2023 01 13 184/ШШ2023/00303

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны Ж.Лхагвасүрэн

 

: УБ, ******* дүүрэг 8-р хороо, ******* ******* ******* 9 гудамж 333 тоотод оршин суух ******* ******* овогт *******гийн ******* /*******/, мөн хаягт оршин суух овогт // нарын нэхэмжлэлтэй

 

Хариуцагч: УБ, дүүрэг 5-р хороо, гудамж-3 хаягт байрлах //-т холбогдох

 

ажиллагааг хүчингүй болгож, орон сууцны өмчлөх эрхийг шилжүүлж, захиран зарцуулах эрх сэргээхийг даалгах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Ш : нэхэмжлэгч Д.*******, С., нэхэмжлэгч нарын өмгөөлөгч Б., хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б., гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч У., түүний өмгөөлөгч М., Л. .

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Д.*******, С. нар нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тайлбарлаж байна. Үүнд:

 

... бид 2014.01.22-ны өдөр ББСБ ХХК-аас сарын 3,2 хувийн хүүтэй, 24 сарын хугацаатай 30 сая төгрөг зээлсэн ... Д.******* миний биеийн эрүүл мэндийн байдал муудсаны улмаас зээлийн үүргээ биелүүлж чадахгүй хугацаа алдсан бөгөөд зээлдэгч нэхэмжлэл гаргаж ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүгчийн 2017.03.03-ны өдрийн №2396 дугаар захирамжаар Д.*******, С. бидний зүгээс нийт 45,391,268 төгрөг хэсэгчлэн төлөхөөр харилцан тохиолцож, эвлэрлийг баталсан. Шүүгчийн захирамжийг албадан биелүүлэх ажиллагааг газраас явуулж, бидний өмчлөлийн улсын бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэлтэй, дүүрэг 1-р хороо, -ын айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг битүүмжилж, хураасан. ... гэтэл газраас 2019.04.12-ны өдөр анхны албадан дуудлага худалдаагаар бидний өмчлөлийн үл хөдлөх хөрөнгийг худалдан борлуулах ажиллагаа явуулахдаа Шүүхийн тухай хууль болон Иргэний хуулийг ноцтой зөрчсөн. Дуудлага худалдаа явуулахдаа хууль бусаар дуудлага худалдаа дэнчин тавиагүй хүнийг дуудлага худалдааны оролцогчоор бүртгэсэн, оролцуулсан, дуудлага худалдааны ялагчаар тодруулсан, бусдад худалдсан ажиллагааг явуулж улмаар үл хөдлөх хөрөнгийг бусдын өмчлөлд хууль бусаар шилжүүлсэнд гомдолтой байна.

Тодруулбал газраас 2019.04.12-ны өдөр явуулсан анхны албадан дуудлага худалдаанд бидний өмчлөлийн үл хөдлөх хөрөнгийг худалдан авахаар Ж. гэж хүн дэнчин тавьж оролцон, дуудлага худалдааны ялагч болж 48,900,000 төгрөгөөр худалдан авсан талаар мэдэгдсэн. Гэтэл Ж. нь 2019.04.16-ны өдөр 4,700,000 төгрөгийг гүйцэтгэлийн дансанд аас ялагчийн мөнгө, дэнчин гэсэн гүйлгээний утгатай шилжүүлсэн, 2019.04.25-ны өдөр 44,300,000 төгрөгийг гүйцэтгэлийн дансанд худалдан авалтын үлдэгдэл Ж. 1-27 2 айл 19 тоот гэсэн гүйлгээний утгатайгаар шилжүүлсэн байна.

Хариуцагч нь 2019.04.11-ний өдрийн 14:00 цагаас 17.30 минутын хооронд дуудлага худалдааны дэнчинг хуульд заасан хэмжээнд тухайлан заасан кассад тушааж, баримтын нэг хувийг авсан мөн дуудлага худалдаанд оролцох хүсэлт, эрх, үүрэгтэй танилцсан баримтыг бүрдүүлсэн иргэний оролцогчоор бүртгэх үүрэгтэй. Мөн Шүүхийн тухай 70 дугаар зүйлийн 70.4-т заасны дагаа дэнчин төлсөн оролцогчийг албадан дуудлага худалдаанд оролцуулах үүрэгтэй. Гэтэл Ж. нь дуудлага худалдааны дэнчин хүлээн авах хугацаа буюу 2019.04.11-ний өдрөөс даруй 5 өдрийн хойно 4,700,000 төгрөгийг дансанд дэнчин гэсэн утгаар шилжүүлсэн байна. Ж. нь 2019.04.12-ны өдөр явуулсан анхны албадан дуудлага худалдааны оролцогч биш. Хуульд заасан шаардлага хангаагүй хүнийг дуудлага худалдааны оролцогчоор бүртгэсэн, дуудлага худалдаанд оролцуулсан, дуудлага худалдааны ялагчаар тодруулсан ажиллагаа хүчин төгөлдөр бус. Тиймээс дуудлага худалдааны ялагч бус хүнд үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг шилжүүлж байгаа ажиллагаа мөн хүчин төгөлдөр бус юм. ... 2019.05.07-ны өдөр хариуцагчаас Ж.ын дансанд 49,000,000 төгрөгийг АДХ-ны дэнчин буцаав гэсэн гүйлгээний утгатайгаар буцаасан байдаг. Харин 2021.12.21-ний өдөр газраас дахин Ж.тай холбогдон 48,300,000 төгрөгийг дансандаа 20 айл 19 тоот Ж. ялагч гэсэн гүйлгээний утгатайгаар тушаалгасан. Шийдвэр ажиллагаанд нэхэмжлэгч С.г өнөөдрийг хүртэл 5 жилийн хугацаанд нэг ч удаа дуудаж, ажиллагаанд оролцуулж байгаагүй ба оролцож байсан талаар баримт, тэмдэглэл огт байхгүй.

... 2022.02.18-ны өдөр т хандан үлдэгдэл төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулан, ажиллагааг битүүмжлэн, хураасан үл хөдлөх хөрөнгөө буцаан авах хүсэлтэй байгаа талаар хандахад гүйцэтгэгчээс төлбөрийн үлдэгдэл 21,557,758 төгрөг байгаа талаар мэдэгдэл гардуулсан. Үүний дагуу бид 2022.02.19-ний өдөр 10,000,000 төгрөг, 2022.02.20-ны өдөр 5,000,000 төгрөг, 2022.02.21-ний өдөр 6,557,758 төгрөгийг гүйцэтгэлийн дансанд тушааж, төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулан баримт бичгийг дуусгавар болгосон. Гэтэл бидний үл хөдлөх хөрөнгийг Ж.т шилжүүлсэн гэх хариуг өгч, бидний эрх ашгийг ноцтойгоор зөрчсөн байх тул бид хэлтсийн дарга бөгөөд ахлах гүйцэтгэгч М.д 2022.01.17-ны өдөр гомдол гаргахад боломжгүй гэсэн хариуг өгсөн. Би 2022.01.31-ний өдөр дахин албаны дарга Б.д хандан дээрх ажиллагаатай холбоотой гомдлоо гаргахад 2022.03.15-ны өдөр мөн боломжгүй гэсэн хариуг ирүүлсэн ... Нэхэмжлэгч 2022.06.06-ны өдөр нэхэмжлэлийн ихэсгэсэн шаардлагадаа: ... газраас үл хөдлөх хөрөнгийг хурааснаас хойш 1 сарын дотор буюу 30 хоногийн дотор хөрөнгийг үнэлж, оролцогч талуудад мэдэгдэж, тэмдэглэл хөтлөх үүргээ биелүүлээгүй. Бидний өмчлөлийн хөрөнгийг хурааснаас хойш 36 дахь өдөр буюу 2019.02.15-ны өдөр хуульд заасан хугацаа 6 хоногоор хэтэрсний дараа үнэлсэн үнэлгээг Д.******* надад мэдэгдсэн, харин С.д мэдэгдээгүй, мэдэгдэх ажиллагааг баталгаажуулах гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл хөтлөх үүргээ биелүүлээгүй. Өөрөөр хэлбэл 55.1-д заасныг зөрчсөн ажиллагаа явуулсан ... шүүгчийн захирамжийн дагуу төлбөрт хураагдсан орон сууцтай холбоотой ажиллагаа түдгэлзүүлсэн байхад захирамж гарсан өдрөөс хойш 7 хоногийн дараа 2019.05.07-ны өдөр Ж.ын дансанд 49,000,000 төгрөгийг буцаан шилжүүлж, захирамжийг зөрчсөн ... харин бид ажиллагаа хэсэгчлэн түдгэлзсэн байхад төлбөрөө тасралтгүй төлж байсан бөгөөд тодруулбал 2017 онд 1,009,000 төгрөг, 2018 онд 2,875,000 төгрөг, 2019 онд 660,000 төгрөг, 2020 онд 10,340,510 төгрөг, 2021 онд 6,300,000 төгрөг, 2022 онд 21,557,758 төгрөг тус тус төлж төлбөрийг бүрэн барагдуулж, дуусгавар болгосон. Бидний зүгээс төлбөрийг бүрэн барагдуулсан байхад хууль бусаар бидний өмчлөлийн хөрөнгийг бусдад үндэслэлгүйгээр шилжүүлж, хууль бус ажиллагаа явуулсанд гомдолтой байна ... Иймд Шүүхийн тухай 55.1-д заасан үл хөдлөх хөрөнгийг хурааснаас хойш 1 сарын дотор хөрөнгийг үнэлж, оролцогч талуудад мэдэгдэж, тэмдэглэл хөтлөх үүргээ зөрчиж гүйцэтгэсэн ажиллагаа, албадан дуудлага худалдаа зохион байгуулсан өдрөөс хойш 2 жил 9 сар 15 хоногийн дараа буюу 2022.01.27-ны өдөр 48,300,000 төгрөгийг Ж.ын дансандаа тушаалгасан хууль бус ажиллагаа ... 2019.04.25-ны өдөр, 2022.01.27-ны өдөр тус тус бусдын өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгө шилжүүлсэн ажиллагааг тус тус хүчингүй болгож, т заасан төлбөрийг бүрэн барагдуулсан тул Ү- дугаарт бүртгэлтэй, дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг Д.*******, С. бидний өмчлөлд шилжүүлэн, захиран зарцуулах эрхийг сэргээхийг хариуцагчид даалгаж өгнө үү ... гэв.

 

2. Хариуцагч шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ... ажиллагааг 2017.08.21-ний өдөр үүсгэж төлбөр төлөгч нарын өмчлөлийн, төлбөр авагч ББСБ ХХК-ийн барьцаа хөрөнгө болох дүүргийн 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах эрхийн улсын бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэлтэй, 18.6 м.кв, 1 өрөө орон сууцыг битүүмжлэн хурааж, хуульд зааснаар үнэлгээ тогтоолгож, албадан дуудлага худалдаанд 2019.04.12-ны өдөр оруулахад дуудлага худалдааны оролцогч Ж. 48,900,000 төгрөгийг үнийн санал гарган ялагчаар тодорсон ... албадан дуудлага худалдааг Шүүхийн тухай 70.1-т заасны дагуу 2019.03.28-ны өдөр нийтэд зарлан мэдээлж 2019.04.12-ны өдөр зохион байгуулсан бөгөөд албадан дуудлага худалдааны ялагч нь кассад дэнчингийн мөнгийг 2019.04.11-ний өдөр тушаасан. Албадан дуудлага худалдааны ялагч Ж. нь зөрүү 44,300,000 төгрөгийг дансанд 2019.04.25-ны өдөр тушааснаар хөрөнгийн өмчлөх эрхтэй болсон тул өмчлөх эрхийг 2019.04.27-ны өдөр шилжүүлсэн байна. Шийдвэр ажиллагаа хуульд заасны дагуу явагдсан тул нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

3. Гуравдагч этгээд Ж., түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нар шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ... үнэлгээтэй холбоотой нэхэмжлэлийг лэсэн хүчин төгөлдөр байгаа ... хүчин төгөлдөр ийн дагуу дуудлага худалдаа явагдсан, тус дуудлага худалдаа нь үнэлгээний асуудалтай маргаантай байна гэж үзээд нэхэмжлэгч нар 3-н шатны шүүхээр лүүлсэн ... Ж. 2019.04.11-ний өдөр дэнчин болох 4,700,000 төгрөгийг байгууллагын кассад бэлэн мөнгөөр тушааж дуудлага худалдаанд оролцох эрхээ авсан. 2019.04.12-ны өдрийн 10 цагаас тус 400 тоот өрөөнд зохион байгуулсан анхны албадан дуудлага худалдаа зарын 27 дугаарт бичигдсэн. дүүрэг 1-р хороонд байрлах тус орон сууцны дуудлага худалдаанд ялагчаар шалгарсан. Ялагчийн үлдэгдэл мөнгөө 14 хоногийн хугацаандаа тушаасан. 2019.04.25-ны өдөр 44,300,000 төгрөг тушаасан. 2019.05.08-ны өдөр уг байрны өмчлөгч нар шүүхэд нэхэмжлэл өгсөн гэх шалтгаанаар миний дансанд 49 сая төгрөгийг буцаан шилжүүлсэн. 2022.02.10-ны өдөр орон сууцны өмчлөх эрхийг өөрийн нэр дээр шилжүүлж авсан гэв.

 

4. Нэхэмжлэгч талаас гаргасан нотлох баримт: иргэний үнэмлэхийн хуулбар, оршин суух хорооны засаг даргын тодорхойлолт, ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүгчийн 2017.03.03-ны өдрийн 184/ШЗ2017/02396 дугаар Талуудын эвлэрлийг баталгаажуулах тухай захирамж, ШШГЕГ-ын албаны даргын 2022.03.04-ний өдрийн №09/531 дугаар гомдолд хариу өгөх тухай албан бичиг, биелүүлэх мэдэгдэл, Төрийн банкны дансны харилцагчийн хуулга, орлогын мэдүүлэг, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны 2019.11.01-ний өдрийн №1856 дугаар магадлал, данснаас мөнгө шилжүүлэх баримт.

 

5. Хариуцагч талаас гаргасан нотлох баримт: гүйцэтгэлийн хувийн хэрэг, материал: Үүнд: хэргийн 82-136 дугаар тал, Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2020.01.15-ны өдрийн №101/ШШ2020/00273 дугаар , мөн 2021.10.25-ны өдрийн №101/ГХ2021/01407 дугаар хуудас, 2021.10.25-ны өдрийн №101/ШЗ2021/18110 дугаар албадан хуудас, мөнгөн гүйлгээний журнал, Дорноговь аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны 2020.12.02-ны өдрийн №136/ГХ2020/00442 дугаар хуудас, нийслэлийн данснаас мөнгө шилжүүлэх баримт.

 

6. Шүүхээс хэргийн оролцогчдын хүсэлтийн дагуу бүрдүүлсэн баримт: т Ж.ын гаргасан хүсэлт, ахлах гүйцэтгэгчийн 2019.04.25-ны өдрийн №19/4-27 дугаар Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай, 2022.01.05-ны өдрийн №22/01 дугаар Битүүмжилсэн, хураасан хөрөнгө чөлөөлөх тухай тогтоол, гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл, мэдэгдэл, ШШГЕГ-ын албаны даргын 2022.01.27-ны өдрийн №1-219/1777 дугаар Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай албан бичиг, мөнгөн гүйлгээний журнал, т Ж.ын гаргасан хүсэлт, албадан дуудлага худалдааны мэдээлэл, 2022.06.03-ны өдрийн шүүхээс хийсэн үзлэгийн тэмдэглэл, ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүгчийн 2019.04.30-ны өдрийн 184/ШЗ2019/04945 дугаар Шийдвэр ажиллагааг хэсэгчлэн түдгэлзүүлэх тухай захирамж, ахлах гүйцэтгэгчийн 2022.03.16-ны өдрийн №22-03/222 дугаар Шийдвэр ажиллагаа дуусгавар болгох тухай тогтоол, Улсын дээд 2020.09.29-ний өдрийн №001/ХТ2020/00612 дугаар тогтоол, иргэний хэргийн давж заалдах шатны 2019.11.01-ний өдрийн №1856 дугаар магадлал, ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2019.09.11-ний өдрийн 184/ШШ2019/02229 дугаар .

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Д.*******, С. нь хариуцагч т холбогдуулж үл хөдлөх хөрөнгийг хурааснаас хойш нэг сарын дотор хөрөнгийг үнэлж, оролцогч талуудад мэдэгдэж, тэмдэглэл хөтлөх үүргээ зөрчиж гүйцэтгэсэн ажиллагаа, албадан дуудлага худалдаа зохион байгуулсан өдрөөс хойш 2 жил 9 сар 15 хоногийн дараа буюу 2022.01.27-ны өдөр 48,300,000 төгрөгийг Ж.ын дансандаа тушаалгасан хууль бус ажиллагаа, 2019.04.25-ны өдөр, 2022.01.27-ны өдөр тус тус бусдын өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгө шилжүүлсэн ажиллагааг тус тус хүчингүй болгож, т заасан төлбөрийг бүрэн барагдуулсан тул Ү- дугаарт бүртгэлтэй, дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг өөрсдийн өмчлөлд шилжүүлэн, захиран зарцуулах эрхийг сэргээхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэл гаргажээ.

 

2. Хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч ажиллагаа хуульд заасан журмын дагуу явагдсан гэж маргасан.

3. Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсэгт холбогдох шаардлага болон хэргийг хэрэгсэхгүй болгож лэв.

 

4. Хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан ажиллагааны хувийн хэрэг, , талуудын шүүхэд гаргасан тайлбараар зэргээр хэрэг хянан лэхэд ач холбогдолтой дараах үйл баримт тогтоогдож байна. Үүнд:

 

4.1 ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2017.03.03-ны өдрийн 184/ШЗ2017/02396 дугаар ээр хариуцагч Л.*******, С. нараас зээлийн гэрээний үүрэг 45,376,268 төгрөг гаргуулж ББСБ ХХК-нд олгож лэсэн. Шүүхийн ийг хариуцагч сайн дураар биелүүлээгүй үндэслэлээр ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2017.04.21-ний өдрийн 184/ГХ2017/00478 тоот хуудас бичигдэж, ахлах гүйцэтгэгчийн 2017.08.21-ний өдрийн №17271191 дугаар тогтоолоор ажиллагаа үүсгэсэн.

 

4.2 Шийдвэр гүйцэтгэгчийн 2017.12.20-ны өдрийн №17271191/04 дугаар тогтоолоор нэхэмжлэгч нарын өмчлөлийн УБ, дүүрэг 1-р хороо, 20 байр 19 тоот хаягт байршилтай, улсын бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэлтэй орон сууцыг битүүмжилж, мөн гүйцэтгэгчийн 2019 оны 01 дүгээр сарын 9-ний өдрийн №17271191/06 дугаар тогтоолоор битүүмжлэгдсэн хөрөнгийг хураан авч, уг ажиллагаанд хөндлөнгийн гэрч нарыг байлцуулан хөрөнгийн хадгалалт хамгаалалтыг нэхэмжлэгчид шилжүүлжээ.

 

4.3 Талууд хөрөнгийн үнэлгээний талаар тохиролцоогүй тул гүйцэтгэгчийн 2019.01.29-ний өдрийн №50 дугаар Шинжээч томилох тухай тогтоолоор шинжээч томилсны дагуу шинжээч ХХК орон сууцны зах зээлийн үнэ цэнийг 66,200,000 төгрөг болохыг тодорхойлсон, гүйцэтгэгчийн 2019.03.26-ны өдрийн №4/27 дугаар тогтоолын дагуу явагдсан анхны албадан дуудлага худалдаагаар УБ, дүүрэг 1-р хороо, 20 байр 19 тоот хаягт байршилтай, Ү- дугаарт бүртгэлтэй орон сууцыг гуравдагч этгээд Ж. 48,900,000 төгрөгөөр худалдан авсан байна.

 

5. Нэхэмжлэгч нараас Шүүхийн тухай 55 дугаар зүйлийн 55.7-д заасны дагуу т холбогдуулж дүүрэг 1-р хороо, 20 байр 19 тоот хаягт байршилтай, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэлтэй орон сууцыг үнэлсэн ажиллагаа болон 2019.04.12-ны өдөр зохион байгуулагдсан албадан дуудлага худалдааны, уг орон сууцыг худалдан борлуулсан ажиллагааг тус тус хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэл гаргасныг ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2019.09.11-ний өдрийн 184/ШШ2019/02229 дугаар , иргэний хэргийн давж заалдах шатны 2019.11.01-ний өдрийн №1856 дугаар магадлал, Монгол Улсын дээд хяналтын шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдааны 2020.09.29-ний өдрийн №001/ХТ2020/00612 тогтоолоор нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож лэжээ.

6. Тодруулбал нэхэмжлэгч нар нь гүйцэтгэгчийн 2019.01.29-ний өдрийн 50 дугаар тогтоолын дагуу хийгдсэн шинжээч ХХК-ийн гаргасан хөрөнгийн үнэлгээний талаар болон ахлах гүйцэтгэгчийн 2019.03.26-ны өдрийн 4/27 дугаар тогтоолоор хөрөнгө худалдах анхны албадан дуудлага худалдаа явуулсан үйл ажиллагааны талаар урьд нь нэхэмжлэл гаргасан, уг нэхэмжлэлийг лэсэн хүчин төгөлдөр байгаа болох нь тогтоогдож байна.

 

7. Гэтэл нэхэмжлэгчээс өмнө гаргасан нэхэмжлэлд дурдсан үйл баримтын талаар дахин нэхэмжлэл гаргасан байх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай 65 дугаар зүйлийн 65.1.6-д зааснаар нэхэмжлэгч Л.*******, С. нарын нэхэмжлэлтэй, хариуцагч т холбогдох иргэний хэргээс үл хөдлөх эд хөрөнгийг хурааснаас хойш 1 сарын дотор хөрөнгийг үнэлж, оролцогч талуудад мэдэгдэж, тэмдэглэл хөтлөх үүргээ зөрчиж гүйцэтгэсэн ажиллагааг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

 

8. Нэхэмжлэгчээс урьд нь гүйцэтгэгчийн 2019.04.12-ны өдөр зохион байгуулагдсан албадан дуудлага худалдааны, дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг худалдан борлуулсан үйл ажиллагааг тус тус хүчингүй болгуулах талаар нэхэмжлэл гаргаж байсан нь хэргийн баримтаар тогтоогдсон. Гэхдээ тухайн нэхэмжлэлийн дагуу шүүх хэргийг хянан лэхдээ зөвхөн гүйцэтгэгчийн 2019.03.26-ны өдрийн 4/27 тоот анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоолыг төлбөр төлөгч нарт мэдэгдсэн эсэх, албадан дуудлага худалдаа хуульд заасан журмын дагуу явагдсан эсэх үйл баримтын хүрээнд дүгнэлт хийжээ.

 

9. Тиймээс албадан дуудлага худалдаанаас хойших ажиллагааг хүчингүй болгож, үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг буцаан шилжүүлэхийг даалгахтай холбоотой нэхэмжлэлийг хянан лэх нь нэхэмжлэлд дурдсан үйл баримтын талаар хүчин төгөлдөр тэй гэж үзэх, цаашлаад нэхэмжлэгч нарыг Шүүхийн тухай 63 дугаар зүйлийн 63.4 Иргэний ажиллагааны талууд хөрөнгийг албадан худалдан борлуулах ийн талаар болон хөрөнгийн үнэлгээний талаар энэ 55.7-д заасны дагуу шүүхэд гомдол гаргаж лүүлсэн бол тухайн асуудлаар хөрөнгө албадан худалдан борлуулах ажиллагааны явцад шүүхэд дахин гомдол гаргах эрхгүй гэж заасныг зөрчөөгүй гэж үзэв.

 

10. Шүүхийн тухай 71 дүгээр зүйлийн 71.10 Дуудлага худалдаагаар борлогдсон үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийг шилжүүлсэн эсэх тухай дуудлага худалдааны эрхлэн хөтлөгчийн ийг тогтоосон хугацаанд танилцуулна. Энэ хугацаа нь 14 хоногоос хэтрэхгүй байна, мөн 71.12-т Дуудлага худалдааны ялагч худалдаж авсан эд хөрөнгийн үнийг энэ 71.10-т заасан хугацаанд төлөөгүй бол дэнчинг улсын орлого болгоно гэжээ.

 

11. 2019 оны 4 дүгээр сарын 12-ны өдрийн албадан дуудлага худалдаагаар орон сууцыг 48,900,000 төгрөгөөр худалдан борлогдсон талаар төлбөр төлөгч Д.*******, С. нарт хуульд заасан журмаар танилцуулж, мэдэгдсэн болох нь 2019.04.19-ний өдрийн №4/9697 дугаар мэдэгдэл, 2019.04.14-ний өдрийн биелүүлэх мэдэгдэл, гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл зэргээр, дуудлага худалдааны ялагч Ж. нь 2019 оны 4 дүгээр сарын 11-ний өдөр дэнчин 4,700,000 төгрөг, 2019 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдөр дуудлага худалдааны үнэ 44,300,000 төгрөгийг тус тус дансанд тушаасан нь бэлэн мөнгөний баримт, мөнгөн гүйлгээний журнал болон талуудын тайлбараар тус тус тогтоогдож байна.

Өөрөөр хэлбэл дуудлага худалдаагаар борлогдсон үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг шилжүүлэх талаар мэдэгдлийг төлбөр төлөгч нарт хуульд заасан журмын дагуу мэдэгдэж, тогтоосон хугацаанд төлбөрийг төлж хөрөнгийн өмчлөгч хэвээр үлдэх хуульд заасан эрхийг хангасан боловч энэ хугацаанд төлбөр төлөгч нар төлбөрийг бүрэн төлөөгүй, харин дуудлага худалдааны ялагчаас хуульд заасан хугацаанд дэнчин болон дуудлага худалдааны ялагчийн мөнгөө тушаажээ.

 

12. Тиймээс төлбөр төлөгч Д.*******, С. нарын өмчлөлийн дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг албадан дуудлага худалдааны ялагч Ж.т гүйцэтгэгчийн 2019 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдрийн 19/4-27 дугаар тогтоол, хууль зөрчөөгүй.

 

13. Нөгөө талаар үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрх шилжүүлсэн ийг нэхэмжлэгч нарт мэдэгдэж, султган чөлөөлөх талаар мэдэгдэж байсан талаар хэрэгт гүйцэтгэгчийн 2021.05.20-ны өдрийн 4-219/8854, 4-219/8855 дугаар, 2021.12.10-ны өдрийн 4-219/24639, 2021.12.10-ны өдрийн 4-219/24637, 4-219/24638 дугаар мэдэгдэл, 2021.07.23, 2021.12.14-ний өдрийн гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл зэрэг баримтууд авагдсан. Өөрөөр хэлбэл өмчлөх эрх шилжүүлсэн ийн талаар нэхэмжлэгч нар мэдсэн боловч тухайн ажиллагаатай холбоотой гомдлыг хуульд заасан журмын дагуу гаргаагүй, ийнхүү хугацаа хэтрүүлэн гаргасан нь хүндэтгэн үзэх шалтгаангүй байна.

14. Иргэний 178 дугаар зүйлийн 178.2 Дуудлага худалдаагаар худалдсан зүйлийн үнийг бүрэн төлсөн үеэс худалдан авагч тухайн зүйлийн өмчлөгч болно, Шүүхийн тухай 71 дүгээр зүйлийн 71.14 Үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрх шилжүүлсэн т гомдол гараагүй тохиолдолд худалдан авагч үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгч болно гэж заасан бөгөөд дуудлага худалдааны ялагч худалдан авсан зүйлийн үнийг бүрэн төлсөн, өмчлөх эрхийг шилжүүлэх т гомдол гаргаагүй тул газраас түдгэлзүүлсэн улсын бүртгэлд өөрчлөлт оруулах эрхийг сэргээж, өмчлөх эрхийг дуудлага худалдааны ялагчид шилжүүлж, гэрчилгээ олгох тухай 2022.01.27-ны өдрийн №1-219/1777 дугаар албан бичгийг улсын бүртгэлийн байгууллагад явуулсан нь хууль зөрчөөгүй.

 

15. Төлбөр төлөгчөөс үнэлгээний талаар шүүхэд гомдол гаргасантай холбогдуулж ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүгчийн 2019.04.30-ны өдрийн 184/ШЗ2019/04945 дугаар Шийдвэр ажиллагааг түдгэлзүүлэх тухай захирамжаар орон сууцтай холбоотой ажиллагааг хэсэгчлэн түдгэлзүүлсэн.

 

16. Үүнтэй холбогдуулж дуудлага худалдааны ялагчийн мөнгийг 2019.05.08-ны өдөр дуудлага худалдааны ялагч буюу гуравдагч этгээдэд буцаан шилжүүлж, 2021.12.21-ний өдөр дахин дансанд хүлээн авсан нь хэрэгт баримтаар авагдсан Хаан банкны мөнгөн шилжүүлгийн баримт, хэргийн оролцогчдын тайлбараар тогтоогдож байх боловч энэ нь албадан дуудлага худалдааг хүчингүй болгох, цаашлаад өмчлөх эрх шилжүүлэх ажиллагааг хүчингүй болгох үндэслэл болохгүй юм.

 

17. Харин ажиллагаа хэсэгчлэн түдгэлзсэн хугацаанд төлбөр төлөгчийн цалин орлогоос суутгал хийж, 2019.10.25-ны өдрөөс 2021.08.24-ний өдрийг хүртэл хугацаанд нийт 17,307,510 төгрөг, 2022.02.19-ний өдөр 10,000,000 төгрөг, 2022.02.20-ны өдөр 5,000,000 төгрөг, 2022.02.21-ний өдөр 6,557,758 төгрөг төлүүлсэн нөхцөл байдал тогтоогдож байна. Шүүгчийн захирамжаар ажиллагааг хэсэгчлэн буюу зөвхөн албадан дуудлага худалдаагаар худалдан борлогдсон орон сууцтай холбоотой ажиллагааг түдгэлзүүлсэн тул төлбөр төлөхтэй холбоотой бусад ажиллагаа явуулсныг буруутгах үндэслэлгүй ч нэхэмжлэгч нар нь ажиллагааны улмаас хохирол учирсан гэж үзэж байгаа тохиолдолд хохирлоо нөхөн төлүүлэх нэхэмжлэлийг жич гаргах эрхтэй.

 

18. Иймд ажиллагаагаар албадан дуудлага худалдааны дагуу хөрөнгийн өмчлөх эрхийг дуудлага худалдааны ялагчид шилжүүлэхдээ хууль зөрчсөн гэх байдал хэргийн баримтаар тогтоогдохгүй байх тул нэхэмжлэгч Д.*******, С. нарын гаргасан, хариуцагч т холбогдох албадан дуудлага худалдаа зохион байгуулсан өдрөөс хойш 2 жил 9 сар 15 хоногийн дараа буюу 2022.01.27-ны өдөр 48,300,000 төгрөгийг Ж.аар дансандаа тушаалгасан хууль бус ажиллагаа, 2019.04.25-ны өдөр, 2022.01.27-ны өдөр тус тус бусдын өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгө шилжүүлсэн ажиллагааг тус тус хүчингүй болгож, т заасан төлбөрийг бүрэн барагдуулсан тул Ү- дугаарт бүртгэлтэй, дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг өөрсдийн өмчлөлд шилжүүлэн, захиран зарцуулах эрхийг сэргээхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож лэв.

19. Ир 57 дугаар зүйлийн 57.1. Шүүхээс эрх зүйн маргааныг лэхтэй холбогдсон үйлчилгээ үзүүлсний төлөө зохигчоос төлж байгаа мөнгөн хөрөнгийг улсын тэмдэгтийн хураамж гэнэ. Улсын тэмдэгтийн хураамжийг урьдчилан нэхэмжлэгчээр төлүүлж нэхэмжлэл хангагдсан тохиолдолд хариуцагчаар төлүүлэн нэхэмжлэгчид буцаан олгоно Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай 7 дугаар зүйлийн 7.2-т эд хөрөнгийн бус, түүнчлэн үнэлэх боломжгүй нэхэмжлэлд 70 200 төгрөгийн улсын тэмдэгтийн хураамж төлнө гэж заасан. Нэхэмжлэгчээс Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай 156 дугаар зүйлийн 156.1.1-д заасан журмаар гүйцэтгэгчийн , үйл ажиллагаанд гомдол гаргасан тул өөр төрлийн хэд хэдэн шаардлагад хамаарахгүй. Тиймээс нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид 140,000 төгрөг төлснийг дурдаж, илүү төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын төсвөөс гаргуулж, буцаан олгох нь зүйтэй.

 

Ир 115 115.1, 115.2.3, 116, 118, 156 дугаар зүйлийн 156.1.1 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүхийн тухай 44 дүгээр зүйлийн 44.4, 122 дугаар зүйлийн 122.5-д зааснаар нэхэмжлэгч Д.*******, С. нарын гаргасан, хариуцагч т холбогдох албадан дуудлага худалдаа зохион байгуулсан өдрөөс хойш 2 жил 9 сар 15 хоногийн дараа буюу 2022.01.27-ны өдөр 48,300,000 төгрөгийг Ж.аар дансандаа тушаалгасан хууль бус ажиллагаа, 2019.04.25-ны өдөр, 2022.01.27-ны өдөр тус тус бусдын өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгө шилжүүлсэн ажиллагааг тус тус хүчингүй болгож, т заасан төлбөрийг бүрэн барагдуулсан тул Ү- дугаарт бүртгэлтэй, дүүрэг 1-р хороо, -ын 20 айлын орон сууцны 19 тоот хаягт байрлах 18,6 м.кв талбай бүхий 1 өрөө орон сууцыг өөрсдийн өмчлөлд шилжүүлэн, захиран зарцуулах эрхийг сэргээхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Ир 117 дугаар зүйлийн 117.1, 65 дугаар зүйлийн 65.1.6-д зааснаар нэхэмжлэгч Л.*******, С. нарын нэхэмжлэлтэй, хариуцагч т холбогдох үл хөдлөх эд хөрөнгийг хурааснаас хойш 1 сарын дотор хөрөнгийг үнэлж, оролцогч талуудад мэдэгдэж, тэмдэглэл хөтлөх үүргээ зөрчиж гүйцэтгэсэн ажиллагааг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

3. 56 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-д нэхэмжлэгч нараас улсын тэмдэгтийн хураамжид 140,000 төгрөг төлснийг дурдаж, илүү төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын төсвөөс гаргуулж, буцаан олгосугай.

 

4. Шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд з, 뺺 㺺 14 Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд .

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Ж.ЛХАГВАСҮРЭН