03 08 1 10/МА03/638

 

******* байнк ******* *******ь *******ны *******

******* *******ийн нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заал******* шатны шүүхийн шүүгч Д.Дэлгэрцэцэг даргалж, шүүгч Ш.Оюунханд, шүүгч Ч.Цэнд нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

 

Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 03 оны 05 дугаар сарын 3-ны өдрийн 18/ШШ03/01536 дугаар шийдвэртэй,

Нэхэмжлэгч ******* байнк ******* *******ь *******ны ******* ******* *******ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч *******- *******, Я., Р., Ч. нарт холбогдох,

Гэрээний үүрэгт үндсэн зээл 700,000,000 төгрөг, хүү 83,18,89 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66 төгрөг, нотариатын зардал 73,000 төгрөг, нийт 1,006,898,519 төгрөг гаргуулах, барьцааны гэрээнд заасан үл хөдлөх эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заал******* гомдлыг үндэслэн шүүгч Ч.Цэндийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Нараа, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Уртнасан, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Золзаяа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, түүний үндэслэлийн агуулга: ******* ******* ******* нь "*******-" *******-тай 5 оны 0 дугаар сарын 10-ны өдөр ЗГ-5/09 тоот зээлийн гэрээ байгуулж ,000,000,000.00 төгрөгийг жилийн 9 хувийн хүүтэй 00 оны 0 дугаар сарын 09-ний өдрийг хүртэл хугацаатай зээл олгож, мөн БГ-5/09 дугаартай барьцааны гэрээгээр Я.ын өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Ү-000698 дугаартай Чингэлтэй дүүргийн дүгээр хороо, Бага тойруу 16 дугаар байр тоот хаягт байрлалтай 41 м.кв талбайтай өрөө орон сууц, *******- *******-ийн Улсын бүртгэлийн Ү- дугаартай Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, Сэлбийн дүгээр гудамжны тоот хаягт байрлалтай м.кв талбайтай, үйлчилгээ, гараашийн зориулалттай үл хөдлөх, Р.ийн эзэмшлийн нэгж талбарын 3058/08 дугаартай, Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, Сэлбийн дүгээр гудамжны тоот хаягт байршилтай, 786 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай эзэмших *******тэй газар, Г.Батцэцэгийн эзэмшлийн нэгж талбарын 3053/5051-186443063300 дугаартай, дүүргийн 15 дугаар хороо, Дамбадаржаа 83 дугаар гудамжны 3а тоот хаягт байршилтай, 600 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай эзэмших *******тэй газар, Я.ын өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009159 дугаартай, нэгж талбарын 18644650931 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009160 дугаартай, нэгж талбарын 18644666871 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 315 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009161 дугаартай, нэгж талбарын 1864430653033 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 34 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Я.ын өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-0300916 дугаартай, нэгж талбарын 1864430659006 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 33А тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009163 дугаартай, нэгж талбарын 18644643961 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 31 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Я.ын өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009164 дугаартай, нэгж талбарын 18644695877 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 316 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009165 дугаартай, нэгж талбарын 18644679937 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 30 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009166 дугаартай, нэгж талбарын 18644687907 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 318 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Ч.ий өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009168 дугаартай, нэгж талбарын 186446589 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 317 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Р.ийн өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009169 дугаартай, нэгж талбарын 18644306707 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 33 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газраар тус тус үүргийг гүйцэтгэлийг хангуулахаар барьцаалсан.

Зээлдэгч *******- *******нь ЗГ-5/09 дугаар зээлийн гэрээний хугацаанд үндсэн зээл 1,300,000,000.00 төгрөг, үндсэн хүүнд 418,95,398.7 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүнд 9,4,19.11 төгрөг, нийт 1,78,339,57.83 төгрөгийг төлсөн.

Зээлдэгч *******- *******-тай байгуулсан зээлийн гэрээний хугацаа дуусаж, үндсэн зээлийн үлдэгдэл 700,000,000.00 төгрөг, үндсэн зээлийн төлбөрийн хүүг 01 оны дүгээр сарын 15-ны өдрийн байдлаар буюу шүүхэд нэхэмжлэл гаргах хүртэл хугацаанд тооцож 83,18,89.75 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66.45 төгрөг, нотариатын үнэ 73,000.00 төгрөг, нийт 1,006,898,519.0 төгрөгийг "*******- *******-иас гаргуулж, барьцааны гэрээгээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулж өгнө үү. гэжээ .

 

. Хариуцагчийн татгалзал, тайлбарын агуулга: Нэхэмжлэлийн шаардлагаас үндсэн зээлийн үлдэгдэл 700,000,000 төгрөг төлөхийг ******* зөвшөөрч байна. Харин хүү, нэмэгдүүлсэн хүү нэхэмжилснийг зөвшөөрөхгүй.

Талуудын хооронд ,000,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ байгуулсан хэдий ч зээлийн төлбөр шилжсэн даруйд 1,300,000,000 төгрөгийг ******* ******* *******-ийн үүсгэн байгуулагч, хувьцаа эзэмшигч н.Ариунболд аваад, 8 оны сарын 1-ны өдөр уг мөнгөн дүнгээр төлсөн байдаг. Гэтэл түүний төлбөр төлсөн энэ хугацаанд зээлийн хүүнд 418,95,398 төгрөг төлөгджээ. Энэ төлбөрийг *******- *******эсвэл н.Ариунболд төлсөн эсэхийг ялгах боломжгүй байгаа ба нэгэнт компаний дансаар гүйлгээ хийгдсэн тул 700,000,000 төгрөгийн хүүг төлсөн гэж үзэж байна.

Барьцааны гэрээгээр *******- *******, Р., Я., Г.Батцэцэг, Ч. нарын хөрөнгүүдийг барьцаалсан байдаг. Эдгээрээс Ч.ий тухайд гэрээ байгуулах үед ******* зүйн бүрэн чадамжгүй байсан бөгөөд одоо ч хэвээрээ гэдэг нь нотлох баримтуудаар тогтоогдсон учраас тухайн этгээдэд ногдох барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах боломжгүй. Я.ын тухайд нас барсан бөгөөд өнөөдрийн байдлаар өв залгамжлалын асуудал нь шийдэгдээгүй байгаа учраас барьцаа хөрөнгөтэй холбоотой шаардлагыг шийдвэрлэх боломжгүй гэж үзэж байна. Г.Батцэцэгийг хариуцагчаар татаагүй учраас түүний хөрөнгөөр нь үүргийн гүйцэтгэл хангуулах боломжгүй. Үлдэх хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангахад татгалзах зүйлгүй гэжээ.

 

3. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга: . Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 45 дугаар зүйлийн 45., 453 дугаар зүйлийн 453.1, 7 дугаар зүйлийн 7.3-д зааснаар хариуцагч *******- *******-иас үндсэн зээл 700,000,000 төгрөг, хүү 3,96,15 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66 төгрөг, нотариатын зардал 73,000 төгрөг, нийт 947,695,778 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******ь ******* ******* ******* *******ид олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 59,0,741 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.5, 175 дугаар зүйлийн 175.1-д зааснаар хариуцагч *******- ******* шүүхийн шийдвэрийг сайн дураар биелүүлээгүй тохиолдолд хариуцагч *******- *******-ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэгдсэн Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо Сэлбийн дүгээр гудамж тоот хаягт байрлах, үйлчилгээ гараашийн зориулалтай, м.кв талбайтай хөрөнгийг, хариуцагч Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009160 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 315 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009161 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 34 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009163 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 31 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009165 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 30 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009166 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 318 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Р.ийн эзэмшлийн Баянзүрх дүүргийн 0 дугаар хороо Сэлбийн - тоот хаягт байрлах, үйлчилгээний зориулалтай, 786 м.кв талбайтай газрыг тус тус худалдан борлуулж, үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахыг даалгаж, хариуцагч Ч.ий өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009168 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 317 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газар, хариуцагч Г.Батцэцэгийн эзэмшлийн дүүргийн 15 дугаар хороо, Дамбадаржаа 83-3а тоот хаягт байрлах, ахуйн зориулалтай, 600 м.кв талбайтай газраар хангуулах шаардлагыг тус тус хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 117 дугаар зүйлийн 117.1-д зааснаар ******* ******* ******* *******ь ******* ******* ******* *******ийн нэхэмжлэлтэй хариуцагч Я.ад холбогдох хариуцагч Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Ү-000698 дугаарт бүртгэгдсэн Чингэлтэй дүүргийн 1 дүгээр хороо Бага тойруу 16 дугаар байр тоот хаягт байрлах, орон сууцны зориулалтай, 41 м.кв талбайтай өрөө орон сууцыг, хариуцагч Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009159 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009159 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009164 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 316 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрыг, хариуцагч Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-0300916 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 33А тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газраар тус тус үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.1-д зааснаар нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******ь ******* ******* ******* ******* тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурьдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1-д зааснаар хариуцагч *******- *******-иас улсын тэмдэгтийн хураамжид 4,966,69 төгрөгийг гаргуулж улсын орлогод оруулж шийдвэрлэжээ.

 

4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заал******* журмаар гаргасан гомдлын агуулга:

4.а. *******- ******* нь ******* ******* *******-тай 5 оны 0 дугаар сарын 10-ны өдөр ЗГ-5/09 тоот зээлийн гэрээ байгуулж, ,000,000,000 төгрөгийг жилийн 9 хувийн хүүтэйгээр, 00 оны 0 дугаар сарын 09- ний өдрийг хүртэл хугацаатай зээлж, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулахаар нэр бүхий үл хөдлөх хөрөнгө болон газрыг *******ийг барьцаалсан болно. Зээлдэгч *******- ******* нь ЗГ-5/09 дугаар зээлийн гэрээний хугацаанд үндсэн зээл 1,300,000,000 төгрөг, үндсэн хүүнд 418,95,398 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүнд 9,4,19 төгрөг, нийт 1,78,339,57.83 төгрөг төлсөн.

Зээлийн үлдэгдэл 700,000,000.00 төгрөг, хүү 83,18,89 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66 төгрөг, нотариатын зардал 73,000 төгрөг, нийт 1,006,898,519 төгрөгийг *******- *******-аас гаргуулах,

Барьцааны гэрээгээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай нэхэмжлэлийг дараах үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгосон. Үүнд:

Я.ын өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Ү-000698 дугаартай Чингэлтэй дүүргийн дүгээр хороо, Бага тойруу 16 дугаар байр тоот хаягт байрлалтай 41 м.кв талбайтай өрөө орон сууц, Улсын бүртгэлийн Г-03009159 дугаартай, нэгж талбарын 18644650931 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Улсын бүртгэлийн Г-0300916 дугаартай, нэгж талбарын 1864430659006 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 33A тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Улсын бүртгэлийн Г-0300916 дугаартай, нэгж талбарын 1864430659006 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 33А тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Улсын бүртгэлийн Г-0300916 дугаартай, нэгж талбарын 1864430659006 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 33А тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газар, Улсын бүртгэлийн Г-03009164 дугаартай, нэгж талбарын 18644695877 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 316 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газрын өмчлөгч нас барсан.

Мөн Г.Батцэцэгийн эзэмшлийн нэгж талбарын 3053/5051-186443063300 дугаартай, дүүргийн 15 дугаар хороо, Дамбадаржаа 83 дугаар гудамжны 3а тоот хаягт байршилтай, 600 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай эзэмших *******тэй газрын хамт хөрөнгийн эзээмшигч нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцоогүй. Хариуцагч Ч.ий өмчлөлийн Улсын бүртгэлийн Г-03009168 дугаартай, нэгж талбарын 186446589 дугаартай, дүүргийн Дамбажаржаа 83 гудамжны 317 тоот хаягт байршилтай, 700 м.кв талбайтай, гэр бүлийн хэрэгцээний өмчлөх *******тэй газрын өмчлөгч нь ******* зүйн чадамжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус тус хэрэгсэхгүй болгосон.

Зээлийн барьцааны гэрээ хүчин төгөлдөр байгаа талаар анхан шатны шүүх дүгнэсэн байх бөгөөд Иргэний хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.9, 64 дүгээр зүйлд зааснаар барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах, мөн өв залгамжлалын асуудлыг шийдвэрлэснээр үүргийн гүйцэтгэлийг барьцааны хөрөнгөөр хангахыг шийдвэрт тусгаж шийдвэрлэх хууль ******* зүйн үндэслэлтэй гэж үзэж байна. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд хангаж шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

 

5. Хариуцагч *******- *******-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч давж заал******* гомдолд гаргасан тайлбартаа: Анхан шатны шүүх үндэслэл бүхий шийдвэр гаргасан гэж хариуцагчийн зүгээс үзэж байна. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 03 оны 05 дугаар сарын 3-ны өдрийн 18/ШШ03/536 дугаар шийдвэрийн үндэслэх хэсгийн 3-т заасны дагуу ...Хариуцагч Ч. нь ******* зүйн бүрэн чадамжгүй болох нь шүүх сэтгэц эмгэг судлалын шинжээчийн 0 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдрийн дүгнэлтээр тогтоогдож байх тул Иргэний хуулийн 56.1 дэх хэсэг гэж үндэслэл бүхий шийдвэр гарсан. Я.ын тухайд хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад нас барсан. Иргэний хуулийн 515 дугаар зүйлд ...Өвлүүлэгчийн эд хөрөнгө, ******* өвлөгдөнө...Өвлөгч өвлөн авсан өвийн хэмжээгээр өвлүүлэгчийн үүргийг *******э гэж заасан байх ба хариуцагч Я.ын үл хөдлөх эд хөрөнгийг өвлөсөн талаар Р. оролцсон боловч өв ******* авах талаар баримтгүй байна. Хариуцагч Г.Батцэцэгийн тухайд гадаадад байдаг. Нэхэмжлэгч талаас хариуцагчаар татах тухай хүсэлт гаргаж анхан шатны шүүхийн шүүгчийн захирамж гарсан. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад оршин суугаа хаяг тодорхойгүй байсан тул нэхэмжлэгч тус хүсэлтээсээ татгалзсан. Иймд хариуцагч Г.Батцэцэгийг уг хөрөнгөөр хангуулах шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосон. Давж заал******* гомдлын дугаар хэсэгт ... хариу тайлбар хэлэхэд Иргэний хуулийн 453 дугаар зүйлийн 453.1 дэх хэсэгт заасны дагуу төлөх, мөн төлбөр тооцоогоо *******ин *******ь харилцах дансаараа дамжуулан гүйцэтгэх гэж заасан байх хэдий ч дэ******* хуульд зааснаар хэтэрсэн хугацааны хүүгийн хэмжээг зээлийн гэрээнд тусгаагүй байх тул нэхэмжлэгч нь хэтэрсэн хугацааны хүү шаар******* *******гүй гэж анхан шатны шүүх дүгнэсэн. Мөн зээлийн гэрээний хугацаа дуусахаас өмнө 9 оны 05 дугаар сарын 03-ны өдөр ******* ******* ******* *******ь *******ны ******* ******* ******* н.Адилбиш гэх хүний гарын үсэгтэй мэдэгдлийг зээлдэгчид гардуулж, 9 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдрийн дотор зээлийн гэрээний үүргийг биелүүлэхийг мэдэгдсэн байсан. Үүнээс хойш хүүг гэрээнээсээ татгалзсан гэж үзэн төлөх үндэслэлгүй гэж маргасан боловч анхан шатны шүүх зээлийн гэрээний үндсэн хугацаагаар хүүг тасалбар болгон шийдвэрлэсэн. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч давж заал******* гомдолдоо хууль зүйн үндэслэлээ тусгаагүй учраас анхан шатны шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр гэж хариуцагчийн зүгээс үзэж байна. Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж өгнө үү гэжээ.

 

ХЯНАВАЛ:

1.Давж заал******* шатны шүүх хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заал******* гомдлын хүрээнд хэргийг хянаад гомдлыг хангах үндэслэлгүй тул анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээв.

 

. Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******ь *******ны ******* ******* ******* нь хариуцагч *******- *******, Я., Р., Ч. нарт холбогдуулан үндсэн зээл 700,000,000 төгрөг, хүү 83,18,89 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66 төгрөг, нотариатын зардал 73,000 төгрөг, нийт 1,006,898,519 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасныг хариуцагч нар эс зөвшөөрч үндсэн зээлийг төлнө, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүү зөвшөөрөхгүй, ...үүргийн гүйцэтгэлийг *******- ******* болон Р.ийн хөрөнгөөр хангуулахыг зөвшөөрнө, бусад хөрөнгийг хуульд зааснаар хэрэгсэхгүй болгоно гэж маргажээ.

3. Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******ь ******* ******* ******* *******ийг Монгол *******ны Ерөнхийлөгчийн 9 оны 04 дүгээр сарын 08-ны өдрийн А-96 тоот тушаалаар ******* ******* *******-ийг татан буулгаж, А-97 тоот тушаалаар *******ны ******* ******* *******аар М.Адилбишийг томилж, 00 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдрийн А-354 тоот тушаалаар Т.Дэлг*******үүг томилж, түүнийг 03 оны 10 сарын 09 хүртэл хугацаагаар сунгасан ба 0 оны 09 сарын 09-ний өдрийн 1110 тоотоор Д.Нараа, Б.Цогтгэрэл нарт итгэмжлэл олгосон байна. /1хх-ийн 10-11, 13, 199/

4. Талуудын байгуулсан 5 оны 0 дугаар сарын 10-ны өдрийн ЗГ-5/09 дугаартай гэрээний дагуу зээлдүүлэгч ******* ******* ******* нь ,000,000,000 төгрөгийг сарын 0.75 хувь буюу 1 жилийн 9 хувийн хүүтэй, 00 оны 0 дугаар сарын 09-ний өдрийг хүртэл хугацаатайгаар зээлдүүлэхээр *******- *******-ийн данс руу шилжүүлсэн, зээлдэгч *******- ******* гэрээгээр баталсан хуваарьт зааснаар зээл, түүний хүүг хамт буцаан төлөх үүрэг хүлээж, улмаар мөнгөн хөрөнгийг ******* авсан үйл баримтыг хэрэгт авагдсан зээлийн гэрээ, дансны хуулга, зохигчдын тайлбар зэрэг баримтыг үндэслэн анхан шатны шүүх зөв тогтоож, тэдгээрийн хооронд үүссэн ******* зүйн харилцааг тодорхойлохдоо Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1 дэх хэсгийн заасныг зөв тайлбарласан, гэрээ хүчин төгөлдөр гэж зөв дүгнэжээ. /1хх 7-8, 9-31, 70-73/

5. Зохигчдын хооронд зээлийн гэрээний харилцаа үүссэн учир нэг тал нь нөгөө талаасаа гэрээний үүргээ биелүүлэхийг шаар******* *******тэй.

Харин зээлийн гэрээний хугацаа дууссанаас хойш зээлийн хүү болон нэмэгдүүлсэн хүү тооцон шаар******* *******тэй эсэх нь маргааны зүйл болсон байна.

5.1. Зээлийн гэрээний ., .3, 3.-д зээлийн хүү сарын 0.75 хувь, нэмэгдүүлсэн хүү нь зээлийн хүүгийн 0 хувь байхаар тохиролцсон нь Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 45 дугаар зүйлийн 45.1, 45. *******ь хэсгийн зохицуулалтад нийцжээ.

5.. Хариуцагч *******- ******* нь зээлийн гэрээний үүрэгт 8 оны дүгээр сарын 18-ны өдөр 1,97,941,706 төгрөг, хүү 418,95,397 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 9,4,18 төгрөг, нийт 1,78,339,55 төгрөгийг төлсөн болох нь зээл, зээлийн хүүний эргэн төлөлтийн хүснэгт, тооцоолол, ******* ******* *******-ийн зээлийн дансны хуулгаар тогтоогдсон. /1хх 7-8, 70-73/ Зээлдэгчийн төлөх ёстой зээлийн үндсэн төлбөр 700,000,000 төгрөг, хүү 3,96,15 төгрөгийн тооцоололд хариуцагч тал нотлох баримт гаргаж мэтгэлцээгүй.

5.3. Иймд анхан шатны шүүх хариуцагч хариуцагч *******- *******-аас зээлийн үндсэн төлбөр 700,000,000 төгрөг, хүү 3,96,15 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 3,696,66 төгрөг, нийт 947,6,778 төгрөгийг гаргуулж, үлдэх 59,0,741 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 45 дугаар зүйлийн 45.1, 45., 453 дугаар зүйлийн 453.1 дэх хэсэгт нийцсэн, энэ талаар хийсэн шүүхийн дүгнэлт зөв.

5.4. Нэхэмжлэгч тал нэхэмжлэлийн шаардлагаас 59,0,741 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь буруу. Хуульд зааснаар шаар******* *******тэй гэх агуулга бүхий давж заал******* гомдол гаргасан.

6. Банк, ******* бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, төлбөр тооцоо, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хууль/1995 оны/-ийн 5 дугаар зүйлийн 5. *******ь хэсэгт ...хугацаа хэтэрсэн зээлийн хүүгийн хэмжээг энэ хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 3 *******ь хэсэгт зааснаар талуудын зээлийн гэрээний хугацаа дууссан нь гэрээний үүргээ хугацаандаа биелүүлээгүй зээлдэгчийг зээл, түүний хүү, нэмэгдсэн хүүг төлөх үүргээс чөлөөлөх үндэслэл болохгүй юм. Иймээс нэхэмжлэгч тал хариуцагчаас гүйцэтгээгүй үүрэг болох үндсэн зээл, түүнд ногдох хүү, хэтэрсэн хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүү тооцон гаргуулахаар нэхэмжлэх *******тэй.

 

6.1. Гэвч талууд зээлийн гэрээндээ хэтэрсэн хугацааны хүү тооцох талаар тусгаагүй учраас анхан шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40. *******ь хэсэгт заасан журмыг баримтлан нэхэмжлэлийн шаардлагаас 59,0,741 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь зөв, энэ талаар гаргасан давж заал******* гомдол үндэслэлгүй байна.

7. Хариуцагч *******- *******, Я. нар нь зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангахаар ******* ******* *******-тай 5 оны 0 дугаар сарын 10-ны өдөр БГ-5/09 дугаартай барьцааны гэрээг байгуулж, *******- *******-ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Ү- дугаарт бүртгэгдсэн Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо Сэлбийн дүгээр гудамж тоот хаягт байрлах, үйлчилгээ гараашийн зориулалтай, м.кв талбайтай хөрөнгийг, Я.ын өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Ү-000698 дугаарт бүртгэгдсэн Чингэлтэй дүүргийн 1 дүгээр хороо Бага тойруу 16 дугаар байр тоот хаягт байрлах, орон сууцны зориулалтай, 41 м.кв талбайтай өрөө орон сууц, *******ийн бүртгэлийн Г-03009159 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, *******ийн бүртгэлийн Г-03009164 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 316 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, *******ийн бүртгэлийн Г-0300916 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 33А тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009160 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 315 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******ийг тус тус, Р.ийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009161 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 34 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, *******ийн бүртгэлийн Г-03009163 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 31 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, *******ийн бүртгэлийн Г-03009165 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 30 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, *******ийн бүртгэлийн Г-03009166 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 318 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******, Баянзүрх дүүргийн 0 дугаар хороо Сэлбийн - тоот хаягт байрлах, үйлчилгээний зориулалтай, 786 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******ийг тус тус, Ч.ий өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн *******ийн бүртгэлийн Г-03009168 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа 83 гудамж 317 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтай, 700 м.кв талбайтай газрын эзэмших *******ийг, Г.Батцэцэгийн эзэмшлийн дүүргийн 15 дугаар хороо, иргэний ахуй Дамбадаржаа 83-3а тоот хаягт байрлах, ахуйн зориулалтай, 600 м.кв талбайтай газрыг тус тус барьцаалсан байх ба уг гэрээг бичгээр байгуулж, нотариатаар гэрчлүүлсэн, үл хөдлөх хөрөнгийг улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн нь Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.1, 156. *******ь хэсэгт заасан шаардлагыг хангасан байна. /1хх 33-5/

8. Нэхэмжлэгч нь 5 оны 0 дугаар сарын 10-ны өдрийн БГ-5/09 дугаартай барьцааны гэрээний дагуу хариуцагч Я., Ч., Г.Батцэцэг нарын үл хөдлөх эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шүүхийн шийдвэрт өөрчлөлт оруулах агуулга бүхий гомдол гаргасан.

9. Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг хэрэгт ач холбогдолтой эргэлзээгүй талаас нь үнэлээд дэ******* барьцааны гэрээний дагуу үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн зөв болжээ.

9.1. Учир нь хариуцагч Ч.ий хувьд өмчлөх *******ийн Г-03009168 дугаарт бүртгэгдсэн дүүргийн 15 дугаар хороо Дамбадаржаа83 гудамж, 317 тоот хаягт байрлах, гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай, 700 м.кв талбай бүхий газрын *******ийг зээлийн барьцаанд тавих, гэрээ хийх итгэмжлэлийг Р.д олгосноор барьцааны гэрээ байгуулагдсан байна. /1хх 67/

9.. Хэрэгт авагдсан баримтаас үзэхэд Ч. нь ******* зүйн бүрэн чадамжгүй гэдэг нь 0 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдрийн Шүүх сэтгэц эмгэг судлалын шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон байх тул анхан шатны шүүх Ч.ий хөрөнгийг барьцаалсан хэсгийг ******* зүйн бүрэн чадамжгүй этгээдтэй байгуулсан хүчин төгөлдөр бус байх хэлцэл гэж дүгнээд уг хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь хууль зөрчөөөгүй байна.

9.3. Хариуцагч Я.ын хувьд хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад буюу 0 оны дүгээр сарын 16-ны өдөр нас барсан бөгөөд түүний ******* залгамжлагчаар эхнэр Р.ийг томилсон боловч шүүхийн шийдвэр гарах хүртэл хугацаанд өв залгамжлалын асуудал шийдвэрлэгдээгүй байсан байна. Иймд анхан шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 117 дугаар зүйлд заасны дагуу Я.тай байгуулсан барьцааны хэсгээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэснийг буруутгах үндэслэлгүй байна.

9.4. Мөн анхан шатны шүүх барьцааны гэрээний дагуу Г.Батцэцэгийн өмчлөлийн эд хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн зөв. Тодруулбал, нэхэмжлэгч нь Г.Батцэцэгийг хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хариуцагчаар татан оролцуулаагүйгээс гадна, шүүх барьцааны гэрээний барьцаалбар хөрөнгийн өмчлөгчийг оролцуулахгүйгээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх боломжгүй юм.

10. Дээр дурдсан үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заал******* гомдлыг хангахгүй орхиж, анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээхээр шүүх бүрэлдэхүүн тогтов.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 03 оны 05 дугаар сарын 3-ны өдрийн 18/ШШ03/01536 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заал******* журмаар гаргасан гомдлыг хангахгүй орхисугай.

 

. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.1-т зааснаар нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******ь ******* ******* ******* ******* нь давж заал******* гомдол гаргахдаа төлөх улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 17 дугаар зүйлийн 17.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах *******тэй болохыг тайлбарласугай.

 

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 *******ь хэсэгт зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, хоног өнгөрснөөс хойш хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд магадлалыг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Д.ДЭЛГЭРЦЭЦЭГ

 

ШҮҮГЧИД Ш.ОЮУНХАНД

 

Ч.ЦЭНД