2023 09 11 210/МА2023/01734

 

Ч.*******ийн нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* шүүгч Ц.Алтанцэцэг даргалж, шүүгч Ш.Оюунханд, Ч.Цэнд нарын бүрэлдэхүүнтэй тус ******* танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

*******-******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдрийн 183/ШШ2023/02259 дугаар *******тэй,

Нэхэмжлэгч: Ч.*******ийн нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч: ******* ******* ******* ******* *******т холбогдох,

Шүүхийн *******ийг зохих ёсоор биелүүлэхийг даалгах, албан ёсоор уучлал гуйхыг даалгах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Ч.*******, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н.Амгаланзаяа, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга С.Буянхишиг нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, түүний үндэслэлийн агуулга:

1.1 ...Ч.******* нь ******* ******* ******* ******* *******т холбогдуулан Шүүхийн ******* зохих ёсоор биелүүлэхийг даалгах, албан ёсоор уучлал гуйхыг даалгах тухай нэхэмжлэл гаргасан. Миний би *******-******* дүүргийн ******* дугаар сургуульд ажиллаж байгаад , онуудад 2 удаа ажлаасаа хууль бусаар халагдсан. Тухайн үеийн Төсвийн байгууллагын удирдлага санхүүжилтийн тухай хуульд зааснаар намайг ажлаас буруу халсан ажилтан тус сургуулийн захирал Д. нь өөрөө ажлаасаа чөлөөлөгдөх ёстой байсан тул *******-******* дүүргийн Засаг даргад өргөдөл гаргасан. *******-******* дүүргийн Засаг дарга миний өргөдөлд хариу өгөөгүй тул захиргааны хэргийн шүүхэд өгч 2012 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 125 дугаартай ******* гарсан. Уг *******ээр Төсвийн байгууллагын удирдлага санхүүжилтийн тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.3-т заасны дагуу ******* дугаар сургуулийн захирал Д.ийг ажлаас чөлөөлөх эсэх асуудлыг *******лэх талаар захиргааны акт гаргахыг даалгаж *******лэсэн. Шүүхийн ******* гарсны дараа *******ийг сайн дураараа биелүүлээгүй учраас би 2013 оны 07 дугаар сарын 01-нд шүүхэд хандаж *******ийг албадан биелүүлэх тухай 1505 тоот захирамж гаргуулсан бөгөөд ******* ******* ******* ажиллагаа явагдаж, улмаар ******* Боловсролын газрын даргын 2013 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн Б/117 тоот тушаалаар Д.т сахилгын шийтгэл оногдуулж, ******* *******ийг биелүүлсэн гэсэн нь Боловсролын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1.12 дахь заалт зөрчин ******* *******ийг шударгаар биелүүлэхээс зайлсхийж байна. Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.2-т Захиргааны байгууллага, албан тушаалтан ******* *******т заасан захиргааны актыг гаргаснаар ******* *******ийг биелүүлсэнд тооцно гэж заасан. Нийслэл дэх захиргааны хэргийн анхан шатны ******* 125 дугаар *******т заасан ******* дугаар сургуулийн захирал Д.ийг ажлаас чөлөөлөх эсэх асуудлыг *******лэсэн захиргааны актыг өнөөдрийг хүртэл гараагүй. ...Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 133 дугаар зүйлийн 133.2-т зааснаар "Захиргааны байгууллага, албан тушаалтан ******* *******ийг биелүүлэх үйлдэл, эс үйлдэхүйг гүйцэтгэсэн боловч шүүхээс хууль бус болохыг нь тогтоосон *******ийг дахин гаргах зорилгоор өөрийн бүрэн эрхэд хамаарах эрх зүйн акт, албан тушаалд тавигдах нийтлэг шаардлага, шалгуур үзүүлэлтийг өөрчилж, нэхэмжлэгчийн эрхийг дахин зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйг ******* *******ийг биелүүлсэнд тооцохгүй" гэж заасан байхад ******* ******* ******* ******* ******* энэ нөхцөл байдлыг анхаарч үзээгүй. ...Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж, ******* *******ийг зохих ёсоор биелүүлэхийг ******* ******* ******* ******* *******т даалгаж, өнөөдрийг хүртэл ******* ******* ажиллагааг хуульд нийцсэн хэмээн худал мэдээлэл өгч, төөрөгдүүлэн хугацаа алдагдуулсандаа албан ёсоор бичгээр уучлал гуйхыг даалгаж өгнө үү гэжээ.

2. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Амгаланзаяагийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

2.1. Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн ******* 2012 оны 04 дүгээр сарын 10-ний өдрийн 125 тоот *******ээр *******-******* дүүргийн Засаг даргад холбогдуулан гаргасан *******-******* дүүргийн Засаг даргын нэр дээр оны 04 дүгээр сарын 22 болон 05 дугаар сарын 07-ны өдрүүдэд өгсөн хүсэлтэд хуулийн хугацаанд хариу өгөөгүй эс үйлдэхүйг хууль бус болохыг тогтоож, Төсвийн удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.3-д Засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1.8, Боловсролын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1.5-д заасныг биелүүлэхийг даалгах, тус дүүргийн засаг даргын 2009 оны 07 дугаар сарын 22-ний өдрийн 200 дугаар захирамжийг илт хууль бус болохыг хүлээн зөвшөөрүүлэх шаардлага бүхий Ч.*******ийн нэхэмжлэлийн зарим хэсгийг хангаж, *******-******* дүүргийн засаг даргад Иргэдээс төрийн байгууллага, албан тушаалтанд гаргасан өргөдөл, гомдлыг *******лэх тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 3, 6, Боловсролын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1.5, Төсвийн байгууллагын удирдлага санхүүжилтийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1.8, 65 дугаар зүйлийн 65.3-т заасныг баримтлан *******-******* дүүргийн Засаг даргын Ч.*******ийн өргөдлийг хуульд заасан журмын дагуу үндэслэлтэй *******лэж зохих захиргааны акт гаргах үүргээ биелүүлэхгүй байгаа явдал нь хууль бус болохыг тогтоож, төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.3-т заасны дагуу Ч.*******ийн өргөдөлд дурдсан ******* дугаар сургуулийн захирал Д.ийг ажлаас чөлөөлөх эсэх асуудлыг төрийн албан хаагчийн хөдөлмөрийн харилцааг зохицуулсан Төрийн албаны тухай болон Хөдөлмөрийн тухай, Боловсролын тухай хуулийг уялдуулан хэрэглэж, зохих захиргааны акт гаргахыг даалгаж *******лэсэн. Шийдвэр ******* ажиллагаагаар ******* боловсролын газрын даргын 2013 1/1116 тоот албан бичгээр хариу ирүүлэхдээ Ч.*******тэй уулзсан уулзалтаар Д.т сахилгын шийтгэл ноогдуулсан тохиолдолд өргөдөл гомдлоо татан авч ******* ажиллагааг хаалгах болно гэсэн ба ажилтнаа ажлаас үндэслэлгүй халсан буруутай үйлдэлд нь ******* Боловсролын газрын даргын 5/117 дугаар тушаалаар *******-******* дүүргийн ******* дугаар сургуулийн захирал Д.т үндсэн цалинг 3 сарын хугацаатай 20 хувиар бууруулах сахилгын шийтгэл ноогдуулсан. Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хууль нь 2013 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс хүчингүй болсон тул уг хуулийн заалтыг үндэслэн Д.ийг ажлаас чөлөөлөх үндэслэлгүй гэсэн хариуг ирүүлсэн. Иймд ******* ******* ажиллагаа хуульд заасны дагуу явагдаж 2022 оны 10 дугаар сарын 12-ны өдрийн ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 22-10/639 дүгээр тогтоолоор ******* ******* ажиллагааг дуусгавар болгосон байх тул нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

3. Анхан шатны ******* *******ийн тогтоох хэсгийн агуулга: Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.1.5-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгч Ч.*******ийн гаргасан ******* *******ийг зохих ёсоор биелүүлэхийг даалгах, албан ёсоор уучлал гуйхыг даалгах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 140,400 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж *******лэжээ.

 

4. Нэхэмжлэгч Б.*******ийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлын агуулга: Шүүхийн 125 дугаартай *******ийг хэрэгжүүлсэн гэх ******* Боловсролын газрын даргын 2013 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн Б/117 дугаартай тушаал нь Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.1 дэх хэсэгт заасныг зөрчсөн. Мөн хуулийн 133 дугаар зүйлийн 133.2-т заасан үндэслэлээр ******* *******ийг биелүүлсэнд тооцохгүй учир дээрх ******* *******ийг Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 123.1, 123.2-т заасны дагуу зохих ёсоор биелүүлэхийг ******* ******* ******* гйүцэтгэх *******т даалгаж өгнө үү.

Анхан шатны шүүх Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.1.5-т заасныг баримтласан нь хуулийг буруу тайлбарласан гэж үзэж байна. Шүүхийн ******* ******* тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.1, 33 дугаар зүйлийн 33.1.1 дэх заалтууд зөрчигдсөн гэж үзэж байна. Иймд ******* *******ийг хүчингүй болгож, дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж өгнө үү гэжээ.

5. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Амгаланзаяа давж заалдах гомдолд гаргасан тайлбарын агуулга: Гомдлыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэв.

 

ХЯНАВАЛ:

1.Давж заалдах шатны шүүхээс нэхэмжлэгчийн давж заалдах гомдлын хүрээгээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянан үзээд анхан шатны ******* *******ийг хүчингүй болгож, дахин *******лүүлэхээр буцаах үндэслэлтэй гэж үзлээ.

2.Нэхэмжлэгч Ч.******* нь хариуцагч ******* ******* ******* ******* *******т холбогдуулан ******* *******ийг зохих ёсоор биелүүлэхийг даалгах, албан ёсоор уучлалт гуйхыг даалгах тухай нэхэмжлэл гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч, маргажээ.

3.Анхан шатны шүүх хэргийг *******лэхдээ нэхэмжлэгчийн нэг шаардлагыг *******лээгүй орхигдуулсан нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2 дахь хэсэгт заасан ******* хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагад нийцээгүй байна.

3.1.Нэхэмжлэгч нь хариуцагч байгууллагад холбогдуулан албан ёсоор уучлалт гуйхыг даалгуулах тухай шаардлага гаргасан байх бөгөөд шүүх уг шаардлагыг тодруулах, өөрөөр хэлбэл иргэний нэр төрийг хамгаалахтай холбоотой шаардлага гаргаж байгаа эсэхийг тодруулж, энэ талаар талуудыг мэтгэлцүүлэх байжээ.

3.2.Ингэснээр уг хэргийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 81, 82 дугаар зүйлд зааснаар хэргийг шүүгч дангаар хянан *******лэх, эсхүл бүрэлдэхүүнтэй хянан *******лэх эсэх асуудлыг *******лэх журамтай.

4.Давж заалдах шатны шүүхээс дээрх ажиллагааг нөхөн ******* эрхийг хуулиар олгоогүй учир анхан шатны ******* *******ийг хүчингүй болгож, дахин хэлэлцүүлэхээр буцаах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.5, 168 дугаар зүйлийн 168.1.1-д заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.*******-******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдрийн 183/ШШ2023/02259 дугаар *******ийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин *******лүүлэхээр мөн шүүхэд буцаасугай.

 

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3 дах хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч Ч.*******ээс давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг шүүгчийн захирамжаар буцаан олгосугай.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дах хэсэгт тус тус зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Ц.АЛТАНЦЭЦЭГ

 

ШҮҮГЧИД Ш.ОЮУНХАНД

 

Ч.ЦЭНД