Орхон аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн

2019 оны 01 сарын 14 өдөр

Дугаар 142/ШШ2019/00078

 
МОНГОЛУЛСЫННЭРИЙНӨМНӨӨС

ОрхонаймагдахьСумдундыниргэнийхэргийнанханшатнышүүхийн шүүгч Л.Ариунцэцэгдаргалан тусшүүхийнтанхимдхийсэншүүххуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Орхонаймаг,Баян-Өндөрсум,Магсаржавынгудамж/УБД-2070001015/-дбайрлах, ОрхонаймгийнТатварынхэлтсийннэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Орхонаймаг,Баян-Өндөрсум,*******,*******-дхолбогдох

Татварынөр46872111.8төгрөггаргуулахтухайнэхэмжлэлийг2018оны 11дүгээрсарын20-ныөдөрхүлээнавч хянанхэлэлцэв.

Шүүххуралдаанд:нэхэмжлэгчбайгууллагынтөлөөлөгч*******,хариуцагчийнтөлөөлөгч*******,шүүххуралдаанынарийнбичгийндаргаД.Одончимэгнароролцов.

 ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч ОрхонаймгийнТатварынхэлтэс шүүхэдгаргасаннэхэмжлэлдээболонтүүнийтөлөөлөгчшүүххуралдаандтайлбарлахдаа: ТөмөрбетонхийцХХКньТатварынхэлтэст*******тоотрегистрийндугаартайгаар1995ондбүртгэгдэнүйлажиллагааявуулжирсэн.МонголулсынТатварынерөнхийхуулийн18дугаарзүйлдТатвартөлөгчийнүүргийгхуульчланзаажөгсөнбайдагбөгөөдтусхуулийн18.1.1-дтатварногдохзүйл,татварааүнэнзөвтодорхойлж,тогтоосонхугацаандтөлөхүүрэгхүлээнэгэжзаасныдагууТөмөрбетонхийцХХКньтатварногдохзүйлалбантатвараахүлээсэнүүргийнхээдагуутодорхойлжтатварынхэлтэсттайлагнасанболовчөнөөгхүртэлхуулийнхугацаандааалбантатвараатөлөөгүйбайна.Ажахуйннэгжийнорлогыналбантатварынтухайхуулийн21.4албантатвартөлөгчньэнэхуулийн21.3-тзааснаархүргүүлсэнхуваарийндагуусарбүрийн25-ныдоторалбантатварыгурьдчилантөлж,татвартөлөлтийнулирлынтайлангдарааулирлынэхнийсарын20-ныдотор,жилийнэцсийнтайлангдарааоны02сарын10-ныдоторхаръяалахтатварыналбандтушааж,албантатварынжилийнтооцоохийнэ-дзаасныдагуу2014оны4дүгээрулирлынтайлангаартодорхойлсонтатвар891839.74төгрөгтөлөхөөртайлагнаж2016онд503979.7төгрөгтөлсөнболовчүлдэгдэл387860төгрөгийнтатварыгөнөөгхүртэлбүрэнтөлөөгүйбайна.Үлхөдлөхэдхөрөнгийналбантатварынтухайхуулийн8дугаарзүйлийн8.2-дзааснаарҮлхөдлөхэдхөрөнгөөмчлөгчхуулийнэтгээдньүлхөдлөхэдхөрөнгийнжилийналбантатварыгулиралбүрийнсүүлийнсарын15-ныдотортэнцүүхэмжээгээртооцожтөлнөгэжзаасанбайхбөгөөдтатвартөлөгчнь2017оныжилийнэцсийнтайлангаартодорхойлсонтөлбөлзохих127500төгрөгийнтатвараатөлөөгүй.2018оны10дугаарсарыннэмэгдсэнөртгийналбантатвараар83443.3төгрөгтөлөхөөртатварынтайлангаргажногдолхийсэнболовчнэмэгдсэнөртгийн албантатварынөрхуулийнхугацаандаатөлөгдөөгүйбайна.Нэмэгдсэнөртгийналбантатварынтухайхуулийн16.1албантатвартөлөгчньбарааажилүйлчилгээндногдохнэмэгдсэнөртгийналбантатварыгдордурьдсанжурмаардараасарын10-ныдотортөрийнсангийннэгдсэндансандшилжүүлж,батлагдсанмаягтындагуутайлангаахаръяалахтатварыналбандтушаанагэжзаасанбайдаг.Газрынтөлбөрөөр2018оны3дугаарулирлынтайлангаар86000төгрөгийнтөлбөртөлөхөөртайлангаргажхугацаандаатөлөөгүйбайна.Газрынтөлбөртөлөгчньгазарэзэмшүүлэх,ашиглуулахгэрээндөөрөөрзаагаагүйболжилийнтөлбөрийгтэнцүүхэмжээгээрхуваанулиралбүрийнэхнийсарын25-ныөдрийндотортөлөхбөгөөддарааулирлуудынтөлбөрийгурьдчилантөлжболногэжхуульдзаасанбайдаг.ТөмөрбетонхийцХХКньХувьхүнийорлогыналбантатварынтухайхуулийн28.1-дзаасныдагууалбантатварынулирлынтайлангдарааулирлынэхнийсарын20-ныөдрийндотор,жилийнтайлангдарааоны02дугаарсарын15-ныөдрийндоторөссөндүнгээргаргажөгөхөөрхуульдзаасанбайдаг.Татвартөлөгчнь2018оны3дугаарулирлынхувьхүнийорлогыналбантатварынтайлангаар/МаягтТТ-11/240000төгрөгийнтатварногдуулантайлангаргасанболовчхолбогдохтатварынөрийгхуулийнхугацаандтөлжбарагдуулаагүй.Татварынулсынбайцаагчид2015оны6дугаарсарын19-нийөдрийн200015433тоотактаар28233091.60төгрөгийнтөлбөрийгхариуцуулж4504234төгрөгтөлсөн,2016оны5дугаарсарын10-ныөдрийн200015481тоотакгаар22318450.90төгрөгийнтөлбөрийгхариуцуулж100000төгрөгтөлсөнбөгөөдтусактуудаартогтоогдсонтөлбөр45947308.50төгрөгийнүлдэгдэлтэйбайна.Татварынерөнхийхуулийн57.1.2-дзааснаархяналтшалгалтаарилэрсэннөхөнтатвар,түүндногдохалданги,торгуулийгактгардуулсанөдрөөсхойш15хүртэлхоногтбагтаантөлбөрийгтөлөхөөрхуульчилсанбайдаг.Татварынерөнхийхуулийн43.5дахьхэсэгттайлантушаах,төлөххугацаагтухайнтөрлийнтатварынхуулиартогтоохбататвартөлөх,тайлагнахэцсийнхугацааадилбайхаархуульчилсанбайдаг.ӨөрөөрхэлбэлтатвартөлөгчТөмөрбетонхийц"ХХКньтухайбүртньхолбогдохтатвараатөлсөнбайхүүрэгтэйболовчхуулийндагууөртөлбөрөөтөлжбарагдуулаагүйбаТатварынерөнхийхуулийн61.2дахьхэсэгтзаасныдагуухугацаандтөлөөгүйтатварынөрийгтатварыналбахураанбарагдуулахаархуульдзаасныдагуутатварынулсынбайцаагчТатварынерөнхийхуулийн33,62дугаарзүйлүүдэдзаасанөрбарагдуулахажиллагааггүйцэтгэсэнбайна.ТатварынулсынбайцаагчхугацаандаатөлөгдөөгүйТөмөрбетонхийцХХК-ийнөрийгтөлүүлэхээрхуультогтоомжидзаасанажиллагаагшатдарааланхийжгүйцэтгэсэнбайдаг.Татвартөлөгчтэйудаадарааланутсаархолбогдох,биечлэнуулзажөрбарагдуулахшаардлагатавьжажилласанболовчтодорхойүрдүндхүрэхгүйбайгаабөгөөдтатвартөлөгчүүссэнөртөлбөрөөбарагдуулахгүйбайна.ИймдТатварынерөнхийхуулийн70дугаарзүйлийгүндэслэнТөмөрбетонхийцХХК-иас46872111.80төгрөгийнтатварынөрийгтөлүүлэхээрнэхэмжлэлгаргажбайнагэв.

ХариуцагчТөмөрбетонхийцХХКшүүхэдирүүлсэнхариутайлбарааболон түүнийтөлөөлөгчшүүххуралдаандтайлбарлахдаа:Орхонаймгийнтатварынхэлтсээсирүүлсэн2018оны11дүгээрсарын20-ныүлдэгдэл46872118.8төгрөгийнөргаргуулах01/1120тоотнэхэмжлэлтэйтанилцлаа.Манайкомпаниньтатварынхяналтшалгалтын2015оны6дугаарсарын19-ныөдрийн2000154733тоот,2016оны05дугаарсарын10-ныөдрийн200015481тоотактуудаартавигдсантатварынболонхүүторгууль,алдангийндүнгээс4130000төгрөгийгбарагдуулсанболовчүлдэгдэлөрийгтөлжчадаагүйбайна.Бид2015оны08дугаарсарын7-ныөдрөөсмөрдөжэхэлсэнЭдийнзасгийнилтодбайдлыгдэмжихтухайхуулийнүйлчлэлийндагуутатварынөртөлбөрөөсчөлөөлөгдөхбүрэнүндэслэлтэйбайсангэжүзэжбайна.Энэхуулийнзаалтындагууолонкомпаниудөрөөсчөлөөлөгдөжцаашидажиллахболомжньнээгдэжүйлажиллагааньхэвийнявагдажбайна.Тухайнүедөмнөхонуудынсанхүүгийнтайлангийнорлогоболонзарлагуудыгүнэнзөвтусгангаргажхүргүүлсэнболовчтатварынхэлтэсхүлээнаваагүй.АкттавигдсаныулмааскомпанийХААН,Голомт,Төрийнбанкуудынхарилцахдансуудыгхааснаасүйлажиллагааявуулахбайдалхязгаарлагдаж,ажилолох,худалданавахажиллагаанытендерүүдэдоролцохболомжгүйболсон.ТухайнүедТатварындарга,ахлахбайцаагч,хариуцсантатварынбайцаагчнартайуулзанэнэтухайгаатанилцуулан,тэднээрдамжууланТатварынерөнхийгазартхүсэлтээхүргүүлсэнээрЭхөрийгбүрэнбарагдуулбалхүүторгуулиасчөлөөлөхбүхэнболомжтойгэсэнхариугавсан.Гэвчбидсүүлийн3жилийнхугацаандямарчорлогоолохажилхийгдээгүйгээстөлжчадаагүйюм.Иймдбидэндүйлажиллагаагааявуулахболомжийголгож,биднийхүсэлтийгхүлээнавнагэдэгтнайдажбайна.2018оныэцсийнбайдлаарҮндэснийтатварыналбанысайтаасшүүхэдавсантодорхойлолтоорүлдэгдэл45622489.60төгрөгийнөртэйбайна.Угнэхэмжлэлийншаардлагаасүндсэнтатварынтөлбөр24393886.9төгрөгийгтөлөхсаналтай,эвлэрэххүсэлтэйбайгаагхаргалзанүзэж,татварыналдангийн12431720.7төгрөг,татварынторгуулийнорлого8796882төгрөг,нийт21228602.7төгрөгөөсчөлөөлжөгчбиднийажилдгүнтуслалцааүзүүлэхийгхүсчбайнагэв.

Шүүхийнхэлэлцүүлэгтзохигчдынтайлбархэрэгтавагдсаннотлохбаримтыгшинжлэнсудлаад

ҮНДЭСЛЭХнь:

НэхэмжлэгчОрхонаймгийнТатварынхэлтэсньхариуцагч ТөмөрбетонхийцХХК-дхолбогдууланалбантатварынөр46872111.8төгрөггаргуулахтухайнэхэмжлэлийншаардлагагаргасан.

Хариуцагчнэхэмжлэлийншаардлагыгэсзөвшөөрч,ЭдийнзасгийнилтодбайдлыгдэмжиххуульболонӨршөөлийнхуулиартатвараасчөлөөлөхёстойгэжмэтгэлцэжбайна.

Шүүхнэхэмжлэлийншаардлагыгхангажшийдвэрлэхүндэслэлтэйгэждүгнэв.

2031051 тоотрегистрийндугаартайТөмөрбетонхийц ХХКнь барилгынматериалынүйлдвэрлэл,барилгазасвар,автомашинызасварүйлчилгээ,газартариалан,түрээсийнүйлчилгээнийчиглэлээр үйлажиллагаагааявуулдагбөгөөднэггишүүнтэй,итгэмжлэлгүйгээртөлөөлөхэтгээдньзахирал*******байна.

ТөмөрбетонхийцХХКньАжахуйннэгжийнорлогыналбантатварынтухайхуулийн21.4-дзаасныдагуу2014оны4дүгээрулирлынтайлангаартодорхойлсонтатвар891839.74төгрөгөөс2016онд503979.7төгрөгтөлсөнболовчүлдэгдэл387860төгрөгийнтатварыгтөлөөгүй,Үлхөдлөхэдхөрөнгийналбантатварынтухайхуулийн8дугаарзүйлийн8.2-дзааснаар2017оныжилийнэцсийнтайлангаартодорхойлсонтөлбөлзохих127500төгрөгийнтатвараатөлөөгүй,2018оны10дугаарсарыннэмэгдсэнөртгийналбантатвараар83443.3төгрөгтөлөхөөртатварынтайлангаргажногдолхийсэнболовчнэмэгдсэнөртгийн албантатварынөрхуулийнхугацаандаатөлөгдөөгүй,Газрынтөлбөрт2018оны3дугаарулирлынтайлангаар86000төгрөгтөлөхөөртайлангаргажхугацаандаатөлөөгүй,2018оны3дугаарулирлынхувьхүнийорлогыналбантатварынтайлангаар240000төгрөгийнтатварногдуулантайлангаргасанболовчхугацаандтөлжбарагдуулаагүй,2015оны6дугаарсарын19-нийөдрийн200015433тоотактаар28233091.60төгрөгийнтөлбөрийгхариуцуулж4504234төгрөгтөлсөн,2016оны5дугаарсарын10-ныөдрийн200015481тоотакгаар22318450.90төгрөгийнтөлбөрийгхариуцуулж100000төгрөгтөлсөнбөгөөдтусактуудаартогтоогдсонтөлбөр45947308.50төгрөгийнүлдэгдэлтэйбайгаабанийт46872111.80төгрөгийнтатварынөрийгтөлүүлэхээрнэхэмжлэлийншаардлагагаргасангэжнэхэмжлэгчийнтөлөөлөгчтайлбарлажбайна.

МонголУлсынҮндсэнхуулийнАрвандолдугаарзүйлийн1дэххэсгийн3дахьзаалт,Татварынерөнхийхуулийн18дугаарзүйлийн18.1.1дэх хэсэгт зааснаартатвартөлөгч Төмөрбетонхийц ХХКньтатварногдохзүйл,татварааүнэнзөвтодорхойлж,тогтоосонхугацаандтөлөхүүрэгтэй бөгөөднэхэмжлэгчОрхон аймгийнТатварынхэлтэс шаардахэрхтэй.

Хариуцагчийн...2015оны08дугаарсарын7-ныөдрөөсмөрдөжэхэлсэнЭдийнзасгийнилтодбайдлыгдэмжихтухайхуулийнүйлчлэлийндагуутатварынөртөлбөрөөсчөлөөлөгдөхбүрэнүндэслэлтэйбайсаннэхуулийнзаалтындагууолонкомпаниудөрөөсчөлөөлөгдөжцаашидажиллахболомжньнээгдэжүйлажиллагааньхэвийнявагдажбайгаа бөгөөдтухайнүедсанхүүгийнтайлангаа үнэнзөвгаргажхүргүүлсэнболовчтатварынхэлтэсхүлээнаваагүй.АкттавигдсаныулмааскомпанийХААН,Голомт,Төрийнбанкуудынхарилцахдансуудыгхааснаасүйлажиллагааявуулахбайдалхязгаарлагдаж,ажилолох,худалданавахажиллагаанытендерүүдэдоролцохболомжгүйболсон.ТухайнүедТатварындарга,ахлахбайцаагч,хариуцсантатварынбайцаагчнартайуулзанэнэтухайгаатанилцуулан,тэднээрдамжууланТатварынерөнхийгазартхүсэлтээхүргүүлсэнээрЭхөрийгбүрэнбарагдуулбалхүүторгуулиасчөлөөлөхбүрэнболомжтойгэсэнхариугавсан.Гэвчсүүлийн3жилийнхугацаандямарчорлогоолохажилхийгдээгүйгээс татварынөрийг төлжчадаагүй гэсэнтайлбаргаргадаг.

Төмөрбетонхийц ХХК-ний Эдийнзасгийнилтодбайдлыгдэмжихтухайхуулийн дагууилгээсэнтатварынтайлангТатварыналбанаасхүлээжаваагүй,эсүйлдэлгаргасангэсэнтайлбарньүндэслэлгүйбайхбөгөөдэнэхуулийнзохицуулалтандхамаараххувьхүн,хуулийнэтгээдэдхуульэрхтэгшбайхзарчмынхүрээндүйлчилнэ.

Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн25дугаарзүйлийн25.2.2,38дугаарзүйлийн38.1-дзаасанзохигч,тэдгээрийнтөлөөлөгч,өмгөөлөгч,гуравдагчэтгээдньөөрийншаардлагаболонтатгалзлынүндэсболжбайгаабайдлынталаархинотлохбаримтааөөрөөгаргажөгөх,цуглуулахүүрэгтэй.

Тодруулбал:Татварыналбандхандажхуулийндагуумэдүүлсэнтайлангхүлээнавахталаархаръяалахалбантушаалтандгаргасангомдол,албантоот,шүүхэдгаргасаннэхэмжлэлийншаардлагахэрэгтавагдаагүйбөгөөдзөвхөнхариуцагчийнтайлбараармэтгэлцэжбайна.

Хэдийгээрхариуцагч ТөмөрбетонхийцХХК-нийзахирал*******нь2016оны05дугаарсарын10-ныөдрийн200015481дугаартайТатварынулсынбайцаагчийнактыгхүлээнзөвшөөрөөгүйтулгарынүсэгзураагүйгэжтайлбарлажбайхболовчактандгомдолгаргаххугацааөнгөрсөн,угактаархариуцуулсантөлбөрөөс100000төгрөгийнтөлбөртөлөгдсөнтулактыгхүлээнзөвшөөрөхгүйгэсэнтайлбарүндэслэлгүйбайна.

Татварынулсынбайцаагчийн2015оны06дугаарсарын19-нийөдрийн200015433дугаартайактнь2012оны01дүгээрсарын01-нийөдрөөс2014оны12дугаарсарын31-нийөдрийгдуусталхугацааны,2016оны05дугаарсарын10-ныөдрийн200015481дугаартайактнь2011оны01дүгээрсарын01-нийөдрөөс2011оны12дугаарсарын31-нийөдрийгдуусталхугацааныТөмөрбетонхийцХХК-нийалбантатварногдуулалт,төлөлтийнбайдалдхийсэнхяналтшалгалтбөгөөддээрхихугацаандгаргасанзөрчилднөхөнтатвар,торгууль,алдангиногдуулжбайгаааргахэмжээюм.

Анхныардчилсансонгуульболжбайнгынажиллагаатайпарламентбайгуулагдсаны25жилийнойгтохиолдууланөршөөлүзүүлэхтухайхуулийн10дугаарзүйлийн 10.2-т Энэхуулийн4дүгээрзүйлдзаасанөршөөлдхамааруулахүндэслэлнь2015оны7дугаарсарын02-ныөдрийн24цаг00минутаасөмнөшүүхийнхүчинтөгөлдөрболсоншийтгэхтогтоол,шийдвэр,төрийнэрхбүхийбайгууллагынзахиргаанышийтгэлногдуулахшийдвэрзэргээртогтоогдсонбайхбөгөөд татварынулсынбайцаагчийнактыгзахиргаанышийтгэлногдуулсаншийдвэргэжүзэхболомжгүйбайна.

Хариуцагчийг Эдийнзасгийнилтодбайдлыгдэмжихтухайхуульдзаасныдагуумэдүүлгээхугацаандаагаргасангэждүгнэхүндэслэлгүй,тайлангхугацаандаагаргасанболхуулийнүйлчлэладилтэгшүйлчлэхёстойталааргомдол,саналгаргажбайсанэсэхньнотлогдохгүйбайна.

Иймдхариуцагч ТөмөрбетонхийцХХК-иас46872111.8төгрөггаргуулахтухайнэхэмжлэгчОрхонаймгийнТатварынхэлтсийннэхэмжлэлийншаардлагыгбүхэлдньхангаж,Улсынтэмдэгтийнхураамжийнтухайхуульдзаасныдагуунэхэмжлэгчтөрийнбайгууллаганьхуульдзааснаарулсынтэмдэгтийнхураамжаасчөлөөлөгдсөнболохыгдурдаж,хариуцагчТөмөрбетонхийцХХК-аасулсынтэмдэгтийнхураамжинд392310.55төгрөггаргуулжулсынорлогодоруулахаарзаалаа.

 

Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн115дугаарзүйлийн115.1,115.2.1,116,118дугаарзүйлүүдэдзаасныгудирдлагаболгонТОГТООХнь:

 

1.    ТатварынЕрөнхийХуулийн 18 дугаарзүйлийн18.1.1,70дугаарзүйлийн70.1-дзааснаар хариуцагчТөмөрбетонхийц ХХК-иас 46872111.8 төгрөггаргуулан нэхэмжлэгчОрхон аймгийн Татварынхэлтэст олгосугай.

2.    Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн57 дугаарзүйлийн57.1Улсынтэмдэгтийнхураамжийнтухайхуулийн 7дугаарзүйлийн7.1.1, 41дүгээрзүйлийн41.1.3 зааснаар Орхон аймгийн Татварынхэлтэс улсын тэмдэгтийнхураамжтөлөхөөс хуульдзаасныдагуучөлөөлөгдсөнболохыг дурдаж,хариуцагч Төмөрбетонхийц ХХК-иас улсын тэмдэгтийнхураамжинд392310.55 төгрөггаргуулжтөрийнсангийнорлогодоруулсугай.

3.    Иргэнийхэрэгшүүхэдхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн119дүгээрзүйлийн119.2-тзааснааршийдвэртанилцуулансонсгомогцхүчинтэйболохбөгөөдмөнхуулийн120дугаарзүйлийн120.2-тзааснаарзохигч,гуравдагчэтгээд,тэдгээрийнтөлөөлөгчбуюуөмгөөлөгчшийдвэрийгэсзөвшөөрвөлгарданавснаасхойш14хоногийндотор Орхон аймгийнИргэнийхэргийндавжзаалдахшатнышүүхэдгомдолгаргахэрхтэй.

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                        Л.АРИУНЦЭЦЭГ