2019 оны 05 сарын 28 өдөр

Дугаар 181/ШШ2019/01258

Улаанбаатар хот

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

          Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Түмэнцэцэг даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

            Нэхэмжлэгч: О.Х-ийн нэхэмжлэлтэй,

            Хариуцагч: “О Т  ХХК”-д холбогдох,        

           “Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах гэрээ”-ний зүйл болох оффисын талбайн дутсан төлбөрт 158,796,282 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг 2018 оны 11 сарын 22-ны өдөр хүлээн авч иргэний хэрэг үүсгэснийг хянан хэлэлцэв.

            Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгч О.Х , нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ж.Батмөнх, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Х.Маралмаа, хариуцагчийн өмгөөлөгч Т.Навчаа, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ч.Түмэнбаяр нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

           Нэхэмжлэгч шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан нэхэмжлэл, тайлбартаа:

2018 онд манай 5 жилийн ой болж байсан. Бид нар нэгдүгээрт таван жилийнхээ ойд зориулаад, хоёрдугаарт мэдээлэл технологийн академийн сургалт явуулах томхон хэмжээний заал хайж байсан. Энэ үед миний бие ОХУ-д байсан. Над руу манай санхүүгийн ажилтан яриад О Т  ХХК оффис зарах гэж байгаа юм байна гэж хэлсэн. Ингээд О Т  ХХК-д очиж уулзсан. Нийтдээ 1.365.100.000 төгрөг 1206 мкв талбай бүхий оффис, 7 болон 8 давхарт байрладаг тансаг орчинтой, ингээд нэгдүгээрт гэрээнээс өмнө мөнгөө төл, яагаад гэвэл мөнгөтэй хүнтэй л наймаа хийнэ гэж байна. Хоёрдугаарт уг оффис барьцаанд байгаа учир Лондонгийн банкнаас гэрчилгээгээ авна. Гэрчилгээ авахад тодорхой хугацаа орно. Гурав хүртэл сар хүлээх шаардлагатай гэж хэлсэн. Манай талаас энэ нөхцөлийг нь зөвшөөрөөд 04 дүгээр сарын 16-ны өдөр төлбөрөө хийсэн. Ингээд манайх үл хөдлөх эд хөрөнгөө шилжүүлж авахаар болсон. Энэ үед хэд хэдэн асуудал гарсан. Үүнд гэрээний заалт зөрчжээ гэсэн.

Дараа нь байраа авъя, 05 дугаар сарын 09-нд манайх засвар оруулна гэсэн чинь О Т  ХХК-ийн сургалт явж байгаа гэсэн. Тэгэхээр нь манайх заалныхаа сургалт явж байгаа зарим хэсгийг танайд түрээслэнэ гэдэг санал тавьсан. Ингээд байж байтал над дээр Ремакс гэдэг компанийн зуучлагч О Т  ХХК-иас миний утасны дугаарыг авсан гээд надтай холбогдоод, ирж уулзсан. Тэгсэн чинь та манай зарж байсан оффисыг авсан байна. Азийн зам гэдэг компани манайд үнийн санал өгөөд ялагч болсон байсан. Ингээд та энэ оффисыг худалдаж авсан учраас надад манай үйлчлүүлэгч мөн гэсэн тодорхойлолт гаргаж өгөөч гэж хэлсэн. Би тэр дуудлага худалдааны талаар ерөөсөө мэдээгүй, Азийн зам гэдэг компанийг ч амьдралдаа сонсож байгаагүй. Тэгээд би энэ ямар учиртай юм бэ? гээд О Т  ХХК руу холбогдож асуухад дуудлага худалдаагаар худалдан борлуулах гэж байсан оффисыг танд зарсан юм. Тиймээс та энэ компанийн өгсөн итгэмжлэлээр үл хөдлөх эд хөрөнгийг өөрийнхөө нэр дээр шилжүүлж ав гэж хэлсэн. Энэ бол 04 дүгээр сарын 16-ны өдрөөс хойш болж байгаа үйл явдал юм. Тэгэхээр нь би энэ гэрээгээ болъё, одоо больж болох уу гэж асуухад та саналаа л өгчих энэ асуудал шийдэгдэнэ гэж хэлсэн. Би тухайн байгууллагын итгэмжлэлээр худалдаад авчих юм бол Азийн зам гэдэг компанийн өмч болно шүү дээ. Тэгэхээр би Азийн зам ХХК-ийн өмнөөс мөнгө төлөөд үл хөдлөх эд хөрөнгө авсан болно. Энэ боломжгүй гэж хэлсэн. Тэгсэн чинь эрх шилжүүлэх гэдэг бичиг өгнө гэсэн. Энэ бичиг нь сүүлд улсын бүртгэлээс гарч ирж байна лээ. Энэ үед маш эргэлзээтэй байсан, бусдын өмнөөс төлбөр төлчихсөн, авах байр нь байхгүй, манай төлөвлөж байсан засвар хийгээд ойн арга хэмжээ зохион байгуулах бүх хөтөлбөр нурсан.

О Т  ХХК-ийн зүгээс намайг хамаг учир зовлонгоо бичгээр бичээд өг гэхээр нь дээр дурдсан нөхцөл байдлаа бүгдийг нь тоочиж бичиж өгсөн байгаа. Ингээд байж байтал 05 дугаар сарын 08-нд мэйл ирсэн, 05 дугаар сарын 09-ний өдөр нь гэрээнд гарын үсэг зурахаар болсон. Би ойлгохдоо үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах худалдан авах гэрээ ойлгомжтой гээд л гарын үсэг зурсан. Би үнийг нь төлчихсөн байгаа, надад гэрээгээр тохироод байх юм үнэндээ байхгүй. Би үүргээ гүйцэтгэсэн байж байгаа. Хариуцагч талын л үүргийн тухай асуудал байгаа. Гэтэл хариуцагч талын үүргийн тухай биш миний үүргийн тухай бүхэл бүтэн боть ном аваачаад нэмээд хаячихсан. Хорь гаран хоногийн дараа шүү дээ. Би мөнгөө өгчихсөн, үл хөдлөхөө алдах болчихсон, ийм байдалд орсон хүн 05 дугаар сарын 09-нд очоод тэр гэрээнд нь гарын үсэг зурсан. Энэ өдөр би гэрээнд гарын үсэг зурахдаа хоёр юман дээр л зөвшөөрч гарын үсгээ зурсан. Нэг нь 7 болон 8 давхар нийлээд 1206 мкв талбай, мөн доод талын дулаан зогсоолуудыг үндэслээд гарын үсэг зурсан. Бусад заалт нь шүүхэд гомдол гаргаж болохгүй, тэгж болохгүй, ингэж болохгүй гэсэн заалтууд байсан. Би арван хэдэн жилийн өмнө ашиглалтад орсон хуучин оффис худалдаж авч байгаагаа мэдэж байсан. Тэгээд би тэр нөхцөлүүдийг нь хүлээн зөвшөөрсөн. 05 дугаар сарын 09-ний өдөр би гэрээнд гарын үсэг зураад гэрээгээ авах гэсэн чинь 10-ндаа тооцож зурна гээд гэрээг барьж гараад, би О Т  ХХК дээр бараг хагас өдөр болсон. Тэгээд орой нь зурж чадахгүй боллоо гээд н.Энхболдыг би өөрийнхөө машинд суулгаад, оффис дээр нь очоод түлхүүрүүдийг нь авсан. Манай засвар орох гэж байсан бригадын ахлагч ирчихсэн, гэхдээ би 05 дугаар сарын 09-ний өдөр завсар хийж болохгүй гэсэн гэрээнд гарын үсэг зурчихсан. Ингээд нөхцөл байдлыг нь харсан. Бүх кабелуудыг нь тасдаад хаячихсан, компьютераа хооронд нь холбох боломжгүй, гипсэн ханануудыг шинээр татахаас өөр ямар ч боломжгүй, лед гэрлүүдээ салгаж аваагүйгээс болж тааз нь өм өм татагдсан тийм байдалтай байсан учраас орж чадахааргүй байсан. Ингээд хүлээж байгаад 05 дугаар сарын 22-нд нотариатаар орж гэрээгээ авсан. Ингэж байгаад 06 дугаар сард гэрчилгээ нь ирсэн. Гэрчилгээ нь ирчихлээ гэсэн чинь бас шилжүүлж өгөөгүй, ингээд 07 дугаар сард гэрчилгээ нь үл хөдлөхөөр орсон. Ингээд завсар хийх боломжтой болсон учраас засвар хийлгэхээр хэмжилт хийлгэсэн. Тэгээд энэ үед худалдаж авсан талбайн мкв нь дутуу байсан. Засварын зардлын үнэ 140 сая төгрөг гээд бүх зардлууд нь байгаа. Засвар хийхээс өмнө надад үл хөдлөхийн гэрчилгээ байхгүй, орж суух боломж байхгүй байсан. Энэ оффис нь нөхцөл байдлын хувьд үнэхээр хэцүү, би шийдвэр гаргасан эрсдэлээ хүлээж байгаа. Агааржуулалт байхгүй, өвөл нь хүйтэн, паар нь 50 градусын ч дулаан ирэхгүй, эмэгтэй хүүхдүүд нь бүгд цистит авсан байх, энэ бүх асуудлыг шийдэх гээд засвар хийлгэж байгаа.

Хариуцагч тал 1206 мкв талбай гэж зарсан. Энэ бол О Т  ХХК-ийн буруу. Одоо болохоор тэр чинь хамаа байхгүй, бүх хариуцлагыг чи хүлээх ёстой, гэрээнд гарын үсэг зурсан юм чинь гэсэн юм яриад байна. Гэрээнд гарын үсэг зурсан дээр маргахгүй, гэхдээ 1206 мкв талбай гэж надад зарсан, энэ хэмжээндээ хүрэхгүй байгаа. Миний төлсөн мөнгө 1.365.100.000 төгрөг, би дутуу мкв талбайн мөнгөө буцааж авахаар нэхэмжилж байна.

            Улмаар албан ёсны тусгай зөвшөөрөл бүхий “Арккад” ХХК-аар 2018 оны 07 дугаар сарын 30ны өдөр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн талбайд хэмжилт хийлгэхэд 7 давхарын оффисын талбай 897.12 м.кв, 8 давхарын оффисын талбай 156.8 м.кв болсон. Өөрөөр хэлбэл 7 давхарын оффисын талбай 130.88 м.кв, 8 давхарын оффисын талбай 21.85 м.кв-аар тус тус, нийт 152.73 м.кв дутсан. Тиймээс худалдан авагч болон түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь 2018 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдөр худалдагчид хуульд заасны дагуу гомдлын шаардлага гаргасан.

            Гэтэл худалдагч мөн л хүнд суртал гарган хариу өгөхгүй байсаар 2018 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр гомдлын шаардлагын хариуг ирүүлсэн. Тус хариунаас үзэхэд гомдлын шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа талаар дурдсан байх тул ийнхүү шүүхэд нэхэмжлэлийг гаргасан.

            Иймд 2018 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах тухай гэрээ”-ний зүйл болох оффисын талбайн дутсан төлбөрт 152.73 м.кв х 1,039,719 = 158 796 282 төгрөгийг “О Т ” ХХК-аас гаргуулж, иргэн О.Х д олгуулахаар нэхэмжилж байна. Дутсан талбайн хэмжээг тооцсон аргачлал 1 365 100 000 : 1 312 95 = 1 039 719 /нийт үнэ/ нийт талбай=нэгж үнэ/ гэв.

            Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Хариуцагчийн зүгээс гэрээнд заасан байгаа байдлаар нь, байгаа газарт нь гэдгийг тодруулах юм бол бүх эрсдэлээ О.Х  гэдэг хүн хариуцана гэж байна. Нэхэмжлэгч энэ гэрээний дагуу бүх хариуцлагаа үүрээд явж байгаа. Нойл, агааржуулалттай холбоотой асуудлаа шийдэж байгаа. Гэхдээ гэрээнд талбайн хэмжээг 7 болон 8 давхар нийтдээ 1206 мкв гэж заасан бол энэ хэмжээгээрээ л байх ёстой. Гэтэл энэ талбайн хэмжилт нь зөрөөд, одоо цааш нь худалдаж байгаа болон түрээсэлж байгаа газарт талбайн хэмжээ нь нэхэмжилж байгаа хэмжээ болох 152 мкв-аар багассан. Энэ багассан талбайгаа миний үйлчлүүлэгч худалдах болон түрээслүүлээд цааш нь үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа. Энэ талбайг хэмжсэн баримт нь байгаа. Үндсэндээ 152 мкв талбай дутуу. Энэ байгаа байдлаар нь, байгаа газарт нь гэдэг асуудал нь ерөнхийдөө энэ бол өмчлөгчийн эрх, өмчлөгчийн эрхийг хуульд заасан үндэслэлээр л хязгаарлана. Гэхдээ ямар нэгэн гэрээгээр өмчлөгчийн эрхийг шууд хязгаарлаж болохгүй. Тэр тусмаа шүүхэд мэдүүлэх болоод орлоготой холбоотойгоор хохирлоо шаардах эрхийг нь хязгаарлаж болохгүй. Хэрэв хязгаарлаж болдог байсан бол Иргэний хууль гэж байгаад ч хэрэг байхгүй, бид нар өнөөдөр шүүхэд хандаад байх шаардлага байхгүй гэж бодож байна. Ер нь энэ О Т  ХХК-ийн гэрээний нөхцөлийг хараад байхаар тус компанийн стандарт, өмнө нь Сөүл модерн хаус гэдэг компанитай байгуулж байсан гэрээг нь харахад ерөөсөө л О Т  ХХК гэрээний загварыг бэлддэг. Нөгөө тал нь гэрээнд гарын үсэг зурахаас өөр арга байхгүй. Яагаад гэвэл ямар ч гэрээнд худалдагч өөрөө давуу эрхтэй оролцдог. Худалдагч нь гэрээний гол нөхцөлийг тодорхойлдог. Энэ гэрээний саналыг хүлээн зөвшөөрч байвал гэрээ байгуулагдана, хүлээн зөвшөөрөхгүй бол гэрээ байгуулагдахгүй. Тэр ч утгаараа тус компанийн гэрээний нөхцөлийг нэхэмжлэгч хүлээн зөвшөөрсөн. Гэрээнд гарын үсэг зурсан, гарын үсгээ зурахаас ч өөр арга байгаагүй. Яагаад гэвэл гэрээнд заасан үнийг төлсөн байсан. Нэгэнт төлбөрийг төлсөн учраас оронд нь тухайн үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээ болоод уг хөрөнгийг хүлээж авах нь ойлгомжтой асуудал юм. Тийм учраас гэрээний стандарт нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсөн. Мөн гэрээнд заасан өмчлөгчийн эрх ашгийг хязгаарласан заалтууд байна. Үүнээс дурдвал тус гэрээний 52.1, 52.3, 52.4, 52.9 тэгээд хавсралт гэж байгаа, хавсралт нь хамаагүй. Иргэний хуулийн худалдах худалдан авах гэрээтэй холбоотой 243 дугаар зүйл болон өмчлөх эрхтэй холбоотой 103, 106 дугаар зүйлийн заалтуудыг зөрчсөн. Өөрөөр хэлбэл тус компани 1206 мкв 7, 8 давхрын оффисын зориулалттай талбай худалдаж байгаа тэр хэмжээгээр л өгөх ёстой. Тэгвэл энэ хэмжээний давуу тал болон доголдолтой холбоотой шаардлага, гомдлоо шүүхэд гаргах эрхтэй. Мөн Иргэний хуулийн 254.3-т зааснаар худалдан авагч нь доголдолтой эд хөрөнгө хүлээн авсан бол худалдагч нь гэрээний үнэнд хувь тэнцүүлэн тухайн эд хөрөнгийг буцааж төлнө гэж заасан байгаа. Тиймээс Иргэний хуулийн 219 дүгээр зүйлд зааснаар нэг тал нь гэрээний үүргээ зөрчсөн бол учирсан хохирлоо арилгуулах эрхтэй гэж заасан байгаа. Энэ заалтаар нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн хууль зүйн үндэс, шаардах эрх үүсч байгаа. Мөн үл хөдлөх эд хөрөнгийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ удсан талаар нэхэмжлэгч түрүүн ярилаа. Нэгэнт 04 дүгээр сарын 16-ны өдөр мөнгийг нь төлсөн, харин 07 дугаар сарын 25-ны өдөр гэрчилгээ гарч, 07 дугаар сарын 27-ны өдөр буюу 3 сар гаруй хугацааны дараа гэрчилгээ нь О.Хаш-Эрдэнийн гар дээр ирсэн. Гэрээнд 3 сарын хугацаа орно гэж заасан байдаг. Гэхдээ тэр 3 сарын хугацаа шаардах асуудал нь барьцаанаас чөлөөлөх асуудал байсан. Гэтэл 06 дугаар сард гэрчилгээ нь барьцаанаас чөлөөлөгдсөн байсан. Хариуцагч байгууллага үүнийг нуусан. 06 дугаар сард барьцааны асуудал шийдэгдчихээд байхад нэхэмжлэгчид гэрчилгээг нь гаргаж өгөөгүй. Яагаад гэрчилгээ гарах хүртэл гомдлын шаардлагаа гаргаж чадаагүй вэ гэхээр гэрчилгээн дээр хэдэн мкв гэж бичигдсэн бэ гэдгээс хамаарч нэхэмжлэлийн шаардлагаа гаргасан байгаа. Мөн хариуцагчийн хүсэлтээр Улсын бүртгэлийн ерөнхий газраас энэ үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй холбоотой бүх түүхийг нь гаргуулан хавсаргасан. 2004 онд захиалгын худалдах худалдан авах гэрээ байгуулагдаад, хариуцагч тал хариу тайлбартаа манайх 2007 онд энэ үл хөдлөх хөрөнгийг худалдаж авсан гэж бичсэн байгаа боловч улсын бүртгэлийн лавлагаан дээр 2006 он гэж бүртгэгдсэн байдаг. 2006 онд нийт талбайн хэмжээ 1350 мкв гэж байсан. 2007 онд талбайн хэмжээг өөрчлөөд 1512 мкв болгосон байдаг. Тэгэхээр хариуцагч компани нь уг талбайг хэмжиж байсан байна. Хоёрдугаарт мэдэж байсан байж О.Х д зарахдаа өссөн мкв-ын үнийн дүнгээр зарсан. Эцэст нь хэлэхэд бид хуульд заасан зургаан сарын хугацаандаа гомдлын шаардлага гаргасан. Монголын зах зээлд том бүтээн байгуулалт хийж байгаа, татвар төлөгчөөрөө нэг, хоёрт ордог нэр хүндтэй байгууллага учраас зөрүү мөнгийг нь өгчих байх гэж харж байсан. Тэгээд аргагүйн эрхэнд шүүхэд хандаж байна. Тийм учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж өгнө үү гэж хүсч байна гэв. 

            Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Иргэн О.Х тэй байгуулсан ”Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах тухай гэрээний”-ний ерөнхий зүйлийн А хэсэгт заасны дагуу О Т  ХХК нь хөрөнгийг байгаа байдлаар нь байгаа газарт нь худалдсан, харин D хэсэгт зааснаар худалдан авагч болон О.Х  нь хөрөнгийг тухайн гэрээнд заасан Компанийн санал болгосон Байгаа байдлаар нь байгаа газарт нь нөхцөлийн дагуу худалдан авсан. Гэрээний 2 дугаар зүйлийн 2.6 дахь хэсэгт  тодорхойлсоноор “байгаа байдлаар нь” байгаа газарт нь” худалдах худалдан авах гэдэг нь Компани нь хөрөнгийг Хөрөнгийн чанар, нөхцөлийн талаар амаар болон бичгээр ямар нэгэн баталгаа гаргахгүйгээр худалдах, Худалдан авагч нь тэрхүү баталгааг шаардахгүй мөн уг хөрөнгийг худалдан авахад байгаа болон байсан аливаа эвдрэл, согог, дутуу, ажиллагаагүй болох ажиллагаа муутай эд анги түүнчлэн бүх доголдлыг хүлээн зөвшөөрч тухайн хөрөнгийг байгаагаар нь худалдан авахыг хэлнэ” гэж тодорхойлсон.

             Мөн гэрээний 5 дугаар зүйлийн 5.1.1 дэх хэсэгт зааснаар худалдан авагчид гэрээг байгуулахын өмнө хөрөнгийг өөрийн биеэр очиж үзэж эрхийг, шалгах хугацааны хамтаар олгосон. О Т н ХХК нь гэрээний Ерөнхий зүйлийн А-д заасан үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийн Ү-2204017430 дугаартай үл хөдлөх хөрөнгийг нийтэд нь 1,241,000,000 /НӨАТ ороогүй дүн/ төгрөгөөр худалдсан түүнээс биш тухайн үл хөдлөх хөрөнгийг талбайн нэгж үнээр үнэлж худалдаагүй болно. Ийнхүү иргэн О.Х  нь тухайн нөхцөлөөр хөрөнгийг худалдан авахыг хүлээн зөвшөөрч гэрээ байгуулан, хөрөнгийг шилжүүлэн авсан.

            Иймд нэхэмжлэгч О.Хаш-Эрдэнийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй тул нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэж өгнө  үү гэв.

            Хариуцагчийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Эхнээсээ гэрчилгээ барьцаанд байсан. Гэрчилгээг шилжүүлэхэд доод тал нь гурван сарын хугацаа орно гэж гэрээнд тодорхой заасан байгаа. Гэрчилгээг шилжүүлэх асуудлыг гэрээ байгуулагдсанаас хойш гэрчилгээг барьцаанаас суллуулах асуудлыг эхлүүлнэ гэсэн байгаа. Гэрээ 05 дугаар сарын 09-ний өдөр байгуулагдсан. Тэгээд 07 дугаар сарын сүүлээр гэрчилгээг нэхэмжлэгчид шилжүүлсэн байгаа. Сургалт явж байсан гэж байна. Угаасаа Сөүл бизнес төв маань сургалтын төв гэж явдаг байсан. Боломжтой, боломжгүй жил гарангийн дараа хүн юу ч ярьж болох байх, би юу ярихыг нь мэдэхгүй. Нойл ажиллагаагүй байсан гэдэг асуудлыг ярьж байна. Жилийн дараа ярьж байна л даа. Гэхдээ нэхэмжлэлийн шаардлага нойл ажиллагаагүй байсан, эд анги дутуу байсан гэдэг зүйлийг жилийн дараа ярьж байна. Энэ нь нэхэмжлэлийн шаардлага биш. Талбайн хэмжилт дутуу гэдэг асуудал яригдаж байна. Тэгэхээр талбайн хэмжээ дутуу гэх доголдол нь ашиглалтын явцад үүсдэг доголдол биш. Нэхэмжлэгчээс өөрөө хамгийн сүүлд би огноог нь андуураагүй бол 05 дугаар сарын 14-ний өдөр хүсэлт гаргаад О.Хаш-Эрдэнийн өөрөөс нь ирүүлсэн мэйлийг нотлох баримтаар гаргуулж авахаас эхэлсэн. Гэрээгээ 05 дугаар сарын 08-ны өдөр дуусган хүлээж авлаа, 05 дугаар сарын 09-ний өдөр билэгдлээ бодоод гарын үсгээ зуръя, манайх барилын мэргэжилтэнтэйгээ очоод газар дээр нь акт үйлдээд авна гэсэн. Тухайн үед хөрөнгө ямар байсан нь хамаагүй, үзээд акт үйлдээд авсан. Өмчлөгчийн эрх хязгаарласан гэдэг асуудал яриад байна. Өмчлөгч болоогүй байгаа. Өмчлөгч болоогүй байсан шалтгаан нь гэрчилгээ барьцаанд байсан асуудал юм. Нотлох баримтаар гаргаж өгсөн О.Хаш-Эрдэнийн 2018.04.25-ны өдрийн хүсэлт байгаа. Энэ хүсэлтэд 5 жилийн ой болох гэж байгаа, зориулалтын дагуу засварын ажлыг нэн даруй эхлүүлмээр байна гэсэн байдаг. Ингээд энэ хүсэлтийг үндэслээд 2018.05.09-ний өдөр гэрээг байгуулаад хөрөнгийг хүлээж авсан байгаа. Нэхэмжлэгч нь худалдан авсан талбайгаас 152 мкв талбай дутуу гээд, үүнийгээ үнэлээд нийтдээ 158.796.282 төгрөгийг нэхэмжилсэн байгаа. Ингэж тооцохдоо 1.365.100.000 төгрөгөө нийт 1312,9 мкв буюу гэрчилгээнд заасан хэмжээгээр тооцсон. Энэ хэмжээ нь зургаан зогсоолын хэмжээ орж байж 1312,9 мкв болж байгаа. Өнөөдөр 7, 8 давхрын хэмжээ ярьж байж бүх хэмжээг оруулаад ярьж байна. НӨАТ ороогүй дүн 1,241,000,000 төгрөг байгаа. Гэрээнийхээ дагуу НӨАТ нэмж төлнө гэсэн. Яагаад гэрээнд НӨАТ-ын дүн орохгүй вэ гэхээр НӨАТ-ын буцаан олголт олгогддог. Ингээд НӨАТ-ын баримтаа авъя гээд авсан. НӨАТ-ын буцаан олголтоо авсан гэдэг нь 1.365.100.000 төгрөгөөс тооцож мөнгө нэхэмжлэх нь буруу юм. Тухайн үед хөрөнгийг хүлээгээд авсан, дараа нь талбайн асуудал ярих нь үндэслэлгүй юм. Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч түрүүн 1312,9 мкв байсныг засаж 1206 мкв гэж өөрчилсөн байна гэж хэллээ. Энэ нь манайхаас шалтгаалсан зүйл биш. Албан бичгэн дээр маш тодорхой бичсэн байгаа. Барилгын ажил гүйцэтгэсэн компанийн алдаатай үйл ажиллагаанаас болж хэмжээ буруу бичигдсэн байна. Үүнийг засаж өгнө үү гэсэн албан тоот байгаа. Тухайн барилгыг барьсан албан байгууллагын захирал нь албан бичгээ өгөөд, дээр нь хэмжээгээ заасан, яг л тэр хэмжээгээр нь гэрчилгээнд бичсэн байгаа. О Т  ХХК-ийн хувьд бэлэн объект худалдаж аваагүй. Барьж байгаа объектыг захиалга өгч авсан. Уг барилгын компани нь хэмжээгээ гаргаад, түүнийг нь улсын комисс норм, дүрэм , журмынх нь дагуу шалгах ёстой зүйлийг нь шалгаад хүлээгээд авсан. Энэ зүйл дээр манай талаас маргаад байх зүйл байхгүй. Арккад ХХК-ийн дүгнэлтийг үнэн зөв, хөдөлшгүй баримт гэдгийг нотолсон юм уу, хэн ч нотлоогүй шүү дээ. Бид өнөөдөр шинжээч томилуулах хүсэлт өгөх гэж байгаад больсон. Больсон шалтгаан нь юу вэ гэхээр одоо болохоор ийм ч юм нь муу, тийм ч юм нь муу гэж яриад байна. Тийм муу байсан юм бол яагаад тухайн хөрөнгөө бүхэл бүтэн зургаа, долоон хэсэг болгон хуваагаад, тус бүр дээр нь үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээ гаргуулж аваад байсан юм бэ. Үнэхээр муу байсан бол ингэх байсан уу, үгүй шүү дээ. Ингээд хуваачихаар буцаагаад бодит хэмжээ тогтоох боломжгүй болчихож байгаа юм. Нөгөө талаас Арккад ХХК-ийн 2019.02.28, 04 дүгээр сарын 15-нд бид нар стандарт хэмжил зүйн газраас стандарт гаргуулах хүсэлт өгч байсан. Энэ дээр эхний байдлаар өгсөн хариу бол стандарт байхгүй гэдэг хариу өгсөн. Холбогдох хүсэлтээ 04 дүгээр сарын 15-нд өгөхөд шүүх хүлээж аваагүй. Гэтэл Арккад ХХК-ийн гаргасан дүгнэлтийг үзэхээр зүгээр орон сууцны барилгын доторх сууцны талбайг тооцох аргачлал байгаа юм. Стандарт хэмжил зүйн газар нь оффисын талбайг хэмжих стандарт байхгүй гэж байхад Арккад ХХК нь өөрөө ямарч стандарт заахгүйгээр, хэмжээ авсан багаж дээрээ стандарт заачихаад, тэмдэглэл гаргаж, дүгнэлт үйлдэж байгаа нь нотлох баримтын хэмжээнд авч үзэх үндэслэл бүхий дүгнэлт гэж үзэхгүй байна. Энийг үгүйсгэх нотлох баримтыг бид стандарт хэмжил зүйн газраас аваад өгчихлөө. Тиймээс Арккад ХХК-ийн гаргасан талбайн хэмжээ, зөрүүг үнэн бодит хэмжээ гэдгийг нотолж чадахгүй байна. Мөн НӨАТ-тай холбогдуулаад нэхэмжилж байгаа дүн нь болохоор 1.365.100.000 төгрөгөөс тооцсон. Нэгэнт НӨАТ-ын буцаан авалтаа хийж байгаа бол нэхэмжилж буй үнийн дүнг НӨАТ шингээсэн 1.365.100.000 төгрөгөөс тооцож гаргах үндэслэл байхгүй. Нэхэмжилж буй 158 сая төгрөгийн үнийн дүн ч мөн адил үндэслэлгүй дүн байна. Тиймээс нэхэмжлэгчийн шаардлага гаргах болсон нотлох баримт нь эргэлзээ бүхий үндэслэлгүй байгаа учраас бид нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэв.

          Зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нарын шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан нэхэмжлэл, тайлбар, хэрэгт авагдаж шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад  

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх дараах үндэслэлээр нэхэмжлэлийг хангах үндэслэлгүй гэж дүгнэлээ.

Нэхэмжлэгч О.Х  нь хариуцагч “О Т ” ХХК-д холбогдуулан  “Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах гэрээ”-ний зүйл болох оффисын талбайн дутсан төлбөр 158 796 282 /нэг зуун тавин найман сая долоон зуун ерин зургаан мянга хоёр зуун наян хоёр/ төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн  шаардлага гаргасан байна.

            Хариуцагч “О Т ” ХХК нь нэхэмжлэгч О.Х тэй байгуулсан “Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах тухай гэрээ”-ний ерөнхий зүйлийн А-д “Компани нь өөрийн өмчлөлийн, одоогоор барьцаанд байгаа, үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийн Ү-2204017430 дугаартай, Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн 1-р хорооны Залуучуудын өргөн чөлөө нутаг дэвсгэрт байрлах 26-р байрны 7 давхарын 1028 м2 талбай бүхий оффис, 8 давхарын 178.65 м2 талбай бүхий оффис, мөн зоорийн давхар дахь тус бүр нь 17.67 м2  талбай бүхий нийт 106.3 м2 талбайтай 2,3,4,5,6,7 дугаартай гражийн зориулалттай нийт 6 зогсоолын хамт “байгаа байдлаар нь байгаа газарт нь” худалдах хүсэлтээ тусгасан ба гэрээний D хэсэгт  нэхэмжлэгч О.Х  нь компанийн хөрөнгийг тухайн гэрээнд заасан Компанийн санал болгосон “Байгаа байдлаар нь байгаа газарт нь” нөхцөлийн дагуу худалдан авах хүсэлтэй байгаагаа тус тус илэрхийлсэн, Гэрээний 2.6-д “байгаа байдлаар нь байгаа газарт нь” худалдах худалдан авах гэдэг нь Компани хөрөнгийг Хөрөнгийн чанар, нөхцөлийн талаар амаар болон бичгээр ямар нэгэн баталгаа гаргахгүйгээр худалдах, Худалдан авагч нь тэрхүү баталгааг шаардахгүй мөн уг хөрөнгийг худалдан авахад байгаа болон байсан аливаа эвдрэл, согог, дутуу, ажиллагаагүй болон ажиллагаа муутай эд анги түүнчлэн бүх доголдлыг хүлээн зөвшөөрч тухайн хөрөнгийг байгаагаар нь худалдан авахыг хэлнэ” гэж, мөн 4.1-т “...хөрөнгийн худалдан авах нийт үнийн дүн нь НӨАТ ороогүйгээр 1,241,000,000 төгрөг болно”, 4.2-т “худалдан авагч гэрээний 4.1-т заасан төлбөрийг НӨАТ-ыг нэмж бүгдийг бүтнээр нь төлж ...төгрөгийн дансанд 2018 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр шилжүүлсэн” гэж, /хх-5-9/

             Мөн гэрээний 4.5-д “худалдан авагчийн 2018 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдрийн албан бичгээр ирүүлсэн “2018 оны 5 дугаар сарын 9-ний өдөр өөрсдийн байгууллагын ойн өдөр үл хөдлөх хөрөнгийг зориулалтын дагуу ашиглаж эхлэх шаардлагатай ...засварын ажлын нэн даруй эхлүүлэх болно” гэсэн хүсэлтийг харгалзан үзээд компани нь 2018 оны 5 дугаар сарын 9-ний өдөр хөрөнгийг суллан, хөрөнгийг 5 ширхэг түлхүүрийн хамт худалдан авагчийн эзэмшилд шилжүүлэн Хавсралт 2-т заасан Хүлээлцэх акт үйлдэн хүлээлгэж өгнө. Компани хөрөнгийг худалдан авагчийн эзэмшилд шилжүүлсэн өдрөөс хөрөнгөтэй холбоотой бүх эрсдэл, хариуцлага худалдан авагчид шилжинэ”, 5.1.1-т “...худалдан авагчид үнийн санал өгөхөөс өмнө, гэрээг байгуулахын өмнөхөн хөрөнгийг өөрийн биеэр очиж үзэж эрхийг шалгах хугацаа боломж олгосон бөгөөд худалдан авагч нь хөрөнгийг өөрийн биеэр очиж үзсэн буюу үзэх боломж олгогдсон гэдгийг хүлээн зөвшөөрч байна. Тиймээс компани нь хөрөнгийн байгаа байдалд нь ямар ч баталгаа өгөхгүй болно” гэж тус тус зааж, харилцан тохиролцжээ.

            Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1-т “гэрээний талууд хуулийн хүрээнд гэрээг чөлөөтэй байгуулах, түүний агуулгыг өөрсдөө тодорхойлох эрхтэй” гэсэн заалтын дагуу худалдагч “О Т ” ХХК, худалдан авагч О.Х  нарыг харилцан тохиролцож, дээрх гэрээг 2018 оны 5 дугаар сарын 09-ний өдөр байгуулсан гэж үзнэ.

            Хариуцагч “О Т ” ХХК, нэхэмжлэгч О.Х  нар нь 2018 оны 05 дугаар сарын 09-ны өдөр байгуулагдсан “Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах гэрээ”-гээр хариуцагч нь Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороо, Залуучуудын өргөн чөлөө хаягт байрлах, 26 дугаар байрны 7 давхарын 1028 м.кв талбайтай оффис, 8 давхарын 178.65 м.кв талбайтай оффис болон зоорийн давхарын 2, 3, 4, 5, 6, 7 дугаар бүхий нийт 106.3 м.кв талбайтай зогсоол бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг худалдах, нэхэмжлэгч нь үнийн дүн нь НӨАТ ороогүйгээр 1 241 000 000 төгрөг, НӨАТ-ыг нэмж бүгдийг бүтнээр нь 2018 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр төлбөрийг төлсөн, энэ талаар талууд маргаангүй байна./хх-5-21 дүгээр хуудас/

Харин гэрээний зүйл болох оффисын талбайн дутсан 152.73 м.кв-ын төлбөрт 158 796 282 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэгч шаардсан ба Хариуцагч нь нэхэмжлэгчийг гэрээнд заасан нөхцөлөөр хөрөнгийг худалдан авахыг хүлээн зөвшөөрч талууд гэрээг байгуулан, хөрөнгийг шилжүүлэн авсан тул зөвшөөрөхгүй гэж маргасан.

            Нэхэмжлэгч О.Х  нь оффис болон зогсоолыг худалдан авахаар хариуцагчтай гэрээгээр тохиролцсон дээрх үйл баримт нь тогтоогдож байх тул зохигч талуудын хооронд Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1-д заасан худалдах-худалдан авах гэрээ байгуулагдсан, хуулийн хүчин төгөлдөр гэж үзнэ.

            Иргэний хуульд зааснаар худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй хөрөнгө худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх үүрэгтэй бөгөөд мөн хуулийн 251 дүгээр зүйлийн 251.1-д “гэрээгээр тогтоосон тоо, хэмжээ, чанар бүхий эд хөрөнгийг биет байдлын хувьд доголдолгүй гэж үзнэ” гэж заасан.

Маргааны зүйл болсон үл хөдлөх эд хөрөнгийг Айвенхоу майнз монголия инк ХХК захиалан бариулж, 2006 оны 01 сарын 27-ны өдөр 21/2006 дугаартай улсын комиссын акт үйлдэгдэж, ашиглалтад оруулан Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээг 2006 оны 02 дугаар сарын 21-ний өдөр Айвенхоу майнз монголия инк ХХК-ийн нэр дээр, Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороо Залуучуудын өргөн чөлөө 26 байрны 701, 803 тоот конторын зориулалттай 1304,65 м.кв талбайтай үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгчөөр Ү-2204017430 дугаарт бүртгэж гэрчилгээ олгогджээ./хх-142-159/

Улмаар Айвенхоу майнз монголия инк ХХК нь 2007 оны 10 дугаар сарын 22-ны өдөр 2020/9 дугаартай албан бичгээр Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн албанд “Улсын бүртгэлд нэмэлт, өөрчлөлт хийлгэх тухай” хүсэлтдээ: “...Энэхүү гэрчилгээнд АММИ-ийн нийт худалдан авсан талбайн хэмжээг 1304,65 м.кв гэж буруу бичсэн байх тул Ү-2204017430 тоот улсын бүртгэлийн гэрчилгээн дэх талбайн хэмжээг 7 давхарт 1028 м.кв, 8 давхарт 178,65 м.кв, граж доторх автомашины зогсоолын 106.3 м.кв, нийт 1,312.95 м.кв талбай гэж өөрчлөн бүртгэн өгч бидний ажилд туслалцаа үзүүлнэ үү” гэж хандсаныг нь үндэслээд Айвенхоу майнз монголия инк ХХК-ний нэр дээр “...7, 8, зоорийн давхарын контор, үйлчилгээ, гражийн зориулалттай 1028 м.кв, 178.65 м.кв болон 106.3 м.кв талбайтай 2-7 тоот зогсоолын үл хөдлөх эд хөрөнгийн хууль ёсны өмчлөгчөөр Ү-2204017430-рт бүртгэж Улсын бүртгэлийн байгууллага гэрчилгээ олгосон байна. /хх-160-185/ 

Иймээс хариуцагч “О Т ” ХХК нь улсын бүртгэлийн гэрчилгээнд бичигдсэн эд хөрөнгүүдийг тэрхүү м.кв-ын хэмжээгээр нь нэхэмжлэгч О.Х тэй 2018 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдөр “Оффис болон зогсоол худалдах-худалдан авах тухай” гэрээг байгуулан тухайн үл хөдлөх эд хөрөнгүүдийг хүлээлгэн өгчээ.

“О Т ” ХХК нь дээр дурдсан гэрээний дагуу маргааны зүйл болсон үл хөдлөх эд хөрөнгийг худалдсан байх бөгөөд тухайн үл хөдлөх хөрөнгийг талбайн нэгж үнээр үнэлж худалдаагүй байдал нь тус гэрээ, талуудын тайлбараар нотлогддог.

            Иргэний хуулийн 254 дүгээр зүйлийн 254.4-т “худалдан авагч энэ хуулийн 254.3-т заасан эд хөрөнгийг хүлээн авсан бол худалдагч нь гэрээний үнэд хувь тэнцүүлэн дутуу эд хөрөнгийн үнийг буцаан төлөх үүрэгтэй” гэж заасны дагуу дутуу м.кв талбайн төлбөрийг буцаан гаргуулах тухай нэхэмжлэгчийн шаардлага хуулийн зохицуулалтад хамаарахгүй бөгөөд нэхэмжлэлийг хангах хууль зүйн үндэслэл болохгүй юм.

            Энэ нь Иргэний хуулийн 248 дугаар зүйлийн 248.2-т зааснаар худалдан авагч эд хөрөнгийг хүлээн авсныг гэрчлэх тодорхой үйлдэл хийсэн бол түүнийг эд хөрөнгө хүлээн авсанд тооцох ба эд хөрөнгө хүлээж авах үедээ уг эд хөрөнгийн доголдлын талаар мэдсэн буюу мэдэх боломжтой байхад түүнийг хүлээн авсан худалдан авагч эд хөрөнгийн доголдлын талаар шаардлага гаргах эрхээ алдахаар Иргэний хуулийн 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-д заасантай нийцнэ.

            Нэхэмжлэгч О.Х  2018 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн орон сууц хүлээлцсэн актаар тухайн орон сууцыг хүлээн авсан байх тул тухайн үед орон сууцны талбайг хэмжүүлэх, эд хөрөнгийн доголдлыг мэдэх боломжтой байсан.      Нөгөөтэйгүүр, орон сууцны талбайн хэмжээний зөрүүтэй байдал нь барилгын ашиглалтын явцад мэдэгдэх далд доголдол биш учир нэхэмжлэгч Иргэний хуулийн 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-д зааснаар худалдан авсан орон сууцны талбайн талаар шаардлага гаргах эрхээ алдсан байна.

            Иймд, дээрх үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгчийн орон сууцны талбайн дутсан гэх 152.73 м.кв-ийн үнэ 158 796 282 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

            Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.3 дахь хэсэг, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон       

                     ТОГТООХ нь:

            1. Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1, 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-т заасныг баримтлан хариуцагч “О Т ” ХХК-аас 2018 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн “Оффис болон зогсоол худалдах, худалдан авах гэрээ”-ний зүйл болох оффисын талбайн дутсан төлбөрт 158 796 282 /нэг зуун тавин найман сая долоон зуун ерин зургаан мянга хоёр зуун наян хоёр/ төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэгч О.Хаш-Эрдэнийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

            2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.1.1, 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-д зааснаар нэхэмжлэгч О.Хаш-Эрдэнийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 951.940 /есөн зуун тавин нэгэн мянга есөн зуун дөч/ төгрөгийн 951.931 /есөн зуун тавин нэгэн мянга есөн зуун гучин нэг/ төгрөгийг улсын төсвийн орлого болгож, илүү төлсөн 9 /ес/ төгрөгийг улсын орлогоос гаргуулж нэхэмжлэгчид буцаан олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар энэ өдрөөс хойш 7 хоног өнгөрсний дараа 14 хоногийн дотор зохигч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                    Б.ТҮМЭНЦЭЦЭГ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх дараах үндэслэлээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангах үндэслэлгүй гэж дүгнэлээ.

Нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнэ нь хариуцагч “Юу Би Эйч проперти” ХХК-д холбогдуулан “Орон сууц захиалгаар бариулах тухай гэрээ”-ний дагуу нийт талбайгаас дутсан 3.53 м.кв талбайн үнэ 6.354.000 төгрөг, хэмжилт хийлгэсний зардалд төлсөн 80 000 төгрөг, нийт 6 434 000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

Хариуцагч “Юу Би Эйч проперти” ХХК нь нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнэд Баянзүрх дүүргийн 5 дугаар хороо, 15 дугаар хороололд байрлах, Happy town орон сууцны ХД-72 дугаар байр, 2-р орц, 2-р давхарын 89 тоот 56.64 м.кв талбай бүхий 2 өрөө орон сууцыг 2014 оны 07 сарын 03-ны өдрийн НРТ14В118 тоот худалдах-худалдан авах гэрээний дагуу худалдсан тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргаж байна.

            Хариуцагч “Юу Би Эйч проперти” ХХК, нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнэ нар нь 2014 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр байгуулагдсан “Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ”-гээр хариуцагч нь Баянзүрх дүүргийн 5 дугаар хороо, 15 дугаар хороололд байрлах, Happy town орон сууцны ХД-72 дугаар байрны 2-р орцны, 2-р давхарын 89 тоотын 56.64 м.кв талбай бүхий 2 өрөө орон сууцыг 2014 оны 3 дугаар улиралд багтаан хүлээлгэн өгөх, нэхэмжлэгч нь 101.952.000 төгрөг төлөхөөр харилцан тохиролцож, орон сууцны үнийг бүрэн төлсөн, энэ талаар маргаангүй байна.

            Харин гэрээний зүйл болох үл хөдлөх эд хөрөнгө биет байдлын доголдолтой эсэх талаар маргаж байна.

            Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.1-д зааснаар ажил гүйцэтгэх гэрээгээр ажил гүйцэтгэгч нь захиалагчийн буюу өөрийн материалаар гэрээнд заасан ажил гүйцэтгэх, захиалагч нь уг ажлын үр дүнг хүлээн авч, хэлэлцэн тохирсон хөлс төлөх үүргийг тус тус хүлээдэг.

            Хэрэгт авагдсан баримаас үзвэл “Юу Би Эйч проперти” ХХК маргааны зүйл болж буй орон сууцны барилгыг 2013 онд “Өндөр буянт холдинг” ХХК-с худалдан авсан ба “...гэрээ байгуулах үед 70 хувийн гүйцэтгэлтэй, засал чимэглэлээс бусад ажил хийгдсэн байсан...” талаарх хариуцагчийн тайлбарыг нэхэмжлэгч үгүйсгэж чадахгүй байна.

            Түүнчлэн зохигчдын хооронд байгуулагдсан орон сууц захиалгын гэрээнд гүйцэтгэгч нь орон сууцыг 2014 оны 3 дугаар улиралд ашиглалтад оруулах үүрэг хүлээсэн байх боловч гэрээ байгуулагдсанаас хойш 3 сар гаруй хугацаанд бэлэн болох барилгыг нэхэмжлэгчийн захиалгаар баригдсан гэж үзэх үндэслэл тодорхойгүй байна.

            Дээрх байдлаас үзвэл нэхэмжлэгч бий болсон орон сууцыг худалдан авахаар хариуцагчтай тохиролцсон нь хэргийн баримтаар тогтоогдож байх тул зохигчдын хооронд Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1-д заасан худалдах-худалдан авах гэрээ байгуулагдсан гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

            Иргэний хуулийн 251 дүгээр зүйлийн 251.1-д зааснаар худалдах-худалдан авах гэрээгээр тогтоосон тоо, хэмжээ, чанар бүхий эд хөрөнгийг биет байдлын хувьд доголдолгүй гэж үзэх ба мөн хуулийн 254 дүгээр зүйлийн 254.4-т “худалдан авагч энэ хуулийн 254.3-т заасан эд хөрөнгийг хүлээн авсан бол худалдагч нь гэрээний үнэд хувь тэнцүүлэн дутуу эд хөрөнгийн үнийг буцаан төлөх үүрэгтэй” гэжээ.

            Илүү төлсөн төлбөрийг буцаан гаргуулах тухай нэхэмжлэгчийн шаардлага хуулийн дээрх зохицуулалтад хамаарахаар байх боловч нэхэмжлэлийг хангах хууль зүйн үндэслэл болохгүй юм.

            Иргэний хуулийн 248 дугаар зүйлийн 248.2-т зааснаар худалдан авагч эд хөрөнгийг хүлээн авсныг гэрчлэх тодорхой үйлдэл хийсэн бол түүнийг эд хөрөнгө хүлээн авсанд тооцох ба эд хөрөнгө хүлээж авах үедээ уг эд хөрөнгийн доголдлын талаар мэдсэн буюу мэдэх боломжтой байхад түүнийг хүлээн авсан худалдан авагч эд хөрөнгийн доголдлын талаар шаардлага гаргах эрхээ алдахаар Иргэний хуулийн 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-д заасан байна.

            Нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнэ 2014 оны 10 дугаар сарын 20-ны өдрийн орон сууц хүлээлцсэн актаар тухайн орон сууцыг хүлээн авсан байх тул тухайн үед орон сууцны талбайг хэмжүүлэх, эд хөрөнгийн доголдлыг мэдэх боломжтой байжээ.

Нөгөө талаар орон сууцны талбайн хэмжээний зөрүүтэй байдал нь барилгын ашиглалтын явцад мэдэгдэх далд доголдол биш тул нэхэмжлэгч Иргэний хуулийн 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-д зааснаар худалдан авсан орон сууцны талбайн талаар шаардлага гаргах эрхээ алдсан гэж үзнэ.

            Иймд, нэхэмжлэгчийн орон сууцны талбайн зөрүү 3.53 м.кв-ийн үнэ 6.354.000 төгрөг, хэмжилт хийлгэсний зардал 80 000 төгрөг, нийт 6 434 000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.

            Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.3 дахь хэсэг, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон    

                     ТОГТООХ нь:

            1. Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1, 255 дугаар зүйлийн 255.1.1-т заасныг баримтлан хариуцагч “Юу Би Эйч проперти” ХХК-с 6.434.000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

            2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.1.1, 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-д зааснаар нэхэмжлэгч Г.Зэс-Эрдэнийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 118000 төгрөгийн 117894 төгрөгийг улсын төсвийн орлого болгож, илүү төлсөн 106 төгрөгийг улсын орлогоос гаргуулж нэхэмжлэгчид буцаан олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар энэ өдрөөс хойш 7 хоног өнгөрсний дараа 14 хоногийн дотор зохигч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                           Б.ТҮМЭНЦЭЦЭГ