Шүүх | Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Өлзийн Уянга |
Хэргийн индекс | 181/2017/01000/и |
Дугаар | 181/ШШ2017/02431 |
Огноо | 2017-09-29 |
Маргааны төрөл | Ажлаас үндэслэлгүй халагдсан, |
Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2017 оны 09 сарын 29 өдөр
Дугаар 181/ШШ2017/02431
2017*******оны*******09*******сарын*******27*******өдөр ******* Дугаар******* 181/ШШ2017/02393 ******* ******* Улаанбаатар*******хот
МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС
Сүхбаатар*******дүүргийн*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Ө.Уянга*******даргалж,*******шүүгч*******Б.Ууганбаяр,*******С.Энхбаяр*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******хийсэн*******хуралдаанаар,*******
Нэхэмжлэгч: П*******Д*******/РД:*******/,
Нэхэмжлэгч: *******Л*******Л*******/РД:*******/*******нарын*******нэхэмжлэлтэй, *******
Хариуцагч:*******АС*******ХМХ*******/РД/-д*******холбогдох, *******
Нэр*******төр,*******алдар*******хүнд*******гутаагдсаныг*******сэргээлгэх,*******гутаасан*******мэдээ*******тараасан*******хэлбэрээр*******няцаалт*******хийлгэх,*******уучлалт*******гуйсан*******мэдээлэл*******гаргахыг*******даалгах*******буюу*******эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******арилгуулах*******тухай*******нэхэмжлэлтэй*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв.*******
Шүүх*******хуралдаанд:*******нэхэмжлэгч*******П.Д,*******Л.Л,*******нэхэмжлэгч*******нарын*******өмгөөлөгч*******З.Сүхбаатар,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Н.Ууганбаяр,*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Б.Жаргалсүрэн*******нар*******оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:
Нэхэмжлэгч*******нарын*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******болон*******тэдгээрийн*******өмгөөлөгчийн*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбарт:
Нэг.Монгол*******Улсын*******иргэн*******П.Д,*******Л.Л*******нарыг*******“А*******С”-ы*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******4-ний*******өдрийн*******040/2387/*******дугаарт*******“Хувьсгалыг*******хэн*******ч*******өмчилж*******чадахгүй,*******өмчилдөг*******ч*******юм*******биш”*******гэсэн*******гарчигтай*******Н.Б*******болон*******Б.Х хоёрын*******хооронд*******хийгдсэн*******ярилцлагыг*******нийтлэхдээ*******огт*******үндэслэлгүй*******гүтгэсэн*******мэдээллийг*******хэвлэн*******олон*******нийтэд*******түгээсэн*******байна.
Энэхүү*******илт*******худал*******мэдээллийг*******оруулсан*******ярилцлага*******нь*******1990*******оны*******3*******дугаар*******сард*******намын*******төв*******хорооны*******нарийн*******бичгийн*******дарга,*******Улс*******төрийн*******товчооны*******гишүүн*******байсан*******П.Д,*******Улаанбаатар*******хотын*******Намын*******хорооны*******нэгдүгээр*******нарийн*******бичгийн*******дарга,*******Улс*******төрийн*******товчооны*******орлогч*******байсан*******Л.Л*******нарын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******гутаасан*******байхын*******зэрэгцээ*******ямар*******ч*******үндэслэлгүй*******ярилцлагаар*******иргэн*******П.Д,*******Л.Л*******хоёрын*******Монгол*******Улсын*******төлөө*******чин*******шударга,*******үнэн*******ч*******хоёргүй*******сэтгэлээр*******зүтгэж,*******олон*******жилийн*******нөр*******их*******хөдөлмөрөөрөө*******бий*******болгосон*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******гутааж*******сэтгэл*******санаа,*******эрүүл*******мэндэд*******нөлөөлсөн*******гэм*******хор*******учруулаад*******зогсохгүй*******тэдний*******үр*******хүүхэд,*******ач,*******зээ*******нарын*******ажил*******хөдөлмөр,*******амьдралд*******хүртэл*******муугаар*******нөлөөлөх*******хор*******уршигтай*******ноцтой*******гүтгэлэг*******болж*******байна.
Иргэний*******нэр*******төр*******гэдэг*******бол*******иргэний*******зан*******суртахуун,*******ёс*******зүй,*******ажил*******үйлс,*******мэргэжлийн*******шинжийн*******талаарх*******эерэг*******үнэлгээ*******байдаг*******бөгөөд*******алдар*******хүнд*******нь*******нэр*******төртэй*******салшгүй*******холбоотой*******нийгмийн*******өмнө*******хүлээсэн*******үүргээ*******биелүүлсэн*******байдал,*******нийгэм*******ард*******түмэнд*******хөдөлмөрийнхөө*******үр*******шимээр*******хүртэх*******хүртээл,*******тухайн*******цаг*******үед*******бүтээсэн*******хөдөлмөр,*******найз*******нөхөд,*******хамт*******олон,*******нийгэм*******олон*******нийтийн*******зүгээс*******өгч*******байгаа*******үнэлгээнд*******үндэслэсэн*******тухайн*******иргэний*******өөрийнх*******нь*******хувийн*******үнэлэмж*******байдаг.
Тиймээс*******нэхэмжлэгч*******нар*******гүтгэгдсэний*******улмаас*******гэм*******хор*******учирсан*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндээ*******хуульд*******заасан*******журмын*******дагуу*******сэргээлгэх,*******ийнхүү*******гутаагдсанаас*******үүссэн*******эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******арилгуулахаар*******шүүхэд*******хандаж*******байна.
Хоёр.*******А*******С*******энэхүү*******нийтлэл*******нь*******илт*******худал*******гүжирдлэг*******болох*******тухайд
Ярилцлагаар*******илт*******гүжирдсэн*******дараах*******худал*******мэдээлэл,*******гүтгэлгийг*******тараасан*******байна.
А*******С*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******№040/2387/*******дугаарт*******Хувьсгалыг*******хэн*******ч*******өмчилж*******чадахгүй,*******өмчилдөг*******ч*******юм*******биш*******гэсэн*******гарчгийн*******дор:*******“Үнэндээ*******нэг*******талдаа*******МоАХ-ын*******зүгээс*******ухамсарт*******тэмцлийн*******арга*******баримталж,*******тайван*******тэмцэл*******хийнэ*******гэдэгтээ*******хатуу*******зогсч*******байсан.*******Нөгөө*******талдаа*******удирдагчийн*******зүгээс*******уян*******хатан*******аргаар*******бидэнтэй*******харилцаж*******асуудлыг*******шийднэ*******гэж*******байсан*******юм.*******П.Д,*******Л.Л,*******Дэжид*******нарын*******хүн*******энэ*******тэмцлийг*******шууд*******л*******даръя*******гэсэн*******байр*******суурь*******барьж*******байсан*******ч*******Батмөнх*******гуайг*******НАХЯ*******болон*******Цагдаагийн*******дарга*******нь*******дагасан*******байсан*******учраас*******асуудлыг*******тайван*******замаар*******шийдэж*******чадсан*******юм”*******гэж*******ор*******үндэслэлгүй*******худал*******зүйлийг*******зохиож*******гүтгэн*******бичжээ.
Дээр*******дурдсан*******тухайн*******цаг*******үеийн*******нөхцөл*******байдалд*******“...*******энэ*******тэмцлийг*******шууд*******л*******дарья”*******гэсэн*******үгний*******утга,*******хэрэглээ*******нь*******улс*******төрийн*******тэмцэл*******хийж*******байгаа*******иргэдийн*******эсрэг*******цэргийн*******хүч*******хэрэглэх*******улмаар*******хүний*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******эрх,*******эрх*******чөлөөнд*******шууд*******халдах*******тухай*******санааг*******илэрхийлсэн*******ор*******үндэсгүй*******гүтгэлэг*******байна.
Гурав.*******Учруулсан*******эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******хариуцуулах*******тухайд
Эл*******нийтлэл*******нь*******Иргэний*******болон*******Улс*******төрийн*******эрхийн*******тухай*******олон*******улсын*******Пакт*******/Монгол*******Улс*******1974*******онд*******нэгдэн*******орсон/-ын*******19*******дүгээр*******зүйлийн*******19.3*******дахь*******хэсгийн*******а,*******Монгол*******Улсын*******Үндсэн*******хуулийн*******16*******дугаар*******зүйлийн*******13*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******хүний*******халдашгүй*******эрх*******болох*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******бүдүүлэг*******санаатай*******үйлдлээр*******зөрчиж,*******Монгол*******Улсын*******иргэн*******П.Д,*******Л.Л*******нарын*******сэтгэл*******санааг*******хүнд*******цочролд*******орууллаа.
Одоо*******нэхэмжлэгч*******нар*******шөнө*******нойргүйдэж*******үр*******хүүхэд,*******ач,*******зээ*******нартаа*******ийм*******зүйл*******болоогүй*******талаар*******тайлбарлах,*******бусдад*******энэ*******худал*******шүү,*******гүтгэлэг*******байгаа*******юм*******гэдгийг*******яаж*******ойлгуулах*******талаар*******үргэлж*******бодох*******болсон.*******Ийм*******байдлаар*******нэхэмжлэгч*******нарт*******гэм*******хор*******учирсаар*******байгаа*******тул*******учруулсан*******гэм*******хорыг*******“А*******С*******газар”*******хариуцан*******арилгах*******ёстой*******гэж*******үзэж*******байна.
Монгол*******Улсын*******Хэвлэл*******мэдээллийн*******эрх*******чөлөөний*******тухай*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлд*******3.1-д*******“Хэвлэл*******мэдээллийн*******хэрэгсэл*******нь*******өөрийн*******нийтэлж,*******нэвтрүүлж*******байгаа*******зүйлийнхээ*******төлөө*******хариуцлага*******хүлээнэ...”*******гэж*******заасны*******дагуу*******А*******С*******газрыг*******хариуцагчаар*******татаж,*******Иргэний*******хуулийн*******21*******дүгээр*******зүйлийн*******21.2-т*******“Иргэний*******нэр,*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүндийг*******гутаасан*******мэдээ*******тараасан*******этгээд*******түүнийхээ*******үнэн*******зөвийг*******нотолж*******чадахгүй*******бол*******эрх*******нь*******зөрчигдсөн*******этгээдийн*******шаардлагаар*******уг*******мэдээг*******тараасан*******хэлбэр,*******хэрэгсэл,*******эсхүл*******өөр*******хэлбэр,*******хэрэгслээр*******няцаах*******үүрэг*******хүлээнэ”,*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1-д*******“Бусдын*******эрх,*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүнд,*******эд*******хөрөнгөд*******хууль*******бусаар*******санаатай*******буюу*******болгоомжгүй*******үйлдэл*******/эс*******үйлдэхүй/-ээр*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээд*******уг*******гэм*******хорыг*******хариуцан*******арилгах*******үүрэгтэй”*******гэж*******заасны*******дагуу*******хариуцагчид*******өөрийн*******сонины*******гүтгэлгийг*******нийтэлсэн*******нүүрэнд*******гүтгэлэгт*******няцаалтыг*******хэвлэсэн*******нүүр,*******хэмжээ,*******тоогоор*******хэвлэн*******нийтлүүлэх,*******уучлал*******гуйсан*******мэдээлэл*******гаргахыг*******үүрэг*******болгож*******өгнө*******үү*******гэв.
Хариуцагчийн*******шүүхэд*******гаргасан*******болон*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбарт:
А*******С*******дээрх*******нийтлэлийг*******нийтлэсэн*******нь*******үнэн.*******Тухайн*******ярилцлагад*******1990*******онд*******болсон*******Ардчилсан*******хувьсгалын*******үйл*******явдлыг*******хөндсөн*******бөгөөд*******амьд*******гэрч*******болох*******ярилцлагын*******эзэн*******Б.Х*******өөрийн*******биеэр*******гарах*******үр*******дүнг*******хариуцна*******гэсэн*******тул*******хамтарч*******хариуцах*******ёстой.
Нийтлэл*******гарах*******үед*******би*******сонины*******ерөнхий*******эрхлэгчийн*******орлогч*******байсан*******бөгөөд*******манайх*******МоАХ-нд*******хүсэлт*******тавьж,*******тухайн*******үеийн*******байдлыг*******мэдэх*******амьд*******гэрч**************аас*******ярилцлага*******авахаар*******болсон.*******Манай*******сонин*******шууд*******телевизийн*******зарчмаар*******өнөөдөр*******ярилцлага*******аваад*******маргааш*******нь*******олон*******нийтэд*******түгээдэг*******тул*******нийтлэлийн*******үнэн*******зөвийг*******хариуцах*******үндэслэлгүй.
Нийтлэлийг*******хэвлэх*******үедээ*******Б.Хын*******ярилцлагад*******дурдсан*******хүмүүсээс*******тодруулга*******аваагүй*******ч*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******ирсний*******дараа*******би*******нэхэмжлэгч*******нараас*******тодруулга*******авахыг*******хүссэн,*******гэвч*******надтай*******харьцахгүй*******гэсэн*******байгаа.
Манай*******сонин*******өнөөдөр*******үйл*******ажиллагаа*******явуулахгүй,*******эрхлэгч*******маань*******амаржсаны*******амралттай*******байгаа*******тул*******би*******тухайн*******үед*******эрхлэгчийг*******орлож*******байсан*******гэх*******үндэслэлээр*******өнөөдөр*******энд*******ирсэн.*******Нэхэмжлэлийг*******бид*******шууд*******зөвшөөрөх*******боломжгүй*******байна,*******хэрэв*******Б.Х*******өөрөө*******хариуцлагаа*******хүлээж,*******нэр*******төр*******гутааснаа*******хүлээн*******зөвшөөрвөл*******бид*******няцаасан*******нийтлэл*******гаргахад*******болохгүй*******зүйлгүй*******гэв.
Шүүх*******нэхэмжлэгчээс*******шаардлагаа*******нотлох*******зорилгоор*******шүүхэд*******гаргасан*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******44*******дүгээр*******зүйлийн*******44.2,*******44.4-т*******заасан*******шаардлага*******хангасан*******нотлох*******баримтуудыг*******тухайн*******хэрэгт*******хамааралтай,*******ач*******холбогдолтой,*******эргэлзээгүй*******талаас*******нь*******хянаад
ҮНДЭСЛЭХ*******нь:
Нэхэмжлэгч*******П.Д,*******Л.Л*******нар*******нь*******хариуцагч*******АС*******ХМХ-д*******холбогдуулан*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд*******гутаагдсаныг*******сэргээлгэх,*******гутаасан*******мэдээ*******тараасан*******хэлбэрээр*******няцаалт*******хийлгэх,*******уучлалт*******гуйсан*******мэдээлэл*******гаргахыг*******даалгах*******шаардлага*******бүхий*******нэхэмжлэлийг*******гаргажээ.
Хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******зөвшөөрөхгүй*******гэж*******маргасан*******байна.
*******Шүүх*******дараах*******үндэслэлээр*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангаж*******шийдвэрлэх*******үндэслэлтэй*******байна.
“А*******С”-ы*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******№040/2387/*******дугаарт*******“Хувьсгалыг*******хэн*******ч*******өмчилж*******чадахгүй,*******өмчилдөг*******ч*******юм*******биш”*******гэх*******гарчиг*******бүхий*******Б.Хын*******ярилцлага*******нийтлэгдсэн*******байна.
Нэхэмжлэгч*******нар*******уг*******нийтлэл*******/түрүүч*******нь*******I*******нүүрт*******хэсэг/-ийн*******“...Нийслэлийн*******захиргааны*******байрны*******хооронд*******бас*******том*******хашаанд*******дотоодын*******цэргийн*******анги*******нэгтгэлийг*******татчихсан.*******Цахилгаан*******станц*******гэх*******мэт*******онцгой*******объектод*******байсан*******Дотоодын*******цэргүүдийг*******татаад*******өндөржүүлсэн*******бэлэн*******байдал*******зарлачихсан.*******Төв*******цэнгэлдэх*******хүрээлэнд*******дугуйт*******танкууд*******оруулаад*******жагсаачихсан*******байсан*******гэдэг.*******Цэрэг,*******цагдаагийн*******дээд*******сургуулийн*******сонсогчдыг*******хүртэл*******бэлэн*******байдалд*******оруулж,*******сахилгын*******арга*******хэмжээтэй*******байсан*******цэрэг,*******цагдаагийнханд*******цолыг*******эргүүлж*******олгоод*******“одоо*******эх*******орныхоо*******даалгаврыг*******биелүүл”*******гэхэд*******хөдлөхөд*******бэлэн*******байсан*******гэдэг*******юм.*******Үнэндээ*******нэг*******талдаа*******МоАХ-ын*******зүгээс*******ухамсарт*******тэмцлийн*******арга*******баримталж,*******тайван*******тэмцэл*******хийнэ*******гэдэгтээ*******хатуу*******зогсч*******байсан*******юм.*******Нөгөө*******талдаа*******удирдагчийн*******зүгээс*******уян*******хатан*******аргаар*******бидэнтэй*******харилцаж*******асуудлыг*******шийднэ*******гэж*******байсан*******юм.*******П.Д,*******Л.Л,*******Дэжид*******нарын*******хүн*******энэ*******тэмцлийг*******шууд*******л*******даръя*******гэсэн*******байр*******суурь*******барьж*******байсан*******ч*******Батмөнх*******гуайг*******НАХЯ*******болон*******Цагдаагийн*******дарга*******нь*******дагасан*******байсан*******учраас*******асуудлыг*******тайван*******замаар*******шийдэж*******чадсан*******юм”*******гэсэн*******хэсэг*******нь*******биднийг*******“...улс*******төрийн*******тэмцэл*******хийж*******байгаа*******иргэдийн*******эсрэг*******цэргийн*******хүч*******хэрэглэх,*******улмаар*******тэдний*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******хуулиар*******олгогдсон*******эрх*******чөлөөнд*******шууд*******халдах*******санаа*******зорилгыг*******агуулж*******байсан”*******мэт*******ойлголтыг*******олон*******нийтэд*******төрүүлсэн*******нь*******бодит*******байдалд*******нийцээгүй,*******энэ*******нь*******бидний*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******гутаасан*******гэж*******үзсэн*******байна.
Иргэний*******нэр*******төр*******нь*******тухайн*******хүний*******зан*******суртахуун,*******ёс*******зүй,*******ажил*******үйлс,*******мэргэжлийн*******шинжийн*******талаар*******бусдаас*******өгч*******буй*******эерэг*******үнэлгээ*******бөгөөд*******нэр*******төртэй*******байх*******явдал*******нь*******хүний*******төрсөн*******цагаас*******эхлэн*******зөвхөн*******өөрт*******байх*******салшгүй*******чанар*******бүхий*******заяамал*******эрх,*******харин*******бусдаас*******өгсөн*******энэ*******үнэлгээнд*******үндэслэн*******өөртөө*******өгсөн*******тухайн*******хүний*******үнэмлэмж*******нь*******алдар*******хүнд*******болдог.
Тэгвэл*******өөрийн*******сонгосон*******зам,*******туулж*******ирсэн*******амьдрал,*******түүнийхээ*******явцад*******хийж*******бүтээсэн*******зүйлийнхээ*******төлөө*******бусдаас*******олж*******авсан*******үнэ*******цэнэ*******болох*******нэр*******төр,*******үүний*******үндсэн*******дээр*******өөртөө*******бий*******болгосон*******тэр*******үнэлэмж*******болох*******алдар*******хүндийг*******тэр*******хэвээр*******нь*******хадгалж*******үлдээх,*******үлдэх*******нь*******иргэн*******бүрт*******байх*******зүй*******ёсны,*******салгаж*******үл*******болох*******Үндсэн*******хуулиар*******хамгаалагдсан*******эрх*******бөгөөд*******иргэн*******энэхүү*******эрхээ*******аливаа*******халдлагаас*******хамгаалах,*******зөрчигдсөн*******гэж*******үзвэл*******сэргээлгэхээр*******шаардах*******эрхтэй*******байна.
Нөгөө*******талаар*******иргэн*******бүр*******төрөл*******бүрийн*******мэдээлэл*******болон*******үзэл*******санааг*******улсын******* хил*******хязгаарыг*******үл*******харгалзан*******амаар,*******бичгээр*******эсхүл*******хэвлэлийн*******буюу*******уран*******сайхны*******аргаар*******эсхүл*******өөрийн*******сонгосон*******бусад*******аргаар*******эрж*******хайх,*******хүлээн*******авах,*******түгээх*******байдлаар*******санаа*******бодлоо*******чөлөөтэй*******илэрхийлэх[1],*******хэвлэн*******нийтлэх*******эрхтэй*******бөгөөд*******энэхүү*******эрхээ*******эдлэхийн*******зэрэгцээ*******шударга,*******хүнлэг*******ёсыг*******эрхэмлэн*******хүний*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхлыг*******хүндэтгэх[2]*******үндсэн*******/онцгой/*******үүргийг*******хүлээнэ.
Хэвлэл*******мэдээллийн*******хэрэгслийн*******тухайд*******хэвлэн*******нийтлэх*******эрх*******чөлөө*******нь*******дээрхийн*******адил*******хуулиар*******баталгаажсан*******байх*******бөгөөд*******бусдын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхлыг*******хүндэтгэх*******тухай*******иргэний*******хүлээх*******үүрэг*******түүнд*******хамаарахын*******зэрэгцээ*******өөрийн*******нийтэлж,*******нэвтрүүлж*******байгаа*******зүйлийнхээ*******төлөө*******гуравдагч*******этгээдийн*******өмнөөс*******мөн*******давхар*******хариуцлага*******хүлээдэг[3]*******онцлогтой.
Тэгэхээр*******аливаа*******мэдээ,*******мэдээлэл,*******ярилцлагыг*******нийтэлж,*******нэвтрүүлэхдээ*******хэвлэл*******мэдээллийн*******хэрэгсэл*******нь*******түүний*******агуулгын*******бодит*******үнэнд*******нийцсэн*******байдлыг*******шалгаж,*******нягталсны*******үндсэн*******дээр*******бусдын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндэд*******халдаагүй,*******эсхүл*******бодит*******байдалд*******нийцсэн*******тохиолдолд*******олон*******нийтэд*******түгээх*******ажиллагааг*******хийх*******нь*******хуульд*******нийцэх*******бөгөөд*******энэ*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******бол*******үүнээс*******үүдэх*******хариуцлагыг*******хүлээх*******нь*******хуулиар*******олгосон*******үүрэг*******нь*******болно.
Энэ*******үүднээсээ*******АС*******ХМХ*******нь**************тай*******хийсэн*******ярилцлага*******болох*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******“Хувьсгалыг*******хэн*******ч*******өмчилж*******чадахгүй,*******өмчилдөг*******ч*******юм*******биш”*******гэх*******гарчиг*******бүхий*******нийтлэлийнхээ*******бодит*******үнэнд*******нийцсэн*******байдлыг*******нотлох*******үүрэгтэй*******бөгөөд*******хэрэв*******бодит*******үнэнд*******нийцээгүй*******нийтлэл*******хэвлэсэн*******бол*******үүний*******улмаас*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд*******нь*******гутаагдсан*******иргэний*******шаардлагаар*******эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******хариуцан*******арилгах*******үүрэгтэй.
“...Үнэндээ*******нэг*******талдаа*******МоАХ-ын*******зүгээс*******ухамсарт*******тэмцлийн*******арга*******баримталж,*******тайван*******тэмцэл*******хийнэ*******гэдэгтээ*******хатуу*******зогсч*******байсан*******юм.*******Нөгөө*******талдаа*******удирдагчийн*******зүгээс*******уян*******хатан*******аргаар*******бидэнтэй*******харилцаж*******асуудлыг*******шийднэ*******гэж*******байсан*******юм.*******П.Д,*******Л,*******Дэжид*******нарын*******хүн*******энэ*******тэмцлийг*******шууд*******л*******даръя*******гэсэн*******байр*******суурь*******барьж*******байсан*******ч*******Батмөнх*******гуайг*******НАХЯ*******болон*******Цагдаагийн*******дарга*******нь*******дагасан*******байсан*******учраас*******асуудлыг*******тайван*******замаар*******шийдэж*******чадсан*******юм”*******гэсэн*******тодотголтой*******нийтлэл*******нь*******өмнө*******дурдсан*******хэсэгтэйгээ*******нийлж,*******нэхэмжлэгч*******П.Д,*******Л.Л*******нарыг*******“...улс*******төрийн*******тэмцэл*******хийж*******байгаа*******иргэдийн*******эсрэг*******цэргийн*******хүч*******хэрэглэх,*******улмаар*******тэдний*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******хуулиар*******олгогдсон*******эрх*******чөлөөнд*******шууд*******халдах*******санаа*******зорилгыг*******агуулж*******байсан*******ч*******энэ*******санаа*******зорилго*******нь*******хэрэгжиж*******чадаагүй”*******гэх,*******өөрөөр*******хэлбэл,*******иргэдийн*******тэмцлийг*******тэдний*******амь,*******нас*******эрүүл*******мэнд*******хохирч*******болох*******нөхцөл*******байдлыг*******үл*******тоон*******цэргийн*******хүч*******хэрэглэж,*******хууль*******бусаар*******дарах*******гэсэн*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтнуудын*******санаа*******зорилго*******тэднээс*******үл*******хамаарах*******шалтгаанаар*******хэрэгжээгүй*******мэт*******ойлголтыг*******уншигч*******олон*******нийтэд*******шууд*******төрүүлжээ.
Гэтэл*******тухайн*******цаг*******хугацаанд*******буюу*******1990*******оны*******3*******дугаар*******сард*******МАХН-ын*******Төв*******хорооны*******нарийн*******бичгийн*******даргын*******албыг*******хашиж*******байсан*******нэхэмжлэгч*******П.Д,*******Улаанбаатар*******хотын*******Намын*******хорооны*******нэгдүгээр*******нарийн*******бичгийн*******дарга,*******товчооны*******гишүүний*******албыг*******хашиж*******байсан*******нэхэмжлэгч*******Л.Л*******нар*******нь*******“...тэмцлийг*******шууд*******л*******даръя*******гэсэн*******байр*******суурь*******барьж*******байсан”-ыг*******нотлосон*******баримт*******хэрэгт*******авагдаагүй,*******Улаанбаатар*******хотын*******Намын*******хорооны*******товчооны*******хурлын*******1990*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******протоколоор*******үүнээс*******өөр*******нөхцөл*******байдалтай*******байсан*******нь*******тогтоогдож*******үгүйсгэгдсэн*******байх*******тул*******нийтлэсэн*******мэдээ,*******мэдээлийнхээ*******бодит*******үнэнд*******нийцсэн*******байдлыг*******хариуцагч*******баримтаар*******нотлож*******чадаагүй*******гэж*******үзнэ.
Нэгэнт*******хэрэгт*******авагдсан*******баримтаар*******нийтлэлд*******дурдсан*******нөхцөл*******байдал*******бодит*******байдалд*******нийцсэн*******болох*******нь*******тогтоогдоогүй*******тул*******шүүх*******АС*******ХМХ*******нь*******П.Д,*******Л.Л*******нарын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******гутаасан*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй.
Иймд*******шүүх*******П.Д,*******Л.Л*******нарын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүндийг*******сэргээж,*******Иргэний*******хуулийн*******21*******дүгээр*******зүйлийн*******21.2-т*******“Иргэний*******нэр,*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүндийг*******гутаасан*******мэдээ*******тараасан*******этгээд*******түүнийхээ*******үнэн*******зөвийг*******нотолж*******чадахгүй*******бол*******эрх*******нь*******зөрчигдсөн*******этгээдийн*******шаардлагаар*******уг*******мэдээг*******тараасан*******хэлбэр,*******хэрэгсэл,*******эсхүл*******өөр*******хэлбэр,*******хэрэгслээр*******няцаах*******үүрэг*******хүлээнэ”,*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1-т*******“Бусдын*******эрх,*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүнд,*******эд*******хөрөнгөд*******хууль*******бусаар*******санаатай*******буюу*******болгоомжгүй*******үйлдэл*******/эс*******үйлдэхүй/-ээр*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээд*******уг*******гэм*******хорыг*******хариуцан*******арилгах*******үүрэгтэй”,*******511*******дүгээр*******зүйлийн*******511.1-т*******“Бусдын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүндийг*******гутаасан*******мэдээ*******тараасан*******этгээд*******түүнийгээ*******бодит*******байдалд*******нийцэж*******байгааг*******нотолж*******чадахгүй*******бол*******эд*******хөрөнгийн*******хохирол*******арилгасныг*******үл*******харгалзан,*******эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******мөнгөн*******болон*******бусад*******хэлбэрээр*******арилгах*******үүрэг*******хүлээнэ”*******гэж*******тус*******тус*******заасны*******дагуу*******өөрийн*******тараасан*******мэдээнийхээ*******үнэн*******зөвийг*******нотолж*******чадаагүй*******хариуцагчаар*******учирсан*******гэм*******хорыг*******арилгуулах*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шийдвэрлэв.
Иргэний*******хуулийн*******511*******дүгээр*******зүйлийн*******511.2-т*******“Эдийн*******бус*******гэм*******хорыг*******арилгах*******хэмжээг*******мэдээ*******тараасан*******арга*******хэрэгсэл,*******тарсан*******хүрээ,*******хохирогчийн*******сэтгэл*******санаанд*******учирсан*******үр*******дагавар*******зэргийг*******харгалзан*******нэхэмжлэгчийн*******шаардлагын*******хүрээнд*******мөнгөөр*******тооцож*******тогтоох*******бөгөөд*******мэдээ*******тараасан*******уг*******хэлбэр*******болон*******бусад*******аргаар*******няцаалт*******хийхийг*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээдэд*******үүрэг*******болгоно”*******гэж*******заасан*******тул*******мэдээ*******тараасан*******хэлбэр,*******хэрэгслээр*******буюу*******сониноор*******дамжуулан*******уучлал*******гуйх,*******няцаалт*******хийхийг*******АС*******ХМХ-д*******даалгав.
Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.1*******дэх*******хэсэг,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлүүдийг*******удирдлага*******болгон
ТОГТООХ*******нь:
1.*******Иргэний*******хуулийн*******21*******дүгээр*******зүйлийн*******21.2,*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******511*******дүгээр*******зүйлийн*******511.1,*******511.2,*******Хэвлэл*******мэдээллийн*******эрх*******чөлөөний*******тухай*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлийн*******3.1-т*******заасныг*******тус*******тус*******баримтлан“А*******С”-ы*******2016*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******№040/2387/*******дугаарт*******нийтлэгдсэн*******“Хувьсгалыг*******хэн*******ч*******өмчилж*******чадахгүй,*******өмчилдөг*******ч*******юм*******биш”*******гэсэн*******гарчиг*******бүхий*******нийтлэлд*******П.Д,*******Л.Л*******нарын*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд*******гутаагдсаныг*******сэргээж,*******уг*******мэдээ*******тараасан*******хэлбэр,*******хэрэгслээр*******буюу*******сониноор*******дамжуулан*******уучлал*******гуйх,*******няцаалт*******хийхийг*******АС*******ХМХ-д*******даалгасугай. *******
2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.2-т*******зааснаар*******нэхэмжлэгч*******нараас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******70,200*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчаас*******70,200*******төгрөгийг*******гаргуулж*******нэхэмжлэгч*******нарт*******хувь*******тэнцүүлэн*******олгосугай.
3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шийдвэр*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******бөгөөд*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцсон*******тал*******нь*******энэхүү*******шийдвэрийг*******7*******хоногийн*******дараа*******гардаж*******авах*******үүрэгтэй,*******хэрэв*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрвөл*******ийнхүү*******шийдвэрийг*******гардаж*******авсан*******өдрөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Нийслэлийн*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатнышүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******дурьдсугай.
ДАРГАЛАГЧ ******* *******Ө.УЯНГА
*******ШҮҮГЧИД ******* *******Б.УУГАНБАЯР
******* *******С.ЭНХБАЯР
[1]*******Иргэний*******болон*******улс*******төрийн*******эрхийн*******тухай*******олон*******улсын*******пакт*******/Ерөнхий*******Ассамблейн*******1966*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******16-ны*******2200А(XXI)*******тоот*******тогтоолоор*******баталж,*******1976*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******23-ны*******өдөр*******хүчин*******төгөлдөр*******болсон/
[2]*******Монгол*******Улсын*******Үндсэн*******хуулийн*******17*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******2*******дахь*******заалт
[3]*******Хэвлэл*******мэдээллийн*******эрх*******чөлөөний*******тухай*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлийн*******3.1