ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Õ.Èäýð äàðãàëæ,

           Óëñûí ÿëëàã÷: Б.Мөнх-Од,

Íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà: Г.Ууганзаяа,

            Ø¿¿ãäýã÷ Ш.А түүний ºì㺺ëºã÷ Ш.Амарбаяр íàðûã îðîëöóóëàí тус шүүхийн танхимд нээлттэй õèéñýí õóðàëäààíààð,

 

Сүхбаатар ä¿¿ðãèéí ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 дэх хэсэгт çààñíààð ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí Боржигон îâîãò Шижирбаатарын Ад õîëáîãäîõ ýð¿¿ãèéí 201725020759 äóãààðòàé õýðãèéã 2017 îíû 09 ä¿ãýýð ñàðûí 04-ний ºäºð хүлээн авч õÿíàí õýëýëöýâ.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

 

Õолбогдсон хэргийн талаар /яллах дүгнэлтэд áè÷èãäñýíýýð/:

Ø¿¿ãäýã÷ Ш.А íü 2017 îíû 03 äóãààð ñàðûí 15-íаас 16-нд шилжих øºíº Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí 8 äóãààð õîðîîíû íóòàã äýâñãýðò áàéðëàõ “Кибэр” зочид буудлын гадна хохирогч Б.Мдыг зодож, эрүүл мэндэд нь õүндэвтэр  хохирол санаатай  ó÷ðóóëñàí ãýìò õýðýãò õîëáîãäæýý.

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

 

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ÿëëàõ, ºì㺺ëºõ òàëààñ øèíæëýí ñóäëóóëñàí áîëîí õýðýãò õóóëüä çààñàí ¿íäýñëýë æóðìûí äàãóó öóãëàðñàí äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã òàë á¿ðýýñ íü á¿ðýí, áîäèòîé øèíæëýí ñóäëàâ. ¯¿íä:

 

Ø¿¿ãäýã÷ Ш.А ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ìýä¿¿ëýõäýý: “…Мөрдөн байцаалтын шатанд бүгдийг үнэн мэдүүлсэн. Нэмж мэдүүлэх зүйлгүй. Гэм буруугаа ойлгож байна. Ийм зүйл болно гэж бодоогүй. Намайг уучлаарай гэж хохирогчид хэлмээр байнà.” ãýâ.

 

Õîõèðîã÷ Б.Мд мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “…би  жолоочид хэлээд тэгвэл чамайг хүргэж өгье гээд хөдлөөрэй гэхэд жолоочийг зогс гээд тэр жолоочтой маргалдсан. Тэгсэн чинь жолооч би чамаас мөнгө авахгүй чи зүгээр буу гэтэл А шууд буугаад миний сууж байсан хаалгыг онгойлгоод намайг үсдэж буулгасан. Тэгэхэд такси шууд хөдлөөд явсан. Тэгээд би орох гэтэл намайг шууд заамдаж авчихаад явуулахгүй байгаад байхаар нь би орох гээд эсэргүүцэхэд намайг шууд хавсарч унагаагаад цүнхнээс эргүүлээд татсан. Энэ үед миний хөл маш эвгүй болоод зүүн хөл шагай хэсгээр даагдахаа больсон. Тэгээд би чи болиочээ хөл эвгүй болгочихлоо авраарай туслаарай гээд уйлсан. Тэгээд А  намайг чирээд чи битгий жүжиглээд бай бос гээд байсан. Тэгсэнээ би ер нь явлаа гээд явсан. Тэгээд удалгүй эргэж ирээд би ер нь чамайг ахад чинь хүлээлгэж өгнө гээд миний цүнхийг булааж аваад орсон. Тэгээд удалгүй манай Гансүх ахыг дагуулаад гарч ирсэн. Тэгэхээр нь би ахыгаа харангуутаа Сүхээ ахаа наадах чинь намайг зодчихлоо гээд хэлсэн. Тэгэхэд манай ах намайг өргөх гээд болохгүй болохоор нь Аыг өргө гээд тэр хоёр намайг өргөж оруулсан…” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õõ-14/,

 

Гэрч С.Отгонцэцэгийн “…А гэнэт Мдыг үсдээд үснээс нь зулгаагаад тэнд зогсож байсан такси руу чирээд суулгаад хөдөлчихсөн. Тэгэхээр нь бид хоёр юу болж байнаа гэж бодоод ер нь буудал руу явъя гээд араас нь такси бариад зочид буудал дээр очиход Мдын ах Сүхээ байсан. Сүхээ ахаас Мдыг ирээгүй юу ирээгүйшдээ гээд тэгээд бид хоёр Мдыг хүлээгээд байж байсан. Тэгж байтал нэлээд удаж байгаад А Мдын цүнхийг барьчихсан орж ирээд Сүхээ ахыг Мд үүдэнд орж чадахгүй байна яаж оруулах уу гэсэн тэгтэл Сүхээ ах хаана байна гэхэд гадаа байна  гээд тэр хоёр суганаас нь сугадаад оруулж ирээд 1 дугаарын өрөө рүү оруулсан. Тэр үед Мдын зүүн хөл нь шагайд, шилбэ доогуур хэсгээрээ гулжигнаад байсан ба Мд халуу оргиод өвдөөд байна гээд уйлаад түүний хувцас шороо тоос болчихсон үс нь сэгсийчихсэн байсан.” …” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õõ-18/,

 

Гэрч Г.Гансүхийн: “…Би Аы хамт гарсан тэгэхэд А шатаар бууж байхдаа цүнхийг нь надад өгөөд би ингээд явлаа та Мдыг авчих гэхээр нь би үгүй ээ чи байж бай юу ч гэсэн хоёулаа цуг гаръя гээд би яасныг нь мэдэх гээд зочид буудлын үүднээс 30 гаруй метрийн зайд газар хөлөө жийчихсэн орилоод сууж байснаа намайг харангуутаа А руу заагаад ахаа наад залуу чинь намайг зодоод ийм болгочихлоо, би босч чадахгүй байна, миний хөл эвгүй болчихлоо гэж хэлсэн. Тэгсэн А шууд  явах гээд байхаар нь чи наад хүнээ оруулж өгөөд яв гээд хоёр талаас нь Мдыг сугадаад зочид буудал руу оруулаад 1 номерын өрөөнд оруулсан. Тэгчихээд би тэр Аыг явуулахгүй гээд хаалгаа түгжээд цагдаа дуудсан…” ãýõ ìýä¿¿ëýã      /õõ-21/,

 

 

Гэрч Д.Мөнхсайханы “…Мд энэ залуу намайг таксинаас буулгаад газарт унагаагаад дэвссэн гэж хэлж байсан. Тэгсэн чинь нөгөө залуу нь агсараад надруу дайраад тэр хавиар байсан хүмүүс рүү дайраад тэгээд бас гарч явах гээд байсан…” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õõ-22/,

 

Ø¿¿õ ýìíýëãèéí ¿çëýã õèéñýí àêò ¹3893 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтэд: “Б.Мдын биед баруун шилбэний хавчаар ясны далд хугарал, мултрал, тархи доргилт, зүүн хөлийн тавхай, шагай орчмын зөөлөн эдийн няцрал, зүүн нүдний дотор булангийн зулгаралт бүхий гэмтлүүд тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ.  Дээрхи баруун шилбэний хавчаар ясны далд хугарал, мултрал, гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.3.1-т зааснаар эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хүндэвтэр зэрэгт хамаарна. Цаашид гэмтэл нь хөдөлмөрийн ерөнхий чадварыг тогтонги алдагдуулахгүй ” ãýсэн дүгнэлт /õõ-27/,

 

Õîõèðîã÷ Á.̺íãºíñóâäûí ø¿¿õýä èð¿¿ëñýí õîõèðëûí áàðèìòóóä, õîõèðîë òºëáºðèéã õ¿ëýýí àâñàí òàëààð ãàðãàñàí õ¿ñýëò /õõ-126-129/,

 

Ø¿¿ãäýã÷ Ш.Аы èðãýíèé ¿íýìëýõíèé ëàâëàãàà, îðøèí ñóóãàà õàÿãèéí òîäîðõîéëîëò, óðüä ÿë øèéòãýãäñýí ýñýõèéã øàëãàõ õóóäàñ, “Ãðàíä íüþ ëàíä” ÕÕÊ-èéí òîäîðõîéëîëò, хувийн байдлын тодруулсан баримтууд /õõ-39-42/ çýðýã íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëàâ.

 

Ø¿¿õ äýýðõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã õýðýãò õàìààðàëòàé, õóóëü ¸ñíû, à÷ õîëáîãäîëòîé, ¿íýí çºâ ãýæ ¿çñýí áîëíî. Ó÷èð íü ø¿¿ãäýã÷ íü ãýìò õýðýã ¿éëäñýíýý õ¿ëýýñýí, õîõèðîã÷, ãýð÷ íàð äýýðõ áîëñîí ¿éë ÿâäëûã àäèë áºãººä áèå áèåýñýý õàðààò áóñààð ìýä¿¿ëñýí, õîõèðîã÷èéí ýð¿¿ë ìýíäýä ó÷èðñàí õîõèðëûã ø¿¿õ ýìíýëãèéí ä¿ãíýëòýýð òîãòîîñîí áàéíà.

 

Äýýðõ áàéäëààð ø¿¿ãäýã÷ ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóó òîãòîîãäñîí ó÷èð ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãà õ¿ëýýëãýõ õóóëü ç¿éí ¿íäýñëýëòýé байна.

 

Ø¿¿ãäýã÷ íü õîõèðîã÷ Мдад ó÷ðóóëñàí õîõèðëûã òºëñºí болох нь хохирогч Б.Мдын тус шүүхэд ирүүлсэн “...хохирол төлбөрийг тооцохдоо хавтаст хэрэгт байгаа болон бусад баримтуудыг нэгтгэн тооцож нийт хохиролд 4.000.000 төгрөгийг төлөхөөр тооцоо нийлсэн бөгөөд …Б.Мд миний бие энэхүү хохирол төлбөрөө авсан тул гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй болно” ãýñýí õ¿ñýëòýýð íîòëîãäîæ áàéõ áà ø¿¿ãäýã÷ Ø.Àìàðñàéõàíä ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãûã õ¿ëýýëãýõýä õºíãºð¿¿ëýõ íºõöºë áàéäàë áîëñíîîñ ãàäíà õîõèðîã÷èä òºëºõ òºëáºðã¿é ãýæ ¿çýõ ¿íäýñëýë áîëîâ.

 

Õàðèí ø¿¿ãäýã÷èä ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãûã õ¿ëýýëãýõýä õ¿íäð¿¿ëýõ íºõöºë áàéäàë òîãòîîãäñîíã¿é.

 

 Ш¿¿ãäýã÷ Ш.Ад Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí áºãººä óã õýðýã нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогдож байх тул Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шүүх үзлээ.

 

Ìîíãîë óëñûí Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Á îâîãò Ø-ûí À-ûã хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулсан áóþó Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí ãýìò õýðýã ¿éëäñýí гэм буруутайд тооцсугай  

 2. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð Ø.Àìàðñàéõàíûã 450 /äºðâºí çóóí òàâü/ íýãæ áóþó 450.000 /äºðâºí зуун òàâèí ìÿíãа/ òºãðºãººð òîðãîõ ÿëаар øèéòãýñ¿ãýé.

             3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñýãò çààñíààð Ø.Àìàðñàéõàí íь 450 /äºðâºí çóóí òàâèí/ íýãæ áóþó 450.000 /äºðâºí зуун òàâèí ìÿíãа/ òºãðºãººð òîðãîõ ÿëûã 1 /íýã/ жилийн äîòîð òºëºõèéã тогтоосугаé.    

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дóгààр зүйлийн 5 äàõü õýñýãò çààñíààð Ø.Àìàðñàéõàí íü оногдуулсан òîðãîõ ÿëûã шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол ø¿¿õ áèåëýãäýýã¿é òîðãîõ ÿëûí àðâàí òàâàí íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé òºãðºãèéã íýã õîíîãîîð òîîöîæ хорих ялаар солихыг дурдсугай. 

            5. Энэ хэрэгт ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäñàí ç¿éëã¿é, битүүмжлэн ирсэн хөрөнгөгүй, Ø.Àìàðñàéõàí íü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, áóñäàä òºëºõ òºëáºðã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

            6. Øèéòãýõ òîãòîîë íü òàíèëöóóëàí ñîíñãîñíîîð õ¿÷èíòýé áîëîõ áà äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷ñýí òîõèîëäîëä òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿ëæ, òîãòîîë õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë Ø.Àìàðñàéõàíä урьд авсан хувийн баталгаа авах таслан ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

            7. Шүүхийн шийдвэрт äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõ á¿õèé ýòãýýä шийдвэрийг гардан авснаас хойш, эсхүл Эрүүгийн хэрэг хянан  шийдвэрлэх  тухай  хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцлийг Íèéñëýëèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä ãàðãàõ ýðõòýéã äóðäñóãàé.

            8. Äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä ãîìäîë ãàðãàñàí ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿ëæ, òîãòîîë õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë Ø.Àìàðñàéõàíä óðüä àâñàí õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

                                   

 

 

                        ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                     Õ.ÈÄÝÐ