| Шүүх | Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Гочоогийн Нямсүрэн |
| Хэргийн индекс | 184/2023/06874/И |
| Дугаар | 184/ШШ2024/03356 |
| Огноо | 2024-06-12 |
| Маргааны төрөл | Банкны зээл, |
Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2024 оны 06 сарын 12 өдөр
Дугаар 184/ШШ2024/03356
*******0*******4 06 1******* 184/ШШ*******0*******4/033*******6
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Г.Нямсүрэн даргалж, тус шүүхийн 7 дугаар танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар:
Нэхэмжлэгч: Өвөрхангай аймаг, Арвайхээр сум, ******* дугаар баг, Арвайхээр **************9 дүгэр байр, 1 тоот хаягт байрлах, ******* банк ХК /РД:*******/ нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч: Өвөрхангай аймаг, Арвайхээр ******* дугаар баг, *******, 3******* дугаар гудамж, ******* тоот хаягт оршин суух ******* овогт /РД:ЙЮ9106041*******/,
Хариуцагч: Баянгол дүүрэг, *******6 дугаар хороо, нарны хороолол, дүгээр байр, тоот хаягт оршин суух ******* овогт /РД:/
Нэхэмжлэлийн шаардлага: Зээлийн гэрээний үүрэгт *******0,7,*******7*******.86 төгрөг гаргуулах
Шүүх хуралдааны оролцогчид: нэхэмжлэгч итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Наран, хариуцагч Ц., хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Нямжаргал,
Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга: Б.Аззаяа нарыг оролцуулан хянан хэлэлцэв.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч тал шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлээ дэмжин, шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Зээлдэгч Ц., хамтран үүрэг гүйцэтгэгч Ц. нар нь тус банкны Төв тооцооны төвөөс *******018.0*******.14-ний өдөр ЗГ/*******018434*******4*******09 дугаартай Зээлийн гэрээ болон БГХ*******018434*******4*******09 тоот Барьцааны гэрээ байгуулан ,090,000 төгрөгийн зээлийг жилийн *******.******* хувийн хүүтэй 48 сарын хугацаатай цалингийн зээл авсан. Зээлдэгч зээлийн гэрээний ******* дугаар зүйлийн *******.4.1 дэх хэсэгт заасны дагуу зээл хүүг төлөх төлбөрийн хуваарийн дагуу үндсэн зээлд 1,078,346.90 төгрөг, зээлийн хүүгийн төлбөрт 1,380,**************9.4******* төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүгийн төлбөрт 0 нийт төгрөгийг төлж барагдуулсан болно. Зээлдэгч Ц. гэрээ ёсоор төлбөл зохих төлбөрүүдийг хугацаандаа төлөөгүйн улмаас зээлийн хугацаа хэтэрч /1840 хоног/ зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зөрчсөн тул Зээлийн гэрээний 6 дугаар зүйлийн 6.1.7 дэх хэсэгт заасан үндэслэлээр зээлийн төлбөрийг төлөх, төлөхгүй тохиолдолд гэрээний дагуу зохих арга хэмжээ авахыг урьдчилан мэдэгдсэн боловч өнөөдрийг хүртэл зээлийн төлбөр төлөгдсөнгүй. Иймд банк зээлийн гэрээний 6 дугаар зүйлийн 6.1 дэх хэсгийг үндэслэн дараах нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүхэд гаргаж байна. Үүнд *******0*******3..10-ны өдрөөр тасалбар болгон дараах зээлийн төлбөрийг гаргуулах, үндсэн зээлийн үлдэгдэл 10,0,6*******3.10 төгрөг, зээлийн хүүгийн төлбөр 9,844,3.*******8 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүгийн төлбөр 83*******,3.18 төгрөг, нийт *******0,691,*******7*******.86 төгрөг, нотариатын зардал *******0,000.00 төгрөг, нийт *******0,7,*******7*******.86 төгрөгийг хариуцагч Ц., Ц. нараас гаргуулж өгнө үү гэв.
*******. Хариуцагч Ц. шүүхэд бичгээр гаргасан хариу тайлбартаа: *******018.0*******.14-ний өдрийн №ЗГ/*******018434*******09 дугаартай ******* банктай байгуулсан ,090,000 төгрөг зээлсэн гэх зээлийн гэрээний харилцаанаас би нэг ч төгрөгийг авч ашиглаагүй, захиран зарцуулаагүй байхад Өвөрхангай аймгийн ******* банкны салбар нь Ц.той байгуулсан зээлийн гэрээний хамтран үүрэг гүйцэтгэгч хэмээн шүүхэд хариуцагч болгож байна. Монгол улсын Иргэний хуулийн 4*******1 дүгээр зүйлийн 4*******1.1 дэх хэсэгт заасан Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээд /цаашид "зээлдүүлэгч" гэх/ нь мөнгөн хөрөнгийг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу тодорхой хугацаатайгаар, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд уг мөнгөн хөрөнгө, гэрээнд заасан бол түүний хүүг буцаан төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ хэмээн заасны дагуу тус зээлийн гэрээний төлбөрийг зээлдэгч Ц. нь төлөх үүрэгтэй. Мөн *******018 онд би их сургуулийн оюутан байсан болохоор ямар учиртай гарын үсэг зуруулж байгааг нь сайн ойлгоогүй. Мөн *******0******* оноос эхлэн ах Ц.той холбоо тасарч *******0*******1. cap хүртэл ямар ч холбоогүй байсан. Энэ хугацаанд банкнаас нэг ч удаа холбоо бариагүй, зээлийн эргэн төлөлт хийгээгүй талаар нэг ч удаа мэдээлэл өгөөгүй. Миний бие дээрх зээлээс болж Монгол банкны чанаргүй зээлдэгч нарын жагсаалтад орсон байсан гэв.
3. Хариуцагч Ц.гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбартаа: Хариуцагч Ц. нь *******018.0*******.14-ний өдөр №ЗГ*******018434*******4*******09 дугаартай зээлийн гэрээг байгуулж 1*******,000,000 төгрөгийн хэрэглээний зээл авсан. Гэвч уг мөнгийг өөрөө авч хэрэглээгүй. Дээрх зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийн дагуу *******018.03.*******7-ноос *******018.09.*******7-ны өдөр хүртэл 7 удаагийн төлөлтөөр *******,4*******8,906.3******* төгрөгийг төлсөн. Үндсэн зээлийн үлдэгдэл төлбөр болох 10,0,6*******3.1 төгрөгийг эргүүлэн төлнө. Хариуцагч Ц. нь Өвөрхангай аймагт багийн дарга хийдэг байсан бөгөөд ээлжийн амралт өгөөгүй учир Улаанбаатар хот руу 8 хоног яваад ирэхэд *******018 оны 8 сард ажлаас халсан байсан. Ажилдаа эргүүлэн тогтоолгож чадаагүй тул өөр ажил хийхээр *******018.01.*******0-нд Хятад улс руу явсан боловч хамт явсан хүндээ хууртагдаад албадан буцах журмын дагуу *******0*******.0*******.13-нд Монголд ирсэн. *******0******* оноос Ковид ******* хэмээн цар тахал гарч ажилтан ажиллуулах газаргүй, гадуур гарах боломжгүй нөхцөл байдал улс орны хэмжээнд үүссэн тул зээлээ эргүүлэн төлөх боломжгүй байдалд хүрсэн. Одоо Өмнөговь аймагт байрлаж ажиллаж байгаа хэрнээ орж ирсэн цалин байр, хоолны мөнгөнд явчихдаг. *******0*******1..18-ны өдрийн Монгол Улсын Засгийн газрын Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлсэнтэй холбоогдуулан эдийн засгийг дэмжих чиглэлээр авах зарим арга хэмжээний тухай тогтоолын 8 дах хэсэгт Банк, банк бус санхүүгийн байгууллага, хадгаламж зээлийн хоршооноос иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд олгосон зээлийн үндсэн болон хүүгийн төлбөрийн хугацааг зээлдэгчийн хүсэлтийг харгалзан нэмэгдүүлсэн хүү, торгууль, алданги тооцохгүйгээр зээлдэгчид ямар нэгэн дарамт үүсгэхгүй байхаар төлбөрийн чадварт нь нийцүүлэн гэрээнд өөрчлөлт оруулах зохицуулалтын арга хэмжээг *******0*******1.07.01-ний өдөр хүртэлх хугацаанд авч хэрэгжүүлэхийг Монголбанк (Б.Лхагвасүрэн), Санхүүгийн зохицуулах хороо (Д.Баярсайхан)-д тус тус зөвлөсүгэй хэмээн зөвшөөрсөн дагуу *******0*******0..18-наас *******0*******1.07.01-ний өдөр **************4 хоногийн хугацаанд бодогдсон зээлийн хүү болон нэмэгдүүлсэн хүүг хасуулах хүсэлтэй байна гэжээ.
4. Нэхэмжлэгч талаас улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, *******018.0*******.14-ний өдрийн №ЗГ/*******018434*******4*******09 дугаартай зээлийн гэрээний хуулбар, Ц., Ц. нарын иргэний үнэмлэхийн хуулбар, Ц., Ц. нарын **************64044734 тоот зээлийн дансны дэлгэрэнгүй хуулга, ******* банк ХХК-ийн зээлийн гэрээг хугацаанаас өмнө цуцлах тухай мэдэгдэл, Өвөрхангай аймгийн Цагдаагийн газрын *******0*******1..03-ны өдрийн 39/441Б дугаартай албан бичгийн хуулбар, ******* банк ХК-ийн хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар/, итгэмжлэл, Д.Энхбатын иргэний үнэмлэхийн хуулбар, итгэмжлэл, Д.Наран, Б.Жаргал нарын иргэний үнэмлэхийн хуулбар, LOS программ дээр ажиллах журам хавсралт 8, Өвөрхангай аймаг Арвайхээр сумын Засаг даргын *******018,0*******,13-ны өдрийн 01/*******3 дугаартай албан бичиг, Өвөрхангай аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0*******1,0*******.14-ний өдрийн 14*******/ШШ*******0*******1/00189 дугаартай шийдвэрийн хуулбар, Өвөрхангай аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0**************.04.*******8-ны өдрийн 14*******/ШЗ*******0**************/00834 дугаартай Хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай захирамж, Ц.гийн зээлийн бүртгэлийн карт, зээлийн төлбөрийн тооцоолол, *******017.04.14-ний өдрийн №ЗГ*******01743001******* дугаар зээлийн гэрээ, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь, ******* банкны шилжүүлгийн баримт, LOS программ дээр ажиллах журам-ын хавсралт 8, Ц.гийн цалингийн орлоготой зээл хүсэгчийн зээлийн өргөдлийн маягт, Өвөрхангай аймаг Арвайхээр сумын Засаг даргын *******017.04.-ний өдрийн 01/14******* дугаар, *******017.08.10-ны өдрийн 03/18******* дугаар тодорхойлолтууд, *******017.08.-ний өдрийн №ЗГ*******0174318480******* дугаар зээлийн гэрээ, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь, *******017.08.-ний өдрийн №БГ*******0174318480******* дугаар барьцааны гэрээ,
*******. Хариуцагч талаас Ц.гоос Б.Нямжаргалд олгосон итгэмжлэл, хариу тайлбар, Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлсэнтэй холбогдуулан эдийн засгийг дэмжих чиглэлээр авах зарим арга хэмжээний тухай Монгол улсын Засгийн газрын 183 дугаартай тогтоол, Ц.гийн нийгмийн даатгал шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт,
6. Шүүхийн журмаар Ц., Ц. нарын **************64044*******4 тоот зээлийн дансны дэлгэрэнгүй хуулга, зээлийн бүртгэлийн карт, зээлийн бүртгэлийн картын хураангуй зэрэг баримтыг бүрдүүлсэн байна.
Шүүх хуралдаанаар хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад
ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Шүүх нэхэмжлэлээс *******,87*******,964.67 төгрөгийн шаардлагыг хангаж, үлдэх 83*******,3.18 төгрөгийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэв.
*******. Нэхэмжлэгч ХААН банк ХК хариуцагч Ц., Ц. нарт холбогдуулан зээлийн үндсэн төлбөр 10,0,6*******3.10 төгрөг, хүү 9,844,3.*******7 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 83*******,3.18 төгрөг, нотариатын зардал *******0,000 төгрөг, нийт *******0,7,*******7*******.86 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргажээ.
3. Хариуцагч Ц. нь **************4 хоногт хүү, нэмэгдүүлсэн хүүд 7,7*******9,9**************.8 төгрөгийг эс зөвшөөрч, үлдэх 1*******,981,3*******0 төгрөгийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч, хариуцагч Ц. хамтран зээлдэгч биш гэж маргажээ.
4. Зохигчдын тайлбар, хэрэгт авагдсан баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна. Үүнд:
4.1. ХААН банк ХК болон Ц. нарын хооронд *******017.04.14-ний өдөр ЗГ/*******01743001******* дугаар Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр зээлдэгч 6,000,000 төгрөгийг, жилийн *******0.4 хувийн хүүтэй, *******0*******1.03.*******7-ны өдөр хүртэлх хугацаагаар зээлэхээр тохирчээ. /хэргийн 4-1*******0 дугаар тал/
4.*******. ХААН банк ХК болон Ц., Ц. нарын хооронд *******017.08.-ний өдөр ЗГ/*******0174318480******* дугаар Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр зээлдэгч өмнөх зээлийн үлдэгдэл *******,700,000 төгрөг дээр *******,000,000 төгрөг нэмж, нийт 10,600,000 төгрөгийн зээлийг, жилийн *******0.4 хувийн хүүтэй, *******0*******1.07.*******7-ны өдөр хүртэлх хугацаагаар зээлэхээр тохирчээ. /хэргийн 1*******1-1*******3, 1*******6-160 дугаар тал/
4.3. ХААН банк ХК болон Ц., Ц. нарын хооронд *******018.0*******.14-ний өдөр ЗГ/*******018434*******4*******09 дугаар Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр өмнөх зээлийн үлдэгдэл 9,*******9,000 төгрөг дээр 1,*******00,000 төгрөг нэмж, нийт ,090,000 төгрөгийн зээлийг, жилийн *******.******* хувийн хүүтэй, *******0**************.0*******.*******7-ны өдөр хүртэлх хугацаагаар зээлэхээр тохирчээ. /хэргийн *******-7, *******9-60 дугаар тал/
4.4. Дээр дурдсан зээлийн гэрээний дагуу зээлдүүлэгч зээлдэгчид шилжүүлсэн дүн, буцаан төлсөн дүн, хугацаа хэтрүүлсэн, гэрээг хугацаанаас өмнө цуцлах үндэслэл, журмын талаар талууд маргаагүй байна.
4.*******. Өвөрхангай аймаг дах сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0*******1.0*******.14-ний өдрийн 14*******/ШШ*******0*******1/00189 дугаар шийдвэрээр нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр хариуцагч нарыг эрэн сурвалжилсан байна. /хэргийн 63-64 дүгээр тал/
4.6. Өвөрхангай аймаг дах сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0**************.04.*******8-ны өдрийн 14*******/ШЗ*******0**************/00834 дугаар захирамжаар хариуцагч нар нэхэмжлэлд дурдсан хаягт оршин суудаггүй гэх үндэслэлээр ХААН банк ХК-ийн Өвөрхангайн салбарын нэхэмжлэлтэй Ц., Ц. нарт холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгожээ. /хэргийн 67-68 дугаар тал/
4.7. Хариуцагч Ц. *******018 оны 9 дүгээр сараас *******0*******1 оны 8 дугаар сар хүртэл хугацаанд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөөгүй болох нь түүний нийгмийн даатгалын лавлагаагаар тогтоогдоно. /хэргийн *******7 дугаар тал/
*******. Хариуцагч Ц. Засгийн газрын газрын *******0*******1 оны 183 дугаар Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлсэнтэй холбоогдуулан эдийн засгийг дэмжих чиглэлээр авах зарим арга хэмжээний тухай тогтоолын 8-д Банк, банк бус санхүүгийн байгууллага, хадгаламж зээлийн хоршооноос иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд олгосон зээлийн үндсэн болон хүүгийн төлбөрийн хугацааг зээлдэгчийн хүсэлтийг харгалзан нэмэгдүүлсэн хүү, торгууль, алданги тооцохгүйгээр зээлдэгчид ямар нэгэн дарамт үүсгэхгүй байхаар төлбөрийн чадварт нь нийцүүлэн гэрээнд өөрчлөлт оруулах зохицуулалтын арга хэмжээг *******0*******1.07.01-ний өдөр хүртэлх хугацаанд авч хэрэгжүүлэхийг Монголбанк, Санхүүгийн зохицуулах хороонд тус тус зөвлөсүгэй гэж зааснаар *******0*******0..18-наас *******0*******1.07.01-ний өдөр хүртэл бодогдсон зээлийн хүү болон нэмэгдүүлсэн хүүг хасуулна, хариуцагч Ц. зээлийг хэрэглээгүй, гарын үсэг зурсан төдий тул хамтран хариуцахгүй гэж тайлбарласан, хэрэгт цугларсан баримтаас үзэхэд хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөх үүрэгтэй эсэх, хамтран үүрэг гүйцэтгэгч мөн эсэх нь маргааны зүйл болжээ.
6. Иргэний хуулийн 4*******1 дүгээр зүйлийн 4*******1.1-т . . . Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр ... мөнгөн хөрөнгийг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу тодорхой хугацаатайгаар, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд уг мөнгөн хөрөнгө ... хүүг буцаан төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ. . , 4************** дугаар зүйлийн 4**************.*******-т . . . Зээлдэгч гэрээнд заасан хугацаанд авсан зээлээ эргүүлэн төлөөгүй бол гэрээнд заасны дагуу зээлдүүлэгчийн үндсэн хүүгийн хорин хувиас хэтрэхгүй хэмжээний нэмэгдүүлсэн хүү төлөхөөр гэрээнд зааж болно . . , 4*******3.1-д . . .Зээлдэгч авсан зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүрэгтэй. . . гэж тус тус зааснаар талуудын хооронд зээлийн гэрээний харилцаа үүсэж, зээлийн хүү, зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, мөн нэмэгдүүлсэн хүү төлөхөөр харилцан тохирчээ.
Талууд гэрээний гол нөхцөлийн талаар харилцан тохиролцож, бичгийн гэрээнд хоёр тал гарын үсгээ зурцгаасан, байгууллагын тэмдэг дарж баталгаажуулсан байх тул Иргэний хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.*******.1, *******6 дугаар зүйлийн *******6.1.*******-т зааснаар гэрээ байгуулсанд тооцох ба гэрээ хүчин төгөлдөр бус байх хуульд заасан үндэслэл тогтоогдоогүй. Талууд гэрээний үүргээ биелүүлэх үүрэгтэй, үүрэг зөрчсөн талаас үүрэг гүйцэтгүүлэгч шаардах эрхтэй.
7. Талуудын хооронд байгуулсан *******017.04.14, *******017.08., *******018.0*******.14-ний өдрүүдэд 3 удаагийн зээлийн гэрээ байгуулж, өмнөх зээлийн үндсэн төлбөрийн үлдэгдэл дээр нэмж зээл авчээ. Өөрөөр хэлбэл, хүү дээр нэмж хүү тооцоогүй буюу нийлмэл хүү тохироогүй байна. Талуудын эдгээр 3 удаагийн зээлийн гэрээний зээлийн хэмжээ, хэсэгчлэн төлөх хэмжээ, хугацаа, мөн жилийн хүүг ялгаатай тохирсон байдлаар үзэхэд Иргэний хуулийн *******36 дугаар зүйлийн *******36.1.3, *******36.*******-т зааснаар өмнөх зээлийн гэрээний үүргийг дараагийн гэрээний үүргээр солихоор тохирсон гэж үзнэ. Иймд нэхэмжлэгч сүүлийн байгуулсан Зээлийн гэрээний ёсоор үүрэг шаардах эрхтэй.
Тэгэхээр талууд Иргэний хуулийн *******36.1.3, *******36.*******-т заасны дагуу эхний гэрээний үүргийг дараагийн гэрээний үүргээр сольж, *******017.04.14, *******017.08.-ний өдрийн Зээлийн гэрээний харилцаа дуусгавар болж, нэхэмжлэгч *******018.0*******.14-ний өдрийн Зээлийн гэрээний үүргийг шаардах эрхтэй.
8. Хариуцагч Ц.гийн татгалзлын үндэслэл болгож буй зохицуулалт нь зээлийн үндсэн болон хүүгийн төлбөрийн хугацааг зээлдэгчийн хүсэлтийг харгалзан *******0*******1.07.01-ний дотор гэрээнд өөрчлөлт оруулах арга хэмжээг авах агуулгатай болохоос хүүгийн төлбөрөөс чөлөөлөх, эсвэл зээлдэгч хүсэлт гаргаагүй нөхцөлд гэрээнд өөрчлөлт оруулахаар тусгаагүй учир түүний татгалзал үндэслэлгүй байна.
9. Гэрээний ерөнхий хугацаа *******0**************.0*******.*******7-ны өдөр дуусгавар болох боловч *******018.09.*******7-ны өдрөөс хойш зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь ёсоор зээлийг төлөөгүй нь Иргэний хуулийн *******06, *******08 дугаар зүйлд заасан . . . үүрэг гүйцэтгэгч гэрээгээр тохирсон үүргийг тогтоосон газар, хугацаанд нь, зохих ёсоор, шударгаар гүйцэтгэх . . . үүргийг зөрчиж, талуудын байгуулсан гэрээний *******.*******.1, 7.*******.*******, 7.*******.3-т зааснаар гэрээний үүрэг ноцтой зөрчсөн гэж үзэж нэг талын санаачилгаар гэрээг цуцлах нөхцөл бүрджээ.
Нэхэмжлэгч зээлийн гэрээний үүргээ биелүүлэх мэдэгдэх хуудсыг хүргүүлж байсан, *******0*******1.0*******.14-ний өдөр хариуцагч нарыг эрэн сурвалжлах шийдвэр гарсан, *******0**************.04.*******8-ны өдөр хариуцагч нар хаягтаа оршин суудаггүй үндэслэлээр иргэний хэргийг хэрэгсэхгүй болгосноос үзэхэд үүрэг зөрчсөнөөс нэхэмжлэгч гэрээнээс татгалзсан нь гэрээнээс татгалзах журмын талаарх зохицуулалт болох Иргэний хуулийн ********************* дугаар зүйлийн *********************.1, *********************.*******, **************6 дугаар зүйлийн **************6.1.1-д заасантай нийцсэн, хуулийн **************7 дугаар зүйлийн **************7.1-д зааснаар үүрэг гүйцэтгүүлэгч учирсан хохирлоо шаардах эрхтэй байна.
Иргэний хуулийн **************7 дугаар зүйлийн **************7.3-т зааснаар учирсан хохиролд гарсан зардал, эд хөрөнгийн алдагдал буюу гэмтэл, үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ гүйцэтгэсэн бол үүрэг гүйцэтгүүлэгчид зайлшгүй орох байсан орлого хамаардаг бөгөөд энэ хэргийн тохиолдолд зээлийн үлдэгдэл төлбөр, хүү, хэтэрсэн хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг оруулж тооцно.
Тэгэхээр зээлийн гэрээний үндсэн төлбөр 10,0,6*******3.10 төгрөг, түүний үндсэн хүү болон хэтэрсэн хугацааны хүүг нэхэмжлэл бичсэн огноо *******0*******3..10-ны өдөр хүртэл тооцож 9,844,3.*******7 төгрөг шаардсан нь үндэслэлтэй.
10. Иргэний хуулийн *******3******* дугаар зүйлийн *******3*******.8-д . . .Анзын хэмжээ илт их байвал хэргийн нөхцөл байдлыг харгалзан шүүх түүнийг багасгаж болно. . . гэж заасныг баримтлан, хариуцагч Ц. *******018 оны 9 дүгээр сараас *******0*******1 оны 8 дугаар сар хүртэл хугацаанд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлж, ажил хийгээгүй, Коронавируст халдвар (Ковид-*******) цар тахлын үе таарсныг харгалзан анз буюу нэмэгдүүлсэн хүүг 83*******,3.18 төгрөгөөр багасгах нь зүйтэй гэж үзэв.
. Зээлийн гэрээнд хариуцагч Ц., Ц. нар гарын үсэг зурж, хамтран зээлдэгчээр үүрэг хүлээсэн байх тул Иргэний хуулийн *******4******* дугаар зүйлийн *******4*******.1, *******4*******.-д зааснаар хамтран үүрэг гүйцэтгэгч болох ба хууль буюу гэрээнд өөрөөр заагаагүй, эсхүл үүрэг гүйцэтгэгч тус бүрийн хүлээх үүргийг тодорхойлох боломжгүй тул тэдгээрийн үүрэг тэнцүү байна.
1*******. Нотариатын *******0,000 төгрөгийн зардал нь Иргэний хуулийн **************7 дугаар зүйлийн **************7.1, **************7.3-т зааснаар гэрээний үүргээ зөрчсөнөөс гэрээнээс татгалзсантай холбогдуулан учирсан хохирлоо шаардах эрхэд хамаарна.
13. Дээр дүгнэснийг нэгтгэвэл, хариуцагч Ц., Ц. нараас зээлийн үндсэн төлбөр 10,0,6*******3.10 төгрөгийг, зээлийн хүү 9,844,3.*******7 төгрөг, нийт *******,87*******,964.67 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ХААН банк ХК-д олгож, үлдэх 83*******,3.18 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэв.
14. Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсэг хангагдаж байгаа тул түүнд тооцогдох улсын тэмдэгтийн хураамжийг хариуцагч нараар төлүүлэх нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1, *******7 дугаар зүйлийн *******7.1-т заасан зохицуулалтад нийцнэ.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******.*******, 6, 8 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1. Иргэний хуулийн 4*******1 дүгээр зүйлийн 4*******1.1, 4************** дугаар зүйлийн 4**************.*******, 4*******3 дугаар зүйлийн 4*******3.1-т заасныг баримтлан хариуцагч Ц., Ц. нараас *******,87*******,964.67 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ХААН банк ХК-д олгож, үлдэх 83*******,3.18 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.
*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6 дугаар зүйлийн *******6.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-т зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн *******61,*******06 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, Ц., Ц. нараас улсын тэмдэгтийн хураамжид **************7,3*******9 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ХААН банк ХК-д олгосугай.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1******* дүгээр зүйлийн 1*******.*******, 1*******0 дугаар зүйлийн 1*******0.*******-т зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хуулийн хүчинтэй болох ба зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч уг шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Г.НЯМСҮРЭН