77104949 [email protected]
Шийдвэрийн мэдээлэл
Шүүх Ховд аймгийн Булган сум дахь сум дундын шүүх
Шүүгч Баттулгын Бадрахгэрэл
Хэргийн индекс 154/2019/00090/И
Дугаар 154/ШШ2019/00175
Огноо 2019-09-11
Маргааны төрөл Эдийн бус гэм хорын арилгах /нэр, төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаасан,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Мөнхбаярын Нямбаяр     
Дугаар: 58   
Огноо: 2019-11-19     

Шүүгч: Нямжавын Туяа     
Дугаар: 22   
Огноо: 2020-06-16     
 
 

Ховд аймгийн Булган сум дахь сум дундын шүүхийн Шийдвэр

2019 оны 09 сарын 11 өдөр

Дугаар 154/ШШ2019/00175

 
МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

Ховд*******аймгийн*******Булган*******сум*******дахь*******Сум*******дундын*******шүүхийн*******шүүгч*******Б.Бадрахгэрэл*******даргалж,*******шүүгч*******Л.Түвшинжаргал,*******шүүгч*******Ц.Энхжаргал*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******иргэний*******хэргийн*******шүүх*******хуралдаанаар*******нэхэмжлэгч*******Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Бүрэнхайрхан*******багт*******оршин*******суух,*******РД:**************,**************овогт*******гийн*******ы*******нэхэмжлэлтэй,*******хариуцагч*******Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Бүрэнхайрхан*******багт*******оршин*******суух,*******РД:*******,**************овогт*******ий*******д*******холбогдох*******гэм*******хорын*******хохирол*******2117600*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******үндсэн*******нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч*******Б.Дамиранжавын*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******холбогдуулан*******гэм*******хорын*******хохирол*******3830000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэлтэй*******иргэний*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд:*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Н.Алтантуяа,*******иргэдийн*******төлөөлөгч*******А.Асимхан,*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан,*******нэхэмжлэгчийн*******өмгөөлөгч*******Б.Хосбаяр,*******хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нар*******оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа: Би*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлээ*******дэмжиж*******байна.*******Би*******2018*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******гэрлүүгээ*******харьж*******явах*******замд*******иргэн*******Б.Дамиранжав*******миний*******машины*******араас*******ирж*******мөргөж*******миний*******машинд*******хохирол*******учруулсан.*******Би*******машинаа*******Ховд*******аймагт*******аваачиж*******засуулж,*******янзлуулсан*******нийт*******2117600*******төгрөгийг*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******гэв.

Хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******шүүхэд*******гаргасан*******хариу*******тайлбар*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа: Би*******2018*******оны*******12*******сарын*******14-ний*******өдөр*******цэцэрлэгээс*******2*******ач*******хүүгээ*******аваад*******гэрлүүгээ*******харих*******гээд*******өөрийн*******эзэмшлийн*******02-62*******УБД*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгсэлтэй*******явж*******байтал*******миний*******өмнө*******саарал*******өнгийн*******машин*******явж*******байсан.*******Дохио*******өгөөд*******гүйцэж*******түрүүлэх*******гэтэл*******гэнэт*******өмнүүр*******дараад*******ороод*******ирсэн.*******Б.Батсайхан*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрэм*******зөрчсөн*******мөн*******нилээн*******согтуу*******байсан.*******Би*******гэрэл*******дохио*******өгөөд*******гүйцэж*******түрүүлэх*******гэтэл*******ямарч*******самбаачлах*******боломж*******өгөөгүй*******гэнэт*******урдуур*******орж*******ирсэн.*******Ослын*******газрын*******дүгнэлтээр*******бид*******2-ыг*******хоёуланг*******нь*******буруутай*******гэж*******үзсэн*******байсан.*******Хүн*******тээвэрлэхдээ*******зориулалтын*******суудалд*******суудлын*******бүс*******зүүсэн*******хүн*******тээвэрлэх*******ёстой*******байдаг*******боловч*******бид*******2*******энэ*******дүрмийг*******аль*******аль*******нь*******зөрчсөн*******суудлын*******бүс*******зүүгээгүйн*******улмаас*******Б.Батсайханы*******эхнэр*******гэмтэл*******авсан.*******Мөн*******гүйцэж*******түрүүлэх*******үйлдэл*******эхэлсэн*******тохиолдолд*******гүйцэгдэж*******байгаа*******машин*******саад*******болохгүй*******байх*******ёстой*******байдаг.*******Энэ*******дүрмийг*******Б.Батсайхан*******зөрчсөн.*******Би*******Б.Батсайханы*******эхнэрийн*******эмчилгээний*******зардалыг*******төлсөн.*******Мөн гэрлийн*******шонг*******Б.Батсайхан*******мөргөсөн*******боловч*******би*******280.000*******төгрөг төлж хохиролгүй*******болгосон.*******Хүний*******эрүүл*******мэнд*******эрхэм*******гэдэг*******утгаар*******би*******эрүүл*******мэндийн*******хохирлыг*******ямар*******нэгэн*******маргаангүй*******төлсөн.*******Бид*******2*******адилхан*******л*******дүрэм*******зөрчсөн*******учраас*******би*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна*******гэв.

Хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******шүүхэд*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******сөрөг*******нэхэмжлэлдээ: Би*******шүүхэд*******гаргасан*******сөрөг*******нэхэмжлэлээ*******дэмжиж*******байна.*******Б.Батсайхан*******согтуугаар*******авто*******машин*******жолоодсон*******бөгөөд*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******3.7-д*******жолоочид*******дараах*******зүйлийг*******хориглоно.*******а/*******тухайн*******ангиллын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхгүй,*******эсхүл*******согтууруулах*******ундаа*******мансууруулах*******эм*******сэтгэцэд*******нөлөөлөх*******бодис*******хэрэглэсэн,*******мөн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаж*******чадахааргүй*******өвчтэй*******буюу*******ядарсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодохгүй*******байх

з/*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчих*******хэсгийн*******хашлага*******давах,*******тусгаарлах*******зурвас*******аюулгүйн*******арал,*******таримал*******зүлгээр*******явах,*******замын*******хаалт,*******хашилт,*******тууз,*******чиглүүлэх*******хэрэгслээр*******хашиж*******хамгаалсан*******буюу*******хориглолт*******тогтоосон*******зам*******талбай*******ажлын*******талбар*******руу*******дур*******мэдэн*******нэвтрэх,*******батлагдсан*******замаас*******гарч*******шинэ*******зам*******гаргах,*******байгаль*******орчин,*******газрын*******хөрс,*******хадлан*******тариалангийн*******талбай,*******ой*******модыг*******гэмтээх,*******гол*******мөрөн,*******нуур,*******булаг,*******хиймэл*******усан*******байгууламжийг*******бохирдуулахгүй*******байх.*******Мөн*******дүрмийн*******3.4*******Жолооч*******дараах үүрэг*******хүлээнэ*******б/*******хамгаалах*******бүсээр*******тоноглогдсон*******авто*******машин*******жолоодохдоо*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглэх,*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглээгүй*******зорчигч*******тээвэрлэхгүй*******байх.*******Монгол*******улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******6*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчигчийн*******үүрэгт*******заасан*******а/*******хамгаалах*******бүсээр*******тоноглогдсон*******суудалд*******зорчихдоо*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглэх,*******ы*******авто*******машинд*******сууж*******явсан*******хүмүүс*******бүгд*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглээгүй*******байсан.*******Өмнө*******дүрмийн*******23.8-д*******суудлын*******авто*******машинд*******болон*******ачааны*******авто*******машины*******жолоочийн*******бүхээгт*******15*******хүртэлх*******насны*******хүүхдийг*******тээвэрлэхдээ*******биеийн*******жин*******өсөлтөд*******тохирсон*******зориулалтын*******нэмэлт*******суудал*******буюу*******хамгаалах*******хэрэгсэл*******ашиглана.*******Мөн*******дүрмийн*******13.2-г/*******араас*******яваа*******тээврийн*******хэрэгсэл*******өөрийг*******нь*******гүйцэд*******түрүүлэх*******үйлдлээ*******эхэлсэн*******үед*******гүйцэгдэж*******байгаа*******жолооч*******хурдаа*******нэмэх*******гүйцэж*******түрүүлэхэд*******нь*******ямар*******нэгэн*******байдлаар*******саад*******хийхийг*******хориглоно.*******Гүйцэж*******түрүүлэх*******нь*******хөдөлгөөнд*******аюултай*******байвал*******гүйцэгдэх*******гэж*******байгаа*******жолооч*******зүүн*******гар*******тийш*******дохио*******өгч*******анхааруулна.*******1.3-д*******заасан*******дарааллын*******тэмдэг*******гэсэн*******хэсгийн*******3.3.в-д*******заасан*******зөвхөн*******зүүн*******гар*******тийш*******нийлэхийг*******урьдчилан*******анхааруулж*******давуу*******эрх*******олгох*******тэмдэг*******тэмдэглэгээ*******байхгүй*******байсан.*******Жолооч*******ард*******яваа*******тээврийн*******хэрэгслийг*******гүйцэд*******түрүүлэх*******дохио*******буюу*******саадыг*******тойрон*******гарах*******үйлдэл*******хийхээр*******гэрлэн*******дохио*******өгч,*******эсрэг*******урсгалд*******гүйцэж*******ирсэн*******тохиолдолд*******толиндоо*******харж*******зам*******чөлөөлөх,*******зам*******салахаас*******өмнө*******хөдөлгөөний*******эрчим*******хурд*******тээврийн*******хэрэгсэл*******болон*******тээж*******яваа*******ачааны*******онцлог,*******замын*******болон*******гүйцэтгэхэд*******аюул*******үүсэхгүй*******бусдын*******хөдөлгөөнд*******саад*******учруулахгүй*******байх,*******мөн*******хүрэлцэхүйц*******хэмжээний*******зай*******байгаа*******эсэхийг*******анхаарч*******мэдсэн*******байвал*******зохино.*******Зам*******салахаас*******өмнө*******хөдөлгөөний*******эрчим,*******хурд*******тээврийн*******хэрэгсэл*******болон*******тээж*******яваа*******ачааны*******онцлог,*******замын*******болон*******цаг*******агаарын*******нөхцөл*******хөдөлгөөний*******дагуу*******үзэгдлийг*******харгалзан*******уг*******үйлдлийг*******гүйцэтгэхэд*******аюул*******үүсэхгүй*******бусдын*******хөдөлгөөнд*******саад*******учруулахгүй*******байх*******гэсэн*******заалтуудыг*******тус*******тус*******зөрчсөн*******нь*******бид*******2*******адилхан*******хариуцлага*******хүлээх*******боломжтой*******тиймээс*******би*******өөрийн*******02-62*******УБД*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохирол*******болох*******3,830,000*******төгрөгийг*******Б.Батсайханаас*******нэхэмжилж*******байна*******гэв.

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******тайлбартаа: Би*******тухайн*******үед*******гэрэл*******дохио*******өгөөд*******дүрмийн*******дагуу*******эргэсэн.*******Б.Дамиранжавын*******буруутай*******үйлдлийн*******улмаас*******зам*******тээврийн*******осол*******болсон*******гэж*******үзэж*******байна.*******Тиймээс*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна*******гэв.

Шүүх*******хуралдаанаар*******хэлэлцэгдсэн*******зохигчийн*******тайлбар*******болон*******хэрэгт*******цугларсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлаад

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******нь*******хариуцагч*******Б.Дамиранжавд*******холбогдуулан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******2117600*******төгрөг*******гаргуулахыг*******хүссэн*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага,*******хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нь*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******холбогдуулан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******3*******830*******000*******төгрөг*******гаргуулахыг*******хүссэн*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******тус*******тус*******шүүхэд*******гаргажээ.

Шүүх*******дараах*******үндэслэлээр*******үндсэн*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******зарим*******хэсгийг*******хангаж,*******үлдсэнийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэх*******үндэслэлтэй*******байна*******гэж*******дүгнэв.

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******нь*******хариуцагч*******Б.Дамиранжавын*******гэм*******буруутай*******үйлдлийн*******улмаас*******учирсан*******хохирол*******болох*******автомашины*******эвдрэл*******хохиролд*******машины*******рам*******1500000*******төгрөг,*******тос*******масло*******27600*******төгрөг,*******Булган*******сумаас*******Ховд*******аймаг*******явахад*******гарсан*******зардал*******/машин*******ачуулсан/*******220000*******төгрөг,*******засварын*******хөлс*******250000*******төгрөг,*******Ховд*******аймгаас*******Булган*******сумруу*******буцах*******зардал*******70000*******төгрөг,*******бусад*******зардалд*******50000*******төгрөг,*******нийт*******2*******117*******600*******төгрөгийг*******нэхэмжилсэн.

Хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нь*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргахад*******нэхэмжлэгчийн*******буруутай*******үйлдэл*******нөлөөлсөн*******тул*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******зөвшөөрөхгүй*******гэж*******маргаад,*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******холбогдуулан*******өөрийн*******автомашинд*******сэлбэг*******худалдаж*******авах*******зардал*******3*******830*******000*******төгрөгийг*******гаргуулахаар*******сөрөг*******нэхэмжлэл*******гаргасан.

Зохигчид*******гэм*******буруугийн*******болон*******зөрчлийн улмаас*******үүссэн*******хохирлыг*******хэн*******хэрхэн*******хариуцах*******үүргийн*******талаар*******маргасан*******тул*******тэднийг*******үндсэн*******болон*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******талаар*******эвлэрэх*******боломжгүй*******гэж*******үзсэн.

Нэхэмжлэлийн*******шаардлагатай*******холбоотой*******үйл*******баримтыг*******тодорхойлбол,*******хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нь*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхээ*******хасуулсан*******үедээ*******Ховд*******аймгийн*******Булган*******сумын*******Бүрэнхайрхан*******багийн*******нутаг*******дэвсгэрт*******2018*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******14-ний*******17*******цагийн*******орчимд*******02-62*******УНЛ*******улсын*******дугаартай*******Маzda*******Atenza*******маркийн*******авто*******машин*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******яваад*******Монгол*******улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******3.1-д*******тухайн*******ангилалын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийн*******хүчинтэй*******үнэмлэх*******буюу*******түр*******зөвшөөрөлтэй*******байна*******мөн*******дүрмийн*******23.8-д*******суудлын*******автомашинд*******болон*******ачааны*******автомашины*******жолоочийн*******бүхээгт*******15*******хүртэлх*******насны*******хүүхдийг*******тээвэрлэхдээ*******биеийн*******жин,*******өсөлтөнд*******тохирсон*******зориулалтын*******нэмэгдэл*******суудал*******буюу*******хамгаалах*******хэрэгсэл*******ашиглана*******дүрмийн*******13.1-д*******жолооч*******гүйцэж*******түрүүлэхийн*******өмнө*******хөдөлгөөний*******эрчим,*******хурд*******тээврийн*******хэрэгсэл*******болон*******тээж*******яваа*******ачааны*******онцлог,*******замын*******болон*******цаг*******агаарын*******нөхцөл*******хөдөлгөөний*******дагуу*******үзэгдэлийг*******харгалзан*******уг*******үйлдлийг*******гүйцэтгэхэд*******аюул*******үүсгэхгүй*******бусдын*******хөдөлгөөнд*******саад*******учруулахгүй*******байх,*******мөн*******хүрэлцэхүйц*******хэмжээний*******зай*******байгаа*******эсэхийг*******анхаарч*******мэдсэн*******байвал*******зохино*******гэсэн*******мөн*******дүрмийн*******13.2*******б-д*******урд*******яваа*******тээврийн*******хэрэгсэл*******гүйцэж*******түрүүлэх*******буюу*******саадыг*******тойрон*******гарах*******үйлдэл*******хийж*******байгаа*******тохиолдолд*******гүйцэж*******түрүүлэхийг*******хориглоно*******гэсэн*******заалтуудыг*******тус*******тус*******зөрчсөний*******улмаас*******нэхэмжлэгчийн*******эзэмшлийн*******80-07*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Тоуаtа*******Vitz*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлийг*******мөргөж,*******хохирол*******учруулсан*******байх*******ба*******энэ*******үйлдэлд*******нь*******тус*******шүүхийн*******2019*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдрийн*******12*******дугаар*******шийтгэх*******тогтоолоор*******Б.Дамиранжавыг авто*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдал,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хүндэвтэр*******хохирол*******учруулсан гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцож,*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******нь*******иргэний*******нэхэмжлэлээ*******хангуулах*******эрхтэй*******болохыг*******дурьдаж*******шийдвэрлэжээ.

Зохигч*******талууд*******осол*******болсон*******үйл*******баримтын*******талаар*******маргаагүй*******боловч*******хариуцагч*******нь*******осол*******хэний*******буруутай*******үйдлийн*******улмаас*******гарсан*******эсэх*******талаар*******маргаж,*******жолооч*******Б.Батсайхан*******нь*******авто*******машин*******жолоодохдоо*******согтууруулах*******ундаа*******хэрэглэсэн,*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглээгүй,*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглээгүй*******зорчигч*******тээвэрлэсэн,*******гүйцэж*******түрүүлэх*******дохио*******өгөөгүйгээс*******осол*******гарах*******шалтгаан*******нөхцөл*******болсон,*******зам*******тээврийн*******осол*******гарахад*******хэн*******хэний*******буруутай*******үйл*******ажиллагаа*******нөлөөлсөн*******гэж*******мэтгэлцсэн.

Хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нь*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрэм*******зөрчиж,*******нэхэмжлэгчид*******хохирол*******учруулсан*******болох*******нь*******хэрэгт*******авагдсан*******шинжээчийн*******дүгнэлт,*******тус*******шүүхийн 2019*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдрийн*******12*******дугаар*******шийтгэх*******тогтоолоор тогтоогдож*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн Тоуаtа*******Vitz*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учруулсан хохирлыг*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******хариуцагч*******Б.Дамиранжаваас*******шаардах*******эрхтэй*******байна*******гэж*******шүүх*******дүгнэв.

Иргэний*******хуулийн*******510*******дугаар*******зүйлийн*******510.1*******дэх*******хэсэгт*******бусдын*******эд*******хөрөнгөд*******гэм*******хор*******учруулсан*******этгээд*******тийнхүү*******гэм*******хор*******учруулахаас*******өмнөх*******байдалд*******нь*******сэргээх,*******эсхүл*******учирсан*******хохирлыг*******мөнгөөр*******төлөх*******үүрэгтэйг*******тодорхойлжээ.

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******нь*******өөрийн*******эзэмшлийн Тоуаtа*******Vitz*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохиролд*******нийт 2*******117*******600*******төгрөгийг*******хариуцагчаас*******гаргуулахаар*******шаардаж,*******уг*******шаардлагаа*******машины*******рам*******1500000*******төгрөг,*******тос*******масло*******27600*******төгрөг,*******Булган*******сумаас*******Ховд*******явахад*******гарсан*******зардал*******/машин*******ачуулсан/*******220000*******төгрөг,*******засварын*******хөлс*******250000*******төгрөг,*******Ховд*******аймгаас*******Булган*******сумруу*******буцах*******зардал*******70000*******төгрөг,*******бусад*******зардалд*******50000*******төгрөг*******зарцуулсан*******хэмээн*******тодорхойлж,*******засварын*******хөлс*******төлсөн*******баримт,*******рамны*******мөнгө*******шилжүүлсэн*******ХААН*******банкны*******дэлгэрэнгүй*******хуулга,*******шатахуун*******түгээх*******станцын*******төлбөрийн*******баримтуудыг*******нотлох*******баримтаар*******гаргасан.

Гэвч*******нотлох*******баримтаар*******гаргасан*******Ховд*******аймгаас*******Ботгоны*******ам*******хүртэл*******110*******км*******газар Тоуаtа*******Vitz*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******ачсан*******зардал, засварын*******хөлс,*******бусад*******зардал*******гэх*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үндэслэлээ*******хангалттай*******нотлоогүй,*******баримтаар*******тогтоогдохгүй*******байх*******тул*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******455*******365*******төгрөгийн*******шаардлагыг*******хангах*******үндэслэлгүй*******байна.

Харин*******машины*******рамны*******мөнгө*******шилжүүлсэн*******ХААН*******банкны*******дэлгэрэнгүй*******хуулга,*******шатахуун*******түгээх*******станцын*******төлбөрийн*******баримтуудаар*******1662235*******төгрөгийг*******нэхэмжлэгчид*******учирсан*******бодит*******хохирол*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй*******байх*******тул*******энэ*******хэмжээгээр*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангах*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэв.

Сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******тухайд:

Нэхэмжлэгч*******Б.Батсайхан*******нь*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******3.7.А-д*******заасан*******...*******согтууруулах*******ундаа,*******мансууруулах*******бодис,*******сэтгэцэд*******нөлөөлөх*******эм,*******бэлдмэл*******хэрэглэсэн,*******мөн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаж*******чадахааргүй*******өвчтэй*******буюу*******ядарсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодсон,*******3.4*******б/*******хамгаалах*******бүсээр*******тоноглосон*******автомашин*******жолоодохдоо*******хамгаалах*******бүс*******хэрэглэх,*******хамгаалах*******бүсийг*******хэрэглээгүй*******зорчигч*******тээвэрлэхгүй*******байх,*******23.8. суудлын*******авто*******машинд*******болон*******ачааны*******авто*******машины*******жолоочийн*******бүхээгт*******15*******хүртэлх*******насны*******хүүхдийг*******тээвэрлэхдээ*******биеийн*******жин*******өсөлтөд*******тохирсон*******зориулалтын*******нэмэлт*******суудал*******буюу*******хамгаалах*******хэрэгсэл*******ашиглана...*******гэх*******заалтыг*******зөрчсөн*******болох*******нь*******зам*******тээврийн*******осол*******хэрэг*******гарсан*******газар*******дээр*******хийсэн*******хэмжилтийн*******бүдүүвч*******зураг,*******шинжээчийн*******дүгнэлт,*******хэргийн*******газрын*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлтүүд,*******2019*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******02-ны*******өдөр*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******14.7*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсгийн*******3.1-д*******зааснаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******нэг*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******дөрвөн*******зуун*******нэгжтэй*******тэнцэх*******хэмжээний*******төгрөгөөр*******торгож*******шийдвэрлэсэн*******0098119*******дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудас*******зэргээр*******тогтоогдож*******байна.

Хариуцагч*******Б.Дамиранжав*******нь*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******холбогдуулан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******3*******830*******000*******төгрөг*******гаргуулахыг*******хүссэн*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргасан*******боловч*******хариуцагч*******Б.Дамиранжавын*******жолоодож*******явсан*******автомашинд*******ямар*******хэмжээний*******хохирол*******учирсан*******гэдгийг*******баримтаар*******нотлоогүй,*******ямар*******эд*******анги*******гэмтсэн*******талаар*******нотлох*******баримтыг*******гаргаж*******өгөөгүй,*******шүүхэд*******Энгүй*******Алтай*******ХХК*******болон*******Жаргалант*******тамир*******ХХК-ний*******зарлагын*******баримтуудыг*******нотлох*******баримтаар*******гарган*******өгч*******сэлбэгийг*******захиалсан*******гэж*******мэдүүлсэн*******боловч*******уг*******сэлбэгийг*******Б.Дамиранжавын*******унаж*******явсан*******Mazda*******Atehza*******авто*******машиныг*******засварлах*******сэлбэг*******мөн*******эсэх*******нь*******тодорхой*******бус*******тул*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага,*******үндэслэл*******түүнтэй*******холбоотой*******баримтыг*******өөрөө*******нотлох,*******гаргаж*******өгөх*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******гэж*******үзнэ.*******Өөрөөр*******хэлбэл*******ямар*******нотлох*******баримтыг*******үндэслэж*******эд*******хөрөнгөнд*******учирсан*******хохиролыг*******3*******830*******000*******төгрөгөөр*******үнэлсэн*******талаарх*******нотлох*******баримт*******хэрэгт*******авагдаагүй,*******хариуцагч*******нь*******сөрөг*******нэхэмжлэлийн*******үндэслэлээ*******нотолж*******чадахгүй*******байна*******гэж*******үзлээ.

Иймд*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэв.

Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******41*******дүгээр*******зүйлийн*******41.1.7-д*******зааснаар*******энэ*******нэхэмжлэл*******нь*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжаас*******чөлөөлөгдсөн*******бөгөөд*******хариуцагчаас*******нэхэмжлэлийн*******хангагдсан*******дүнгийн*******хэмжээнд*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийг*******тооцож,*******улсын*******орлогод*******оруулах*******нь*******зүйтэй*******байна.

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.2,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлд*******заасныг*******удирдлага*******болгон

ТОГТООХ*******нь:

1.*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******510*******дугаар*******зүйлийн*******510.1-д*******зааснаар*******хариуцагч*******Б.Дамиранжаваас*******гэм*******хорын*******хохиролд*******1*******662*******235*******/нэг*******сая*******зургаан*******зуун*******жаран*******хоёр*******мянга*******хоёр*******зуун*******гучин*******таван/*******төгрөг*******гаргуулж*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******олгож,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******455*******365*******/дөрвөн*******зуун*******тавин*******таван*******мянга*******гурван*******зуун*******жаран*******таван/*******төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******хариуцагч*******Б.Дамиранжавын*******нэхэмжлэгч*******Б.Батсайханд*******холбогдуулан*******гаргасан*******гэм*******хорын*******хохиролд*******3*******830*******000*******/гурван*******сая*******найман*******зуун*******гучин*******мянган/*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******сөрөг*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгосугай.

2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.2,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1,*******41*******дүгээр*******зүйлийн*******41.1.7-д*******зааснаар*******энэ*******нэхэмжлэл*******нь*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжаас*******чөлөөлөгдөхийг*******дурьдаж,*******хариуцагч*******Б.Дамиранжаваас*******41546*******/дөчин*******нэгэн*******мянга*******таван*******зуун*******дөчин*******зургаа/*******төгрөгийг*******гаргуулан*******улсын*******орлогод*******оруулсугай.

3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2,*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******шийдвэр*******нь*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******ба*******зохигч*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авсан*******өдрөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Ховд*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******дурьдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ*******ШҮҮГЧ*******Б.БАДРАХГЭРЭЛ

ШҮҮГЧИД*******Л.ТҮВШИНЖАРГАЛ

Ц.ЭНХЖАРГАЛ