Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2018 оны 05 сарын 17 өдөр

Дугаар 148/шш2018/00233

 

 

 

 

 

2018 оны 0 сарын 17 өд

Дугаар 148/ШШ2018/002**************

 

Монгол Улсын нэрийн өмнөөс

 

дахь Сум ын хэргийн хэргийн анхан шатны ийн шүүгч Д.Мөнхцэцэг даргалж, хурлын танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар Д.*******гийн нэхэмжлэлтэй, М.д холбогдох Худалдах, худалдан авах гэрээний дагуу автомашины үлдэгдэл төлб 17.14.000 төгрөг гаргуулах-ыг хүссэн нэхэмжлэлтэй хэргийг хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд:

Нэхэмжлэгч Д.*******гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Улаанбаатар хотод 182 тсөн, дээд , ******* мэргэжилтэй, Улаанбаатар хот, ******* *******, ******* хороо, ******* *******, ******* *******од оршин суух, шудрага Тийн гаар ажилладаг.

овогт гийн

регистрийн

Хариуцагч , анд тсөн, , , , , *******, *******од оршин суух, хувиараа хөдөлм эрхэлдэг

овогт ийн

Регистрийн МЬ-701111

 

Хариуцагч М.Соёл-Эрдэнийн өмгөөлөгч Л.

 

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар С.Энхтайван нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч Д.******* эд гаргасан нэхэмжлэлдээ:

Нэхэмжлэлийн шаардлага: ийн эс 1.00.000 төгрөг гаргуулах тухай

Нэхэмжлэлийн агуулга: Монгол Улсын иргэн Д.******* миний бие 2014 оны 01 дүгээр сарын 1-ны өд БНСУ-аас 2011 үйлдвэрлэгдсэн, цагаан өнгийн, KNAGN41AA01 арлын тай, KIA- маркын суудлын авто машиныг Монгол улсад оруулж ирэн худалдан борлуулах гэж байтал миний танил н.ын найз болох М. нь уг автомашиныг 22.000.000 төгрөгө зээлээр худалдан авахаар болоод 201 оны 4 дүгээр сарын 1-ны өд надаас авч явсан.

Ингээд М. нь 201 оны сарын 0-ны өд над руу утсаар яриад иргэн Г.т машиныхаа нэрийг шилжүүлээд өгөөй, би мөнгийг нь өөө гаргаад чамд өгнө гэсний дагуу Г.т шилжүүлэн өгсөн. Үүнээс хойш М. нь 201 оны 11 дүгээр сард .100.000 төгрөгийг танил н.аар дамжуулан надад төлсөн. Ө мөнгийг надад дахин төлөөгүй ба М. машин дамжуулан худалдан авсан гэх хүнээсээ Дархан-Уул аймгийн эд хандаж авах гэж байна гэсээр өнөөдрийг хүрээд байна.

Иймд М.эс машины үлдэгдэл төлб болох 1.00.000 төгрөгийг гаргуулан авахаар нэхэмжилж байгаа тул шийдвэрлэж өгнө үү!... гэжээ.

Нэхэмжлэгч Д.******* нь 2017 оны 12 сарын 1-ны өдрийн хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

... Би 201 Л.аас ...Надад КIA маркийн автомашин байна зараад өгөх боломж байна уу гэхэд тэр М. гээд миний найз д байдаг бид хоёр олон удаа наймаа хийж байсан гэж хэлж байсан. 201 оны 04 дүгээр сарын 1-нд М. Улаанбаатар хотод ирсэн. Л. над руу залгаад М. Улаанбаатар хотод ирсэн байна. Чиний машины талаар хэлэхэд тэгье, аваад явъя, борлуулаад өгье гэж байна гэж хэлсэн. Тэгээд Л. бид хоёр миний машиныг аваад 1 дүгээр хороололд очоод М.тэй уулзсан. М. миний машиныг унаж үзээд аваад явсан. Миний бие болон Л. М. нар хоороо ярилцаад миний машин борлогдсон ч борлогдоогүй ч 201 оны 0 сарын 20-ны өд гэхэд 22,000,000 төгрөгийг надад өгөхө амаар тохиролцсон. Над руу Л. залгаад чиний машин чинь зарагдсан байна одоо чам руу нэг хүн залгана чи очоод шилжүүлээд өгчих гэж хэлсэн. Би найдвартай юм уу гэхэд найдвартай, 201 оны сарын 20-ны өд гэхэд М. мөнгөө шилжүүлчихнэ гэхээр нь би очоод шилжүүлж өгсөн. Тэгээд 201 оны сарын 20-ны өд болоход М. над руу яриагүй. Тэгэхээр нь би 201 оны сарын 22-ны өд Л. руу залгаад нөгөө мөнгө маань юу болсон бэ? гэхэд М.Соёлоо одоохоо яриагүй байна 201 оны 7 сарын сүүлээр өгнө гэж хэлсэн М.Соёлоо найдвартай гэсээр байгаад 201 оны сарын 28-ны өд өнгч би Солонгос улс руу явсан. Би 201 оны 7 сарын уур Солонгос улсаас ирээд ахиад маш олон удаа залгасан. Ингэсээр байгаад 8 сар өнгсөн. Тэгэхээр нь би Л.ад хандан энэ чинь луйвар юм бишүү? гэж уурлахад М. 201 оны дүгээр сарын 10-ны үеэр Улаанбаатарт ирэх юм байна ирэхээр нь очиж уулзъя гэж хэлсэн. Очиж уулзахдаа Л. М. нар миний мөнгийг дүгээр сарын сүүлээр өгнө гэж хэлсэн. Хүлээсээр байгаад 10 сар гарсан. Сүүлдээ М.эс мөнгөө нэхэхэд хэн нь ч мэдэгдэхгүй олон хүмүүсийн нэр хэлээд байдаг болсон. Одоо миний машин хаана хэнд байгаа нь ч мэдэгдэхгүй байна. Тийм болохоор анх авсан М.эс мөнгөө гаргуулж авахыг хүсч байна... гэжээ.

Нэхэмжлэгч Д.*******гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А. хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

... Үндсэн болон нэмэгдүүлсэн нэхэмжлэлийн шаардлагаа дэмжиж оролцож байна. М.д итгэлцлийн үндсэн дээр уг машиныг өгөөд явуулсан. М. нь машины үнэ болох 22.000.000 төгрөгийг 201 оны 0 сарын 20-ны өд гэхэд өгнө, машин зарагдаагүй байсан ч өгнө гэж хэлчихээд дын машиныг хэнд шилжүүлсэн нь мэдэгдэхгүй байна. Энэ асуудлыг шийдвэрлүүлэх гэж л эд нэхэмжлэл гаргасан. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь ханган шийдвэрлэж өгнө үү!... гэжээ.

 

Хариуцагч М. хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөхгүй байна. Би уг машиныг огт аваагүй. 201 оны 0 сард Л. над руу залгаад чамтай уулзмаар байна гэхээр нь бид хоёр Хан-Уул *******т уулзсан. Уулзаад Л. нь энэ машиныг зарж өгч туслаач гэж хэлсэн. Би ямар учиртай машин юм бэ гэхэд манай найз Д.******* Солонгос улсад ажил хийж ирээд энэ машиныг авсан юм. Улаанбаатар хотод зарагдахгүй байна. Чи рүү унаж хүн зарах талаас нь үзүүлж харуулаад өг гэж хэлсэн. Тэр үед л Д.*******тэй танилцсан. Л. бид хоёр өмнө бие биедээ тусалж байсан болохоор би машиныг нь аваад явсан. Гэхдээ би машины бичиг баримтыг нь аваагүй. Ингээд би уг машиныг нь т авч иртэл хүмүүс бензин машиныг газан болгосон байна гэж хэлсэн. Тэгэхээр би Л. руу залгаад энэ машин чинь зарагдахгүй юм байна буцаагаад ав гэхэд Соёлоо чи яаж ийгээд наадхаа далд оруул гэж хэлсэн. Ингээд Дарханд байдаг миний танил Ц. гэдэг хүн над руу залгаад чамд prius байна уу гэж асуусан. Тэгэхээр нь би надад prius байхгүй харин КIA маркийн машин байна. 22.000.000 төгрөгө намайг зараад өгөөч гэж хэлсэн юм гэж ярьсан. Тэгээд Ц. 10.000.000 төгрөгөнд нь түлш үлдсэн 12.000.000 төгрөгийг нь намар тарьсан будаагаа хураахаараа өгье гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь би энэ хүний машин болохоор би асууж байж болъё гэж хариулсан. Л. ч гэсэн Ц.г танина. Тэгээд би Л.тай яриад Ц.гийн тавьсан саналыг хэлэхэд өг, өг гэж хэлсэн. Ц. 201 оны сард *******.000.000 төгрөгнийхөө түлшийг өгсөн. Дахин 2.100.000 төгрөгийн түлш өгөөд түүнээс хойш утсаа унтраагаад алга болсон. Тэгээд Л.Гантулга над руу яриад Д.******* уурлаад байна. Дархан орж Ц.тай уулзъя гэж хэлсэн. Ингээд 201 оны 08 сард Д.*******, Л., Ц. болон миний бие уулзалдаад би Ц.гаас түлш гэж авсан .100.000 төгрөгийг Л.ад өгөөд та нар өсдөө өгөө аваагаа тохир. Одоо надад хамаагүй шүү гэж би хэлсэн. Тэгтэл 1.00.000 төгрөгийг сарын дотор өгөхө тохиролцож байсан. Ингээд наймаа тохиролцсон гэж бодоод 201 оны 10 сард надад холбогдуулаад залилангийн хэргээр эрүү үүссэн байсан. Улмаар хуулийн байгууллага шалгаад надад ямар ч буруу байхгүй болохыг тогтоосон. Энэ хэрэг маш олон шатны ээр орсон. Тухайн үед Д.******* нь М. миний төлөө явсан гэж хэлж байсан. Би хүнд туслах үүднээс явж байгаад л ийм нөхцөл байдалд орсон. Түүнээс биш би уг машиныг зарж өтөө ашиг унагаах гэсэн зорилго байгаагүй. Тиймээс надад холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү!...гэжээ.

 

 

Шүүх хуралдаанд гаргасан зохигчдын тайлбар, хэрэгт авагдсан нотлох

баримтуудаас талуудын хүсэлтээр шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч Д.******* хариуцагч М.д холбогдуулан Худалдах, худалдан авах гэрээний дагуу автомашины үлдэгдэл төлб 17.14.000 төгрөгийг гаргуулах-аар нэхэмжлэл гаргажээ.

Хариуцагч М. нь ...Д.*******гийн танил н.ад тус болох зорилгоор зуучлан өгсөн... гэснээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөхгүй... гэж маргажээ.

Д.******* нь 2014 оны 01 дүгээр сард БНСУлсаас цагаан өнгийн, KNAGN41AA01 арлын тай, KIA- маркийн суудлын авто машиныг Монгол улсад оруулж ирээд, өийн танил болох Л.ын найз болох М.д 201 оны 4 дүгээр сарын 1-ны өд өгсөн байх бөгөөд М.Соёл-эрдэнэ уг машиныг 22.000.000 төгрөгө худалдахаар үнийг тохирч авч явсан байна.

Нэхэмжлэгч Д.******* нь эд гаргасан нэхэмжлэлдээ ...М. нь уг автомашиныг 22.000.000 төгрөгө бодож, зээлээр худалдан авахаар болоод... гэснээр... худалдах, худалдан авах гэрээний дагуу автомашины үлдэгдэл төлб... нэхэмжилсэн ба зохигчдын хоор автомашин худалдсан, худалдан авах гэрээ бичгээр хийгдээгүй боловч хуулийн 1 зүйлийн 1.1.1-д Эд хөнгө шилжүүлснээр гэрээ байгуулахаар хуульд заасан бол ... тухайн эд хөнгийг шилжүүлснээр ... гэрээ байгуулсанд тооцохоор *******илсан байх бөгөөд Д.******* уг автомашиныг М.д шилжүүлснээр худалдах- худалдан авах гэрээ байгуулсан гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

Хариуцагч М. нь эд гаргасан тайлбартаа ...Д.*******гийн танил н. нь надад хандаж тус машиныг зараад өгөөч гэсэн юм. Тэгэхээр нь би н.ад тус болох зорилгоор зуучлан өгсөн... гэх боловч өмнөх хуралдаанд оролцсон гэрч Л.ын ...Уулзаад Д.******* нь өийн машинаа М.д өгч явуулсан. М. 201 оны 0 сарын 20-ны дотор мөнгийг өгнө гэж хэлээд аваад явсан. 201 оны сарын 20-ны өд болохоос өмнө М. над руу яриад чам руу 11 тэй тай хүн очих байх машиныг шилжүүлээд өгөөч гэж хэлсэн. Түүний дагуу би Д.******* рүү залгаад машинаа шилжүүлээд өгчих гэж хэлсэн. Ингээд Д.******* шилжүүлж өгсөн. Би уг машины мөнгийг М. Д.*******д өгнө гэсэн ойлголттой явж байсан... гэх мэдүүлэг, Д.*******гийн ...Над руу Л. залгаад чиний машин чинь зарагдсан байна. Одоо чам руу нэг хүн залгана. Чи очоод нэрийг нь шилжүүлээд өгчих гэж хэлсэн. Би найдвартай юм уу гэхэд найдвартай, 201 оны сарын 20-ны өд гэхэд М. мөнгөө шилжүүлчихнэ гэхээр нь би очоод шилжүүлж өгсөн... гэх мэдүүлгүүд, мөн хэргийн 10 дүгээр хуудсанд авагдсан Автомашин худалдах худалдан авах гэрээ-ний нэмэлт нөхцөл гэсэн хэсэгт төлб тооцоогүй гэж бичигдсэн нь нэхэмжлэгч болон гэрч Л.ын ... машины мөнгийг М. өгөх юм байна гэж ойлгосон ... гэх мэдүүлгийг нотолсон, Д.******* нь 201 оны 11 дүгээр сард найз Л.аар дамжуулан М.эс машины үнийн урьдчилгаа .100.000 төгрөгийг авсан гэж мэдүүлсэн ба уг мэдүүлгийг үгүйсгээгүй зэрэг нь хариуцагч М. уг автомашиныг анх худалдаж авсан гэх Г.т худалдах, автомашины төлбийн асуудлын талаар тохиролцсон болохыг үгүйсгэхгүй байна.

Уг маргаж буй автомашиныг М. авч явснаас хойш Г., М.Бурмаа, Г.Намсрайтогтох нарын гар дамжин худалдагдсан болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар нотлогдож байх бөгөөд Д.*******гийн тухайд анх автомашиныг авч явсан М.эс машины үнийг гаргуулахаар нэхэмжилсэн нь үндэслэлтэй байна.

Иймд хэрэг авагдсан баримтуудыг үндэслэн Д.*******гийн нэхэмжлэлтэй, М.д холбогдох БНСУлсад 2011 үйлдвэрлэгдсэн, цагаан өнгийн, KNAGN41AA01 арлын тай, KIA- маркийн суудлын авто машины үлдэгдэл төлб 1.00.000 төгрөгийг хариуцагч М.эс гаргуулж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан гэрээнд заасан хугацаанд үүргээ биелүүлээгүй гэх үндэслэлээр нэмэгдүүлсэн нэхэмжлэлийн шаардлагыг зохигчдын хоор төлбийг хугацааны талаар бичгээр хийсэн гэрээгүй байх тул нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлсэн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 зүйлийн 7.1-т зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 271.************** төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 271.************** төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй.

 

хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 зүйлийн 11.2.2, 11, 118 дахь хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. хуулийн 24******* зүйлийн 24*******.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч М.эс худалдах, худалдан авах гэрээний дагуу автомашины үлдэгдэл төлб 1.00.000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Д.*******д олгож, нэмэгдүүлсэн нэхэмжлэлийн шаардлага 1.014.000 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 зүйлийн 7.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 зүйлийн 7.1, 7.1.1-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 271.************** төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч М.эс улсын тэмдэгтийн хураамж 271.************** төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгосугай.

*******.Иргэний хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.2-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болохыг дурдсугай.

4. хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.4-д зааснаар хуралдаанд оролцсон тал энэ хуулийн 11.*******-т заасан хугацаа өнгснөөс хойш 14 хоногийн дотор эд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөө гардан авахыг анхааруулсугай.

. хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.-д зааснаар мөн хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.4-т заасны дагуу хүрэлцэн ирж ийн шийдвэрийг аваагүй бол хугацаа өнгснөөс 7 хоногийн дотор баталгаат шуудангаар хүргүүлэн, мөн хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.-д зааснаар шийдвэрийг гардан авсанд тооцсугай.

. хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.7-д зааснаар энэ хуулийн хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.4-т заасны дагуу шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

7. хэрэг эд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 зүйлийн 120.2-д зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны ийн шийдвэрийг эс зөвшөвөл гардан авсанаас хойш 14 хоногийн дотор аймгийн Эрүү, хэргийн давж заалдах шатны эд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Д.МӨНХЦЭЦЭГ