МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Баянхонгор аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч О.Батдорж даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Баянхонгор аймаг, Өлзийт сум, 6 дугаар багт оршин суух, 1986 онд төрсөн, эмэгтэй, ******* регистрийн дугаартай, ******* ******* ургийн овогт *******ын *******,

Хариуцагч: Баянхонгор аймаг, Өлзийт сум, 6 дугаар багт оршин суух, 1992 онд төрсөн, эрэгтэй, ******* регистрийн дугаартай, ******* ургийн овогт *******ы*******,

Хариуцагч: Баянхонгор аймаг, Баянхонгор сум, 1 дүгээр баг, 13 дугаар байр, тоотод оршин суух, 1961 онд төрсөн, эмэгтэй, регистрийн дугаартай, ургийн овогт ын ,

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд үндсэн зээлд 45,500,000 төгрөг, хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг нийт 93,686,900 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хүлээн авч, хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд оролцогчид:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Ө.Хашчимэг /цахимаар/,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч: Х.Мөнхбаатар,

Хариуцагч, хариуцагч Ж.Найдандоржийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: С.,

Хариуцагчийн өмгөөлөгч: Л.Бор

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга: Б.Бадамсүрэн нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Ө.******* нь хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нарт холбогдуулан Зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд үндсэн зээлд 45,500,000 төгрөг, үндсэн зээлийн хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг нийт 93,686,900 төгрөг гаргуулах тухай гэж нэхэмжлэл гаргасан. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд: 1.1. *******ы******* болон түүний ээж ын нар нь 2018 оны 5 дугаар сараас эхлэн Ө.******* надаас хүүтэйгээр мөнгө зээлж авдаг байсан. Надаас энэ 2 хүн зээл авах эхэн үедээ үндсэн зээл болон хүүг цаг тухайд нь өгч миний итгэлийг олж авсан. Би энэ 2 хүнд итгээд өмнө нь авсан зээл болон хүүгийн үлдэгдэлтэй байсан ч түүн дээр нь нэмээд зээл гарган өгч байсан юм. Ингээд нийт зээлийн үлдэгдэл 50,000,000 төгрөг болж 2020 оны 2 дугаар сарын 06-ны өдөр төлбөр барагдуулах хэлцлийг Ө.*******, Ж.Найдандорж, С. нар хийж нотариатаар батлуулсан юм. Үүнээс 10,000,000 төгрөгийг хэсэгчлэн төлсөн бөгөөд үлдэгдэл 40,000,000 төгрөг болсон. Мөн Ж.Найдандорж, С. нар 5,500,000 төгрөгийг 2020 оны 4 дүгээр сарын 27-ны өдөр зээлсэн. Ингээд үлдэгдэл 45,500,000 төгрөг болсон юм. Ж.Найдандорж, С. нар 2020 оны 04 дүгээр сараас хойш хүү болон үндсэн зээлийн төлбөрийг огт төлөөгүй. Дараа нь Ж.Найдандорж 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдөр Ө.******* надтай уулзаж зээлийн гэрээгээ сунгасан. Энэ гэрээнд 2020 оны 4, 5, 6 дугаар сарын хүү 12,550,000 төгрөгийг 2020 оны 6 дугаар сарын 28-ний өдрийн дотор төлнө. Хэрэв үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0.2 хувийн алданги төлнө. Үндсэн зээлийн 45,500,000 төгрөгийг 2020 оны 9 дүгээр сарын 28-ны өдрийг хүртэл сарын 10 хувийн хүүтэйгээр төлнө. Үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд өдрийн 0.5 хувийн алданги төлөхөөр тохиролцож гэрээг Ж.Найдандорж өөрийн гараар бичиж, түүнийг нотариатаар баталгаажуулсан. Дээрх гэрээг нотариатаар батлуулах үед ээж С.тай утсаар ярьсан бөгөөд тэрээр би хөдөө ажлаар явж байна, Ж.Найдандоржтой тохироод гэрээгээ хийчих, би татгалзахгүй гэж хэлсэн юм. Энэ үед миний хажууд Ө.Хашчимэг байсан. Ж.Найдандорж 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдөр энэ гэрээг хийж, надад хадгалуулсан байсан Toyota Prius-30 автомашинаа аваад явсан юм. Иймд Ж.Найдандорж, С. нар нь гэрээний үүргээ биелүүлээгүй тул 45,500,000 төгрөг, үндсэн зээлийн хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг буюу нийт 93,686,900 төгрөг гаргуулах гэж тайлбарлаж байна.

1.2. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ө.Хашчимэг шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Манайхаас анх шүүхэд гаргасан тайлбарт данснаас шилжүүлсэн мөнгө 132,000,000 төгрөг байна. Үүнд бэлнээр өгсөн 34,000,000 төгрөг болж нийтдээ 166,000,000 төгрөг болсон юм. Үүнээс үндсэн зээлийн үлдэгдэл 45,500,000 төгрөг үлдсэн гэж нэхэмжлэл гаргасан. Шинжээчийн дүгнэлттэй танилцахад гүйлгээний утга дээр зээлийн хүү болон төлөлт гэсэн утга байгаагүй, учир нь зээл болон хүүг тооцоолох боломжгүй гэж дурдсан байсан. Мөнгийг шилжүүлэхэд дараа нь банкнаас зээл хөөцөлдөхөд хүндрэлтэй болж зээл олгогддоггүй талаар хэлсэн учраас гүйлгээний утгыг нэр бичиж оруулдаг байсан. Шинжээчийн дүгнэлтэд 45,500,000 төгрөг гэдгийг тогтоох боломжгүй гэсэн дүгнэлт гарсан хэдий ч хариуцагч үүнийг хүлээн зөвшөөрч гэрээнд өөрийн гарын үсгийг зурсан. Зээлийн гол зорилго нь уурын зуухандаа засвар хийх зориулалттай гэж хэлж байсан. С. нь өөрийн биеэр нэг удаа бэлнээр 4,000,000 төгрөгийг өгсөн байдаг. Цемент үнэ гэсэн гүйлгээний утгатай 15,000,000 мөнгийг зээлэхдээ блок авах зорилгоор зээлж уурын зуухандаа өргөтгөл хийсэн байдаг. Мөн хариуцагч нар зээлийн гэрээний үлдэгдэл 50,000,000 төгрөг гээд гарын үсэг зурсан гэрээ, бичлэг байхад нэхэмжлэлийн шаардлага нотлогдон гэж үзэж байна. Товлогдсон хурал болгон дээр өөр зүйлс ярьж байна. Зээлийн гэрээний үндсэн төлбөрт 45,500,000 төгрөгийн үлдэгдэлтэй байгааг нь Ж.Найдандорж маш сайн мэдэж байгаа өөрийн биеэр гарын үсэг зурж баталгаажуулсан зээлийн гэрээ байна. Мөн Ө.Хашбилэгтэй 45,500,000 төгрөгийг хэрхэн яаж төлөх талаар ярьсан бичлэг нь зээлийн үлдэгдэл 45,500,000 төгрөг байсныг нотлох баримт болно. Нэг удаа 4,000,000 төгрөгийг өгснийг хүлээн зөвшөөрч байна. Үүнээс өөр бэлэн төлөлтийг хариуцагч талаас хийж байгаагүй гэв.

1.3. Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Х.Мөнхбаатар шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Миний хувьд өнөөдрийн шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгч талын өмгөөлөгчөөр 2020 оны 12 дугаар сараас хойш оролцож байна. Энэ хэрэг нь 3 жилийн хугацаанд үргэлжилж байна. Хариуцагч талыг дансны тооцоогоо нийлүүлж мөнгөн дүн дээрээ зохицох тухай удаа дараа хэлж байсан. Хоёр удаа тооцоо нийлэх оролдлого хийсэн. Мөн Дорноговь аймгаас нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч тооцоо нийлэх саналтайгаар ирсэн боловч хариуцагчид тооцоо нийлээгүй нь улмаар ковид 19 цар тахлын хөл хорионд хүртэл орж байсан. Тооцоо нийлэх хүсэл санаа зорилготой байсан. Нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлага нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар бүрэн тогтоогдож байна. Тодруулан яривал нэхэмжлэгчийн тайлбар, хүсэлт, гэрч нарын мэдүүлэг, зээлийн гэрээ, эргэн төлөлтийн хуваарь болгоны тус бүрд нь цэгцтэй дансны хуулгаар өгч байсан. Үүн дээр хуулийн хүчин төгөлдөр гэрээнүүд гарын үсэг зурсныг баталсан шинжээчийн дүгнэлт байна. Эдгээр баримтуудаар нэхэмжлэлийн шаардлага бүрэн нотлогдоно гэж үзэж байна. Харин хариуцагчийн хариу тайлбар няцаалтын хувьд хангалтгүй гэж хууль зүйн хувьд дүгнэж байна. Учир нь хариуцагчийн тайлбар бичгийн болон амаар гаргасан тайлбарууд нь цаг хугацааны хувьд өөрчлөгдөж байсан. Хамгийн анхны тайлбарт 260,000,000 төгрөгийн эргэн төлөлт хийгдсэн гэж тайлбарыг гаргаж байсан. Мөн нэхэмжлэгчийн эзэмшлийн дансны сүүлийн 1560 гэсэн тоот дансыг 1650 гэсэн тоот данс руу мөнгө шилжигдсэн гэж хэлж байдаг. Өмнөх мэргэшсэн нягтлан бодогчийн үнэлгээ, сүүлийн шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн дүгнэлтээр ерөнхий тооцооллын чиг баримжаа гарсан. Үүнд 3 жилийн хугацаанд 10 хувийн хүүтэй олгосон зээлийн дүн буцаан эргэн төлсөн мөнгөн дүнд хүрэхгүй байна. Өөрөөр хэлбэл сүүлд гаргасан дүгнэлтээр нэхэмжлэгч талаас 23 удаагийн үйлдлээр 124,000,000 төгрөгийг дансаар зээл олгосноос, 48 удаагийн эргэн төлөлтөөр 112,000,000 төгрөгийг хариуцагчаас буцаан төлсөн гэж дүгнэлт гарсан байна. Гурван жилийн хугацаанд 10 хувийн хүүтэйгээр мөнгийг зээлж хэрэглэчхээд зээлж авсан нийт мөнгөний үнийн дүн нь хариуцагчаас буцаан төлсөн эргэн төлөлтийн үнийн дүн нь хүрэхгүй хол зөрүүтэй байна. Энэ нь дүгнэлтээр нотлогдож байна. Мөн шүүх хуралдааны явцад 2,000,000 төгрөг, 6,000,000 төгрөгийг хүний дансаар нийтдээ 8,000,000 төгрөгийг авсан гэдгээ хариуцагч тал хүлээн зөвшөөрсөн. Үүн дээр манайхаас 10,000,000 төгрөг, 20,000,000 төгрөгийг бэлнээр олгож нийтдээ 162,000,000 төгрөгийн зээлийг олгосон. Үүнээс хариуцагч тал 48 удаагийн гүйлгээгээр 122,600,000 төгрөгийн зээлийг эргэн төлсөн. Үүнийг манайхаас хүлээн зөвшөөрч маргахгүй мөн нэг сая доторх гүйлгээнүүд бас байна. Эдгээр тооцооллоос үзэхэд үндсэн зээлийн үлдэгдэл 39,400,000 төгрөгийн зөрүү гарч байна. Тэгэхээр манайхаас гаргасан тооцооллоор үндсэн зээлийн үлдэгдэл 40,000,000 төгрөг байсан түүн дээр нэмэгдэж 5,500,000 төгрөгийн зээл авч нийтдээ 45,500,000 төгрөг болсон гэж хэлж буй үндэслэл тайлбар бодитой байх магадлал өндөр байна. 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн төлбөр барагдуулах хэлцэл байна. Үүний нэгдэх заалтад үндсэн төлбөрүүд нь өнөөдрийн байдлаар 50,000,000 төгрөг болсон бөгөөд дараах байдлаар төлбөрөө барагдуулна гэж авагдсан байна. Энэ гэрээний утга агуулгыг Ж.Найдандорж, С. нар болон талууд хүлээн зөвшөөрч гарын үсэг зурсан. Энэ нь хэрэгт авагдсан аль ч гэрээ хэлцлийг хүчин төгөлдөр бусад тооцуулах талаар хариуцагч тал сөрөг нэхэмжлэл гаргаагүй байна. Үүгээр гэрээ хэлцэл агуулгыг хүлээн зөвшөөрч байна гэж ойлгож байна. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн С.гийн өмнөх болон сүүлд гаргаж буй тайлбарыг харахад 2018 онд 21,000,000 төгрөгийн зээл авсныг 29,000,000 төгрөг болгон төлсөн. Мөн 2019 онд 98,000,000 төгрөг авсныг 115,000,000 төгрөг болгож төлсөн. 2020 оны 12,500,000 төгрөг авч 47,000,000 төгрөг болгож төлсөн тухай ярьж байна. Хариуцагч талаас эргэн төлөлтөд 191,350,500 төгрөг төлсөн гэж ярьж байна. Тэгвэл энэ баримтыг шүүхэд нотлох баримт болгон гарган өгөхийг хүсэж байна. Хэрэгт 110,600,000 төгрөг төлсөн талаарх баримт авагдсан. Мөн 15,000,000 төгрөгийн 10,000,000 төгрөгийг өгсөн гэж үзвэл 120,600,000 төгрөгийг бодитой төлсөн байна. Эргэн төлөлтөд 191,350,500 төгрөг төлснийг нотлох баримт хэрэгт байхгүй гэдгийг хариу тайлбар болгон хэлье. Мөн сүүлийн 20,400,000 төгрөгийг 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-ний өдрийн гүйлгээгээр төлж дуусгасан гэж хэлж буй боловч сүүлд 2020 оны 02 дугаар сард үүнийг хүлээн зөвшөөрч гэрээ хийсэн юм. Ийм учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж өгнө үү гэв.

2. Хариуцагч нар нэхэмжлэлийг дараах үндэслэлээр үгүйсгэсэн. Үүнд:

2.1. 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрөөс 2019 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл 115,0,000 төгрөгийг дансаар авч 156,599,000 төгрөг болгон төлсөн. Илүү төлсөн дүн 41,179,000 төгрөг. Үүнээс дансаар буюу бэлэн бус шилжүүлгээр төлсөн 109,800,000 төгрөг, бэлнээр 47,298,500 төгрөг төлсөн.

2019 оныг 2 тусад нь задалж харуулъя, яагаад гэвэл нэхэмжлээд байгаа 45,500,000 төгрөгөөс 40,000,000 төгрөгийг тодруулбал, 2019 оны 6 дугаар сарын 16-ны өдөр 20,000,000 төгрөгийг авсан. 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр 30,000,000 төгрөгийн үлдэгдэл 20,000,000 төгрөг байгаа гэж Ө.Хашбилэг надад ам тооцоо хэлж байсан. Мөнгө гэж хэлсэн үед шаардуулахгүй төлөөд байгаарай гэж хэлсэн. Хүү гэж тодорхой яриагүй. Энэ үед нарийн тооцоо хийгээгүй учир 30,000,000 төгрөгөөс хэд нь төлөгдсөнийг сайн мэдэхгүй байсан. Гэтэл дансны хуулганаас төлсөн мөнгийг тооцоход 2019 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдрөөс 2019 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдөр хүртэл 30,000,000 төгрөг бусад мөнгө нийлээд нийт 54,750,000 төгрөг авч 47,346,500 төгрөгийг төлж /-7,223,500/ төгрөг дутуу тооцоо гарч байна. Энэ нь нэг ёсондоо 30,000,000 төгрөгөөс төлөгдөөгүй үлдэгдэл юм.

2019 оны 6 дугаар сарын 16-ны өдөр 20,000,000 төгрөгийг авсан өдрөөс 2019 оны 9 дүгээр сарын 16-ны өдөр хүртэл 38,100,000 төгрөгийг төлсөн. Үүний 18,700,000 төгрөг нь дансаар, 19,400,000 төгрөг нь бэлэн мөнгөөр төлөгдөж. Нийт 18,100,000 төгрөг илүү төлөгдсөн байна.

2019 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрөөс 2019 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл 26,800,000 төгрөгийг дансаар авч 40,200,000 төгрөг төлснийг 27,900,000 төгрөгийг дансаар төлсөн. 12,300,000 төгрөгийг бэлэн мөнгөөр нийт 13,400,000 төгрөгийг илүү төлсөн.

2020 оны 01 дүгээр сарын 30-ны өдрөөс 2020 оны 4 дүгээр сарын 27-ны өдөр хүртэл 12,500,000 төгрөгийг дансаар авч 48,200,000 төгрөг төлснөөс 28,700,000 төгрөгийг дансаар бэлэн бусаар, 19,500,000 төгрөгийг бэлнээр төлсөн. Нийт 35,700,000 төгрөг илүү төлсөн.

Эдгээр тооцооллыг нийт дүнгээр нь авч 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрөөс 2020 оны 4 дүгээр сарын 27-ны өдрийг хүртэл нийт 127,920,000 төгрөг авч 204,799,000 төгрөг төлсөн. Үүний 138,500,000 төгрөгийг дансаар, 66,798,500 төгрөгийг бэлнээр төлсөн нь нийт 76,798,500 төгрөгийг үндсэн зээл дээр нэмэгдүүлэн төлсөн байгаа нь Ө.*******, Хашбилэг нарт учруулсан хохирол байхгүй харин ч нийтдээ 76,879,000 төгрөгийн цэвэр ашиг олсон байна.

Мөн Ө.*******, Ө.Хашбилэг нар нь банк бус санхүүгийн байгууллага биш байтлаа их хэмжээний өндөр хүүтэй мөнгө зээлдүүлж, зээлийн хүү нь зах зээлийн ханшнаас 2 дахин хүүгээр мөнгө хүүлж бусдыг хохироож байна. Хуулиар хориглоогүй ажил үйлчилгээг зөвшөөрөлгүй явуулж байгаа нь тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийг ч зөрчиж байна.

Авсан мөнгийг хэлсэн ёсоор шаардсан тухай бүрд хэлсэн хэмжээгээр төлж байсан. Гэтэл 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдөр 10 хувийн хүүтэйгээр төлөхөөр нөхөн гэрээ хийснийг бид хүлээн зөвшөөрөх үндэслэлгүй байна.

Ө.******* нь бэлэн мөнгөөр авсан мөнгөндөө хүлээн авсан тухай баримт бүртгэл хөдөлдөггүй, мөн төлсөн мөнгөний тооцоонд огт оруулаагүй байгаа нь санаатай зүйл юм аа.

Бид 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрөөс өмнө хүү төлөх нь тодорхой бус хуваарь тооцоолол байхгүй учир тэдний шаардсанаар төлж байсан.

Бид дээрх мөнгийг төлөхдөө өөрсдийн бүх орлогоо мөн дээр нь хүмүүсээс мөнгө зээлж төлж байсаар эцэстээ төлбөрийн чадваргүй болоод зогсохгүй их хэмжээний мөнгөний өрөнд орж шүүхийн шийдвэр гарч Ж.Найдандоржийн өмчлөлд байсан Прадо 120 суудлын жийп автомашинаа 20,000,000 төгрөгт хураалгасан. Мөн одоо нэлээн их хэмжээний өглөг шүүхийн шийдвэр гарсан байгаа нь зээлдэгчийн эрхийг маш дордуулсан. Дээрх байдал нь бид үндсэн зээл гэх 45,500,000 төгрөг, хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг нийт 93,686,900 төгрөгийг төлөх үндэслэлгүй болно. Зээлийн төлөлтөд 76,879,000 төгрөгийг илүү төлсөн гэж тайлбарлав.

2.2. Хариуцагч, хариуцагч Ж.Найдандоржийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С. шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Бид нэгэндээ зээлсэн болон эргэн төлсөн мөнгөний 2018, 2019, 2020 онуудын түүврийг гаргасан байгаа. Харин нэхэмжлэгч талд эргэн төлөлтийг бэлэн мөнгөөр өгч байсан. Тэдгээр төлөлтийн журналууд болон бүртгэлийг гаргуулах талаар манайхаас хэлж байсан. Мөн нэхэмжлэгч талаас Ж.Найдандоржид 30,000,000 төгрөгийг бэлнээр өгсөн тухай ярьж байна. Гэтэл 2019 оны 4 дүгээр сарын 08-ны өдөр төрийн банкнаас зээл авч Ө.Хашбилэгт өнөөх мөнгийг өгөөгүй байдаг. Дансны хуулганы ард өөрийнхөн тэмдэглэл байдаг. 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдөр хэлцэл гэх бичгийг машинаа суллаж өгөхдөө бэлнээр өгсөн тэр мөнгийг дурдаж ярихгүй байна. Бидний хувьд хүнээс мөнгө зээлсэн ч түүнийгээ төлж чадахгүй луйвардаж байгаа юм шиг бодож нэхэмжлэгч тал ярьж байна. Цемент үнэ гэсэн гүйлгээний утгатай 15,000,000 мөнгийг зээлэхдээ блок авах зорилгоор зээлж уурын зуухандаа өргөтгөл хийсэн байдаг гэж хэлж байна. Гэхдээ тухайн үед нэхэмжлэгч тал блок хийж байгаагүй, манайх уурын зуухны засварын ажил хийгээгүй байсан. 2019 оны 9, 10 дугаар сараас өргөтгөл хийсэн. Өөр газраас блок худалдан авч байгаад сүүлд 500,000 төгрөгийн блокийн мөнгийг нь төлж ******* гэх ааваас нь худалдан авсан байдаг. Хууль бус гарын үсэгтэй гэрээ гаргаж ирж биднийг мэхэлж луйвар явуулж байна. Миний өөрийн гаргасан дүгнэлт Аудитын байгууллагаас гаргасан дүгнэлттэй таарч байгаа. Зээлийн төлбөрөө хийхдээ Ө.Хашчимэг, Ө.Хашбилэг нарт аль алинд шууд мөнгийг өгдөг байсан. Бэлнээр өгч байсан мөнгийг нотолж өгөхгүй байна. 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдөр хүчээр гарын үсэг зуруулсан. Мөн он сарыг нь тодорхой санахгүй байгаа ч гэсэн хэлцэл хийсэн болгож шүүхэд баримт өгсөн байна. Хүчин төгөлдөр гэрээнд үндэслэж төлбөр мөнгөний асуудал яригдаж гүйлгээ хийгдэх ёстой. Миний хувьд зөвшөөрөөгүй гэрээний дансны хуулганы баримтыг шүүхэд гарган өгсөн. Төлбөр тооцоо нийлье гэхээр харилцан ярилцаж тооцоо нийлдэггүй. Бэлэн мөнгөөр өгсөн дансны тооцоо журналаа гаргаад өг гэхээр гаргаж ирдэггүй. 20,000,0000 төгрөгийг авснаас хойш нийтдээ 31,700,000 төгрөгийн зээл авч өмнөх зээлийн үлдэгдэлтэй нийлээд 51,300,000 төгрөг төлсөн байна. 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээл авч буцааж бэлэн мөнгөөр төлсөн. 01 дүгээр сарын 30-ны өдөр 1,000,000 төгрөг, 2,000,000 төгрөг, 02 дугаар сарын 06-ны өдөр 10,000,000 төгрөгийн Ж.Найдандоржоос Ө.*******д бэлэн төлж барьцаа prius-30 маркийн авто машиныг хоёр талаасаа тооцоо нийлэхгүйгээр гарын үсэг зуруулж авсан байдаг. Энэ 10,000,000 төгрөг нь бидний ярьж буй бэлэн төлсөн мөнгө юм. 2020 оны 02 дугаар сарын 14-ний өдөр 5,000,000 төгрөгийг төлсөн. Мөн 02 дугаар сарын сүүлээр уурын зуухны халаалтынхаа орлогыг авч нэхэмжлэгчийн гэрт өөрийн биеэр очиж 5,500,000 төгрөг өгсөн. Гэхдээ би он сарын санахгүй байна. Ө.*******ы эхнэр төрөөд эмнэлгээс гардаг өдөр байсан. Хоол унд зөөгөөд завгүй байгаа тул Ө.Хашбилэгийнд үлдээчих гээд аваачиж өгсөн. Ө.Хашчимэг өөрөө бас тэр гэрт сууж байсан. 2020 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдөр Ө.*******ы дансанд 3,000,000 төгрөг шилжүүлсэн. Дахин 2,000,000 төгрөг өгсөн. Ж.Найдандорж тооцоо санхүүгийн асуудалд муу учраас зээлийн мөнгө өгсөн хэр нь хүүгийн хамт төлөөд илүү мөнгө өгч байсан. Ингээд сар болгон 5,000,000 төгрөг хүүгүйгээр авч байсан. Мөн 2020 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдөр 7,000,000 төгрөгийг Нармандах машиныг барьцаанд тавиулж Ж.Найдандоржоос авхуулсан юм. 2020 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдөр 2,000,000 төгрөг өгсөн байна. 04 дүгээр сарын 16-ны өдөр 7,700,000 төгрөг, 04 дүгээр сарын 07-ны өдөр 2,000,000 төгрөгийг дансаар төлсөн байна. Нийтдээ 2020 онд 12,500,000 төгрөгийг зээлж авч 47,200,000 төгрөгийг буцаан төлсөн байна. Үүн дээр 34,700,000 төгрөгийг хүү болгон төлсөн байна. 2019 онд 98,270,000 төгрөгийг зээлж авч эргүүлээд 115,100,000 төгрөг болгон төлж, 12,330,000 төгрөгийн хүү төлсөн байна. 2018 онд 21,230,000 төгрөгийг зээллэн авч 29,050,500 төгрөг буцаан төлж, 8,0,000 төгрөгийн хүү төлсөн байна. Ийм төгрөгийг нэхэмжлэгчид буцаан өгсөн байхад он сар төлбөр мөнгийг зөрүүтэй тайлбарлан ярьж байна. Мөн дутуу өгөөгүй үлдсэн хүүд давхар хүү тооцон авч байна. Үүнийг мөнгө хүүлэх гэж ярих байх. Хэрвээ гэрээний хугацаа дууссан гэж байгаа бол албан ёсны сунгалтын гэрээ хийгдэх ёстой. Эдгээрээс тооцоолон үзэхэд нийтдээ 54,000,000 төгрөгийн хүү төлсөн байна. Ийм учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэв.

2.3. Хариуцагчийн өмгөөлөгч Л.Бор шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Нэхэмжлэгч Ө.******* нь Ж.Найдандоржид 2018 оны 5 дугаар сараас 2020 оныг хүртэл хугацаанд өндөр хүүтэй мөнгийг бэлнээр эсхүл гэрээ хийх замаар олгож өгч байсан нь тогтоогдож байна. 2019 оны зээлээс хүү төлөгдөөгүйгээр 40,000,000 төгрөгийн зээл төлөгдөж дууссан. Гэхдээ үүнийг төлөхгүй гэхээр машиныг нь өгөхгүй талаар хэлж ээжийнхээ гарын үсгийг зурж гэрээ хий гэж хэлдэг байсан. Энэ хэлцлийг ингэж хийгдсэн байдаг. Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар зээлийн гэрээг зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогддог бусад хөрөнгө шилжүүлэх зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрлийн тоо чанар хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд өгөх үүргийг тус тус хүлээж гэрээг хийдэг. Энэ 40,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээний шаардлага хангагдаагүй үндэслэлгүй юм. Өөрөөр хэлбэл 40,000,000 төгрөгийг зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд шилжүүлээгүй байна. Ийм учраас уг гэрээг хүчин төгөлдөр бусад тооцох ёстой гэж бодож байна. Мөн шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгээс гаргасан 2022 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдрийн 102 дугаар дүгнэлтийг өмгөөлөгчийн хувьд үндэслэлтэй гарсан гэж үзэж байна. Учир нь талуудын орлого зарлагын баримтыг үндэслэж дүгнэлтийг гаргасан. Шинжээчийн дүгнэлтэд Ж.Найдандоржийг 127,600,000 төгрөгийг шилжүүлсэн гэж үзсэн. Харин тухайн дүгнэлтэд ороогүй зарим баримтуудыг С. шүүхийн хэлэлцүүлэгт нотлох баримт болгон хаан банкны дансны хуулгыг гарган өгч байна. Ж.Найдандоржийн өгсөн 4,000,000 төгрөг нь Ө.Хашбилэгийн дансны хуулганы тэмдэглэлээр эргэн төлөлтийг шилжүүлсэн гэж нотлогдож байна. Prius-30 маркийн авто машинаа барьцаанаас авахад 10,000,000 төгрөг өгч авсан. Мөн Ө.*******д 5,200,000 төгрөгийг 2020 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр төрийн банкны данснаас 4,000,000 төгрөгийг бэлэн нэгтгэн өгсөн байдаг. Ж.Найдандоржийн 30,000,000 төгрөгийг төрийн банкны данснаас авч Ө.Хашбилэгт өгсөн нь дансны хуулгаар нотлогдож байна. Иймд тооцоолоход 177,000,000 төгрөгийг нийтдээ өгсөн байна. Үүнийг нотлох баримт нь хэрэгт авагдсан нотлох баримт, дансны хуулга, түүвэрлэж хийсэн үндэслэлтэй баримтад тулгуурлаж байгаа учраас нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

3. Нэхэмжлэгчээс өөрийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдрийн зээлийн гэрээ, 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, хариуцагчтай фейсбүүк чатаар харьцаж байсан тухай 2 хуудас баримт, Х.Мөнхбаатартай байгуулсан хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ, өргөдлийг хүлээн авахаас татгалзах тухай эвлэрүүлэн зуучлагчийн баримт, хариуцагч нарт дансаар болон бэлнээр өгсөн мөнгөн дүнгийн жагсаалт, зээл эргэн төлөлтийн талаарх жагсаалт, шүүхэд төлөөлөх итгэмжлэл, хариуцагч нараас зээл эргэн төлсөн талаарх Хаан банкны депозит дансны хуудас хуулга, зээл олгосон талаарх Хаан банкны депозит дансны 25 хуудас хуулга, зохигч нарын хооронд байгуулагдсан гэх 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 9 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 8,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн 16,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 30,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 1,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 18,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4,500,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 40,000,000 төгрөгийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 6 дугаар сарын 06-ны өдрийн 6,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 2 дугаар сарын 28-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, хариуцагч С.тай мессеж бичиж байсан талаарх баримт, зэрэг нотлох баримтуудыг,

Хариуцагч нараас зээл төлөлтийн тооцоо 2 хуудас баримт, Л.Бортой байгуулсан хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ, зээлийн тооцоолол 3 хуудас баримт, Голомт банкны төлбөрийн баримт, Ж.Найдандоржийн Хаан банкны депозит дансны 43 хуудас хуулга, шүүхэд төлөөлөх итгэмжлэл, 2018, 2019, 2020 онуудад зээл авсан талаарх тооцоо, зээл төлөлтийн талаарх тооцоо, зээлийн гэрээг байгуулагдаагүй гэх тайлбар, хавсралт 4 хуудас бүхий баримт, Ж.Найдандоржийн Төрийн банкны депозит дансны харилцагчийн хуулга, гар бичмэл, мөнгөн зээлийн гэрээг зөвшөөрөхгүй талаарх тайлбар болон Ж.Найдандоржийн Хаан банкны депозит дансны 9 хуудас хуулга зэрэг нотлох баримтуудыг гаргаж өгсөн.

4. Шүүхээс нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн хүсэлтээр 2021 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн Улсын бүртгэлийн хэлтсээс ирүүлсэн хариуцагч нарын үл хөдлөх эд хөрөнгийн талаарх лавлагаа, 2021 оны 02 дугаар сарын 02-ны өдрийн Голомт банк ХХК-аас ирүүлсэн хариуцагч нарын данс эзэмшигчийн талаарх лавлагаа, 2021 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн Төрийн банк ХХК-аас ирүүлсэн хариуцагч нарын данс эзэмшигчийн талаарх лавлагаа, депозит дансны хуулга, 2021 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн Хаан банк ХХК-аас ирүүлсэн хариуцагч нарын данс эзэмшигчийн талаарх лавлагаа, 2021 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн Хас банк ХХК-аас ирүүлсэн хариуцагч нарын данс эзэмшигчийн талаарх лавлагаа, Баянхонгор аймгийн Авто тээврийн төвөөс ирүүлсэн хариуцагч нарын тээврийн хэрэгслийн талаарх лавлагаа, Хаан банкны данс эзэмшигчийн талаарх лавлагаа, нэмэлт шинжилгээ хийсэн Монголын мэргэшсэн нягтлан бодогчдын институтийн Баянхонгор аймаг дахь салбарын мэргэшсэн нягтлан бодогч, аудитор Б.Энхтуяа, С.Лхасүрэн нарын шинжээчийн дүгнэлт, СD буюу аудио бичлэгт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр гэрч Ө.Хашбилэг, Ю.******* нарын мэдүүлэг, шинжээчээр Монголын мэргэшсэн нягтлан бодогчдын институтийн Баянхонгор аймаг дахь салбарын мэргэшсэн нягтлан бодогч, аудитор Б.Энхтуяа, С.Лхасүрэн нарын шинжээчийн дүгнэлт, 4 хуудас хавсралт баримт, хариуцагч нарын өмгөөлөгч Л.Борын хүсэлтээр зарим зээлийн гэрээнд зурагдсан хариуцагч Ж.Найдандоржийн гарын үсэг, хэв загвар мөн эсэхийн тогтоосон Баянхонгор аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээч П.Хонгорзулын 2022 оны 4 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 023 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Х.Мөнхбаатар, хариуцагчийн өмгөөлөгч Л.Бор нарын дахин шинжилгээ хийлгэх тухай хүсэлтээр Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн дүгнэлт зэрэг нотлох баримтыг бүрдүүлсэн.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Ө.*******, хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд үндсэн зээлд 45,500,000 төгрөг, хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг нийт 93,686,900 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлээс 17,700,000 төгрөгийн шаардлагыг хангаж, үлдэх 75,986,900 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй гэж үзэв.

2. Нэхэмжлэгч дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлсон. Үүнд: Хариуцагч нар нь 2018 оны 5 дугаар сараас эхлэн надаас хүүтэйгээр мөнгө зээлж авдаг байсан. Зээл авах эхэн үедээ үндсэн зээл болон хүүг цаг тухайд нь өгч миний итгэлийг олж авсан. Би энэ 2 хүнд итгээд өмнө нь авсан зээл болон хүүгийн үлдэгдэлтэй байсан ч дээр нь нэмээд зээл гарган өгч байсан. Нийт зээлийн үлдэгдэл 50,000,000 төгрөг болж 2020 оны 2 дугаар сарын 06-ны өдөр төлбөр барагдуулах хэлцлийг Ө.*******, Ж.Найдандорж, С. нар хийж нотариатаар батлуулсан. Үүнээс 10,000,000 төгрөгийг хэсэгчлэн төлсөн бөгөөд үлдэгдэл 40,000,000 төгрөг болсон боловч Ж.Найдандорж, С. нар нэмж 5,500,000 төгрөгийг зээлж, үлдэгдэл 45,500,000 төгрөг болсон. 2020 оны 04 дүгээр сараас хойш хүү болон үндсэн зээлийн төлбөрийг огт төлөөгүй. Ж.Найдандорж 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдөр надтай уулзаж зээлийн гэрээгээ сунгасан. Тус гэрээнд 2020 оны 4, 5, 6 дугаар сарын хүү 12,550,000 төгрөгийг 2020 оны 6 дугаар сарын 28-ны өдрийн дотор төлнө. Хэрэв үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0.2 хувийн алданги төлнө. Үндсэн зээлийн 45,500,000 төгрөгийг 2020 оны 9 дүгээр сарын 28-ны өдрийг хүртэл сарын 10 хувийн хүүтэйгээр төлнө. Үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд өдрийн 0.5 хувийн алданги төлөхөөр тохиролцож гэрээг Ж.Найдандорж өөрийн гараар бичиж, түүнийг нотариатаар баталгаажуулсан гэж,

3. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нэхэмжлэлийг дараах үндэслэлээр үгүйсгэж байна. Үүнд: Бид үндсэн зээл гэх 45,500,000 төгрөг, хүү 26,200,000 төгрөг, алданги 21,986,900 төгрөг нийт 93,686,900 төгрөгийг төлөх үндэслэлгүй. Зээлийн төлөлтөд 76,879,000 төгрөгийг илүү төлсөн. Зарим зээлийн гэрээнүүд байгуулагдсан эсэх нь эргэлзээтэй, мөн зарим зээлийн гэрээ байгуулсан гэх боловч мөнгө нь шилжиж ороогүй, дутуу орсон гэж маргаж байна.

4. Зохигчдын хооронд зээл төлөх хэмжээ, талуудын хооронд байгуулсан гэрээний хүчинтэй байдал маргааны зүйл болсон.

5. Хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

5.1. Зохигчдын хооронд 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 6 дугаар сарын 06-ны өдрийн 6,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 9 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 8,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн 16,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 30,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 1,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 2 дугаар сарын 28-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 18,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4,500,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ болон зээлийн гэрээний дагуу зээлдүүлсэн мөнгөн төлбөрийг нэгтгэж байгуулсан 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 40,000,000 төгрөгийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ний өдрийн зээлийн гэрээг сунгах тухай гэрээ зэргийг тус тус тохиролцон байгуулж, нотариатаар батлуулсан байна. (1 дүгээр хавтаст хэргийг 7-9 дүгээр хуудас, 2 дугаар хавтаст хэргийн 79-108, 163-167 дугаар хуудас)

6. Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 281.1.-д Зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрөл, тоо, чанар, хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд буцаан өгөх үүргийг тус тус хүлээнэ., мөн хуулийн 232 дугаар зүйлийн 232.6.-д Хууль болон гэрээнд заасан хугацаа хэтрүүлсэн тал нь хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0,5 хувиас хэтрэхгүй хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосон анзыг алданги гэнэ. гэж тус тус заасан.

7. Зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрөл, тоо, чанар, хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд буцаан өгөх үүргийг тус тус хүлээх бөгөөд гэрээ хуульд нийцсэн хүчин төгөлдөр байх тохиолдолд гэрээний үүргийг талууд шаардах эрхтэй.

Хуульд зааснаар хүчин төгөлдөр бус байх хэлцэл нь байгуулагдсан үеэсээ хүчин төгөлдөр бус байдаг тул хэргийн оролцогч хүсэлт гаргасан эсэхээс үл хамааран гэрээ хүчин төгөлдөр эсэхийг шүүх тогтооно.

8. Нэхэмжлэгч, хариуцагч нарын хооронд байгуулагдсан зээлийн гэрээний харилцаа нь олон удаагийн шинжтэй давтан хийгдсэн байх бөгөөд нэхэмжлэгч нь бусдад зээлийн үйл ажиллагааг байнга эрхлэн явуулдаг байсан болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт гаргасан нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч болон хариуцагчийн тайлбараар тус тус нотлогдож байна.

9. Нэхэмжлэгч Ө.******* нь зээлийн үйл ажиллагааг байнга эрхлэн явуулдаг, иргэдтэй байгуулсан гэрээний үр шимийг хүртэж зээлийн үйл ажиллагаа явуулж буйг хуулиар хориглоогүй ч тэрээр аж ахуй нэгж үүсгэн байгуулж тусгай зөвшөөрөл авч улсад зохих татвар хураамж төлдөггүй, Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1, 189.2, 189.3-т зааснаар тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр байгуулсан гэрээ нь эрх бүхий байгууллагаас тусгай зөвшөөрлийг авснаар хүчин төгөлдөр болох бөгөөд зохих этгээдийн зөвшөөрөлгүй хийсэн хэлцэл хүчин төгөлдөр бус гэж үзнэ.

9.1. Тодруулбал, гэрээний талууд гэрээг чөлөөтэй байгуулах, түүний агуулгыг өөрсдөө тодорхойлох эрхтэй хэдий ч энэ нь хуулийн хүрээнд байх шаардлагатайг Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1-д зохицуулсан.

9.2. Мөн Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.2.-т нийгэм, хувь хүний ашиг сонирхлыг хамгаалах зорилгоор зарим төрлийн гэрээг гагцхүү төрийн эрх бүхий байгууллагаас олгосон тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр байгуулж болно. Тусгай зөвшөөрөл олгох журмыг хуулиар тогтооно гэж заажээ.

9.3. Түүнчлэн, Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.3.4.-т зааснаар зээлийн үйл ажиллагааг тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр явуулдаг бөгөөд тусгай зөвшөөрөл авсан хуулийн этгээдийн ашиг олох зорилготой үйл ажиллагаа нь зохих хяналттай байдаг нь Банкны тухай хууль, Банк бус санхүүгийн байгууллагын тухай хууль, Хадгаламж зээлийн хоршооны тухай хууль, Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх зүйн байдлын тухай хууль болон бусад эрх бүхий байгууллагаас гаргасан дүрэм, журмаар тодорхойлогдоно.

9.4. Нэхэмжлэгч Ө.******* нь хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нартай нийт 15 удаа болон бусад нэр бүхий иргэдэд зээлийн гэрээгээр зээл олгож, зээлийн үйл ажиллагааг тогтмол хэлбэрээр явуулсан нь тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр зээлийн үйл ажиллагаа явуулах тухай Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуульд нийцээгүй байна.

9.5. Тухайлбал, нэхэмжлэгч Ө.******* нь иргэд хооронд зээлийн гэрээ байгуулж хүүтэй мөнгө зээлдүүлж хүүгээр ашиг орлого олдог энэхүү үйл ажиллагааг байнгын шинжтэй тогтвортой явуулдаг болох нь зохигчдын тайлбараар тогтоогдсон, тэрээр хуульд зааснаар зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөлгүй, мөн олсон ашиг орлогоосоо хүн амын орлогын албан татвар төлдөггүй, хуульд заасан эрхээ эдэлж буй боловч хуулиар хүлээсэн иргэний үүргээ биелүүлээгүй байна.

10. Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.1.-д хууль зөрчсөн буюу нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн зан суртахууны хэм хэмжээнд харшилсан хэлцэл хүчин төгөлдөр бус хэлцэл гэж, 56.1.10.-т хүчин төгөлдөр бус хэлцлийн үндсэн дээр хийсэн бусад хэлцэл мөн адил хүчин төгөлдөр бус байхаар хуульчилсан. Мөн хуулийн 56.5.-д энэ хуулийн 56.1-д заасан хэлцэл хийсэн талууд нь уг хэлцлээр шилжүүлсэн бүх зүйлээ харилцан буцааж өгөх, боломжгүй бол үнийг төлөх үүрэгтэй гэж заасан.

10.1. Ийнхүү Ө.*******, Ж.Найдандорж, С. нарын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээ болон төлбөр барагдуулах хэлцлүүд нь зохих этгээдийн зөвшөөрөлгүй, зээлийн үйл ажиллагаа эрхэлсэн хууль зөрчсөн хүчин төгөлдөр бус байх хэлцэл гэж үзэж, Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.5.-д зааснаар хэлцлээр шилжүүлсэн бүх зүйлээ харилцан буцааж өгөх үүргийн дагуу зохигчдод зээлж авсан үндсэн мөнгө болон буцаан төлсөн мөнгөний зөрүү гаргуулж олгох нь зүйтэй гэж үзлээ.

11. Нэхэмжлэгч хариуцагч нар нь зээлийн гэрээний дагуу дансаар шилжүүлж зээлсэн болон буцаан төлсөн мөнгөн дүнгийн талаар маргаагүй, харин бэлнээр хэн алиндаа шилжүүлсэн эсэх мөнгөн дүн дээр маргаж байна.

12. Хэргийн оролцогчдоос гаргасан хүсэлтийн дагуу шинжээчээр томилогдсон Шүүхийн шинжилгээний үндэсний төвийн шинжээчийн 2022 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдрийн 102 дугаартай дүгнэлтээр нэхэмжлэгч Ө.*******, итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ө.Хашбилэг нараас өөрсдийн эзэмшдэг Хаан банкны харилцах данснаас хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нарын эзэмшдэг Хаан банкны харилцах дансанд зээл олгохтой холбоотойгоор 22 удаагийн гүйлгээгээр 94,000,000 төгрөг, Ө.*******аас Ж.Найдандоржид 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр *******аас машины мөнгө гэсэн утга бүхий 1 удаагийн гүйлгээгээр 30,000,000 төгрөг нийт 23 удаагийн гүйлгээгээр 124,000,000 төгрөгийг шилжүүлэн өгсөн байна. (3 дугаар хавтаст хэргийг 68-74 дугаар хуудас)

12.1. Хэдийгээр, Ө.*******аас Ж.Найдандоржид 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр *******аас машины мөнгө гэсэн утга бүхий гүйлгээгээр 30,000,000 төгрөг шилжүүлсэн байх боловч хэрэгт авагдсан 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр байгуулагдсан 30,000,000 төгрөгийг 2 хоногийн хугацаатай, 4 хувийн хүүтэй олгосон зээлийн гэрээний дагуу шилжүүлэн өгсөн мөнгөн дүн болох нь тогтоогдож байна.

12.2. Мөн нэхэмжлэгч талын зүгээс 2018 оны 9 дүгээр сарын 19-ний өдөр бэр эгч болон түүний төрсөн эгч нар буюу Б.Цэцэгбатын Хаан банкны 5244140614 дугаартай харилцах данснаас 6,000,000 төгрөг, Б.Отгонжаргалын Хаан банкны 5244040608 дугаартай харилцах данснаас 2,000,000 төгрөгийг тус тус хариуцагч Ж.Найдандоржийн Хаан банкны 5103046873 дугаартай харилцах дансанд шилжүүлэн өгсөн болох нь шүүхээс томилогдсон Монголын мэргэшсэн нягтлан бодогчдын институтийн Баянхонгор аймаг дахь салбараас томилогдсон шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдож байхаас гадна талууд энэ үйл баримтад маргаагүй. (2 дугаар хавтаст хэргийг 190 дүгээр хуудас)

12.3. Түүнчлэн, нэхэмжлэгчээс хариуцагч нарт 2018 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдөр байгуулагдсан 5,000,000 төгрөгийг 1 сарын хугацаатай, 10 хувийн хүүтэй олгосон зээлийн гэрээний дагуу 2,700,000 төгрөгийг хариуцагч Ж.Найдандоржийн Хаан банкны 5103046873 дугаартай харилцан дансанд шилжүүлэн өгсөн бөгөөд үлдэгдэл 2,300,000 төгрөгийг бэлнээр хүлээлгэн өгсөн гэж, мөн 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдөр байгуулагдсан 10,000,000 төгрөгийг 10 хоногийн хугацаатай, 10 хувийн хүүтэй олгосон зээлийн гэрээний дагуу 10,000,000 төгрөгийг хариуцагч Ж.Найдандоржид бэлнээр өгсөн гэж тайлбар гаргаж, үүнийгээ нотлох зорилгоор зээлийн гэрээг нотлох баримтаар шүүхэд гаргаж өгсөн. (2 дугаар хавтаст хэргийг 101, 163 дугаар хуудас)

12.4. Тус зээлийн гэрээнүүдийн мөнгөн дүнг хариуцагч Ж.Найдандорж зөвшөөрч гарын үсэг зурж, нотариатаар гэрчлүүлснээс дүгнэвэл нэхэмжлэгч Ө.******* үүргээ зохих ёсоор биелүүлсэн буюу бэлнээр тус тус гэрээний мөнгийг хариуцагчид шилжүүлсэн гэж үзэхээр байна.

12.4.1. Учир нь Нотариатын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.3.-т Нотариатч нь төрийн нэрийн өмнөөс хөндлөнгийн гэрчийн үүрэг гүйцэтгэж, эд хөрөнгийн болон түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бус харилцаанд оролцож байгаа этгээдэд эрх зүйн зөвлөгөө өгөх үндсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ. гэж нотариатын чиг үүргийг тодорхойлон хуульчилжээ.

12.5. Хэдийгээр, хариуцагч С. бэлнээр дээрх 12,300,000 төгрөгийг хүлээн аваагүй гэж маргаж байгаа боловч хариуцагч Ж.Найдандорж 12,300,000 төгрөгийг бэлнээр хүлээн авснаа зөвшөөрч гэрээнд гарын үсэг зурсныг гэрчилж, нотариатаар батлуулсан, мөн гэрч Ө.Хашбилэг, Ю.******* нар бэлнээр хүлээлгэн өгсөн гэж мэдүүлсэн. Уг үйл баримтыг үгүйсгэж няцаасан баримтыг хариуцагч талаас шүүхэд гаргаж өгөөгүй.

12.6. Харин, нэхэмжлэгчийн талын зүгээс мөн 20,000,000 бэлнээр зээлийн гэрээний дагуу хариуцагч тал шилжүүлэн өгсөн гэх тайлбар гаргасныг гэрч Ө.Хашбилэг, Ю.******* нар өгсөн гэж мэдүүлсэн байх боловч Иргэний хуулийн 282 дугаар зүйлийн 282.4.-т зааснаар чухам ямар гэрээний үүргийн дагуу шилжүүлсэн эсэхээ тодорхойлж чадаагүй бөгөөд баримтаар нотлогдоогүй.

13. Иймээс нэхэмжлэгч Ө.*******аас хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нарт дансаар 132,000,000 төгрөг, бэлнээр 2018 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдөр байгуулагдсан 5,000,000 төгрөгийг зээлийн гэрээний үлдэгдэлд 2,300,000 төгрөг, мөн 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдөр байгуулагдсан зээлийн гэрээний 10,000,000 төгрөг, нийт 144,300,000 төгрөгийг шилжүүлсэн болох нь тогтоогдож байна.

14. Харин, хариуцагч Ж.Найдандорж болон С. нарын зүгээс нэхэмжлэгч Ө.*******д Шүүхийн шинжилгээний үндэсний төвийн шинжээчийн 2022 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдрийн 102 дугаартай дүгнэлтээр хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас өөрсдийн эзэмшдэг Хаан банкны харилцах данснаас нэхэмжлэгч Ө.*******, итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ө.Хашбилэг нарын эзэмшдэг Хаан банкны харилцах дансанд зээлийн эргэн төлөлтэй холбоотойгоор 48 удаагийн гүйлгээгээр 112,600,000 төгрөг, Ж.Найдандоржоос Ө.*******д 2019 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдөр*******оос цементийн үнэ гэсэн утга бүхий 1 удаагийн гүйлгээгээр 15,000,000 төгрөг нийт 49 удаагийн гүйлгээгээр 127,600,000 төгрөгийг шилжүүлэн өгсөн болох нь тогтоогдож байна. (3 дугаар хавтаст хэргийг 68-74 дугаар хуудас)

14.1. Гэвч нэхэмжлэгчийн зүгээс шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон зээлийн эргэн төлөлтэй холбоотойгоор 48 удаагийн гүйлгээгээр 112,600,000 төгрөг авсныг хүлээн зөвшөөрч байгаа боловч 2019 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдөр Ж.Найдандоржоос Ө.*******д*******оос цементийн үнэ гэсэн утга бүхий 1 удаагийн гүйлгээгээр 15,000,000 төгрөг хийгдсэнийг хариуцагч талын зүгээс 15,000,000 төгрөг бүхэлдээ зээлийн эргэн төлөлт бөгөөд Ю.*******аас цемент, блок аваагүй гэж тайлбар гаргасныг нэхэмжлэгч 15,000,000 төгрөгийн 10,000,000 төгрөгийг эргэн төлөлт үлдэгдэл 5,000,000 төгрөг манай аав Ю.*******аас авсан цементийн үнэ юм гэж маргаж байна.

14.2. Нэхэмжлэгч талын зүгээс өөрийн татгалзлыг нотлохоор хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд гэрчээр Ө.Хашбилэг, Ю.******* нарыг оролцуулж, гэрч нар ...Ж.Найдандорж, С. нар нь надаас блок, цемент хоёрыг авсан, тэр мөнгөний 5,000,000 төгрөг нь блок, цементийн үнэ гэж мэдүүлсэн бөгөөд гүйлгээний утга дээр*******оос цементийн үнэ гэж тэмдэглэсэн зэргээс дүгнэж, үзвэл нэхэмжлэгч талын тайлбар үндэслэлтэй болох нь тогтоогдож байна. (1 дүгээр хавтаст хэргийг 86-92 дугаар хуудас)

14.3. Мөн хариуцагч нарын зүгээс шүүхийн хэлэлцүүлэгт ...нэхэмжлэгч талд шилжүүлсэн Toyota Prius-30 автомашинаа авах үед 10,000,000 төгрөг, 2020 оны 2 дугаар сард 5,500,000 төгрөг, 2019 оны 4 дүгээр саран 08-ны өдөр 30,000,000 төгрөгийг тус тус бэлнээр хүлээн өгсөн гэж тайлбар гаргасныг нэхэмжлэгч талын зүгээс ...4,000,000 бэлнээр хүлээн авч байсан гэж хүлээн зөвшөөрч, харин 2019 оны 4 дүгээр саран 08-ны өдөр 30,000,000 төгрөг, Toyota Prius-30 автомашинаа авах үедээ өгсөн 10,000,000 төгрөгийг бэлнээр авч байгаагүй гэж маргаж байна.

14.4. Хариуцагч С.гийн зүгээс 2019 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдөр 30,000,000 төгрөгийг бэлнээр өгсөн гэдгээ нотлох зорилгоор шүүхэд 2020 оны 6 дугаар сарын 03-ны өдөр хэвлэсэн хариуцагч Ж.Найдандоржийн Төрийн банкны депозит данс дэлгэрэнгүй хуулга болон гар бичмэл зэргийг гаргаж өгсөн. (3 дугаар хавтаст хэргийг 53-55 дугаар хуудас)

14.4.1. Дээрх хариуцагч Ж.Найдандоржийн Төрийн банкны депозит данс дэлгэрэнгүй хуулга нь 2019 оны 4 дүгээр сарын 08-ны өдөр 30,000,000 төгрөг хариуцагч Ж.Найдандоржийн дансанд орж ирснийг тэр өдрөө зарлагаар гаргаж авсан тухай, харин гар бичмэлд ...хашбилэгт 30,000,000 бэлэн өгөв 2019.04.08 гэж тэмдэглэгдсэн ба тус гар бичмэлийг хэн, хэзээ бичсэн болох нь тодорхойгүй, хүлээлгэн өгсөн, хүлээн авсан гэх ямар нэгэн гарын үсэг байхгүй, Төрийн банкны депозит данс хуулгаар хариуцагч Ж.Найдандорж өөрийн данснаас бэлэн 30,000,000 төгрөг зарлага хийсэн нь нэхэмжлэгч Ө.*******д шууд бэлнээр 30,000,000 төгрөг өгсөн гэж үзэх боломжгүй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1., 40.2.-т зааснаар үнэн зөв эргэлзээгүй талаас үнэлэх боломжгүй байх тул нотлох баримтаар үнэлээгүй болно.

14.5. Хариуцагчийн нарын зүгээс ...нэхэмжлэгч талд шилжүүлсэн Toyota Prius-30 автомашинаа авах үед 10,000,000 төгрөг, 2019 оны 4 дүгээр сарын 08-ны өдөр 30,000,000 төгрөг, 2020 оны 2 дугаар сард 5,500,000 төгрөг тус тус бэлнээр өгсөн гэж маргаж байгаа боловч Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2., 38 дугаар зүйлийн 38.1.-д зааснаар нотлох үүргээ хэрэгжүүлээгүй тул энэ талаарх үйл баримт нотлогдохгүй байна.

14.6. Зээлийн төлбөрт нэхэмжлэгч нь хариуцагч нараас бэлнээр 4,000,000 төгрөг авсан гэх үйл баримтыг хүлээн зөвшөөрч байна.

15. Ийнхүү хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас нэхэмжлэгч Ө.*******д зээлийн эргэн төлөлтэй холбоотойгоор 48 удаагийн гүйлгээгээр 112,600,000 төгрөг, 2019 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдөр*******оос цементийн үнэ гэсэн утга бүхий 1 удаагийн гүйлгээгээр 15,000,000 төгрөгөөс 10,000,000 төгрөг, бэлнээр 4,000,000 төгрөг, нийт 126,600,000 төгрөгийг шилжүүлсэн болох нь тогтоогдож байна.

16. Иймд дээрх үндэслэлүүдээр зохигчдын хооронд байгуулагдсан 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 6 дугаар сарын 06-ны өдрийн 6,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 9 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 8,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн 16,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 30,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 1,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 2 дугаар сарын 28-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 18,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4,500,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 40,000,000 төгрөгийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдрийн гэрээг тус тус хүчин төгөлдөр бус хэлцэлд тооцож, хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас /144,300,000-126,600,000/=17,700,000 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч Ө.*******д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 75,986,900 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

17. 2 дугаар хавтаст хэргийн 89 дүгээр хуудсанд авагдсан 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2 дугаар хавтаст хэргийн 93 дугаар хуудсанд авагдсан 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээтэй, мөн 2 дугаар хавтаст хэргийн 101 дүгээр хуудсанд авагдсан 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2 дугаар хавтаст хэргийн 105 дугаар хуудаст авагдсан 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээтэй тус тус давхцаж байх тул 2 дугаар хавтаст хэргийн 93 дугаар хуудсанд авагдсан 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ болон 2 дугаар хавтаст хэргийн 105 дугаар хуудаст авагдсан 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээг тус тус нотлох баримтаар үнэлээгүй болно.

18. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2.-д Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангасан бол шүүхийн зардлыг тэр хэмжээгээр хариуцагч буюу нэхэмжлэгчид хуваарилан хариуцуулна., 60 дугаар зүйлийн 60.1.-д Улсын тэмдэгтийн хураамжийг зохигчид хуваарилан хариуцуулах асуудлыг энэ хуулийн 56 дугаар зүйлд заасны адилаар зохицуулна. гэж зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 626,385 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч нараас 246,450 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Ө.*******д олгох нь зүйтэй байна.

19. Харин нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг нь хангасан тул шинжээчийн ажлын хөлсийг нэхэмжлэгч болон хариуцагч нар тэнцүү хэмжээгээр хариуцах нь зүйтэй гэж үзлээ. (3 дугаар хавтаст хэргийг 67 дугаар хуудас)

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.1., 56.1.10., 56.5., 281 дүгээр зүйлийн 281.1., 232 дугаар зүйлийн 232.6.-д заасныг тус тус баримтлан зохигчдын хооронд байгуулагдсан 2018 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 6 дугаар сарын 06-ны өдрийн 6,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 9 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 8,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2018 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн 16,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 30,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 1,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 2 дугаар сарын 28-ны өдрийн 5,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 18,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 20,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4,500,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2019 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдрийн 40,000,000 төгрөгийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 10,000,000 төгрөгийн зээлийн гэрээ, 2020 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн төлбөр барагдуулах хэлцэл, 2020 оны 6 дугаар сарын 12-ний өдрийн гэрээг тус тус хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоож, хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас 17,700,000 /арван долоон сая долоон зуун мянга/ төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч Ө.*******д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 75,986,900 /далан таван сая есөн зуун наян зургаан мянга есөн зуу/ төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1., Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2., 60 дугаар зүйлийн 60.1.-д заасны дагуу нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 626,385 /зургаан зуун хорин зургаан мянга гурван зуун наян тав/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас 246,450 /хоёр зуун дөчин зургаан мянга дөрвөн зуун тавь/ төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Ө.*******д олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 54 дүгээр зүйлийн 54.1.4., 56 дугаар зүйлийн 56.1.-д зааснаар шинжээчийн зардал 1,120,000 /нэг сая нэг зуун хорин мянга/ төгрөгөөс нэхэмжлэгч Ө.*******аас 560,000 /таван зуун жаран мянга/, хариуцагч Ж.Найдандорж, С. нараас 560,000 /таван зуун жаран мянга/ тус тус гаргуулж Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн Төрийн сан банк дахь 100900012005 дугаартай дансанд төлүүлсүгэй.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.7, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигчид, түүний төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Баянхонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг, хуульд заасан хугацааны дотор шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг тус тус дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ О.БАТДОРЖ