МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

 

Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******У.Б би*******даргалж,*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******4*******дүгээр*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар,

Гомдол*******гаргагч:*******“Н*******в”*******ХХК*******/РД:**/.

Хариуцагч:*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нарт*******холбогдох,

Гомдлын*******шаардлага:*******“...Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нарын*******2019*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******0302858*******дугаар*******шийтгэлийн*******хуудасны*******3*******дахь*******хэсгийг*******хүчингүй*******болгуулах*******тухай”*******шаардлага*******бүхий*******гомдолтой*******захиргааны*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд:*******Гомдол*******гаргагчийн*******өмгөөлөгч*******Г.А,*******хариуцагч*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Э.Ц,*******хариуцагч*******нарын*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Ц.Б*******нар*******оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Гомдол*******гаргагч*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******төлөөлөгч*******Г.Т*******шүүхэд*******ирүүлсэн*******нэхэмжлэлдээ:*******“...Манай*******компани*******нь*******мэдээлэл*******технологи,*******харилцаа*******холбооны*******тоног*******төхөөрөмжийн*******худалдаа,*******программ*******хангамжийн*******үйлчилгээ*******үзүүлж,*******мөн*******гадна*******дотор*******шугам*******сүлжээ*******байгуулах,*******гал*******хулгайн*******дохиолол,*******хяналтын*******камер*******суурилуулах,*******эмнэлгийн*******тоног*******төхөөрөмжийн*******нийлүүлэлт*******угсралт*******суурилуулалтын*******үйл*******ажиллагаа*******явуулдаг.

Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нар*******манай*******компанид*******2014*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ээс*******2018*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******дуусталх*******хугацааны*******хяналт*******шалгалтыг*******хийж*******90.651.423.33*******/ерэн*******сая*******зургаан*******зуун*******тавин*******нэг*******мянга*******дөрвөн*******зуун*******хорин*******гурван*******төгрөг*******гучин*******гурван*******мөнгө/*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар,*******27.195.427.00*******/хорин*******долоон*******сая*******нэг*******зуун*******ерэн*******таван*******мянга*******дөрвөн*******зуун*******хорин*******долоо/-н*******төгрөгийн*******торгууль,*******16.535.884.70*******/арван*******зургаан*******сая*******таван*******зуун*******гучин*******таван*******мянга*******найман*******зуун*******наян*******дөрвөн*******төгрөг*******далан*******мөнгө/*******төгрөгийн*******алданги*******нийт*******134.382.735.00*******/нэг*******зуун*******гучин*******дөрвөн*******сая*******гурван*******зуун*******наян*******хоёр*******мянга*******долоон*******зуун*******гучин*******тав/-н*******төгрөгийн*******төлбөр*******төлүүлэхээр*******2019*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******0302858*******дугаар*******шийтгэлийн*******хуудас*******бичсэн.

Манай*******компанийн*******зүгээс*******шийтгэлийн*******хуудасны*******нэг*******болон*******хоёрдугаар*******хэсгийг*******хүлээн*******зөвшөөрч*******сайн*******дураараа*******биелүүлж,*******нөхөн*******татвар,*******торгууль,*******алдангийг*******төлсөн.

Харин*******татварын*******байцаагчдын*******зөрчил*******гэж*******заасан*******гурав*******дахь*******зүйлд*******тусгагдсан*******2016*******онд*******“Т*******Х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авсан*******11-н*******удаагийн*******нийт*******818.181.818.30*******/найман*******зуун*******наян*******нэгэн*******сая*******нэг*******зуун*******наян*******нэгэн*******мянга*******найман*******зуун*******арван*******найман*******төгрөг*******наян*******мөнгө/*******төгрөгийн*******бараа*******материалын*******худалдан*******авалтыг*******хуурамч*******падаанаар*******худалдан*******авалтын*******хасалт*******хийсэн*******байна*******гэж*******үзэж*******818.181.818.30*******/найман*******зуун*******наян*******нэгэн*******сая*******нэг*******зуун*******наян*******нэгэн*******мянга*******найман*******зуун*******арван*******найман*******төгрөг*******наян*******мөнгө/*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар*******24,545,454.50*******/хорин*******дөрвөн*******сая*******таван*******зуун*******дөчин*******таван*******мянга*******дөрвөн*******зуун*******тавин*******дөрвөн*******төгрөг*******тавин*******мөнгө/*******төгрөгийн*******торгууль,*******16,363,636.40*******/арван*******зургаан*******сая*******гурван*******зуун*******жаран*******гурван*******мянга*******зургаан*******зуун*******гучин*******зургаан*******төгрөг*******дөчин*******мөнгө/*******төгрөгийн*******алданги*******нийт*******122.727.271*******/нэг*******зуун*******хорин*******хоёр*******сая*******долоон*******зуун*******хорин*******долоо*******мянга*******хоёр*******зуун*******далан*******нэг/-н*******төгрөгийг*******төлүүлэхээр*******шийдвэрлэснийг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна.

Учир*******нь*******“Т*******Х”*******ХХК-аас*******манай*******компанийн*******худалдан*******авсан*******11*******удаагийн*******нийт*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвартай*******дүнгээр*******900.100.472.00******* /есөн*******зуун*******сая*******нэг*******зуун*******мянга*******дөрвөн*******зуун*******далан*******хоёр/*******төгрөгийн*******худалдан*******авалт*******нь*******бараа*******материалын*******зарлагын*******падаан,*******төлбөр*******төлсөн*******баримт,*******төлбөрийн*******баримтаар*******нотлогдож*******байгаа*******бөгөөд*******“Т*******Х”*******ХХК-иас*******хууль*******журмын*******дагуу*******бараа*******материал*******худалдан*******авч*******холбогдох*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******баримтаар*******хүлээлцэн*******авч,*******хариуд*******нь*******төлбөрийг*******барагдуулан,*******“Т*******Х”*******ХХК*******нь*******төлбөр*******тооцоо,*******борлуулалт*******хийгдсэнийг*******гэрчлэх*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******төлбөрийн*******баримтыг*******гаргаж*******өгсөн.*******Мөн*******“Т*******Х”*******ХХК*******нь*******эдгээр*******гүйлгээг*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайландаа*******өөрөө*******тусгасан*******байдаг.

Бид*******тухайн*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******эс*******зөвшөөрч*******2019*******оны*******7*******дугаар*******сарын*******25-ны*******өдөр*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******дэргэдэх*******Маргаан*******таслах*******зөвлөлд*******гомдол*******гаргасан*******бөгөөд*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******33*******дугаар*******тогтоолоор*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хэвээр*******баталсан.

Иймд*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нарын*******2019*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******0302858*******дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудасны*******зөрчлийн*******3*******дахь*******хэсгийг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү...”*******гэжээ.

Гомдол*******гаргагчийн*******өмгөөлөгч*******Б.Анхбаяр*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...*******“Н*******в”*******ХХК*******нь*******шийтгэлийн*******хуудсын*******3*******дахь*******хэсгийг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байгаа.*******Учир*******нь*******3*******дахь*******хэсгийн*******заалт*******нь*******2013*******онд*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авсан*******11*******удаагийн*******нийт*******818.181.818*******/найман*******зуун*******наян*******нэгэн*******сая*******нэг*******зуун*******наян*******нэгэн*******мянга*******найман*******зуун*******арван*******найм/-н*******төгрөгийг*******бараа*******материалын*******худалдан*******авалтыг*******хуурамч*******падаанаар*******худалдан*******авалт*******хийгээд*******түүний*******үр*******дүнг*******татвар*******төлөх*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвараас*******хасалт*******хийсэн*******энэ*******нь*******зөрчил*******болж*******байна*******гэж*******үзэж*******81,818,000*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар,*******мөн*******торгууль,*******алдангийг*******ногдуулсан.*******Бодит*******байдал*******дээр*******“Н*******в”*******ХХК*******нь*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авалт*******хийгээд*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвартай*******дүнгээрээ*******900*******сая*******төгрөгийн*******худалдан*******авалт*******хийгээд*******үүнийг*******зарлагын*******падаан,*******төлбөр*******төлсөн*******баримт*******зэрэг*******нь*******хавтаст*******хэрэгт*******нотлох*******баримтаар*******өгсөн*******байгаа.*******Худалдан*******авалт*******хийж*******төлбөрөө*******төлсөн*******учир*******хий*******бичилттэй*******падаанаар*******татварыг*******багасгаж*******төлсөн*******гэдэг*******нь*******үндэслэлгүй*******гэж*******үзэж*******нэхэмжлэл*******гаргасан.

“Т*******х”*******ХХК*******нь*******үйл*******ажиллагаа*******явуулдаггүй,*******гаалиар*******бараа*******бүтээгдэхүүн*******оруулж*******ирээгүй*******байна.*******Бараа*******бүтээгдэхүүн*******худалдан*******авч*******байгаа*******этгээд*******нөгөө*******этгээдээсээ*******хаанаас*******авсан*******гэдгийг*******тодруулаагүй.*******Бараагаа*******авч*******баримт*******үйлдэн*******үнийн*******дагуу*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******Хан-Уул*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсээс*******ирүүлсэн*******тодорхойлолтын*******дагуу*******2013*******онд*******татвар*******төлөгч*******болсон*******гэдгийг*******тодорхойлсон.*******Бараа*******бүтээгдэхүүн*******худалдан*******авахдаа*******тухайн*******компанийг*******шалгаах*******шаардлагагүй.*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******олдохгүй*******байгаа.*******Нэхэмжлэгч*******компани*******асуудал*******гарснаас*******хойш*******“Т*******х”*******ХХК-г*******хайсан*******боловч*******холбогдож*******чадаагүй.*******Төрийн*******байгууллага*******нь*******тус*******компанийг*******олж*******чадахгүй*******байгаа.*******“Т*******х”*******ХХК*******олдохгүй*******байгаа*******нь*******нэхэмжлэгчийг*******буруутгах*******үндэслэлгүй*******юм.*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******гурван*******удаагийн*******тохиолдлоор*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайлангаа*******задаргаагаар*******нь*******өгсөн.*******Эдгээрийг*******хооронд*******нь*******нэмэхэд*******үнийн*******дүн*******нь*******гарч*******байгаа*******үүн*******дотор*******290*******сая*******төгрөгийн*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******төсөвт*******төлөх*******өртэй*******гэж*******байгаа.*******Өрийг*******авах*******эрх*******нь*******татварын*******хэлтсийн*******асуудал.*******“Н*******в”*******ХХК-тай*******уулзахад*******энэ*******маргаанаас*******өөр*******өр*******төлбөр*******байхгүй*******гэдгээ*******хэлсэн.*******Эрүүгийн*******журмаар*******энэ*******компани*******нь*******хий*******бичилттэй*******падаан*******үйлдэж*******улсад*******хохирол*******учруулдаг*******гэдгийг*******тогтоосон*******шүүхийн*******шийдвэр*******байхгүй*******учир*******бусад*******ижил*******төрлийн*******маргаанаас*******ялгаатай,*******нэгэнт*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварыг*******төлнө*******гэдгээ*******тайлагнасан*******учир*******төлөх*******үүрэг*******нь*******“Т*******х”*******ХХК*******уруу*******шилжсэн*******“Н*******в”*******ХХК-д*******хамааралгүй.

Иймд*******гомдлын*******шаардлагыг*******хангаж*******шийтгэлийн*******хуудасны*******3*******дахь*******хэсэг*******болох*******122,727.271*******/нэг*******зуун*******хорин*******хоёр*******сая*******долоон*******зуун*******хорин*******долоо*******мянга*******хоёр*******зуун*******далан*******нэг/-н*******төгрөгийг*******зөрчлийг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү...”*******гэв.

Хариуцагч*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нар*******шүүхэд*******ирүүлсэн*******хариу*******тайлбартаа:*******“...*******Нэхэмжлэгч*******компани*******нь*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******2016*******онд*******нийт*******900,000,000.00*******төгрөгийн*******/НӨАТ-тэй*******дүнгээр/*******дуу*******дүрс*******бичлэгийн*******тоног*******төхөөрөмжүүд,*******шилэн*******кабел,*******радио*******станц,*******асар*******майхан*******гэх*******мэт*******олон*******төрлийн*******бараа*******материал,*******эд*******хөрөнгийг*******худалдан*******авсан*******гэж*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайландаа*******тусган*******татвар*******ногдох*******орлогоос*******хассан*******боловч*******энэ*******нь*******хяналт*******шалгалтын*******явцад*******тус*******“Т*******х”*******ХХК-тай*******бодитоор*******хийгдээгүй*******ажил*******гүйлгээ*******болох*******нь*******дараах*******байдлаар*******нотлогдож*******байсан.

“Н*******в”*******ХХК*******нь*******2016*******онд*******900,000,000.0*******/есөн*******зуун*******сая/*******төгрөгийн*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвартай*******дүнгээр*******бараа*******материал*******худалдаж*******авсан*******нь*******компанийн*******харилцах*******данснаас*******нягтлан*******бодогч*******Б.Ариунтуяагийн*******хувийн*******харилцах*******5001261283*******тоот*******данс*******уруу*******шилжүүлсэн*******2016*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******95,000,000.0*******/ерэн*******таван*******сая/*******төгрөгийн,*******2016*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******03-ны*******өдрийн*******60,600,000.0*******/жаран*******сая*******зургаан*******зуун*******мянга/-н*******төгрөгийн,*******нийт*******155,600.000*******/нэг*******зуун*******тавин*******таван*******мянга*******зургаан*******зуу/-н*******төгрөг*******нягтлан*******бодогч*******тус*******мөнгийг*******бэлнээр*******“Т*******х”*******ХХК-д*******өгсөн*******гэх*******шилжсэн*******гүйлгээнээс*******өөр*******харилцах*******болон*******кассын*******зарлагаар*******гарсан*******гүйлгээ*******байгаагүй,*******кассын*******зарлагын*******баримт*******байхгүй,*******хяналт*******шалгалтын*******явцад*******нягтлан*******бодогч*******А.Гантуул*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авсан*******барааны*******дэлгэрэнгүй*******тайланг*******нэгтгэж*******тусад*******нь*******гаргаж*******ирсэн*******зэргээр*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авалт*******хийсэн*******нь*******нотлогдоогүй.

“Т*******х”*******ХХК*******нь*******харуул*******хамгаалалт,*******хүнсний*******дэлгүүрийн*******үйл*******ажиллагаа*******эрхэлдэг*******гэсэн*******үйл*******ажиллагааны*******чиглэлтэй*******бөгөөд*******нарийн*******мэргэжлийн*******тоног*******төхөөрөмж,*******асар*******майхан*******борлуулдаггүй,*******хил*******гаалиар*******бараа*******материал*******оруулж*******ирээгүй,*******түүнчлэн*******дотоодоос*******худалдан*******авсан*******бараа*******материал,*******тоног*******төхөөрөмж*******байхгүйгээр*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайлан*******гаргасан*******байдаг.*******“Т*******х”*******ХХК-ийн*******бичиж*******өгсөн*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан*******нь*******хий*******бичилттэй,*******аливаа*******бодит*******ажил*******гүйлгээнд*******үндэслэгдээгүй*******болох*******нь*******хил*******гаалиар*******дор*******дурдсан*******бараа*******материал,*******тоног*******төхөөрөмжийг*******оруулж*******ирээгүй.*******Энэ*******нь*******гаалийн*******хөндлөнгийн*******мэдээгээр*******нотлогдон.

Түүнчлэн*******Монгол*******Улсын*******дотоод*******зах*******зээлээс*******буюу*******иргэн,*******аж*******ахуйн*******нэгжээс*******эдгээр*******бараа*******материал,*******тоног*******төхөөрөмжийг*******худалдаж*******аваагүй*******болох*******нь*******мөн*******тус*******компанийн*******2014-2016*******оны*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайлан*******дахь*******худалдан*******авалтын*******хэсэгт*******тусгагдаагүй*******байгаагаар*******нотлогдож*******байна.*******“Н*******в”*******ХХК-д*******2016*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******19-нөөс*******2016*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******30-ны*******хооронд*******нийт*******900,100,472.00*******төгрөгийн*******11*******ширхэг*******бараа*******материалын*******зарлагын*******баримт,*******2016*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******24-нөөс*******2016*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******10-ны*******хооронд*******нийт*******900,261,950.00*******төгрөгийн*******14*******ширхэг*******кассын*******орлогын*******баримт*******бүрдүүлж*******өгсөн,*******“Т*******х'’*******ХХК*******нь*******2016*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******29-нд*******900,000,000.00*******төгрөгийн*******дүн*******бүхий*******бараа*******борлуулсан*******гэж*******e-barimt.mta.mn*******хаягаар*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан*******шивж,*******2016*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******ногдуулалт,*******төлөлтийн*******тайланд,*******татварын*******өр*******үүсгэсэн*******боловч*******төлбөл*******зохих*******татвараа*******өнөөг*******хүртэл*******төлөөгүй,*******2016*******оноос*******хойш*******татварын*******албанд*******тайлан*******ирүүлээгүй,*******тус*******компанийг*******хариуцсан*******Хан-Уул*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******нь*******эрэн*******сурвалжилж*******байгаа*******боловч*******олж*******чадахгүй*******байгаа.*******“Н*******в”*******ХХК*******өөрсдөө*******тус*******компанийг*******олж*******чадахгүй*******байсан*******болно.*******Эдгээрээс*******харахад*******тус*******“Т*******х”*******ХХК-д*******дээр*******дурдсан*******бараа*******материал,*******тоног*******төхөөрөмж*******огт*******байхгүй*******байхад*******“Н*******в”*******ХХК-д*******борлуулалт*******хийсэн*******гэж*******үзэх*******боломжгүй*******юм.*******Иймээс*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******“Н*******в”*******ХХК-д*******олгосон*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан*******нь*******бодит*******ажил*******гүйлгээнд*******үндэслээгүй,*******хий*******бичилттэй*******падаан*******болох*******нь*******тогтоогдож*******байсан.

Иймд*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******хуулийн*******14*******зүйлийн*******14.3-д*******заасан*******шаардлага*******хангагдахгүй*******хий*******бичилттэй*******падааныг*******үндэслэж*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******хуулийн*******14*******зүйлийн*******14.1-д *******заасны*******дагуу*******хасалт*******хийсэн*******нь*******хууль*******бус*******байна.*******Нэгэнт*******хууль*******ёсны*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан*******байхгүй*******тул*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******14*******зүйлийн*******14.5-д*******“Албан*******татвар*******суутган*******төлөгч*******нь*******бэлтгэн*******нийлүүлэгчид*******албан*******татвар*******төлсөн*******нь*******нэхэмжлэл,*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан,*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******бусад*******баримтад*******тусгагдаагүй*******бол*******уг*******албан*******татварыг*******хасаж*******тооцохгүй”*******гэж*******заасны*******дагуу*******81.818.181.80*******/наян*******нэгэн*******сая*******найман*******зуун*******арван*******найман*******мянга*******нэг*******зуун*******арван*******найман*******төгрөг*******наян*******мөнгө/*******төгрөгийн*******хасалт*******хийсэн*******нь*******хууль*******бус*******болох*******нь*******тогтоогдсон*******818.181.818.30*******/найман*******зуун*******арван*******найман*******сая*******нэг*******зуун*******арван*******найман*******мянга*******найман*******зуун*******арван*******найман*******төгрөг,*******гучин*******мөнгө/*******төгрөгийн*******зөрчил*******илэрсэн*******тул*******татварын*******улсын*******байцаагчийн*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******ногдуулсан*******122.727.272.70*******/нэг*******зуун*******хорин*******хоёр*******сая*******долоон*******зуун*******хорин*******долоо*******мянга*******хоёр*******зуун*******далан*******хоёр*******төгрөг,*******далан*******мөнгө/*******төгрөгийн*******төлбөр*******үндэслэлтэй*******гэж*******үзэж*******байна...”*******гэжээ.

Хариуцагч*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******татварын*******хяналт*******шалгалт*******хийхэд*******холбогдож*******байгаагүй.*******Бид*******тухайн*******шалгалт*******хийж*******байхдаа*******тухайн*******компанийг*******давхар*******хяналт*******тавина*******гээд*******хариуцсан*******байцаагчтай*******нь*******холбогдсон.*******Сураггүй*******алга*******болсон*******олдохгүй*******байгаа.*******Эрэн*******сурвалжлагдаж*******байгаа*******аж*******ахуйн*******нэгжийн*******жагсаалтад*******байгаа*******компани*******гэж*******ярьсан.*******Нэгэнт*******олдохгүй*******байгаа*******аж*******ахуйн*******нэгжид*******прокурорын*******тогтоол*******гарсан*******зүйл*******байхгүй.*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******үйл*******ажиллагаа*******явуулахгүй*******байж*******байгаад*******нэг*******л*******удаа*******борлуулалт*******хийсэн.*******2016*******оны*******12*******дугаар*******сард*******2*******тэрбум*******төгрөгийн*******борлуултад*******хийсэн*******өөр*******худалдан*******авалт,*******хасалт*******хийхгүйгээр*******шууд*******200*******сая*******төгрөгийн*******өртэй*******харагдаж*******байгаа.*******“Н*******в”*******ХХК*******нь*******900*******сая*******төгрөгийн*******худалдан*******авалт*******хийгээд*******хасалт*******хийгээгүй*******бол*******80*******сая*******төгрөгийн*******төлөх*******ёстой.*******Бид*******төсөвт*******хохирол*******учруулсан*******гэдгээр*******нь*******зөрчил*******болгосон.*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******орлого*******олоогүй*******хирнээ*******борлуулалт*******хийсэн*******мэтээр*******падаан*******бичээд*******өгсөн*******нөгөө*******айл*******дээр*******татварын*******өр*******үүссэн.*******Нөгөө*******талаас*******хий*******бичилттэй*******падаан*******худалдан*******авч*******хасалт*******хийсэн*******гэдгийг*******зөрчил*******гэж*******үзсэн.

Анхан*******шатны*******баримтын*******шаардлага*******хангаагүй*******байсан.*******Аж*******ахуйн*******нэгж*******нь*******тухайн*******жилийн*******баримтыг*******бүх*******баримтуудыг*******үдээд*******цэгцлээд*******тавьсан,*******санхүүгийн*******баримттай*******нь*******уялдаад*******гарч*******байх*******ёстой.*******Энэ*******зөрчилтэй*******холбоотой*******баримт*******нь*******байгаагүй.*******Бид*******нэмээд*******бүрдүүлэх*******боломж*******байна*******уу*******гэж*******асуухад*******зөвхөн*******өөрийнхөө*******буюу*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******кассын*******зарлага*******үйлдээд*******тамга*******дарж*******ирсэн*******баримт*******байсан.*******Гэтэл*******борлуулалт*******хийсэн*******бол*******хоёр*******тал*******гарын*******үсэг*******зурсан*******байх*******ёстой.*******Анхан*******шатны*******баримт*******байхгүй*******бол*******кассын*******харилцахаар*******“Т*******х”*******ХХК*******уруу*******шилжүүлсэн*******байна*******уу*******шалгахад*******гүйлгээ*******байхгүй*******буюу*******үлдэгдэл*******байгаагүй.*******Авахын*******тулд*******үлдэгдэлтэй*******байна,*******үлдэгдэлгүй*******бол*******зээл*******авсны*******дараа*******авах*******ёстой.*******Баримтаа*******бүрдүүлж*******өгөхдөө*******нэг*******талын*******баримт*******бүрдүүлж*******өгсөн.*******155.600.000*******төгрөг*******нь*******нотлогдохгүй,*******зөвхөн*******хувийн*******харилцах*******дансаар*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******авсан*******бараа*******материалын*******худалдан*******авалтын*******мөнгө*******шилжсэн*******тодорхойгүй*******байсан*******учир*******бид*******татвар*******төлөгчийг*******хохироохгүй*******үүднээс*******нөгөө*******тал*******нь*******яасан*******бэ*******гэж*******шалгасан.*******Нөгөө*******тал*******нь*******бараа*******материалын*******үлдэгдэлтэй*******байж*******болно,*******байхгүй*******бол*******дотоодоос*******худалдан*******авалт*******хийсэн*******байж*******болно,*******гэтэл*******байгаагүй.*******Тэгэхээр*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авалт*******хийсэн*******гэсэн*******хий*******бичилт*******байна*******гэж*******үзэж*******байна...”*******гэв.

Хариуцагч*******Э.Ц*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...*******2009*******оноос*******хойш*******хий*******бичилт*******гэдэг*******асуудал*******гарч*******байна.*******Татварын*******алба*******хий*******бичилтийг*******зохицуулахаар*******2016*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******шийдвэртээ*******тусгаж*******цахим*******тайлангийн*******систем*******явагдсан.*******Нэхэмжлэгч*******компанийн*******хувьд*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******дүнгээр*******900*******сая*******төгрөгийн*******бараа*******материалыг*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авсан*******мэтээр*******тусгаж*******төсөвт*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвараа*******бууруулсан*******асуудал*******юм.*******Монгол*******Улсын*******хууль*******тогтоомжийн*******дагуу*******байгуулагдсан*******аж*******ахуйн*******нэгжүүд*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******олон*******улсын*******стандарт,*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******тухай*******хууль,*******татварын*******хууль*******тогтоомжийн*******дагуу*******тайлан*******балансаа*******гаргах*******үүрэгтэй.*******Нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******тухай*******хууль*******тогтоомжоор*******анхан*******шатны*******баримт*******түүнийг*******үйлдсэн,*******зөвшөөрсөн,*******шалгасан*******ажилтнуудын*******гарын*******үсэг*******тодорхой*******тусгагдсан*******байх*******ёстой*******ба*******тайлант*******оны*******санхүүгийн*******тайлангийн*******баланс*******дээр*******хасуулаад*******явах*******ёстой*******гэтэл*******хяналт*******шалгалтын*******явцад*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******гарсан*******баримтууд*******нь*******нотлогдоогүй.

Бэлнээр*******үйлдсэн*******баримтаа*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******цахим*******системээс*******хэвлэсэн*******падааныг*******нэхэмжлэгч*******нь*******нотлох*******баримт*******гэж*******үзэж*******байна.*******Үүн*******дээрээ*******хоёр*******компани*******бичилт,*******хасалт*******хийсэн*******байсан.*******Татварын*******тайлан*******бүртгэл*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******анхан*******шат*******болон*******бусад*******санхүүгийн*******баримттай*******уялдаж*******байх*******ёстой.*******Нэхэмжлэгч*******нь*******бараа*******материалыг*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******худалдан*******авсан.*******Энэ*******компани*******нь*******үйл*******ажиллагаа*******явуулдаг*******байж*******нэхэмжлэгч*******компанид*******бараа,*******материал*******худалдах*******эрхтэй.*******Иймд*******бид*******шалгалтын*******явцад*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******ямар*******үйл*******ажиллагаа*******явуулдаг*******бодит*******гүйлгээ*******хийж*******үү*******гэдэг*******талаар*******үзэхэд*******санхүүгийн*******тайландаа*******мөнгөн*******хөрөнгө*******байхгүй,*******бараа*******материалын*******үлдэгдэл*******байхгүй,*******дотоодоос*******бараа*******материал*******үүсгэсэн*******зүйл*******байхгүй.*******Харин*******хоорондоо*******11*******удаагийн*******гүйлгээгээр*******явж*******байгаад*******жилийн*******эцэст*******2016*******онд*******тайлан*******гаргахдаа*******90*******сая*******төгрөгийн*******бичилт*******хийгээд*******Хан-Уул*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтэст*******төлөхөөр*******ногдол*******үүсгээд*******алга*******болсон*******асуудал*******байна.*******Бодит*******үйл*******ажиллагаа*******хийгдээгүй*******“Т*******х”*******ХХК*******болон*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******хооронд*******бодит*******хийсэн*******ажил*******гүйлгээ*******биш*******гэдэг*******байдлаар*******нь*******татвараас*******зайлсхийх*******боломж*******олгосон*******байна*******гэж*******үзэж*******зөрчилд*******хариуцлага*******оногдуулсан.

“Т*******х”*******ХХК-ийн*******татварыг*******нэхэмжлэгч*******компани*******төлөхгүй*******энэ*******нь*******асуудал*******биш*******харин*******нэхэмжлэгч*******компани*******нь*******бодит*******гүйлгээнд*******тулгуурлахгүй*******төсөвт*******төлөх*******татвараа*******бууруулсан*******байна*******гэдэг*******нь*******асуудал*******юм.

Бидний*******үзэж*******байгаагаар*******бодит*******гүйлгээнд*******тулгуурлаж*******хийгээгүй*******ажил,*******үйлчилгээ*******байна.*******Энэ*******нь*******харилцан*******хоёр*******компани*******тохиролцоод*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******төсөвт*******төлөх*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварыг*******буруу*******бодсон*******гэдэг*******асуудал*******байна.*******Татварын*******хяналт*******шалгалтын*******явцад*******гомдол*******гаргагчийн*******өмгөөлөгч*******оролцоогүй*******учир*******мэдэхгүй*******байх.*******Үндсэн*******баримтуудыг*******нөхөн*******цуглуулах*******асуудал*******байж*******болно*******гэхдээ*******компанийн*******санхүүгийн*******тайлан*******ерөнхий*******журмаараа*******гүйлгээ*******баланс,*******мөнгөн*******хөрөнгийн*******үлдэгдэл,*******кассаас*******гарсан*******харилцаа*******нь*******журмын*******дагуу*******байх*******ёстой.*******Нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******хууль*******тогтоомжийн*******асуудлыг*******нэхэмжлэгчийн*******гаргаж*******өгсөн*******баримтад*******захирал*******бараа*******хүлээлгэн*******өгсөн*******гарын*******үсэг*******байхгүй.*******Энэ*******нь*******Нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******15*******дугаар*******зүйлийн*******15.5,*******13.7*******дахь*******хэсэгт*******заасныг*******зөрчиж*******байна.*******Учир*******нь*******анхан*******шатны*******баримт*******түүнийг*******зөрчсөн*******бол*******хариуцсан*******ажилтны*******тамга*******тэмдгийг*******дарснаар*******хүчин*******төгөлдөр*******болно*******гэж*******заасан.*******Зөвхөн*******нэг*******компанийн*******падаан*******бичигдсэнийг*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******баримт*******гэж*******үзэхгүй.*******Тэр*******бусад*******санхүүгийн*******баримттай*******уялдах*******ёстой.*******“Т*******х”*******ХХК-ийг*******судлах*******болсон*******шалтгаан*******нь*******бодит*******гүйлгээ*******хийсэн*******бол*******хариуцлагаас*******бултахгүй.*******“Т*******х”*******ХХК-ийн*******борлуулалтын*******орлого*******бодитоор*******байсан*******эсэх*******асуудлыг*******прокурор*******шалгана.*******Татварын*******хяналт*******шалгалт*******нь*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******татвар*******ногдуулалтад*******хийсэн*******шалгалт*******юм.*******Иймд*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хэвээр*******үлдээж*******өгнө*******үү...”*******гэв.

Хариуцагч*******нарын*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Б.Б*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******борлуулалтын*******орлогоос*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварыг*******төсөвт*******төлснөөр*******мөнгө*******төлөгдөөгүй.*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******улсын*******төсөвт*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварыг*******төлсөн*******мөн*******төлсөн*******үнийн*******дүнгээр*******нэхэмжлэгч*******компани*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******хасалтаас*******өөрийн*******төсөвт*******төлөх*******дүнг*******хасч*******тооцох*******боломжтой*******байсан.*******Энэ*******нь*******байхгүй*******учир*******татварын*******улсын*******байцаагч*******нар*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.5*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******анхан*******шатны*******баримт*******байхгүй*******мөн*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвар*******шингэсэн*******бараа*******бүтээгдэхүүн*******худалдаж*******аваагүй*******гэж*******үзэж*******акт*******тогтоосон.*******Улсын*******төсөвт*******төлөх*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвараа*******төлөх*******боломжийг*******“Т*******х”*******ХХК*******нь*******олгосон.*******Бодитоор*******төсөвт*******хохирол*******учруулж*******байгаа*******компани*******нь*******“Н*******в”*******ХХК*******юм.

Гомдол*******гаргагчийн*******тайлбараас*******үзэхэд*******дурдагдаж*******байгаа*******бараа*******материал,*******тоног*******төхөөрөмж,*******таслагч,*******шилэн*******кабел*******зэрэг*******нь*******бодитоор*******барааг*******зарсан*******уу*******гэдгийг*******нотлох*******баримтаар*******нотолсонгүй*******гэж*******үзэж*******байна.*******Иймд*******улсын*******байцаагч*******нарын*******шийтгэлийн*******хуудас*******үндэслэлтэй*******нь*******тогтоогдож*******байна.*******Компани*******нь*******гаалиар*******болон*******дотоодын*******бараа*******ажил*******үйлчилгээ*******нь*******гаалиар*******болон*******дотоодын*******бараа*******ажил*******үйлчилгээгээр*******ч*******бараа*******худалдаж*******аваагүй*******гэдэг*******нь*******тогтоогдож*******байна.*******Иймд*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******хасалт*******хийх*******тухай*******асуудал*******нь*******нэхэмжлэгч*******компанийн*******хувьд*******боломжгүй*******юм.*******Иймд*******байцаагч*******нарын*******шийтгэлийн*******хуудас*******үндэслэлтэй.*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.5,*******Нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******холбогдох*******заалтыг*******зөрчсөн*******байна.*******Иймд*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хэвээр*******үлдээж*******өгнө*******үү...”*******гэв.

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

“Н*******в”*******компанийн*******2014*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******1-ний*******өдрөөс*******2018*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******31-ний*******өдрийг*******дуусталх*******хугацааны*******албан*******татварын*******ногдуулалт,*******төлөлтийн*******байдалд*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******татварын*******улсын*******байцаагч*******П.С,*******Сүхбаатар*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******хяналт*******шалгалтын*******тасгийн*******татварын*******улсын*******байцаагч*******Э.Ц*******нар*******Татварын*******ерөнхий*******газрын*******Татварын*******хяналт*******шалгалт,*******арга*******зүйн*******газрын*******даргын*******баталсан*******удирдамжийн*******дагуу*******шалгалт*******хийж,*******2019*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******0302858*******дугаар*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******906,514,233.80*******төгрөгийн*******зөрчил*******илрүүлж,*******90,651,423.30*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар,*******27,195,427.00*******төгрөгийн*******торгууль,*******16,535,884.70*******төгрөгийн*******алданги,*******нийт*******135,382,735.00*******төгрөгийн*******төлбөр*******ногдуулж,*******арга*******хэмжээ*******авсныг*******гомдол*******гаргагч*******нь*******бүхэлд*******нь*******бус*******зөрчилд*******хамаарах*******хэсгийн*******гуравдахь*******хэсгийг*******эс*******зөвшөөрч*******шүүхэд*******гомдол*******гаргажээ.*******Маргаан*******бүхий*******энэ*******хэсэг*******нь*******гомдол*******гаргагч*******“Н*******в”*******ХХК-ийг*******2016*******онд*******818,181,818.30*******төгрөгийн*******хуурамч*******падаанаар*******худалдан*******авалтын*******хасалт*******хийж,*******төсөвт*******төлөх*******татвараа*******бууруулсан*******зөрчил*******гаргасан*******гэж*******үзсэн*******ба*******81,818,181.80*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар,*******24,545,454.50*******төгрөгийн*******торгууль,*******16,363,636.40*******төгрөгийн*******алданги*******ногдуулсныг*******эс*******зөвшөөрчээ.

Гомдол*******гаргагчийн*******зүгээс*******“*******...“Т*******х”*******ХХК-иас*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвартай*******дүнгээрээ*******900*******сая*******төгрөгийн*******худалдан*******авалт*******хийгээд*******үүнийг*******зарлагын*******падаан,*******төлбөр*******төлсөн*******баримт*******нь*******байхад*******хий*******бичилттэй*******падаанаар*******татварыг*******багасгаж*******төлсөн*******гэж*******үзсэн*******нь*******үндэслэлгүй”*******гэж*******маргасан*******бол*******хариуцагчийн*******зүгээс*******“*******...“Т*******х”*******ХХК*******болон*******“Н*******в”*******ХХК-иудын*******хооронд*******бодитойгоор*******хийгдсэн*******ажил*******гүйлгээ*******байгаагүй,*******үүгээрээ*******татвараас*******зайлсхийсэн *******зөрчилд*******нь*******хариуцлага*******оногдуулсан,*******хууль*******зөрчөөгүй...”*******хэмээн*******тайлбарлаж,*******гомдлын*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******эс*******зөвшөөрч*******мэтгэлцэж*******байна.

Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлийн*******3.1.11-т:*******“гомдол*******гэж*******хуульд*******тусгайлан*******зааснаар*******эрх*******бүхий*******этгээдийн*******шийдвэрийг*******хянуулахаар*******захиргааны*******хэргийн*******шүүхэд*******гаргасан*******өргөдөл*******...”,*******мөн*******хуулийн*******112*******дугаар*******зүйлд:*******тусгай*******журмаар*******шийдвэрлэх*******маргаан,*******112.4-т:*******“дараах*******төрлийн*******маргааныг*******анхан*******шатны*******шүүх*******30*******хоногийн*******дотор*******шийдвэрлэнэ”,*******112.4.3-т:*******“хуульд*******тусгайлан*******заасан*******гомдлоор*******үүсэх*******хэрэг,*******маргаан”,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******2.1*******дүгээр*******зүйлийн*******2-т:*******“Захиргааны*******хэргийн*******шүүх*******энэ*******хуулийн*******1.8*******дугаар*******зүйлийн*******6.7,*******6.12,*******...*******6.16,*******...6.27*******дахь*******заалтад*******заасан*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтны*******шийтгэл*******оногдуулсан*******шийдвэрт*******гаргасан*******оролцогчийн*******гомдол,*******прокурорын*******дүгнэлтээр*******зөрчил*******хянан*******шийдвэрлэнэ”,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.8*******дугаар*******зүйлийн*******6.12-т:*******“татварын*******улсын*******байцаагч*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******7.5*******дугаар*******зүйл,*******...*******11.7*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******2,*******3*******дахь*******хэсэг,*******11.19,*******11.24*******дүгээр*******зүйл,*******16.4*******дүгээр*******зүйлд*******заасан*******зөрчил”,*******мөн*******хуулийн*******7.6*******дугаар*******зүйлийн*******2-т:*******“оролцогч*******энэ*******хуулийн*******1.8*******дугаар*******зүйлийн*******6.7,*******6.10,*******...*******6.12,*******...*******6.27*******дахь*******заалтад*******заасан*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтны*******шийтгэл*******оногдуулсан*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрвөл*******Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуульд*******заасан*******журмаар*******гомдол*******гаргаж*******шийдвэрлүүлнэ”*******гэхчлэн*******холбогдох*******хуулиудад*******зохицуулж*******өгчээ.

Хариуцагч*******эрх*******бүхий*******татварын*******улсын*******байцаагч*******нар*******нь*******Зөрчлийн*******тухай*******хуульд*******зааснаар*******хууль,*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөн,*******хуульд*******шийтгэл*******оногдуулахаар*******заасан*******үйлдэл,*******эс*******үйлдэхүйг*******харьяаллын*******дагуу*******хянаж,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******дагуу*******зөрчил*******шалгах*******ажиллагаа,*******тэр*******дундаа*******хялбаршуулсан*******журмаар*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагаа*******явуулж*******нотлох*******баримт*******цуглуулж,*******бэхжүүлэх*******улмаар*******шийтгэл*******оногдуулах*******эсэх*******талаар*******шийдвэр*******гаргах*******бүрэн*******эрхтэй*******байна.

Энэ*******утгаараа,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.8*******дугаар*******зүйлийн*******6.12-т*******заасны*******дагуу*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааг*******харьяаллын*******дагуу*******гүйцэтгэх,*******мөн*******хуулийн*******3.5*******дугаар*******зүйлийн*******1.2-т*******зааснаар*******холбогдогч,*******түүний*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийг*******тогтоох,*******мөн*******хуулийн*******4.8*******дугаар*******зүйлд*******зааснаар*******зөрчил*******гарсан*******байдлыг*******тодруулахаар*******холбогдогчоос*******мэдүүлэг*******авах,*******мөн*******хуулийн*******4.13*******дугаар*******зүйлд*******зааснаар*******тэмдэглэл*******үйлдэх,*******мөн*******хуулийн*******6.6*******дугаар*******зүйлийн*******1.2-т*******зааснаар*******зөрчлийн*******хэргийг*******хялбаршуулсан*******журмаар*******шалган*******шийдвэрлэх*******зэргээр*******гүйцэтгэхдээ*******хариуцагч*******татварын*******улсын*******байцаагч*******нар*******нь*******хууль*******зөрчөөгүй,*******гомдлын*******шаардлагыг*******хангах*******үндэслэлгүй*******байна*******гэж*******шүүх*******дүгнэж,*******энэ*******байдал*******нь*******25*******дугаартай*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******хялбаршуулсан*******журмаар*******шийдвэрлэсэн*******зөрчлийн*******материал*******түүнд*******авагдсан*******баримтуудаар*******тогтоогдож*******байна.

Тодруулбал,*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.4*******дүгээр*******зүйлийн*******3-д:*******“Зөрчилд*******тооцох,*******зөрчил*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдэд*******оногдуулах*******шийтгэл,*******албадлагын*******арга*******хэмжээний*******төрөл,*******хэмжээг*******тухайн*******зөрчил*******үйлдэх*******үед*******дагаж*******мөрдөж*******байсан*******хуулийн*******дагуу*******шийдвэрлэнэ”*******гэж*******заасны*******дагуу*******зөрчил*******үйлдэгдсэн*******2016*******онд*******хуулийн*******хүчин*******төгөлдөр*******мөрдөгдөж*******байсан*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.1:*******“Хувь*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийн*******албан*******татвар*******суутган*******төлөгчөөр*******бүртгүүлснээс*******хойших*******хугацаанд*******энэ*******хуулийн*******7,*******8,*******11*******дүгээр*******зүйлд*******заасны*******дагуу*******төлсөн*******доор*******дурдсан*******албан*******татварыг*******түүний*******төсөвт*******төлөх*******албан*******татвараас*******хасч*******тооцно”,*******14.1.1:*******“Монгол*******Улсын*******нутаг*******дэвсгэрт*******үйлдвэрлэл,*******үйлчилгээний*******зориулалтаар*******худалдан*******авсан*******бараа,*******ажил,*******үйлчилгээнд*******төлсөн”*******гэж*******зааснаар*******нэхэмжлэгч*******“Н*******в”*******ХХК*******нь*******татвар*******төлөгч*******“Т*******х”*******ХХК-иас*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******19-ний*******өдрөөс*******мөн*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******30-ны*******өдрийн*******хооронд*******нийт*******900,100,472.00*******төгрөгийн*******“...*******шилэн*******кабель,*******хард*******диск,*******өнгөт*******принтер,*******сервер,*******канон,*******комьпютер,*******лаптоп,*******антен,*******батарей,*******утасны*******аппарат*******...”*******гэх*******мэтчилэн*******тоног*******төхөөрөмжийн*******худалдан*******авалтыг*******оны*******эцэст*******дотоодын*******зах*******зээлээс*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татвартай*******үнийн*******дүнгээр*******худалдан*******авсан*******хэмээн*******тайлагнасан*******байна.*******Гэхдээ*******“Т*******х”*******ХХК-ийн*******материалын*******зарлагын*******баримт*******нь*******хүлээлгэн*******өгсөн*******эд*******хариуцагч,*******шалгасан*******нягтлан*******бодогчийн*******гарын*******үсэг*******байхгүй,*******уг*******компани*******2016*******онд*******импортоор*******болон*******дотоодын*******зах*******зээлээс*******худалдан*******авсан*******бараа*******материал*******байхгүй*******болох*******нь*******татварын*******албанд*******ирүүлсэн*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тайлангаар,*******зөрчлийн*******хэргийн*******материалд*******авагдсан*******тооцоо,*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******ногдуулалт,*******төлөлтийг*******баталгаажуулсан*******акт,*******хариуцагчийн*******тайлбар,*******шүүхээс*******цуглуулсан*******баримт*******болох*******Гаалийн*******ерөнхий*******газрын*******2020*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******01-2/1683*******албан*******тоот,*******Хан-Уул*******дүүргийн*******Татварын*******хэлтсийн*******2020*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******3/765*******албан*******тоот*******зэргээр*******нотлогдож,*******бодитойгоор*******худалдан*******авалт*******хийгдээгүй*******зөрчил*******нь*******тогтоогдож*******байна.

Үүгээрээ*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.3-т:*******“Албан*******татвар*******суутган*******төлөгч*******хоорондын*******бараа*******борлуулсан,*******...*******тухай*******бүрд*******төлбөрийн*******баримт*******олгох*******бөгөөд*******уг*******баримтуудыг*******дангаар,*******эсхүл*******хамтатган*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан*******үйлдэнэ”,*******мөн*******хууль,*******зүйлийн*******14.4-т:*******“Албан*******татвар*******суутган*******төлөгч*******хоорондын*******бараа,*******...*******борлуулалтыг*******баталгаажуулсан*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падааныг*******үндэслэн*******албан*******татварын*******хасалтыг*******хийнэ”,*******14.5-д:*******“Албан*******татвар*******суутган*******төлөгч*******нь*******бэлтгэн*******нийлүүлэгчид*******албан*******татвар*******төлсөн*******нь*******нэхэмжлэл,*******нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******падаан,*******нягтлан*******бодох*******бүртгэлийн*******бусад*******баримтад*******тусгагдаагүй*******бол*******уг*******албан*******татварыг*******хасаж*******тооцохгүй”*******гэж*******заасныг*******зөрчсөн,*******зөрчил*******үйлдэгдсэн*******онд*******хүчин*******төгөлдөр*******үйлчилж*******байсан,*******Татварын*******ерөнхий*******хуулийн*******74*******дүгээр*******зүйлийн *******74.1-д*******“...*******татварын*******улсын*******байцаагч*******татварыг*******нөхөн*******төлүүлж,*******нөхөн*******төлүүлэх*******татварын*******30*******хувьтай*******тэнцэх*******хэмжээний*******торгууль*******ногдуулна”,*******74.1.4-д*******“...татварын*******тайланд*******багасгаж*******тусгах...”,*******гэж*******заасныг*******үндэслэн*******эрх*******бүхий*******улсын*******байцаагч*******нараас*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******11.19*******дүгээр*******зүйлийн*******1.1-д*******“...татварын*******тайланд*******тусгахгүй*******орхигдуулсан”,*******1.2-д*******“...*******татварын*******тайланд*******багасгаж*******тусгасан”, *******4-д*******“...*******татварыг*******төлөөгүй*******бол*******...*******30*******хувьтай*******тэнцэх*******хэмжээний*******төгрөгөөр*******торгоно”*******гэж*******зааснаар*******холбогдогч*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******818,181,818.30*******төгрөгийн*******зөрчилд*******нийт*******122,727,271.00*******төгрөгийн*******нөхөн*******татвар,*******торгууль,*******алдангийг*******маргаан*******бүхий*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******оногдуулсан*******нь*******үндэслэлтэй,*******гомдол*******гаргагчийн*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхлыг*******хөндөөгүй*******байна.

Шүүх,*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтан*******/татварын*******улсын*******байцаагч/*******зөрчлийн*******хэрэг*******бүртгэлтийн*******ажиллагааг*******хуульд*******заасны*******дагуу*******явуулсан,*******үүгээрээ*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.2*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******хууль*******ёсны*******зарчмыг,*******1.3*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******шударга*******ёсны*******зарчмыг*******хангаж*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******арга*******хэмжээ*******авсан,*******гомдлын*******шаардлагыг*******хангах*******үндэслэлгүй*******байна*******гэж*******дүгнэлээ.

Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******106*******дугаар*******зүйлийн*******106.1,*******106.3,*******106.3.14,*******107*******дугаар*******зүйлийн*******107.5,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******2.1*******дүгээр*******зүйлийн*******2-т*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь.

         *******1.*******Татварын*******ерөнхий*******хуулийн*******/2017*******оны*******7*******дугаар*******сарын*******01-ний*******өдрөөс*******өмнө*******үйлчилж*******байсан/ *******74*******дүгээр*******зүйлийн*******74.1*******дэх*******хэсгийн*******74.1.4,*******Нэмэгдсэн*******өртгийн*******албан*******татварын*******тухай*******хуулийн*******/2015*******оны/*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.3,*******14.5,******* Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.2*******дугаар*******зүйлийн*******2,*******1.3*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******11.19*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.1,*******2-т*******заасныг*******тус*******тус*******баримтлан*******гомдол*******гаргагч*******“Н*******в”*******ХХК-ийн*******“...*******татварын*******улсын*******байцаагч*******нарын*******2019*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******0302858*******дугаар*******шийтгэлийн*******хуудасны*******3*******дахь*******хэсгийг*******хүчингүй*******болгуулах*******тухай”*******гомдлын*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгосугай.

         *******2.*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******48*******дугаар*******зүйлийн*******48.1,*******48.3-д*******заасныг*******баримтлан*******гомдол*******гаргагчаас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******70200*******төгрөгийг*******төсвийн*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.

         *******Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******108*******дугаар*******зүйлийн*******108.2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүхийн*******шийдвэр*******нь*******танилцуулан*******сонсгосноор*******хүчин*******төгөлдөр*******болох*******ба*******мөн*******хуулийн*******зүйлийн*******113*******дугаар*******зүйлийн*******113.2-д*******зааснаар*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******таван*******хоногийн*******дотор*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ                                *******У.Б