2023      01        25                                           181/ШШ2023/00385

 

      МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

      

 

Ñүхбаатар äүүргийн Èргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн ø¿¿х хуралдааныг шүүã÷ Í.Áàò÷èìýã äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéж,

 

Нэхэмжлэгч: С.З-ын нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: “М” УТҮГ-т холбогдох, 

“М” УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн томилуулах,

ажилгүй байсан хугацаанд өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговор гаргуулах,

нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд нөхөн бичилт хийхийг даалгах тухай èðãýíèé õýðãèéã õÿíàí õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä:

Нэхэмжлэгч С.З,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Н.М,

хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Я.М,

хариуцагчийн өмгөөлөгч И.У,

ш¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.Баярчимэг нар îðîëöîâ.

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

 

1.Нэхэмжлэгч С.З нь хариуцагч “М” УТҮГ-т холбогдуулан “М” УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн томилуулах, ажилгүй байсан хугацаанд өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд нөхөн бичилт хийхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргасан.

Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна.

Үүнд: Миний бие “М” Улсын төсөвт үйлдвэрийн газрын “Хөтөлбөр хариуцсан дэд захирал”-ын албан тушаалд 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрөөс хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажилласан.

2022 оны 02 дугаар сарын 25-ны өдөр намайг ажлаас түр түдгэлзүүлэх болсон тухай албан бусаар мэдэгдэж, ажлын компьютер, гар утас болон ажлын байранд нэвтрэх карт зэргийг хураан авч, 2 сар гаруйн хугацаанд ажлын байранд оруулалгүй, ажил хөдөлмөр эрхлэх эрхийг үндэслэлгүйгээр зөрчин, бүтэн сар гаруйн дараа буюу 2022 оны 3 дугаар сарын 29-ний өдөр ажил үүргийг түр түдгэлзүүлэх тухай мэдэгдлийг цахимаар илгээж, улмаар 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн ---- тоот тушаалаар хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусч, цаашид сунгагдахгүй болсон гэх үндэслэлээр ажлаас чөлөөлсөн.

Иймд шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлээ дэмжиж, “М”-гийн түр орлон гүйцэтгэгчийн тушаалыг дараах үндэслэлүүдээр няцааж байна.

Нэгдүгээрт Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78.1.3 буюу хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дууссан гэх заалтын тухайд: Миний ажиллаж байсан ажлын байр нь ажил олгогчоос заасан ажил үүргийг гүйцэтгэдэг бөгөөд хөдөлмөрийн гэрээ, хүний нөөцийн гарын авлага болон “М” УТҮГ-ын дүрэм зэрэг эрх зүйн баримт бичгийн хүрээнд зохицуулсан байдаг. Энэхүү ажлын байр нь “байнгын ажлын байр” бөгөөд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 23.2.1-д заасны дагуу  хөдөлмөрийн гэрээг хугацаагүй байгуулах үүрэгтэй байдаг.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын 50.4 дэх зүйлийн дагуу хугацаатай байгуулсан гэрээний анх байгуулсан болон сунгасан хугацааны нийлбэр 2 жилээс дээш бол уг гэрээг хугацаагүй байгуулагдсанд тооцно гэж заасан байдаг. Иймд байнгын ажлын байранд байгуулдаггүй өөр төрлийн хугацаатай гэрээний хугацаа дуусах тухай 78.1.3 гэдэг заалтыг ажил олгогч буруу ойлгож хэрэглэн, байнгын ажлын байрны хөдөлмөрийн гэрээг хугацаа дууссан гэж хууль зөрчсөн.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын 80.2 дугаар зүйлд аж ахуйн нэгж, байгууллага, түүний салбар нэгж татан буугдсанаас бусад тохиолдолд ажлын байр нь хэвээр хадгалагдаж байгаа ажилтны хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг энэ хуульд зааснаас бусад үндэслэлээр ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлахыг хориглоно гэж заасан байдаг.

Хоёрдугаарт хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээний 2.9 /с/ /vii/ дэх заалтын тухайд: уг  заалт нь АНУ-ын МСК-аас урьдчилан зөвшөөрөл авах шаардлагатай асуудал, гэрээнүүдийн тухай бөгөөд яг энэ 2.9 /с/ гэх заалтад дурдсан “Үндсэн гэрээ” гэх бичиг баримтуудыг тодорхойлсон.

Миний байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ нь энэ хэлэлцээрээр тодорхойлсон үндсэн гэрээний нэг бөгөөд миний хөдөлмөрийн гэрээтэй холбоотой асуудлыг АНУ-ын МСК-аас зөвшөөрөл авахаас гадна Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэж шийдвэрлэдэг. Иймд үндсэн гэрээ буюу удирдлагын багийн гишүүний хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах, өөрчлөх, дуусгавар болгох тухай асуудлыг 2022 оны 5 дугаар сард Удирдах зөвлөлөөр огт хэлэлцээгүй, тогтоол шийдвэр гаргаагүй тул гүйцэтгэх захирлын түр орлон гүйцэтгэгч нь М-гийн Удирдах зөвлөлийн эрх мэдэлд дур мэдэн халдаж, ямар ч үндэслэлгүйгээр хөдөлмөрийн харилцаа дуусгавар болсон тухай тушаал гаргасан нь хууль бус, хүчингүй гэж үзэж байна.

Гуравдугаарт “М” УТҮГ-ын дүрмийн 4.3 /d/ заалтын тухайд: Энэ заалт АНУ-ын М корпорациас зөвшөөрөл авах тухай юм. Энэ зөвшөөрлийг авахын өмнө хууль дүрэм, журамд нийцсэн, тодорхой үндэслэл бүхий тушаал шийдвэр батлуулах гэж буй үед нөгөө талдаа мэдээлдэг процедурын шинж чанартай үйл явц болохоос хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах, Удирдлагын багийн гишүүнийг томилох, чөлөөлөхийн өмнө тушаалын үндэслэл болгодог заалт биш юм.

Энэ дүрмийн 4.3 /d/ хэсгийн яг өмнөх 4.3 /с/ гэдэг хэсэгт “Албан хаагчид болон бусад ажилтны хөдөлмөр эрхлэх нөхцөл, шаардлагыг М болон тухайн ажилтны хооронд байгуулах хөдөлмөрийн гэрээгээр зохицуулна. Энэхүү хөдөлмөрийн гэрээгээр АНУ-ын М нь шууд болон шууд бус аль ч хэлбэрээр хариуцлага хүлээхгүй” гэж заасан байдаг. Уг үндэслэлтэй санал нийлэхгүй байна.

Дөрөвдүгээрт Хөдөлмөрийн гэрээний 4.1.1 дэх заалт буюу 1 жилийн хугацаатай гэрээ байгуулсан тухайд: Энэхүү 1 жилийн хугацаатай гэрээнд гарын үсэг зурахгүй бол ажил горилогч хөдөлмөрийн гэрээ байгуулах боломжгүй байдлаар анхнаасаа хөдөлмөрийн гэрээг хийсэн нь ажил олгогч өөрийн илт давуу байдлаа ажилтанд тулгасан үйлдэл юм. “гэрээний хугацааг ийнхүү хязгаарлагдмал байдлаар тогтоохыг талууд үүгээр зөвшөөрлөө." гэсэн нь ажил олгогчийн давуу байдлаа ашигласан зохицуулалтаас үүдэж байгаа учраас бодит байдалтай нийцэхгүй. Ажил олгогчийн санал болгосон 1 жилийн хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээг хүлээн зөвшөөрөөгүй тохиолдолд ажилд орох боломжгүй байдлаар Хөдөлмөрийн дотоод журмаа хийсэн нь хуульд нийцэхгүй юм. 

Урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн гэх тайлбарын тухайд намайг ажлын байранд оруулахгүй байсан бөгөөд тодорхойгүй нөхцөл байдалтай байсаар байгаад ажлаас халах тушаалыг гаргасан байдаг. Тухайн үед гомдол гаргаагүй тухайд тайлбар хэлэхэд надтай хамтран ажиллаж байсан хуулийн зөвлөх, удирдах албан тушаалтнууд надад хариу өгнө гээд өгөөгүй бөгөөд би имэйлээр энэ талаар хэд хэдэн удаа тодруулсан байдаг. Гэхдээ энэ талаараа баримтыг хэрэгт өгөөгүй бөгөөд тушаалын үндэслэл болсон заалтуудтай холбоотой маргаж байгаа учраас 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн тушаалын заалтуудтай холбоотой баримтуудаа гаргаж өгсөн.

Компакт гэрээ нь өөрөө АНУ болон Монгол улсын Засгийн газар хооронд байгуулагдсан. Гэтэл компакт гэрээний нөгөө тал нь иргэн С.З юм шиг, С.З хөтөлбөрийг нэн давчуу хугацаанд хэрэгжүүлэх үүрэгтэй юм шигээр хариуцагч тал тайлбарлаж байна. Хөтөлбөрийг нэн давчуу хугацаанд хэрэгжүүлэх тул хөтөлбөрийн үр ашгийг боломжит хамгийн дээд хэмжээнд байлгах үүднээс гэрээний хугацааг ийнхүү хязгаарлагдмал байдлаар тогтоосон гэх хөдөлмөрийн гэрээний 4.1.1 дэх зохицуулалт нь хариуцагч компаний хүний нөөцийн бодлогийн баримт бичиг, хөдөлмөрийн дотоод журамд заагдсан байгаа ба хэрэв ажилтан 1 жилийн давчуу хугацаанд төслийг үр ашигтай байлгах үүрэг хүлээж байгаа бол үр бүтээмжийг нь хэмжиж, шалгачихаад ажилтныг ажлаас халах шийдвэр гаргах ёстой. Энэ талаар заалтуудыг хэлж болно.

Ажилтнуудыг урт хугацаанд тогтвортой ажиллуулах зорилгоор гүйцэтгэлийн үнэлгээ хийх талаар тус бодлогийн баримт бичгийн 5-т “ажилтан тус бүрийн хүчин чармайлт нь М-ын зорилтыг амжилттай хэрэгжүүлэх гол хүчин зүйл бөгөөд энэхүү хүчин чармайлтыг үнэлж урамшуулснаар М нь хөдөлмөрийн зах зээл дэх байр сууриа тогтвортой хадгалах боломжтой юм. М корпорациас баталсаны дагуу М-ын нийт ажилчдын гүйцэтгэлийн үнэлгээний хуваарийг жил бүр тогтооно”,

5.1-т “гүйцэтгэлийн хэмжүүр нь ажлын байрны зорилго, харилцаа хамтын ажиллагаа, гүйцэтгэл гэх гурван хэмжүүрээс бүрдэх бөгөөд хүлээлтээс давсан, хүлээлтэд нийцсэн,  сайжруулах шаардлагатай, эсхүл хангалтгүй гэсэн дөрвөн үнэлгээтэй байна”, “гүйцэтгэлийн үнэлгээгээр 3-с доош оноо авсан ажилтнуудын хувьд шууд удирдлага нь хүний нөөцийн дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэлийг сайжруулах үе шат, цаг хугацаатай төлөвлөгөөг боловсруулан хэрэгжүүлнэ”, “гүйцэтгэл сайжраагүй гэж удирдлагаас үзсэн тохиолдолд хөдөлмөрийн гэрээнд заасныг дагуу ажлаас халах асуудлыг авч хэлэлцэнэ” гэж тус тус зохицуулсан байдаг.

Мөн хүний нөөцийн бодлогын баримт бичгийн 10 дугаар зүйлд ажлаас чөлөөлөх үндэслэлийг дурдсан ба ажилтныг өөрийн хүсэлтээр, ажил олгогчийн санаачилгаар, орон тооны цомхотголоор, тэтгэвэрт гарах, нас барах зэрэг тохиолдлуудыг тухайлан зохицуулсан.

Хүний нөөцийн бодлогийн баримт бичгийн М корпорацийн нэр томьёоны тодорхойлолтод М корпорацийн зөвшөөрөл гэж М корпорацид хянуулж, зөвшөөрөл авахаар хүргүүлсэн баримт буюу гэрээ хэлэлцээр бодлого, удирдамж зэрэг нь компакт гэрээ болон холбогдох бүх гэрээ хэлэлцээрээр тавьсан шаардлагыг хангасан болохыг М корпораци дангаар тогтоож, бичгээр баталгаажуулсан мэдэгдлийг хэлэхээр заасан. Хэрэв зөвшөөрөл авна гэж заасан бол зөвшөөрөл гэдэгт юуг ойлгохыг дээр тодорхой заасан байна.

Гэтэл үзлэгээр бэхжүүлсэн имэйл нь 5 дугаар сарын 23-ны өмнөх өдөр 23 цагт ажлын бус цагаар Т гэх хүнээс ирсэн байдаг бөгөөд энэ хүн нь зөвшөөрөл өгөх эрхтэй субъект мөн эсэх, уг хүнээс ирсэн нэг өгүүлбэрийг зөвшөөрөл мөн гэж үзэх эсэх нь тодорхойгүй байна. Хэрэв хөдөлмөрийн харилцааг 1 жилийн хугацаагаар тогтоогоод цаашид сунгахгүй гэж үзсэн бол сунгахгүй гэх шаардлага шалтгаанаа тайлбарлах ёстой.

Хариуцагчийн өмгөөлөгч 2019 оны хөдөлмөрийн гэрээнд 2020 оны бодлогын баримт бичгийг ярьж байна гэж тайлбарлаж байна. 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр буюу АНУ-ын М корпорациас ирүүлсэн төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэх захидалд төсөл хөтөлбөрийг 5 жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэх боломжтой гэж үзсэн ба уг төслийг хэрэгжүүлэх шаардлагыг хангасан гэж үзэж байгаа учраас 5 жилийн хугацааг дээрх хугацаанаас тоолж эхэлнэ гэдэг нь энэ захидлаар нотлогдоно.

2019 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрөөс компакт гэрээг соёрхон баталсан ба үүнээс хойш компакт гэрээний хугацааг 5 жилийн хугацаанд тоолж эхлүүлэх яаралтай ажил, шалгуурыг хангахтай холбоотойгоор хугацаа хязгаарлагдснаас биш шууд ажил хөтөлбөрийг нэг талаас нь үндэслэлгүйгээр зогсоох агуулга байхгүй.

Компанийн тухай хуулиар компаний дүрэм нь түүнийг үүсгэн байгуулах үндсэн баримт бичиг мөн бөгөөд компаний дүрэмд хувьцаа эзэмшигчийн хурал, төлөөлөн удирдах зөвлөлийн компаний хуулиар тодорхойлсноос бусад бүрэн эрхийн талаар зохицуулсан байдаг.

“М” УТҮГ-ын дүрмийн 5 дугаар зүйлд удирдах зөвлөлийн үүргийн талаар зохицуулсан байх бөгөөд зөвхөн удирдах зөвлөлийн хурлаар шийдвэрлэх асуудал дотор удирдлагын багийн бүрэлдэхүүн хэмжээг өөрчлөх талаар зохицуулсан байдаг. Тиймээс хэнийг халж, хэнийг ажилд томилохыг зөвхөн удирдах зөвлөлийн хурлаар хэн нэгнээс зөвшөөрөл авахгүйгээр шийдвэрлэхээр байна.

Хариуцагчийн төлөөлөгчийн хувьд үндсэн ажилтны нөхөн төлбөрийн гэрээ байна гэж тайлбарлаж байна. Гэвч хөдөлмөрийн гэрээг нь үндсэн гэрээ гэж авч хэлэлцэхгүйгээр зөвхөн нөхөн төлбөрийн гэрээг удирдах зөвлөлөөр авч хэлэлцэнэ гэдэг нь логикгүй зүйл болно. Мөн тушаал гаргасан түр орлон гүйцэтгэгч нь өөрөө удирдах зөвлөлийн хурлаар томилогдох ёстой байсан боловч ингэж томилогдоогүй байж 2022 оны 3 дугаар сарын 5-ны өдөр бичгэн зөвшөөрөл гэх зүйл гаргаад түүн дээр удирдах зөвлөлийн гишүүдээс гарын үсгийг нь аваад явсан байдаг ба  байгууллагын дүрэмд бичгэн зөвшөөрөлд гарын үсэг зурах талаар заагаагүй, яаралтай ажлыг шийдэх гэж байгаа бол удирдах зөвлөлийн гишүүд түүнийг дэмжиж байгаагаа бичгээр илэрхийнэ гэж заасан атал илт хууль зөрчсөн шийдвэр гарсанд би гомдолтой байгаа.

Энэ нь 3 дугаар сард гүйцэтгэх захирлыг ажлаас чөлөөлөхөд захирлын үүргийг орлох хүн нь би байхад өөр санхүүгийн захирлыг тогтоол, шийдвэргүйгээр түр орлон гүйцэтгэгчээр томилоод тэр хүн нь 2 сарын дараа намайг үндэслэлгүйгээр ажлаас халсан байдаг нь илэрхий увайгүй, шударга бус үйлдэл болсон.

Дээрх байдлаар бие биедээ эрх шилжүүлж байгаа үйл баримт нь дандаа удирдах зөвлөлийн тогтоолгүйгээр хийгдсэн байдаг бөгөөд одооноос л гадаад яамнаас Сангийн яам руу удирдах зөвлөлийг шилжүүлсний дараа сонгон шалгаруулалт хийж, жинхэнэ гүйцэтгэх захирал томилогдоход дахин дүрмээ бариад удирдах зөвлөл хуралдан тогтоолоо гаргаад явж байгаа.

Тиймээс анхнаасаа ямар нэг шалтгаанаар хариуцагч тал миний хөдөлмөрлөх эрхийг боогдуулан, уулзаж тайлбар хийх боломж олголгүйгээр тушаал, шийдвэр гаргасанд гомдолтой байна.

Би 2015 оноос хойш 8 жилийн хугацаанд АНУ-ын Засгийн газартай хамтарч ажилласан ба ажил жигдрэх үед хууль, дүрэм журам зөрчсөн тушаал шийдвэр гаргаж, намайг үндэслэлгүй халсанд гомдолтой байна.

Хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээний 2.9.с нь ямар гэрээг үндсэн гэрээ гэж үзэхийг тодорхойлсон байдаг бөгөөд үүнд гүйцэтгэх захирлын орлогчтой байгуулсан гэрээ орж байгаа. Гэтэл үүнийг хариуцагчийн өмгөөлөгч нөхөн олговортой холбоотой гэрээ гэж мушгиж тайлбарлаж байна. Мөн энэ хариуцагч талыг төлөөлж орж ирсэн хүмүүс нь сүүлд нь гэрээ хийж орж ирсэн хүмүүс учраас ажлын талаар нарийн ойлголтгүй, үндсэн нөхцөл байдлыг мэдэхгүй байна

Иймд “М” УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн ----- тоот тушаалыг хүчингүйд тооцуулж,  намайг хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн томилуулж, 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрөөс 2023 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрийг хүртэлх ажилгүй байсан 8 сарын хугацааны цалин ойролцоогоор 105 сая гаран төгрөгийг гаргуулж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд нөхөн бичилт хийхийг даалгах нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж өгнө үү гэжээ.

 

2.Хариуцагч “М” УТҮГ-ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь эс зөвшөөрч, үндэслэлээ дараах байдлаар тайлбарлажээ.

Үүнд: Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.2.1 дэх хэсэгт “Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцалсан буюу дуусгавар болгосон, эсхүл өөр ажилд шилжүүлсэн, сэлгэн ажиллуулсан тухай ажил олгогчийн шийдвэрийг үндэслэлгүй гэж үзвэл ажилтан түүнийг хүлээн авсан өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хороонд хандана” гэж заасан байдаг.

Монгол улсын Их хурлын 2021 оны 7 дугаар сарын 02-ны өдрийн 57 дугаар тогтоолоор Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга батлагдсантай холбогдуулан сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хороог байгуулахыг Засгийн газарт үүрэг болгож, улмаар хөдөлмөр нийгмийн хөгжлийн үндэсний гурван талт хорооны 2022 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдрийн тогтоолоор сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны дүрмийг баталсан.

Мөн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.1.3-т заасныг дагуу шүүхээс гадуур урьдчилан шийдвэрлүүлэх тухай хуульд заасан журмыг зөрчсөн бол нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзана, мөн энэ хуулийн 117 дугаар зүйлийн 117.1-т энэ хуулийн 65.1.9-т заасан үндэслэл иргэний хэрэг үүсгэснээс хойш, 65.1, 65.1.3-65.1.8-т заасан үндэслэлүүд хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцэх явцад тогтоогдвол хэргийг хэрэсэхгүй болгож, энэ тухай шүүх тогтоол, шүүгч захирамж гаргана гэж заасан.

Урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны ач холбогдол нь эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь зөрчигдсөн этгээд эрхээ богино хугацаанд хамгаалуулах, асуудлаа шүүхээс гадуур хүрээнд шийдвэрлүүлэх давуу талтай. Мөн хөдөлмөрийн гэрээтэй холбоотой бүхий л маргаан шүүхээр эцэслэн шийдвэрлэх шаардлагагүй гэх утгаар шүүхийн ачааллыг бууруулах ач холбогдолтой. Урьдчилсан шийдвэрлэх ажиллагааг заавал явуулах ёстой талаар хуульд заасан нь нэхэмжлэл гаргах нэг нөхцөл болж өгдөг.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 184 дүгээр зүйлийн 184.2.1 дэх хэсэг, 154 дүгээр зүйл, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1 дэх хэсэгт заасан зохицуулалтуудаас үзвэл сум, дүүргийн хөдөлмөрийн маргаан зохицуулах гурван талт хороо нь өөрөө хөдөлмөрийн маргааныг шийдвэрлэх чиг үүрэг бүхий байгууллага болох нь тодорхой харагдаж байна. Гэтэл нэхэмжлэгч урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны хүрээнд тус хороонд хандсан эсэх, уг ажиллагаа хийглсэн эсэх талаар баримт хэрэг авагдаагүй байна. Иймд шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 117 дугаар зүйлд заасны дагуу хэргийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэл тогтоогдож байна.

Хариуцагч М-ийн бүтэц, чиг үүрэг, зорилт, зорилго нь юу гэдгийг тайлбарлах хэрэгцээ шаардлага гарч байгаа.

2019 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрийн АНУ-ын Засгийн газар болон Монгол улсын Засгийн газар хооронд байгуулагдсан компакт гэрээгээр АНУ-ын санхүүжилтээр Монгол улсад ус хангамжтай холбоотой төсөл, хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх агуулгыг тохиролцон, уг гэрээнд олон нөхцлүүдийг заасан ба нэгэнт санхүүжүүлэгч байгууллага санхүүжилт гаргаж байгаа учраас олон янзын нөхцөл шаардлагууд тавьсан байдаг. Эдгээр нөхцөл шаардлагын нэг нь компакт гэрээний 3.2 б хэсэгт зааснаар төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх тусгай нэгжийг Засгийн газар өөрөө үүсгэн байгуулах ба энэ хүрээнд үүсгэн байгуулсан байгууллага нь М гэх байгууллага юм. Энэхүү заалтын дагуу 2018 онд М-г үүсгэн байгуулах шийдвэрийг гаргаж, удирдах зөвлөлийн гишүүдийг томилсон байдаг ба үүний дагуу удирдах зөвлөлийн гишүүд нь М УТҮГ-ын дүрмийг баталж 2018 ондоо улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн.

М нь дээрх компакт гэрээнд заасны дагуу ус хангамжийг нэмэгдүүлэх төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зорилгоор үүсгэн байгуулагдсан тусгай нэгж. Ус хангамжийг нэмэгдүүлэх төсөл хөтөлбөр нь дотроо 3 янз байх ба газар доорх усны баруун эх үүсвэр буюу Улаанбаатар хотын баруун доод хэсэгт байрлах усны эх үүсвэрийг шинээр байгуулах, хаягдал усыг дахин боловсруулах, усны салбарын тогтвортой байдлыг хангах гэсэн хэсгүүдэд хуваагддаг, Монгол улсын хувьд чухал төсөл хөтөлбөр бөгөөд уг чухал төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхдээ компакт гэрээний 7.4-т 5 жилийн хугацаанд хэрэгжүүлж дуусгахаар заасан байх ба уг гэрээг хэрэгжүүлэхдээ зөвхөн 5 жилээр хязгаарлагдахгүй, үүнээс өмнө төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж дуусгахаар ажиллахыг Монгол улсын Засгийн газарт үүрэг болгон компакт гэрээнд заасан байдаг. Компакт гэрээ нь олон улсын гэрээ бөгөөд УИХ-аас соёрхон баталсан. Байгууллагын чиг үүргийн тухайд компакт гэрээнд заасан чиг үүргийг л хэрэгжүүлэх ба дээр дурдсан агуулгаар чиг үүргээ хэрэгжүүлдэг байгууллага юм.

Ажлын байранд хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан талаар тайлбар өгье. Анх С.З-той 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр 1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хууль үйлчилж байх үед хөдөлмөрийн гэрээ байгуулагдсан ба хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.2.1, 23.2.2-т байнгын ажлын байр дахь хөдөлмөрийн гэрээг талууд харилцан тохиролцсоноор хугацаатай байгуулж болно гэж заасан. Мөн Улсын дээд шүүхийн 2006 оны 7 дугаар сарын 03-ны өдрийн 33 дугаар тогтоолоор байнгын ажлын байранд хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулах гэж байгаа бол хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулах үндэслэл шаардлага үүссэн байх, ажилтан болон ажил олгогч нь хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээг байгуулахаар харилцан тохиролцсон байх, хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулах хүсэлт зоригийн илэрхийлэл, хэрэгцээ шаардлагаа хөдөлмөрийн гэрээнд тодорхой тусгасан байх шаардлагуудыг хангасан байхыг тайлбарласан байдаг. 

Хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулах болсон үндэслэл шаардлага нь компакт гэрээний 7.4-т хөтөлбөр нь 5 жилийн хугацаанд үргэлжлэнэ гэж заасан ба тус гэрээний 3.2е хэсэгт Монгол улсын засгийн газар нь хөтөлбөрт хянамгай, үр бүтээлтэй, шаргуу хандаж ажиллах үүрэг хүлээнэ гэж заасан байдаг. Энэ нь 5 жилээс өмнө нь хөтөлбөрийг дуусгахыг хичээж ажиллах үүргийг Монгол улсын Засгийн газарт өгснийг харуулж байна. Хэрэв гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй бол 5.1 b-v.1 дэх хэсэгт заасны дагуу компакт гэрээг цуцалж болно гэж заасан байдаг.

Түүнчлэн компакт гэрээний 5.1а хэсэгт Монгол болон АНУ-ын аль ч тал нь нөгөө талдаа 30 хоногийн өмнө бичгээр мэдэгдсэнээр компакт гэрээг аливаа шалтгаангүйгээр бүхэлд нь хүчингүй болгож болохоор тохиролцсон байдаг. Өөрөөр хэлбэл компакт гэрээ нь хэдийгээр 5 жилийн хугацаатай гэж байгаа боловч хэрэв хүсвэл хугацаанаас нь өмнө аль ч тал нь ямар ч хамаагүй үндэслэлээр гэрээг цуцлах, хөтөлбөрийг зогсоох эрхтэй. Энэхүү компакт гэрээгээр Монгол улсын засгийн газрын хүлээсэн үүрэг, талуудын хооронд тохиролцсон хугацаа, гэрээг цуцлах үндэслэл зэрэг нөхцөл байдлыг харвал уг төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх тусгай нэгж болох М УТҮГ нь ажилтныг авч ажилуулахдаа хугацаагүй хөдөлмөрийн гэрээ байгуулах боломжгүй байдаг. Учир нь хөтөлбөр нь өөрөө хугацаатай ба хөтөлбөрийг хугацаанаас нь өмнө талууд ямар ч хамаагүй үндэслэлээр цуцлах бүрэн эрхтэй байгаа тохиолдолд ажлын байр нь найдвартай, тогтвортой ажлын байр биш. Энэ үндэслэл шаардлагаа ажил олгогч өөрөө мэдэж байгаа ба уг үндэслэл шаардлагаа ажилтантай харилцан тохиолцоод гэрээг байгуулсан гэж үзэж байна. Тиймээс хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулах үндэслэл шаардлага байсан байна гэдэг нь дээрх тайлбар болон компакт гэрээнээс тодорхой харагдаж байна.

Мөн талууд харилцан тохиролцож хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулсан гэдэг нь 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээгээр нотлогдох бөгөөд ажил олгогч ажлын байрыг санал болгож, ажилтан хүлээн зөвшөөрч талууд гэрээнд гарын үсэг зурсан нь Иргэний хуулийн 195 дугаар зүйлийн 195.1, 196.1.2 дахь хэсэгт зааснаар талууд хүсэлт зоригоо илэрхийлж, бичгээр гэрээ байгуулж талууд харилцан тохиролцсон гэдгийг илэрхийлж байна.

1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 21.1-т хөдөлмөрийн гэрээний гол  нөхцөлийг заавал гэрээнд тусгах ёстой гэдэг боловч хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг хэдээр тооцохыг тусгайлан заагаагүй байдаг. Гэтэл талууд хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг зориудаар оруулж ирсэн байх ба энэ нь хүч хэрэглэх, хууран мэхлэх замаар хийгдсэн хэлцэл биш бөгөөд энэ гэрээ нь талуудын хоорондын хүсэлт зориг, харилцан тохиролцооны үндсэн дээр хийгдсэн гэрээ бөгөөд Улсын дээд шүүхээс тавьсан 3 шаардлагыг хөдөлмөрийн гэрээ нь хангаж байгаа.

Нэхэмжлэгч тал нэхэмжлэлийн шаардлагадаа ажил олгогч давуу байдлаа ашиглан гэрээ байгуулсан гэж тайлбарлаж байна. Хөдөлмөрийн дотоод журмын 4.5 дахь хэсэгт хөдөлмөрийн гэрээг нэг жилийн хугацаагаар байгуулна гэж заасан. Хөдөлмөрийн дотоод журам нь 2020 онд батлагдсан ба нэхэмжлэгчтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг 2019 онд байгуулсан байдаг. Тиймээс хөдөлмөрийн дотоод журмын 4.5 дахь заалтыг баримтлан нэг жилийн хугацаатай гэрээ байгуулсан гэдэг нь ажил олгогч давуу байдлаа ашигласан гэх үндэслэл болохгүй байх ба цаг хугацааны хувьд энэ нь боломжгүй.

Хөдөлмөрийн дотоод журмыг баталсан удирдах зөвлөлийн 2020 оны 3 дугаар сарын 05-ны өдрийн 34 дүгээр тогтоолыг хэрэгт гаргаж өгсөн. Ажил олгогчийн зүгээс нэхэмжлэгчийг ажлаас чөлөөлөхөд М-аас зөвшөөрөл аваагүй, ажлаас чөлөөлөх тухай тушаал дээрээ буруу заалтыг үндэслэсэн гэж нэхэмжлэгч тал тайлбарлаж байна. Хариуцагч байгууллагын гүйцэтгэх удирдлагад ажиллаж байгаа ажилтны хөдөлмөрийн гэрээг байгуулах, гэрээг дуусгавар болгохдоо М корпорациас зайлшгүй зөвшөөрөл авах тухай Мянганы сорилтын сангийн дүрмийн 4.3.б хэсэгт, төсөл хэрэгжүүлэх гэрээнд, хөдөлмөрийн дотоод журамд тус тус заасан. Энэ үүргийн дагуу 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдөр АНУ-ын М корпорацийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч Т гэх хүнээс зөвшөөрлийг зохих ёсоор авсан байдаг. Үүнийг и-мэйлээр илгээсэн ба уг и-мэйлд үзлэг хийлгэж нотолсон байдаг.

Ажлаас халах тушаалын 2.9.с.7, 4.3.d гэх заалтууд нь М корпорациас зөвшөөрлөө авч байж, хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгох зохицуулалт байдаг. Уг үүргийг хэрэгжүүлэх ёстой учраас ажлаас халах тушаал дээрээ ишлэл авсан байдаг, хөдөлмөрийн харилцаатай хамаагүй зохицуулалт биш юм.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалтыг баримталсан байна гэж нэхэмжлэгч тал тайлбарлаж байна. Хэдийгээр 2019 онд хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаа үүсэж байгаа ч гэсэн харилцаа дуусгавар болж байгаа үе нь 2022 он учраас шинэчилсэн найруулгын 78 дугаар зүйлийн 78.1.3-т заасан хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусгавар болсон гэх агуулгыг тушаалын үндэслэл болгосон байдаг.

Нэхэмжлэгч тал нь мөн ажлаас халах тухай тушаалыг мэдэгдээгүй гэж тайлбарлаж байгаа нь нэхэмжлэгч нэхэмжлэл дээрээ дурдаагүй нөхцөл байдлыг шинээр тайлбарлаж байна гэж ойлгож байна. Ажилтанд ажлаас халах тушаалыг гардаж аваарай гэж мэдэгдсэн бөгөөд нэхэмжлэгч гардаж авахгүй байсан учраас шуудангаар явуулсан ба энэ талаарх баримт байдаг.

Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэл гаргах үедээ энэ тал дээр маргаагүй атлаа гэнэт тайлбар хэлэхдээ ярьж байгаа учраас энэ талаарх нотлох баримтыг гаргаж өгч чадсангүй.

Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусахад гэрээг сунгахгүй байх учир шалтгааныг заавал дурдах ёстой гэж тайлбарлаж байна. Гэвч ийм үүргийг ажил олгогч хүлээсэн талаарх заалт Хөдөлмөрийн тухай хуульд байхгүй. Хөдөлмөрийн тухай хуульд хөдөлмөрийн гэрээг дуусгаад ажил олгогч гэрээг дуусгавар болгох тухай сануулаагүй бөгөөд ажилтан үргэлжлүүлэн ажиллаж байгаа бол гэрээг анх байгуулсан хугацаагаар сунгагдсанд тооцно гэж заасан байдаг.

Манайх хэрэв хөдөлмөрийн гэрээг сунгах тухай тушаал гаргасан бол 45 хоногийн өмнө мэдэгдэх ба сунгах тухай шийдвэр гаргаагүй бол хөдөлмөрийн гэрээ дуусах үед мэдэгдэнэ гэх Хөдөлмөрийн тухай хуулийг баримталсан. Хөдөлмөрийн гэрээ дуусгавар болж байгаа тухай манай тал ажилтанд утсаар болон шуудангаар мэдээлсэн байдаг.

Нэхэмжлэгч нь өөрөө ажил дээрээ байхгүй байх үед нь ажлаас халсан гэж тайлбарлаж байна. Ажилтныг ажил үүргээс нь түдгэлзүүлсэн тодорхой шалтгаан байгаа бөгөөд уг түдгэлзүүлсэн хугацаан дахь ажилтны цалин хөлстэй тэнцэх олговрыг бүтэн олгосон байдаг. Хэрэв ажилтан уг ажлаас түдгэлзүүлсэн асуудалд гомдож байгаа бол гомдлоо 3 талт хамтын хороонд эсхүл шүүхэд гаргах боломжтой байсан ба гаргаагүй байдаг.

Цалин хөлсийн тухайд нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодорхой байлгах ёстой ба яг хэдэн төгрөгийн цалинг нэхэмжилж байгаа талаараа нэхэмжлэлд тодорхой тусгаагүй, нэхэмжлэлийн шаардлагаа тайлбарлахдаа ч энэ талаар дурдахгүй байгаа учраас манай талаас шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна.

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч боломжгүй гэж үзвэл шууд шүүхэд хандах эрхтэй гэж урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны талаар тайлбарлаж байна. Боломжгүй гэж үзэхийг шүүхийн практикт хэрхэн ойлгох вэ гэхлээр хэрэв шинээр хууль батлагдснаас хойш тухай сум, дүүрэгт хөдөлмөрийн маргаан таслах 3 талт хороо байгуулагдаагүй байхыг ойлгоно. Уг маргаан таслах комисс нь хөдөлмөрийн хорооны дэргэд байгуулагддаг учраас тус хороонд хандаж болох ба хороо манайд хөдөлмөрийн маргаан таслах 3 талт хороо байгуулагдаагүй байгаа учир шүүхээр шийдвэрлүүл гэх бичиг гаргаж өгөх ёстой. Тиймээс нэхэмжлэгчийн тухайд Сүхбаатар дүүргийн хөдөлмөрийн маргаан таслах 3 талт хороонд хандах ёстой байсан ба нэхэмжлэгч энэ талаар хэрэгт ямар нэг баримтыг гаргаж өгөөгүй байгаа нь хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нэг үндэслэл болж байна.

Т гэх хүн нь корпорацийг төлөөлөх эрхтэй этгээд мөн эсэхийн тухайд хөтөлбөр хэрэгжүүлэх компакт гэрээний 4.2 дахь хэсэгт М корпорацийн Монгол улс дахь суурин захирлыг нэмэлт төлөөлөгчөөр томилж байгаа тухай заасан байдаг бөгөөд үүний дагуу хатагтай Т нь М корпорацийг бүрэн төлөөлөх эрхтэй этгээд учир түүнээс ирсэн зөвшөөрөл нь хуульд заасан шаардлагын дагуу өгсөн зөвшөөрөл гэж үзэж байна.

Нэхэмжлэгч тайлбартаа ажлаас халах шийдвэрийг заавал удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлэх ёстой байсан гэж тайлбарлаж байна. Удирдах зөвлөлийн хурлаар ямар асуудлыг шийдвэрлэх талаар М сангийн Дүрмийн 3.3.b хэсэгт аливаа үндсэн гэрээ түүнийг өөрчлөх цуцлах болон уг гэрээг өөчилж цуцлахад нөлөөлж буй аливаа гэрээг заасан ба үндсэн гэрээ гэдгийг компакт гэрээнд заахдаа үндсэн ажилтнуудад олгох нөхөн төлбөрийн талаарх гэрээ гэж заасан байдаг. Түүнээс удирдлагын багийн гишүүдтэй байгуулж байгаа хөдөлмөрийн гэрээ гэж тусгайлан заагаагүй. Тиймээс 3.3.b хэсэгт заасны дагуу удирдах зөвлөлөөр энэ асуудлыг хэлэлцэх шаардлагагүй байсан гэж үзэж байна.

 Мөн 3.3.f хэсэгт М-ын гүйцэтгэх захирлыг томилох, халах, чөлөөлөх, нөхөн томилох эсхүл удирдлагын багийн бүрэлдэхүүний хэмжээг өөрчлөх асуудлыг удирдах зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэхээр заасан байдаг. Удирдлагын багийн хэмжээг өөрчлөх гэдэг нь удирдлагын баг хэдэн гишүүдтэй байх талаар бүтэц орон тоо талаас нь зохицуулсан зохицуулалт болохоос биш хөтөлбөр хариуцсан дэд захирал, удирдлагын багийн гишүүдийг томилох, чөлөөлөх асуудлыг зохицуулаагүй. Мөн 4.3.b хэсэгт заасны дагуу М нь М корпорациас холбогдох зөвшөөрлийн авсан байдаг.

Компакт гэрээний 4.1-т заасан хаягийн хүрээнд нэхэмжлэгч тал тайлбарлаж байна. Гэвч энэ нь гэрээний талуудын хоорондын харилцаа бөгөөд талууд нь гэдэг нь АНУ-ын Засгийн газрыг төлөөлж байгаа М корпораци болон Монгол улсын засгийн газрыг төлөөлж байгаа Гадаад хэргийн яам юм. Энэ хоёр байгууллага харилцахдаа дээрх компакт гэрээний 4.1-т заасан хаягаар имэйл бичих, шуудангаа илгээх, бичгээр харилцах нөхцөл байгаа. Харин хөдөлмөрийн дотоод журам, М сангийн үүсгэн байгуулах дүрэмд төлөөлөгчөөс авах зөвшөөрөл нь бичгээр эсхүл и-мэйлээр, утсаар ярих талаар дурдаагүй байдаг.

Иргэний хуульд заасны дагуу талууд бие биедээ хүсэл зоригоо илэрхийлэхдээ шууд, бичгээр, эсхүл үйл ажиллагаандаа хэрэглэж хэвшсэн хэлбэрээр илэрхийлж болдог. Тиймээс талууд хоорондоо и-мэйлээр харилцдаг учраас и-мэйлээр зөвшөөрлөө авсан байдаг.

Энэ төсөл хөтөлбөр нь АНУ-ын ард иргэдийн татвар төлөгчдийн мөнгөөр ирсэн хөрөнгөөр хэрэгжиж байгаатай холбоотой. Уг хөрөнгийг Монгол улсын Засгийн газар, Засгийн газрын эрхийг хэрэгжүүлж байгаа М сан захиран зарцуулахдаа М корпорациас зөвшөөрлөө аваарай гэх зорилгоор орж ирсэн зохицуулалт болохоос хөдөлмөрийн гэрээг цуцлахдаа удирдах зөвлөлөөс зөвшөөрөл авах тухай зохицуулсан зохицуулалт биш.

Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дууссан үндэслэлээр л гэрээг цуцалсан болохоос ажилтныг муу ажилласан, тэрээр таалагдахгүй байсан гэх утгаар огт ажлаас халсан үйлдэл биш.

Хөдөлмөрийн хуулийн шинэчилсэн найруулгад заасан 2 жил болсон бол хугацаагүй хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсанд тооцно гэх заалт нь 2021 оны хууль бөгөөд 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс хүчин төгөлдөр болсон. Харин бидний маргаж буй хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаа нь 1999 оны хууль үйлчилж байх үед үүссэн. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн 2 дугаар зүйлд шинэ хуулийг батлагдахаас өмнө нь байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг талуудын харилцан тохиролцсон хугацаагаар дагаж мөрдөнө гэж заасан. Тиймээс анх 1999 оны Хөдөлмөрийн хуулийн дагуу байгуулсан 2019 оны гэрээ нь хугацаатай байгуулсан гэрээ байдаг учраас хугацаагаа дагаж мөрдөх ба талууд тохиролцсон тохиолдолд нэмэлт өөрчлөлт оруулж болохоор заасан байдаг.

Бидний хувьд 2019 оны хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулаагүй. Харин 2021 онд хугацааг нэмэгдүүлж 3 жил болгож өөрчилсөн байдаг. 2019 онд анх хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулаад 2020, 2021 онд хөдөлмөрийн гэрээнд тус бүр нэмэлт өөрчлөлт оруулж, хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг сунгаж, цалин хөлсийг нэмэгдүүлсэн байдаг. Нэхэмжлэгч нь өөрт ашигтай өөрчлөлт оруулах үед ямар нэг гомдол гаргаагүй ба удирдах зөвлөлийн шийдвэрийн талаар яриагүй байдаг. Харин харилцан тохиролцсон нөхцөлийн дагуу гэрээнд заасан хугацаа дуусгавар болох үед журам хууль зөрчсөн гэж тайлбарлаж байгаа нь тохирсон гэрээний нөхцөлийн агуулгыг үгүйсгэж, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ шударгаар биелүүлэхгүй байгаа үйлдэл гэж үзэж байна.

Нэхэмжлэгчийг ажлаас чөлөөлсөн тушаал дээр түр орлон гүйцэтгэгч н.Уранчимэг гарын үсэг зурсан байдаг. Тушаал нь 5 дугаар сарын 03-ны өдөр гарсан ба 2022 оны 3 дугаар сарын 04-ний өдрийн Удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг үндэслэн гарсан. Уг шийдвэрээр М-ын гүйцэтгэх захиралтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ нь 2022 оны 3 дугаар сарын 06-ны өдөр дуусгавар болсон бөгөөд хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг сунгахгүй болохыг зөвшөөрсүгэй гэж шийдсэн байдаг.

Мөн 2 дугаар заалтад нь М-ын санхүүгийн захирал Г.У-ийг гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр 2022 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрөөс гүйцэтгэх захирлыг шинээр томилогдох хүртэлх хугацаанд томилсон байдаг. Тиймээс Г.У нь өөрт олгогдсон бүрэн эрхийн хүрээнд тушаал шийдвэрийг гаргасан.

2.9.с.7 дахь хэсэгтэй холбоотой дахин нэг тайлбар хэлэхэд 2.9.с хэсгийг бүхэлд харвал дараах гүйлгээ үйл ажиллагааг гүйцэтгэх гэрээ баримт бичгийг гаргахын өмнө корпорациас бичгээр зөвшөөрөл авсан байна гэж заасан. Үүний с хэсэгт Засгийн газар болон М-ын хооронд байгуулсан аливаа гэрээ нь дор дурдсан этгээдүүдийг томилсон гэж заасан ба томилсон гэдэгт нь аудитор, хянан шалгагч, санхүүгийн агент, худалдан авах ажиллагааны төлөөлөгч этгээдүүдийг заасан. Мөн энэ этгээдүүдийг томилсон, хөлсөлсөн, эсхүл өөр нөхцөл байдлаар хамтран ажиллах болсон гэрээ гэж заасан ба уг гэрээний холбогдох хэсэгт удирдах зөвлөлийн гишүүн болон захирал М-ын үндсэн ажилтан болон тэдгээрт олгох нөхөн төлбөрийг талаар заасан болохоос хөдөлмөрийн гэрээний тухай заалт яригдаагүй.

Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Гэрээнд бичигдсэн цалингийн хэмжээний тухайд бид маргахгүй байна гэжээ.

 

3.Нэхэмжлэгчээс:

М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн ---- дугаартай “Ажилд томилох тухай” тушаал,

 М УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захиралтай 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, хавсралт, ажил үүргийн тодорхойлолт,

2021 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээ сунгах тухай мэдэгдэл, нэмэлт өөрчлөлт,

С.З-ын иргэний үнэмлэхний нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар,

Нэхэмжлэгч С.З-ын өмгөөлөгч Н.М-тай байгуулсан эрх зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ гэсэн баримтуудыг шүүхэд гаргаж өгсөн.

 

4.Хариуцагчаас:

2022 оны 6 дугаар сарын 20-ны өдрийн ------ дугаартай итгэмжлэл олгох тухай албан бичиг, 

2022 оны 7 дугаар сарын 05-ны өдрийн ------- дугаартай итгэмжлэл,

2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээ сунгахаас татгалзсан тухай М-ны имэйлын орчуулга /англи, монгол хэлээр/,

2022 оны 6 дугаар сарын 24-ний өдрийн эрх шилжүүлэх тухай маягт /англи, монгол хэлээр/, 

2022 оны 9 дүгээр сарын 28-ны өдрийн ------- дугаартай итгэмжлэл олгох тухай албан бичиг, 

Компакт гэрээг соёрхон батлах тухай /Төрийн мэдээлэл сэтгүүл/-ийн нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар,

Монгол улсын Засгийн газар болон М корпорацаар төлөөлүүлэн Америкийн нэгдсэн улс хоорондын хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээ,

2022 оны 7 дугаар сарын 25-ны өдрийн ----- дугаартай М-ийн Удирдах зөвлөлийн бичгэн зөвшөөрлүүд,

Хүний нөөцийн бодлогын гарын авлага-Хөдөлмөрийн дотоод журамтай танилцаж, хүлээн зөвшөөрсөн тухай мэдэгдэл,

2020 оны 02 дугаар сарын 04-ний өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,

2021 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

2021 оны 6 дугаар сарын 18-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн ----- дугаартай “Ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаал,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2018 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн -- дугаартай тогтоол,

уг тогтоолоор баталсан М-ийн хуулийн этгээдийн дүрэм,

Монгол улсын Засгийн газрын 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн ---дугаартай “М” байгуулах тухай тогтоол, хавсралт, 

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2020 оны 3 дугаар сарын 05-ны өдрийн -- дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын 2021 оны 6 дугаар сарын 04-ний өдөр хүчин төгөлдөр болсон Хүний нөөцийн бодлогын баримт бичиг, хөдөлмөрийн дотоод журам /англи, монгол хэлээр/,

Нэхэмжлэгч С.З-ын төрийн албан хаагчийн анкет,

2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн ------ дугаартай итгэмжлэлийг хүчингүйд  тооцох тухай албан бичиг, 

2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн ------ дугаартай итгэмжлэл олгох тухай албан бичиг, 

2022 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн -- дугаартай И.У өмгөөлөгчтэй байгуулсан эрх зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ,

М УТҮГ-ын хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар,

2023 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн ---- дугаартай итгэмжлэл шинэчлэн олгох тухай албан бичиг, 

2023 оны 01 дүгээр сарын 16-ны өдрийн ---- дугаартай итгэмжлэлийг хүчингүйд  тооцох тухай албан бичиг зэргийг шүүхэд гаргаж өгсөн болно.  

 

5.Шүүхээс хариуцагч талын хүсэлтээр АНУ-ын М корпорацийн Монгол улс дахь суурин төлөөлөгч Т-гээс 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдрийн 23.38 цагт М гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Г.У --------------- хаяг руу ---------------- хаягнаас илгээсэн цахим шууданд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, холбогдох баримтууд,

Нэхэмжлэгч талын хүсэлтээр хариуцагчаас Монгол улсын Гадаад харилцааны яамны 2022 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн ------- дугаартай албан бичиг,

АНУ-ын Элчин сайдын яамнаас 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр Монгол улсын Гадаад харилцааны яаманд ирүүлсэн захидал /монгол, англи хэл дээр/,

Элчин сайд М-гээс Гадаад харилцааны яаманд 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр ирүүлсэн захидал /монгол англи хэлээр/,

М корпорацийн компакт гэрээний үйл ажиллагааны газрын дэд ерөнхийлөгч Ф-аас 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр Гадаад харилцааны сайдад илгээсэн “М-ын компакт гэрээ хүчин төгөлдөр болох тухай” захидал  /монгол, англи хэлээр/,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2022 оны 3 дугаар сарын 04-ний өдрийн ---- дугаартай бичгэн зөвшөөрөл 7 хуудас,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2020 оны 3 дугаар сарын 05-ны өдрийн -- дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн --дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2022 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн -- дугаартай тогтоолыг тус тус нотлох баримтаар гаргуулж, бүрдүүлсэн байна.   

 

Шүүх хуралдаанаар зохигчийн тайлбар, хавтас хэрэгт цугларсан бичгийн баримтуудыг шинжлэн судлаад

 

         ¯ÍÄÝÑËÝÕ íü:

 

1.Нэхэмжлэгч С.З нь хариуцагч “М” УТҮГ-т холбогдуулан “М” УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн томилуулах,

ажилгүй байсан хугацаанд өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговор гаргуулах,

нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд нөхөн бичилт хийхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргажээ.

 

Шүүх нэхэмжлэгч С.З-ын нэхэмжлэлийн шаардлагыг  хангах нь зүйтэй гэж үзэв.

2.Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ: -“байнгын ажлын байранд хугацаагүй гэрээ байгуулах ёстой атал илт давуу байдлаа тулган, 1 жилийн хугацаатай гэрээг байгуулсан, хүлээн зөвшөөрөөгүй тохиолдолд ажилд орох боломжгүй байдлаар Хөдөлмөрийн дотоод журмаа хийсэн нь хуульд нийцэхгүй,

-ажилтны гүйцэтгэл сайжраагүй гэж удирдлагаас үзсэн тохиолдолд хөдөлмөрийн гэрээтэй холбоотой асуудлаар АНУ-ын М-аас зөвшөөрөл авч, Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэх журамтай атал зөвшөөрөл өгөх эрхгүй Т гэх хүнээс ажлын бус цагаар ирсэн имэйлийг зөвшөөрөл гэж үзсэн нь үндэслэлгүй,

-хөдөлмөрийн харилцааг сунгахгүй гэж үзсэн бол шалтгаанаа тайлбарлаж, тушаалаа гардуулж өгөөгүй,

-тушаал гаргасан түр орлон гүйцэтгэгч нь удирдах зөвлөлийн хурлаар томилогдоогүй” гэж тодорхойлжээ.

 

3.Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар нь -“нэхэмжлэгч нь хөдөлмөрийн маргаан таслах 3 талт хороонд хандах талаар шүүхээс гадуур урьдчилан шийдвэрлүүлэх тухай хуульд заасан журмыг зөрчсөн,

-компакт гэрээний дагуу хөтөлбөр нь 5 жилийн хугацаанд үргэлжлэхээр  заасан ба уг хугацаанаас өмнө хөтөлбөрийг дуусгахыг хичээж ажиллах үүргийг Монгол улсын Засгийн газарт өгч, хөтөлбөрийг хугацаанаас нь өмнө талууд цуцлах бүрэн эрхтэй тул ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулах үндэслэл шаардлага байсан, ажилтан хүлээн зөвшөөрч түүнд гэрээнд гарын үсэг зурсан,

-Хөдөлмөрийн дотоод журмаар хөдөлмөрийн гэрээг нэг жилийн хугацаагаар байгуулна гэж заасан тул ажил олгогч давуу байдлаа ашигласан гэх үндэслэл болохгүй. Хариуцагч байгууллагын гүйцэтгэх удирдлагад ажиллаж байгаа ажилтны хөдөлмөрийн гэрээг байгуулах, гэрээг дуусгавар болгохдоо М корпорациас зайлшгүй зөвшөөрөл авах тухай М сангийн дүрмийн 4.3.б хэсэгт, төсөл хэрэгжүүлэх гэрээнд, хөдөлмөрийн дотоод журамд тус тус заасны дагуу 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдөр АНУ-ын М корпорацийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч Т гэх хүнээс зөвшөөрлийг зохих ёсоор авч, хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгосон.

-Ажилтанд ажлаас халах тушаалыг гардаж аваарай гэж утсаар мэдэгдсэн бөгөөд гардаж авахгүй байсан учир шуудангаар явуулсан,

-Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусахад гэрээг сунгахгүй байх учир шалтгааныг заавал дурдах үүргийг ажил олгогч хүлээсэн талаарх заалт Хөдөлмөрийн тухай хуульд байхгүй.

-М Дүрмийн 3.3.b хэсэгт удирдлагын багийн гишүүдтэй байгуулж байгаа хөдөлмөрийн гэрээ гэж тусгайлан заагаагүй тул удирдах зөвлөлөөр хэлэлцэх шаардлагагүй байсан.

-Нэхэмжлэгчийг ажлаас чөлөөлсөн тушаал 2022 оны 3 дугаар сарын 04-ний өдрийн Удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг үндэслэн гарсан ба хөдөлмөрийн гэрээ нь 2022 оны 3 дугаар сарын 06-ны өдөр дуусгавар болсон байдаг.

-Мөн М-ын санхүүгийн захирал Г.У-ийг гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр 2022 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрөөс томилсон учир тэрээр өөрт олгогдсон бүрэн эрхийн хүрээнд тушаалыг гаргасан тул нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй, гэрээнд бичигдсэн цалингийн хэмжээний тухайд бид маргахгүй” гэж тайлбарлан, маргаж байна. 

 

4.Хэрэгт авагдсан М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн ------ дугаартай “Ажилд томилох тухай” тушаал,

 М УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захиралтай 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, хавсралт, ажил үүргийн тодорхойлолт,

2021 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээ сунгах тухай мэдэгдэл, нэмэлт өөрчлөлт,

Компакт гэрээг соёрхон батлах тухай /Төрийн мэдээлэл сэтгүүл/-ийн нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар,

Монгол улсын Засгийн газар болон М корпорацаар төлөөлүүлэн Америкийн нэгдсэн улс хоорондын хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээ,

2022 оны 7 дугаар сарын 25-ны өдрийн ---- дугаартай М-ийн Удирдах зөвлөлийн бичгэн зөвшөөрлүүд,

Хүний нөөцийн бодлогын гарын авлага-Хөдөлмөрийн дотоод журамтай танилцаж, хүлээн зөвшөөрсөн тухай мэдэгдэл,

2020 оны 02 дугаар сарын 04-ний өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,

2021 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

2021 оны 6 дугаар сарын 18-ны өдрийн Гүйцэтгэх захирлын орлогч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай мэдэгдэл,  

М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн ------ дугаартай “Ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаал,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2018 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн 01 дугаартай тогтоол, уг тогтоолоор баталсан М хуулийн этгээдийн дүрэм,

Монгол улсын Засгийн газрын 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн ----дугаартай “Мо” байгуулах тухай тогтоол, хавсралт, 

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2020 оны 3 дугаар сарын 05-ны өдрийн --дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын 2021 оны 6 дугаар сарын 04-ний өдөр хүчин төгөлдөр болсон Хүний нөөцийн бодлогын баримт бичиг, хөдөлмөрийн дотоод журам /англи, монгол хэлээр/,

Нэхэмжлэгч С.З-ын төрийн албан хаагчийн анкет,

АНУ-ын М корпорацийн Монгол улс дахь суурин төлөөлөгч Т-гээс 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдрийн 23.38 цагт М-ийн гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Г.Уранчимэгийн [email protected] хаяг руу [email protected] хаягнаас илгээсэн цахим шууданд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, холбогдох баримтууд,

Монгол улсын Гадаад харилцааны яамны 2022 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн 09/6433 дугаартай албан бичиг,

АНУ-ын Элчин сайдын яамнаас 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр Монгол улсын Гадаад харилцааны яаманд ирүүлсэн захидал /монгол, англи хэл дээр/,

Элчин сайд Майкл Клечески-гээс Гадаад харилцааны яаманд 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр ирүүлсэн захидал /монгол англи хэлээр/,

М корпорацийн компакт гэрээний үйл ажиллагааны газрын дэд ерөнхийлөгч Фатима Сумараас 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр Гадаад харилцааны сайдад илгээсэн “Мянганы сорилтын компакт гэрээ хүчин төгөлдөр болох тухай” захидал  /монгол, англи хэлээр/,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2022 оны 3 дугаар сарын 04-ний өдрийн 22/2 дугаартай бичгэн зөвшөөрөл 7 хуудас,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2020 оны 3 дугаар сарын 05-ны өдрийн 34 дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн 11 дугаартай тогтоол,

М УТҮГ-ын Удирдах зөвлөлийн 2022 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн 92 дугаартай тогтоол гэх баримтууд болон талуудын тайлбараар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.Монгол улсын Их хурлаар 2019 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдөр Гадаад харилцааны яамаар төлөөлүүлэн Монгол улсын Засгийн газар, М корпорацаар төлөөлүүлэн Америкийн нэгдсэн улс хооронд байгуулсан  “Мянганы сорилтын компакт гэрээ”-г Монгол улсын Засгийн газрын өргөн мэдүүлснээр соёрхон баталжээ.

Уг хөтөлбөр нь Монгол улсын газрын доорх усны баруун эх үүсвэрийг шинээр байгуулах, хаягдал усыг дахин боловсруулах үйл ажиллагааг 2019 оноос 5 жилийн хугацаатай хэрэгжүүлэх зорилготой байна. 

 

6.Нэхэмжлэгч С.Зыг М УТҮГ /Улсын төсөвт үйлдвэрийн газар/-ын гүйцэтгэх захирлын 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн А/006 тоот тушаалаар М-ийн хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлаар томилж, мөн өдөр түүнтэй 1 жилийн хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан, сар тутам 13,000,000 төгрөгийн цалин олгохоор тохиролцжээ.

 

7.Улмаар ажил олгогч М УТҮГ-ын 2020 оны 02 дугаар сарын 04-ний өдрийн “хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” гэх баримтаар гүйцэтгэх захирлын орлогч С.Зын цалинг сард 2 удаа олгох,

- 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн “хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” гэх баримтаар Монголын МСС-ын санаачилгаар гэрээг хүчингүй болгох заалтуудыг,

-2021 оны 6 дугаар сарын 18-ны өдрийн “хөдөлмөрийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” гэх баримтаар гүйцэтгэх захирлын орлогч С.Зын цалингийн хэмжээг 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрөөс эхлэн 15,394,858 төгрөг болгох,

-2021 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдрийн “хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа сунгах, тухай мэдэгдэл, нэмэлт өөрчлөлт” гэх баримтаар гүйцэтгэх захирлын орлогч С.Зтой байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг 1 жилээр сунгах, гэрээний 4.1 дэх хэсэгт заасан дуусгавар болох хугацааг гэрээ хүчин төгөлдөр болсноос хойш 3 жилийн хугацаа буюу 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр болгон өөрчлөх” гэх нэмэлт өөрчлөлтийг тус тус оруулан, уг баримтад талууд гарын үсэг зурж баталгаажуулжээ.

 

8.Дээрхээс гүйцэтгэх захирлын орлогч С.Зын цалингийн хэмжээ 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрөөс эхлэн 15,394,858 төгрөг болж, хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр дуусгавар болохоор тохиролцсон үйл баримтын талаар талууд маргаагүй байна.

 

9.Ажил олгогчийн зүгээс “ажилтан С.Зтой байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг 1 жилээр сунгах, гэрээний дуусгавар болох хугацааг 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр болгон өөрчлөх” гэх нэмэлт өөрчлөлтийг оруулсан шийдвэрийг нэхэмжлэгч С.З нь “гэрээг илт давуу байдлаа ашиглан тулган байгуулж, хүлээн зөвшөөрөөгүй тохиолдолд ажилд орох боломжгүй байдлаар Хөдөлмөрийн дотоод журмаа хийсэн нь хуульд нийцэхгүй” гэж тайлбарлан, маргаж байгаа боловч тэрээр уг асуудлаар буюу хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулсан талаарх гомдлоо 1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 129 дүгээр зүйлийн 129.1-д заасан хугацаанд буюу 3 сарын дотор гаргаагүй байна. Иймд түүний энэ талаарх тайлбарыг шүүх хүлээн авах үндэслэлгүй.

 

10.Ажил олгогч М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн Б/005 дугаартай “Ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаалаар М УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирал С.Зтой байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр дуусаж, цаашид сунгагдахгүй болсон үндэслэлээр мөн өдрөөр тасалбар болгон түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгохдоо Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалт, Хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээний 2.9 /с/vii/ заалт, “М” УТҮГ-ын дүрмийн 4.3 /d/ заалт болон С.Зтой 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 4.1.1-д заасныг тус тус үндэслэжээ.

 

11.Ажил олгогч М УТҮГ-ын гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн Б/005 дугаартай “Ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаалд дурьдсан Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3-т “Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусаж, цаашид сунгагдахгүй болсон үндэслэлээр дуусгавар болно” гэж,

Гадаад харилцааны яамаар төлөөлүүлэн Монгол улсын Засгийн газар болон М корпорацаар төлөөлүүлэн Америкийн нэгдсэн улс хоорондын хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээний 2.9 /с/vii/ заалтад “Засгийн газар болон Монголын МСС-ийн хооронд байгуулсан аливаа гэрээ болон дор дурдсан аливаа этгээдийг томилсон, хөлсөлсөн, эсхүл өөр бусад байдлаар хамтран ажиллахаар тохирсон гэрээ, баримт бичгийг гаргахын өмнө МСК-аас бичгээр зөвшөөрөл авсан байна” гэж,

“Монголын мянганы сорилтын сан”-гийн Удирдах зөвлөлийн 2018 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн нэгдүгээр тогтоолын хавсралтаар баталсан  “М” УТҮГ-ын дүрмийн 4.3 /d/ заалтад  “албан хаагч бүрийг томилох, ажлаас чөлөөлөх /мөн холбогдох хөдөлмөрийн гэрээний заалтууд/-ийн өмнө МСК-аас зөвшөөрөл авч батлуулна” гэж,

С.Зтой 2019 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 4.1.1-д “Монголын МСС нь ажилтныг нэг жилийн хугацаагаар ажилд авахыг зөвшөөрч буй бөгөөд энэхүү гэрээ, эсхүл холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу хугацаанаас нь өмнө хүчингүй болгож, эсхүл дор заасан нөхцөлийн дагуу мөн ижил хугацаагаар дахин сунгаагүй бол энэхүү хугацаа нь гэрээ хүчин төгөлдөр болсон огноогоор эхэлж, нэг жилийн дараа дуусна. Хөтөлбөрийг нэн давчуу хугацаанд хэрэгжүүлэх тул хөтөлбөрийн үр ашиг, бүтээмжийг боломжит хамгийн дээд хэмжээнд байлгах үүднээс гэрээний хугацааг ийнхүү хязгаарлагдмал байдлаар тогтоохыг талууд үүгээр зөвшөөрөх” гэж тус тус заажээ.

 

12.Хариуцагчийн өмгөөлөгчийн тайлбараар ажил олгогчийн зүгээс “хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн Б/005 дугаартай “Ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаалаа нэхэмжлэгч С.Зод “ажлаас халах тушаалыг гардаж аваарай” гэж утсаар мэдэгдсэн бөгөөд гардаж авахгүй байсан учир шуудангаар явуулсан” гэх боловч энэ талаарх баримт хэрэгт авагдаагүй байх ба тэрээр дээрх тайлбараа Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25, 38 дугаар зүйлд зааснаар нотлоогүй, нэхэмжлэгч нь дээрх тушаалыг “Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.3, 83.4-т заасны дагуу бичгээр гаргаж, ажилтанд танилцуулаагүй” гэж маргажээ.

 

13.Түүнчлэн нэхэмжлэгч С.З нь нэхэмжлэлдээ “2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрийн гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн Б/005 тоот тушаалыг надад эх хувиар өгөөгүй, имэйлээр явуулсан” гэх тайлбарыг гаргасан бөгөөд тэрээр нэхэмжлэлээ шүүхэд 2022 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр гаргажээ.

 

14.2021 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.10-д зааснаар ажил олгогч нь хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах, эсхүл дуусгавар болгож байгаа үндэслэлээ ажилтанд тайлбарлаж танилцуулах үүрэгтэй, мөн хуулийн 50 дугаар зүйлд зааснаар төсөл, хөтөлбөрийн хүрээнд хийгдэх ажлын цар хүрээтэй холбоотой цаг хугацаагаар хязгаарлагдсан ажил үүрэг гүйцэтгүүлэх тохиолдолд талууд хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулж болохоор заажээ. Ингэхдээ талууд хөдөлмөрийн гэрээндээ хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах, дуусгавар болгох үндэслэл журмаа тохирох учиртай.

 

15.Мөн Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалт нь хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусаж цаашид сунгагдахгүй болсон үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгож байгаа зохицуулалт бөгөөд тодруулбал хугацаатай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний үйлчилгээ нь тухайн хугацаа дуусгавар болсноор зогсоогддог.

 

16.Ингэхдээ Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.3-т зааснаар “Ажил олгогч ажилтны хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгосон тухай шийдвэртээ ажил хүлээлгэн өгөх хугацааг заах”, 83.4-т зааснаар “ажил олгогч ажилтны хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгосон тухай шийдвэрийг ажил хүлээлцэхээс өмнө бичгээр гаргаж, ажилтанд танилцуулж, уг шийдвэрийн нэг хувийг хүлээлгэн өгнө. Хэрэв ажилтан тухайн шийдвэрийг хүлээн авахаас татгалзсан бол ажилтны оршин суугаа газрын хаягаар шийдвэрийг шуудангаар хүргүүлснээр тухайн шийдвэртэй танилцсанд тооцох”-оор байна.

 

17.Дээрхээс ажил олгогч нь ажилтны хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгосон тохиолдолд энэ тухай шийдвэрээ бичгээр гаргаж, ажилтанд танилцуулан, шийдвэрийн 1 хувийг  хүлээлгэн өгөх үүрэгтэй, харин ажилтан уг шийдвэрийг хүлээн авахаас татгалзсан тохиолдолд оршин суугаа хаягаар нь шуудангаар хүргүүлснээр ажилтныг шийдвэртэй танилцсанд тооцохоор тус тус зохицуулсан байх тул ажил олгогч М УТҮГ нь ажилтан С.Зод  “хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дууссан, цаашид сунгагдахгүй болсон үндэслэлээр дуусгавар болох тухай тушаал”-ыг цахим шуудангаар хүргүүлснийг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 83 дугаар зүйлийн 83.4-т заасан журмын дагуу шийдвэрээ танилцуулсан, хүлээлгэн өгсөн гэж үзэх үндэслэлгүй.

 

18.Түүнчлэн 2021 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.2-т “хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг маргалдагч тал эрхээ зөрчигдсөнийг мэдсэн буюу мэдэх ёстой байсан өдрөөс хойш дараах хугацаанд хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг урьдчилан шийдвэрлүүлэхээр хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комисст, хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комиссгүй аж ахуйн нэгж, байгууллага болон иргэд хооронд үүссэн маргааныг сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хороонд тус тус хандах эрхтэй”,

154.8-д “сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны энэ хуулийн 154.2-д заасан тэмдэглэлийг хүлээн авснаас хойш, эсхүл энэ хуулийн 154.7-д заасан шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг хүлээн авснаас хойш ажлын 10 өдрийн дотор маргалдагч тал шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй”,

158.2-т “Дараах тохиолдолд ажилтан энэ хуулийн 154.2-т заасан хөдөлмөрийн эрхийн маргаан шийдвэрлэх байгууллагад хөдөлмөрийн маргаанаа шийдвэрлүүлэх боломжгүй гэж үзвэл шүүхэд хандаж хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг шийдвэрлүүлнэ”,

158.2.2.”хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцалсан буюу дуусгавар болгосон, эсхүл өөр ажилд шилжүүлсэн, сэлгэн ажиллуулсан тухай ажил олгогчийн шийдвэрийг үндэслэлгүй талаар ажилтан гомдол гаргасан” гэж зааснаас үзэхэд ажилтан хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцалсан буюу дуусгавар болгосон тухай ажил олгогчийн шийдвэрийг үндэслэлгүй гэж үзвэл түүнийг хүлээн авсан өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор “хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комисст” эсхүл хөдөлмөрийн эрхийн маргаан шийдвэрлэх байгууллагад хөдөлмөрийн маргаан шийдвэрлүүлэх боломжгүй гэж үзвэл “шүүхэд” хандах эсэхээ сонгох эрхтэй байна.

 

 19.Иймд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.1.3-т заасан шүүхээс гадуур урьдчилан шийдвэрлүүлэх талаар хуульд заасан журмыг нэхэмжлэгч зөрчсөн гэх үндэслэлээр мөн хуулийн 117 дугаар зүйлийн 117.1-д зааснаар хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай хариуцагч талын тайлбарыг хүлээн авах үндэслэлгүй.

 

20.Мөн нэхэмжлэгч нь “5 дугаар сарын 02-ны өдөр 23 цагт буюу ажлын бус цагаар зөвшөөрөл өгөх эрхгүй Т гэх хүнээс ирсэн имэйлийг үндэслэсэн” гэж маргасан бөгөөд хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хариуцагч талын хүсэлтээр шүүхээс АНУ-ын М корпорацийн Монгол улс дахь суурин төлөөлөгч Y-гээс 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ны өдрийн 23.38 цагт М-ийн гүйцэтгэх захирлын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Г.Уранчимэгийн ---------------- хаяг руу --------------- хаягнаас илгээсэн цахим шууданд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37 дугаар зүйлийн 37.2, 51 дүгээр зүйлийн 51.2, 51.5-д заасан журмын дагуу үзлэгийг хийсэн бөгөөд үзлэгийн үр дүнд

From: Ү <>

            Sent: Monday, May 2,202211:38 PM ‘

            To: U <------------@mongolia.gov.mn>; Kh

            D ß--------------@mongolia.qov.mn>

            Cc: M Mongolia II ------------@mcc.gov>: Sh, A M           ß------@.cov>: J, A            ß-----------@mcc.gov>

            Subject: M’s O’s contract renewal

Dear U,

 

Per our conversation today, M objects to the renewal of the D's contract which expires May 3. Please do let me know if you have any further questions or concerns.

T

Country Director Mongolia

She/Her/Hers

Millennium Challenge Corporation

Department of Compact Operations

-------@mcc.gov | Mongolian #: +976--------- | U.S.#: ---------- гэх имэйл ирснийг тэмдэглэлээр бэхжүүлсэн.

 

21.Уг имэйлыг хариуцагч талаас Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1-д заасны дагуу монгол хэл дээр орчуулсан байдлаар авсан ба 1 дүгээр хавтас хэргийн 55 дугаар талд авагдсан уг орчуулгаар “Хүндэт У, Өнөөдөр ярилцсаны дагуу М-аас М-ийн гүйцэтгэх захирлын орлогчийн 5 дугаар сарын 03-ны өдөр дуусах хөдөлмөрийн гэрээг цаашид сунгахыг татгалзаж байна. Энэ талаар асууж тодруулах зүйл байвал холбогдоно уу. Т Суурин төлөөлөгч Монгол улс дахь М Корпораци. Компанийн үйл ажиллагааны хэлтэс” гэжээ.

 

22.Дээрх имэйл гэх баримтаар тухайн Монгол улс дахь М корпорацийн суурин төлөөлөгч Т гэх ажилтан нэхэмжлэгч С.З-ын хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох эрх бүхий этгээд мөн эсэх, тухай хүний зөвшөөрлөөр ажилтны хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох нь хэрэгт авагдсан бичгийн баримтуудаар тогтоогдоогүй болно. Мөн имэйл ирсэн байдлыг фото зургаар бэхжүүлэн үзлэгийн тэмдэглэлд хавсаргасан болно. Талууд уг имэйл ирсэн цаг хугацаа, имэйлийн агуулга, утгын талаар маргаагүй болохыг мөн дурьдаж байна.  

 

23.М-ийн хөтөлбөр хариуцсан дэд захирал С.З-той байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, ажил үүргийн тодорхойлолт хэргийн 28-42, 43 дугаар талд,

Гадаад харилцааны яамаар төлөөлүүлэн Монгол улсын Засгийн газар болон М корпорацаар төлөөлүүлэн Америкийн нэгдсэн улс хоорондын хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээ хэргийн 107-151 дүгээр талд,

“М”-гийн Удирдах зөвлөлийн 2018 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн нэгдүгээр тогтоол, уг тогтоолын хавсралтаар баталсан “М” УТҮГ-ын дүрэм хэргийн 172-173, 174-191 дүгээр талд тус тус авагджээ.

 

24.Дээрхээс ажил олгогч нь байнгын ажлын байранд хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж болох талаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.2.1 дэх хэсэг, байгууллагад мөрдөх хөдөлмөрийн дотоод журмын хөтөлбөрийн хэрэгжих хугацаатай уялдуулан хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулж болох заалтуудаас үзэхэд хариуцагчийг буруутгах үндэслэлгүй боловч ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох тухай шийдвэрийг бичгээр гарган, ажилтанд цаашид гэрээг сунгахгүй болсон үндэслэлээ тайлбарлаж, шийдвэрийг гардуулах үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд ажил олгогчийг ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн харилцааг хуульд заасан журмын дагуу дуусгавар болгосон гэж үзэх үндэслэлгүй тул нэхэмжлэгч С.З-ыг урьд эрхэлж байсан “М” УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн тогтоох үндэслэлтэй байна.

 

25.Түүнчлэн талуудын хооронд харилцан тохиролцож байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ болон хөдөлмөрийн дотоод журамд ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг тухайн хэрэгжүүлэх хөтөлбөрийн хугацаатай уялдуулах агуулга тусгагдсан, энэ агуулгаар хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг жил бүр сунгаж байсан үйл баримт тогтоогддог, уг төсөл хөтөлбөрийн хугацаа дууссан, нэхэмжлэгчтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг цаашид сунгахгүй болсон гэх үндэслэл, баримт хэрэгт авагдаагүй тул шүүх ажил олгогчийг хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох хуульд заасан журмыг зөрчсөн гэж үзсэн болно.

 

26.Нэгэнт ажилтныг ажилд нь эгүүлэн тогтоож шийдвэрлэсэн тул Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 127 дугаар зүйлийн 127.1 дэх хэсэгт зааснаар хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа нь үндэслэлгүйгээр цуцлагдсан ажилтныг эрх бүхий байгууллагын шийдвэрээр ажлын байранд нь эгүүлэн тогтоосон бол түүнд урьд нь эрхэлж байсан ажлыг нь гүйцэтгүүлж эхлүүлэх хүртэл хугацаанд өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговрыг ажил олгогч нөхөн олгоно.

 

27.Ажилтны урьд эрхэлж байсан дундаж цалин хөлсийг Хөдөлмөр, Нийгмийн хамгааллын сайдын 2021 оны ----- дугаар тушаалаар баталсан “Дундаж цалин хөлс тодорхойлох журам”-д зааснаар ажилтны сүүлийн 3 сарын дундаж цалингаас тооцох бөгөөд нэхэмжлэгч С.З нь 2021 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрөөс эхлэн сард 15,394,858 төгрөгийн цалин хөлс авч байсан болох нь талуудын тайлбараар тогтоогдож байх тул түүний нэг өдрийн дундаж цалин хөлсийг сарын дундаж хоног болох 21.5 хоногт хуваан тооцоход 716,039 төгрөг, үүнийг нэхэмжлэгчийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа дуусгавар болгосон  2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрөөс шүүх хуралдаан болсон 2023 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрийг хүртэл хугацааны ажлын 179 өдрөөр үржүүлж тооцоход 128,170,981 төгрөг болж байх тул хариуцагч “М” УТҮГ-аас ажилтан С.З-ын ажилгүй байсан хугацааны өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговорт 128,170,981 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй.

 

28.Мөн Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.7 дахь хэсэгт заасны дагуу нэхэмжлэгч С.З-ын дээрх 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрөөс шүүх хуралдаан болсон 2023 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрийг хүртэл хугацааны нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутгаж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын байгууллагын дансанд шилжүүлэн, дэвтэрт нь зохих бичилтийг нөхөн хийхийг хариуцагч “М” УТҮГ-т даалгаж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэв. 

 

29.Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 7 äугааð ç¿éëèéí 7.1.1, 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 58 дугаар зүйлийн 58.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-ä çààñíààð нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл нь улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдөх тул нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогоос гаргуулан түүнд буцаан олгох, хариуцагч “М” УТҮГ-аас улсын тэмдэгтийн хураамжид 798,805 төгрөгийг гаргуулан улсын орлогод оруулах нь õóóëüä íèéöíý.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118, 160 дугаар зүйлийн 160.1, 160.1.1 дэх зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ íü:

 

1.2021 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 158 дугаар зүйлийн 158.2, 158.2.2, 127 дугаар зүйлийн 127.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч С.З-ыг хариуцагч “М” УТҮГ-ын хөтөлбөр хариуцсан дэд захирлын ажилд эгүүлэн тогтоож, хариуцагч “М” УТҮГ-аас нэхэмжлэгч С.З-ын өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговорт 128,170,981 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгосугай.

 

2.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.7 дахь хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч С.З-ын 2022 оны 5 дугаар сарын 03-ны өдрөөс 2023 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрийг хүртэл хугацааны нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутгаж, нийгмийн даатгалын байгууллагын дансанд шилжүүлэн, дэвтэрт нь зохих бичилтийг нөхөн хийхийг хариуцагч “М” УТҮГ-т даалгасугай.

 

3.Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 7 äугааð ç¿éëèéí 7.1.1, 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 58 дугаар зүйлийн 58.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-ä çààñíààð нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл нь улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдөх тул нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогоос гаргуулан нэхэмжлэгч С.З-д буцаан олгож, хариуцагч “М” УТҮГ-аас улсын тэмдэгтийн хураамжид 798,805 төгрөгийг гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч шийдвэрийг гардан авснаас хойш  14 хоногийн дотор Íèéñëýëèéí Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                              Н.БАТЧИМЭГ