломжгүй, энэ ондоо багтаж өр төлбөрөөс гарахаар ажиллаж байна.

Б.*******, С. нарын нэхэмжлэлийг шүүх хүлээн авсан тохиолдолд дээрх үл хөдлөх эд хөрөнгийг бусдад худалдан борлуулж өр төлбөрөөс гарахад хүндрэл учирна, тэгээд ч зээлийн барьцаанд байгаа тул хамтран өмчлөгчөөр бүртгүүлэх боломжгүй.

Урьд энэ үл хөдлөх хөрөнгийг тааламжтай үнээр бусдад худалдаж чадвал ээж Б.*******, эгч . нарт тодорхой хувь өгөхөө амалж байна гэж тайлбар гаргасан бөгөөд энэ шүүх хуралдаанд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрч байна, хамтран өмчлөгчөөр тогтооход татгалзах зүйлгүй, өөр нэмж гаргах тайлбаргүй гэв.

 

Хэргийн оролцогчийн гаргасан нотлох баримтыг тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан үзсэний үндсэн дээр тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ НЬ:

Нэхэмжлэгч Б.*******, С. нар нь хариуцагч С.од холбогдуулж, Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дугаар хороо, /*******8*******40/, , , , тоотод байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-2**************0*******355 дугаартай 2,*******42 мкв талбайтай, контор, агуулах, гараж, уурын зуухны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгчөөр тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ. /хх-*******-2/

Хариуцагч С. ************** оны 06-р сарын -ны өдрийн тайлбараар ...нэхэмжлэгч нар нь хууль эрх зүйн мэдлэг муу байсны улмаас, ... ын нэр дээр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээ гарсныг мэдээгүй, саяхнаас мэдлээ хэмээсэн нь үндэслэлгүй худал., миний бие нь хамтран өмчлөгчөөр бүртгуүлэхийг удаа дараа уламжилсан боловч тухайн үедээ хүлээн аваагүй тул миний бие нь дан ганц өөр дээрээ бүртгүүлж өмчлөх эрхийн гэрчилгээг авсан. ... тухайн үедээ ээж, эгчийг надад тусалж байна хэмээн бодож байснаас гэж маргаж тайлбар өгсөн боловч шүүх хуралдаанд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрсөн тайлбар гаргажээ. /хх-23-/

 

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.

 

Хариуцагч С. нь маргаан бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгч болох нь хэрэгт авагдсан улсын бүртгэлийн Ү-2**************0*******355 дугаарт бүртгэсэн, /нэг хүний өмч/ №000039400 тоот гэрчилгээ /хх-9/-гээр тогтоогдож байна.

Хариуцагч С. нь Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн **************6 оны *******2 дугаар сарын 02-ны өдрийн *******84/ШШ**************6/0*******583 дугаартай захирамжаар банк ХХК-д 4,294,000 төгрөг төлөхөөр,

Мөн шүүхийн ********************* оны 02 дугаар сарын 3*******-ний өдрийн шүүгчийн *******84/ШШ*********************/00433 дугаар захирамжаар банк ХХК-д 323,536,929 төгрөг төлөх, төлбөрийг барагдуулаагүй тохиолдолд маргаан бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шийдвэрлэсэн шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэр, мөн шүүхийн ********************* оны 03-р сарын 23-ны өдрийн №34*******, ********************* оны 05 дугаар сарын 08-ны өдрийн №562 тоот гүйцэтгэх хуудас тус тус олгогдсон, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа явагдаж буй зэрэг үйл баримт зохигчийн тайлбар, хүсэлт, шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар, хэрэгт авагдсан баримтуудаар тус тус тогтоогдож байна. /хх-**************-22/

Нэхэмжлэгч Б.*******, С. болон итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б. нар нь нэхэмжлэлийн үндэслэл, шаардлагаа ... хамтын үйл ажиллагаанаас олсон хуримтлалаар, С. үл хөдлөх эд хөрөнгөө худалдсан орлого /60 сая төгрөг/-оор уг эд хөрөнгөд хувь нийлүүлсэн гэж тайлбарлаж,

-хариуцагч С. ...хамтран өмчлөгчөөр тогтооход татгалзах зүйлгүй гэж хүлээн зөвшөөрөх ба Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хууль /25.2.2, 38.*******/-д зааснаар ...зохигч энэ тохиолдолд нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн үндэслэл, шаардлагаа, хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрсөн өө баримтаар нотлох үүрэгтэй бөгөөд хэрхэн яаж, ямар хөрөнгө, хураамж оролцуулсан болох нь баримтаар нотлоогүй байна.

Түүнчлэн нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б. шүүх хуралдаанд гаргасан ...энэ хөрөнгийг шинээр бий болгосон, зохигч *******0******* онд ************** га газрыг эзэмших эрхтэй аваад *******08 онд барилгыг шинээр барьсан. Хамтран эзэмшигчгүйгээр ганцхан ын нэр дээр гэрчилгээг гаргуулсан гэх тайлбар нь,

Хариуцагч С.ын шүүх хуралдаанд өгсөн ... Хуучин энэ газар, барилга нь Тагнуулын ерөнхий газрын барилгын импексийн газар байсан юм, Төрийн өмчийн хорооноос явуулсан дуудлага худалдаанд би оролцсон. Дуудлага худалдаанд хоосон 2 агуулахыг *******6 сая төгрөгөөр, газрын хамт **************6 сая төгрөгөөр худалдаж авсан. Сүүлийн модны үйлдвэрийн байрны барилгыг би өөрөө барьсан юм. Гараж бол анх 4 хоосон хана байсныг дээврийг нь битүүлсэн юм гэх тайлбараар няцаагдаж байна.

Иргэний хуулийн *******08 дугаар зүйлийн *******08.*******., *******08.2-т зааснаар ...Хуульд зааснаар, эсхүл хэлцлийн үндсэн дээр хоёр буюу түүнээс дээш этгээд хөрөнгийг дундаа хэсгээр буюу хамтран өмчилж болно. Дундаа өмчлөгч тус бүр бусад өмчлөгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолд харшлахгүйгээр гуравдагч этгээдийн эзэмшлээс өмчлөлийн зүйлээ бүхэлд нь шаардах эрхтэй.,

Мөн хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2-д ... Хуульд зааснаар, эсхүл хэлцлийн үндсэн дээр хоёр буюу түүнээс дээш этгээд хөрөнгийг дундаа хэсгээр буюу хамтран өмчилж болно. Хоёр буюу түүнээс дээш этгээдийн тус тусын өмчлөлийн зүйл болох хөдлөх эд хөрөнгө нийлсэн, холилдсоны үр дүнд салгах боломжгүй эд хөрөнгө шинээр бий болсон бол тэдгээр өмчлөгчид нь шинээр бий болсон эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгч байна гэж заасан бөгөөд хуульд заасан эдгээр үндэслэл зохигчийн тайлбар, баримтаар тогтоогдохгүй байна.

Хуульд зааснаар ... өмч нь аливаа гэрээ, хэлцлийн үндсэн дээр улсын бүртгэлийн гэрчилгээнд хамтран эзэмшигчийг бүртгэж, нэмэлт өөрчлөлт оруулж болох бөгөөд зохигчийн үндэслэл, шаардлага, хүлээн зөвшөөрөл нь ... нэхэмжлэгч нарын эдийн ба эдийн бус баялагтай холбоотой эрх нь зөрчигдсөн, бусдын эрх, эрх чөлөө, ашиг сонирхлыг хамгаалах үндэслэл баримтаар тогтоогдохгүй байна.

Иймд дээрх үндэслэлээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

Нэхэмжлэгч нар нь Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******.2-т зааснаар эд хөрөнгийн бус, түүнчлэн үнэлэх боломжгүй нэхэмжлэл гэж үзэж тус бүр *******0,*******0 төгрөг төлсөн байна.

Нэхэмжлэгч нар Хамтран өмчлөгчөөр тогтоолгох гэж шаардлагаа тодорхойлсон боловч бүртгэлийн газраас олгосон гэрчилгээнд үнийн дүн заагаагүй бол Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлийн 63.*******.2-д зааснаар үнэлэх боломжтой нэхэмжлэл, шаардлагыг Үл хөдлөх эд хөрөнгө гаргуулах тухай гэж үзэж, эд хөрөнгийн тухайн үеийн зах зээлийн үнийн дүнгээр, зах зээлийн үнийн дүн тодорхой бус байгаа тохиолдолд нотлогдсон хэмжээгээр буюу зохигч тодорхойлсноор улсын тэмдэгтийн хураамж тооцно.

Дээрх хүчин төгөлдөр 2 шүүхийн шийдвэр, шийдвэр гүйцэтгэлийн баримт, зохигчийн тайлбараар /60*******,8,929 төгрөг, 3/*******=*******2,6*******0,9*2/ буюу нэхэмжлэлийн үнийн дүнг 405,2*******,6*******9 төгрөгөөр тодорхойлж, улсын тэмдэгтийн хураамж 2,*******84,053 төгрөг ба нэхэмжлэгчийн урьдчилан төлсөн *******40,400 төгрөгийг хасч Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 58 дугаар зүйлийн 58.*******-д зааснаар дутуу төлсөн 2,043,653 төгрөгийн улсын тэмдэгтийн хураамжийг нөхөн гаргуулахаар шийдвэрлэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.2.3 дахь хэсэг, мөн хуулийн **************6, **************8 дугаар зүйлүүдэд тус тус заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ НЬ:

*******.Иргэний хуулийн *******08 дугаар зүйлийн *******08.*******, мөн хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2-д зааснаар хариуцагч од холбогдох, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дугаар хороо, /*******8*******40/, , , , тоотод байрлах, 2,*******42 мкв талбайтай, үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамтран өмчлөгчөөр тогтоолгох тухай нэхэмжлэгч Б.*******, С. нарын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн *******.*******.*******., Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5******* дугаар зүйлийн 5*******.*******., 58 дугаар зүйлийн 58.*******-д тус тус зааснаар нэхэмжлэгч нарын улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн *******40,400 төгрөгийг улсын орлогод үлдээж, нэхэмжлэгч Б.*******, С. нараас улсын тэмдэгтийн хураамжид дутуу төлсөн 2,043,653 төгрөгийг гаргуулж улсын орлогод оруулсугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.4, **************9.5, **************9.*******-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба шүүх хуралдаанд оролцсон тал ******* хоног өнгөрснөөс хойш *******4 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шийдвэрийг гардуулсан эсхүл хүргүүлснээр гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч гардан авснаас хойш *******4 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргаж болохыг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ В.АМАРТҮВШИН