*******    2020       *******07*******         01                                  *******     101/ШШ2020/02404

 

 

МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

 

  ******* *******Баянзүрх*******дүүргийн*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүгч*******Н.Сарангүн*******даргалж,*******шүүгчид*******Б.Мандалбаяр,*******Б.Цолмонгэрэл*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******хийсэн*******хуралдаанаар:

    *******Нэхэмжлэгч:*******Ч*******,*******,**************тоотод*******оршин*******суух,*******Нын*******Цын*******/РД:*******0000/*******нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч:*******,*******,**************тоотод*******оршин*******суух,*******Рийн*******Өд*******/РД:*******0000/*******холбогдох

Хагалгааны*******төлбөр*******2.000.000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******иргэний*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд:*******Нэхэмжлэгчийн*******өмгөөлөгч*******Т.Мөнхсүлд,

Хариуцагчийн*******өмгөөлөгч*******Ж.Баяржавхлан,

Иргэдийн*******төлөөлөгч*******Н.Мөнхзул,

Шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******даргаар*******Ж.Хулан*******нар*******оролцов. 

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

           

 *******Нэхэмжлэгч*******Н.Ц*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ:

 *******Н.Ц*******нь*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******5-ны*******өдөр*******Баянзүрх*******дүүргийн*******1*******дүгээр*******хорооны*******нутаг*******дэвсгэрт*******авто*******машин*******жолоодон*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******байхдаа*******Р.Өд*******нүүрэн*******тус*******газартаа*******цохиулсны*******улмаас*******эрүүл*******мэндэд*******нь*******хөнгөн*******зэргийн*******гэмтэл*******учруулсан.

Н.Ц*******нь*******өөрт*******учирсан*******эрүүл*******мэндийн*******гэмтлийг*******сэргээн*******засах*******шаардлагатай*******болсны*******улмаас*******“Сонс”*******эмнэлэгт*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******10-ны*******өдрөөс*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******13-нд*******хэвтэн*******эмчлүүлж*******хамрын*******хагалгаанд*******орж*******хагалгааны*******төлбөрт*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******13-ны*******өдөр*******2.000.000*******төгрөг*******өгч*******эмчлүүлсэн.

Баянзүрх*******дүүргийн*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2019*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******1561*******тоот*******шийдвэр,*******Нийслэлийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******2019*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******28-ны*******өдрийн*******1198*******дугаар*******магадлалд*******“хагалгааны*******төлбөрт*******2.000.000*******төгрөг*******төлсөн*******нэхэмжлэлийг*******хэлэлцэхгүй*******үлдээж,*******хохирогчийн*******уг*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******өөрт*******учирсан*******хохирлын*******хохирлын*******талаарх*******нотлох*******баримтыг*******бүрдүүлэн*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгчээс*******хохирол*******нэхэмжлэх*******эрхийг*******нээлттэйгээр*******үлдээж*******шийдвэрлэв”*******гэж*******шийдсэн.

Иймд*******Р.Өаас*******хагалгааны*******төлбөрт*******төлсөн*******2.000.000*******төгрөгийг*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэл*******гаргаж*******байна*******гэжээ. ******* 

 

  *******Хариуцагч*******Р.Ө*******шүүхэд*******гаргасан*******тайлбартаа:

           ******* Миний*******бие*******Р*******овогтой*******Ө*******нь*******тус*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******иргэн*******Н.Цын*******нэхэмжлэлтэй*******танилцаад*******дараах*******тайлбарыг*******гаргаж*******байна.

Иргэн*******Н.Цын*******нэхэмжлэлийг*******миний*******зүгээс*******бүхэлд*******нь*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна.*******Учир*******нь*******энэ*******хэрэг*******маргаан*******Баянзүрх*******дүүргийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхээр*******орж*******шийдвэрлэгдсэн*******болно*******гэжээ.

           *******           *******  

           *******Зохигчдын*******тайлбар,*******хэрэгт*******байгаа*******болон*******шүүх*******хуралдаанаар*******хэлэлцэгдсэн*******нотлох*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлаад

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

 

 *******Нэхэмжлэгч*******Н.Ц*******нь*******хариуцагч*******Р.Өд*******холбогдуулан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******2.000.000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийг*******шүүхэд*******гаргасан*******байна.

 

 Р.Ө*******нь*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******5-ны*******өдөр*******Баянзүрх*******дүүргийн*******1*******дүгээр*******хорооны*******нутаг*******дэвсгэрт*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******явахдаа*******замын*******эгнээ*******байрнаас*******болж*******иргэн*******Н.Цтай*******маргалдаж,*******түүний*******нүүр*******хэсэгт*******гараараа*******цохиж,*******эрүүл*******мэндэд*******нь*******хөнгөн*******хохирол*******учруулсан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогдсон*******байна.

Баянзүрх*******дүүргийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2019*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******1561*******дугаартай*******шийтгэх*******тогтоолоор*******Р.Өыг*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******учруулах*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцон,

Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******11.6*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Р.Өыг*******таван*******зуун*******нэгжтэй*******тэнцэх*******хэмжээний*******буюу*******таван*******зуун*******мянган*******төгрөгөөр*******торгох*******ялаар*******шийтгэн,

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.3*******дугаар*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсгийн*******2.1*******дэх*******заалт, *******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******505*******дугаар*******зүйлийн*******505.1-т*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Р.Өаас*******407.000*******төгрөг*******гаргуулж*******хохирогч*******Н.Цт*******олгож,*******хохирлын*******нэхэмжлэлээс*******2.041.200*******төгрөг*******нэхэмжилснийг*******хэлэлцэхгүй*******орхин,

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.5*******дугаар*******зүйлийн*******2-т*******зааснаар*******хохирогч*******уг*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******өөрт*******учирсан*******хохирлын*******талаарх*******нотлох*******баримтыг*******бүрдүүлэн*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгчээс*******хохирол*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******дурьдан*******шийдвэрлэсэн*******байна.

Дээрхи*******шийдвэрт*******хохирогч*******Н.Цогтсайхан,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Т.Мөнхсүлд*******нар*******давж*******заалдах*******гомдол*******гарган*******Нийслэлийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******2019*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******28-ны*******өдрийн*******1198*******дугаар*******магадлалаар*******“шийтгэх*******тогтоолын*******407.000*******төгрөг*******гэснийг*******293.000*******төгрөг”*******гэж*******өөрчилж,*******тогтоолын*******бусад*******заалт,*******хэсгийг*******хэвээр*******үлдээн*******шийдвэрлэсэн*******бөгөөд*******шийдвэр*******хуулийн*******хүчин*******төгөлдөр*******болжээ.

 *******/ХХ-ийн*******4-9*******дүгээр*******тал/

 

 *******Мөрдөн*******байцаах*******ажиллагааны*******явцад*******Н.Цын*******биед*******учирсан*******гэмтлийн*******зэргийг*******тогтоох*******зорилгоор*******хийгдсэн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******үндэсний*******хүрээлэнгийн*******шинжээчийн*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******9-ний*******өдрийн*******10764*******дугаартай*******дүгнэлтэд:

 “Н.Цын*******биед*******хамар*******ясны*******хугарал,*******баруу,*******зүүн*******завьжинд*******шарх,*******доод*******зүүн*******4*******дүгээр*******шүд*******сулрал,*******уруулд*******зулгаралт,*******зүүн*******хацар,*******хамарт*******зөөлөн*******эдийн*******няцрал*******гэмтэл*******тогтоогдлоо.*******Дээрх*******гэмтэл*******нь*******мохоо*******зүйлийн*******олон*******удаагийн*******үйлчлэлээр*******үүсгэгдэнэ.*******Шүүх*******эмнэлгийн*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******журмын*******2.4.1-т*******зааснаар*******эрүүл*******мэндийг*******түр *******хугацаагаар*******сарниулах*******тул*******гэмтлийн*******хөнгөн*******зэрэгт*******хамаарна.*******Дээрх*******гэмтэл*******нь*******хэрэг*******болсон*******гэх*******цаг*******хугацаанд*******үүсэх*******боломжтой”*******гэсэн*******байна.

/ХХ-ийн*******5*******дугаар*******тал/

 

Р.Ө*******нь*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******5-ны*******өдөр*******Баянзүрх*******дүүргийн*******1*******дүгээр*******хорооны*******нутаг*******дэвсгэрт*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******явахдаа*******замын*******эгнээ*******байрнаас*******болж*******иргэн*******Н.Цтай*******маргалдаж,*******түүний*******нүүр*******хэсэгт*******гараараа*******цохиж,*******эрүүл*******мэндэд*******нь*******хөнгөн*******хохирол*******учруулсан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******болох*******нь*******хүчин*******төгөлдөр*******шүүхийн*******шийдвэрээр*******тогтоогдсон*******ба*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******40*******дүгээр*******зүйлийн*******40.4.-т*******“Шүүхийн*******хүчин*******төгөлдөр*******шийдвэрээр*******нэгэнт*******тогтоогдсон*******үйл*******баримтыг*******дахин*******нотлохгүй“*******гэж*******заасны*******дагуу*******нэхэмжлэгч*******Н.Ц*******энэ*******талаар*******дахин*******нотлох*******шаардлагагүй.

 

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.4*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******“Хэрэг*******хэлэлцэх*******үед*******иргэний*******нэхэмжлэлийг*******хэрэгсэхгүй*******болгосон*******бол*******нэхэмжлэгч*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******нэхэмжлэлийг*******дахин*******гаргах*******эрхээ*******алдана”*******гэж,*******мөн*******2*******дахь*******хэсэгт*******“Иргэний*******нэхэмжлэлийг*******хэлэлцээгүй*******орхисон*******бол*******нэхэмжлэгч*******түүнийг*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******дахин*******гаргах*******эрхтэй”*******гэж*******тус*******тус*******заажээ.

 

          *******Анхан*******болон*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******“Н.Цогтсайханы*******хагалгааны*******төлбөрт*******2.000.000*******төгрөг*******төлсөн*******гэх*******нэхэмжлэлийг*******хэлэлцэхгүй*******орхин*******нотлох*******баримтаа*******бүрдүүлэн*******жич*******нэхэмжлэх*******эрхтэй“*******хэмээн*******шийдвэрлэсэн*******байна.

 

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоол,*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******магадлалаар*******нэхэмжлэгч*******Н.Цын*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хохиролд*******хариуцагч*******Р.Өаас*******нэхэмжилсэн*******2.000.000*******төгрөгт*******холбогдох*******хэсгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгоогүй,*******харин*******хэлэлцэхгүй*******орхисон*******байх*******тул*******нэхэмжлэгч*******нь*******уг*******асуудлаар*******дахин*******нэхэмжлэл*******гаргах*******эрхээ*******алдаагүй*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй.

 

Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1-т*******“Бусдын*******эрх,*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******нэр*******төр,*******алдар*******хүнд,*******ажил*******хэргийн*******нэр*******хүнд,*******эд*******хөрөнгөд*******хууль*******бусаар*******санаатай*******буюу*******болгоомжгүй*******үйлдэл*******/эс*******үйлдэхүй/-гээр*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээд*******уг*******гэм*******хорыг*******хариуцан*******арилгах*******үүрэгтэй”,

 

505*******дугаар*******зүйлийн*******505.1-д*******“Бусдын*******эрүүл*******мэндэд*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээд*******нь*******хохирогчийн*******хөдөлмөрийн*******чадвараа*******алдсанаас*******дутуу*******авсан*******цалин*******хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлого,*******ийнхүү*******эрүүл*******мэндэд*******гэм*******хор*******учруулсантай*******холбогдон*******гарсан*******...*******зайлшгүй*******бүх*******зардлыг*******хохирогчид*******төлөх*******үүрэгтэй”*******гэж*******тус*******тус*******заажээ.

         *******Хариуцагч*******Р.Ө*******нь*******нэхэмжлэгч*******Н.Цогтсайханы*******эрүүл*******мэндэд*******хохирол*******учруулсан*******байх*******тул*******тэрээр*******бусдад*******учирсан*******гэм*******хорыг*******хариуцан*******арилгах*******үүрэгтэй.

           

Нэхэмжлэгч*******Н.Ц*******нь*******хамрын*******ясны*******шинэ*******хугарал,*******хамрын*******таславчийн*******мурийлт,*******хамрын*******хөндийн*******хувьсуурт*******үрэвсэл*******оношоор*******2019*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******8-ны*******өдөр*******чих,*******хамар,*******хоолойн*******“Сонс”*******эмнэлэгт*******хамрын*******яс*******болон*******хамрын*******таславчийн*******мурий*******тэгшлэх,*******самалдаг*******тайрах*******мэс*******засал*******хийлгэн*******2.000.000*******төгрөгийн*******төлбөр*******төлсөн*******нь*******“Сонс”*******эмнэлгийн*******захирлын*******2020*******оны*******6*******дугаар*******сарын*******29-ний*******өдрийн*******А/9*******тоот*******тодорхойлолт,*******Н.Цын*******өвчний*******түүхийн*******хуулбар,*******2020*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******8-ны*******өдөр*******төлбөр*******баримт,*******амбулаториор*******эмчлүүлэгчийн*******картын*******хуулбар*******зэрэг*******нотлох*******баримтуудаар*******тогтоогдож*******байна.

/ХХ-ийн*******34-35,*******45-49*******дүгээр*******тал/

 

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25,*******38,*******107*******дугаар*******зүйлийн*******107.2-т*******зааснаар*******хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******татгалзаж*******буй*******үндэслэлээ*******баримтаар*******нотлох*******үүрэгтэй*******ба*******хариуцагч*******Р.Ө*******хохирлын*******асуудлыг*******шүүх*******шийдвэрлэсэн,*******төлбөрт*******2.000.000*******төгрөг*******төлсөн*******нь*******эргэлзээтэй*******гэх*******боловч*******энэ*******талаарх*******баримтаа*******ирүүлээгүй,*******энэ*******нь*******нотлогдоогүй*******болно.

 

           *******Иймд*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******505*******дугаар*******зүйлийн*******505.1-д*******заасныг*******баримтлан*******хариуцагч*******Р.Өаас*******хамрын*******мэс*******засал*******хийлгэсэн*******төлбөр*******2.000.000*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Н.Цт*******олгох*******нь*******зүйтэй*******гэж*******үзэв.

 

Нэхэмжлэгч*******Н.Ц,*******хариуцагч*******Р.Ө*******нар*******нь*******шүүх*******хуралдаанд*******тодорхой*******шалтгаангүйгээр*******хүрэлцэн*******ирээгүй*******байх*******тул*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******100*******дугаар*******зүйлийн*******100.1,*******100.3-д*******заасныг*******үндэслэн*******тэдгээрийн*******өмгөөлөгч*******нарын*******хүсэлтээр*******эзгүйд*******нь*******хэргийг*******шийдвэрлэсэн*******болно.

 

           *******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.1,*******115.2.1,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлүүдэд*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******                   

ТОГТООХ*******нь:

 

  *******1.*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******505*******дугаар*******зүйлийн*******505.1-д*******зааснаар*******хариуцагч*******Р.Өаас*******2.000.000*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Н.Цт*******олгосугай.

 

   2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1-т*******зааснаар*******нэхэмжлэгч*******Н.Цаас*******улсын*******тэмдэгийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******46.950*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагч*******Р.Өаас*******46.950*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Н.Цт*******олгосугай. 

 

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авсан*******өдрөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Нийслэлийн*******иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй*******бөгөөд*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.4,*******119.7-д*******зааснаар*******шийдвэрийг*******танилцуулан*******сонсгож,*******7*******хоног*******өнгөрснөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******шүүх*******хуралдааны*******оролцогч*******талууд*******шүүхэд*******хүрэлцэн*******ирж*******шийдвэрийг*******өөрөө*******гардан*******авах*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******нь*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолоход*******саад*******болохгүй*******бөгөөд*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцоогүй*******талд*******шийдвэрийг*******гардуулснаар*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолохыг*******дурьдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ*******ШҮҮГЧ                                 *******        Н.САРАНГҮН

 

ШҮҮГЧИД                                                   *******     Б.МАНДАЛБАЯР

 

                                                                     *******    Б.ЦОЛМОНГЭРЭЛ