Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч	Лувсангийн Эрдэнэбат
Хэргийн индекс	155/2022/00781/И
Дугаар	225/МА2023/00004
Огноо	2023-01-10
Маргааны төрөл	Худалдах-худалдан авах болон арилжааны гэрээ,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Сайнбаярын Оюунжаргал
Дугаар: 155/ШШ2022/00970
Огноо: 2022-11-04

Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2023 оны 01 сарын 10 өдөр

Дугаар 225/МА2023/00004

2023*******оны*******01*******сарын*******10*******өдөр

Дугаар*******225/МА2023/00004

Г.*******гийн*******нэхэмжлэлтэй*******

иргэний*******хэргийн*******тухай

Хөвсгөл*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******иргэний*******хэргийн*******шүүх*******хуралдааныг*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Сосорбарам*******даргалж,*******шүүгч*******Н.Баярхүү,*******Л.Эрдэнэбат*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй,*******тус*******шүүхийн*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******155/ШШ2022/00970*******дугаар*******шийдвэртэй,*******

Нэхэмжлэгч:*******Г.*******гийн*******нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч:*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******холбогдох

Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******... дугаар*******багийн*******.... дугаар*******байрны*******....... тоотод*******байрлах*******хоёр*******өрөө*******орон*******сууцыг Х.Сувд-Эрдэнээс албадан*******чөлөөлүүлэх*******тухай*******үндсэн*******нэхэмжлэлтэй,*******байрны*******урьдчилгаанд*******төлсөн*******15,000,000*******төгрөг,*******түрээсэнд*******төлсөн*******10,200,000*******төгрөг,*******байр*******худалдан*******авах*******төлбөрт*******төлсөн*******6,000,000*******төгрөг,*******байранд*******засвар*******хийсэн*******бараа*******материалын*******үнэ*******6,465,600*******төгрөг,*******байранд*******авсан*******эд*******материалын*******үнэ*******7,534,400*******төгрөг,*******байранд*******засвар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******төгрөг,*******бүгд*******51,200,000*******(тавин*******нэгэн*******сая хоёр зуун*******мянга)*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай сөрөг*******нэхэмжлэлтэй*******иргэний*******хэргийг*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаярын*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******үндэслэн,*******шүүгч*******Л.Эрдэнэбатын*******илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд:*******Нэхэмжлэгч*******Г.*******,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.Амаржаргал,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр,*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******О.Өлзийбуян*******нар*******оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Нэхэмжлэгч*******Г.**************шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ:*******Миний*******бие*******Г.**************нь*******өөрийн*******төрсөн*******эцэг*******О.Гунаажав,*******ээж*******Х.Энхтуяа*******нараас*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******..... дугаар*******багийн*******..... дугаар*******байрны*******.... тоот*******дахь*******хоёр*******өрөө,*******30,6*******м*******кв*******талбай*******бүхий*******...............*******дугаар*******бүхийн*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******гэрчилгээ*******бүхий*******байрыг*******авч*******түүний*******өмчлөгч*******болсон.*******Уг*******байрандаа*******амьдарч*******байсан.

Миний*******нөхөр*******Дархан-Уул*******аймаг*******руу*******шилжин*******ажиллах*******болсон*******бөгөөд*******би*******тухайн*******үед*******жирэмсэн*******байсан*******тул*******жирэмсний*******болоод*******хүүхэд*******асрах*******чөлөөгөө*******үргэлжлүүлэн*******авч*******2015*******оноос*******Хөвсгөл*******аймгаас*******нүүж*******явсан*******юм.*******Энэ*******үеэс*******эхлэн*******байраа*******хүнд*******хөлслүүлж*******байсан*******бөгөөд*******2018*******онд*******Сувдаа*******нь*******танай*******байрыг*******худалдаж*******авмаар*******байна*******гэж*******над*******руу*******утсаар*******ярьсан.*******Би*******бэлэн*******мөнгөөр*******бол*******45*******сая*******төгрөг,*******зээлээр*******бол*******55*******сая*******төгрөгөөр*******өгнө*******гэж*******хэлсэн.*******Гэтэл*******худалдаж*******авахаар*******боллоо*******зээл*******аваад*******гурван*******сарын*******дотор*******төлнө*******гэж*******хэлээд*******ямар*******нэгэн*******урьдчилгаа*******мөнгө*******төгрөг*******өгөлгүйгээр*******миний*******байранд*******орсон*******юм.*******Үүнээс*******хойш*******одоог*******хүртэл*******хөлсөлж*******байгаа*******мөнгө*******гэж*******өгч*******явсан*******бөгөөд*******миний*******байрыг*******худалдаж*******аваагүй*******юм.*******Миний*******хүүхэд*******асрах*******чөлөөний*******хугацаа*******дуусаад*******ажилдаа*******орох*******болоод*******Хөвсгөл*******аймагтаа*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдөр*******ирээд*******байрандаа*******орох*******гэтэл*******худалдаж*******авна*******байж*******бай,*******түр*******хүлээж*******бай*******гэх*******мэт*******янз*******бүрийн*******шалтгаан*******хэлж*******хойшлуулж,*******түрээс*******огт*******хугацаанд*******нь*******өгдөггүй*******байнга*******нэхүүлж*******залгуулж*******байж*******хийдэг.*******Ингээд*******байрыг*******минь*******Сувдаа*******чөлөөлж*******өгөөгүй.*******Би*******энэ*******байдлаас*******болж*******мөн*******өөрийн*******байрандаа*******нүүж*******орохоор*******боллоо*******гэхэд**************нь*******би*******засвар*******хийсэн,*******тэр*******засвар*******хийсэн*******мөнгийг*******өгч*******байж*******байрыг*******чөлөөлж*******өгнө*******гээд*******өгөхгүй*******байгаа*******юм.*******Бид*******2-ын*******хооронд*******засвар*******хийвэл*******хөлслүүлэгч*******болох*******би*******мөнгийг*******нь*******өгнө*******гэсэн*******яриа*******огт*******байхгүй*******ярьж*******тохиролцоогүй.*******

Иймд*******Иргэний*******хуулийн*******106*******дугаар*******зүйлийн*******106.1-д*******зааснаар*******Х.Сувд-*******Эрдэнийн*******хууль*******бус*******эзэмшлээс*******миний*******өмчлөлийн*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******...... дугаар*******багийн*******....... дугаар*******байрны*******.......*******тоот*******дахь*******хоёр*******өрөө,*******30,6*******м*******кв*******талбай*******бүхий*******........... дугаартай*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******гэрчилгээтэй*******байрыг*******чөлөөлж*******өгнө*******үү*******гэжээ.*******

Хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******шүүхэд*******гаргасан хариу тайлбартаа:*******Хариуцагч*******би*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******ба*******нэхэмжлэгч*********************нь*******өмнө*******нь*******хэлэлцэн*******тохирсон*******гэрээ*******болох*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******худалдан*******авах*******гэрээ,*******мөн*******түүнээс*******өмнө*******бид*******2-ын*******хооронд*******хийгдсэн*******аман*******гэрээг*******зөрчиж*******үндэслэлгүйгээр*******худалдан*******авах*******гэж*******байсан*******байрныхаа*******үнийг*******удаа*******дараалан*******нэмсэн*******тул*******одоог*******хүртэл*******би*******уг*******байранд*******амьдарч*******байна.*******Мөн*******сар*******бүр*******байрны*******түрээс*******нэрээр*******нэхэмжлэгчид*******мөнгөн*******хөрөнгөө*******шилжүүлж*******хохирсоор*******ирсэн*******болно.*******Шүүхэд*******байр*******албадан*******чөлөөлүүлэх*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******атлаа*******өнөөдөр*******хүртэл*******надаас*******түрээс*******гэж*******төлбөр*******шаардаж*******байгаа*******болно.*******Анх*******аман*******гэрээ*******нэхэмжлэгч*******бид*******2-ын*******дунд*******байгуулагдахад*******уг*******үл*******хөдлөх*******хөрөнгийг*******44*******сая*******төгрөгөөр*******тохиролцож*******худалдах,*******худалдан*******авахаар*******болсон*******бөгөөд*******би*******уг*******байранд*******нүүн*******ороход*******засвар*******огт*******хийгдээгүй*******хуучин*******байр*******байсан*******тул*******нэгэнт*******худалдан*******авахаар*******тохирсон*******юм*******чинь*******гэж*******үзэж*******байранд*******иж*******бүрэн*******засвар*******хийсэн,*******засварын*******нийт*******өртөгч*******нэлээдгүй*******болсон.*******Гэтэл*******тухайн*******үед*******худалдан*******авах*******гэж*******байсан*******байранд*******банкны*******зээл*******гаргуулах*******гэхэд*******хуучин,*******засваргүй*******ийм*******байранд*******зээл*******гаргахгүй*******гэсэн*******тул*******засвар*******хийсээр*******хугацаа*******жаахан*******орсон.*******Засвар*******хийсний*******дараа*******байраа*******үзэж*******хараад*******нэхэмжлэгч*******урьд*******ярьсан*******аман*******гэрээнээсээ*******буцаж*******байраа*******55,000,000*******сая*******төгрөгөөр*******зарна*******гэсэн.*******Үүнээс*******болж*******тохироонд*******хүрэхгүй*******удсаны*******эцэст*******нь*******нэхэмжлэгчтэй*******харилцан*******тохирч*******55,000,000*******төгрөгөөр*******худалдан*******авахаар*******тохирч*******гэрээ*******хэлцэл*******байгуулан*******нотариатаар*******батлуулж*******15,000,000*******төгрөгийг*******байрны*******урьдчилгаа*******хэлбэрээр*******дансанд*******шилжүүлсэн.

...Нэхэмжлэгч*******надаас*******одоо*******байраа*******албадан*******чөлөөлөхийг*******хүсэж*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******бол*******би*******мөн*******өөрийн*******хөрөнгө*******гэж*******итгэж*******засвар*******хийсэн*******мөнгө,*******байр*******худалдах*******худалдан*******авах*******тухай*******урьдчилгааны*******мөнгө,*******түрээс*******гэж*******түүнд*******төлсөн*******нийт*******дүн*******болох*******33,000,000*******төгрөг*******нэхэмжилж*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргах*******болно*******гэжээ.*******

Хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******нэмэгдүүлэхдээ:*******Өмнө*******нь*******баримттай*******буюу*******байр*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******урьдчилгаанд*******мөнгө*******төлсөн*******баримт*******бүхий*******15,000,000*******сая*******төгрөгийг*******нэхэмжилж*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргаж*******байсан*******бол*******одоо*******түүн*******дээр*******нэмэгдүүлж*******байрны*******түрээс*******гэж*******төлсөн*******10,800,000*******төгрөгийн*******гэрээг*******бичгээр*******байгуулаагүй,*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийг*******түрээслэх*******гэрээг*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******газарт*******бүртгүүлээгүй,*******..........*******дансанд*******2020*******оны*******10-р*******сарын*******05-нд*******4*******сая*******төгрөг,*******2021*******оны*******06-р*******сарын*******08-ны*******өдөр*******..............*******тоот*******дансанд*******2*******сая*******төгрөг*******байрны*******худалдан*******авах*******төлбөрт*******хийсэн,*******уг*******худалдан*******авсан*******байранд*******засвар*******хийсэн*******бараа*******материалын*******үнэ*******болох*******6*******сая*******465,600*******төгрөг,*******засвар*******хийсэн*******байранд*******эд*******материал*******авсан*******7,534,400,*******засвар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******сая*******төгрөг*******нийт*******гучин*******зургаан*******сая*******найман*******зуун*******төгрөг*******гаргуулахаар*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******дээр*******нэмэгдүүлж*******нэхэмжилж*******байна*******гэжээ.*******

Хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******нэмэгдүүлсэн*******шаардлагаа*******дэмжиж*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа:*******Байрны*******урьдчилгаанд*******өгсөн*******15,000,000*******төгрөгийг*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдөр*******үл*******хөдлөх*******хөрөнгө*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******байгуулагдсан*******буюу*******уг*******өдрөө*******Х.Сувд-Эрдэнээс*******Г.*******гийн*******дансанд*******шилжүүлсэн*******байдаг.*******Тийм*******учраас*******байрны*******урьдчилгаанд*******өгсөн*******15,000,000*******төгрөгийг*******гаргуулна.

Түрээсийн*******төлбөр*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2022*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийг*******дуусталх*******хугацааны*******түрээсийн*******төлбөр*******10,800,000*******төгрөгийг*******төлсөн*******байгаа.*******Энэ*******нь*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******сард*******350,000*******төгрөгийн*******түрээстэй*******байж*******байгаад*******гэрээ*******байгуулагдсан*******өдөр*******буюу*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрөөс*******сарын*******400,000*******төгрөгийн*******түрээстэй*******болж*******2022*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийг*******хүртэл*******төлсөн.*******Тиймээс*******түрээсийн*******төлбөр*******10,800,000*******төгрөгийг*******гаргуулна.

Байрны*******урьдчилгаанд*******4,000,000*******төгрөгийг*******2020*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдөр*******ХААН*******банкны*******...........*******тоот*******Г.*******гийн*******дансанд,*******мөн*******2021*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******08-ны*******өдөр*******тухайн*******дансанд*******2,000,000*******төгрөг,*******нийт*******6,000,000*******төгрөгийг*******төлсөн.*******Гэхдээ*******энэ*******бол*******байрны*******урьдчилгаа*******биш*******байрны*******үнэнд*******төлсөн*******төлбөр*******юм.*******Энэ*******мөнгийг*******нэхэмжлэгчээс*******гаргуулахаар*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргасан.*******

Тухайн*******байранд*******засвар*******хийхэд*******зориулж*******авсан*******бараа*******материалын*******тухайд*******...вакум*******цонх,*******хаалганы*******үнэ*******2,100,000*******төгрөг,*******бүгд*******6,465,600*******төгрөгийн*******материалыг*******байр*******засварлахад*******худалдаж*******авсан.*******Энэ*******мөнгийг*******гаргуулна.*******Засвар*******хийсэн*******байранд*******авсан*******эд*******зүйлсийн*******үнэ*******7,534,400*******төгрөг*******болсон.*******Үүнд*******банн*******250,000*******төгрөг,*******угаалтуур*******250,000*******төгрөг,*******шүршүүр*******190,000*******төгрөг,*******шаланк*******20,000*******төгрөг,*******шалавч*******20,000*******төгрөг,*******гал*******тогооны*******тос*******250,000*******төгрөг,*******холигч*******крант*******90,000*******төгрөг,*******ванны*******толь*******120,000*******төгрөг,*******нойлын*******өрөөний*******плита*******1,020,000*******төгрөг,*******плитаны*******цавуу*******150,000*******төгрөг,*******цемент*******360,000*******төгрөг,*******цахилгааны*******утас*******200,000*******төгрөг,*******унтраалга*******25,000*******төгрөг,*******нойлын*******гэрэл*******225,000*******төгрөг,*******жижиг*******өрөөний*******абжур*******260,000*******төгрөг,*******нойлын*******өрөөний*******абжур*******250,000*******төгрөг,*******хавтан*******440,000*******төгрөг,*******булан*******төмөр*******300,000*******төгрөг,*******чийг*******тусгаарлагч*******320,000*******төгрөг,*******замаск*******10*******ширхэг*******850,000*******төгрөг,*******эмүльс*******190,000*******төгрөг,*******будаг*******180,000*******төгрөг,*******плита*******884,000*******төгрөг*******зэргийг*******2022*******оны*******7*******дугаар*******сарын*******11-ний*******өдөр*******авсан*******байна.*******Энэ*******нь*******нийт*******7,534,400*******төгрөг*******болсон.

Засвар*******хийсэн*******ажлын*******хөлсний*******тухайд*******засвар*******хийсэн*******н.Төмөр-Очир*******гэдэг*******хүн*******регистрийн*******дугаар,*******утасны*******дугаараа*******бичиж*******2020*******оны*******7*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдөр*******3,000,000*******төгрөг,*******2020*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******15-ний*******өдөр*******3,000,000*******төгрөг*******нийт*******6,000,000*******төгрөг*******авсан*******байдаг.*******Байрны*******засвар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******төгрөгийг*******нэхэмжилнэ.*******Ингээд*******нийт*******51,800,000*******төгрөг*******болсон.*******Үүнийг*******нэхэмжилж*******байгаа*******гэв.

Нэхэмжлэгч*******Г.**************сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******нэмэгдүүлсэн*******шаардлагын*******талаар*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа:*******Миний*******хувьд*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна.*******Яагаад*******гэхээр*******би*******2018*******онд*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******эгчтэй*******хөлслөх*******гэрээ*******амаар*******хийж*******хөлслөхөөр*******болсон.*******Хоёрдугаарт*******танай*******байрыг*******эгч*******нь*******авъя.*******Мөнгийг*******чинь*******3*******сарын*******дотор*******гаргаж*******өгнө*******гэж*******хэлээд*******манай*******байранд*******орсон*******боловч*******3*******сарын*******дотор*******мөнгөө*******өгөөгүй*******учраас*******би*******та*******тэгвэл*******хөлслөөд*******явчих*******гээд*******сард*******300,000*******төгрөг*******авдаг*******байсан.*******Мөн*******би*******байрны*******урьдчилгаанд*******6,000,000*******төгрөгийг*******4,000,000*******төгрөгөөр,*******2,000,000*******төгрөгөөр*******гээд*******хоёр*******удаагийн*******үйлдлээр*******авсан.*******Гэтэл*******миний*******байрны*******ордерыг*******Мөрөн*******сумын*******сум*******хөгжүүлэх*******сангийн*******зээлд*******залилах*******маягаар*******тавьсан*******байхыг*******нь*******би*******мэдээд*******цагдаад*******хандаж*******буцааж*******өөрийнхөө*******нэр*******дээр*******авсан.*******Тийм*******учраас*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна*******гэв.

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүх*******2022*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******155/ШШ2022/00970*******дугаар*******шийдвэрээр*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1,*******225*******дугаар*******зүйлийн*******225.1-д*******зааснаар*******хариуцагч Х.Сувд-Эрдэнээс*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.... дугаар*******багийн*******.......*******дугаар*******байрны*******2*******дугаар*******орцны*******......... тоотод*******байрлах*******30.6*******метр*******квадрат*******талбай*******бүхий*******2*******өрөө*******орон*******сууцыг*******албадан*******чөлөөлж,*******нэхэмжлэгч*******Г.*******гаас*******байрны*******үнэнд*******төлсөн*******6,000,000 (зургаан*******сая) төгрөгийг*******гаргуулан*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******олгож,*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******үлдэх*******45,200,000 (дөчин*******таван*******сая*******хоёр*******зуун*******мянга) төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******Иргэний*******хэрэг шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1,*******56.2,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1, Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1,*******7.1.2-т*******зааснаар нэхэмжлэгч Г.*******гийн улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******70,200 (далан*******мянга*******хоёр*******зуу) төгрөгийг улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагч Х.Сувд-Эрдэнээс улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******70,200 (далан*******мянга*******хоёр*******зуу) төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч Г.*******д олгож,*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнийн*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагад*******төлсөн*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******574,900 (таван*******зуун*******далан*******дөрвөн*******мянга*******есөн*******зуу) төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******нэхэмжлэгч*******Г.*******гаас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******110,950 (нэг*******зуун*******арван*******мянга*******есөн*******зуун*******тавь) төгрөгийг*******гаргуулан*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******олгохоор*******шийдвэрлэжээ.*******

Хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр*******давж*******заалдах*******гомдолдоо:*******Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэр*******нь*******ИХШХШТХ-ийн*******116*******дугаар*******зүйлийн*******16.2-д*******заасан*******шаардлагатай*******нийцэхгүй*******бөгөөд*******хэргийн*******үйл*******баримт,*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтад*******үндэслэлтэй*******дүгнэлт*******хийсэнгүй.

Үүнд:*******1.Нэхэмжлэгч*******Г.**************шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлийн*******үндэслэлээ...*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******өөрийн*******өмчлөлийн*******байраа*******55,000,000*******төгрөгөөр*******худалдахаар*******2018*******оны*******7*******дугаар*******сард*******амаар*******тохиролцсон.*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдөр*******Үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******байгуулсан.*******Байрны*******мөнгийг*******бүтэн*******өгөөгүй,*******6,000,000*******төгрөгийг*******өгсөн.*******Иймд*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.... дугаар*******багийн*******........... дугаар*******байрны*******......... тоотод*******байрлах*******30,6*******метр*******квадрат*******талбай*******бүхий*******2*******өрөө*******орон*******сууцыг*******Х.Сувд-Эрдэнээс*******албадан*******чөлөөлж*******өгнө*******үү...*******хэмээн*******тайлбарласан.

Иргэний*******хуулийн*******243-р*******зүйлийн*******243.1-д*******зааснаар*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээгээр*******худалдагч*******нь*******биет*******байдлын*******доголдолгүй,*******эрхийн*******зөрчилгүй*******хөрөнгө,*******түүнтэй*******холбоотой*******баримт*******бичгийн*******худалдан*******авагчийн*******өмчлөлд*******шилжүүлэх,*******худалдан*******авагч*******нь*******худалдагчид*******хэлэлцэн*******тохирсон*******үнийг*******төлж,*******худалдан*******авсан*******хөрөнгөө*******хүлээн*******авах*******үүргийг*******тус*******тус*******харилцан*******хүлээдэг*******бөгөөд*******худалдан*******авагч*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нь*******эд*******хөрөнгийг*******хүлээн*******авч*******эд*******хөрөнгийн*******үнийн*******тодорхой*******хэсгийг*******сар*******бүр*******төлөх*******үүргээ*******биелүүлж*******байсан*******ба*******нэхэмжлэгч*******тал*******гэрээний*******үүрэг*******зөрчсөн*******талаар*******маргаагүй.*******Мөн*******хүчин*******төгөлдөр*******байгуулагдсан*******гэрээг*******хууль*******буюу*******гэрээнд*******заасны*******дагуу*******гэрээний*******нэг*******талын*******хүсэл*******зоригоор*******буцаахыг*******гэрээнээс*******татгалзах*******гэх*******ба*******гэрээ*******цуцлах*******талаар*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******гэрээний*******талуудын*******хэн*******аль*******нь*******шүүхэд*******гаргаагүй.

Өөрөөр*******хэлбэл*******нэхэмжлэгч*******Г.**************нь*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******холбогдуулж*******гэрээнээс*******татгалзсаныг*******баталгаажуулах,*******гэрээний*******гүйцэтгэл*******буцаалгуулах*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******гаргаагүй,*******зөвхөн*******албадан*******чөлөөлүүлэх*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******байхад*******анхан*******шатны*******шүүх*******нэхэмжлэгч*******гэрээнээс*******татгалзсан*******хэмээн*******дүгнэж,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангаж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******шүүхийн*******шийдвэр*******хууль*******ёсны*******бөгөөд*******үндэслэл*******бүхий*******байх*******хуулийн*******шаардлагыг*******хангаагүй.

Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээтэй*******холбоотой*******гэрээнээс*******татгалзах,*******гэрээг*******цуцлах*******тухай*******зохицуулсан*******заалтууд*******болох*******249,*******254,*******256*******дугаар*******зүйлүүдэд*******заасныг*******үзвэл*******гэрээний*******талуудын*******аль*******нэг*******тал*******нь*******гэрээний*******үүргээ*******зөрчсөн,*******гэрээний*******үүргийг*******биелүүлж*******чадахгүй*******бодит*******нөхцөл*******байдал*******үүссэн,*******эсхүл*******худалдсан*******эд*******хөрөнгийн*******биет*******байдлын*******болон*******эрхийн*******доголдолтой*******холбоотойгоор*******нөгөө*******тал*******гэрээг*******цуцлах*******эрхтэй*******байхаар*******зохицуулсан.

Мөн*******Иргэний*******хуулийн*******204*******дүгээр*******зүйлд*******гэрээнээс*******татгалзах*******журмын*******талаар,*******205*******дугаар*******зүйлд*******гэрээнээс*******татгалзсанаас*******үүсэх*******үр*******дагаврын*******талаар,*******221,*******225*******дугаар*******зүйлүүдэд*******хүндэтгэн*******үзэх*******үндэслэлээр*******гэрээнээс*******татгалзах,*******гэрээний*******үүрэг*******зөрчсөнөөс*******гэрээнээс*******татгалзах*******үндэслэлүүдийг*******тус*******тус*******заасан.

Зохигчид*******болох*******Г.*******,*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нар*******нь*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдөр*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******.....*******дугаартай,*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.... дугаар*******багийн*******....... дугаар*******байрны*******2*******дугаар*******орцны*******......... тоотод*******байрлах*******30.6*******метр*******квадрат*******талбай*******бүхий*******2*******өрөө*******орон*******сууцыг*******55,000,000*******төгрөгөөр*******банкнаас*******зээл*******авч*******төлөх*******нөхцөлтэйгөөр*******худалдах,*******худалдан*******авахаар*******тохиролцож,*******улмаар*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдөр*******бичгийн*******хэлбэрт*******шилжүүлэн*******баталгаажуулсан*******ба*******төлбөрийг*******бүрэн*******төлж*******барагдуулсны*******дараа*******орон*******сууцны*******гэрчилгээ*******буюу*******өмчлөх*******эрхээ*******шилжүүлэхээр*******харилцан*******тохирсон.*******Гэвч*******ковидын*******нөхцөл*******байдлаас*******шалтгаалж*******банкны*******ипотекийн*******зээл*******гарахгүй*******удааширсан*******бөгөөд*******дээрх*******нөхцөл*******байдлаас*******шалтгаалж*******талууд*******банкнаас*******зээл*******олгож*******эхлэх*******хүртэл*******тодорхой*******хэмжээний*******мөнгийг*******сар*******болгон*******төлж*******байхаар*******тохирсон*******ба*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нийт*******10,200,000*******төгрөгийг*******төлсөн*******ба*******үлдэгдэл*******төлбөрийг*******төлөхөөр*******Г.*******тай*******уулзахад*******гэрээгээр*******тохирсон*******үнэ*******болох*******55,000,000*******төгрөгөөр*******орон*******сууцыг*******худалдах*******боломжгүй,*******орон*******сууны*******үнэ*******өссөн*******тул*******байрны*******үнийг*******70,000,000*******төгрөг*******болгож*******байна*******гэснээс*******болж*******талуудын*******хооронд*******маргаан*******үүсэж,*******Г.**************нь*******шүүхэд*******орон*******сууцыг*******Х.Сувд-Эрдэнээс*******албадан*******чөлөөлүүлэх*******тухай*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргасан*******бөгөөд*******орон*******сууцыг*******үнэ*******өссөн*******тул*******байраа*******буцааж*******авна*******гэсэн*******үндэслэл*******нь*******Иргэний*******хуульд*******заасан*******гэрээнээс*******татгалзах*******үндэслэлд*******хамаарахгүй.

Түүнчлэн*******гэрээг*******тогтвортой,*******талуудын*******итгэл*******найдварыг*******баталгаатай*******байлгах*******зорилгоор*******үндэслэлгүйгээр,*******дуртай*******үедээ*******буюу*******зарагдсан*******үл*******хөдлөхийн*******үнээ*******нэмж*******гэрээнээс*******татгалзах,*******гэрээг*******цуцлахыг*******хуулиар*******хориглосон*******байдаг*******бөгөөд*******талуудын*******дунд*******байгуулагдсан*******гэрээнд*******ямар*******тохиолдолд*******талууд*******гэрээг*******цуцлах,*******гэрээнээс*******татгалзах*******үндэслэлийн*******талаар*******нарийвчлан*******тусгаагүй.*******Мөн*******хэрэгт*******авагдсан*******баримтаар*******талуудын*******хэн*******аль*******нь*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******үүргээ*******зөрчсөн,*******гэрээг*******цуцлах*******үндэслэл*******тогтоогдоогүйг*******дурдах*******нь*******зүйтэй.

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрт*******гэрээ*******нь*******хэлбэрийн*******шаардлага*******хангасан,*******хүчин*******төгөлдөр*******гэрээ*******байх*******тул*******талуудын*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******243-р*******зүйлийн*******243.1-д*******заасан*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******байгуулагдсан*******гэж*******дүгнэсэн*******атлаа*******Х.Сувд-Эрдэнийн*******эрхийг*******хөндсөн*******шийдвэр*******гаргасан.

2.*******Сөрөг*******нэхэмжлэлд*******Г.*******гаас*******10,200,000*******төгрөгийг*******гаргуулах*******шаардлагыг*******гаргасан*******ба*******нэхэмжлэгч*******талаас*******10,200,000*******төгрөгийг*******түрээсийн*******төлбөрт*******авсан*******хэмээн*******тайлбарласан.

Гэтэл*******анхан*******шатны*******шүүх*******орон*******сууцыг*******ашиглан*******ашиг*******олох*******боломжгүй*******тул*******түрээсийн*******харилцаа*******гэж*******үзэх*******үндэслэлгүй*******гэж*******дүгнэсэн*******атлаа*******орон*******сууц*******эзэмшиж,*******ашигласны*******хөлс*******төлсөн*******гэж*******уг*******төлбөрийг*******нэхэмжлэгч*******Г.*******гаас*******гаргуулах*******үндэслэлгүй*******гэсэн*******нь*******талуудын*******хоорондох*******тохиролцооны*******үндсэн*******агуулгыг*******буруу*******тайлбарласан.

Тодруулбал*******талуудын*******хооронд*******орон*******сууцыг*******хөлслөх*******тохиролцоо*******огт*******хийгдээгүй.*******Хэрэв*******орон*******сууцыг*******хөлслөхөөр*******талууд*******тохиролцсон*******бол*******гэрээгээр*******хугацаа*******болон*******хөлсийг*******хэрхэн*******яаж*******тохирсон*******нь*******тодорхойгүй.*******Нөгөө*******талаар*******нэхэмжлэгч*******талаас*******орон*******сууц*******хөлслүүлсний*******хөлс*******гэж*******хүсэл*******зоригоо*******илэрхийлээгүй.*******Үүнээс*******үзвэл*******орон*******сууцны*******үнээс*******тодорхой*******хэмжээний*******төлсөн*******төлбөр*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй*******ба*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэр*******нь*******ИХШХШТХ-ийн*******40*******дүгээр*******зүйлийн*******40.1,*******40.2*******дэх*******хэсэгт*******нийцүүлэн*******дүгнээгүй*******болно.

Түүнчлэн*******шүүхийн*******шийдвэрт*******Иргэний*******хуулийн*******110-р*******зүйлийн*******110.1-д*******Үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх*******нэг*******этгээдээс*******нөгөөд*******шилжиж*******байгаа*******бол*******уг*******хэлцлийг*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******газар*******бүртгүүлснээр*******өмчлөх*******эрх*******шинэ*******өмчлөгчид*******үүсэж,*******өмнөх*******өмчлөгчийн*******өмчлөх*******эрх*******дуусгавар*******болно*******гэж*******заасан.*******Талуудын*******хооронд*******байгуулагдсан*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******517*******бүртгэлийн*******дугаартай*******Худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******/Үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө/-г*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******бүртгэлийн*******газарт*******бүртгүүлээгүй*******болох*******нь*******нэхэмжлэгч*******Г.*******,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр*******нарын*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбараар*******тогтоогдож*******байна*******гэжээ.

Хэдийгээр*******хуульд*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх*******нэг*******этгээдээс*******нөгөөд*******шилжиж*******байгаа*******бол*******уг*******хэлцлийг*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******газар*******бүртгүүлснээр*******өмчлөх*******эрх*******шинэ*******өмчлөгчид*******үүсэж,*******өмнөх*******өмчлөгчийн*******өмчлөх*******эрх*******дуусгавар*******болно*******хэмээн*******заасан*******боловч*******талуудын*******хооронд*******байгуулагдсан*******худалдах*******худалдан*******авах*******гэрээнд*******худалдан*******авагч*******төлбөрөө*******бүрэн*******төлж*******дууссанаар*******худалдагч*******орон*******сууцны*******гэрчилгээг*******буюу*******өмчлөх*******эрхээ*******шилжүүлэхээр*******харилцан*******тохиролцсон*******ба*******энэ*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1,*******196*******дугаар*******зүйлийн*******196.1.1*******дэх*******хэсгийг*******зөрчөөгүй.

Шийдвэрийн*******үндэслэх*******хэсгүүд*******нь*******бүхэлдээ*******ойлгомжгүй,*******нэхэмжлэгчийн*******шаардах*******эрхийн*******хүрээнд*******шийдвэрлэлгүй,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******хальж,*******хууль*******буруу*******тайлбарлан*******хэрэглэж*******хэргийн*******хянан*******шийдвэрлэсэн*******гэж*******үзэж*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******зүгээс*******гомдол*******гаргаж*******байна*******гэжээ.*******

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******166*******дугаар*******зүйлийн*******166.4-т*******зааснаар*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдолд*******дурдсан*******үндэслэлээр*******хязгаарлалгүй*******хэргийг*******бүхэлд*******нь*******хяналаа.

Үндсэн*******нэхэмжлэлийн*******тухайд:

Нэхэмжлэгч*******Г.**************нь*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******холбогдуулан*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.... дугаар*******багийн*******......... дугаар*******байрны*******.......... тоотод*******байрлах*******хоёр*******өрөө*******орон*******сууцыг Х.Сувд-Эрдэнээс*******албадан*******чөлөөлүүлэх*******тухай*******нэхэмжлэл*******гаргасныг*******хариуцагч*******тал*******эс*******зөвшөөрч*******маргажээ.

Нэхэмжлэгч*******Г.**************шүүхэд*******...өөрийн*******өмчлөлийн*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.... дугаар*******багийн*******.... дугаар*******байрны*******....... тоот*******дахь*******хоёр*******өрөө,*******30,6*******м*******кв*******талбай*******бүхий*******.............. дугаар*******бүхийн*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******гэрчилгээ*******бүхий*******байрыг*******55,000,000*******төгрөгөөр*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******худалдахаар*******харилцан*******тохиролцож*******ямар*******нэгэн*******урьдчилгаа*******мөнгө*******төгрөг*******өгөлгүйгээр*******миний*******байранд*******орсон*******юм.*******Үүнээс*******хойш*******одоог*******хүртэл*******хөлсөлж*******байгаа*******мөнгө*******гэж*******өгч*******явсан*******бөгөөд*******миний*******байрыг*******худалдаж*******аваагүй...*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нь*******би*******засвар*******хийсэн,*******тэр*******засвар*******хийсэн*******мөнгийг*******өгч*******байж*******байрыг*******чөлөөлж*******өгнө*******гээд*******өгөхгүй*******байгаа*******юм.*******Бид*******2-ын*******хооронд*******засвар*******хийвэл*******хөлслүүлэгч*******болох*******би*******мөнгийг*******нь*******өгнө*******гэсэн*******яриа*******огт*******байхгүй,*******ярьж*******тохиролцоогүй...*******Иймд*******Иргэний*******хуулийн*******106*******дугаар*******зүйлийн*******106.1-д*******зааснаар*******Х.Сувд-*******Эрдэнийн*******хууль*******бус*******эзэмшлээс*******миний*******өмчлөлийн*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******....... дугаар*******багийн*******..... дугаар*******байрны*******......... тоот*******дахь*******хоёр*******өрөө,*******30,6*******м*******кв*******талбай*******бүхий*******....................*******дугаартай*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******гэрчилгээтэй*******байрыг*******чөлөөлж*******өгнө*******үү...*******гэж*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******тодорхойлсон.*******

Хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нь*******...засвар*******хийсний*******дараа*******байраа*******үзэж*******хараад*******нэхэмжлэгч*******урьд*******ярьсан*******аман*******гэрээнээсээ*******буцаж*******байраа*******55,000,000*******сая*******төгрөгөөр*******зарна*******гэсэн.*******Үүнээс*******болж*******тохироонд*******хүрэхгүй*******удсаны*******эцэст*******нь*******нэхэмжлэгчтэй*******харилцан*******тохирч*******55,000,000*******төгрөгөөр*******худалдан*******авахаар*******гэрээ*******хэлцэл*******байгуулан*******нотариатаар*******батлуулж*******15,000,000*******төгрөгийг*******байрны*******урьдчилгаа*******хэлбэрээр*******дансанд*******шилжүүлсэн...*******Нэхэмжлэгч*******надаас*******одоо*******байраа*******албадан*******чөлөөлөхийг*******хүсэж*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******бол*******би*******мөн*******өөрийн*******хөрөнгө*******гэж*******итгэж*******засвар*******хийсэн*******мөнгө,*******байр*******худалдах*******худалдан*******авах*******тухай*******урьдчилгааны*******мөнгө,*******түрээс*******гэж*******түүнд*******төлсөн*******мөнгөө*******нэхэмжилж*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргах*******болно...*******гэж*******тайлбарласан*******байна.*******

Хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтаас*******үзэхэд*******Г.**************нь*******өөрийн*******өмчлөлийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******............*******дугаартай,*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******..........*******дугаар*******багийн*******........... дугаар*******байрны*******....... дугаар*******орцны*******........... тоотод*******байрлах*******30.6*******метр*******квадрат*******талбай*******бүхий*******2*******өрөө*******орон*******сууцыг*******55,000,000*******төгрөгөөр*******худалдахаар*******Х.Сувд-Эрдэнэтэй*******аман*******гэрээгээр*******харилцан*******тохиролцож,*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нь*******тухайн*******орон*******сууцанд*******2018*******оны*******8*******дугаар*******сараас*******хойш*******амьдарч*******аман*******хэлцлээ*******1*******жил*******8*******сарын*******дараа*******буюу*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдөр*******бичгийн*******хэлбэрт*******шилжүүлэн*******баталгаажуулсан*******болох*******нь*******нэхэмжлэгч,*******хариуцагчийн*******тайлбар,*******517*******дугаартай*******Үл*******хөдлөх*******хөрөнгө*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******зэрэг*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдож*******байх*******ба*******талууд*******энэ*******үйл*******баримтын*******талаар*******маргаагүй*******байна.

Шүүх*******Г.*******,*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нарын*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1-д*******заасан*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******байгуулагдсан*******байх*******ба*******уг*******гэрээ*******нь*******хэлбэрийн*******шаардлага*******хангасан*******хүчин*******төгөлдөр*******гэрээ*******байна*******гэж*******дүгнэн*******хариуцагч*******гэрээгээр*******хүлээсэн*******үүргээ*******зөрчсөн*******бөгөөд*******үүрэг*******гүйцэтгэх*******нэмэлт*******хугацаа*******тогтоосон*******боловч*******үр*******дүн*******гараагүй байна*******гэсэн*******үндэслэлийг*******зааж,*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнээс*******маргаан*******бүхий*******орон*******сууцыг*******албадан*******чөлөөлж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлтэй*******болжээ.*******

Учир*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******225*******дугаар*******зүйлийн*******225.1-д*******Талуудын*******аль*******нэг*******нь*******гэрээгээр*******хүлээсэн*******үүргээ*******зөрчсөн*******бөгөөд*******үүрэг*******гүйцэтгэх*******нэмэлт*******хугацаа*******тогтоосон*******боловч*******үр*******дүн*******гараагүй*******бол*******нөгөө*******тал*******гэрээнээс*******татгалзах*******эрхтэй*******гэж*******заасан*******бөгөөд*******хариуцагч*******нь*******2018*******оны*******8*******дугаар*******сараас*******эхлэн*******маргаан*******бүхий*******орон*******сууцанд*******амьдарч*******эхэлснээс*******хойш*******дээрх*******гэрээний*******үнийг*******бүрэн*******төлөх*******үүргээ*******биелүүлээгүй,*******төлөх*******талаар*******ямар*******нэгэн*******санал*******санаачилга*******гаргаагүй*******болох*******нь*******талуудын*******тайлбараар*******тогтоогдож*******байна.

Иргэний*******хуулийн*******225*******дугаар*******зүйлийн*******225.1-д*******...талуудын*******аль*******нэг*******нь*******гэрээгээр*******хүлээсэн*******үүргээ*******зөрчсөн*******бөгөөд*******үүрэг*******гүйцэтгэх*******нэмэлт*******хугацаа*******тогтоосон*******боловч*******үр*******дүн*******гараагүй*******бол*******нөгөө*******тал*******гэрээнээс*******татгалзах*******эрхтэй*******гэж*******заажээ.*******

Өөрөөр*******хэлбэл*******худалдан*******авагч*******буюу*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэ*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1-д*******заасан*******худалдан*******авагчийн*******үүргээ*******зохих*******ёсоор*******биелүүлээгүй*******байна*******гэж*******үзэхээр*******байна.

Сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******тухайд:*******

Хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******хариуцагч*******болон*******түүний*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******нар*******нь*******нэхэмжлэгч*******Г.*******д*******холбогдуулан*******байрны*******урьдчилгаанд*******төлсөн*******15,000,000*******төгрөг,*******түрээсэнд*******төлсөн*******10,200,000*******төгрөг,*******байр*******худалдан*******авах*******төлбөрт*******төлсөн*******6,000,000*******төгрөг,*******байранд*******засвар*******хийсэн*******бараа*******материалын*******үнэ*******6,465,600*******төгрөг,*******байранд*******авсан*******эд*******материалын*******үнэ*******7,534,400*******төгрөг,*******байранд*******засвар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******төгрөг,*******нийт*******51,200,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******гаргасан.

Нэхэмжлэгч*******Г.**************нь*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******эс*******зөвшөөрч:*******...байр*******ашигласны*******хөлс*******гэж*******10,200,000*******төгрөг,*******байрны*******үнэнд*******6,000,000*******төгрөгийг*******тус*******тус*******авсан,*******байрны*******урьдчилгаанд*******төлсөн*******гэх*******15,000,000*******төгрөгийг*******бодитоор*******аваагүй,*******байранд*******засвар*******хий*******гэж*******хэлээгүй,*******байр*******өөрийнх*******нь*******өмчлөлд*******шилжээгүй*******байхад*******миний*******зөвшөөрөлгүй*******эд*******зүйл*******авсан.*******Иймээс*******байрын*******урьдчилгаанд*******өгсөн*******гэх*******15,000,000*******төгрөг, байранд*******засвар*******хийсэн*******бараа*******материалын*******үнэ*******6,465,600*******төгрөг,*******засвар*******хийсэн*******байранд*******авсан*******эд*******материалын*******үнэ*******7,534,400*******төгрөг,*******завсар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******төгрөг*******зэргийг*******төлөхийг*******зөвшөөрөхгүй...*******гэж*******маргажээ.*******

Худалдагч*******тал*******болох*******нэхэмжлэгч*******Г.**************нь*******байрны*******урьдчилгаанд*******төлсөн*******гэх*******15,000,000*******төгрөгийг*******бодитоор*******аваагүй*******болох*******нь*******Г.*******гийн*******эзэмшлийн*******Хаан*******банк*******дахь*******дансны*******дэлгэрэнгүй*******хуулга,*******гэрч*******Д.Жаргалмаагийн*******мэдүүлэг*******зэргээр*******тогтоогдож*******байна.*******

Иргэний*******хуулийн*******110*******дугаар*******зүйлийн*******110.1-д*******Үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх*******хэлцлийн*******үндсэн*******дээр*******нэг*******этгээдээс*******нөгөөд*******шилжиж*******байгаа*******бол*******уг*******хэлцлийг*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******бүртгэлийн*******газар*******бүртгүүлснээр*******өмчлөх*******эрх*******шинэ*******өмчлөгчид*******үүсэж,*******өмнөх*******өмчлөгчийн*******өмчлөх*******эрх*******дуусгавар*******болно*******гэж*******заасан*******бөгөөд*******талуудын*******хооронд*******байгуулагдсан*******2020*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******517*******бүртгэлийн*******дугаартай*******Худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээ*******/Үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө/-г*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******бүртгэлийн*******газарт*******бүртгүүлээгүй*******болох*******нь*******нэхэмжлэгч*******Г.*******,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Л.Цогтбаяр*******нарын*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбараар*******тогтоогдож*******байх*******тул*******маргаан*******бүхий*******орон*******сууц*******нь*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнийн*******өмчлөлд*******шилжээгүй*******гэж*******үзнэ.*******

Дээрх*******хуулийн*******зохицуулалтаас*******үзэхэд*******Г.*******гийн*******орон*******сууц*******өмчлөх*******эрх*******дуусгавар*******болоогүй*******байх*******тул*******түүний*******зөвшөөрөлгүйгээр*******байранд*******засвар*******хийсэн*******бараа*******материалын*******үнэ*******6,465,600*******төгрөг,*******засвар*******хийсэн*******байранд*******авсан*******эд*******материал*******үнэ*******7,534,400*******төгрөг,*******завсар*******хийсэн*******ажлын*******хөлс*******6,000,000*******төгрөгийг*******өмчлөгчөөс*******нь*******гаргуулах*******үндэслэлгүй.*******

Харин*******нэхэмжлэгч*******Иргэний*******хуулийн*******Иргэний*******хуулийн*******225*******дугаар*******зүйлийн*******225.1-д*******заасан*******үндэслэлээр*******орон*******сууц*******албадан*******чөлөөлүүлэхээр*******гэрээнээс*******татгалзаж*******байх*******тул*******хариуцагчаас*******байрны*******үнэнд*******авсан*******гэх*******6,000,000*******төгрөгийг*******нэхэмжлэгчээс*******буцаан*******гаргуулж*******хариуцагчид*******олгож*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлтэй.

Түүнчлэн*******шүүх*******маргааны*******үйл*******баримтад*******үндэслэл*******бүхий*******дүгнэлт*******хийж*******талуудын*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******318*******дугаар*******зүйлийн*******318.1-д*******заасан*******түрээсийн*******гэрээний*******харилцаа*******үүсээгүй*******гэж*******хуулийг*******зөв*******тайлбарлан*******хэрэглэсэн*******байна.*******

Иймд*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Г.Цогтбаярын*******гаргасан*******...нэхэмжлэгч*******Г.**************нь*******хариуцагч*******Х.Сувд-Эрдэнэд*******холбогдуулж*******гэрээнээс*******татгалзсаныг*******баталгаажуулах,*******гэрээний*******гүйцэтгэл*******буцаалгуулах*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******гаргаагүй,*******зөвхөн*******албадан*******чөлөөлүүлэх*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******байхад*******анхан*******шатны*******шүүх*******нэхэмжлэгч*******гэрээнээс*******татгалзсан*******хэмээн*******дүгнэж,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангаж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******шүүхийн*******шийдвэр*******хууль*******ёсны*******бөгөөд*******үндэслэл*******бүхий*******байх*******хуулийн*******шаардлагыг*******хангаагүй,*******хэрэгт*******авагдсан*******баримтаар*******талуудын*******хэн*******аль*******нь*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******үүргээ*******зөрчсөн,*******гэрээг*******цуцлах*******үндэслэл*******тогтоогдоогүй,*******талуудын*******хооронд*******байгуулагдсан*******худалдах*******худалдан*******авах*******гэрээнд*******худалдан*******авагч*******төлбөрөө*******бүрэн*******төлж*******дууссанаар*******худалдагч*******орон*******сууцны*******гэрчилгээг*******буюу*******өмчлөх*******эрхээ*******шилжүүлэхээр*******харилцан*******тохиролцсон*******ба*******энэ*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1,*******196*******дугаар*******зүйлийн*******196.1.1*******дэх*******хэсгийг*******зөрчөөгүй...*******гэх*******агуулга*******бүхий*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхиж,*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж*******шийдвэрлэх*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэв.

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээсэн*******тул*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргахдаа*******төлсөн*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж*******шийдвэрлэлээ.

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******167*******дугаар*******зүйлийн*******167.1.1-д*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:

1.*******Хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхиж,*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******11 дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******155/ШШ2022/00970*******дугаар*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээсүгэй.

2.*******Хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргахдаа*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******248,350*******/хоёр*******зуун*******дөчин*******найман*******мянга*******гурван*******зуун*******тавь/*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******167*******дугаар*******зүйлийн******* 167.5-д*******зааснаар*******Давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******магадлалд*******энэ*******хуулийн*******172.2-т*******заасан*******анхан*******болон*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуулийг*******зөрүүтэй*******хэрэглэсэн,*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******ноцтой*******зөрчил*******гаргасан*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрт*******нөлөөлсөн,*******шүүх*******хуулийг*******Улсын*******дээд*******шүүхийн*******албан*******ёсны*******тайлбараас*******өөрөөр*******тайлбарлаж*******хэрэглэсэн*******үндэслэлээр *******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******магадлалыг*******гардан*******авсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******дурдсугай.

ДАРГАЛАГЧ,*******ЕРӨНХИЙ*******ШҮҮГЧ Б.СОСОРБАРАМ

ШҮҮГЧИД *******Н.БАЯРХҮҮ *******

Л.ЭРДЭНЭБАТ