Багануур дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2018 оны 10 сарын 25 өдөр

Дугаар 103/ШШ2018/00286

 

 

 

 

 

208 оны 0 сарын 2 өдөр

Дугаар 0/ШШ208/00286

******* хот



МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч П.Цэцэгдулам даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: ******* хотын ******* дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* дүгээр а тоотод оршин суух, ******* *******,

******* дүүргийн дүгээр хороо, дүгээр байрны ******* тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, дугаар байрны тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, 2 дугаар байрны тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, дугаар байрны 8 тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, ******* дүгээр байрны тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, 2 дүгээр тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дүгээр хороо, дугаар тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, дугаар байрны 0 тоотод оршин суух, овогт ,

******* дүүргийн дугаар хороо, ******* дүгээр байрны 6 тоотод оршин суух, овогт нарын нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: ******* дүүргийн дугаар хороо, хэсэгт байрлах, ******* ХК-д холбогдох хөдөлмөрийн чадвар алдсаны нөхөн төлбөрт 77.6.0 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг Хяналтын шатны шүүхээс 208 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч, нэхэмжлэгч нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н.*******, хариуцагч байгууллагын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , өмгөөлөгч , шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь

Нэхэмжлэгч, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н.******* шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Миний бие ******* нь , , , , , , , , нарын бичгээр өгсөн итгэмжлэлийн дагуу тэдэнд болон өөртөө нөхөн төлбөр гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. , нарын шүүхэд гаргасан шаардлагатай холбоотой баримтуудыг бүрэн бүрдүүлж чадаагүй учраас татан авах хүсэлтэй байна, баримтуудыг бүрдүүлсэний дараа шүүхэд дахин хандана. Нэхэмжлэгч нар нь ******* ХК-д ажиллаж байгаад үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлого, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас хөдөлмөрийн чадвараа тодорхой хувиар алдсан. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.. дэх хэсэгт лэлийн осол, хурц хордлого, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас хөдөлмөрийн чадвараа 0 хувь алдсан ажилтанд сар, -0 хувь алдсан бол 7 сар, -70 хувь алдсан бол ******* сар, 7-ээс дээш хувиар алдсан бол 8 сарын дундаж цалинтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг нэг ба түүнээс дээш удаа олгоно гэж заасан. Монгол Улсын Дээд шүүхийн 2006 оны 7 дугаар сарын 0-ны өдрийн Хөдөлмөрийн тухай хуулийн зарим зүйл заалтыг тайлбарлах тухай тогтоолын 2. дэх хэсэгт Ажил олгогч энэ хэсэгт заасан хугацааны нөхөн төлбөрийг нэг ба түүнээс дээш удаа олгоно гэдэг нь нэг удаа заавал олгохыг хэлэх ба хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хувь багассан, нэмэгдсэн тохиолдолд нэгээс дээш удаа олгоно гэж заасныг үндэслэн нэхэмжлэл гаргасан.

Н.******* миний бие *******ын уурхайн захиргааны даргын *******8 оны 0 дугаар сарын 02-ны өдрийн 0 дугаар тушаалаар Белаз маркын машины жолоочоор ажиллаж байгаад ********************* оны дүгээр сарын -ний өдрийн 0 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Анх ********************* онд хөдөлмөрийн чадвар алдалт 0 хувиар, 2000 онд хувиар, 200 онд 60 хувиар, 200 оноос өнөөдрийг хүртэл 6 хувь болж өөрчлөгдсөн. Иймд ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг одоо Белаз машины жолоочоор ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин .076.820 төгрөгөөр тооцон 27.6*******.80 төгрөгийг гаргуулах,

Б. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын *******86 оны 8 дугаар сарын 20-ны өдрийн 0 дугаар тушаалаар ажилд орж 200 оны дугаар сарын 0-ний өдрийн 72 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Анх 200 онд хөдөлмөрийн чадвар алдалт 0 хувиар, 200 онд хувиар, 20 оноос өнөөдрийг хүртэл 60 хувь болж нэмэгдсэн байна. Иймд Б.д ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг одоо Белаз машины жолоочоор ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин ..88 төгрөгөөр тооцон нөхөн төлбөрт 28.2.7 төгрөгийг гаргуулах,

Б. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын *******86 оны 0 дүгээр сарын 28-ны өдрийн ******* дугаар тушаалаар ажилд орж ************** оны ******* дүгээр сарын -ны өдрийн 2*******2 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Анх ************** онд тахир дутуугийн 2-р групп тогтоосон, 2002 онд хөдөлмөрийн чадвар алдалт 70 хувиар, 2008 онд 6 хувь, 200******* онд 70 хувь, 206 оноос өнөөдрийг хүртэл 6******* хувь болсон. Иймд Б.д ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг одоо илчит тэрэгний машинчаар ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин .**************.626 төгрөгөөр тооцон нөхөн төлбөрт 7.276.6 төгрөгийг гаргуулах,

С. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын ************** оны 6 дугаар сарын 2-ны өдрийн 27 дугаар тушаалаар ажилд орж ************** оны дугаар сарын 26-ны өдрийн 7 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Анх ************** онд тахир дутуугийн 2-р групп тогтоосон, ************** оноос хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувиар, 2000 онд 6 хувь, 200 онд 70 хувь, 200 оноос өнөөдрийг хүртэл 6 хувь болж нэмэгдсэн байна. Иймд С.д ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрт одоо экскаваторын туслах машинчаар ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин 2..7 төгрөгөөр тооцон *******.00.2******* төгрөгийг гаргуулах,

С. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын ************** оны 8 дугаар сарын 0*******-ний өдрийн 76 дугаар тушаалаар ажилд орж **************7 оны 8 дугаар сарын 08-ны өдрийн 2 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Анх **************7 онд тахир дутуугийн 70 хувийн групп тогтоогдсон. 2000 оноос хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 6 хувиар, 200 онд 70 хувь, 2007 онд 6 хувь, 206 оноос өнөөдрийг хүртэл 6******* хувь болж өөрчлөгдсөн байна. Иймд С.т ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрт одоо Катын оператор жолоочоор ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин 2.8**************.70******* төгрөгөөр тооцон 26.0*******7.8 төгрөгийг гаргуулах,

Б. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын *******86 оны 2 дугаар сарын 0-ний өдрийн 0 дугаар тушаалаар ажилд орж 200 оны ******* дүгээр сарын 08-ны өдрийн 6 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. 200 оноос хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувиар, 2006 онд 0 хувь, 200******* онд хувь, 202 оноос өнөөдрийг хүртэл 60 хувь болж өөрчлөгдсөн. Иймд Б.т ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрт одоо Катын оператор жолоочоор ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин ..88 төгрөгөөр тооцон 28.2.7 төгрөгийг гаргуулах,

Н. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын *******78 оны дугаар сарын 2-ний өдрийн дүгээр тушаалаар ажилд орж 2006 оны 2 дугаар сарын 2-ний өдрийн комиссын шийдвэрээр хөдөлмөрийн нөхцөл сольсон. 2006 оноос хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувиар, 2007 онд хувь, 200******* онд 60 хувь, 20 оноос өнөөдрийг хүртэл хувь болж өөрчлөгдсөн. Иймд Н.д ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрт одоо ачааны тэрэгний жолоочоор ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин .7*******2.6 төгрөгөөр тооцон 6..08 төгрөгийг гаргуулах,

Б. нь *******ын уурхайн захиргааны даргын **************2 оны 0 дугаар сарын 27-ны өдрийн *******6 дугаар тушаалаар ажилд орж 2008 оны 6 дугаар сарын 2-ны өдрийн 200 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. 2008 оноос хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувиар тогтоосон. Иймд Б.т ******* сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг одоо тэсэлгээчнээр ажиллаж байгаа хүмүүсийн авч байгаа сарын цалин .6.208 төгрөгөөр тооцож .788.872 төгрөг, нийтдээ 77.6.0 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг хариуцагч байгууллагаас гаргуулах хүсэлтэй байна. Хариуцагч тал Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7. дэх хэсэгт заасны дагуу тэтгэмж өгсөн гэж байна. Нэхэмжлэгч нарын зүгээс Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7. дэх хэсэгт заасны дагуу тэтгэмж өгсөн гэдгийг үгүйсгээгүй, удаа өгсөн тэтгэмжүүдийг бүгдийг хүлээн авснаа зөвшөөрч байгаа. Тухайлбал Н.******* гэдэг хүний хувьд удаа тэтгэлэг авах ёстой байснаас нэг удаагийн л тэтгэмжийг авсан. Хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хувь хэмжээ 0, , 60, 6 хувь болж удаа өөрчлөгдсөн. Өөрчлөгдсөн тохиолдол бүрт ******* сарын тэтгэмж буюу нийлээд 6 сарын цалинтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөр өгөхөөс 8 сарын тэтгэмжийг өгөөгүй гэж үзэж байгаа, гэхдээ бид 6 сараар нэхэмжлээгүй, ******* сарын л тэтгэмжийг нэхэмжилсэн. Хариуцагч өөрсдөө сайн дураараа бүх хүмүүст ижил хэмжээний 00.000, 200.000, 00.000 төгрөгийн тэтгэмжүүдийг өгсөн, бидэнд олгох тэтгэмжүүд буураад байгаа, уул нь бол амьжиргааны түвшинтэй уялдаад нэмэгдэж ирэх ёстой гэж үзэж байгаа, яагаад гэвэл цалин байнга нэмэгдэж байгаа, түүнтэй уялдуулж нөхөн төлбөрийг ч нэмж олгох байсан. Хөдөлмөрийн чадвар буурсан байсан ч ******* сарын нөхөн төлбөр олгох ёстой гэдгийг Дээд шүүхийн тайлбарт заасан байгаа гэв.

Хариуцагч байгууллагын төлөөлөгч шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: ******* ХК нь нэхэмжлэл гаргаад байгаа иргэн Н.*******, , , , , , , , , нарт Монгол Улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.. дэх хэсэгт зааснаар хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хувь хэмжээнд тохируулан, дундаж цалин хөлстэй тэнцэх нөхөн төлбөрийг хуульд заасан зохих журмын дагуу нэг нэг удаа олгосон. Мөн компанийн зүгээс 2007 оноос үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлого, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас группэд гараад байгаа нийт 00 гаруй ажилтнуудад удаа нийт 8.68.772 төгрөгийн нөхөн төлбөрүүдийг олгосон.

Нэхэмжлэгч д 200.0.28-ны өдрийн 0 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 70 хувиар тогтоогдсон байсан учраас 8 сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 8.27 төгрөгөөр тооцон 866.28******* төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -70 хувь алдсан бол ******* сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 8 сараар олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар 2.*******0.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .606.28******* төгрөгийн нөхөн төлбөрийг ,

Нэхэмжлэгч т 200.0.20-ны өдрийн 8 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 70 хувиар тогтоогдсон байсан учраас 8 сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 8.08 төгрөгөөр тооцон 68*******.8 төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -70 хувь алдсан бол ******* сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 8 сараар олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .*******60.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .*******.8 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг,

Нэхэмжлэгч д 200.0.20-ны өдрийн 8 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 70 хувиар тогтоогдсон байсан учраас 8 сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 8.7 төгрөгөөр тооцон 877. төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -70 хувь алдсан бол ******* сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 8 сараар олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .*******60.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .67. төгрөгийн нөхөн төлбөрийг ,

Нэхэмжлэгч *******ад *********************..-ний өдрийн 0 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 0 хувиар тогтоогдсон байсан учраас ******* сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 7.6 төгрөгөөр тооцон .0******* төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -0 хувь алдсан бол 7 сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 2 сарын тэтгэмж илүү олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .*******60.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .0.******* төгрөгийн нөхөн төлбөрийг,

Нэхэмжлэгч д 200.0.0-ны өдрийн 72 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 0 хувиар тогтоогдсон байсан учраас ******* сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин *******.8 төгрөгөөр тооцон .7.7 төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -0 хувь алдсан бол 7 сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 2 сарын тэтгэмж илүү олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .70.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .0.7 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг,

Нэхэмжлэгч т 200.0*******.08-ны өдрийн 6 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 0 хувиар тогтоогдсон байсан учраас ******* сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 26.******* төгрөгөөр тооцон .*******8.2 төгрөгийг олгосон. Хуульд зааснаар -0 хувь алдсан бол 7 сарын тэтгэмж олгох байсан ч манайх 2 сарын тэтгэмж илүү олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .70.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .28.2 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг,

Нэхэмжлэгч д 2007.0.08-ны өдрийн 0 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь 0 хувиар тогтоогдсон байсан учраас 7 сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин *******.8 төгрөгөөр тооцон .07.07******* төгрөгийг олгосон. Үүнээс хойш 2007 онд 6 тушаалаар .70.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .7.07******* төгрөгийн нөхөн төлбөрийг,

Нэхэмжлэгч т 2008.06.2-ны өдрийн 200 тушаалаар хөдөлмөрийн чадвар алдалт нь хувиар тогтоогдсон байсан учраас ******* сараар тооцож тухайн үеийн дундаж цалин 2.70 төгрөгөөр тооцон 2.**************.76 төгрөгийг олгосон. Үүнээс хойш 20 онд 00.000 төгрөг, 20 онд 200.000 төгрөг, 20 онд 00.000 төгрөг нийт .7*******.76 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг тус тус олгож байсан байна. ******* ХК эдгээр ажилчдынхаа нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэж аж амьдралд нь хэрэг болох үүднээс улирлын чанартай харуул манааны ажилд авч ажиллуулдаг нь нийгмийн даатгалын шимтгэл төлсөн байдлаар нотлогдож байгаа. ******* ХК-д одоогийн байдлаар 2*******0-ээд мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас группэд орсон хүмүүс байдаг, эдгээр хүмүүст үйлдвэрчний хороотойгоо ярьж байгаад компанийн санхүүгийн байдлаас шалтгаалаад тодорхой хэмжээний нөхөн төлбөрүүдийг олгосоор ирсэн. Нөхөн төлбөрүүдийг олгохдоо компанийн захирлын тушаалд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.-д заасныг баримталдаг, дээрх нэр бүхий хүмүүст компанийн зүгээс нийт .62.277 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг олгоод байгаа учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү, нэхэмжлэгч нар нөхөн төлбөрийг одоо үеийн цалин хөлсөөр тооцож нэхэмжилсэн, нөхөн төлбөрийг ******* сараар тухай бүр нэмэгдүүлж нэхэмжлээд байгаа нь үндэслэлгүй гэв.

Шүүх хэрэгт авагдсан, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн баримтуудыг уншиж судлаад:

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Нэхэмжлэгч Н.*******, Х., Б., Н., Б., Б., С., С., Б., Б. нар нь хариуцагч ******* ХК-д холбогдуулан үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас хөдөлмөрийн чадвар алдсаны нөхөн төлбөр 6.70.60 төгрөг гаргуулах шаардлагыг 207.08.7-ны өдөр шүүхэд гаргасан.

Нэхэмжлэгч нар нь 208.0.2-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа 77.6.0 төгрөг болгон нэмэгдүүлсэн бөгөөд нэмэгдүүлсэн үндэслэл нь нөхөн төлбөрийг одоо тухайн ажил, албан тушаал дээр ажиллаж байгаа хүмүүсийн сард авч байгаа цалингийн дунджаар тодорхойлох ёстой гэж үзсэн байна.

Хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд заасны дагуу нөхөн төлбөрүүдийг хөдөлмөрийн чадвараа алдсан тухай бүрт хуульд зааснаар, 2007, 20 , 20 , 20 онуудад нэмж 2- удаагийн давтамжтайгаар нийт .62.277 төгрөгийн нөхөн төлбөр олгосон, хуульд заасан үүргээ гүйцэтгэсэн үндэслэлээр шаардлагыг зөвшөөрөхгүй гэж маргаж байна.

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж үзлээ.

Хэрэгт авагдсан баримтууд болон талуудын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбаруудаар дараах үйл баримтууд тогтоогдож байна.

. Нэхэмжлэгч Н.******* нь *******8 оны 0 дугаар сарын 02-ны өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 0 дугаартай тушаалаар *******8 оны 8 дугаар сарын 20-ны өдрөөс Белаз машины жолоочоор ажилд орж, ********************* оны дүгээр сарын -ний өдрийн 0 дугаар тушаалаар мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас группэд гарах болсон үндэслэлээр ажлаас чөлөөлөгдсөн. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг ********************* оны 0 дугаар сарын 08 ны өдрөөс 0 хувиар, 2000 оны дүгээр сарын 08-ны өдрөөс хувиар, 200 оны дүгээр сарын 08-ны өдрөөс 60 хувиар, 200 оны 0 дугаар сарын 2*******-ний өдрөөс 6 хувиар, 200 оны дүгээр сарын 08-ны өдрөөс 60 хувиар, 206 оны дүгээр сарын 08-ны өдрөөс 207 оны дүгээр сарын 08-ны өдөр хүртэл 6 хувиар тус тус тогтоосон байна. ********************* оны 0 дугаар сарын 08-ны өдөр хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувиар тогтооход ажил олгогчоос нөхөн төлбөрт .0.******* төгрөг олгосон бөгөөд 2000 оны дүгээр сарын 08-ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувь болгон нэмэгдүүлсэнээс хойш удаа нийт 2.760.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн *******-2*******, 2 дугаар хавтаст хэргийн 2-, 0, , дугаар хавтаст хэргийн 0, 0 дугаар хуудас/

2. Нэхэмжлэгч Б. нь *******86 оны ******* дүгээр сарын 2-ны өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 28 дугаартай тушаалаар Белаз маркийн машины жолоочоор ажилд орж, 200 оны дугаар сарын 0-ний өдрийн ******* ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 72 дугаартай тушаалаар мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас группэд гарах болсон үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 200 оны дүгээр сарын 2-ны өдрөөс 0 хувиар, 200 оны дүгээр сарын 2-ны өдрөөс хувиар, 20 оны дүгээр сарын 2-ны өдрөөс 60 хувиар тус тус тогтоосон байна. 200 оны дүгээр сарын 2-ны өдөр хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувиар тогтооход нөхөн төлбөрт .7.7 төгрөг олгосон бөгөөд 200 оны дүгээр сарын 2-ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувь болгон нэмэгдүүлсэнээс хойш удаа нийт 2.270.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 6*******-*******2, 2 дугаар хавтаст хэргийн 2-, , ******* , дугаар хавтаст хэргийн 0, 0 дугаар хуудас/

. Нэхэмжлэгч Б. нь *******86 оны 0 дүгээр сарын 28-ны өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын ******* дугаартай тушаалаар *******86 оны дүгээр сарын 28-ны өдрөөс илчит тэрэгний машинчаар ажилд орж, ************** оны ******* дүгээр сарын -ны өдрийн ******* нүүрсний уурхайн даргын 2*******2 дугаартай тушаалаар үйлдвэрлэлийн ослын улмаас группэд гарах болсон үндэслэлээр үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдсөн. Тэрээр ************** оны 8 дугаар сарын 26-ны өдөр тахир дутуугийн 2 дугаар группэд орж, ********************* оны ******* дүгээр сарын 6-ны өдрөөс түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хэмжээг 70 хувиар, 2008 оны ******* дүгээр сарын 0-ний өдрөөс 6 хувиар, 206 оны 0 дугаар сарын 06-ны өдрөөс 6******* хувиар хугацаагүй тогтоосон байна. ************** оны 0******* дүгээр сарын -ны өдөр тахир дутуугийн 2 дугаар группэд ороход байгууллагаас 2 сарын цалинтай тэнцэх нөхөн олговор 866.28******* төгрөг олгосон бөгөөд ********************* оны ******* дүгээр сарын 6-ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 70 хувь болгон тогтоосноос хойш удаа нийт .70.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн -68, 2 дугаар хавтаст хэргийн 60, , 2 , дугаар хавтаст хэргийн 0, 0, 2-6 дугаар хуудас/

. Нэхэмжлэгч С. нь ************** оны 6 дугаар сарын 8-ны өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 27 дугаартай тушаалаар ************** оны 6 дугаар сарын 2-ны өдрөөс ЭШ 0/70 экскаваторын машинчаар ажилд орж, ************** оны дугаар сарын 26-ны өдрийн ******* нүүрсний уурхайн даргын Б/7 дугаартай тушаалаар үйлдвэрлэлийн ослын улмаас группэд гарах болсон үндэслэлээр үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдсөн байна. Тэрээр ************** оны 0 сарын 0-ны өдөр тахир дутуугийн 2 дугаар группэд орсон, түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг ************** оны дугаар сарын 2-ны өдрөөс 0 хувиар, 2000 оны дугаар сарын 2-ны өдрөөс 6 хувиар, 200 оны дугаар сарын 2-ны өдрөөс 70 хувиар, 200 оны дугаар сарын 2-ны өдрөөс 6 хувиар тус тус тогтоосон. ************** онд тахир дутуугийн 2 дугаар группэд ороход Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд зааснаар 2 сарын цалинтай тэнцэх нөхөн олговор 877. төгрөг олгосон бөгөөд ************** онд 0 хувь, 2000 онд 6 хувь, 200 онд 70 хувь болгон өөрчилсөнөөс хойш удаа нийт 2.760.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 27-, 2 дугаар хавтаст хэргийн 6, 2, 26 , дугаар хавтаст хэргийн 0, 0, 08--р хуудас/

. Нэхэмжлэгч С. нь ************** оны 8 дугаар сарын 0*******-ний өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 76 дугаартай тушаалаар ************** оны 8 дугаар сарын 08-ны өдрөөс Белаз маркийн машины жолоочоор ажилд орж, **************7 оны 8 дугаар сарын 08-ны өдрийн ******* ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2 дугаартай тушаалаар үйлдвэрлэлийн осолд орж группэд гарах болсон үндэслэлээр үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгджээ. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг **************7 оны 7 дугаар сарын *******-ний өдрөөс 70 хувиар, 2000 оны 2 дугаар сарын 7-ны өдрөөс 6 хувиар, 200 оны 2 дугаар сарын 7-ны өдрөөс 70 хувиар, 2008 оны 2 дугаар сарын 7-ны өдрөөс 6 хувиар, 206 оны 0 дугаар сарын 06-ны өдрөөс 6******* хувиар тус тус хугацаагүй тогтоосон байна. **************7.07.*******-ний өдөр хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 70 хувиар тогтооход Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд зааснаар сарын цалинтай тэнцэх нөхөх олговор олгосон бөгөөд 2000 оны 2 дугаар сарын 7-ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 6 хувь болгон өөрчилснөөс хойш удаа нийт .*******.8 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 0-26, 2 дугаар хавтаст хэргийн 62, , 2 , дугаар хавтаст хэргийн 0, 0, 08--р хуудас/

6. Нэхэмжлэгч Б. нь *******86 оны 2 дугаар сарын 0-ний өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 0 дугаартай тушаалаар *******86 оны дүгээр сарын 8-ны өдрөөс вагон үзэгчээр ажилд орж, 200 оны ******* дүгээр сарын 08-ны өдрийн ******* ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 6 дугаартай тушаалаар мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдсөн байна. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 200 оны 8 дугаар сарын 26-ны өдрөөс хувиар, 2006 оны дүгээр сарын 26-ны өдрөөс 0 хувиар, 200******* оны дүгээр сарын 26-ны өдрөөс хувиар, 202 оны дүгээр сарын 26-ны өдрөөс 60 хувиар тус тус тогтоосон. 200 оны ******* дүгээр сарын 08-ны өдөр хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувиар тогтооход ажил олгогчоос Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд зааснаар нөхөн төлбөрт .*******8.2 төгрөг олгосон бөгөөд 2006 оны дүгээр сарын 26-ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувь болгон өөрчилснөөс хойш удаа нийт 2.270.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 6-86, 2 дугаар хавтаст хэргийн *******-, 0, 2, дугаар хавтаст хэргийн 0, 0-р хуудас/

7. Нэхэмжлэгч Н. нь *******78 оны дугаар сарын 2-ний өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын 0 дугаартай тушаалаар *******78 оны дугаар сарын 2-ний өдрөөс ачааны тэрэгний жолоочоор ажилд орж, 2007 оны 0 сарын 08 ны өдрийн 0 тоот тушаалаар мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдсөн байна. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 2006 оны 2 дугаар сарын 2-ний өдрөөс 0 хувиар, 2007 оны 2 дугаар сарын -ны өдрөөс хувиар, 200******* оны 2 дугаар сарын 2-ны өдрөөс 60 хувиар, 20 оны 2 дугаар сарын -ны өдрөөс 6 хувиар тус тус тогтоосон байна. Хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 0 хувиар тогтооход ажил олгогчоос 2007 онд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд зааснаар нөхөн төлбөрт .07.07******* төгрөг олгосон бөгөөд 2007 оны 2 дугаар сарын -ны өдрөөс хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг хувь болгон өөрчилснөөс хойш удаа нийт 2.270.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 6-62, 2 дугаар хавтаст хэргийн -6 , 0*******, 8, дугаар хавтаст хэргийн 0-06 дугаар хуудас/

8. Нэхэмжлэгч Б. нь **************2 оны 0 дугаар сарын 27-ны өдрийн *******ын нүүрсний уурхайн даргын *******6 дугаартай тушаалаар **************2 оны 0 дугаар сарын 20-ний өдрөөс тэсэлгээчнээр ажилд орж, 2008 оны 6 дугаар сарын 2-ны өдрийн ******* ХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 200 дугаартай тушаалаар мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдсөн байна. Түүний хөдөлмөрийн чадвар алдалтыг 2008 оны 6 дугаар сарын -ны өдрөөс хувиар тогтоосон учраас ажил олгогчоос 2008 оны 06 сарын 2-ны өдөр Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлд зааснаар нөхөн төлбөрт 2.**************.76 төгрөг олгосон, үүнээс хойш удаа 800.000 төгрөгийн нөхөн төлбөрийг, /холбоотой баримтууд дүгээр хавтаст хэргийн 6-, 2 дугаар хавтаст хэргийн 6-******* ,07-08, 20, дугаар хавтаст хэргийн 0, 0 дугаар хуудас/ тус тус олгосон болох нь хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудаар тогтоогджээ.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.. дэх хэсэгт үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлого, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний улмаас хөдөлмөрийн чадвараа 0 хувь хүртэл алдсан ажилтанд сар, -0 хувь алдсан ажилтанд 7 сар, -70 хувь хүртэл алдсан ажилтанд ******* сар, 7 хувиас дээш алдсан ажилтанд 8 сарын цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг нэг ба түүнээс дээш удаа олгоно гэж заасан.

Цалингийн дундажтай тэнцэх хэмжээний нөхөн төлбөрийг ажил олгогч нь нэг ба түүнээс дээш удаа олгоно гэж хуульчилснаар хариуцагч ******* ХК нь үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний улмаас группэд орж ажлаас чөлөөлөгдсөн дээрх нэр бүхий хүмүүст тухай бүр, тухайн цаг хугацаанд хуульд заасан нөхөн төлбөрийг олгосон, зарим хүмүүст ******* сараар олгохыг 8 сараар, 7 сараар олгохыг ******* сараар тооцож, хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хувь хэмжээ багассан, нэмэгдсэнийг харгалзан үзэж нөхөн төлбөрүүдийг удаа дараа олгосон, нэхэмжлэгч нар төлбөрүүдийг авсан гэдэгт маргаагүй, хариуцагч байгууллага нь ************** оноос мөрдөгдөж байсан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2-д Захиргаа нь хохирлыг ажилтны урд авч байсан дундаж хөлснөөс эмнэлэг-хөдөлмөрийн магадлах комиссоос тодорхойлсон хөдөлмөрийн мэргэжлийн чадвар алдалтын хэмжээнд ногдох хэсгийн хувиар бодож нөхөн төлөхөөс гадна бэртсэн буюу эрүүл мэнд хохирсоны улмаас гарсан бусад нэмэгдэл зардлыг бүрэн хариуцна., ********************* оны 07 сарын 0-ний өдрөөс мөрдөгдөж буй Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.. дэх хэсэгт лэлийн осол, хурц хордлогод өртсөн, мэргэжлээс шалтгаалах өвчнөөр өвчилсөн ажилтанд ... учирсан хохирлыг нөхөх зорилгоор үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний даатгалд даатгуулсан эсэхийг үл харгалзан ажил олгогч нь нөхөн төлбөр олгоно. гэж заасан үүргийг зохих ёсоор биелүүлсэн байна гэж шүүх үзлээ.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7..- д заасан нэг ба түүнээс дээш олгоно гэдэг нь нэг удаа заавал олгох заалтыг зохицуулснаас гадна хөдөлмөрийн чадварын хувь хэмжээ ихэссэн багассан тохиолдолд хувь хэмжээ ихэссэн тэр хэмжээгээр зөрүүг олгох заалт болохоос нэхэмжлэгч нарын тайлбарлаж байгаагаар ихэссэн, багассан тохиолдол бүрт ес, есөн сараар нэмэгдүүлэн удаа ихсэж багассан тохиолдолд 6 сараар олго гэсэн заалт биш юм. Нэхэмжлэгч нар нь хөдөлмөрийн чадварын хувь хэмжээнд олговол зохих нөхөн төлбөрийг ******* сараар тооцон тухайн ажил албан тушаал дээр одоо ажиллаж байгаа хүмүүсийн цалин хөлсний дунджаар тооцон нэхэмжилсэн нь үндэслэлгүй, харин хариуцагч байгууллага нь нөхөн төлбөрийг нэг ч удаа олгоогүй тохиолдолд нэхэмжлэл гаргах үеийн цалин хөлсний дунджаар, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.-д зааснаар амьжиргааны өртгийн өөрчлөлтэй уялдуулан нөхөн төлбөрийг тооцох боломжтой .

Хариуцагч нь нөхөн төлбөрийг тооцох цалингийн дунджийг тодорхойлохдоо тухайн ажилтны өөрийнх нь ажиллаж байсан үеийн дундаж цалин хөлснөөс тодорхойлж нөхөн төлбөрийг олгосон нь Монгол Улсын Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 200.0.0-ны өдрийн дугаар тушаалаар баталсан Дундаж цалин хөлс тодорхойлох журам-д нийцсэн байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.-д зааснаар нэхэмжлэгч нараас анх шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамж 66.60 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, нэмэгдүүлсэн шаардлагад төлвөл зохих 76.27 төгрөгийн тэмдэгтийн хураамжаас шүүгчийн захирамжаар чөлөөлөгдсөн болохыг дурдах нь зүйтэй.

Нэхэмжлэгч нар нь шүүх хуралдаан болохоос цагийн өмнө нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлсэн, шүүх нэмэгдүүлсэн шаардлагыг хариуцагчид гардуулсан, шүүх хуралдаан товлогдсон цагт эхэлж Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.2-д заасан эрх үүргийг хариуцагчид танилцуулсан боловч хариуцагч байгууллагын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч болон өмгөөлөгч нь хуульд заасан хугацаа авах шаардлагагүй, нэмэгдүүлсэн шаардлагатай холбоотойгоор нэмж гаргаж өгөх баримтгүй, нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа байр сууриа илэрхийлэн шүүх хуралдааныг явуулах санал гаргасан, нэхэмжлэгч тал нэмэгдүүлсэн шаардлагатай холбоотой гаргаж өгөх нотлох баримт, хүсэлт байхгүй гэсэн тул шүүх хуралдааныг талуудын хүсэлтээр үргэлжлүүлэн явуулсан болно.

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .2., 6, 8 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.. дэх хэсэгт зааснаар Н.*******, Б., Н., Б., С., С., Б., Б. нарын нэхэмжлэлтэй, хариуцагч ******* ХК-д холбогдох хөдөлмөрийн чадвар алдсаны нөхөн төлбөр 77.6.0 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6., Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.. дэх хэсгүүдэд зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 66.60 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

. Нэхэмжлэгч нар нь нэмэгдүүлсэн шаардлагад төлөх улсын тэмдэгтийн хураамж 76.27 төгрөг төлөхөөс шүүгчийн захирамжаар чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 06 дугаар зүйлийн 06.-д зааснаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н.******* нь нэхэмжлэгч Б., Х. нарын гаргасан нөхөн төлбөрт 7.2.86 гаргуулах шаардлагаа сайн дураар татан авсан болохыг дурдсугай.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.2, *******., *******.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч 7 хоног өнгөрснөөс хойш хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

6.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш хоногийн дотор Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ П.ЦЭЦЭГДУЛАМ