Г.Г нэхэмжлэлтэй

захиргааны хэргийн тухай

 

Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн давж заалдах журмаар хэргийг шийдвэрлэсэн

Шүүх бүрэлдэхүүн:

Шүүх хуралдаан даргалагч Ерөнхий шүүгч Б.Тунгалагсайхан

Бүрэлдэхүүнд оролцсон шүүгч Т.Энхмаа

Илтгэсэн шүүгч Н.Хонинхүү

Давж заалдах гомдол гаргасан хэргийн оролцогч:

Хариуцагчийн өмгөөлөгч Т.С

Нэхэмжлэлийн шаардлага: “Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаалыг хууль бус болохыг тогтоож, хүчингүй болгуулах, Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Г.Г төрийн албанаас халах тухай Б/06 дугаартай тушаал хууль бус акт тул уг актыг хүчингүй болгуулах, урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс хойших ажилгүй байсан хугацааны цалин нөхөх олговорт 7.014.735 төгрөг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгуулах”                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

Давж заалдах гомдол гаргасан шүүхийн шийдвэр: Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэр

Давж заалдах шатны шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгч Г.Г ,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Т.Ц

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Х

Хариуцагчийн өмгөөлөгч Т.С

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Д.Мөнгөнзул

Хэргийн индекс: 123/2022/0014/З         

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Г.Г “Төв аймийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаалыг хууль бус болохыг тогтоож, хүчингүй болгуулах, Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Г.Г төрийн албанаас халах тухай Б/06 дугаартай тушаал хууль бус акт тул уг актыг хүчингүй болгуулах, урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс хойших ажилгүй байсан хугацааны цалин нөхөх олговорт 7.014.735 төгрөг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгуулах”-аар маргасан байна.  

2. Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэрээр: “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай тушаал, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай тушаалуудыг тус тус хүчингүй болгож, нэхэмжлэгч Г.Г урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоож...” шийдвэрлэсэн байна.

3. Давж заалдах гомдлын агуулга: Хариуцагчийн өмгөөлөгч дараах үндэслэлээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эсэргүүцэж байна. Үүнд:

3.1. Шийдвэрийн үндэслэх нь хэсэгт: “... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2022 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн 03/1192 албан бичгээс үзэхэд нэхэмжлэгч Г.Г  нь Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт, үүрэг даалгаврыг хийж гүйцэтгэсэн гэж үзэхээр байна...”, “...Шүүхээс 2022 оны 06 дугаар сарын 28-ны өдөр Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газарт очиж баримт бичигт үзлэг хийхэд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2021 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 01/24 дугаар удирдамжийн хүрээнд Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас 2021 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдрийн 19/19 дугаар “Уурын болон ус халаалтын зуух ашиглагчийн үйл ажиллагаанд урьдчилан сэргийлэх шалгалт хийх” тухай хяналт шалгалтын удирдамжийн дагуу нэхэмжлэгч Г.Г  хяналт шалгалт хийсэн талаар баримт, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 02 дугаар сарын 23-ны өдрийн 19/22 дугаар “Бохир ус болон урьдчилан цэвэрлэх байгууламжийн цэвэрлэсэн бохир усанд хяналт шинжилгээ хийх” тухай хяналт шалгалтын удирдамжийн дагуу нэхэмжлэгч Г.Г  хяналт шалгалт хийсэн талаар баримт хэрэгт авагдсан байна. Үүнээс үзвэл Мэргэжлийн хяналтын Ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн хүрээнд нэхэмжлэгч Г.Г  нь хяналт шалгалт хийж холбогдох баримтыг гаргасан байна гэж үзэх үндэслэлтэй байна.” гэжээ.

3.2 Гэтэл нэхэмжлэгч Г.Г  нь цаг, хугацаандаа ажлаа хийж гүйцэтгээгүй талаарх дараах нотлох баримтууд хавтас хэрэгт авагдсан байна.

3.3 Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн “Улсын байцаагчийн үйлдсэн баримт бичигт дотоод хяналт хийсэн тухай” шалгалтын материалд “4.14 Улсын ахлах байцаагч Г.Г ахалсан 19/72 дугаартай хамтарсан төлөвлөгөөт шалгалт хийх удирдамжийн хүрээнд хийсэн шалгалтад шалгалтын тэмдэглэл болон хяналтын хуудсыг хөтлөөгүй, тогтоосон хугацаанд хяналт шалгалтын танилцуулгыг гаргаагүй, баримт бичгийг стандартад нийцүүлэн боловсруулаагүй, боловсруулсан хяналт шалгалтын материалаа тухай бүр архив бичиг хэргийн ажилтан дээр төвлөрүүлээгүй,

01/26 Бохир ус болон урьдчилан цэвэрлэх байгууламжийн цэвэрлэсэн усанд хяналт шинжилгээ хийх тухай удирдамжийн үндэслэсэн газрын даргын 19/22 дугаар удирдамж /Г.Г / гарсан. 2021 оны 11 дүгээр 01, Мэргэжлийн Хяналтын Ерөнхий газарт тайлагнаагүй, хурлаар үүрэг өгөгдөж, танилцуулгыг газрын даргад тайлагнаагүй,

Төв аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхэд Мэргэжлийн Хяналтын Ерөнхий газраас ирүүлсэн 2022 оны 06 дугаар 29-ний өдрийн №03/1433 дугаартай албан тоотод “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас 2021 оны 01/24, 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжийн дагуу хийгдсэн хяналт шалгалтын баримт бичгийн танилцуулгыг Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий шаардлага стандартад нийцүүлэн манай газарт ирүүлээгүй байна.

2021 оны 12 дугаар сарын 20-ны өдрийн Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын үнэлгээний багийн 02 дугаар хурлын тэмдэглэлд БОДБХХХ-ийн дарга Ж.Отгонбуян: “БОХУБ Г.Г  нь гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний биелэлт, 2021 оны нэмэлт ажлын биелэлтүүд 50.6%, мэдлэг, ур чадвараа дээшлүүлэх зорилт, арга хэмжээний биелэлт 15, хандлага, ёс зүй, ур чадварын үнэлгээ 10.1% буюу нийт 75.5% үнэлэгдсэн байна. 3 удирдамжийг хугацаа хоцроосон буюу үр дүнгүй гүйцэтгэсэн гэж харж байгаа. Гэхдээ шууд 0%-иар үнэлээгүй 40%-иар үнэлсэн байгаа.

Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн дугаар 01 тэмдэглэл Г.Г : “...газрын дарга У.Өлзийцэцэгт тайлбарыг бичиж, нөхөж гүйцэтгэхийг нь гүйцэтгэж, материалыг хавсаргаж архивт хүлээлгэж өгөхөд бэлэн болгосон байгаа

Гэрч Т.Насанжаргал шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэрчээр мэдүүлэг өгөхдөө: “...Шүүхээс үзлэг хийхэд 19/72 дугаар удирдамж бүрэн гүйцэт байсан гэж байна. Намайг шалгахад байхгүй байсан. Нөхөж хийх боломж байгаа.

Гэрчийн мэдүүлснээр нэхэмжлэгч Г.Г  2021 онд хийж гүйцэтгэх ёстой байсан ажлыг тайлагнах хугацаандаа хийж тайлагнаагүй, удирдамжаар хийсэн шалгалтын материалаа анхан шатны шүүхээс үзлэг хийхийн өмнө нөхөж хийсэн нь Удирдлагын зөвлөлийн хурал дээр түүний гаргасан “шалгалтын материалаа нөхөж хийсэн, архивт хүлээлгэж өгөөгүй” гэсэн тайлбараар нотлогдоно.

3.4 Дээрх нотлох баримтуудаар нэхэмжлэгч Г.Г  нь Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/26 удирдамжийг үндэслэн гарсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 19/22 удирдамжийн дагуу ажил, үүргээ гүйцэтгээгүй нь хангалттай нотлогдож байхад шүүх зөвхөн өөрийн хийсэн 2022 оны 06 дугаар сарын 28-ны өдрийн шүүхийн үзлэг хийсэн тэмдэглэлийг үнэн зөв гэж дүгнэсэн нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.2-т зааснаар нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй.

3.5 Шийдвэрийн үндэслэх нь хэсэгт: “Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад нэр дурдагдаж хариуцлага тооцуулахаар шаардлага ирүүлсэн... Уг шаардлагуудаас үзвэл Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газарт дотооддоо мэргэжлийн удирдлагаар хангах, үйл ажиллагаандаа хяналт тавих, хуульд заасны дагуу үйл ажиллагаа явуулах, зохих ажлыг хийх талаар шаардсан байх бөгөөд эдгээр шаардлагуудад заавал нэхэмжлэгч этгээд дангаар хариуцахад чиглээгүй байна.

Тодруулбал, нэхэмжлэгч Г.Г  улсын ахлах байцаагч ажил албан тушаалд ажиллаж байх үеийн асуудлуудад хамаарахаар холбогдуулан асуудал тавьсан байхад тус албан тушаалд нь холбогдуулж шалгаагүй байна. Мөн нэхэмжлэгч Г.Г өмнө нь авагдаж байсан 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дугаартай сахилгын шийтгэлийг улсын ахлах байцаагчийн хувьд “ажлаа зохион байгуулаагүй” гэх үндэслэлээр авсан байтал энэ удаа ахлах бус байцаагчийн хувьд тус хэлтсийн ажлыг хамруулсан байна.”,

3.6 “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын дарга, удирдах зөвлөлийн албан тушаалтан өөртөө хариуцлага тооцуулахгүй байхын тулд өөрийн доод шатны албан тушаалтанд хариуцлага тооцсон мэт хандлага гаргасныг дурдах нь зүйтэй...”, "...Тодруулбал, Хэргийн оролцогчдын шүүх хуралдаанд гаргасан маргааны үйл баримт, нэхэмжлэгч аж ахуйн нэгжүүдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдсөн эсэхэд холбогдуулан зарим зүйлд дүгнэлт өгвөл, маргаан бүхий акт болох Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар “Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай”, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар “Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай” тушаалуудыг гаргахдаа Захиргааны ерөнхий хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1 дэх хэсэгт “Захиргааны акт, захиргааны гэрээг батлан гаргахын өмнө эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээдэд захиргааны шийдвэр гаргахад ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлын талаар тайлбар, санал гаргах боломж олгоно” гэж заасан болон мөн хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.6-д “бусдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн захиргааны шийдвэр гаргах тохиолдолд тэдгээрт урьдчилан мэдэгдэх, оролцоог нь хангах” үүргээ мөн гүйцэтгээгүй байна. Эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээд буюу нэхэмжлэгч Г.Г оролцоог хангаж, тайлбар, санал гаргах боломж олгоогүй байна.

3.7 Түүнчлэн маргаан бүхий захиргааны актууд гарсан үе шат, ажилбарт дүгнэлт өгвөл хариуцагч захиргааны байгууллагаас нэхэмжлэгчид сахилгын шийтгэл ногдуулсан гэх 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дугаар тушаалыг нэхэмжлэгчийн эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд холбогдуулан ажилчдаа зохион байгуулж чадаагүй гэх үндэслэлээр сахилгын шийтгэл ногдуулж байсан атал 2021 оны Б/45 дугаар тушаалыг гаргахдаа 1 дүгээр Прокурорын байгууллагын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаартай шаардлагыг цаг хугацааны хувьд холбож дүгнээгүй, өмнө нь эрхэлж байгаа ажил албан тушаалд нь харгалзаж үзээгүй, удирдах ажилтны үүрэгтэйгээр хариуцлага тооцож, захиргааны ерөнхий хуульд болон холбогдох журмын дагуу оролцоог нь хангаагүй, хуульд нийцээгүй тэгш бус шийдвэр гаргасан, улмаар 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалыг гаргахдаа өмнө нь гаргасан сахилгын шийтгэлд холбогдох үндэслэлээ дахин дурдаж. нэг зөрчилд давхар хариуцлага ногдуулсан нь Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.10 дахь хэсэгт “Сахилгын шийтгэл ногдуулах, түүнд гомдол гаргах журмыг төрийн албаны төв байгууллага, Засгийн газар хамтран батална” гэж зааснаар гарч Монгол улсын сайд, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн даргын 2019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 36/32 дугаартай хамтарсан тушаалаар баталсан Төрийн жинхэнэ албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах, түүнд гомдол гаргах журмын 2.2 дахь хэсэгт “Энэ журмын 2.1-д заасан тохиолдолд албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэл байгаа эсэхийг тухайн албан хаагчийн дээд шатны албан тушаалтан, эсхүл тухайн байгууллагын дотоод хяналт шалгалтын нэгж, албан тушаалтан шалган тогтооно” гэж, 2.6 дахь хэсэгт “Шалгалтаар албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэл тогтоогдсон гэж үзвэл шалгагч үндэслэл, холбогдох баримт материалыг зөрчил гаргасан албан хаагчид урьдчилан танилцуулж тэмдэглэл үйлдэн, гарын үсэг зуруулна. Зөрчилд холбогдсон албан хаагч дүгнэлттэй танилцах, эсхүл гарын үсэг зурахаас татгалзсан тохиолдолд энэ тухай тэмдэглэл үйлдэж, шалгалтын материалд хавсаргана” гэж, 2.7 дахь хэсэгт “Тухайн албан хаагч шалгалтын материалтай танилцаж, тайлбар гаргах, нэмэлт шалгалт хийлгэх тухай бичгээр хүсэлт гаргах эрхтэй” гэж, 3.10 дахь хэсэгт “Сахилгын нэг зөрчилд нэг төрлийн шийтгэл ногдуулах ба сахилгын шийтгэлийг давхардуулан ногдуулж болохгүй” гэснийг зөрчсөн ба дээр дурдсанчлан оролцоог нь хангаагүй зэргээр нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь шууд зөрчигдсөн болох нь тогтоогдож байна.” гэжээ.

3.8 Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан нэхэмжлэгч Г.Г тусад нь арга хэмжээ аваагүй. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн дугаар Прокурорын шаардлагад нэхэмжлэгч Г.Г нэр дахин дурдагдсан. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 07-ны өдрийн 18 дугаар Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан боловч хариуцагч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас нэхэмжлэгч Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулалгүй хурлаар сануулаад өнгөрсөн байдаг. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 21 дугаартай Прокурорын шаардлагад: “...Прокурорын шаардлагын мөрөөр удирдлага зохион байгуулалтын арга хэмжээ аваагүй, нэр дурдсан албан хаагч нарт удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны тэмдэглэлээр сануулах арга хэмжээ авсан гэж нэр төдий хариуцлага тооцсон мэтээр хариу ирүүлсэн байгаа нь Прокурорын байгууллагын тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 3 дах хэсэгт “Прокурорын шаардлагыг хүлээн авсан байгууллага, албан тушаалтан хууль зөрчсөн зөрчил, түүнд нөлөөлсөн шалтгаан, нөхцөлийг арилгах арга хэмжээ авч, 15 хоногийн дотор бичгээр хариу өгөх үүрэгтэй.” гэснийг зөрчсөн.” гэсэн тул сахилгын шийтгэл ногдуулахаас өөр аргагүйд хүрсэн.

3.9 Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2020 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн Дугаар Б/29 “Сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай”, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн Дугаар 01 тэмдэглэл, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Дугаар Б/06 “Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай” тушаал, шийдвэрийн төсөл танилцуулах хуудас, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын мэдэгдэл зэрэг нотлох баримтууд хавтаст хэрэгт авагдсан.

3.10 Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 07-ны өдрийн 18 дугаар Прокурорын шаардлага, мөн 2020 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 21 дугаартай Прокурорын шаардлагуудыг үзвэл Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан этгээдэд заавал арга хэмжээ авах ёстой гэсэн хатуу анхааруулга харагдаж байна. Энэ шаардлагын дагуу Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2020 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн дугаар Б/29 “Сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай” актаар нэхэмжлэгч Г.Г сахилгын арга хэмжээ авсан, үүнийг Г.Г  хүлээн зөвшөөрч гомдол гаргаагүй. Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад дахин нэхэмжлэгч Г.Г нэр дурдагдсан. Үүнийг Удирдлагын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцээд “Ганболдын Ганбаярыг төрийн албанаас халах” сахилгын шийтгэл ногдуулах нь зүйтэй гэж шийдвэрлэсэн байдаг.

3.11 Гэрч Т.Н шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэрчээр мэдүүлэхдээ “...Прокурорын шаардлагын дагуу заавал сахилгын шийтгэл оногдуулна гэж үзсэн...” гэдэг. Анхан шатны шүүх Захиргааны ерөнхий хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.6, 26 дугаар зүйлийн 26.1, Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.10 дахь хэсэгт заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн. Гэтэл Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуралдаанд нэхэмжлэгч Г.Г  өөрийн биеэр оролцож хэлсэн тайлбартаа: “Прокурорын албан шаардлагын тухайд сүүлд ирүүлсэн албан шаардлагад Заамар сумын уул уурхайн 2 компаниас буюу холбогдогчоос тайлбар мэдүүлэг зэрэг зөрчлүүдийг дурдсан байсан” гэдэг. Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.8 дугаар зүйлийн 6.10-т “мэргэжлийн хяналтын улсын байцаагч...”, 4.15 дугаар зүйлийн 1-д “Эрх бүхий албан тушаалтан гаргасан шийдвэрийнхээ үндэслэлийг нотлох үүрэг хүлээнэ.”, Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.6-д “хяналт шалгалтыг зөвхөн хууль болон нийтээр дагаж мөрдөхөөр бүртгэгдсэн эрх зүйн актыг үндэслэн явуулах ба гагцхүү хуулиар эрх олгосон хяналт шалгалтын байгууллага, албан тушаалтан хэрэгжүүлэх”, 10 дугаар зүйлийн 10.9.11-д “улсын байцаагч хийсэн хяналт шалгалт, гаргасан дүгнэлт, бичсэн танилцуулга, албан шаардлага, тоо, баримтын үндэслэл, нотолгооны үнэн зөвийг бүрэн хариуцах” гэж зааснаас үзэхэд Мэргэжлийн хяналтын

улсын байцаагч буюу эрх бүхий албан тушаалтан нь /Г.Г / өөрийн шалгаж байгаа зөрчлийн хэргийг бүрэн хариуцахаар байна.

3.12 Зөрчлийн хэрэгт нь хяналт тавьж байгаа Прокурорын байгууллага эрх бүхий албан тушаалтан хуульд заасан үүргээ биелүүлэхгүй байгаа талаар удаа дараагийн олон шаардлагыг Прокурорын тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.3-т заасныг сануулан хариуцагч байгууллагад ирүүлж байжээ. Уг шаардлагын дагуу гаргасан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн дугаар Б/06 “Г.Г төрийн албанаас халах тухай” тушаалыг буруутгах хууль зүйн үндэслэл харагдахгүй байна. Гэтэл анхан шатны шүүх үүнийг гуйвуулан “...Б/06 дугаар тушаалыг гаргахдаа өмнө нь гаргасан сахилгын шийтгэлд холбогдох үндэслэлээ дахин дурдаж, нэг зөрчилд давхар хариуцлага ногдуулсан.” гэж буруу дүгнэсэн. Учир нь сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалдаа урд өмнө гаргаж байсан алдаа дутагдал, сахилгын шийтгэлийг дурдсан байх бөгөөд ажлаас халах гол үндэслэл нь Прокурорын 2 шаардлага байгаа нь тодорхой харагдаж байна.

3.13 Нэхэмжлэгч Г.Г  нь ажлаас халах үндэслэл болсон дээрх Прокурорын хоёр шаардлагыг эсэргүүцсэн, гомдол гаргасан баримт хавтаст хэрэгт авагдаагүй. Иймд хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй Төв аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30 өдрийн 0022 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү...” гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

1. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 118 дугаар зүйлийн 118.3-д зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах гомдлын хүрээнд хянаад, шүүх нэхэмжлэлийн шаардлага, маргааны үйл баримтад бүрэн дүүрэн дүгнэлт өгөөгүй, хэрэгт авагдсан баримтад зөрүүтэй дүгнэлт хийж хэргийг шийдвэрлэсэн нь хуулиар тогтоосон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэв.

2. Хариуцагч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай А/45 дугаар тушаалаар “Байгаль орчин, дэд бүтэц, хөдөлмөрийн хяналтын хэлтсийн Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г  нь удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар болон өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн” гэсэн үндэслэлээр үндсэн цалинг 3 сарын хугацаатай 20 хувиар бууруулах сахилгын шийтгэл оногдуулж”, мөн даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалаар “Мэргэжлийн хяналтын байгууллагын 2021 оны төлөвлөгөөнд тусгагдсаны дагуу Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын даргын баталсан 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжтай нэгдсэн хяналт шалгалтыг тухайн удирдамжийн хүрээнд хийгээгүй, газрын даргын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлээгүй, удирдамжид заагдсан хугацаанд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт хүргүүлээгүй, гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний 2021 оны хэрэгжилтийн хагас, бүтэн жилийн үнэлгээгээр хангалтгүй үнэлэгдсэн, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дүгээр тушаалаар сануулах сахилгын шийтгэл, мөн оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалаар үндсэн цалинг 3 сарын хугацаатай 20 хувиар бууруулах сахилгын шийтгэл тус тус оногдуулж арга хэмжээ авсан гэж дурдаж, “Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад нэр дурдагдаж хариуцлага тооцуулахаар шаардлага ирүүлсэн, газрын шуурхай хурлаас өгсөн үүрэг даалгаврыг удаа дараа биелүүлээгүй, мэдлэг чадвар ёс зүйн хэм хэмжээ, харилцаа хандлагыг зөрчсөн зэрэг зөрчлүүдийг гаргасан” гэсэн үндэслэлээр  Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Ганболдын Ганбаярыг 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс төрийн албанаас халж” шийдвэрлэсэн байна.

3. Нэхэмжлэгч Г.Г  нь Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалыг эс зөвшөөрч “... 2021 онд 34 удаа удирдлагаас үүрэг даалгавар өгсөн гэх боловч аль үүргийг биелүүлээгүй болох нь тодорхойгүй, өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн гэх үндэслэл нь Мэргэжлийн хяналтын газар, хэлтсийн тайлан болон Байгаль орчны улсын байцаагч Г.Г гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний биелэлтээс нотлогдоогүй байхад сахилгын шийтгэл оногдуулах тушаал гаргасан. ... Байгаль орчны улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах үндэслэл тогтоогдсон гэж ямар нэг шалгалтын материал дүгнэлт танилцуулаагүй, албан тушаалтнаас тайлбар аваагүй ...” гэж,

2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалыг эс зөвшөөрч  “... Прокурорын 09 дүгээр сарын шаардлагад бүх байцаагчийн нэр дурдагдсан, 12 дугаар сарын шаардлагад хуулийн этгээдийг төлөөлөх этгээдийг томилоогүй гэдэг нь хялбаршуулсан журмаар шийтгэл оногдуулсан 2 хуулийн этгээдийн захирлыг торгосон учир хуулийн этгээдийг төлөөлөх этгээдийг томилох шаардлага байгаагүй болно. ...“Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.4-д зааснаар сахилгын зөрчил илрүүлснээс хойш 6 сар, зөрчил гаргаснаас хойш 12 сараас илүү хугацаа өнгөрсөн бол сахилгын шийтгэл ногдуулж болохгүй” гэж заасан бөгөөд дээрх тушаалын хувьд өмнө нь надад сахилгын шийтгэл оногдуулсан үндэслэлүүд байгаа бөгөөд тухайн сахилгын шийтгэл оногдуулсан акттай маргаж төрийн албаны төв зөвлөлд гомдол гаргасан байхад маргаан бүхий актаа үндэслэл болгон ажлаас халсан нь хууль бус байна. Мөн дээрх тушаал нь намайг 3 ба түүнээс дээш удаа албан үүргээ хангалтгүй биелүүлсэн болохыг эрх бүхий байгууллагаар тогтоогоогүй …” гэж маргажээ.

4. Хариуцагчаас нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалын тухайд “... маргаж буй акт эрх хэмжээний хүрээнд хуульд нийцүүлэн гаргасан, нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчөөгүй, ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/24, 01/25, 01/26 дугаартай удирдамжаар улсын байцаагч Г.Г  хяналт шалгалтыг хугацаанд нь зохион байгуулаагүйгээс Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт тайлагнаагүй, хэлтсийн болон байгууллагын шуурхай хурлаар үүрэг даалгавар удаа дараа өгөгдөж байж Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын холбогдох улсын байцаагчийн цахим хаягт хугацаа хоцроож албан бусаар хүргүүлсэн, түүний ахалсан 19/72 дугаартай хамтарсан төлөвлөгөөт шалгалт хийх удирдамжийн хүрээнд хийсэн шалгалтад шалгалтын тэмдэглэл, хяналтын хуудсыг хөтлөөгүй, тогтоосон хугацаанд хяналт шалгалтын танилцуулгыг гаргаагүй, баримт бичгийг стандартад нийцүүлэн боловсруулаагүй, боловсруулсан хяналт шалгалтын материалаа тухай бүр архив, бичиг хэргийн ажилтан дээр төвлөрүүлээгүй, ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/26 дугаартай удирдамжийн хүрээнд газрын даргын 19/22 дугаартай удирдамжийг гаргаж 2021 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр тайлагнах байсан тайлагнаагүй, хурлаар үүрэг өгөгдөж, танилцуулгыг газрын даргад 2021 оны 11 дүгээр сарын 25-нд тайлагнах байсан тайлагнаагүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/42 дугаартай удирдамжийн хүрээнд газрын даргаар удирдамж гаргаж батлуулах байсан батлуулаагүй, хяналт шалгалт огт хийгээгүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт тайлагнаагүй зэрэг хийсэн бүх ажил нь хангалтгүй, өөрийн хэлтсийг удирдан зохион байгуулах ажлыг маш хангалтгүй гүйцэтгэж ирсэн гэсэн хурлын тэмдэглэл, дотоод хяналт хийж гүйцэтгэсэн танилцуулгаар нотлогдсон ...” гэж, харин 2022 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалын тухайд “... Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаартай 3 хуудас бүхий Прокурорын шаардлагыг дахин ирүүлсэн. ... Үүнд Г.Г аас гадна 3 улсын байцаагчийн гаргасан зөрчлүүдийг дурдаж хариуцлага тооцох утга бүхий хугацаатай Прокурорын шаардлага ирсэн. Прокурорын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1-д заасны дагуу Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцсон. Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г  нь 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/45 дугаартай тушаалаар мөн сахилгын шийтгэл, 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай тушаалаар мөн сахилгын шийтгэлтэй байх хугацаанд Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаартай хариуцлага тооцох тухай Прокурорын шаардлага ирсэн тул Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1.3-т зааснаар Г.Г төрийн албанаас халсан...” гэж маргасан байна.

 5. Анхан шатны шүүх хэргийг шийдвэрлэхдээ маргаан бүхий акт тус бүрээр авч үзэж, хариуцагчаас нэхэмжлэгчийг буруутгасан үндэслэл тус бүрт хууль зүйн дүгнэлт бүрэн дүүрэн хийгээгүй, хэрэгт авагдсан баримтуудад зөрүүтэй дүгнэлт хийсэн, хэргийн оролцогчдын маргаж буй зарим үндэслэлтэй холбогдуулан асуудлыг бүрэн дүүрэн тодруулах үүргээ хэрэгжүүлэлгүйгээр хэргийг шийдвэрлэсэн нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.1-т “Хэргийг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг цуглуулах үүргийг захиргааны хэргийн шүүх гүйцэтгэнэ” гэж, 34 дүгээр зүйлийн 34.1-т “Шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан үзсэний үндсэн дээр өөрийн дотоод итгэлээр үнэлнэ” гэж, 34.2-т “Нотлох баримтыг тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлнэ”, 106 дугаар зүйлийн 106.4-т “Шүүхийн шийдвэр нь хэрэгт авагдсан бөгөөд шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтад үндэслэсэн байна”, 106.5 Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнээс хэтэрсэн болон хэргийн оролцогчдын маргаагүй асуудлаар дүгнэлт хийж, шийдвэр гаргаж болохгүй”, 107 дугаар зүйлийн 107.4-т “Үндэслэх хэсэгт хэрэгт байгаа болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдэж, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд үндэслэл болгосон нотлох баримтыг үнэлж дүгнэсэн байдал, захиргааны актын хууль зүйн үндэслэл, түүнд өгөх тайлбар, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болсон хэм хэмжээ, тэдгээрийг хэргийн бодит нөхцөл байдалд хэрхэн тайлбарлаж хэрэглэсэн тухайгаа тусгана” гэж заасан хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны хуулиар тогтоосон журамд нийцээгүй, “шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх” хуулийн шаардлагыг хангахгүй байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэлээ.

6. Тодруулбал, анхан шатны шүүх нэхэмжлэлийн “Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай А/45 дугаар тушаалыг хүчингүй болгуулах” шаардлагын тухайд тус актад “удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар болон өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн” гэж хариуцагч сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэлийг ерөнхий байдлаар тодорхойлсон байх тул шүүх юуны түрүүнд хариуцагчийн удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар гэсэн нь ямар удирдлагаас хэзээ өгсөн ямар үүрэг даалгавар болох, өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажил гэсэн нь ямар үүрэг болох, уг үүргийг хэзээ хэрхэн ямар байдлаар хангалтгүй гүйцэтгэсэн гэж үзэж байгааг тодруулсны үндсэн дээр тэдгээрт хамаарах нотлох баримтуудад үнэлэлт дүгнэлт өгч, уг акт, түүний үндэслэлд хууль зүйн дүгнэлт хийх байжээ.

Тухайлбал, шүүх маргаан бүхий Б/45 дугаар тушаалтай холбогдуулан “... хэрэгт авагдсан 2021 онд Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Шуурхай хурлаар өгсөн үүрэг даалгавраар Г.Г нийт гучин дөрвөн үүрэг даалгавар өгсөн байна ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2022 оны ... 03/1192 албан бичигт хавсаргах ирүүлсэн албан бичгээс үзэхэд нэхэмжлэгч Г.Г  нь мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт, үүрэг даалгаврыг хийж гүйцэтгэсэн гэж үзэхээр байна” гэж дүгнэсэн байх боловч нэхэмжлэгчид өгсөн гэх 34 үүрэг даалгавар маргаан бүхий акттай хэрхэн хамааралтай болох талаар холбоо хамаарлыг нь тайлбарлан дүгнээгүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн гэх 03/1192 дугаар албан бичигт хавсарган ирүүлсэн албан бичиг нь дээрх 34 үүрэг даалгавартай хамааралтай эсэх, ямар учраас уг албан бичиг Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу ямар үүрэг даалгавар гүйцэтгэснийг нотолж байгаа талаар тайлбарлаагүй байх тул шүүхийн шийдвэрийн тус хэсгийг хэрэгт авагдсан баримтад  үндэслэлтэй зөв дүгнэлт хийсэн гэж үзэх үндэслэлгүй байна.

Түүнчлэн шүүх маргаан бүхий акт болох А/06 дугаар тушаалын “Мэргэжлийн хяналтын байгууллагын 2021 оны төлөвлөгөөнд тусгагдсан дагуу Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын даргын баталсан 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжтай нэгдсэн хяналт шалгалтыг тухайн удирдамжийн дагуу хийгээгүй, зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлээгүй, ... хугацаанд нь ... хүргүүлээгүй” гэх үндэслэлтэй холбогдуулан шүүхээс хийсэн үзлэгт тулгуурлан “... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2021 оны 01/24 дугаар удирдамжийн хүрээнд “Уурын болон ус халаалтын зуух ашиглагчийн үйл ажиллагаанд урьдчилан сэргийлэх шалгалт хийх тухай” хяналт шалгалтын удирдамжаар шалгалт хийсэн баримт, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 02 дугаар сарын 23-ны өдрийн 19/22 дугаар удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт хийсэн баримт авагдсаныг дурдаж, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн хүрээнд нэхэмжлэгч нь хяналт шалгалт хийж холбогдох баримтыг гаргасан байна гэж үзэх үндэслэлтэй” гэж дүгнэсэн байх боловч бусад удирдамжийн дагуу нэгдсэн хяналт хийгдсэн эсэх, зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлсэн эсэх, холбогдох байгууллагад хугацаанд нь хяналт шалгалтын тайланг хүргүүлсэн эсэхэд дүгнэлт хийлгүй орхигдуулсан байна.

Мөн хэргийн 3 дугаар хавтасны 130 дахь талд авагдсан 2022 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн 03/1192 дугаартай албан бичигт шүүхийн 2022 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдрийн 132 дугаартай албан бичигт нэхэмжлэгчийг үүрэг даалгавар биелүүлсэн эсэх талаар огт дурдагдаагүй дурдсан материалуудыг хуулбарыг хүргүүлсэн агуулгатай байхад шүүх уг албан бичгийн хавсралтад үндэслэн нэхэмжлэгчийг “удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгаврыг биелүүлсэн гэж үзэхээр байна” гэж хэрэгт авагдсан баримтад зөрүүтэй дүгнэлт хийсэн нь ойлгомжгүй байна.  

Шүүх нэхэмжлэлийн “... Б/06 дугаар тушаалын “... Прокурорын газрын 2021 оны ...12, ...02 дугаар шаардлагуудад нэр нь дурдагдаж” гэсэн үндэслэлтэй холбогдуулан Прокурорын байгууллагаас нэхэмжлэгчид сахилгын шийтгэл ногдуулах талаар шаардлага хүргүүлсэн эсэхийг тодруулаагүйгээс гадна уг актын “... газрын шуурхай хурлаас өгсөн үүрэг даалгаврыг удаа дараа биелүүлээгүй, мэдлэг чадвар, ёс зүйн хэм хэмжээ, харилцаа хандлагыг зөрчсөн” гэх үндэслэлүүдэд огт  дүгнэлт хийгээгүй, орхигдуулсан байна.

8. Ийнхүү анхан шатны шүүхээс хэргийг хянан шийдвэрлэхдээ  маргаан бүхий захиргааны актын маргаан бүхий актуудад тусгагдсан  үндэслэл тус бүртэй холбогдуулан хэрэгт хамааралтай ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг бүрэн дүүрэн тодруулаагүй, талуудын маргасан хүрээнд хэргийн үйл баримтад хууль зүйн дүгнэлт бүрэн гүйцэд хийгээгүй байх тул давж заалдах шатны шүүхээс эдгээрийг зөвтгөн засаж, маргааны үйл баримтад дүгнэлт өгч, хэргийг эцэслэн шийдвэрлэх боломжгүй байна.

Энэ утгаараа хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлын  “... хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй...” гэсэн хэсэг үндэслэлтэй байна. Харин дээрх дурдсан үндэслэлүүдээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг анхан шатны шүүхээр дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэсэн тул хариуцагчийн өмгөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлын бусад үндэслэлд дүгнэлт хийх шаардлагагүй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 121 дүгээр зүйлийн 121.1.4, 121.3.4, 121.3.7 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, анхан шатны шүүхээр дахин хэлэлцүүлэхээр буцаасугай. 

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.3-д зааснаар хариуцагч нь давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.5 дахь хэсэгт зааснаар анхан болон давж заалдах шатны шүүх хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж хэргийн оролцогч нар үзвэл магадлалыг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                   Б.ТУНГАЛАГСАЙХАН

 

                   ШҮҮГЧ                                                            Т.ЭНХМАА

 

       ШҮҮГЧ                                                             Н.ХОНИНХҮҮ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Г.Г нэхэмжлэлтэй

захиргааны хэргийн тухай

 

Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн давж заалдах журмаар хэргийг шийдвэрлэсэн

Шүүх бүрэлдэхүүн:

Шүүх хуралдаан даргалагч Ерөнхий шүүгч Б.Тунгалагсайхан

Бүрэлдэхүүнд оролцсон шүүгч Т.Энхмаа

Илтгэсэн шүүгч Н.Хонинхүү

Давж заалдах гомдол гаргасан хэргийн оролцогч:

Хариуцагчийн өмгөөлөгч Т.С

Нэхэмжлэлийн шаардлага: “Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаалыг хууль бус болохыг тогтоож, хүчингүй болгуулах, Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Г.Г төрийн албанаас халах тухай Б/06 дугаартай тушаал хууль бус акт тул уг актыг хүчингүй болгуулах, урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс хойших ажилгүй байсан хугацааны цалин нөхөх олговорт 7.014.735 төгрөг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгуулах”                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

Давж заалдах гомдол гаргасан шүүхийн шийдвэр: Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэр

Давж заалдах шатны шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгч Г.Г ,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Т.Ц

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Х

Хариуцагчийн өмгөөлөгч Т.С

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Д.Мөнгөнзул

Хэргийн индекс: 123/2022/0014/З         

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Г.Г “Төв аймийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаалыг хууль бус болохыг тогтоож, хүчингүй болгуулах, Төв аймгийн Мэргэжлийн Хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Г.Г төрийн албанаас халах тухай Б/06 дугаартай тушаал хууль бус акт тул уг актыг хүчингүй болгуулах, урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс хойших ажилгүй байсан хугацааны цалин нөхөх олговорт 7.014.735 төгрөг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгуулах”-аар маргасан байна.  

2. Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэрээр: “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай тушаал, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай тушаалуудыг тус тус хүчингүй болгож, нэхэмжлэгч Г.Г урьд эрхэлж байсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагчийн албан тушаалд эгүүлэн тогтоож...” шийдвэрлэсэн байна.

3. Давж заалдах гомдлын агуулга: Хариуцагчийн өмгөөлөгч дараах үндэслэлээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эсэргүүцэж байна. Үүнд:

3.1. Шийдвэрийн үндэслэх нь хэсэгт: “... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2022 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн 03/1192 албан бичгээс үзэхэд нэхэмжлэгч Г.Г  нь Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт, үүрэг даалгаврыг хийж гүйцэтгэсэн гэж үзэхээр байна...”, “...Шүүхээс 2022 оны 06 дугаар сарын 28-ны өдөр Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газарт очиж баримт бичигт үзлэг хийхэд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2021 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 01/24 дугаар удирдамжийн хүрээнд Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас 2021 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдрийн 19/19 дугаар “Уурын болон ус халаалтын зуух ашиглагчийн үйл ажиллагаанд урьдчилан сэргийлэх шалгалт хийх” тухай хяналт шалгалтын удирдамжийн дагуу нэхэмжлэгч Г.Г  хяналт шалгалт хийсэн талаар баримт, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 02 дугаар сарын 23-ны өдрийн 19/22 дугаар “Бохир ус болон урьдчилан цэвэрлэх байгууламжийн цэвэрлэсэн бохир усанд хяналт шинжилгээ хийх” тухай хяналт шалгалтын удирдамжийн дагуу нэхэмжлэгч Г.Г  хяналт шалгалт хийсэн талаар баримт хэрэгт авагдсан байна. Үүнээс үзвэл Мэргэжлийн хяналтын Ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн хүрээнд нэхэмжлэгч Г.Г  нь хяналт шалгалт хийж холбогдох баримтыг гаргасан байна гэж үзэх үндэслэлтэй байна.” гэжээ.

3.2 Гэтэл нэхэмжлэгч Г.Г  нь цаг, хугацаандаа ажлаа хийж гүйцэтгээгүй талаарх дараах нотлох баримтууд хавтас хэрэгт авагдсан байна.

3.3 Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн “Улсын байцаагчийн үйлдсэн баримт бичигт дотоод хяналт хийсэн тухай” шалгалтын материалд “4.14 Улсын ахлах байцаагч Г.Г ахалсан 19/72 дугаартай хамтарсан төлөвлөгөөт шалгалт хийх удирдамжийн хүрээнд хийсэн шалгалтад шалгалтын тэмдэглэл болон хяналтын хуудсыг хөтлөөгүй, тогтоосон хугацаанд хяналт шалгалтын танилцуулгыг гаргаагүй, баримт бичгийг стандартад нийцүүлэн боловсруулаагүй, боловсруулсан хяналт шалгалтын материалаа тухай бүр архив бичиг хэргийн ажилтан дээр төвлөрүүлээгүй,

01/26 Бохир ус болон урьдчилан цэвэрлэх байгууламжийн цэвэрлэсэн усанд хяналт шинжилгээ хийх тухай удирдамжийн үндэслэсэн газрын даргын 19/22 дугаар удирдамж /Г.Г / гарсан. 2021 оны 11 дүгээр 01, Мэргэжлийн Хяналтын Ерөнхий газарт тайлагнаагүй, хурлаар үүрэг өгөгдөж, танилцуулгыг газрын даргад тайлагнаагүй,

Төв аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхэд Мэргэжлийн Хяналтын Ерөнхий газраас ирүүлсэн 2022 оны 06 дугаар 29-ний өдрийн №03/1433 дугаартай албан тоотод “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас 2021 оны 01/24, 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжийн дагуу хийгдсэн хяналт шалгалтын баримт бичгийн танилцуулгыг Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий шаардлага стандартад нийцүүлэн манай газарт ирүүлээгүй байна.

2021 оны 12 дугаар сарын 20-ны өдрийн Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын үнэлгээний багийн 02 дугаар хурлын тэмдэглэлд БОДБХХХ-ийн дарга Ж.Отгонбуян: “БОХУБ Г.Г  нь гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний биелэлт, 2021 оны нэмэлт ажлын биелэлтүүд 50.6%, мэдлэг, ур чадвараа дээшлүүлэх зорилт, арга хэмжээний биелэлт 15, хандлага, ёс зүй, ур чадварын үнэлгээ 10.1% буюу нийт 75.5% үнэлэгдсэн байна. 3 удирдамжийг хугацаа хоцроосон буюу үр дүнгүй гүйцэтгэсэн гэж харж байгаа. Гэхдээ шууд 0%-иар үнэлээгүй 40%-иар үнэлсэн байгаа.

Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн дугаар 01 тэмдэглэл Г.Г : “...газрын дарга У.Өлзийцэцэгт тайлбарыг бичиж, нөхөж гүйцэтгэхийг нь гүйцэтгэж, материалыг хавсаргаж архивт хүлээлгэж өгөхөд бэлэн болгосон байгаа

Гэрч Т.Насанжаргал шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэрчээр мэдүүлэг өгөхдөө: “...Шүүхээс үзлэг хийхэд 19/72 дугаар удирдамж бүрэн гүйцэт байсан гэж байна. Намайг шалгахад байхгүй байсан. Нөхөж хийх боломж байгаа.

Гэрчийн мэдүүлснээр нэхэмжлэгч Г.Г  2021 онд хийж гүйцэтгэх ёстой байсан ажлыг тайлагнах хугацаандаа хийж тайлагнаагүй, удирдамжаар хийсэн шалгалтын материалаа анхан шатны шүүхээс үзлэг хийхийн өмнө нөхөж хийсэн нь Удирдлагын зөвлөлийн хурал дээр түүний гаргасан “шалгалтын материалаа нөхөж хийсэн, архивт хүлээлгэж өгөөгүй” гэсэн тайлбараар нотлогдоно.

3.4 Дээрх нотлох баримтуудаар нэхэмжлэгч Г.Г  нь Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/26 удирдамжийг үндэслэн гарсан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 19/22 удирдамжийн дагуу ажил, үүргээ гүйцэтгээгүй нь хангалттай нотлогдож байхад шүүх зөвхөн өөрийн хийсэн 2022 оны 06 дугаар сарын 28-ны өдрийн шүүхийн үзлэг хийсэн тэмдэглэлийг үнэн зөв гэж дүгнэсэн нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.2-т зааснаар нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй.

3.5 Шийдвэрийн үндэслэх нь хэсэгт: “Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад нэр дурдагдаж хариуцлага тооцуулахаар шаардлага ирүүлсэн... Уг шаардлагуудаас үзвэл Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газарт дотооддоо мэргэжлийн удирдлагаар хангах, үйл ажиллагаандаа хяналт тавих, хуульд заасны дагуу үйл ажиллагаа явуулах, зохих ажлыг хийх талаар шаардсан байх бөгөөд эдгээр шаардлагуудад заавал нэхэмжлэгч этгээд дангаар хариуцахад чиглээгүй байна.

Тодруулбал, нэхэмжлэгч Г.Г  улсын ахлах байцаагч ажил албан тушаалд ажиллаж байх үеийн асуудлуудад хамаарахаар холбогдуулан асуудал тавьсан байхад тус албан тушаалд нь холбогдуулж шалгаагүй байна. Мөн нэхэмжлэгч Г.Г өмнө нь авагдаж байсан 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дугаартай сахилгын шийтгэлийг улсын ахлах байцаагчийн хувьд “ажлаа зохион байгуулаагүй” гэх үндэслэлээр авсан байтал энэ удаа ахлах бус байцаагчийн хувьд тус хэлтсийн ажлыг хамруулсан байна.”,

3.6 “...Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын дарга, удирдах зөвлөлийн албан тушаалтан өөртөө хариуцлага тооцуулахгүй байхын тулд өөрийн доод шатны албан тушаалтанд хариуцлага тооцсон мэт хандлага гаргасныг дурдах нь зүйтэй...”, "...Тодруулбал, Хэргийн оролцогчдын шүүх хуралдаанд гаргасан маргааны үйл баримт, нэхэмжлэгч аж ахуйн нэгжүүдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдсөн эсэхэд холбогдуулан зарим зүйлд дүгнэлт өгвөл, маргаан бүхий акт болох Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар “Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай”, 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар “Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай” тушаалуудыг гаргахдаа Захиргааны ерөнхий хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1 дэх хэсэгт “Захиргааны акт, захиргааны гэрээг батлан гаргахын өмнө эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээдэд захиргааны шийдвэр гаргахад ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлын талаар тайлбар, санал гаргах боломж олгоно” гэж заасан болон мөн хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.6-д “бусдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн захиргааны шийдвэр гаргах тохиолдолд тэдгээрт урьдчилан мэдэгдэх, оролцоог нь хангах” үүргээ мөн гүйцэтгээгүй байна. Эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээд буюу нэхэмжлэгч Г.Г оролцоог хангаж, тайлбар, санал гаргах боломж олгоогүй байна.

3.7 Түүнчлэн маргаан бүхий захиргааны актууд гарсан үе шат, ажилбарт дүгнэлт өгвөл хариуцагч захиргааны байгууллагаас нэхэмжлэгчид сахилгын шийтгэл ногдуулсан гэх 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дугаар тушаалыг нэхэмжлэгчийн эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд холбогдуулан ажилчдаа зохион байгуулж чадаагүй гэх үндэслэлээр сахилгын шийтгэл ногдуулж байсан атал 2021 оны Б/45 дугаар тушаалыг гаргахдаа 1 дүгээр Прокурорын байгууллагын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаартай шаардлагыг цаг хугацааны хувьд холбож дүгнээгүй, өмнө нь эрхэлж байгаа ажил албан тушаалд нь харгалзаж үзээгүй, удирдах ажилтны үүрэгтэйгээр хариуцлага тооцож, захиргааны ерөнхий хуульд болон холбогдох журмын дагуу оролцоог нь хангаагүй, хуульд нийцээгүй тэгш бус шийдвэр гаргасан, улмаар 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалыг гаргахдаа өмнө нь гаргасан сахилгын шийтгэлд холбогдох үндэслэлээ дахин дурдаж. нэг зөрчилд давхар хариуцлага ногдуулсан нь Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.10 дахь хэсэгт “Сахилгын шийтгэл ногдуулах, түүнд гомдол гаргах журмыг төрийн албаны төв байгууллага, Засгийн газар хамтран батална” гэж зааснаар гарч Монгол улсын сайд, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн даргын 2019 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 36/32 дугаартай хамтарсан тушаалаар баталсан Төрийн жинхэнэ албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах, түүнд гомдол гаргах журмын 2.2 дахь хэсэгт “Энэ журмын 2.1-д заасан тохиолдолд албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэл байгаа эсэхийг тухайн албан хаагчийн дээд шатны албан тушаалтан, эсхүл тухайн байгууллагын дотоод хяналт шалгалтын нэгж, албан тушаалтан шалган тогтооно” гэж, 2.6 дахь хэсэгт “Шалгалтаар албан хаагчид сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэл тогтоогдсон гэж үзвэл шалгагч үндэслэл, холбогдох баримт материалыг зөрчил гаргасан албан хаагчид урьдчилан танилцуулж тэмдэглэл үйлдэн, гарын үсэг зуруулна. Зөрчилд холбогдсон албан хаагч дүгнэлттэй танилцах, эсхүл гарын үсэг зурахаас татгалзсан тохиолдолд энэ тухай тэмдэглэл үйлдэж, шалгалтын материалд хавсаргана” гэж, 2.7 дахь хэсэгт “Тухайн албан хаагч шалгалтын материалтай танилцаж, тайлбар гаргах, нэмэлт шалгалт хийлгэх тухай бичгээр хүсэлт гаргах эрхтэй” гэж, 3.10 дахь хэсэгт “Сахилгын нэг зөрчилд нэг төрлийн шийтгэл ногдуулах ба сахилгын шийтгэлийг давхардуулан ногдуулж болохгүй” гэснийг зөрчсөн ба дээр дурдсанчлан оролцоог нь хангаагүй зэргээр нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь шууд зөрчигдсөн болох нь тогтоогдож байна.” гэжээ.

3.8 Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан нэхэмжлэгч Г.Г тусад нь арга хэмжээ аваагүй. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн дугаар Прокурорын шаардлагад нэхэмжлэгч Г.Г нэр дахин дурдагдсан. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 07-ны өдрийн 18 дугаар Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан боловч хариуцагч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас нэхэмжлэгч Г.Г сахилгын шийтгэл ногдуулалгүй хурлаар сануулаад өнгөрсөн байдаг. Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 21 дугаартай Прокурорын шаардлагад: “...Прокурорын шаардлагын мөрөөр удирдлага зохион байгуулалтын арга хэмжээ аваагүй, нэр дурдсан албан хаагч нарт удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны тэмдэглэлээр сануулах арга хэмжээ авсан гэж нэр төдий хариуцлага тооцсон мэтээр хариу ирүүлсэн байгаа нь Прокурорын байгууллагын тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 3 дах хэсэгт “Прокурорын шаардлагыг хүлээн авсан байгууллага, албан тушаалтан хууль зөрчсөн зөрчил, түүнд нөлөөлсөн шалтгаан, нөхцөлийг арилгах арга хэмжээ авч, 15 хоногийн дотор бичгээр хариу өгөх үүрэгтэй.” гэснийг зөрчсөн.” гэсэн тул сахилгын шийтгэл ногдуулахаас өөр аргагүйд хүрсэн.

3.9 Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2020 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн Дугаар Б/29 “Сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай”, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн хуралдааны 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн Дугаар 01 тэмдэглэл, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Дугаар Б/06 “Г.Г-ыг төрийн албанаас халах тухай” тушаал, шийдвэрийн төсөл танилцуулах хуудас, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын мэдэгдэл зэрэг нотлох баримтууд хавтаст хэрэгт авагдсан.

3.10 Төв аймгийн Прокурорын газрын 2020 оны 10 дугаар сарын 07-ны өдрийн 18 дугаар Прокурорын шаардлага, мөн 2020 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 21 дугаартай Прокурорын шаардлагуудыг үзвэл Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан этгээдэд заавал арга хэмжээ авах ёстой гэсэн хатуу анхааруулга харагдаж байна. Энэ шаардлагын дагуу Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2020 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн дугаар Б/29 “Сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай” актаар нэхэмжлэгч Г.Г сахилгын арга хэмжээ авсан, үүнийг Г.Г  хүлээн зөвшөөрч гомдол гаргаагүй. Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад дахин нэхэмжлэгч Г.Г нэр дурдагдсан. Үүнийг Удирдлагын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцээд “Ганболдын Ганбаярыг төрийн албанаас халах” сахилгын шийтгэл ногдуулах нь зүйтэй гэж шийдвэрлэсэн байдаг.

3.11 Гэрч Т.Н шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэрчээр мэдүүлэхдээ “...Прокурорын шаардлагын дагуу заавал сахилгын шийтгэл оногдуулна гэж үзсэн...” гэдэг. Анхан шатны шүүх Захиргааны ерөнхий хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.6, 26 дугаар зүйлийн 26.1, Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.10 дахь хэсэгт заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэн. Гэтэл Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Удирдлагын зөвлөлийн 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуралдаанд нэхэмжлэгч Г.Г  өөрийн биеэр оролцож хэлсэн тайлбартаа: “Прокурорын албан шаардлагын тухайд сүүлд ирүүлсэн албан шаардлагад Заамар сумын уул уурхайн 2 компаниас буюу холбогдогчоос тайлбар мэдүүлэг зэрэг зөрчлүүдийг дурдсан байсан” гэдэг. Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.8 дугаар зүйлийн 6.10-т “мэргэжлийн хяналтын улсын байцаагч...”, 4.15 дугаар зүйлийн 1-д “Эрх бүхий албан тушаалтан гаргасан шийдвэрийнхээ үндэслэлийг нотлох үүрэг хүлээнэ.”, Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.6-д “хяналт шалгалтыг зөвхөн хууль болон нийтээр дагаж мөрдөхөөр бүртгэгдсэн эрх зүйн актыг үндэслэн явуулах ба гагцхүү хуулиар эрх олгосон хяналт шалгалтын байгууллага, албан тушаалтан хэрэгжүүлэх”, 10 дугаар зүйлийн 10.9.11-д “улсын байцаагч хийсэн хяналт шалгалт, гаргасан дүгнэлт, бичсэн танилцуулга, албан шаардлага, тоо, баримтын үндэслэл, нотолгооны үнэн зөвийг бүрэн хариуцах” гэж зааснаас үзэхэд Мэргэжлийн хяналтын

улсын байцаагч буюу эрх бүхий албан тушаалтан нь /Г.Г / өөрийн шалгаж байгаа зөрчлийн хэргийг бүрэн хариуцахаар байна.

3.12 Зөрчлийн хэрэгт нь хяналт тавьж байгаа Прокурорын байгууллага эрх бүхий албан тушаалтан хуульд заасан үүргээ биелүүлэхгүй байгаа талаар удаа дараагийн олон шаардлагыг Прокурорын тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.3-т заасныг сануулан хариуцагч байгууллагад ирүүлж байжээ. Уг шаардлагын дагуу гаргасан Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн дугаар Б/06 “Г.Г төрийн албанаас халах тухай” тушаалыг буруутгах хууль зүйн үндэслэл харагдахгүй байна. Гэтэл анхан шатны шүүх үүнийг гуйвуулан “...Б/06 дугаар тушаалыг гаргахдаа өмнө нь гаргасан сахилгын шийтгэлд холбогдох үндэслэлээ дахин дурдаж, нэг зөрчилд давхар хариуцлага ногдуулсан.” гэж буруу дүгнэсэн. Учир нь сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалдаа урд өмнө гаргаж байсан алдаа дутагдал, сахилгын шийтгэлийг дурдсан байх бөгөөд ажлаас халах гол үндэслэл нь Прокурорын 2 шаардлага байгаа нь тодорхой харагдаж байна.

3.13 Нэхэмжлэгч Г.Г  нь ажлаас халах үндэслэл болсон дээрх Прокурорын хоёр шаардлагыг эсэргүүцсэн, гомдол гаргасан баримт хавтаст хэрэгт авагдаагүй. Иймд хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй Төв аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30 өдрийн 0022 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү...” гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

1. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 118 дугаар зүйлийн 118.3-д зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах гомдлын хүрээнд хянаад, шүүх нэхэмжлэлийн шаардлага, маргааны үйл баримтад бүрэн дүүрэн дүгнэлт өгөөгүй, хэрэгт авагдсан баримтад зөрүүтэй дүгнэлт хийж хэргийг шийдвэрлэсэн нь хуулиар тогтоосон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэв.

2. Хариуцагч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай А/45 дугаар тушаалаар “Байгаль орчин, дэд бүтэц, хөдөлмөрийн хяналтын хэлтсийн Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г  нь удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар болон өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн” гэсэн үндэслэлээр үндсэн цалинг 3 сарын хугацаатай 20 хувиар бууруулах сахилгын шийтгэл оногдуулж”, мөн даргын 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалаар “Мэргэжлийн хяналтын байгууллагын 2021 оны төлөвлөгөөнд тусгагдсаны дагуу Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын даргын баталсан 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжтай нэгдсэн хяналт шалгалтыг тухайн удирдамжийн хүрээнд хийгээгүй, газрын даргын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлээгүй, удирдамжид заагдсан хугацаанд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт хүргүүлээгүй, гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний 2021 оны хэрэгжилтийн хагас, бүтэн жилийн үнэлгээгээр хангалтгүй үнэлэгдсэн, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/09 дүгээр тушаалаар сануулах сахилгын шийтгэл, мөн оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалаар үндсэн цалинг 3 сарын хугацаатай 20 хувиар бууруулах сахилгын шийтгэл тус тус оногдуулж арга хэмжээ авсан гэж дурдаж, “Төв аймгийн Прокурорын газрын 2021 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 12 дугаар, 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаар Прокурорын шаардлагуудад нэр дурдагдаж хариуцлага тооцуулахаар шаардлага ирүүлсэн, газрын шуурхай хурлаас өгсөн үүрэг даалгаврыг удаа дараа биелүүлээгүй, мэдлэг чадвар ёс зүйн хэм хэмжээ, харилцаа хандлагыг зөрчсөн зэрэг зөрчлүүдийг гаргасан” гэсэн үндэслэлээр  Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Ганболдын Ганбаярыг 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс төрийн албанаас халж” шийдвэрлэсэн байна.

3. Нэхэмжлэгч Г.Г  нь Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалыг эс зөвшөөрч “... 2021 онд 34 удаа удирдлагаас үүрэг даалгавар өгсөн гэх боловч аль үүргийг биелүүлээгүй болох нь тодорхойгүй, өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн гэх үндэслэл нь Мэргэжлийн хяналтын газар, хэлтсийн тайлан болон Байгаль орчны улсын байцаагч Г.Г гүйцэтгэлийн төлөвлөгөөний биелэлтээс нотлогдоогүй байхад сахилгын шийтгэл оногдуулах тушаал гаргасан. ... Байгаль орчны улсын байцаагч Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах үндэслэл тогтоогдсон гэж ямар нэг шалгалтын материал дүгнэлт танилцуулаагүй, албан тушаалтнаас тайлбар аваагүй ...” гэж,

2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалыг эс зөвшөөрч  “... Прокурорын 09 дүгээр сарын шаардлагад бүх байцаагчийн нэр дурдагдсан, 12 дугаар сарын шаардлагад хуулийн этгээдийг төлөөлөх этгээдийг томилоогүй гэдэг нь хялбаршуулсан журмаар шийтгэл оногдуулсан 2 хуулийн этгээдийн захирлыг торгосон учир хуулийн этгээдийг төлөөлөх этгээдийг томилох шаардлага байгаагүй болно. ...“Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.4-д зааснаар сахилгын зөрчил илрүүлснээс хойш 6 сар, зөрчил гаргаснаас хойш 12 сараас илүү хугацаа өнгөрсөн бол сахилгын шийтгэл ногдуулж болохгүй” гэж заасан бөгөөд дээрх тушаалын хувьд өмнө нь надад сахилгын шийтгэл оногдуулсан үндэслэлүүд байгаа бөгөөд тухайн сахилгын шийтгэл оногдуулсан акттай маргаж төрийн албаны төв зөвлөлд гомдол гаргасан байхад маргаан бүхий актаа үндэслэл болгон ажлаас халсан нь хууль бус байна. Мөн дээрх тушаал нь намайг 3 ба түүнээс дээш удаа албан үүргээ хангалтгүй биелүүлсэн болохыг эрх бүхий байгууллагаар тогтоогоогүй …” гэж маргажээ.

4. Хариуцагчаас нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаар тушаалын тухайд “... маргаж буй акт эрх хэмжээний хүрээнд хуульд нийцүүлэн гаргасан, нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчөөгүй, ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/24, 01/25, 01/26 дугаартай удирдамжаар улсын байцаагч Г.Г  хяналт шалгалтыг хугацаанд нь зохион байгуулаагүйгээс Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт тайлагнаагүй, хэлтсийн болон байгууллагын шуурхай хурлаар үүрэг даалгавар удаа дараа өгөгдөж байж Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын холбогдох улсын байцаагчийн цахим хаягт хугацаа хоцроож албан бусаар хүргүүлсэн, түүний ахалсан 19/72 дугаартай хамтарсан төлөвлөгөөт шалгалт хийх удирдамжийн хүрээнд хийсэн шалгалтад шалгалтын тэмдэглэл, хяналтын хуудсыг хөтлөөгүй, тогтоосон хугацаанд хяналт шалгалтын танилцуулгыг гаргаагүй, баримт бичгийг стандартад нийцүүлэн боловсруулаагүй, боловсруулсан хяналт шалгалтын материалаа тухай бүр архив, бичиг хэргийн ажилтан дээр төвлөрүүлээгүй, ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/26 дугаартай удирдамжийн хүрээнд газрын даргын 19/22 дугаартай удирдамжийг гаргаж 2021 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр тайлагнах байсан тайлагнаагүй, хурлаар үүрэг өгөгдөж, танилцуулгыг газрын даргад 2021 оны 11 дүгээр сарын 25-нд тайлагнах байсан тайлагнаагүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 01/42 дугаартай удирдамжийн хүрээнд газрын даргаар удирдамж гаргаж батлуулах байсан батлуулаагүй, хяналт шалгалт огт хийгээгүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт тайлагнаагүй зэрэг хийсэн бүх ажил нь хангалтгүй, өөрийн хэлтсийг удирдан зохион байгуулах ажлыг маш хангалтгүй гүйцэтгэж ирсэн гэсэн хурлын тэмдэглэл, дотоод хяналт хийж гүйцэтгэсэн танилцуулгаар нотлогдсон ...” гэж, харин 2022 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/06 дугаар тушаалын тухайд “... Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаартай 3 хуудас бүхий Прокурорын шаардлагыг дахин ирүүлсэн. ... Үүнд Г.Г аас гадна 3 улсын байцаагчийн гаргасан зөрчлүүдийг дурдаж хариуцлага тооцох утга бүхий хугацаатай Прокурорын шаардлага ирсэн. Прокурорын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1-д заасны дагуу Прокурорын шаардлагад нэр дурдагдсан албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцсон. Байгаль орчны хяналтын улсын байцаагч Г.Г  нь 2021 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/45 дугаартай тушаалаар мөн сахилгын шийтгэл, 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Б/45 дугаартай тушаалаар мөн сахилгын шийтгэлтэй байх хугацаанд Төв аймгийн Прокурорын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн 02 дугаартай хариуцлага тооцох тухай Прокурорын шаардлага ирсэн тул Төрийн албаны тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1.3-т зааснаар Г.Г төрийн албанаас халсан...” гэж маргасан байна.

 5. Анхан шатны шүүх хэргийг шийдвэрлэхдээ маргаан бүхий акт тус бүрээр авч үзэж, хариуцагчаас нэхэмжлэгчийг буруутгасан үндэслэл тус бүрт хууль зүйн дүгнэлт бүрэн дүүрэн хийгээгүй, хэрэгт авагдсан баримтуудад зөрүүтэй дүгнэлт хийсэн, хэргийн оролцогчдын маргаж буй зарим үндэслэлтэй холбогдуулан асуудлыг бүрэн дүүрэн тодруулах үүргээ хэрэгжүүлэлгүйгээр хэргийг шийдвэрлэсэн нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.1-т “Хэргийг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг цуглуулах үүргийг захиргааны хэргийн шүүх гүйцэтгэнэ” гэж, 34 дүгээр зүйлийн 34.1-т “Шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан үзсэний үндсэн дээр өөрийн дотоод итгэлээр үнэлнэ” гэж, 34.2-т “Нотлох баримтыг тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлнэ”, 106 дугаар зүйлийн 106.4-т “Шүүхийн шийдвэр нь хэрэгт авагдсан бөгөөд шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтад үндэслэсэн байна”, 106.5 Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнээс хэтэрсэн болон хэргийн оролцогчдын маргаагүй асуудлаар дүгнэлт хийж, шийдвэр гаргаж болохгүй”, 107 дугаар зүйлийн 107.4-т “Үндэслэх хэсэгт хэрэгт байгаа болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдэж, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд үндэслэл болгосон нотлох баримтыг үнэлж дүгнэсэн байдал, захиргааны актын хууль зүйн үндэслэл, түүнд өгөх тайлбар, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болсон хэм хэмжээ, тэдгээрийг хэргийн бодит нөхцөл байдалд хэрхэн тайлбарлаж хэрэглэсэн тухайгаа тусгана” гэж заасан хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны хуулиар тогтоосон журамд нийцээгүй, “шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх” хуулийн шаардлагыг хангахгүй байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэлээ.

6. Тодруулбал, анхан шатны шүүх нэхэмжлэлийн “Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргын 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн Г.Г сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай А/45 дугаар тушаалыг хүчингүй болгуулах” шаардлагын тухайд тус актад “удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар болон өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажлыг хангалтгүй гүйцэтгэсэн” гэж хариуцагч сахилгын шийтгэл ногдуулах үндэслэлийг ерөнхий байдлаар тодорхойлсон байх тул шүүх юуны түрүүнд хариуцагчийн удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар гэсэн нь ямар удирдлагаас хэзээ өгсөн ямар үүрэг даалгавар болох, өөрийн хийх ёстой үүрэгт ажил гэсэн нь ямар үүрэг болох, уг үүргийг хэзээ хэрхэн ямар байдлаар хангалтгүй гүйцэтгэсэн гэж үзэж байгааг тодруулсны үндсэн дээр тэдгээрт хамаарах нотлох баримтуудад үнэлэлт дүгнэлт өгч, уг акт, түүний үндэслэлд хууль зүйн дүгнэлт хийх байжээ.

Тухайлбал, шүүх маргаан бүхий Б/45 дугаар тушаалтай холбогдуулан “... хэрэгт авагдсан 2021 онд Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын Шуурхай хурлаар өгсөн үүрэг даалгавраар Г.Г нийт гучин дөрвөн үүрэг даалгавар өгсөн байна ... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2022 оны ... 03/1192 албан бичигт хавсаргах ирүүлсэн албан бичгээс үзэхэд нэхэмжлэгч Г.Г  нь мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт, үүрэг даалгаврыг хийж гүйцэтгэсэн гэж үзэхээр байна” гэж дүгнэсэн байх боловч нэхэмжлэгчид өгсөн гэх 34 үүрэг даалгавар маргаан бүхий акттай хэрхэн хамааралтай болох талаар холбоо хамаарлыг нь тайлбарлан дүгнээгүй, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн гэх 03/1192 дугаар албан бичигт хавсарган ирүүлсэн албан бичиг нь дээрх 34 үүрэг даалгавартай хамааралтай эсэх, ямар учраас уг албан бичиг Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн дагуу ямар үүрэг даалгавар гүйцэтгэснийг нотолж байгаа талаар тайлбарлаагүй байх тул шүүхийн шийдвэрийн тус хэсгийг хэрэгт авагдсан баримтад  үндэслэлтэй зөв дүгнэлт хийсэн гэж үзэх үндэслэлгүй байна.

Түүнчлэн шүүх маргаан бүхий акт болох А/06 дугаар тушаалын “Мэргэжлийн хяналтын байгууллагын 2021 оны төлөвлөгөөнд тусгагдсан дагуу Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын даргын баталсан 01/25, 01/26, 01/42 дугаар удирдамжтай нэгдсэн хяналт шалгалтыг тухайн удирдамжийн дагуу хийгээгүй, зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлээгүй, ... хугацаанд нь ... хүргүүлээгүй” гэх үндэслэлтэй холбогдуулан шүүхээс хийсэн үзлэгт тулгуурлан “... Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын 2021 оны 01/24 дугаар удирдамжийн хүрээнд “Уурын болон ус халаалтын зуух ашиглагчийн үйл ажиллагаанд урьдчилан сэргийлэх шалгалт хийх тухай” хяналт шалгалтын удирдамжаар шалгалт хийсэн баримт, Төв аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын 2021 оны 02 дугаар сарын 23-ны өдрийн 19/22 дугаар удирдамжийн дагуу хяналт шалгалт хийсэн баримт авагдсаныг дурдаж, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас ирүүлсэн удирдамжийн хүрээнд нэхэмжлэгч нь хяналт шалгалт хийж холбогдох баримтыг гаргасан байна гэж үзэх үндэслэлтэй” гэж дүгнэсэн байх боловч бусад удирдамжийн дагуу нэгдсэн хяналт хийгдсэн эсэх, зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлсэн эсэх, холбогдох байгууллагад хугацаанд нь хяналт шалгалтын тайланг хүргүүлсэн эсэхэд дүгнэлт хийлгүй орхигдуулсан байна.

Мөн хэргийн 3 дугаар хавтасны 130 дахь талд авагдсан 2022 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн 03/1192 дугаартай албан бичигт шүүхийн 2022 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдрийн 132 дугаартай албан бичигт нэхэмжлэгчийг үүрэг даалгавар биелүүлсэн эсэх талаар огт дурдагдаагүй дурдсан материалуудыг хуулбарыг хүргүүлсэн агуулгатай байхад шүүх уг албан бичгийн хавсралтад үндэслэн нэхэмжлэгчийг “удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгаврыг биелүүлсэн гэж үзэхээр байна” гэж хэрэгт авагдсан баримтад зөрүүтэй дүгнэлт хийсэн нь ойлгомжгүй байна.  

Шүүх нэхэмжлэлийн “... Б/06 дугаар тушаалын “... Прокурорын газрын 2021 оны ...12, ...02 дугаар шаардлагуудад нэр нь дурдагдаж” гэсэн үндэслэлтэй холбогдуулан Прокурорын байгууллагаас нэхэмжлэгчид сахилгын шийтгэл ногдуулах талаар шаардлага хүргүүлсэн эсэхийг тодруулаагүйгээс гадна уг актын “... газрын шуурхай хурлаас өгсөн үүрэг даалгаврыг удаа дараа биелүүлээгүй, мэдлэг чадвар, ёс зүйн хэм хэмжээ, харилцаа хандлагыг зөрчсөн” гэх үндэслэлүүдэд огт  дүгнэлт хийгээгүй, орхигдуулсан байна.

8. Ийнхүү анхан шатны шүүхээс хэргийг хянан шийдвэрлэхдээ  маргаан бүхий захиргааны актын маргаан бүхий актуудад тусгагдсан  үндэслэл тус бүртэй холбогдуулан хэрэгт хамааралтай ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг бүрэн дүүрэн тодруулаагүй, талуудын маргасан хүрээнд хэргийн үйл баримтад хууль зүйн дүгнэлт бүрэн гүйцэд хийгээгүй байх тул давж заалдах шатны шүүхээс эдгээрийг зөвтгөн засаж, маргааны үйл баримтад дүгнэлт өгч, хэргийг эцэслэн шийдвэрлэх боломжгүй байна.

Энэ утгаараа хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлын  “... хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтыг үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж чадаагүй...” гэсэн хэсэг үндэслэлтэй байна. Харин дээрх дурдсан үндэслэлүүдээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг анхан шатны шүүхээр дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж шийдвэрлэсэн тул хариуцагчийн өмгөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлын бусад үндэслэлд дүгнэлт хийх шаардлагагүй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 121 дүгээр зүйлийн 121.1.4, 121.3.4, 121.3.7 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Төв аймаг дахь захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 0022 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, анхан шатны шүүхээр дахин хэлэлцүүлэхээр буцаасугай. 

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.3-д зааснаар хариуцагч нь давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.5 дахь хэсэгт зааснаар анхан болон давж заалдах шатны шүүх хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж хэргийн оролцогч нар үзвэл магадлалыг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                   Б.ТУНГАЛАГСАЙХАН

 

                   ШҮҮГЧ                                                            Т.ЭНХМАА

 

       ШҮҮГЧ                                                             Н.ХОНИНХҮҮ