Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2023 оны 03 сарын 22 өдөр

Дугаар 210/МА2023/00604

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2023 03 22 210/МА2023/4

 

 

******* ******* ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* шүүгч Э.Золзаяа даргалж, шүүгч М.Баясгалан, Д.Золзаяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус ******* танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

 

Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 102/ШШ2023/00348 дугаар *******тэй

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч ******* ******* ******* ******* *******т холбогдох

Ахлах ******* гүйцэтгэгчийн ******* оны 05 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5/1 дугаартай Анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, ******* оны 05 дугаар сарын 24-ний өдрийн / дугаартай Хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоолыг тус тус хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн шүүгч Д.Золзаяагийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХХК-ийн өмгөөлөгч Б.Цэнгүүн, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Т.Номин-Эрдэнэ нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1.Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

1.1. ХХК шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж, ******* ******* ******* ХХК 33,042,400 төгрөг төлөхийг хүлээн зөвшөөрч, Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 03 дугаар сарын 04-ний өдрийн дугаар захирамж гарсан. Гэтэл шүүгч захирамж гаргахдаа итгэмжлэлийн хугацаа дууссан болохыг харалгүй барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар *******лэсэн. Мөн талууд 33,042,400 төгрөгийн үнийн дүнд эвлэрсэн байхад шүүгчийн захирамж болон албадан ******* захирамжид төлбөрийн дүнг 453,03,00 төгрөг гэж бичсэнээс болж төлбөр төлөгч компанийн эрх зүйн байдал дордсон.

1.2.Шийдвэр ******* ажиллагааг 453,03,00 төгрөгийн үнийн дүнгээр явуулж, барьцааны зүйл болох гуравдагч этгээдийн хөрөнгийг битүүмжлэн хураан авч, ******* оны 05 дугаар сарын 17-ны өдөр 385,, төгрөгөөр буюу зах зээлийн үнээс маш доогуур үнэлүүлж дуудлага худалдаанд оруулсанд гомдолтой. Шийдвэр ******* байгууллагаас ямар компаниар үнэлгээ хийлгэсэн талаар, мөн үнэлгээний тайланг надад танилцуулаагүй, гардуулаагүй, гуравдагч этгээдээс олж мэдсэн.

1.3.Гэтэл ******* оны 05 дугаар сарын 19-ний өдөр дуудлага худалдаанд оруулан, улмаар анхны дуудлага худалдаагаар борлогдоогүй тул хоёр дахь албадан дуудлага худалдааг ******* оны 0 дугаар сарын 10-ны өдөр явуулна гэж байгаад маш их гомдолтой.

Иймд ******* ******* ******* ******* газраас хоёр албадан дуудлага худалдаа явуулахаар *******лэсэн тогтоолуудыг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

2.Хариуцагчийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

2.1.Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 03 дугаар сарын 04-ний өдрийн дугаар захирамжаар ******* ******* ******* ХХК-аас 454,310,334 төгрөг гаргуулан ХХК-д олгохоор *******лэсэн.

2.2.- ХХК-ийн өмчлөлийн дүүрэг, дугаар хороо, дугаар хороолол, 14 дүгээр байр, 9 тоот хаягт байрлах орон сууцыг битүүмжлэн хураасан. Өмчлөгч, төлбөр төлөгч, төлбөр авагч нарын үнэлгээ болох ,, төгрөгийн 70 хувь 385,, төгрөгөөр ******* оны 05 дугаар сарын 19-ний өдөр анхны албадан дуудлага худалдаанд оруулсан боловч худалдан борлогдоогүй. Иймээс үнэлгээ ,, төгрөгийн 50 хувь 275,, төгрөгөөр хоёр дахь албадан дуудлага худалдаанд ******* оны 0 дугаар сарын 10-ны өдөр оруулахад 281,, төгрөгөөр худалдагдсан.

2.3.Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн ******* оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн 102/Ш3*******/10554 дугаар захирамжаар дүүрэгт байрлах орон сууцны албадан дуудлага худалдаатай холбоотой ******* ******* ажиллагааг түдгэлзүүлсэн. Тус шүүхэд үл хөдлөх эд хөрөнгийг хураасан 2021 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэрэг хянагдаж байгаа. Иймд дээрх 2 иргэний хэргийг нэгтгэн, хянан *******лэж өгнө үү гэжээ.

 

3.Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХХК-ийн тайлбарын агуулга:

- ХХК нь өөрийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгийг ,, төгрөгөөр, ******* ******* ******* ХХК нь мөн ,,00 төгрөгөөр тус тус үнэлж үнийн саналаа ирүүлсэн. Хоёр тал ингэж үнэлсэн тул шинжээч томилж цаг хугацаа удахгүйгээр ХХК мөн адил ,, төгрөгөөр үнэлсэн. Талууд үл хөдлөх эд хөрөнгийг өөрсдөө үнэлчхээд зах зээлийн ханшаас хямд гэж гомдол гаргаж байгаа нь үндэслэлгүй. Анхны албадан дуудлага худалдаанд нэг ч хүн оролцоогүй. Хоёр дахь дуудлага худалдаанд 2 хүн оролцож ХХК худалдаж авсан.

Иймд нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

4.Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд - ХХК-ийн тайлбарын агуулга:

4.1. ХХК нь хугацаа дууссан итгэмжлэлийг ашиглаж эвлэрлийн гэрээг байгуулсан, шүүх үүнийг анзаарахгүй, барьцааны гэрээгээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангах ******* гаргасан. Мөн 385,, төгрөгт эвлэрсэн байхад шүүгчийн захирамжид 453,03,00 төгрөг гэж анхнаасаа алдаатай захирамж гарсан байсан. Энэ захирамжаас болж ******* ******* ******* ажиллагаа явуулахад - ХХК-ийн эрх зөрчигдсөн. ХХК болон ******* ******* ******* ХХК-аас болоод бид өөрийн эзэмшлийн хөрөнгөө хураалгаж хохирч байна.

4.2.Шийдвэр ******* ажиллагаа явуулахдаа амбрэлла ХХК-д мэдэгдээгүй, дуудлага худалдаанд орсон хойно мэдсэн.

Иймд гуравдагч этгээдийн хөрөнгө байсныг тогтоож, дуудлага худалдааг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

5.Анхан шатны ******* *******ийн тогтоох хэсгийн агуулга:

Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.1, Иргэний хуулийн 177 дугаар зүйлийн 177.1, 177.4 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч ******* ******* ******* ******* *******т холбогдуулан гаргасан ******* оны 05 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5/1 дугаартай Анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай ******* ******* гүйцэтгэгчийн тогтоол, ******* оны 05 дугаар сарын 24-ний өдрийн / дугаартай хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай ******* гүйцэтгэгчийн тогтоолыг тус тус хүчингүй болгуулах нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.1, 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-д зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70,200 төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж *******лэжээ.

 

.Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлын агуулга:

.1.Хариуцагчийн төлөөлөгчийг шүүх хуралдаанд оролцуулах хүсэлт гаргасан боловч хариуцагчийг оролцуулаагүй нь хэргийн оролцогчийн хуулиар олгосон эрхийг хязгаарласан буюу мэтгэлцэх зарчим алдагдсан гэж үзэж байна.

.2.Мөн нэхэмжлэгчийн гаргасан гуравдагч этгээд ХХК-аас нотлох баримт гаргуулах хүсэлт гаргасныг хүлээн авахаас татгалзаж *******лэсэн нь хэргийн бодит үнэнийг тогтооход, нотлох баримтыг дутуу бүрдүүлж *******лэсэн гэж үзэж байна.

Иймд анхан шатны ******* *******ийн хүчингүй болгож, дахин *******лүүлэхээр буцааж өгнө үү гэжээ.

 

7.Давж заалдах гомдолд бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХХК-ийн өмгөөлөгчийн гаргасан тайлбарын агуулга:

7.1.Хариуцагчид шүүх хуралдааны товыг мэдэгдсэн, хариу тайлбараа өгсөн учраас шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлд зааснаар хэрэгт цугларсан нотлох баримтын хүрээнд *******лэсэн.

7.2.Нэхэмжлэгч нотлох баримт гаргуулах хүсэлт гаргасан гэх боловч нэхэмжлэлийн шаардлага буюу хөрөнгийн үнэлгээний үйл баримтад үл хамаарч байна. Зарим баримт нь барьцаалах тусгай зөвшөөрлийн асуудал яригдсан тул анхан шатны шүүх эрх хэмжээний хүрээнд *******лэсэн. Мөн ямар оролцогчийн эрхийг яаж зөрчсөн талаар огт дурдаагүй. Хэрэг хянан *******лэх ажиллагаа нь 2021 оны 0 дугаар сард эхэлж, шүүх хуралдаан удаа дараа хойшлогдож, гуравдагч этгээд, нэхэмжлэгч нар эрх үүргээ бүрэн хэрэгжүүлэн шүүх хуралдаанд биечлэн оролцсон. Мөн нотлох баримт гаргаж өгөх, нэхэмжлэлийн шаардлагаа дэмжих үйл баримтуудыг анхан шатны шүүхээс хангасан.

Иймд нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхиж өгнө үү гэжээ.

 

ХЯНАВАЛ:

 

1.Давж заалдах шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 1 дугаар зүйлийн 1.4 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянаад, ******* *******ийг хүчингүй болгож дахин *******лүүлэхээр буцаав.

 

2.Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК нь хариуцагч ******* ******* ******* ******* *******т холбогдуулан ахлах ******* гүйцэтгэгчийн ******* оны 05 дугаар сарын 03-ны өдрийн 5/1 дугаартай Анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоол, ******* оны 05 дугаар сарын 24-ний өдрийн / дугаартай Хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай тогтоолыг тус тус хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэл гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч маргажээ.

 

3.Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 03 дугаар сарын 04-ний өдрийн дугаар захирамжаар ХХК-ийн нэхэмжилсэн 453,03,00 төгрөг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг ******* ******* ******* ХХК хүлээн зөвшөөрч, 2021 оны 05 дугаар сарын 20-ны өдөр 70,, төгрөг, 0 дугаар сарын 20-ны өдөр 70,, төгрөг, 07 дугаар сарын 20-ны өдөр 100,, төгрөг, 08 дугаар сарын 20-ны өдөр 123,042,400 төгрөг тус тус төлөх, хуваарийг зөрчсөн тохиолдолд эд хөрөнгийн эрхийн Ү-22030343 дугаартай, мөн Ү-220402237 дугаартай үл хөдлөх эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар харилцан тохиролцож эвлэрсэн зохигчдын эвлэрлийг баталж хэргийг хэрэгсэхгүй болгож *******лэжээ. (хэргийн 27-28 дахь тал)

Шүүгчийн 2021 оны 07 дугаар сарын 20-ны өдрийн 102/ШЗ2021/08700 дугаар захирамжаар дээрх шүүгчийн захирамжийг албадан гүйцэтгүүлэхээр *******лэж 102/ГХ2021/0039 дугаар ******* хуудас бичигджээ. (хэргийн 2, 27 дахь тал)

Гэтэл Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн ******* оны 05 дугаар сарын 30-ны өдрийн 102/ШЗ*******/0989 дугаар захирамжаар ХХК 453,03,00 төгрөгийн нэхэмжлэлийн 90,021,200 төгрөгөөс татгалзаж, үлдсэн 33,042,400 төгрөг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөс хангуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг ******* ******* ******* ХХК хүлээн зөвшөөрсөн агуулга бүхий өөрчлөлтийг шүүгчийн 2021 оны дугаар захирамжид оруулсан байна. (хэргийн 7 дахь тал)

 

4.Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ... 33,042,400 төгрөг төлөхийг хүлээн зөвшөөрч ... шүүгчийн захирамж гарсан, ... шүүгчийн захирамж болон албадан ******* захирамжид төлбөрийн дүнг 453,03,00 төгрөг гэж бичсэнээс болж төлбөр төлөгч манай компанийн эрх зүйн байдал дордсон ... ******* гүйцэтгэлийн ажиллагааг 453,03,00 төгрөгт явуулж барьцааны зүйл ... дуудлага худалдаанд оруулсанд гомдолтой ... гэж тайлбарласан байх ба нэхэмжлэлийн шаардлага болон үндэслэл хоорондоо зөрүүтэй байхад анхан шатны шүүх тодруулалгүй *******лэсэн нь буруу болжээ.

Өөрөөр хэлбэл, нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагаа анхны болон хоёр дахь албадан дуудлага худалдаа явуулах *******үүдийг хүчингүй болгох гэж тодорхж байгаа бол үндэслэлийг Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 5 дугаар бүлэгт зохицуулсан хөрөнгө албадан худалдах журмыг зөрчсөн эсэх талаар тайлбарлах учиртай. Харин нэхэмжлэгч нь хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан *******лэсэн шүүгчийн захирамжид өөрчлөлт орсон гэж үндэслэлийг зааж байгаа бол шаардлага нь ******* баримт бичиг Шүүхийн ******* ******* тухай хуулиар тогтоосон шаардлагад нийцэж буй эсэх асуудал болно.

 

5.Иймд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 18 дугаар зүйлийн 18.1.1-д зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлага, үндэслэл тодорхой бус байхад тодруулалгүйгээр *******лэсэн, талууд энэ талаар мэтгэлцээгүй тохиолдолд давж заалдах шатны шүүхээс дүгнэлт хийж *******т өөрчлөлт оруулах боломжгүй байх тул *******ийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин *******лүүлэхээр буцаах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэлээ.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.1.5, 18 дугаар зүйлийн 18.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 102/ШШ2023/00348 дугаар *******ийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин *******лүүлэхээр буцаасугай.

 

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С.Болдбаатараас давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг шүүгчийн захирамжаар буцаан олгосугай.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Э.ЗОЛЗАЯА

 

ШҮҮГЧИД М.БАЯСГАЛАН

 

Д.ЗОЛЗАЯА