МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Архангай аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ч.Жаргалан даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: А.Э-ийн нэхэмжлэлтэй 

Хариуцагч: Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын... дугаар багт байрлах У ХХК болон хариуцагч У ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга нарт холбогдох

Компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн 03, 2018 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн 07 дугаар тогтоолууд болон захирлын 2017 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн б/49 дүгээр тушаалыг тус тус хүчингүй болгуулж, тоолуурын инженерийн ажилд эгүүлэн тогтоолгох тухай иргэний хэргийг хэлэлцэв.

  Шүүх хуралдаанд: 

Нэхэмжлэгч А.Э,

  Хариуцагч У ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С.П, 

  У ХХК-ийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.У, 

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ш.Ганзориг нар оролцов.

                                                             

                                                           ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч А.Э шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: А.Э миний бие 2014 оны 11 сарын 03-ны өдөр Ус суваг ашиглалтын Орон нутгийн өмчит “У” ХХК-д тоолуурын инженерээр ажилд орсон. Орон нутгийн өмчит У ХХК-ийн захиралтай хөдөлмөрийн байнгын гэрээ байгуулан ажиллаж байсан. Гэтэл 2017 оны 06 сарын 30-ны өдөр Орон нутгийн өмчит У ХХК-н захирлын б/49 тоот тушаалаар ажлаас халсан. Ажиллах хугацаандаа би ямар нэгэн зөрчил дутагдал гаргаж байгаагүй. Намайг ажлаас халахдаа Орон нутгийн өмчит У ХХК-ийн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 сарын 17-ны өдрийн 03, 2017 оны 06 сарын 05-ны өдрийн 07 тоот тогтоолуудыг үндэслэсэн бөгөөд уг тогтоолууд  нь Монгол улсын хууль тогтоомжуудыг зөрчиж намайг ажлаас үндэслэлгүй халсан. Иймд 

1.Орон нутгийн өмчит У ХХК-ийн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн 03, 2017 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн 07 тоот тогтоолуудыг хүчингүй болгох,

2. Намайг ажлаас үндэслэлгүй халсан тул орон нутгийн өмчит У ХХК-ний захирлын 2017 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн б/49 тоот тушаалыг хүчингүй болгож, У ХХК-д тоолуурын инжерэрээр ажилд эгүүлэн тогтоож өгнө үү гэжээ. 

Хариуцагч У ХХК шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа: ... У компанийн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн хурлаар тус компанийн орон тоог 71 байхаар урьд оноос бууруулан, шинэчлэн баталсан. Энэхүү орон тоог цөөрүүлэхдээ инженерүүдийг цөөрүүлэх чиглэл өгсөн юм. Энэ тогтоолын дагуу захирлын тушаал гаргаж, бутцээ баталсан. Шинэчлэн баталсан бүтцээр тоолуурын инженерийн орон тоо хасагдсан учир А.Э-д 1 сарын өмнө буюу 2017 оны 05 дугаар сарын 30-нд ажлаас чөлөөлөх болсныг мэдэгдэж, мэдэгдэл өгсөн. Өөрөө мэдэгдлийг гардаж авсан. Мөн А.Э-ыг ажлаас чөлөөлөхдөө Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 42.1 дэх заалтуудыг удирдах зөвлөлийн тогтоолын хамт үндэслэл болгосон. Иймд У ХХК-ийн захирлын б/49 дүгээр тушаалыг хууль ёсны бөгөөд үндэслэлтэй гэж үзнэ. Мөн орон нутгийн өмчит У ХХК-ийн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 03, 07 дугаар тогтоолууд нь удирдах зөвлөлийн эрхийн хүрээнд гарсан. Хууль зөрчөөгүй. Эдгээрт үндэслэн А.Э-ын нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гэсэн тайлбарыг гаргаж байна гэжээ. 

Хариуцагч У ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд гаргасан тайлбартаа: А.Э-ын нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийн хариуцагч У ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч хуульч, өмгөөлөгч С.П би шүүхээс нэхэмжлэгчийн хүсэлтийн дагуу гаргуулж нотлох баримт, нэхэмжлэлийн шаардлагатай холбогдуулан дараах тайлбарыг гаргаж байна. Үүнд У ХХК-ийн захирлын гаргасан тайлбарыг дэмжиж байгаа болно гэжээ. 

Нэхэмжлэгч А.Э шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Намайг ажлаас халсан үндэслэл нь төсвийн өөрчлөлт болон орон тооны өөрчлөлт хийх төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэр юм. Гэтэл  У ХХК-ий захирлын зүгээс бүтцийн өөрчлөлт оруулаад орон тооны цомхотголоор намайг ажлаас халсан. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрийн хурлын тэмдэглэлд нь ажилгүй усны лаборатор гэж заасан байдаг. Хэрвээ ажилгүй лаборатор гэж намайг ажлаас халсан бол одоо болтол тус лаборатор ажиллаж байгаа. Мөн орон тооны цомхотголдоо тоолуурын инженер гэж заагаагүй лабораторын нэг ажилтан гэж л байсан. Тоолуурын инженер зайлшгүй байх ёстой гэсэн өмнөх төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг одоог хүртэл цуцлаагүй, тоолуурын инженер зайлшгүй байх ёстой гэдгийг гэрч нарын мэдүүлэг болон  тусгай зөвшөөрлийн хүрээнд нотлогдож байна. Гэтэл У ХХК нь хавсралтын хүрээнд тоолуурын инженерийг ажиллуулж байгаа. Би 2014 оны 11 сарын 3-ны өдөр тоолуурын инженерийн ажлаар түр томилогдож ажиллаж байгаад эталон тоног төхөөрөмжийн тусгай зөвшөөрөл авч цааш үргэлжлүүлэн ажилласан. Хэрвээ намайг бүтцийн өөрчлөлтөөр халсан бол стандарт хэмжил зүйн газраас дахин тусгай зөвшөөрөл авч байж тоолуурын инженерийн лабораторыг ажилуулах ёстой. Намайг хууль бусаар халсан учраас ажилд эгүүлэн тогтоолгох хүсэлттэй байна гэв.

Хариуцагч У ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: У ХХК нь орон нутгийн өмчит ус болон тоолуурын ашиглалтын үйл ажиллагаа явуулдаг компани юм. Тоолуур ашиглалт нь тухайн компаний дотоод хэргийн асуудал. А.Э 2014 онд миний нэрээр тусгай зөвшөөрөл авсан гэж хэлж байна. 2014 оны 1 сард тоолуурын тусгай зөвшөөрөл авахад Б гэдэг хүний баримт бичгийг стандарт хэмжил зүйн газарт хүргүүлж 2014 оны 12 сард Болор-Эрдэнийг ажлаас чөлөөлж Энхболдыг ажилд авсан үйл баримт байдаг. У ХХК-ний төлөөлөн удирдах зөвлөл 2017 оны 02 сарын 17-ны өдөр хуралдаж тус байгууллагын ажлын орон тоог 71 байхаар тогтоож 03 тоот шийдвэр гаргасан. Үүний дагуу У ХХК-ний удирдлагын зүгээс 2017 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдөр орон тооны цомхотгол хийж А.Э-ын ажлын орон тоо тус цомхотголд орсон. Үүнийг А.Э-д 2017 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдөр мэдэгдэж гарын үсэг зуруулж авсан. Энэ нь хавтаст хэрэгт авагдсан баримтаар нотлогдож байгаа. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дугаар зүйлийн 40.1 дэх хэсэгт зааснаар мэдэгдэж тэтгэмжийг А.Э-д олгосон. Иймээс У ХХК-ий даргын 2017 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдрийн 03 тоот шийдвэрийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүчингүй болгох үндэслэлгүй байна. Нэхэмжлэгч А.Э нь У ХХК нь засгийн газрын тогтоол, стандарт хэмжил зүйн газрын дүрэм, журмыг зөрчиж байна гэж хэлж байгаа боловч үүнийгээ нотолж чадахгүй байгаа нь үндэслэлгүй байна. Мөн аливаа байгууллага ажлын байрны орон тооны цомхотгол, ажилтнаа ажлаас чөлөөлөх зэрэг нь тухайн байгууллагын эрх хэмжээний асуудал учраас нэхэмжлэгчийн ярьж байгаа зүйл нь огт үндэслэлгүй байна. Мөн нэхэмжлэгчийн шинээр гаргаж өгсөн гаргаж өгсөн стандарт хэмжил зүйн газрын акт нь нотлох баримтын шаардлага хангахгүй учраас нотлох баримтаар үнэлэх боломжгүй гэж үзэж байна гэв.

Хариуцагч У ХХК-ий төлөөлөн удирдах зөвлөлийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуульд зааснаар 2004 онд У ХХК-ийг байгуулсан. Үүний дагуу 2016 онд төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүтэц, орон тоо, дүрмийг шинээр баталсан. 2016 оны 09 дүгээр сарын 20-ны өдрийн 51 тоот тогтоолоор У орон нутгийн өмчит компаний төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүтцийг Б-р удирдуулсан 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй шинээр батлан гаргасан. Тус компаний дүрмийн 6-д төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүрэн эрх болон 6.4-т У ХХК-ий бүтэц, орон тоог заасан байдаг. 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн У ХХК-ий төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 03 тоот шийдвэрээр У ХХК-ий нийт 78 орон тооны ажилчид байсныг 71 орон тоотой болгон шийдвэрлэсэн. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн уг тогтоолын дагуу У ХХК нь өөрийн бүтэц орон тоогоо 71 орон тоотойгоор баталсан. Эдгээр нь хавтаст хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан байгаа. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэл үндэслэлгүй гэдэг нь үүгээр нотлогдож байна. Мөн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 07 тоот тогтоолыг нэхэмжлэгч хүчингүй болгож өгнө үү гэсэн байгаа. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 07 тоот тогтоол нэхэмжлэгчийн ямар эрх ашгийг хөндөж байгаа нь тодорхойгүй байдаг. Засгийн газрын зүгээс 2015 онд зайлшгүй ажиллах ёстой 100 ажлын орон тоог У ХХК-нд ирүүлсэн, У ХХК нь 70 гаруй ажилтантай. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 03, 07 тоот тогтоол нь нэхэмжлэгчийн хууль ёсны эрх ашгийг хөндөөгүй байгаа учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Мөн нэхэмжлэгчийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад шинээр гаргаж өгсөн нотлох баримт нь 2014 онд танай компаний ажилчны хэрэглэж байгаа ажлын хэрэгсэл чанарын шаардлага хангахгүй байна тиймээс танай тусгай зөвшөөрлийн гэрчилгээг хурааж авсан тухай албан бичиг байгаа болохоос А.Энхболд гэдэг хүн тоолуурын инженерээр ажиллаж ёстой гэсэн зүйл байхгүй байна. Гэтэл өнөөдрийн маргаан бүхий асуудал нь 2017 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдрийн акт учраас энэ хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хамааралгүй учраас уг нотлох баримтыг хасаж өгнө үү. Нэхэмжлэгч Х.Г, Б.Б, М.Б, гэдэг 3 хүнийг гэрчээр асуулгасан. Үүнээс гэрч Б-н өгсөн мэдүүлгээс үзэхэд бүтэц орон тоог батлах асуудал нь У ХХК-ий захирлын бүрэн эрхийн асуудал гэдгийг өмнөх төлөөлөн удирдах зөвлөл хүртэл баталж байна гэдгийг уг гэрчийн мэдүүлгээр нотолж байна. Тиймээс гэрчийн мэдүүлэг хэрэгт ач холбогдолгүй гэж үзэж байна. Нэхэмжлэгчийг хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлд зааснаар ажлаас нь чөлөөлсөн байдаг. Гэхдээ тоолуурын инженерийн орон тоог цомхотгоход тухайн байгууллагын тусгай зөвшөөрлийг цуцлаад байх тийм хууль зүйн үндэслэл байхгүй. Тиймээс нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Мөн Б.Б-н гэрчийн мэдүүлэг нь ашиг сонирхлын зөрчилтэй учраас гэрчийн мэдүүлгийг үнэлэхгүйгээр хасаж өгнө үү гэсэн саналтай байна гэв.

 

Шүүх хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад:

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч А.Э нь У ХХК болон хариуцагч У ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга нарт холбогдуулан  компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн 03, 2018 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн 07 дугаар тогтоолууд болон захирлын 2017 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийнн б/49 дүгээр тушаалуудыг тус тус хүчингүй болгуулж, тоолуурын инженерийн ажилд эгүүлэн тогтоолгохоор нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасныг хариуцагч талууд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргажээ.

Нэхэмжлэгч А.Э нь Архангай аймгийн Ус суваг ашиглалтын У ХХК-ий захирлын 2014 оны 11 сарын 03-ны өдрийн б/66 тоот тушаалаар лабораторын тоолууржуулалтын инженерийн ажилд томилогджээ. 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр У ХХК-ийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 03 тоот тогтоолоор компаний нийт ажилчдын тоог 78 байсныг 71 ажилчдын орон тоотойгоор баталсан тул уг компанийн захирлын 2017 оны 05 дугаар сарын 09-ний а/12 тоот тушаалаар компанийн ажилчдын бүтэц орон тоог баталж улмаар 2017 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн б/49 тоот тушаалаар А.Э-г үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн байна. 

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1-т зааснаар өөрийн зохион байгуулалтын бүтцээс ажилтны орон тоог хасах, цөөрүүлэх эрх нь ажил олгогчийн эрх бөгөөд У компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөл энэ эрхийнхээ дагуу ажилчдын орон тоог тогтоожээ.  У орон нутгийн өмчит ХХК-ийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн 03 тоот, 2017 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн 07 тоот тогтоолууд нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1-т нийцсэн, Компанийн тухай хуулийн 75, 76 дугаар зүйл болон У орон нутгийн өмчит ХХК-н дүрмийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1-г зөрчөөгүй, ажил олгогч байгууллагаас өөрийн бүрэн эрхийн хүрээнд гаргасан тогтоол байх тул энэхүү тогтоолыг хүчингүй болгох үндэслэл байхгүй.

Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрийн дагуу компанийн бүтцийг У ХХК-ийн захирал баталж нэхэмжлэгч А.Э-г ажлаас чөлөөлсөн  байх бөгөөд ажлаас чөлөөлсөн тушаал нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1-д нийцсэн, 40.5 дугаар зүйлд заасны дагуу ажлаас чөлөөлсөн байна. Иймд нэхэмжлэгч А.Энхболдын компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдрийн 03, 2018 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн 07 дугаар тогтоолууд болон захирлын 2017 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийнн б/49 дүгээр тушаалыг тус тус хүчингүй болгуулж, тоолуурын инженерийн ажилд эгүүлэн тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй байна. 

 

Нотлох баримтыг үнэлэхдээ нэхэмжлэгчийн шүүх хуралдааны шатанд өгсөн Архангай аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын улсын байцаагчийн 2014 оны 08 сарын 08-ны өдрийн 03/07/021/107 дугаартай актыг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2-т заасан шаардлагыг хангаагүй учир нотлох баримтаар үнэлээгүй болно. 

 

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн  115.2.1, 116, 118, 133 дугаар зүйлийн  133.1.9-д заасныг  удирдлага болгон 

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.2, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, Компаний хуулийн 75 дугаар зүйлийн 75.1, 76 дугаар зүйлийн 76.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч А.Э-н У ХХК-ий төлөөлөн удирдах зөвлөлийн 03, 07 тоот тогтоолууд болон У ХХК-ий захирлын Б/49 тугаар тушаалыг хүчингүй болгуулж ажилд эгүүлэн тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Энэхүү нэхэмжлэл улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохын дурдсугай. 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн  дотор шийдвэр гаргасан шүүхээр дамжуулан Архангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

                                   ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                   Ч.ЖАРГАЛАН