77104949 [email protected]
Шийдвэрийн мэдээлэл
Шүүх Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч Дашдорж Золзаяа
Хэргийн индекс 182/2022/03496/И
Дугаар 210/МА2023/01106
Огноо 2023-06-05
Маргааны төрөл Түрээсийн гэрээ,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Төмөрсүхийн Энхтуяа     
Дугаар: 182/ШШ2023/01000   
Огноо: 2023-03-23     
 
 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2023 оны 06 сарын 05 өдөр

Дугаар 210/МА2023/01106

 
 

2023*******06*******05*******210/МА2023/0

 

 

****************************ХХК-ийн*******нэхэмжлэлтэй

иргэний*******хэргийн*******тухай

 

Нийслэлийн*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******шүүгч*******М.Баясгалан*******даргалж,*******шүүгч*******Д.Нямбазар,*******Д.Золзаяа*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******танхимд*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар

 

Чингэлтэй*******дүүргийн*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2023*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдрийн*******182/ШШ2023/01000*******дугаар*******шийдвэртэй

Нэхэмжлэгч***********************************ХХК-ийн*******нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч***********************************ХХК-д*******холбогдох

Түрээсийн*******гэрээний*******үүрэгт*******402,596,803*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэл,*******түрээсийн*******гэрээнээс*******учирсан*******хохиролд*******280,000,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэлтэй*******иргэний*******хэргийг*******хариуцагчийн*******төлөөлөгчийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******үндэслэн*******шүүгч*******Д.Золзаяагийн*******илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцэв.

 

Шүүх*******хуралдаанд:*******нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Т.Дэлгэрмаа,*******хариуцагчийн*******төлөөлөгч*******Б.Пүрэвжаргал,*******хариуцагчийн*******өмгөөлөгч*******М.Энхжаргал,*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Н.Чулуунчимэг*******нар*******оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

 

1.*******Нэхэмжлэгчийн*******нэхэмжлэл,*******тайлбарын*******агуулга:

1.1.***********************************ХХК*******нь***********************************ХХК-тай*******түрээсийн*******гэрээ*******байгуулж,*******уг*******гэрээгээр*********************их*******дэлгүүрийн*******В*******корпусын*******808*******м.кв*******талбайг*******2017*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******хүртэл*******шөнийн*******клубын*******зориулалтаар*******түрээслүүлэх,*******түрээслэгч*******нь*******түрээсийн*******төлбөрт*******сард*******22,000,000*******төгрөг*******төлөх,*******мөн*******цахилгаан,*******дулаан,*******ус*******зэргийн*******ашиглалтын*******зардлыг*******түрээсийн*******төлбөр*******дээр*******нэмж*******төлөхөөр*******тохиролцсон.*******Уг*******объект***********************************зочид*******буудлын*******залгаа,*******бие*******даасан*******объект*******биш,*******тусдаа*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******гэрчилгээ*******байгаагүй*******тул*******түрээсийн*******гэрээг*******улсын*******бүртгэлд*******бүртгүүлэх*******шаардлагагүй.*******2022*******оны*******05*******дугаар*******сард*******барилгыг*******нураагаад*******одоо*******орон*******сууцны*******барилга*******барьж*******байгаа.*******Иймд*******түрээсийн*******гэрээ*******талуудын*******хувьд*******хүчин*******төгөлдөр*******юм.

1.2.*******Түрээслүүлэгч***********************************ХХК*******нь*******2017*******оны*******12*******дугаар*******сарыг*******дуустал*******хугацааны*******түрээсийн*******төлбөрөөс*******түрээслэгчийг*******чөлөөлж,*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2018*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******хүртэл*******3*******сарын*******хугацаанд*******түрээсийн*******1*******м.кв*******талбайн*******төлбөрөөс*******30*******хувийн*******хөнгөлөлт*******/2,431,000-30%=1,701,700/*******үзүүлэхээр*******харилцан*******тохиролцсон.

1.3.*******Гэвч*******түрээслэгч***********************************ХХК*******нь*******гэрээ*******байгуулагдсан*******цагаас*******түрээсийн*******төлбөр*******төлөх*******үүргээ*******удаа*******дараа*******зөрчиж*******байсан*******бөгөөд*******энэ*******талаар*******шаардахад*******удахгүй*******бөөнд*******нь*******төлнө,*******гадны*******байгууллагатай*******хамтран*******шөнийн*******клубтээ*******төсөл*******хэрэгжүүлэх*******гэх*******тайлбар*******хэлж*******гэрээний*******хугацаанд*******17,999,534*******төгрөгөөс*******өөр*******төлөлт*******хийгээгүй.*******Түрээслэгч*******нь*******2019*******оны*******05*******дугаар*******сарыг*******дуустал*******хугацаанд*******түрээсийн*******үйл*******ажиллагааг*******хэвийн*******явуулж*******байсан,*******2019*******оны*******06*******дугаар*******сараас*******алдаг*******оног*******ажиллаж,*******улмаар*******түрээсийн*******талбайг*******2019*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрөөр*******чөлөөлсөн.

****************************ХХК*******нь*******анх*******гэрээ*******байгуулах*******үед*******барьцаа*******30,000,000*******төгрөгийг*******байршуулсан*******ба*******уг*******төлбөрөөс*******7,999,534*******төгрөгийг*******түрээсийн*******төлбөрт,*******22,000,466*******төгрөгийг*******ашиглалтын*******зардалд*******тооцсон.*******

Иймд*******хариуцагчаас*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2019*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******хүртэл*******хугацааны*******түрээсийн*******үлдэгдэл*******төлбөр*******402,200,466*******төгрөг,*******ашиглалтын*******зардал*******396,337*******төгрөг,*******нийт*******402,596,803*******төгрөгийг*******гаргуулж*******өгнө*******үү*******гэжээ.

 

2.*******Хариуцагчийн*******татгалзал,*******тайлбарын*******агуулга:

2.1.*******Түрээсийн*******гэрээг*******2017*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2019*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрийг*******хүртэл*******2*******жилийн*******хугацаатай*******байгуулсан.*******Анх*******нэхэмжлэгч*******тал*******том*******төсөл*******танилцуулж,*******гэрээг*******5*******жилийн*******хугацаатай*******байгуулахаар,*******үйл*******ажиллагаа*******жигдэртэл*******зардал,*******мөнгө*******нэхэхгүй*******байхаар*******амаар*******тохиролцсон.*******Ингээд*******бид*******280,000,000*******төгрөгийн*******зардал*******гаргаж,*******засвар,*******тохижуулалт*******хийж*******үйл*******ажиллагаа*******явуулж*******эхэлсэн*******боловч*******зун*******бороо*******ороход*******дээврээс*******нь*******ус*******гоожиж*******эхэлсэн,*******мөн*******цахилгаан*******байнга*******тасарч,*******халаалт*******муу*******их*******хүйтэн*******байдаг*******байсан.*******Энэ*******талаар*******удирдлагад*******нь*******мэдэгдсэнээр*******дээврийг*******зассан.*******

2.2.*******Бид*******шөнийн*******клубын*******үйл*******ажиллагааг*******2018*******оны*******05*******дугаар*******сард*******дахин*******шинээр*******нээсэн.*******Энэ*******үед*******хоёр*******талын*******гүйцэтгэх*******захирал*******ярилцан*******2018*******оны*******05*******дугаар*******сарыг*******хүртэлх*******бүх*******тооцоог*******тэглэхээр*******амаар*******тохиролцсон.*******Манай*******байгууллагаас*******энэ*******талаар***********************************ХХК-д*******албан*******бичиг*******хүргүүлж*******байсан.*******Гэтэл*******нэхэмжлэгч*******нь*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сараас*******эхлэн*******түрээсийн*******төлбөр*******нэхэж,*******хөнгөлөлт*******үзүүлсэн*******мэтээр*******шаардаж*******байгааг*******зөвшөөрөхгүй.*******2018*******оны*******10*******дугаар*******сард*******тог*******тасалсан*******ба*******уг*******хугацаанд*******бид*******үйл*******ажиллагааг*******явуулаагүй.*******Бид*******тооцоо*******нийлэхэд*******түрээсийн*******төлбөр*******88,000,000*******төгрөг*******гэснийг*******66,000,000*******төгрөг*******болгосон.*******2018*******оны*******10*******дугаар*******сараас*******2019*******оны*******02*******дугаар*******сар*******хүртэл*******үйл*******ажиллагаа*******явуулсан.*******Өөрөөр*******хэлбэл*******идэвхтэй,*******тасралтгүй*******үйл*******ажиллагаа*******явуулсан*******сар*******нь*******2018*******оны*******05,*******06,*******09,*******11,*******12*******дугаар*******сарууд,*******2019*******оны*******01*******дүгээр*******сар*******байна.*******Улмаар*******нэхэмжлэгч*******тал*******гэрээ*******цуцлах*******албан*******бичиг*******ирүүлснийг*******бид*******хүлээн*******зөвшөөрсөн.*******Ийнхүү*******байрыг*******2019*******оны*******08*******дугаар*******сард*******хүлээлгэн*******өгсөн.*******

2.3.*******Түрээсийн*******гэрээний*******хугацаанд*******бид*******барьцаа*******30,000,000*******төгрөг,*******түрээсийн*******төлбөрт*******10,000,000*******төгрөг,*******нийт*******40,000,000*******төгрөг*******төлсөн.*******Манай*******байгууллагын*******тооцоогоор*******66,000,000*******төгрөгийг*******л*******түрээсийн*******төлбөрт*******төлөх*******боломжтой.*******Бусад*******тооцооллыг*******зөвшөөрөхгүй,*******үндэслэлгүй,*******баримтгүй.*******Гэрээгээр*******түрээсийн*******төлбөр*******нь*******20,000,000*******төгрөг*******байхад*******яаж*******тооцоод*******22,000,000*******төгрөг*******гэсэн*******нь*******ойлгомжгүй*******байна.

Гэрээгээр*******ашиглалтын*******зардал*******төлөхөөр*******тохиролцсон.*******Манай*******байгууллага*******ашигласан*******хугацааны*******ашиглалтын*******зардал*******буюу*******цахилгаан,*******дулаан,*******усны*******мөнгийг*******төлнө.*******Гэхдээ*******нэхэмжлэгч*******талын*******үндэслэл*******болгон*******шаардаж*******байгаа*******баримт*******нь*******тодорхойгүй,*******цахилгаан,*******дулаан,*******усны*******тооцооллыг*******хийсэн*******анхан*******шатны*******баримтууд*******байхгүй,*******авлага,*******өглөгийн*******тайлан*******гэсэн*******баримт*******нь*******нэг*******талын*******баримт*******байна.

2.4.*******Мөн*******түрээсийн*******гэрээг*******улсын*******бүртгэлд*******бүртгүүлээгүй,*******хуульд*******заасан*******шаардлагыг*******хангаагүй,*******гэрээ*******хүчин*******төгөлдөр*******бус*******гэж*******үзэхээр*******байна.*******

Иймд*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******66,000,000*******төгрөгийн*******түрээсийн*******төлбөрийг*******төлнө,*******харин*******бусад*******шаардлагыг*******зөвшөөрөхгүй*******учир*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү*******гэжээ.

 

3.*******Хариуцагчийн*******сөрөг*******нэхэмжлэл,*******тайлбарын*******агуулга:

3.1.*******Талууд*******2017*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдөр*******түрээсийн*******гэрээ*******байгуулах*******түрээсийн*******байр*******нь*******нурж*******унасан*******балгас*******болсон*******байсан*******ба***********************************ХХК*******байрныхаа*******бүрэн*******бүтэн*******байдал,*******эвдрэлийг*******засаад,*******хэвийн*******үйл*******ажиллагаа*******явуулах*******боломжоор*******хангана*******гэсэн*******боловч*******тохирсон*******засварын*******ажлаа*******хийгээгүй.*******Хоёр*******талын*******уулзалтаар*******биднийг*******тохижуулаад*******ажилла,*******хариуд*******нь*******өндөр*******өртөг*******бүхий*******Шөнийн*******гудамж*******төслийн*******ажил*******өгнө,*******мөн*******түрээсийн*******төлбөрийг*******засан*******сайжруулалт*******хийсний*******дагуу*******тодорхой*******хугацаагаар*******бүрэн*******чөлөөлөх,*******хувь*******бууруулах*******зэргээр*******тусална,*******мөн*******тогтвортой*******5*******жилийн*******хугацаатай*******гэрээ*******хийж*******үйл*******ажиллагаанд*******нь*******дэмжлэг*******үзүүлнэ*******гэсэн*******санал*******тавьсныг*******бид*******хүлээн*******авч,*******түрээслүүлэгчийн*******зөвшөөрөлтэйгөөр*******дээд*******зэрэглэлийн*******шөнийн*******клуб*******болгон*******засварлахад*******200,000,000*******төгрөг,*******хатаалттай*******шилэн*******хийц*******хийхэд*******60,000,000*******төгрөг,*******цахилгааны*******иж*******бүрэн*******засвар*******хийхэд*******20,000,000*******төгрөг,*******нийт*******280,000,000*******төгрөгийг*******зарцуулсан.*******Бид*******барилгын*******засварын*******бригад*******хөлслөн*******барилгын*******хана,*******шал,*******00-н*******өрөө,*******гэрэл,*******тайз,*******сантехник*******болон*******дулаалга*******зэргийг*******засан*******сайжруулж,*******бүх*******доголдлыг*******засаж*******хэвийн*******үйл*******ажиллагаатай*******болгосон.*******

3.2.*******Гэтэл*******биднийг*******хуурч*******мэхлэн,*******бидэнд*******амалсан*******өндөр*******өртөг*******бүхий*******Шөнийн*******гудамж*******төслийн*******ажлаа*******өгөөгүй,*******хэрэв*******бидэнд*******энэ*******төслийг*******санал*******болгоогүй*******бол*******нурж*******унах*******шахсан*******уг*******байранд*******280,000,000*******төгрөгийн*******засан*******сайжруулалт*******хийхгүй*******байсан.*******

Иймд*******нэхэмжлэгчээс*******280,000,000*******төгрөгийг*******гаргуулж*******өгнө*******үү*******гэжээ.

 

4.*******Сөрөг*******нэхэмжлэлд*******гаргасан*******нэхэмжлэгчийн*******татгалзал,*******тайлбарын*******агуулга:

4.1.***********************************ХХК*******нь*******анх*******түрээсийн*******зүйлтэй*******бүрэн*******танилцаж,*******хүлээн*******зөвшөөрсний*******үндсэн*******дээр*******гэрээ*******байгуулж,*******талууд*******гэрээний*******үнийг*******тогтоосон.*******Түрээсийн*******гэрээний*******6.2.5-т*******гэрээнд*******заасан*******үйл*******ажиллагааг*******стандартын*******дагуу*******хэвийн*******явуулахад*******шаардагдах*******агааржуулалт,*******чийгшүүлэлт,*******галын*******эсрэг*******бороошуулалтын*******болон*******сантехникийн*******тоног*******төхөөрөмжийг*******суурилуулах,*******гадаад*******болон*******дотоод*******засал*******чимэглэл*******хийх,*******тавилга*******болон*******холбогдох*******төхөөрөмжийг*******суурилуулах*******ажлыг*******өөрийн*******зардлаар*******гүйцэтгэх*******үүрэгтэй,*******6.2.7-т*******түрээслэгч*******нь*******түрээсийн*******зүйлд*******аливаа*******засвар,*******өөрчлөлт*******хийх*******бол*******түрээслүүлэгчид*******заавал*******урьдчилан*******мэдэгдэж*******түүний*******бичгээр*******өгсөн*******зөвшөөрлийг*******авсан*******байх*******ба*******холбогдон*******гарах*******бүхий*******л*******зардал,*******эрсдэл,*******хариуцлагыг*******бүрэн*******хариуцах*******үүрэгтэй,*******6.2.18-т*******түрээслэгч*******нь*******түрээсийн*******зүйлийн*******гадаад*******болон*******дотоод*******заслын*******ажлыг*******гүйцэтгэхдээ*******түрээслүүлэгчээс*******урьдчилан*******бичгээр*******авах*******үүрэгтэй*******бөгөөд*******бичгээр*******урьдчилан*******зөвшөөрсөн*******зураг*******төсөл*******тодорхойлолтын*******дагуу*******өөрийн*******зардлаар*******гүйцэтгэх*******үүрэгтэй,*******6.2.24-т*******түрээслэгчийн*******суурилуулсан*******цахилгаан,*******сантехник*******болон*******агааржуулалтын*******шугам*******сүлжээ*******нь*******аюул*******учруулж*******болох*******нөхцөл*******байдал*******үүссэн*******эсвэл*******түрээслүүлэгч*******эсвэл*******холбогдох*******үйлчилгээний*******компаниас*******шаардсан*******тохиолдолд*******уг*******шугам*******сүлжээг*******засварлах,*******шинээр*******солих*******ажлыг*******түрээслэгч*******өөрийн*******зардлаар*******гүйцэтгүүлнэ*******гэж*******тус*******тус*******заасан.*******Иймээс*******түрээслэгчийн*******түрээсийн*******зүйлийн*******засан*******сайжруулалтад*******гаргасан*******зардлын*******үнийг*******түрээслүүлэгч*******хариуцах*******боломжгүй.*******

4.2.*******Түүнчлэн*******Шөнийн*******гудамж*******төслийг*******хэрэгжүүлэгч*******этгээд*******нь*******Улаанбаатар*******хотын*******Захирагчийн*******ажлын*******алба,*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******тамгын*******газар,*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******гэх*******мэт*******төрийн*******эрх*******бүхий*******байгууллага,*******албан*******тушаалтнуудын*******хариуцах*******асуудал*******ба*******нэхэмжлэгч***********************************ХХК-ийн*******эрх*******хэмжээний*******асуудал*******биш.*******Иймээс*******энэ*******талаарх*******хариуцагчийн*******шаардлагыг*******зөвшөөрөх*******боломжгүй.*******

Иймд*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү*******гэжээ.

 

5.*******Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийн*******тогтоох*******хэсгийн*******агуулга:

Иргэний*******хуулийн*******318*******дугаар*******зүйлийн*******318.1,*******289*******дүгээр*******зүйлийн*******289.2.5-д*******зааснаар*******хариуцагч***********************************ХХК-аас*******180,000,000*******төгрөгийг*******гаргуулж*******нэхэмжлэгч***********************************ХХК-д*******олгож,*******нэхэмжлэлээс*******үлдэх*******222,596,803*******төгрөгийн*******шаардлагыг,*******хариуцагч***********************************ХХК-ийн*******гаргасан*******түрээсийн*******гэрээнээс*******учирсан*******хохиролд*******280,000,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******хамт*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******

Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1.,*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1.,*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1.,*******56.2.-т*******зааснаар*******нэхэмжлэгч***********************************ХХК-ийн*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******2,280,937*******төгрөг,*******хариуцагч***********************************ХХК-ийн*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******1,557,950*******төгрөгийг*******тус*******тус*******улсын*******төсөвт*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагч***********************************ХХК-аас*******1,057,950*******төгрөгийг*******гаргуулж*******нэхэмжлэгч***********************************ХХК-д*******олго*******шийдвэрлэжээ.

 

6.*******Хариуцагчийн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******журмаар*******гаргасан*******гомдлын*******агуулга:*******6.1.*******Анхан*******шатны*******шүүх*******зөв*******дүгнэлт*******хийж,*******тооцоолол*******хийсэн*******боловч*******түрээсийн*******үйл*******ажиллагаа*******явуулж*******байсан*******объектыг*******нурааж,*******Е-март*******сүлжээ*******их*******дэлгүүр*******баригдсан.*******Нэхэмжлэгч*******болон*******хариуцагч*******компаниуд*******бүртгэл*******байхгүй,*******түрээсийн*******төлбөрөө*******хүлээж*******авсан*******баримт*******байхгүй*******гэх*******мэт*******санхүүгийн*******сахилга*******батгүйн*******улмаас*******уг*******асуудал*******үүссэн.*******Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийн*******2.8-д*******хариуцагч***********************************ХХК-ийн*******төлөх*******түрээсийн*******төлбөрийн*******үлдэгдлийг*******2018*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******эхлэн*******гэрээ*******цуцлагдсан*******2019*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрийг*******хүртэл*******11*******сар*******гэж*******дүгнэсэн.*******Түрээслүүлэгч*******тал*******нь*******төлбөрийн*******маргаантай*******асуудлаас*******болж,*******2018*******оны*******08,*******09,*******10*******дугаар*******саруудад*******цахилгаан*******тасалсан*******тул*******бид*******үйл*******ажиллагаа*******явуулж*******чадаагүй.*******Иймд*******60,000,000*******төгрөгийг*******түрээсийн*******төлбөрөөс*******хасаж*******тооцуулах*******хүсэлтэй*******байна.*******

6.2.*******2018*******оны*******07*******дугаар*******сард*******үргэлжилсэн*******их*******бороо*******орсны*******улмаас*******дээврээс*******ус*******алдаж,*******хөгжим,*******цахилгаан*******тоног*******төхөөрөмж*******шатах*******эрсдэлтэй*******болсон,*******зарим*******эд*******зүйл*******шатаж,*******ажиллах*******ямар*******ч*******боломжгүй*******байсан.*******Энэ*******талаар***********************************ХХК-ийн*******холбогдох*******хүмүүст*******мэдэгдсэн*******ба*******1*******сар*******ажиллаагүй.*******Иймд*******энэ*******сарын*******төлбөр*******20,000,000*******төгрөг*******нийт*******80,000,000*******төгрөгийг*******түрээсийн*******төлбөрөөс*******хасуулах*******хүсэлттэй*******байна*******гэжээ.*******

 

7.*******Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдолд*******гаргасан*******тайлбарын*******агуулга:

Анхан*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******хариуцагч*******2*******сарын*******хугацаанд*******тог*******тасалсан*******гэх*******тайлбарыг*******гаргаж*******байгаагүй.*******Цахилгааныг*******удаан*******хугацаагаар*******хязгаарлаагүй.*******Тухайн*******хугацаанд*******түрээсийн*******талбайг*******хариуцагч*******бүрэн*******дүүрэн*******ашигласан.*******Засан*******сайжруулалтын*******тухайд,*******түрээсийн*******гэрээний*******дагуу*******хариуцагч*******өөрөө*******бүрэн*******хариуцахаар*******тохиролцсон.*******Тиймээс*******засан*******сайжруулалтын*******зардал*******нэхэмжилсэн*******нь*******үндэслэлгүй.*******Мөн*******сиди*******болон*******гар*******утсанд*******үзлэг*******хийгээгүй*******гэж*******гомдолд*******дурдаж*******байна.*******Хариуцагч*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байгаа*******тайлбар*******татгалзлаа*******өөрөө*******нотлох*******үүрэгтэй.*******Энэ*******талаарх*******зургаа*******угаалгаж,*******хэрэгт*******хавсаргах*******боломжтойг*******шүүх*******тайлбарласан.*******Иргэний*******хуулийн*******298*******дугаар*******зүйлийн*******298.1*******дэх*******хэсэгт*******заасны*******дагуу*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан.*******Иймд*******хариуцагчийн*******давж*******заалдах*******гомдол*******үндэслэлгүй*******тул*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж*******өгнө*******үү*******гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

 

1.*******Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хэргийг*******хариуцагчийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлын*******үндэслэлээр*******хянаж,*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж*******шийдвэрлэв.

 

2.*******Нэхэмжлэгч***********************************ХХК*******нь*******хариуцагч***********************************ХХК-д*******холбогдуулан*******түрээсийн*******гэрээний*******үүрэгт*******402,596,803*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэл*******гаргасныг*******хариуцагч*******эс*******зөвшөөрч,*******түрээсийн*******байрны*******засан*******сайжруулалттай*******холбоотой*******зардал*******280,000,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргаж*******маргажээ.

 

3.*******Талуудын*******хооронд*******2017*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдөр*******түрээсийн*******гэрээ*******байгуулагдаж,*******уг*******гэрээгээр*******түрээслүүлэгч***********************************ХХК*******нь*******Баянзүрх*******дүүрэг,*******1*******дүгээр*******хороо,*******12*******дугаар*******хороолол*******/13381/,*******Токиогийн*******гудамж*******10*******тоот*******хаягт*******байрлах,*******үйлчилгээний*******зориулалттай*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******Б*******корпусын*******808*******м.кв*******талбайг*******паб,*******шөнийн*******цэнгээний*******газрын*******зориулалтаар*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******хүртэл*******хугацаатай*******түрээслүүлэх,*******хариуцагч***********************************ХХК*******нь*******түрээсийн*******төлбөрт*******сард*******20,000,000*******төгрөг*******төлөх,*******мөн*******ашиглалтын*******зардлыг*******хариуцахаар*******харилцан*******тохиролцжээ.*******

Анхан*******шатны*******шүүх*******талуудын*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******318*******дугаар*******зүйлийн*******318.1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******түрээсийн*******гэрээ*******байгуулагдсан,*******гэрээ*******хүчин*******төгөлдөр*******талаар*******зөв*******дүгнэжээ.*******Хэрэгт*******авагдсан*******Баянзүрх*******дүүргийн*******улсын*******бүртгэлийн*******хэлтсийн*******2022*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******8/1629*******дугаар*******лавлагаагаар*******Баянзүрх*******дүүрэг,*******1*******дүгээр*******хороо,*******12*******дугаар*******хороолол*******/13381/,*******Токиогийн*******гудамж*******10*******тоот*******хаягт*******байрлах*******үйлчилгээний*******зориулалттай*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгө*******мэдээллийн*******санд*******бүртгэлгүй*******болох*******нь*******тогтоогдсон*******байна.*******Иймээс*******гэрээг*******улсын*******бүртгэлд*******бүртгүүлээгүй,*******хүчин*******төгөлдөр*******бус*******гэх*******хариуцагчийн*******давж*******заалдах*******гомдол*******үндэслэлгүй.*******

 

4.*******Нэхэмжлэгчээс*******гэрээний*******зүйлийг*******хариуцагчийн*******эзэмшил,*******ашиглалтад*******шилжүүлсэн,*******хариуцагчаас*******гэрээний*******үүрэгт*******40,000,000*******төгрөг*******төлсөн*******талаар*******зохигч*******маргаагүй.

 

5.*******Нэхэмжлэгч*******нь*******2018*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2019*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******хүртэл*******хугацаагаар*******түрээсийн*******төлбөрийг*******сарын*******22,000,000*******төгрөг,*******үүнээс*******эхний*******3*******сард*******70*******хувиар*******тооцон*******нийт*******402,200,466*******төгрөг*******нэхэмжилсэн*******ба*******хариуцагч*******нь*******талууд*******2018*******оны*******05*******дугаар*******сар*******хүртэлх*******хугацааны*******төлбөрийг*******тэглэхээр*******тохирсон,*******мөн*******гэрээгээр*******сарын*******түрээсийг*******20,000,000*******төгрөгөөр*******тохирсон,*******талуудын*******тооцоо*******нийлсэн*******66,000,000*******төгрөгийг*******төлнө*******гэж*******маргажээ.*******

5.1.*******Анхан*******шатны*******шүүх*******талуудыг*******2018*******оны*******01-04*******дүгээр*******сард*******түрээсийн*******төлбөрийг*******тэглэхээр*******тохирсон,*******мөн*******гэрээ*******2019*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөр*******цуцлагдсан,*******гэрээнд*******сарын*******төлбөрийг*******20,000,000*******төгрөгөөр*******тохирсон*******гэж*******дүгнэж,*******түрээсийн*******төлбөрийг*******2018*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******2019*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрийг*******хүртэл*******11*******сарын*******хугацаанд*******нийт*******220,000,000*******төгрөгөөр*******тооцож,*******үүнээс*******төлөгдсөн*******40,000,000*******төгрөгийг*******хасч*******үлдэх*******180,000,000*******төгрөгийг*******хариуцагчаас*******гаргуулж*******нэхэмжлэгчид*******олгохоор*******шийдвэрлэсэн*******ба*******үүнд*******нэхэмжлэгч*******гомдол*******гаргаагүй.*******

Түүнчлэн*******хариуцагчаас*******түрээсийн*******зүйл*******болох*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийн*******ашиглалтын*******зардал*******396,337*******төгрөг*******гаргуулахаар*******нэхэмжилснийг*******шүүх*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэсэнд*******нэхэмжлэгч*******тал*******гомдол*******гаргаагүй*******болно.

5.2.*******Хариуцагч*******нь*******борооны*******улмаас*******дээврээс*******ус*******гоожиж*******үйл*******ажиллагаа*******явуулах*******боломжгүй*******байсан*******2018*******оны*******07*******дугаар*******сарын,*******мөн*******нэхэмжлэгч*******цахилгаан*******тасалсны*******улмаас*******үйл*******ажиллагаа*******явуулаагүй*******2018*******оны*******08,*******09,*******10*******дугаар*******саруудын*******түрээсийн*******төлбөр*******нийт*******80,000,000*******төгрөгийг*******төлөх*******үндэслэлгүй*******гэж*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргасныг*******хүлээн*******авах*******үндэслэлгүй.*******Учир*******нь,*******уг*******гомдолд*******дурдсан*******нөхцөл*******байдал*******хэргийн*******баримтаар*******тогтоогдоогүй*******ба*******анхан*******шатны*******шүүх*******зохигчийн*******гаргасан*******баримтын*******хэмжээнд*******маргааны*******үйл*******баримтыг*******зөв*******тогтоосон*******байна.*******

 

6.*******Хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэгчид*******холбогдуулан*******түрээсийн*******байрны*******засан*******сайжруулалттай*******холбоотой*******зардал*******280,000,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргасныг*******нэхэмжлэгч*******нь*******гэрээгээр*******хүлээсэн*******үүргийн*******хүрээнд*******үйл*******ажиллагаандаа*******нийцүүлэн*******засвар*******хийсэн,*******мөн*******зардал*******гаргасан*******нь*******баримтаар*******тогтоогдоогүй*******гэж*******маргасан.

6.1.*******Шүүх*******хариуцагчийг*******Иргэний*******хуулийн*******289*******дүгээр*******зүйлийн*******289.2.5-д*******зааснаар*******түрээсийн*******байрыг*******засаж*******сайжруулахад*******гарсан*******зайлшгүй*******зардлыг*******гэрээ*******дуусгавар*******болсны*******дараа*******төлүүлэхээр*******нэхэмжлэгчээс*******шаардах*******эрхтэй*******талаар*******зөв*******дүгнэсэн*******боловч*******Иргэний*******хуулийн*******298*******дугаар*******зүйлийн*******298.1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******шаардлага*******гаргах*******6*******сарын*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******буруу*******болжээ.*******Тус*******хуулийн*******зохицуулалт*******дахь*******эд*******хөрөнгийн*******бүрэн*******бүтэн*******байдлыг*******хангахтай*******холбоотой*******зардал*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******289*******дүгээр*******зүйлийн*******289.2.2-т*******заасан*******өөр*******төрлийн*******зардал*******тул*******уг*******зардалтай*******холбоотой*******тогтоосон*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******маргаанд*******хамааралгүй*******юм.*******

Хариуцагчийн*******сөрөг*******нэхэмжлэлд*******Иргэний*******хуулийн*******75*******дугаар*******зүйлийн*******75.2.1-д*******заасан*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацааг*******баримтлах*******ба*******уг*******хугацааг*******хариуцагч*******хэтрүүлээгүй*******байна.*******

6.2.*******Харин*******хариуцагчаас*******шүүхэд*******гаргасан*******Хаан*******банк*******ХХК-тай*******байгуулсан*******автомашин*******худалдан*******авах*******зориулалттай,*******154,800,000*******төгрөгийн*******зээлийн*******үнийн*******дүн*******бүхий*******2018*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******03-ны*******өдрийн*******зээлийн*******гэрээ,*******фидуцийн*******гэрээгээр*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******нотлогдоогүй*******талаарх*******шүүхийн*******дүгнэлт*******нь*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******40*******дүгээр*******зүйлийн*******40.2*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******нотлох*******баримтыг*******хэрэгт*******хамааралтай,*******ач*******холбогдолтой*******талаас*******нь*******үнэлэх*******журамд*******нийцсэн*******байна.

Хариуцагч*******нь*******түрээсийн*******зүйлийг*******засан*******сайжруулахад*******гаргасан*******зайлшгүй*******зардлаа*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлийн*******25.2.2,*******38*******дугаар*******зүйлийн*******38.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******нотлох*******баримтаар*******нотлоогүй*******тул*******хариуцагчийн*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэсэн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдэл*******үндэслэлтэй.

 

7.*******Дээр*******дурдсан*******үндэслэлээр*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхих*******нь*******зүйтэй*******гэж*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******дүгнэв.

 

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******167*******дугаар*******зүйлийн*******167.1.1-д*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:

 

1.*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2023*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдрийн*******182/ШШ2023/01000*******дугаар*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчийн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхисугай.

 

2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******162*******дугаар*******зүйлийн*******162.4*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******хариуцагчаас*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргахдаа*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******727,950*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.

 

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******167*******дугаар*******зүйлийн*******167.3,*******172*******дугаар*******зүйлийн*******172.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******магадлал*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******бөгөөд*******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******магадлалыг*******эс*******зөвшөөрвөл*******гардан*******авсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******хяналтын*******журмаар*******Улсын*******Дээд*******шүүхэд*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй*******болохыг*******дурдсугай.

 

4.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.4,*******119.7*******дахь*******хэсэгт*******тус*******тус*******зааснаар*******магадлалыг*******танилцуулан*******сонсгож,*******14*******хоног*******өнгөрснөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******шүүхэд*******хүрэлцэн*******ирж*******магадлалыг*******гардан*******авах*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******нь*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолоход*******саад*******болохгүй*******бөгөөд*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцоогүй*******талд*******гардуулснаар*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолохыг*******тайлбарласугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ*******ШҮҮГЧ*******М.БАЯСГАЛАН

 

ШҮҮГЧИД*******Д.НЯМБАЗАР

 

Д.ЗОЛЗАЯА