Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2018 оны 07 сарын 03 өдөр

Дугаар 30

 

 

Ж.Цэрэнхүүгийн нэхэмжлэлтэй иргэний

хэргийн тухай

 

Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн иргэний хэргийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Н.Туяа даргалж, шүүгч Б.Дамба, М.Нямбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэй хийж,

 

Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 153/ШШ2018/00145 дугаар шийдвэртэй, Ж.Эрдэнэчимэгийн нэхэмжлэлтэй, Говь-Алтай аймгийн Есөнбулаг сумын Жинст багийн 41 дүгээр байрны 22 тоотод оршин суух, Тайж овогт Лувсангийн Эрдэнэчимэг, Говь-Алтай аймгийн Есөнбулаг сумын Баянхайрхан багийн Хөгжил хорооллын 4 дүгээр гудамжны 3 байрны а б тоотод оршин суух, Урианхай овогт Очирбатын Оюунсувд нарт холбогдох иргэний хэргийг хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн, 2018 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдөр хүлээн авч, шүүгч М.Нямбаярын илтгэснээр тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хянан хэлэлцэв.

 

            Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Эрдэнэчимэг, хариуцагч Л.Эрдэнэчимэгийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ариун-Эрдэнэ, хариуцагч О.Оюунсувдын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Болормаа /онлайнаар/ нарийн бичгийн даргаар Ц.Энхтуяа нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

            Нэхэмжлэлийн шаардлага: Үндсэн зээл 23,000,000 төгрөг, алданги 11,500,000 төгрөг, нийт 34,500,00 төгрөг гаргуулахыг хүссэн үндсэн нэхэмжлэлтэй, нэхэмжлэлийн шаардлагаа багасгаж үндсэн зээл 7,850,000 төгрөг, алданги 11,500,000 төгрөг, нийт 19,350,000 төгрөг гаргуулах тухай.

 

            Нэхэмжлэлийн агуулга: “Ж.Цэрэнхүүгээс Л.Эрдэнэчимэг нь 2016 оны 05 сарын 12-ны өдөр 25,000,000 төгрөгийг 2 хоногийн хугацаатай зээлж авсан байдаг. 2016 оны 05 сарын 25-ны өдөр үндсэн мөнгөнөөс 2,000,000 төгрөг, хүүнд нь 5,000,000 төгрөг, нийт 7,500,000 төгрөг өгөөд үндсэн мөнгө 23,000,000 төгрөг үлдсэн. Тэгээд Л.Эрдэнэчимэг рүү утастаад үлдэгдэл мөнгөө өг. Хугацаа хэтрээд байна гэсэн чинь миний боломж гарахгүй байна. Өгнө. Би О.Оюунсувд гэдэг хүнд өгчихсөн байгаа. Тэр хүн Улаанбаатар хотод байгаа. Тэр хүн таниас гэрээ хийгээд, үргэлжлүүлээд авна. Та уулзаач гэж хэлсэн байдаг. Тэгээд манай дүү Л.Цэрэнхүүтэй О.Оюунсувд ажил дээр нь ирж уулзаад 2016 оны 06 сарын 08-ны өдрөөс 08 сарын 09-ний өдөр хүртэл 2 сарын хугацаатай, 5 хувийн хүүтэйгээр, 2016 оны 07 сарын 08-ны өдөр 12,650,000 төгрөг, 2016 оны 08 сарын 08-ны өдөр 12,075,000 төгрөг өгнө гэж гэрээ байгуулсан. Гэрээнд заасны дагуу шууд хоёр хувааж төлөөгүй. Эхний сарын хүү гэж 2016 оны 7 сарын 8-ны өдөр Л.Цэрэнхүүгийн дансанд 1,200,000 төгрөг О.Оюунсувдаас орсон. Хоёрдох сарын хүү 1,150,000 төгрөг 2016 оны 08 сарын 10-ны өдөр орсон. Нийт 2,350,000 төгрөгийн хүүг О.Оюунсувдаас гэж орсон. Тэгэхдээ би зээлсэн мөнгөнийхөө хүүг өглөө. Үндсэн мөнгийг нь дараа өгье гээд хийсэн байдаг. Үндсэн мөнгөнөөс нэг ч төгрөг төлөөгүй. Одоо утсаар ярих гэхээр утсаа авахгүй, зугтаагаад уулзалдахгүй байсан учраас шүүхэд хандсан. Шүүхэд хандсаны дараа буюу 2017 оны 12 сарын 04-ний өдөр үндсэн мөнгөнөөс 15,150,000 төгрөгийг дансанд нь хийсэн. Ж.Цэрэнхүү, О.Оюунсувд хоёрын хооронд байгуулсан гэрээний 3-д зээлдүүлэгч нь зээлийг эргэн төлөх хугацааг хэтрүүлсэн хоног тутамд 0,5 хувийн алданги тооцож, зээлдэгчээр төлүүлэх эрхтэй гэж заасны дагуу алданги тооцохоор нилээн их мөнгө гарч байгаа ба алданги нь үндсэн мөнгөний 50 хувиас хэтэрч болохгүй гэж хуульд заасны дагуу алданги 11,500,000 төгрөг, үндсэн мөнгө 7,850,000 төгрөг, нийт 19,350,000 төгрөгийг...О.Оюунсувдаас гаргуулж өгнө үү...Л.Эрдэнэчимэгтэй тооцоо дууссан” гэжээ.

 Хариуцагч нар хариу тайлбартаа: Лувсангийн Эрдэнэчимэг нь 2016 оны 05 сарын 12-ны өдөр Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө зээлсэн. Үүнийгээ хүлээн зөвшөөрдөг. Энэ хоёр хүний хооронд 2 хоногийн хугацаатай 25,000,000 төгрөгийг зээлье гэсэн хэлцэл хийгдсэн байдаг. Ингэж авчихаад уг мөнгөө өгч чадалгүй явж байгаад 2016 оны 07 сарын 08-ны өдөр 1,200,000 төгрөг, 2016 оны 08 сарын 10-ны өдөр 1,150,000 төгрөг, 2016 оны 05 сарын 25-ны өдөр 7,500,000 төгрөг, 2017 оны 12 сарын 04-ний өдөр 15,150,000 төгрөг, нийт 25,000,000 төгрөгөө өгч дуусгасан. Л.Эрдэнэчимэг, Ж.Цэрэнхүү хоёрын хооронд бичгийн гэрээ хийгдээгүй. Энэ нь хавтаст хэргээс нотлогдож байгаа. Тийм учраас Иргэний хуулийн 282 дугаар зүйлийн 282.3, 232 дугаар зүйлийн 232.6-д зааснаар хүү алданги нэхэмжлэх эрхгүй. Тийм учраас 19,350,000 төгрөгийг төлөхийг хүлээн зөвшөөрөхгүй. Хэргийн оролцогч нар тайлбараа үнэн зөв гаргаж өгөх ёстой. Гэтэл нэхэмжлэгч талын нэхэмжлэлээ тайлбарлаж байгаа тайлбарууд нь зөрдөг. О.Оюунсувдтай гэрээ хийсэн гэж 23,000,000 төгрөгийн гэрээг хавтаст хэрэгт гаргаж өгсөн. Энэ гэрээ нь 2016 оны 06 сарын 08-ны өдөр хийгдсэн байдаг. Гэтэл 2016 оны 05 сарын 25-ны өдөр 7,500,000 төгрөгийг Л.Эрдэнэчимэг төлчихсөн байдаг ба 17,500,000 төгрөг үлдэж байгаа. Гэтэл 23,000,000 төгрөг гэж зээлийн гэрээ хийсэн нь үндэслэлгүй бөгөөд энэ гэрээний үндсэн дээр Л.Эрдэнэчимэгээс мөнгө нэхэж байгаа нь мөн үндэслэлгүй юм. Л.Эрдэнэчимэг, Ж.Цэрэнхүү нарын хооронд бичгийн гэрээ хийгдээгүй байхад үндэслэлгүйгээр мөнгө нэхэж байгаа нь үндэслэлгүй юм. 7,500,000 төгрөгийг төлчихсөн байхад түүнийг хасалгүйгээр 23,000,000 төгрөгийн гэрээг О.Оюунсувдтай хийчихээд, үндэслэлгүй мөнгөн дээр тулгуурлаж хийсэн гэрээгээрээ хүү, алданги тооцож мөнгө нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлгүй. Мөн төлсөн мөнгийг хүү төлсөн гэж тайлбарлаж байгаа. Гэтэл эдгээр мөнгийг төлөх тухайн үед хүү, алданги тооцох үндэслэл байгаагүй. Хэдийгээр аман гэрээ, хэлцэл хийсэн хэдий ч хуульд зааснаар нэхэмжлэх эрхгүй. 2 хоногийн хугацаатай зээлийн гэрээ хийчихээд, О.Оюунсувдтай хийсэн гэрээг үндэслэж Л.Эрдэнэчимэгээс мөнгө нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлгүй юм. Ийм учраас нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Өнөөдрийн байдлаар Л.Эрдэнэчимэгийн хувьд 25,000,000 төгрөгийг төлж барагдуулсан гэжээ.

Хариуцагч О.Оюунсувд шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа болон түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ариун-Эрдэнэ шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:    Хариуцагч О.Оюунсувдын тухайд 2016 оны 05 сарын 12-ны өдөр Л.Эрдэнэчимэгээс 23,000,000 төгрөгийг зээлж авсан ба Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө зээлээгүй. Ж.Цэрэнхүү гэдэг хүнийг огт танихгүй гэж хэлсэн. 2016 оны 06 сард О.Оюунсувдыг Улаанбаатар хотод явж байхад нь Л.Эрдэнэчимэг наана чинь миний мөнгө зээлсэн хүн байгаа. Уулзчихаад ир гэсний дагуу Ж.Цэрэнхүүтэй уулзахад чи Л.Эрдэнэчимэгээс мөнгө зээлсэн байна. Чамтай зээлийн гэрээ байгуулна гээд зээлийн гэрээ байгуулсан. 2016 оны 05 сарын 12-ны өдөр Л.Эрдэнэчимэгээс мөнгө зээлж авсан болохоос биш 2016 оны 06 сарын 08-ны өдөр Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө зээлж аваагүй. Уг зээлийн гэрээг 2016 оны 06 сарын 08-ны өдөр байгуулсан байдаг. 2016 оны 06 сарын 08-ны өдрөөс 08 сарын 09-ний өдрийн хооронд Ж.Цэрэнхүүгээс О.Оюунсувдын данс руу нэг ч төгрөг орж ирээгүй. Үүнээс харахад 2016 оны 06 сарын 08-ны өдөр Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө зээлээгүй гэдэг нь тодорхой харагдаж байгаа. 2016 оны 5 сарын 12-ны өдөр Л.Эрдэнэчимэгтэй зээлсэн гэх мөнгийг тэдний хооронд хийгдсэн зээлийг халхавчлах зорилгоор уг гэрээг хийсэн байна гэж үзэж байна. 2016 оны 06 сарын 08-ны өдөр О.Оюунсувд, Ж.Цэрэнхүү нарыг зээлийн гэрээ байгуулахаас өмнө Л.Эрдэнэчимэг Ж.Цэрэнхүүд 7,500,000 төгрөгийг төлсөн байдаг. Үндсэн зээл 25,000,000 төгрөгөөс 7,500,000 төгрөгийг хасахаар 17,500,000 төгрөг үлдсэн байхад О.Оюунсувдтай 23,000,000 төгрөг зээлсэн мэтээр зээлийн гэрээ хийсэн нь үндэслэлгүй юм. Тийм учраас О.Оюунсувдад холбогдох нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Л.Эрдэнэчимэг, Ж.Цэрэнхүү хоёрын хооронд хийгдсэн зээлийн гэрээний харилцаанд О.Оюунсувд хамаагүй. О.Оюунсувд нь энэ хэрэгт хариуцагч биш юм....гэжээ.

 

Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 153/ШШ2018/00145 дугаар шийдвэрээр: “1.Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 281.1, 282 дугаар зүйлийн 282.1, 232 дугаар зүйлийн 232.4, 232.6-д заасныг баримтлан хариуцагч О.Оюунсувдаас үндсэн зээл 7,800,000 төгрөг, алданги 3,900,000 төгрөг, нийт 11,700,000 /арван нэгэн сая долоон зуун мянга/ төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгч Ж.Цэрэнхүүд олгож, 7,650,000 /долоон сая зургаан зуун тавин мянга/ төгрөгийн шаардлагыг, хариуцагч Л.Эрдэнэчимэгт холбогдох нэхэмжлэлийг тус тус хэрэгсэхгүй болгосугай.

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 330,450 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч О.Оюунсувдаас улсын тэмдэгтийн хураамж 202,150 /хоёр зуун хоёр мянга нэг зуун тавь/ төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Ж.Цэрэнхүүд олгосугай.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 70 дугаар зүйлийн 70.2-т зааснаар Говь-Алтай аймаг дахь Сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн 133/ШЗ2017/01699 дугаартай шүүгчийн захирамж, мөн шүүхийн 2017 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдрийн 13 дугаартай шүүхийн тогтоолоор хариуцагч Л.Эрдэнэчимэг, О.Оюунсувд нарын нэр дээр бүртгэлтэй хөдлөх болон үл хөдлөх эд хөрөнгө буюу мөнгийг нэхэмжлэлийн үнийн дүнгийн хэмжээ буюу 34,500,000 төгрөгийн хэмжээгээр битүүмжилсэн бөгөөд уг шүүхээс гарах шийдвэрийн биелэлтийг баталгаажуулах арга хэмжээ нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т заасан хугацаа өнгөртөл буюу давж заалдах, хяналтын журмаар гомдол гаргасан бол түүнийг шийдвэрлэх хүртэлх хугацаанд хэвээр байхыг дурдсугай.

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг танилцуулан сонсгож, 7 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурьдсугай” гэж шийдвэрлэжээ.

 

                Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдсан гомдлын агуулга: О.Оюунсувд нь 2016 оны 05-р сарый 12-ны өдөр Л. Эрдэнэчимэгээс 23.000.000 төгрөгийг зээлсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрдөг харин Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө огт зээлээгүй гэдэг.

            Ж.Цэрэнхүүтэй хийсэн зээлийн гэрээ нь Ж.Цэрэнхүүгээс Л.Эрдэнэчимэгт зээлсэн мөнгө буюу тэдний хооронд хийсэн хэлцэлийг халхавчилж хийсэн гэрээ байхад анхан шатны шүүх үндэслэлгүй дүгнэлт хийсэн. Л.Эрдэнэчимэг нь Ж.Цэрэнхүүгээс 25.000.000 төгрөг зээлсэн. Уг зээлсэн мөнгөө 2016 оны 7 дугаар  сарын 08-нд 1.200.000 төгрөг, 2016 оны 8 дугаар сарын 10-ны өдөр 1.150.000 төгрөг 2017 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр 7.500.000 төгрөг, 2017 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдөр 15150000 төгрөгийг Ж. Цэрэнхүүд төлж барагдуулсан. Нийтдээ 25.000.000 төгрөг төлсөн байгаа бөгөөд нэхэмжлэтийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд тайлбарлахдаа Л.Эрдэнэчимэгтэй тооцоо дууссан гэж тайлбарлаж байгаа зэргээс харахад Л.Эрдэнэчимэгийн Ж.Цэрэнхүүгээс авч О.Оюунсувдад өгсөн гэх уг 25.000.000 тогрөг төлөгдөөд дууссан гэдэг нь эндээс харагдаж байна. Гэтэл анхан шатны шүүх үндэслэлгүй дүгнэлт хийж О.Оюунсувдаас 11.700.000 төгрөг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн нь Ж. Цэрэнхүү нь Л.Эрдэнчимэг О.Оюунсувд хоёрт тус бүрт нь 25.000.000 сая төгрөг зээлдүүлсэн мэт ойлгогдож байна. О.Оюунсувд нь Ж. Цэрэнхүүд мөнгө төлөх биш харин Л.Эрдэнэчимэгт уг мөнгийг төлөх естой байхад Ж.Цэрэнхүү Л.Эрдэнэчимэг хоёрын хийсэн хэлцэлийг баталгаажуулж хийсэн 2016 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн зээлийн гэрээг хүчин төгөлдөр гэрээ гэж үзсэн нь ойлгомжгүй байна. Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү” гэжээ.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

            Анхан шатны шүүхийн шийдвэр нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх хуулийн шаардлага хангаагүй байна.

            Нэхэмжлэгч Ж.Цэрэнхүүгийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Эрдэнэчимэг нь Л.Эрдэнэчимэг, О.Оюунсувд нарт холбогдуулан үндсэн зээл 23,000,000 төгрөг, алданги 11,500,000 төгрөг нийт 34,500,000 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан боловч хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад үндсэн зээл 7,850,000 төгрөг алданги 11,500,000 төгрөг нийт 19,350,000 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэлийн шаардлагаа багасгажээ.

            Хариуцагч нар нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй маргадаг бөгөөд үндэслэлээ Л.Эрдэнэчимэг нь “Би Ж.Цэрэнхүүгээс анх зээлсэн 25,000,000 төгрөгөө төлөөд дуусчихсан, хүү алданги төлөх талаар тохиролцож бичгээр гэрээ хийгээгүй тул хүү, алданги нэхэмжлэх эрхгүй” гэж, О.Оюунсувд нь “Би Л.Эрдэнэчимэгээс 23,000,000 төгрөг зээлсэн, харин Ж.Цэрэнхүүгээс мөнгө зээлээгүй” гэж тус тус тайлбарлажээ.

            Шүүх хариуцагч Л.Эрдэнэчимэгт холбогдох нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож, хариуцагч О.Оюунсувдаас үндсэн зээл 7,800,000 төгрөг алданги 3,900,000 төгрөг нийт 11,700,000 төгрөг гаргуулан Ж.Цэрэнхүүд олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 7,650,000 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэжээ.

Шүүх маргааныг шийдвэрлэхдээ нэхэмжлэлийн шаардлага, үндэслэл тус бүрийг тодруулаагүй байна. Тухайлбал

            Шүүх “Л.Эрдэнэчимэг нь О.Оюунсувдын гуйлтаар 2016 оны 5 дугаар сарын 12-ны өдөр Ж.Цэрэнхүүгээс 25 сая төгрөгийг дансаар шилжүүлэн авч мөн өдрөө 23 сая төгрөгийг О.Оюунсувдад өгсөн байна, ...2016 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдөр Ж.Цэрэнхүү, О.Оюунсувд нарын хооронд байгуулсан 23,000,000 төгрөгийг 2 сарын хугацаатай зээлсэн зээлийн гэрээ хүчин төгөлдөр байна“ гэж тус тус дүгнэсэн атлаа Л.Эрдэнэчимэг нь  Ж.Цэрэнхүүгийн данс руу 2016 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр 7,500,000 төгрөг шилжүүлсэн, 2017 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдөр 15,150,000 төгрөг шилжүүлсэн үйл баримтын талаар дүгнэлт хийгээгүй байна.

            Өөрөөр хэлбэл Ж.Цэрэнхүү, О.Оюунсувд нарыг зээлийн гэрээ байгуулахаас өмнө буюу 2016 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр Л.Эрдэнэчимэг нь Ж.Цэрэнхүүгийн данс руу шилжүүлсэн 7,500,000 төгрөгийг О.Оюунсувдад зээлсэн 23,000,000 төгрөгөөс хасаж тооцохгүй байгаа үндэслэлийн талаар, мөн Л.Эрдэнэчимэг нь Ж.Цэрэнхүүгийн дансанд 2017 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдөр 15,150,000 төгрөг шилжүүлснийг ямар үндэслэлээр О.Оюунсувдын зээлсэн 23,000,000 төгрөгөөс хасаж тооцож байгаа талаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөс тодруулж, энэ талаар хууль зүйн дүгнэлт хийхгүйгээр маргааныг шийдвэрлэсэн байна.

            Нэхэмжлэгч Ж.Цэрэнхүүгийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Эрдэнэчимэг нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ хариуцагчаар Л.Эрдэнэчимэг, О.Оюунсувд нарыг дурдсан бөгөөд ингэхдээ Л.Эрдэнэчимэгээс ямар үндэслэлээр хэдэн төгрөг нэхэмжилж байгаа, О.Оюунсувдаас ямар үндэслэлээр хэдэн төгрөг нэхэмжилж байгаагаа тодорхойлоогүй байна.

            Мөн шүүх нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч нь анхан шатны шүүх хуралдаанд хариуцагч Л.Эрдэнэчимэгээс мөнгө нэхэмжилсэн нэхэмжлэлийн шаардлагаасаа татгалзсан эсэхийг нь тодруулахгүйгээр “Л.Эрдэнэчимэг Ж.Цэрэнхүү нарын хоорондын тооцоо дууссан” гэх нэхэмжлэгчийн төлөөлөгчийн тайлбарыг үндэслэн материаллаг хууль тайлбарлаж хэрэглэхгүйгээр Л.Эрдэнэчимэгт холбогдох нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосон байна.

            Иймд анхан шатны шүүх нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэл бүрийг тодруулаагүй, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдэж, хэргийг шийдвэрлэхэд үндэс болсон нотлох баримтын хууль зүйн болон бодит үндэслэл, түүнийг шүүхээс хэрхэн үнэлж байгаа тухайгаа үндэслэх хэсэгтээ бичихгүйгээр маргааныг шийдвэрлэсэн нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2-т заасан шаардлагыг хангаагүй байна.

            Дээр дурдсан үндэслэлээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр анхан шатны шүүхэд буцаах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

            Давж заалдах шатны шүүхээс шийдвэрийг хүчингүй болгосон тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3-т зааснаар хариуцагч О.Оюунсувдын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Болормаагийн давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 202150 төгрөгийг шүүгчийн захирамжаар буцаан олголоо.

            Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.5-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

            1. Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 153/ШШ2018/00145 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр мөн шүүхэд буцаасугай.

            2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3-т заасныг баримтлан хариуцагч О.Оюунсувдын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Болормаагийн давж заалдах гомдол гаргахдаа төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамж 202150 төгрөгийг шүүгчийн захирамжаар зохих данснаас гаргаж, түүнд буцаан олгосугай.

            3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.5, 172 дугаар зүйлийн 172.1, 172.2.-т зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч давж заалдах шатны шүүхийн энэ магадлалд “шүүх хэрэглэвэл зохих хуулийг хэрэглээгүй”, “хэрэглэх ёсгүй хуулийг хэрэглэсэн”, “хуулийг буруу тайлбарлаж хэрэглэсэн”, “төсөөтэй харилцааг зохицуулсан хуулийг буруу хэрэглэсэн”, “шүүх хуулиар тогтоосон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн” зэрэг үндэслэлүүдээр, магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг тайлбарсугай.

 

 

 

 

 

                                   ДАРГАЛАГЧ,

                           ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                  Н.ТУЯА

 

 

                  ШҮҮГЧИД                                  Б.ДАМБА

                                  

 

                                                                                М.НЯМБАЯР