Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч	Мөнхбаярын Нямбаяр
Хэргийн индекс	153/2021/00362/И
Дугаар	34
Огноо	2022-12-13
Маргааны төрөл	Бусад хуулиар,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Бөлтөшийн Раушан
Дугаар: 153/ШШ2022/00553
Огноо: 2022-09-27

Шүүгч:
Дугаар: 001/ХТ2023/00037
Огноо: 2023-03-07

Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2022 оны 12 сарын 13 өдөр

Дугаар 34

*******2022 *******12 *******13 *******20/МА2022/00034

******************************************газрын*******нэхэмжлэлтэй*******

иргэний*******хэргийн*******тухай

****************************Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******Ерөнхий*******шүүгч*******Н.Туяа*******даргалж,*******шүүгч*******М.Нямбаяр,*******Баян-Өлгий*********************Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******Ерөнхий*******шүүгч*******С.Өмирбек*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******танхимд*******хийсэн*******давж*******заалдах*******шатны*******иргэний*******хэргийн*******нээлттэй*******шүүх*******хуралдаанаар

**************аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******153/ШШ2022/00553*******дугаар*******шийдвэртэй,

******************************************газрын*******нэхэмжлэлтэй,*******

Хариуцагч:******************************************сум,****************************,*********************,*******22*******тоотод*******оршин*******суух,*************************************************-р**************эрхлэгч,*******Баавуу**************Шагдарын*******Чанцалхүү,

Хариуцагч:******************************************сум,*********************,*******24*******ын*******24*******тоотод*******оршин*******суух,*************************************************-р*********************,*********************гийн*******Анхзаяа*******нарт холбогдох,

Төрд*******учирсан*******хохирол*******5,353,838*******төгрөгийг*******хариуцагч**************,*******583,208*******төгрөгийг*******хариуцагч*********************нараар*******төлүүлэх*******тухай*******иргэний*******хэргийг*******хариуцагч*******түүний*******өмгөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******үндэслэн *******2022*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******1-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******шүүгч*******М.Нямбаярын*******илтгэснээр******* хянан*******хэлэлцэв.*******

Шүүх*******хуралдаанд*******хариуцагч*********************түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал,*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******даргаар*******А.Золзаяа*******нар*******оролцов.

*******ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

1.*******Нэхэмжлэлийн*******үндэслэл:

1.1*******Аймгийн*******Санхүүгийн*******хяналт,*******Аудитын*******албанаас*******2020*******оны*******12*******дугаар*******сард******************************************дугаар**************2018-2019*******оны*******санхүүгийн*******үйл*******ажиллагаанд*******санхүүгийн*******хяналт,*******шалгалт*******хийсэн*******байна.*******Шалгалтаар*******нийт*******1,340,900*******төгрөгийг*******норматив*******зардал*******болох*******хүүхдийн*******хоолны*******зардлаас*******зарцуулж,*******зориулалт*******бусаар*******зарцуулж*******Төсвийн*******тухай*******хууль*******зөрчсөн*******зөрчилд*******нь*******эрхлэгч**************гээр*******төлүүлэхээр*******2021*******оны*******3*******сарын*******09-*******ний*******өдрийн*******35-01/44*******дугаартай*******улсын*******ахлах*******байцаагчийн*******акт*******тогтоосон*******байна.*******Түүнчлэн**************хүүхэд*******бүрийн*******нэг*******өдрийн*******хоолны*******зардлыг*******2018,*******2019*******онд*******хэтрүүлэн*******5.525.872*******төгрөгийг*******удирдах дээд*******байгууллагын*******тушаал,*******шийдвэргүйгээр*******зориулалт*******бус*******зарцуулсан*******нь*******Төсвийн*******тухай*******хууль,*******Засгийн*******газрын*******2012*******оны*******10*******дугаар*******тогтоолын*******4*******дэх*******заалтыг*******зөрчсөн*******зөрчилд*******нь*******49425*******төгрөгийг**************гээр,*******583208*******төгрөгийг****************************гаар*******төлүүлэхээр*******2021*******оны*******3*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01-45*******дугаартай*******улсын*******ахлах*******байцаагчийн*******акт*******тогтоосон*******байна.*******

1.2*******Эрхлэгч*******Улсын*******байцаагчийн*******дээрх*******актууд*******биелэгдээгүй*******улсын*******төсөвт*******хохирол*******учирсан*******хэвээр*******байгаа*******тул*********************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******газраас*******төрд*******учирсан*******хохирлыг*******барагдуулахад*******төрийн*******байгууллагыг*******төлөөлж*******шүүхэд*******нэхэмжлэл гаргах*******хүсэлтийг*******ирүүлснийг*******тус*******прокурорын*******газраас*******хүсэлтийг*******хүлээн*******авч*******төрд*******хохирол*******учирсан*******байна*******гэж*******үзэж*******хүсэлтийг*******хангаж*******шийдвэрлэсэн*******болно.*******Иймд*******төрд*******учирсан*******хохирлыг*******арилгуулах*******тухай*******төрийн*******байгууллагаас*******ирүүлсэн*******хүсэлтийн*******дагуу**************дугаар**************эрхлэгч*******иргэн**************гээс*******нийт*******.283.55*******төгрөг,****************************гаас*******583.208*******төгрөгийг*******тус*******тус*******гаргуулж*******улсын*******төсөвт*******оруулах*******зорилгоор*******Монгол*******Улсын*********************тухай*******хуулийн*******20*******дугаар*******зүйлийн*******20.1,*******мөн*******хуулийн*******41*******дүгээр*******зүйл,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******34.7*******дугаар*******зүйлийн*******8,*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлд*******тус*******тус*******заасны*******дагуу*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагаанд*******оролцохоор*******прокурорын*******нэхэмжлэл*******гаргаж*******байна*******гэжээ.

2.*******Хариуцагчийн*******тбар,*******татгалзлал:

2.1*******Аймгийн*******санхүүгийн*******хяналь,*******аудитын*******албанаас*******2020*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******явцад*******хийсэн*******санхүүгийн*******хяналт*******шалгалтын*******дүнг*******болон*******тогтоосон*******актыг*******үндэслэлгүй*******гэж*******үзээд*********************аймаг*******дахь*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүгчийн*******захирамж,*******захиргааны*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******тогтоол*******гарсан*******тул*******энэ*******асуудал*******нь*******шүүхийн*******тогтоол*******гарсан*******тул*******энэ*******асуудал*******нь*******шүүхийн*******маргаантай*******асуудалтай*******явж*******байгаа*******болно*******гэжээ.

3.*******Хариуцагч*********************шүүхэд*******ирүүлсэн*******хариу*******тбартаа:

3.1******* **************миний*******бие*************************************************-р*******цэцэрлэгт**************оор*******ажилладаг.*******Миний*******бие*******2019*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******эхлэн*******тус*******цэцэрлэгт*******ажиллаж*******эхэлсэн.*******2020*******оны*******10*******сард*********************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албанаас*******2018,*******2019*******оны*******гүйцэтгэлийн*******аудит*******хийгдсэн.*******Уг*******шалгалтаар*******хүүхэд*******бүрийн*******1*******өдрийн*******хоолны*******зардлыг*******5,525,872*******төгрөгийг*******хэтрүүлсэн*******гэж*******үндэслэлээр*******акт*******тогтоосон.*******Миний*******бие*******ажиллах*******хугацаандаа**************нярав*******Г.Сэрчмаа,*******ахлах*******тогооч*******Д.Нэргүй*******нарын*******бичиж*******өгсөн*******хоолны*******талоны*******дагуу*******санхүүгийн*******гүйлгээ*******тооцоогоо*******хийж*******байсан.*******Уг*******шалгалт*******нь*******хэтэрхий*******нэг*******талыг*******барьсан*******төрийн*******доод*******шатны*******албан*******хаагчдад*******дарамт*******шахалт*******үзүүлсэн*******гэж*******үзэж*******байна.*******Норматив*******хэтрүүлсэн*******талаар*******1*******хүүхдэд*******1,50*******төгрөгийн*******төсөвтэй*******хүрэлцдэггүй,*******зах*******зээлийн*******бараа*******материалын*******үнийн*******өсөлттэй*******холбоотой*******гэж*******үзэж*******байна.*******Иймд*******уг*******шалгалтаар*******тогтоосон*******актыг*******миний*******бие*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байгаа*******бөгөөд*******хуулийн*******дагуу*******үнэн*******шударгаар*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү*******гэжээ.

4.**************аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******153/ШШ2022/00553*******дугаар*******шийдвэрээр:*******

4.1*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1-д*******зааснаар*******төрд*******учирсан*******хохирол*******5,353,838 (Таван*******сая*******гурван*******зуун*******тавин*******гурван*******мянга*******найман*******зуун*******гучин*******найм) төгрөгийг*******хариуцагч**************гээс,*******583,208 (Таван*******зуун*******наян*******гурван*******мянга*******хоёр*******зуун*******найм)төгрөгийг*******хариуцагч*********************нараас*******тус*******тус*******гаргуулан***********************************Засаг*******даргын*******Тамгын*******газрын*******Төрийн*******сангийн*******хэлтэст*******нөхөн*******төлүүлж,*******нэхэмжлэгч*************************************************газрын*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хангаж,

4.2*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******5*******дугаар*******зүйлийн*******5.1,*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******0*******дугаар*******зүйлийн*******0.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1,*******41*******дүгээр*******зүйлийн*******41.1.3-т*******зааснаар*******нэхэмжлэгч***************************************************************нь*******нэхэмжлэл*******гаргахдаа*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******төлөхөөс*******чөлөөлөгдсөн,*******хариуцагч**************гээс*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******100,11*******төгрөг,*******хариуцагч**************гаас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******18,14*******төгрөгийг*******тус*******тус*******гаргуулан*******улсын*******орлогод*******оруулсугай.

4.3*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******энэ*******шийдвэрийг*******зохигч,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******эс*******зөвшөөрвөл*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор***********************************Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******дурдаж*******шийдвэрлэжээ.

.*******Нэхэмжлэгчийн*******давж*******заалдсан*******гомдлын*******агуулга:*******

.1***********************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******2021*******оны*******03*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******53*******дугаартай,*******2021*******оны*******03*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******55*******дугаартай*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргуулах*******тухай*******албан*******тоотыг*******тус*******тус********************************************************т*******өгчээ.*************************************************газрын*******2021*******оны*******04*******сарын*******0-ны*******өдрийн*******1/318*******дугаартай*******албан*******тоотоор*******иргэний*******журмаар*******хянан*******шийдвэрлүүлэх*******ажиллагаанд*******прокурорын*******байгууллагыг*******төлөөлөн*******нэхэмжлэгчээр*******тус*******прокурорын*******газрын*******ахлах*******прокурор*******Ш.Сувд-*******Эрдэнийг*******оролцуулахаар*******томилж,*******итгэмжлэл*******олгов.

.2 *******Ш.Сувд-Эрдэнэ*******нь***********************************прокурорын*******газрыг*******төлөөлж*******нэхэмжлэл*******гаргаж,*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25,*******2*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******нэхэмжлэгчийн*******эрх*******эдэлж,*******үүрэг*******хүлээнэ"...*******гэх*******итгэмжлэл*******олгожээ.*******Гэтэл*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******35*******дугаар*******зүйлийн*******35.1.*******Хуулийн*******этгээд*******төлөөлөгчөөрөө*******дамжуулан*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагаанд*******оролцоно.*******35.2*******Хуулийн*******этгээдийг*******төлөөлж*******байгаа*******этгээд*******өөрийн*******албан*******тушаал,*******эсхүл*******төлөөлөх*******эрх*******олгогдсоныг*******гэрчилсэн*******баримт*******бичгийг*******шүүхэд*******үзүүлнэ.*******Мөн*******3*******дугаар*******зүйлийн*******3.2.*******Итгэмжлэл*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******4.2-т*******заасан*******шаардлагыг*******хангасан*******байна,*******Иргэний*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******4.2*******Бичгээр*******олгосон*******итгэмжлэл*******нь*******дараах*******шаардлагыг*******хангасан*******байвал*******зохино,*******4.2.1*******итгэмжлэлд*******төлөөлүүлэгч*******гарын*******үсэг*******зурсан*******байх,*******хуулийн*******этгээдийн*******итгэмжлэлд*******эрх*******баригч*******гарыг*******үсэг*******зурж,*******тамга,*******тэмдэг*******дарсан*******байх,*******4.2.3.*******Олгосон*******он,*******сар,*******өдрийг*******заах,*******4.2.4*******хуульд*******заасан*******бол*******нотариатаар*******гэрчлүүлэх,*******4.2.5*******итгэмжлэлийг*******тодорхой*******хугацаагаар*******олгох*******бол*******хугацааг*******заах,*******4.3.*******Энэ*******хуулийн*******4.2-т*******заасан*******шаардлагыг*******хангаагүй*******итгэмжлэл*******хүчин*******төгөлдөр*******бус*******байна.*******

.3*********************аймаг*******дахь*******Сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******09*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******153/ШШ2022/053*******дугаартай*******шүүхийн*******шийдвэрт*******нэхэмжлэгч,*******түүний*******өмгөөлөгчөөс*********************аймаг*******дахь*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхээс**************д*******холбогдох*******хэргийг*******хянан*******шийдвэрлэхдээ*******гаргасан*******баримтыг*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхэд*******нотлох*******баримтаар*******бүрдүүлэхийг*******хүсэлтийг*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******шүүхийн*******тогтоолоор*******хангахаас*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******38*******дугаар*******зүйлийн*******38.1.3*******зохигч*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******нь*******өөрийн*******шаардлага*******татгалзлын*******үндэс*******болж*******байгаа*******байдлын*******талаархи*******нотлох*******баримтаа*******өөрөө*******гаргаж*******цуглуулах*******үүрэгтэй.*******

38..Хэргийг*******хянан*******шийдвэрлэхэд*******зшгүй*******шаардлагатай*******нотлох*******баримт*******нь*******төрийн*******болон*******албаны*******нууц,*******байгууллагын*******нууц,*******хүний*******эмзэг*******мэдээлэлтэй*******холбоотой*******өөр*******улс,*******орон*******нутагт*******байгаа*******учраас*******зохигч*******тэдгээрийг*******өөрөө*******олж*******боломжгүй*******түүнчлэн*******туршилт,*******үзлэг,*******таньж*******олуулах,*******шинжилгээ*******хийлгэх,*******гэрчийн*******мэдүүлэг*******авах*******тохиолдолд*******нотлох*******баримтыг*******хэргийн*******оролцогчийн*******хүсэлтээр*******шүүх*******бүрдүүлнэ.

40.3.Шүүхэд*******урьдаас*******хөдөлбөргүй*******үнэн*******гэж*******тогтоогдсон*******ямар*******ч*******нотлох*******баримт*******болохгүй*******гэх*******хуулийг*******зөрчсөн.*******Учир*******нь*******шүүх*******нь*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримт,*******асуугдаагүй*******гэрч*******Цэцэнхараацайгийн*******мэдүүлгийг*******урьдчилж,*********************дахь*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрээр*******авагдсан*******гэж*******үзэн*******баримт*******бүрдүүлэхээс*******татгалзсан*******нь*******хууль*******зүйн*******үндэслэлгүй.

.4***********************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албанаас***********************************Жар*********************дугаар*******цэцэрлэгт*******Санхүүгийн*******хяналт*******шалгалт*******хийж,*******Улсын*******ахлах*******байцаагч*******2021*******оны*******03*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01/44*******дугаартай*******"Үргүй*******зардал*******төлүүлэх*******тухай*******2021*******оны*******03*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01-45*******дугаартай*******"Үргүй*******зардал*******төлүүлэх*******улсын*******ахлах*******байцаагчийн*******акт*******тавьсан.*******Нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлийн*******3.1.3.*******"анхан*******баримт"*******гэж*******ажил,*******гүйлгээ*******гарсныг*******нотолж*******бүрдүүлдэг*******гэрээ,*******нэхэмжлэх,*******төлбөр*******баримт*******болон*******бусад*******нотолгоог*******ойлгоно.*******Гэтэл*******хавтаст*******хэрэгт*******санхүүгийн*******анхан*******баримтуудыг*******гаргаж*******өгөх*******шаардлагатай*******байсан*******боловч*******анхан*******шатны*******шүүх*******хүсэлтийг*******хангаагүй,*******анхан*******шатны*******баримтуудыг*******гаргаж*******өгөх*******боломжоор*******хангаагүйд*******гомдолтой*******байна.*******Анхан*******шатны*******шүүхээс*******хариуцагч**************д*******холбогдох*******хэргийг*******гэм*******хорын*******хохирол*******гэж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хуулийг*******буруу*******тбарлан*******хэрэглэсэн*******байна.*******Иймд*********************аймаг*******дахь*******Сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгож,*******дахин*******хэлэлцүүлэхээр*******буцааж*******өгнө*******үү*******гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

*******.*******Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хариуцагч*******талын*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******үндэслэн*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1*******дугаар*******зүйлийн*******1.4*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******бүхэлд*******нь*******хянаж,*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрт*******өөрчлөлт*******оруулж*******шийдвэрлэв.*******

7.*******Нэхэмжлэгч***************************************************************нь*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ*******“хариуцагч**************гээс*******2021*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01/44*******дугаар*******актаар*******тогтоосон*******үргүй*******зардлын*******төлбөрт*******1,340,900*******төгрөг,*******мөн*******өдрийн*******35-01-45*******дугаар*******актаар*******тогтоосон*******үргүй*******зардлын*******төлбөр*******4,942,5*******төгрөг*******нийт*******,283,55*******төгрөг*******нэхэмжилсэн*******ба*******анхан*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******929,727*******төгрөгөөр**************асгаж**************гээс*******5,353,838*******төгрөг*******гаргуулахаар,*******хариуцагч**************гаас *******2021*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01-45*******дугаар*******актаар*******тогтоосон*******үргүй*******зардлын*******төлбөр*******583,208*******төгрөг*******гаргуулахаар*******тус*******тус*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******тодорхойлжээ.*******

8.*******Нэхэмжлэгч**************************** ***********************************нь*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******нотлохоор***********************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******2021*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийн*******53*******дугаартай*******“шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргуулах”*******тухай*******албан*******бичиг,**************************** *******Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******улсын*******ахлах*******байцаагчийн*******2020*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдрийн*******35-01-257,*******35-01-258*******дугаартай*******Үргүй*******зардал*******төлүүлэх*******тухай*******актууд,*******Монгол*******улсын*******Сангийн*******сайдын*******2021*******оны*******2*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдрийн*******№13-2/1*******дугаартай*******гомдлын*******дагуу*******акт*******хянасан*******тухай*******албан*******бичиг, ***********************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******2021*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******35-01/44*******дугаар,*******35-01-45*******дугаар*******актууд*******зэрэг*******нотлох*******баримтуудын*******хуулбарыг*******нотариатчаар*******гэрчлүүлэн*******шүүхэд*******гарган*******өгсөн*******байна.

9.*******Нэхэмжлэгч*******нь*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлийн*******25.2.2,*******38*******дугаар*******зүйлийн*******38.1-д*******заасан*******...нотлох*******баримтаа*******өөрөө*******гаргаж*******өгөх,*******цуглуулах*******үүргээ*******биелүүлсэн,*******шүүхэд*******гаргаж*******өгсөн*******нотлох*******баримтууд*******нь*******мөн*******хуулийн*******44*******дүгээр*******зүйлийн*******44.2*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******хуулийн*******шаардлага*******хангасан*******байна.*******

10.Хариуцагч*******нар*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******эс*******зөвшөөрсөн*******үндэслэлээ*********************“Би*******улсын*******байцаагчийн*******актаар*******тогтоосон*******төлбөрөөс*******хувьдаа*******нэг*******ч*******төгрөг*******ашиглаагүй,*******бүгдийг*******нь*******байгууллагын*******үйл*******ажиллагаанд*******зарцуулсан,*******төрд*******хохирол*******учруулаагүй.*******Жил*******бүрийн*******үр*******дүнгийн*******гэрээг*******хангалттай*******үнэлгээгээр*******үнэлүүлж*******байсан,*******манай**************дугаар*******цэцэрлэг*******шилдэг*******цэцэрлэгээр*******шалгарч*******байсан”*******гэж,

**************“Норматив*******зардал*******хэтрүүлсэн*******гэж*******улсын*******байцаагчийн*******акт*******тавьсан*******нь*******зах*******зээлийн*******үнийг*******өсөлт,*******төсөв*******хүрэлцдэггүйтэй*******холбоотой*******байсан.*******Үндэслэлгүй*******акт*******тавигдсан”*******гэж*******тус*******тус*******тбарласан*******байна.

11.*******Хариуцагч*********************болон*******түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нар*******нь*******татгалзаа*******нотлох*******зорилгоор*******анхан*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******“улсын*******байцаагч*******Ц.Цэцэнхараацайг*******гэрчээр*******асуулгах,*******захиргааны*******хэргийн*******шүүхэд*******гаргаж*******өгсөн*******санхүүгийн*******анхан*******шатны*******баримтуудыг*******нотлох*******баримтаар*******гаргаж*******өгөх*******боломжоор*******хангаж,*******шүүх*******хуралдааныг*******хойшлуулах”*******хүсэлт*******гаргасныг*******шүүх*******хүсэлтийг*******хангахаас*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн*******байна.

12.*******Анхан*******шатны*******шүүх*******хэрэгт*******авагдсан*******баримтуудыг*******хуульд*******заасан*******журмаар*******үнэлж*******дүгнэн**************гээс*******5,353,838*******төгрөг,**************гаас*******583,208*******төгрөг*******гаргуулахаар*******буюу*************************************************газрын*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хангаж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлтэй*******болсон*******байна.

13.*******Харин*******анхан*******шатны*******шүүх*******төрд*******учирсан*******хохирлыг*******хариуцагч*******нараас*******гаргуулан***********************************Засаг*******даргын*******Тамгын*******газрын*******Төрийн*******сангийн*******хэлтэст*******төлүүлэхээр*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэл*******муутай*******байх*******тул*******хохирлыг*******улсын*******байцаагчийн*******актад*******дурдсан***********************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******Төрийн*******сангийн*******10010051411*******тоот*******дансанд*******нөхөн*******төлүүлэхээр*******шийдвэрт*******өөрчлөлт*******оруулах*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэлээ.

13.*******Хариуцагч*********************болон*******түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нар*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгож*******дахин*******хэлэлцүүлэхээр*******буцааж*******өгнө*******үү*******гэх*******агуулгатай*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргажээ.

14.*******Хариуцагч*********************нь*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******14-ны*******өдөр*******товлон*******зарласан*******шүүх*******хуралдаанд*******өмгөөлөгчөөр*******Ж.Энхжаргалыг*******сонгон*******авсан*******тухай*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******“өмгөөлөл*******хууль*******зүйн*******туслалцаа*******үзүүлэх*******гэрээ”*******гаргаж*******өгсөн*******тул*******шүүхээс*******шүүх*******хуралдааны*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******15*******цаг*******00*******минут*******хүртэл*******хойшлуулж*******шийдвэрлэсэн*******байна.

15.Гэтэл*******өмгөөлөгчтэй*******гэрээ*******байгуулснаас*******өдрөөс*******18*******хоног,*******шүүх*******хуралдаан*******хойшлуулсан*******өдрөөс*******13*******хоногийн*******дараа*******буюу *******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******шүүх*******хуралдаанд*******гэрч*******асуулгах,*******нотлох*******баримт*******гаргуулах*******хүсэлт*******гаргасан*******байна.*******Ингэхдээ*******гэрч*******асуулгах*******болон*******нотлох*******баримт*******гаргуулах*******тухай*******хүсэлтээ*******урьд*******нь*******гаргах*******бололцоотой*******байсан*******боловч*******шүүх*******хуралдааны*******үед*******гаргасан*******нь*******хүндэтгэсэн*******үзэх*******шалтгаантай*******талаар*******үндэслэл*******бүхий*******тбар*******гаргаагүй*******байна.

1.*******Иймд*******хариуцагч*********************болон*******түүний*******өмгөөлөгчийн*******хүсэлтийг*******хангахаас*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******тогтоол*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******105*******дугаар*******зүйлийн*******105.2*******дахь*******хэсэгтэй*******нийцсэн*******байна. *******

17.*******Дээр*******дурдсан*******үндэслэлээр*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрт*******зохих*******өөрчлөлт*******оруулж,*******хариуцагч*********************түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нарын*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхиж*******шийдвэрлэх*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэв.

18.*******Хариуцагч*********************түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нарын*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргахдаа*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******100,1*******төгрөгийг*******төрийн*******сангийн*******орлогод*******хэвээр*******нь*******үлдээв. *******

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******17*******дугаар*******зүйлийн*******17.1.2-т*******заасныг*******удирдлага*******болгож*******ТОГТООХ*******нь:

1.*********************аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******27-ны*******өдрийн*******153/ШШ2022/0553*******дугаар*******шийдвэрийн*******ТОГТООХ*******хэсгийн*******1*******дэх*******заалтын*******“****************************Засаг*******даргын*******Тамгын*******газрын*******Төрийн*******сангийн*******хэлтэст*******төлүүлж”*******гэснийг*******“****************************Санхүүгийн*******хяналт,*******аудитын*******албаны*******Төрийн*******сангийн*******10010051411*******тоот*******дансанд*******нөхөн*******төлүүлж”*******гэж*******өөрчлөн,*******шийдвэрийн*******бусад*******заалтыг*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагч*********************түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нарын*******давж*******заалдах*******журмаар*******гаргасан*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхисугай.*******

2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******5*******дугаар*******зүйлийн*******5.1*******0*******дугаар*******зүйлийн*******0.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1-д*******зааснаар *******хариуцагч**************,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Ж.Энхжаргал*******нарын*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргахдаа*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******100,1*******төгрөгийг*******төрийн*******сангийн*******дансанд*******хэвээр*******нь*******үлдээсүгэй.

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******17*******дугаар*******зүйлийн*******17.5,*******172*******дугаар*******зүйлийн*******172.2.-т*******зааснаар*******зохигч,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******энэ*******магадлалд*******“анхан*******болон*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуулийг*******зөрүүтэй*******хэрэглэсэн”,*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******ноцтой*******зөрчил*******гаргасан*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрт*******нөлөөлсөн”,*******“шүүх*******хуулийг*******Улсын*******дээд*******шүүхийн*******албан*******ёсны*******тбараас*******өөрөөр*******тбарлаж*******хэрэглэсэн”*******гэх*******үндэслэлээр*******магадлалыг*******гардан*******авсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******хяналтын*******журмаар*******Улсын*******Дээд*******шүүхэд*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******тбарласугай.

******* ДАРГАЛАГЧ,*******

******* ЕРӨНХИЙ*******ШҮҮГЧ******* ******* ******* Н.ТУЯА

******* ЕРӨНХИЙ*******ШҮҮГЧ******* ******* С.ӨМИРБЕК

*******

******* ШҮҮГЧ *******М.НЯМБАЯР

*******