Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2018 оны 02 сарын 12 өдөр

Дугаар 543

 

 

2018 оны 02 сарын 12 өдөр

   Дугаар 101/ШШ2018/00543

Улаанбаатар хот

 

                                                        МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС       

 

Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Н.Сарангүн даргалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч:................ тоотод оршин суух, А.Эын /РД: ........../ нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: .........................холбогдох,

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаалыг хүчингүйд тооцож, урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинг шүүхийн шийдвэр гарах хүртэл хугацаагаар гаргуулах, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтрүүдэд бичилт хийлгэх шаардлага бүхий нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч А.Э,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ш.Алтангадас,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Энхтүвшин,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Э.Мягмарнаран нар оролцов.

 

                                          ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч А.Э шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа:

А.Э миний бие Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн гүйцэтгэх захирлын 2005 оны 10 дугаар сарын 19-ний өдрийн 04 тоот тушаалаар Улиастай салбарын нярав, тооцооны нягтлан бодогчийн ажилд томилогдон ажиллаж байгаад 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаалаар ажлаасаа үндэслэлгүй халагдсан.

Дээрхи 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаал нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.2, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, 40.1.5 дахь хэсгийг тус тус үндэслэсэн ба миний хувьд ажиллаж байх хугацаандаа сахилгын зөрчил болон хөдөлмөрийн гэрээнд тусгайлан заасан ноцтой зөрчлийг гаргаж байгаагүй, ажил олгогчийн итгэлийг алдахуйц буруутай үйл ажиллагаа хийгээгүй.

Өөрөөр хэлбэл Хөдөлмөрийн тухай хуулийг зөрчсөн, дээрх зохицуулалтад дурдсан үйл явдал болоогүй. Гэтэл хөдөлмөрийн гэрээний 7 дугаар зүйлд заасан ноцтой зөрчил гэх үйлдлийг гаргасан гэж үзэж дээрх заалтыг баримталж байгаа нь ойлгомжгүй байна.

Учир нь сахилгын зөрчил тус тусдаа тогтоогдсон байх, ажил олгогчид эд хөрөнгийн хохирол учруулах, бизнесийн нэр хүндийг гутаах зэргээр түүний эрх, ашиг сонирхолд нөлөөлхүйц сөрөг үр дагаврыг гаргасан байх зэрэг дээрх хэм хэмжээг хэрэглэх урьдчилсан нөхцлүүдээс нэгийг ч гаргаагүй.

Иймд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны ..... тоот тушаалыг хүчингүйд тооцож, урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоож, ажилгүй байсан хугацааны цалинг шүүхийн шийдвэр гарах өдрийг хүртэл хугацаагаар гаргуулж, нийгмийн даатгал болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтрүүдэд бичилт хийхийг даалгаж өгнө үү гэв.

 

Хариуцагч Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Энхтүвшин шүүхэд гаргасан болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

А.Эын нэхэмжлэлтэй Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд холбогдох иргэний хэрэгт хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр оролцож байна.

А.Э нь 2016 оны 1 дүгээр сарын 5-ны өдөр тус сангийн гүйцэтгэх захирлын А/01 тоот тушаалаар эд хөрөнгийн тооллогын комиссын гишүүнээр ажилласан ба трактор 1116 ширхэг байх ёстойгоос комиссын тайланд 1100 ширхэг гэж тоолон 16 ширхэг трактор дутсан зөрчил гарсан.

Сангийн гүйцэтгэх захирлын 2016 оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдрийн А/17 тоот тушаалаар тооллогын комисс байгуулагдан ажиллаж, 2016 оны 10 дугаар сарын 17-ны өдрийн А/27 дугаар тушаалаар ажлын хэсэг байгуулагдан 2013 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн “Дотоод хяналт шалгалтын комисс”-ын дүгнэлт гарсан.

Тус дүгнэлтэнд 2016 оны 10 дугаар сарын үлдэгдэл нийт 73 ширхэг бага оврын трактор үлдсэн байхаас 61 ширхэг тоологдож, 12 ширхэг дутсан, мөн барааны борлуулалт хариуцсан нягтлан бодогч А.Э нь хариуцсан үүрэгт ажилдаа хайхрамжгүй хандаж, урьдчилгаа төлбөр хийлгэлгүй, гэрээ байгуулалгүй олгосон байж болзошгүй, эсвэл улсын хөрөнгийг санаатайгаар шамшигдуулсан дутаасан зэрэг зөрчлийг дахин давтан үйлдэж байгууллагад ихээхэн хэмжээний хохирол учруулсан тул хариуцлага тооцож, тухайн үйлдлийг нь хуулийн байгууллагаар шалгуулах нь зүйтэй гэж үзсэн байна.

Дутагдсан трактор нь Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдын 2012 оны А/08 тоот “Техник, тоног төхөөрөмжийн үнэ, худалдах нөхцлийг батлах тухай” тушаалаар 1 ширхэг нь 5.000.000 төгрөгөөр тогтоож, борлуулалт хийх байсан ба дутагдсан 12 ширхэг трактор нь улсад нийт 60.000.000 төгрөгийн хохирол учруулж байгаа болно.

Мөн сангийн үйлдвэрлэлийн баазын хашаанд байгаа үлдэгдэл 61 трактор нь тоногдсон бөгөөд ажиллах нөхцөл алдагдсан, хэвийн ажиллагааг хангаж угсрахад шаардагдах сэлбэг, тоног төхөөрөмжүүдийг “Шинэ ундрах булаг трейдинг” ХХК-тай АҮ/2016/80 тоот гэрээ байгуулан 2016 оны 10 дугаар сарын 14-ний өдрийн тус гэрээг дүгнэсэн актын дагуу сангийн зардлаар 7.000.000 төгрөгөөр худалдан авсан ба цаашид дахин нэмэгдэж сэлбэг хэрэгсэл дутагдсаар байна.

А.Э нь 2014 оноос сангийн үндсэн бараа материал хариуцсан нягтлан бодогчийн үүрэгт ажлыг чөлөөлөгдөх хүртэл хугацаанд хийж байсан, удаа дараа дутагдсан бараа материалын зөрчлийн талаар ямар нэгэн ажил хийгээгүй, улсад учруулсан хохирол шийдэгдээгүй байна.

Мөн иргэн аж ахуйн нэгжүүдэд олгосон трактор, бараа материалын зээлийн эргэн төлөлт хангалтгүй, улсын сангийн хугацаа хэтэрсэн өр төлбөрийн хэмжээ өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгаа нь хариуцан ажиллаж байгаа нягтлан бодогчийн ажлын хариуцлагагүй байдал бөгөөд ноцтой зөрчил болно.

Дутагдсан трактор, тоногдсон сэлбэг хэрэгслийг хариуцан ажиллаж байсан А.Эын ноцтой зөрчлийн тухай 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн захирлын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэн ажлаас халж хууль хяналтын байгууллагад шилжүүлэх тухай байгууллагын хамтын шийдвэр гарсан.

Мөн тус дутагдсан трактор, сэлбэг хэрэгсэлтэй холбогдох үйл баримтыг эрүүгийн цагдаагийн газар өгч шалгуулсан ба харъяаллын дагуу Хан-Уул дүүрэг дэх цагдаагийн 1 дүгээр хэлтэст шилжүүлсэн, тус хэлтэс нь гомдол мэдээллийг шалгаж байгаа. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

         ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч А.Э нь Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаалыг хүчингүйд тооцож, урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинг шүүхийн шийдвэр гарах хүртэл хугацаагаар гаргуулах, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтрүүдэд бичилт хийлгэх шаардлагыг шүүхэд гаргажээ. 

 

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн .....  тоот “Ажлаас чөлөөлөх тухай“ тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.2, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, 40.1.5, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн дүрмийн 22 дугаар зүйл, мөн сангийн хөдөлмөрийн дотоод журмын 10 дугаар зүйлийн 10.1.8, ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 7 дугаар зүйлийн 7.2.3, 2016 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн Захирлын зөвлөлийн хурлын шийдвэрийг үндэслэн тооцооны нягтлан бодогч А.Эыг мөн өдрөөс үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн байна.

/ХХ-ийн 5 дугаар тал/

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 129 дүгээр зүйлийн 129.2-д “Ажилтан ажлаас буруу халсан буюу өөр ажилд буруу шилжүүлсэн тухай гомдлоо ажил олгогчийн шийдвэрийг хүлээн авсан өдрөөс хойш нэг сарын дотор шүүхэд гаргана” гэж заажээ.

А.Э түүнийг ажлаас нь чөлөөлсөн дээрх тушаалыг гардан авч 2016 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдөр  шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан ба тэрээр хуульд заасан хугацааг хэтрүүлээгүй байна.

/ХХ-ийн 1-2, 17 дугаар тал/

 

А.Эыг Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн Гүйцэтгэх захирлын 2005 оны 10 дугаар сарын 19-ний өдрийн 04 тоот тушаалаар мөн сангийн Улиастай салбарын няраваар томилсон ч түүний 000086215 дугаартай нийгмийн даатгалын дэвтэрт “Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн Улиастай салбарын нягтлан бодогчоор томилов” гэсэн байх бөгөөд тэрээр тооцооны нягтлан бодогчоор ажиллаж байсан нь ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, ажлын байрны тодорхойлолт зэрэг баримтуудаар тогтоогдлоо.

 /ХХ-ийн 4, 7-9, 10-15 дугаар тал/

 

Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн “Хөдөлмөрийн дотоод журам”-ын 10 дугаар зүйлийн 10.1.8-д “Хөдөлмөрийн сахилгын ноцтой зөрчил гэдэгт ажлын байранд болон ажлын цагаар, ажил үүргээ гүйцэтгэх явцад согтууруулах ундаа хэрэглэсэн, ажилдаа согтуу ирсэн, хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр удаа дараа ажлын цагийг баримтлаагүй, 3 буюу түүнээс дээш өдөр ажил тасалсан, сангийн үйл ажиллагааг санаатайгаар мушгин гуйвуулсан мэдээлэл тараасан, эд материалын болон бусад хохирол учруулсан, байгууллагын эд хөрөнгө, техник хэрэгсэл, санхүүгийн болон мэдээллийн эх үүсвэрийг хувийн зорилгоор ашигласан, байгууллагын нэр хүнд, эрх ашигт харшлах алдаа гаргасан, албан үүрэгтэйгээ холбогдуулан хээл хахууль авсан тохиолдлуудыг хамааруулж үзнэ” гэжээ.

 /ХХ-ийн 140 дүгээр тал/

 

Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн Гүйцэтгэх захирлын тооцооны нягтлан бодогч А.Этай 2015 оны 01 дүгээр сарын 30-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 7 дугаар зүйлийн 7.2.3-т “хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4 дэх хэсэгт “...ноцтой зөрчил...” гэж дараах зөрчлийг ойлгоно.

 Үүнд: Ажилтан хөдөлмөрийн гэрээгээр болон сангийн Хөдөлмөрийн дотоод журамд заасан үүргээ бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн биелүүлээгүйгээс сахилгын шийтгэлийг 2 ба түүнээс дээш удаа хүлээсэн бол,

хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр 3 ба түүнээс дээш өдрийн хугацаагаар ажил тасалсан, эсвэл хуанлийн нэг сарын хугацаанд тасалсан цагийг нэгтгэн бодоход ажлын 3 өдөртэй тэнцэж байвал,

ажлын байранд ажлын болон ажлын бус цагаар согтууруулах ундаа, мансууруулах төрлийн зүйлс хэрэглэсэн, ажлын байранд согтуугаар ирсэн, ажлын байранд бусдыг хэл амаар доромжилж нэр хүндийг гутаах, айлган сүрдүүлэх зэргээр танхайран нийгмийн хэв журам, сангийн үйл ажиллагааг алдагдуулсан,

эрхэлж байгаа ажил үүрэгтэй холбогдуулж шууд удирдах албан тушаалтнаас өгсөн үүрэг даалгаврыг санаатайгаар биелүүлээгүй, эсэргүүцсэн эсвэл гүйцэтгэхээс татгалзсан бол,

шунахайн сэдлээр сангийн болон бусдын эд зүйл, өмч хөрөнгийг үрэгдүүлсэн, ашигласан, хулгайлсны улмаас хохирол учруулсан, энэ үйлдэл нь баримтаар нотлогдсон бол,

сангийн ажлын нэр хүндийг гутаах, нууцыг алдагдуулах, худал мэдээлэх зэргээр түүний эрх ашиг, сонирхол нөлөөлөхөөр үр дагаврыг бий болгосон, хамт олны эв нэгдлийг үймээн бутаргах зохион байгуулалттай арга хэмжээ зохион байгуулсан,

 бусдын нэр хүндийг гутаах зорилгоор гүтгэн гүжирдсэн, бусдыг энэ хэрэгт өдөөн турхирсан,

удирдлагад ямар нэг байдлаар дарамт шахалт үзүүлсэн, энэ үйлдэл нь баримтаар нотлогдож, сан, ажилтны эрх ашиг, нэр хүндэд хохирол учруулсан бол,

ажил гүйцэтгэх чадвараас шалтгаалан, мөн хариуцлага, сонор сэрэмжгүйн улмаас санд хохирол учруулсан бол,

эрх бүхий удирдах албан тушаалтны албан ёсны зөвшөөрөлгүйгээр сангийн эдийн засаг, нэр хүнд, үйл ажиллагаанд хохирол учруулахаар гэрээ хэлцэл байгуулсан нь шунахайн болон хувийн бусад сэдэлттэй болох нь тогтоогдсон бол, албан тушаал эрх мэдлээ хэтрүүлэн хувийн зорилгодоо ашигласан бол” гэжээ.

 /ХХ-ийн 7-9 дүгээр тал/

   

Захирлын зөвлөлийн 2016 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуралдаанаар 2016 оны жилийн эцсийн тооллогын дүнг танилцуулан, эд хөрөнгө хариуцсан ажилтнуудад хариуцлага тооцуулах тухай асуудлыг хэлэлцэн А.Э, Г.Баярмаа, Д.Энхмаа, Б.Оюундарь нарыг ажлаас чөлөөлөх, тоног төхөөрөмжийн үнийг төлүүлэх, хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулахаар шийдвэрлэв гэжээ.

  /ХХ-ийн 114-120 дугаар тал/ 

   

    Мөн сангийн дүрмийн 22 дугаар зүйлд “Сангийн гүйцэтгэх захирал нь сангийн үүрэг, зорилтыг хэрэгжүүлэх ажлыг Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдын өмнө хариуцаж, эрх хэмжээний асуудлаар хууль тогтоомжид нийцүүлэн тушаал гаргана” гэжээ.

 /ХХ-ийн 126 дугаар тал/

 

Тооцооны нягтан бодогчийн ажлын байрны тодорхойлолтод ажлын байрны зорилго нь “ТЭДС-ийн болон ХАА-н БОТ төслийн санхүү бүртгэлийг УСНББОУС, НББОУС-ын дагуу гүйцэтгэж,бүртгэлийн хяналтыг хэрэгжүүлэх, удирдлагыг мэдээллээр хангах” гэжээ.

  /ХХ-ийн 10-12 дугаар тал/

 

Хөдөлмөрийн хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4-т ”ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан, эсхүл хөдөлмөрийн харилцааг шууд зогсоохоор хөдөлмөрийн гэрээнд тухайлан заасан ноцтой зөрчил гаргасан”,

40.1.5-д “Мөнгө болон эд хөрөнгө хариуцсан ажилтан ажил олгогчийн итгэлийг алдсан буруутай үйлдэл, эс үйлдэл, эс үйлдэхүй гаргасан нь тогтоогдсон” бол хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах талаар заасан байна.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4-т заасан ажилтан  хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан гэдэгт хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг хоёр буюу түүнээс дээш удаа гаргасан байхыг ойлгох ба зөрчил бүр тус тусдаа тогтоогдсон байх шаардлагатай боловч тус бүрд нь сахилгын шийтгэл заавал ногдуулсан байхыг шаардахгүй.

Ажилтны гаргасан зөрчил гэдэг нь түүний хөдөлмөрлөх явцдаа хөдөлмөрийн гэрээ болон дотоод журам, мэргэжлийн ажил үүрэгтэй холбоотой дүрэм, журам зэргийг зөрчих, мөн ёс зүйн  алдаа гаргах зэргээр зөрчсөн гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүй байна.

  Мөн хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.5-д заасан ажил олгогчийн итгэлийг алдсан ажилтны гаргасан буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүй нь эрх бүхий байгууллагын шалгалт, мөн ажил олгогчийн дотоодын хяналт шалгалтаар тогтоогдсоныг ойлгоно.

 

Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирал нь А.Эыг ажлаас чөлөөлөх тушаалдаа сангийн хөдөлмөрийн дотоод журам болон хөдөлмөрийн гэрээний “ноцтой зөрчил”-ийн  заалтыг үндэслэсэн байх боловч А.Э нь дотоод журам болон гэрээнд тухайлан заасан ямар ноцтой зөрчлийг гаргасны улмаас ажлаас чөлөөлөгдөх болсон нь тодорхой бус байна.

 

 Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирал нь трактор дутагдсан асуудлыг шалгуулахаар цагдаагийн байгууллагад 2017 оны 4 дүгээр сарын 3-ны өдөр өргөдөл гаргасаны дагуу ... Улсын Ерөнхий прокурорын газрын прокурорын 2017 оны 8 дугаар сарын 7-ны өдрийн тогтоолоор дээрх мэдээлэлд Эрүүгийн хуулийн 17 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.1, 2.2-т зааснаар хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээсэн байна.

 /ХХ-ийн 315-316 дугаар тал/

 

  Уг ажиллагаа А.Эыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн тухай Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн .....  тоот тушаалд дурьдсан үндэслэлд хамаарахгүй.

 

Хариуцагч нь нэхэмжлэгч А.Эыг ажлаас чөлөөлөх болсон үндэслэлээ Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн 2015 оны жилийн эцсийн эд хөрөнгийн тооллогын тайлан, эд хөрөнгийг тоолсон тухай тайлан, 2016 оны жилийн эцсийн эд хөрөнгө, бараа материалын тооллого явуулсан тухай илтгэх хуудас, дотоод хяналт шалгалтын комиссын дүгнэлтээр тус тус тогтоогдсон гэж тайлбарлалаа.

/ХХ-ийн 26-31, 34-36, 38, 41-42 дугаар тал/

 

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Улсын ахлах байцаагчийн 2017 оны 3 дугаар сарын 25-ны өдрийн 13-03/01 тоот актаар Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн 2012-2016 оны санхүү, аж ахуйн үйл ажиллагаанд дотоод аудит хийж тухайн онуудад эд хөрөнгөтэй хамааралтай ажиллаж байсан дарга, нягтлан бодогч, нярав, эд хариуцагч, гэрээний ажилтан нарын нэр, гарсан зөрчил дутагдлыг дурьдан 2012-2016 он хүртэл он дамжин тоологдсон трактор, хадуур тармуур, анжисны тооцоог гаргажээ.

Уг аудитын шалгалтыг тооцооны нягтлан бодогч А.Эыг байлцуулан хийсэн байна.

/ХХ-ийн184-187 дугаар тал/

 

Нэхэмжлэгч А.Эыг ажлаас чөлөөлөх үндэслэл болсон гэх дээр дурьдсан баримтууд нь Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн эд хөрөнгийг тоолсон тооллого, түүнтэй холбоотой баримтууд байх бөгөөд тооллого болон аудитын шалгалтын материалтай танилцаж гарын үсэг зурсан, хариуцаж байсан эд хөрөнгийн талаар тайлбар бичсэн нь тооцооны нягтлан бодогч А.Эыг ноцтой зөрчил гаргасан гэж үзэх үндэслэлгүй, мөн тухайн баримтуудаар дутагдсан гэх эд хөрөнгө нь А.Эын гэм буруутай үйл ажиллагааны улмаас болж дутагдсан гэж үзэх үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

 

  Хариуцагч нь А.Эыг 12 ширхэг трактор дутаан улсад 60,000,000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 61 трактор тоногдсон байсныг ажиллах нөхцөл, хэвийн ажиллагааг хангаж угсрахад шаардагдах сэлбэг, тоног төхөөрөмж худалдан авахад 7,000,000 төгрөг зарцуулсан, дутагдсан бараа материалын зөрчлийн талаар ямар нэгэн ажил хийгээгүй байгууллагад ихээхэн хэмжээний хохирол учруулсан гэх тайлбарыг гарган маргаж байгаа боловч эдгээр нь А.Эын гэм буруутай үйлдэл, үйл ажиллагаанаас болсон нь тогтоогдоогүй болно.

 

            Иймд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаалыг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгч А.Эыг Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн Тооцооны нягтлан бодогчийн ажилд эгүүлэн тогтоож, ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговор хариуцагчаас гаргуулах нь зүйтэй гэж үзэв.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт “энэ хуулийн 36.1.2-т заасны дагуу ажилтныг ажил, албан тушаалд нь эгүүлэн тогтоосон бол түүнд ажилгүй байсан бүх хугацаанд нь урьд авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх олговор, хэрэв бага цалинтай ажил хийж байсан бол зөрүүтэй тэнцэх олговрыг олгоно” гэжээ

 

Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2005 оны 55 дугаар тушаалаар батлагдсан “Дундаж цалин хөлс тодорхойлох журам”-ын дагуу тооцож А.Эын ажиллаж байсан үеийн буюу сүүлийн 3 сарын цалингийн нийлбэр 3,366,033  төгрөгийг 3 сард тооцоход сарын дундаж цалин нь 1,122,011 төгрөг, сарын дундаж цалинг ажлын 22 хоногт тооцоход өдөрт дундаж цалин нь 51,000 төгрөг байна.

3.366.033/3 сар=1.122.011  төгрөг /1сарын цалин/

1.122.011 төгрөг/22 хоног=51.000 төгрөг /1 өдрийн цалин/

 

А.Э нь 2016 оны 11 дүгээр сарын 25-ны өдрөөс 2018 оны 2 дүгээр сарын 12-ны өдрийг дуустал хугацаанд 15.759.088 төгрөгийн цалин авах байсан байна.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2-т зааснаар ажил олгогч болон ажилтан нь нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалд заавал даатгуулж, хуульд заасан хувь хэмжээгээр сар бүр нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх үүрэгтэй тул ажил олгогч нь А.Эд ажилгүй байсан хугацааны дундаж цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 15.759.088 төгрөг олгохдоо нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг хасч тооцох, мөн нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг хариуцагч Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд даалган шийдвэрлэх нь зүйтэй.

Монгол улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.2-т зааснаар Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн захирлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ..... тоот тушаалыг хүчингүйд тооцож, нэхэмжлэгч Аюурзанын Эыг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн тооцооны нягтлан бодогчийн ажилд эгүүлэн тогтоосугай.

2. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1-т зааснаар А.Эын ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 15.759.088 төгрөгийг хариуцагч Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангаас гаргуулан нэхэмжлэгч А.Эд олгосугай.

3. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2-т зааснаар нэхэмжлэгч А.Эын болон хариуцагчийн төлбөл зохих нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нийгмийн даатгалын тухай хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутгаж нийгмийн даатгалын байгууллагын төвлөрсөн харилцах дансанд шилжүүлэн, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд үүрэг болгосугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлйин 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5-д зааснаар дээрхи нэхэмжлэл улсын тэмдэгтийн хураамж төлөхөөс чөлөөлөгддөг болохыг дурдаж, хариуцагч Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангаас 236.745 төгрөг гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.

          5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг танилцуулан сонсгож, 7 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурьдсугай.

 

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                    Н.САРАНГҮН