Баян-Өлгий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2017 оны 03 сарын 27 өдөр

Дугаар 214

 

Баян-Өлгий аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч А.Жархынгүл даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: Баян-Өлгий аймгийн Бугат сумын төвд оршин суух, утас:99423398, РД:БЮ68122513, Шеруши төлек овогт Хожагийн Тилеубайн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Баян-Өлгий аймгийн Өлгий сумын 10 дугаар багт оршин суух, Хөгжлийн шийдэл ТББ-ын туслах ажилтан, утас 95127696, РД:ЧЕ85051911 Шыбарайгыр жүзик овогт Көксегений Бахытжанд холбогдох иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Х.Тилеубай, түүний өмгөөлөгч Х.Зулхаш, хариуцагч К.Бахытжан, түүний өмгөөлөгч А.Серикжан, С.Нургайып, орчуулагч А.Еркегүл, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Т.Маншүк нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэлийн шаардлага: К.Бахытжанаас өлөн гэдэсний үнэ болох 4152600 төгрөг гаргуулахыг хүсжээ.

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубай шүүх шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: К.Бахытжан нь хонины өлөн гэдэс авч боловсруулан гадаадад гаргадаг компанитай байсан бөгөөд би хар зах дээрээс цуглуулсан өлөн гэдсийг түүнд нийлүүлэн үнийг авдаг харилцаа холбоотой байсан. Би 2015 оны 2,3,4 дүгээр сард нийтдээ 4307ш өлөн гэдэс нэг бүрийг 1800 төгрөгөөр үнэлэн тушааж бүгд 7752600 төгрөг авах ёстой байснаас 3600000 төгрөгийг бэлнээр авсан бөгөөд үлдсэн 4152600 төгрөгийг өгөхгүй чирэгдүүлж байна. Энэ нь К.Бахытжаны 2015 оны 5 дугаар сарын 14-ний өдөр болон 2015 оны 10 дугаар сарын 25-ны өдрүүдэд өөрийнх нь 95127696 дугаартай утаснаас миний утсанд бичсэн мессежүүдээр бүрэн нотлогдоно. Би эвлэрүүлэн зуучлагчид хандсан боловч эвлэрч чадаагүй. Иймд К.Бахытжанаас 4152600 төгрөг гаргуулж өгч тусална уу гэжээ.

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубай шүүх хуралдаанд нэхэмжлэлийн талаар тайлбарлахдаа: Би К.Бахытжанд холбогдуулж нэхэмжлэл гаргахдаа 2015 оны 01 дүгээр сараас 4 дүгээр сар хүртэл тушааж байсан өлөн гэдэсний үнийг нэхэмжилж байна. 2015 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр нэг бүрийн үнийг 1800 төгрөгөөр тохиролцож 400 хонины өлөн гэдэс, 01 дүгээр сарын 16-ны өдөр 10 хонины өлөн гэдэс, 02 дугаар сарын 13-ны өдөр 6 ширхэг хонины өлөн гэдэс, 02 дугаар сарын 18-ны өдөр 278 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 09-ний өдөр 397 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 24-ний өдөр 1847 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 26-ны өдөр 330 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 27-ны өдөр 345 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 30-ны өдөр 293 ширхэг өлөн гэдэс, 4 дүгээр сарын 07-ны өдөр 80 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 22-ны өдөр 320 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 23-ны өдөр 285 ширхэг өлөн гэдэс, 3 дугаар сарын 24-ний өдөр 100 ширхэг өлөн гэдэс, нийт 4307 өлөн гэдэс тушаасан. Би үүнээс 3.600.000 төгрөгийг авсан бөгөөд үлдсэн 4.152.6000 төгрөгийг К.Бахытжанаас нэхэмжилж байна гэв.

Хариуцагч К.Бахытжан шүүхэд ирүүлсэн тайлбартаа: Х.Тилеубай бид хоёрын хооронд өлөн гэдэстэй холбоотой өр авлагын тооцоо бүрэн дууссан билээ. Гэтэл ямар ч үндэслэлгүйгээр надаас мөнгө нэхэж байгааг эрүүл ухаанаар ойлгож чадахгүй байна. Урьд өмнө бас ийм утга бүхий нэхэмжлэлийг эвлэрүүлэн зуучлагчид гаргаж байсан ба би бүх зүйлээ тодорхой хэлж өгч байхад дахин шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан байна. Миний бие үүний энэхүү байдалд бухимдан түүний нэхэмжлэлд хариу ч өгөхгүй хэмээн бодсон. Гэтэл өмгөөлөгчөөс зөвлөгөө авахдаа шүүхэд заавал тайлбар өгөх ёстойг ойлгуулсны дараа ийнхүү тайлбар гаргаж байна. Х.Тилеубай нь шүүхэд хуурамч нотлох баримт бүрдүүлэн өгсөн байна. Түүний шүүхэд гаргаж өгч байгаа нотлох баримтуудыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Жишээ нь:Тэрхүү нотариатаар гэрчлүүлсэн гар утас болон фейсбүүк хуудаснаас хэвлэн авсан баримтууд нь надад огт хамааралгүй. Миний бие энэхүү гар утаснаас ийм утга бүхий мессежийг Х.Тилеубайд бичээгүй юм. Мөн фейсбүүкийн ийм бүртгэлд байхгүй. Миний нэрээр хэн нэгэн хуурамчаар ийм хаяг нээсэн байж болзошгүй. Эцэст нь хэлэхэд хуурамч нотлох баримт бүрдүүлэн надаас үндэслэлгүй мөнгө нэхэмжилж байгаа энэхүү нэхэмжлэлийг бүхэлдээ хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч К.Бахытжан шүүх хуралдаанд тайлбарлахдаа: Би 2012 оноос 2015 он хүртэл Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарын салбар хариуцсан захирлаар ажилласан. Тухайн үед бид нар зөвхөн Х.Тилеубай биш бусад ченжүүдтэй харилцаж ажиллаж байсан. Би Х.Тилеубайн хэлж байгаа тоонуудыг ойлгохгүй байна. Би төв компаниас тухайн үеийн санхүүгийн баримтуудыг шаардаад авахуулсан байгаа. Нэхэмжлэгч надаас 4307 ширхэг өлөн гэдэсний үнийг нэхэмжилж байгаа боловч энэ нь ямар учиртай өлөн гэдэс болохыг би мэдэхгүй байна. Тухайн үед компани Х.Тилеубайтай хувь хүний хувьд өлөн гэдэс авч хувь хүний хувьд тооцоо хийж байгаагүй. Ченж нарын гараас мастер болон туслах мастерүүдийн өлөн гэдгийг хүлээж авдаг байсан. Тийм учраас нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Ченжүүд цехийн мастерүүдэд тушааж өгнө. Мастерүүд тухайн үед ченж нарын хажууд өлөн гэдсийг шууд тоолоод, тулгаад хүлээж авдаг. Тэгээд надад хэлээд тэмдэглүүлээд явдаг байсан. Бид нар 04 дүгээр сард бүх ченж нартай тооцоогоо хийгээд Интеркейзинг ХХК-д ажлаа хүлээлгэж өгчихсөн. Зөвхөн Х.Тилеубай биш бусад өөр 4-5 ченж нар бас байсан бөгөөд эдгээр бүх хүмүүстэй бүх тооцоогоо дуусгасан байхад зөвхөн Х.Тилеубай үлдэж байгааг ойлгохгүй байна гэв.

Шүүх хуралдаанаар хэрэгт цугларсан бичгийн нотлох баримтуудыг зохигчдын хүсэлтээр шинжлэн хэлэлцээд

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь хариуцагч К.Бахытжанаас өлөн гэдэсний үнээс үлдсэн 4152600 төгрөг гаргуулахыг хүссэн тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч маргажээ.

Шүүх хэргийн оролцогч нарын шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбар болон хэрэгт хуульд заасан журмын дагуу цугларсан, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан хэрэгт ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлж нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж үлдсэнийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй байна. Учир нь,

Хариуцагч К.Бахытжан нь Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарыг хариуцсан захирлаар ажиллаж байсан мөн уг салбарын үйл ажиллагаа зогссон болох нь Интеркейзинг ХХК-ний гүйцэтгэх захирал Д.Дамдинхүүгийн 2015 оны 5 дугаар сарын 15-ны өдрийн салбар үйлдвэрийн ажилчдыг ажлаас чөлөөлөх тухай 08 дугаартай тушаалаар нотлогдож байна.

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарт хонины болон ямааны өлөн гэдсийг тушаадаг мөн өлөн гэдэсний үнийн тооцоог К.Бахытжантай хийдэг болох нь шүүхэд гэрчээр асуугдсан С.Түмэнжаргал, А.Майгүл нарын гэрчийн мэдүүлгээр мөн нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь Интеркейзинг ХХК-тай төлбөр тооцоо дууссан болох нь 2014 оны 12 дугаар сарын тооцоо дууссан Тилеубай гэж гарын үсэг зурж, 2014 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдөр бичсэн Баян-Өлгий аймаг Интеркейзинг ХХК гэсэн нотлох баримтаар нотлогдож байна.

- Хариуцагч К.Бахытжан нь нэхэмжлэгчтэй ямар нэгэн төлбөр тооцоогүй болох нь Баян-Өлгий аймаг Интеркейзинг ХХК, өлөн гэдэс бэлтгэн нийлүүлэгч Тилеубай, 2015 оны 01 дүгээр сараас 4 дүгээр сар хүртэлх тайлангаар нотлогдож байна гэж уг тайланг нотлох баримтаар өгсөн боловч тайлан гаргасан К.Бахытжан гэж гарын үсэг зурагдсан ба мөнгө хүлээн авсан хүний гарын үсэг гэдэг дээр Тилеубайгийн гарын үсэггүй мөн Х.Тилеубай болон Интеркейзинг ХХК хооронд эрх зүйн ямар харилцаатай эсэх талаарх хавтаст хэрэгт нотлох баримт байхгүй тул хариуцагчийн гаргаж өгсөн энэхүү нотлох баримтаар нэхэмжлэгч, хариуцагч нар хоорондоо ямар нэгэн төлбөрийн тооцоогүй гэж дүгнэлт хийх боломжгүй гэж үзлээ.

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь захаас өлөн гэдсийг өөрийнхөө мөнгөөр цуглуулж Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарт тушааж К.Бахытжантай тооцоо хийж мөнгө төгрөгийг авдаг, мөн 2015 оны 01 дүгээр сараас 4 дүгээр сар хүртэл хонины өлөн гэдсийг тушааж байсан болох нь шүүхэд гэрчээр асуугдсан С.Түмэнжаргал, А.Майгүл нарын гэрчийн мэдүүлгээр нотлогдож байна.

Харин Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарыг хариуцсан захирал К.Бахытжан болон Интеркейзинг ХХК-ны хооронд ямар нэгэн төлбөр тооцоогүй болох нь 2017 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдрийн Интеркейзинг ХХК-ний гүйцэтгэх захирал Д.Дамдинхүүгийн 6 дугаар албан бичгээр тогтоогдож байх бөгөөд нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд Интеркейзинг ХХК-ний Баян-Өлгий аймаг дахь салбарын захирал К.Бахытжан нь мөнгө өгч захаас өлөн гэдэс цуглуулж авдаг байсан талаарх хавтаст хэрэгт нотлох баримт байхгүй тул нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь Интеркейзинг ХХК-иас мөнгө төгрөг нэхэмжлэх хууль зүйн үндэслэлгүй болно.

Нэхэмжлэгч Х.Тилеубайгийн 2015 оны 01 дүгээр сараас 4 дүгээр сар хүртэл өөрийнхөө мөнгөөр цуглуулж тушаасан 4307 ширхэг өлөн гэдэсний үнээс хариуцагч К.Бахытжан нь нэхэмжлэгч Х.Тилеубайтай 1950000 төгрөгийн өглөгтэй буюу хувийн тооцоотой болох нь:

- хавтаст хэрэгт авагдсан 2015 оны 5 дугаар сарын 08-ны өдрийн Фейсбүүкээр бичсэн мессежэд нэхэмжлэгч Х.Тилеубай 1 дүгээр сард 10ш, 22-нд 2 сая авсан, 2 дугаар сард 293 өлөн гэдэс танаас ирсэн, 3 дугаар сард 3247ш, 3 дугаар сарын 26-ны өдөр 3600000 төгрөгийг авсан, 4 дүгээр сард 767 ш өлөн гэдэс ирсэн байна надаас авлага 1,950,000 байгаа юм гэх бичилтээр,

-шүүхэд гэрчээр асуугдсан Түмэнжаргалын мэдүүлэг болон хувийн тэмдэглэлийн дэвтэрт тэмдэглэн бичсэнээс үзэхэд өлөн гэдэсний тоо ширхэг нь фейсбүүк болон нэхэмжлэлийн шаардлагад дурдсан өлөн гэдэсний тоо ширхэгтэй тохирч байна.

-хариуцагчийн 95127696 дугаар нь Көксеген овогтой Бахытжаны нэр дээр бүртгэлгүй дугаар болохыг Баян-Өлгий Мобиком корпораци ХХК-ийн салбарын захирлын тодорхойлолтоор нотлогдож байгаа боловч хариуцагч К.Бахытжан 95127696 дугаарын утастай болох нь түүний шүүхэд гаргасан тайлбар болон нэхэмжлэлийн нэг хувийг гардан авсан баримтад бичсэн утасны дугаартай тохирч байгаа ба уг дугаарыг К.Бахтыжанд Интеркейзинг ХХК-иас олгосон болох нь түүний шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбараар тус тус нотлогдож байгаа бөгөөд хариуцагч 95127696 дугаарын утаснаас өөр хүн мессеж явуулсан байж болзошгүй гэх боловч үүнийгээ үгүйсгэх нотлох баримтаар нотолж чадаагүй болно.

- Хариуцагч К.Бахытжаны 95127696 дугаараас нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд явуулсан гэх мессежид хэзээ, хэчнээн ширхэг өлөн гэдэс хүлээн авсан, өлөн гэдэсний үнийг хэдэн төгрөгөөр тохиролцсон, нийт хэдэн төгрөг өгөх ёстой талаар тусгагдаагүй боловч өлөн гэдэсний тооцоо хийх тухай мөн одоохондоо мөнгөгүй, 12 сар хүртэл хүлээгээрэй, тэр үед өлөн гэдэсний мөнгө ч ирнэ гэх мессэжээр нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд хариуцагч К.Бахытжан нь өлөн гэдэсний үнэний өглөгтэй болох нь бүрэн нотлогдож байна.

Иймд нэхэмжлэгч Х.Тилеубай нь хариуцагч К.Бахытжанаас өлөн гэдэсний үнээс үлдсэн үнэ 4.152.600 төгрөг нэхэмжилсэн боловч 4.152.600 төгрөг авах талаарх нотлох баримтаа шүүхэд гаргаж өгч чадаагүй ба хариуцагч К.Бахытжан нь нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд 1950000 төгрөгийн өглөгтэй болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан дээрх нотлох баримтаар нотлогдож байгаа тул хариуцагч К.Бахытжанаас өлөн гэдэсний үнэ 1950000 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд олгож, түүний илүү нэхэмжилсэн 2,202,600 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй байна.

Нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 81392 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас нэхэмжлэлийн шаардлагын хангагдсан хэмжээ болох 1950000 төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж болох 46150 төгрөгийг нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2, 116, 118 дугаар зүйлүүдийг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1-ийг баримтлан хариуцагч Шыбарайгыр жүзик овогт Көксегений Бахытжанаас өлөн гэдэсний үнэ 1950000 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Шеруши төлек овогт Хожагийн Тилеубайд олгож, түүний илүү нэхэмжилсэн 2,202,600 /хоёр сая хоёр зуун хоёр мянга зургаан зуун/ төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2.Улсын Тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 81392 /наян нэгэн мянга гурван зуун ерэн хоёр/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч К.Бахытжанаас 46150 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Х.Тилеубайд олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4 дэх хэсэгт зааснаар шийдвэр хүчинтэй болсноос хойш 7 хоногийн дотор бичгийн хэлбэрээр гарах бөгөөд ийнхүү гарснаас хойш шүүх хуралдаанд оролцсон хүсэлт гаргагч 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийн хувийг өөрөө гардан авахыг танилцуулсугай.

4.Энэ шийдвэрийг зохигчид эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсны дараа 14 хоногийн дотор Баян-Өлгий аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ А.ЖАРХЫНГҮЛ