2024 03 04 210/МА2024/00448

 

 

*******.*******аттогтохын нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Г.Даваадорж даргалж, шүүгч Э.Золзаяа, Д.Золзаяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

*******аянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 101/ШШ2023/05081 дугаар шийдвэртэй

Нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохын нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч ******* ******* *******, ******* *******, *******, ******* , , *******иокомбинат ТӨХХК-д тус тус холбогдох

*******иокомбинат ТӨХХК-ийн захирлын илд эгүүлэн тогтоолгох, илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 69,990,536 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлж нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг даалгах тухай иргэний хэргийг зохигчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн шүүгч Д.Золзаяагийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч *******.*******аттогтох, хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Мандахсайхан, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Т.Халиунаа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

1.1. ******* ******* *******, ******* газрын 2017 оны 10 дугаар сарын 17-ны өдрийн 415 дугаар тогтоолоор *******иокомбинат" ТӨААТҮГ-ын захирлын илд шүүхийн шийдвэрийн дагуу эгүүлэн томилогдсон боловч тус тогтоолын хэрэгжилтийг 2018 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 72 дугаар тогтоолоор түдгэлзүүлсэн. Үүнийг эс зөвшөөрч гомдол гаргаснаар *******аянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 06 дугаар сарын 15-ны өдрийн 2121 дугаар шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны өдрийн 1681 дугаар магадлал, Улсын Дээд шүүхийн 2018 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн 1890 дугаар тогтоолоор уг тогтоолыг хүчингүй болгон шийдвэрлэсэн.

Шүүхээс олгосон 2019 оны 01 дүгээр сарын 23-ны өдрийн 129 дугаар гүйцэтгэх хуудсын дагуу Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газар иллагаа явуулж 2019 оны 03 дугаар сарын 25-ны өдрийн 3/488 дугаар тогтоолоор иллагаа дуусгавар болсон.

1.2. Миний бие ******* ******* *******, ******* газрын удирдлагад шүүхийн шийдвэрийн дагуу эрхэлж байсан илдаа орох хүсэлтийг удаа дараа гаргасан боловч илд эгүүлэн аваагүй. Улмаар 2019 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр эрхэлж байсан лаа эгүүлэн хүлээн авахыг ил олгогч ******* ******* *******, ******* *******т даалгуулах тухай нэхэмжлэл гаргахад *******аянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2021 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 18361 дугаар захирамжаар урьд эрхэлж байсан илд нь эгүүлэн тогтоосон шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр байна гэдэг үндэслэлээр хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон.

1.3. Миний бие Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын ахлах шийдвэр гүйцэтгэгч, дарга, Улсын ерөнхий шийдвэр гүйцэтгэгчид шат дараалан хандсан боловч илд эгүүлэн томилсон шүүхийн шийдвэрийг биелсэн гэж үзэж хүсэлтийг хүлээн аваагүй тул шүүхэд хандсан. Улсын Дээд шүүхийн 2021 оны 09 дүгээр сарын 16-ны өдрийн 1058 дугаар тогтоолоор намайг илд эгүүлэн томилсон Дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 1 дүгээр шүүхийн 2014 оны 4139 дугаар шийдвэрийг биелэгдсэн гэж үзсэн.

1.4. Намайг лаас үндэслэлгүй халагдсантай адилтган үзэж захирлын үүрэгт илд эгүүлэн тогтоож, өнөөдрийг хүртэлх илгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх олговорт 69,990,536 төгрөгийг гаргуулж, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутг шилжүүлэн, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг хариуцагч нарт даалг өгнө үү.

1.5. Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 237 дугаар тогтоолоор *******иокомбинат төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани болгон өөрчлөн зохион байгуулан, дүрмийг баталсан ба хувьцаа эзэмшигчийн эрхийг *******, ******* , хэрэгжүүлэхээр тогтоосон, захирлыг томилох, Төлөөлөн удирдах зөвлөлийг байгуулах чиг үүрэг шилжсэн тул *******, ******* , ыг хариуцагчаар татан оролцуулсан.

1.6. Хариуцагч ******* ******* *******, ******* *******т холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлээсээ татгалз байна гэжээ.

 

2. Хариуцагч ******* ******* *******, ******* газрын татгалзал, тайлбарын агуулга:

*******иокомбинат төрийн өмчит ******* нь Монгол Улсын Засгийн газрын 2018 оны 06 дугаар сарын 20-ны өдрийн 188 дугаар тогтоолоор татан буугд, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Мал эмнэлгийн ерөнхий газрын харьяанд шилжүүлэн шинээр ******* байгуулах шийдвэр гарсан. Үүний дараа Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 237 дугаар тогтоолоор *******иокомбинат төрийн өмчит н тооцоот газрыг төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани болгон өөрчилж, хувьцаа эзэмшигчийн эрхийг *******, ******* , хэрэгжүүлэхээр тогтоосон.

*******иокомбинат ТӨХХК-ийн захирлыг томилох эрх нь компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл болох *******, ******* , ны бүрэн эрхэд хамаарах бөгөөд ******* ******* *******, ******* ******* нь Ерөнхий сайдын харьяа Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын шууд удирдлагад харьяалах агентлаг тул *******иокомбинат ТӨХХК-ийн захирлыг манай байгууллага томилох эрхгүй.

******* ******* *******, ******* ******* нь хариуцагч биш тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

3. Хариуцагч *******, ******* , ны татгалзал, тайлбарын агуулга:

Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 237 дугаар тогтоолд *******иокомбинат төрийн өмчит н тооцоот газрыг *******иокомбинат ТӨХХК болгон өөрчлөн байгуулж, компанийн хувьцаа эзэмшигчийн эрхийг *******, ******* , хэрэгжүүлэхээр шийдвэрлэсэн. *******иокомбинат ТӨХХК-ийн дүрэмд зааснаар хувьцаа эзэмшигч нь компанийн удирдлагыг томилох, чөлөөлөх эрхгүй бөгөөд томилох бүрэн эрх нь Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн эрх хэмжээнд хамаарна.

Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

4. Хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-ийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

*******иокомбинат ТӨХХК нь улсын төсөвт бус, компанийн бүтэцтэй болж удирдлага, зохион байгуулалт нь Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 237 дугаар тогтоолоор батлагдсан дүрмийн дагуу үйл иллагаа явуулдаг.

Иймд нэхэмжлэгч нь өөрт учирсан хохирлоо буруутай албан тушаалтнаас гаргуулах эрхтэй гэж үзэж байна. Мөн олон удаа хүсэлт гарг байсан гэж байгаа боловч баримтаар нотлогдоогүй, нэхэмжлэлийг хангах үндэслэлгүй гэж үзэж байна гэжээ.

 

5. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга:

Хөдөлмөрийн тухай /1999 он/ хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.2-т зааснаар нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохыг *******иокомбинат ТӨХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын илд эгүүлэн тогтоож, *******, ******* , анд холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.5 дахь хэсэгт зааснаар ******* ******* *******, ******* *******т холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагаасаа нэхэмжлэгч татгалзсаныг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож,

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1-т зааснаар *******.*******аттогтохын илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 69,953,642 төгрөгийг хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-иас гаргуулан нэхэмжлэгч *******.*******аттогтоход олгож, нэхэмжлэлээс 36,894 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож,

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2, 46.4-т зааснаар нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохын болон хариуцагчийн төлбөл зохих нийгмийн даатгалын шимтгэлийг Нийгмийн даатгалын тухай хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутг нийгмийн даатгалын байгууллагын төвлөрсөн харилцах дансанд шилжүүлэн, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-д даалг,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч улсын тэмдэгтийн хураамж төлөхөөс чөлөөлөгдөнө, нэхэмжлэгчээс урьдчилан төлсөн 425,115 төгрөгийг улсын орлогоос буцаан гаргуулж нэхэмжлэгч *******.*******аттогтоход олгож, хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-иас 507,718 төгрөгийг гаргуулан улсын орлого болгож шийдвэрлэсэн.

 

6. Нэхэмжлэгчийн давж заалдах гомдол, давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбарын агуулга:

6.1. Миний нэхэмжлэлтэй энэхүү хэрэг өмнө нь давж заалдах шатны шүүхээс буц байсан. Магадлалд *******иокомбинат компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл нь удирдлагын нэгж болохоос бие даасан хуулийн этгээд биш юм гэсэн. *******, ******* , нь *******иокомбинат ТӨХХК-ийн хувьцааг 100% эзэмшиж, тус компанийн хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын бүрэн эрхийг орон тооны бус зөвлөлөөрөө дамжуулан хэрэгжүүлж, удирдлагын нэгж болох Төлөөлөн удирдах зөвлөлийг нь сайдын тушаалаар томилдог байна.

Компанийн дүрмийн 6.1, 7.1, 7.3.3-т зааснаас харахад Төлөөлөн удирдах зөвлөл нь хувьцаа эзэмшигчдийн хурлаас өөрөөр хэлбэл *******, ******* , наас бүрэн хараат байна.

Эндээс үзэхэд эцэстээ шүүхийн шийдвэрийг биелүүлж, илд нь эгүүлэн томилох иллагаа явагдахад жинхэнэ хариуцагч нь *******иокомбинат ТӨХХК-ийн хувьцааг эзэмшигч, Төлөөлөн удирдах зөвлөлийг томилогч хуулийн этгээд болох *******, хөдөө , өөрөө юм. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх *******т шүүхийн шийдвэр биелүүлэхэд хүндрэл учруулан *******, ******* , болон Төлөөлөн удирдах зөвлөл бие бие рүүгээ түлхэж илд эгүүлэн томилох хариуцагч олдохгүй болох, шийдвэр биелэлтэнд саад учруулах магадлалтай гэж үзэж байна.

Миний бие алдагдсан нэр хүндээ сэргээх, зөрчигдсөн хөдөлмөрлөх эрхээ хамгаалуулахаар 2018 оны 04 дүгээр сарын 06-ны өдөр лаа хууль бусаар түр хүлээлгэж өгснөөс хойш 2023 он дуустал тасралтгүй шүүхээр явж байна. Энэ хугацаанд хөөн хэлэлцэх хугацаа зөрчсөн асуудал байхгүй, нотлох баримтууд бүгд авагдсан.

Иймд *******аянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 101/ШШ2023/05081 дугаар шийдвэрийн *******, ******* , анд холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай гэснийг хүчингүй болгож өгнө үү.

6.2. Хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-ийн давж заалдах гомдол үндэслэлгүй гэжээ.

 

7. Хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-ийн давж заалдах гомдол, давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан тайлбарын агуулга:

7.1. Нэхэмжлэгчийг энэ байгууллагын гүйцэтгэх удирдлагаар илл байхад улсын төсвөөс санхүүждэг, улсын төсөвт ******* байсан бол одоо төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн хэлбэрт шилжин өөрөө өөрийгөө санхүүжүүлж, Монгол Улсын Засгийн газраас баталсан дүрмийн дагуу 100 хувийн хувьцаа эзэмшигч болох *******, ******* , болон 5 гишүүнтэй Төлөөлөн удирдах зөвлөлөөс батлагдсан үүрэг чиглэлийн дагуу үйл иллагаагаа явуулж байгаа. Эндээс харахад өмнө нь илл байсан гүйцэтгэх удирдлагын чиг үүрэг, одоогийн гүйцэтгэх удирдлагын лын байрны чиг үүрэг хоорондоо ихээхэн ялгаатай, бизнесийн болон ерөнхий мэдлэг, ур чадварын шалгаруулалтанд тэнцсэн, чадварлаг хүнийг гүйцэтгэх удирдлагаар иллуулахаар шийдвэрлэсэн байгааг шүүх анхаарч үзээгүй.

7.2. Шүүх шийдвэрийнхээ Үндэслэх хэсэгт *******иокомбинат ТӨХХК-ийн дүрмийг хавсралтаар баталсан тогтоол эрх зүйн мэдээллийн нэгдсэн систем www.legalinfo.mn сайтад байршсан байх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.4-т зааснаар нийтэд илэрхий баримт тул дахин нотлох шаардлагагүй гээд Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 12 дугаар сарын 23 ны өдрийн 237 дугаар тогтоол, түүний хавсралтуудад үнэлэлт дүгнэлт өгсөн атлаа уг тогтоолд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг анхаарч үзээгүй орхигдуулсан нь хэргийг үнэн зөвөөр шийдвэрлэгдэхэд сөргөөр нөлөөлсөн гэж дүгнэж байна.

Учир нь Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдөр 436 дугаар Дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай тогтоол гаргасныг анхаарч үзээгүй. Тухайлбал уг дүрмийн 7.3.7. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн хараат бус гишүүнийг нээлттэй сонгон шалгаруулах (Энэ дэд заалтыг Засгийн газрын 2022 оны 436 дугаар тогтоолоор нэмсэн), 8.3.17. Компанийн гүйцэтгэх удирдлагын гэрээг 2022 оноос эхлэн нэг жилийн хугацаатай байгуулж, лын гүйцэтгэлийг хэмжих санхүүгийн болон үйл иллагааны шалгуур үзүүлэлт бүрэн хангагдсан тохиолдолд гэрээг сунгах (Энэ дэд заалтыг Засгийн газрын 2022 оны 436 дугаар тогтоолоор нэмсэн), 8.3.18. Компанийн гүйцэтгэх удирдлагыг нээлттэй сонгон шалгаруулах (Энэ дэд заалтыг Засгийн газрын 2022 оны 436 дугаар тогтоолоор нэмсэн), 9.5. Гүйцэтгэх захирал нь Тэргүүн дэд захирал бөгөөд Ерөнхий инженер, Дэд захирлыг томилох, чөлөөлөх тухай асуудлыг Төлөөлөн удирдах зөвлөлтэй зөвшилцөнө (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2022 оны 436 дугаар тогтоолоор хүчингүй болсонд тооцсон), 10.1. Компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн дарга, гишүүд, нарийн бичгийн дарга, Гүйцэтгэх захирал, Тэргүүн дэд захирал бөгөөд ерөнхий инженер, дэд захирал, ерөнхий нягтлан бодогч, цех, хэлтэс, албаны дарга нарыг компанийн эрх бүхий албан тушаалтанд тооцно (Энэ дэд заалтад Засгийн газрын 2022 оны 436 дугаар тогтоолоор өөрчлөлт орсон) зэрэг нэмэлт, өөрчлөлтийг тодорхой тусгасан нь энэ хэрэг маргаантай салшгүй холбоотой заалтууд байсан юм.

7.3. Нэхэмжлэгч анх ******* ******* *******, ******* *******, *******, ******* , , *******иокомбинат ТӨХХК гэсэн 3 байгууллагад холбогдуулан нэхэмжлэл гаргасан боловч шүүх хуралдаан эхлэхэд ******* ******* *******, ******* *******т холбогдох хэсгээсээ татгалзсан учир итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь хурлын танхимаас гарч явсан. Хэдийгээр нэхэмжлэгч тал хариуцагчаа тодорхойлох эрхтэй боловч нэхэмжлэгчийн эрх ашигт нөлөөлсөн уг ******* ямар ч хариуцлага хүлээхгүй хоцорч, эсрэгээрээ уг байгууллагын буруутай үйл иллагаанаас үүдсэн хохирол, төлбөрийг *******иокомбинат ТӨХХК хариуцахаар шийдвэрлэсэнд гомдолтой байна.

7.4. Түүнчлэн шүүх *******иокомбинат ТӨХХК-ийн хувьцаа эзэмшигчийн эрхийг *******, ******* , анд олгосон хэдий ч ил олгогч биш байна гэж дүгнээд *******, ******* , анд холбогдох илд эргүүлэн тогтоолгох нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн. Гэтэл *******иокомбинат ТӨХХК нь нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохтой хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан ил олгогч биш бөгөөд тэрээр ******* ******* *******, ******* *******тай гэрээ байгуулан гүйцэтгэх захирлаар илл байсан билээ. Гэтэл нэхэмжлэгчтэй гэрээ байгуулсан ил олгогчийн эрх хэмжээ, үүрэг нь Засгийн газрын тогтоолоор дуусгавар болсон байгааг анхаарч үзээгүй.

7.5. Нэхэмжлэгчийг 2013 онд лаас чөлөөлөгдсөнөөс хойш маргаан бүхий хэргийг 2018 онд шүүхээр шийдвэрлэж дуусах үед *******иокомбинат ТӨААТУҮГ гэсэн нэртэй, шууд удирдлага нь ******* ******* *******, ******* ******* байсан учир хүсэлт гомдлоо гарг, мессеж бичдэг байсан баримт хавтаст хэрэгт авагдсан байдаг. Гэвч Засгийн газрын 2020 оны 237 дугаар тогтоолоор компанийн зохион байгуулалтыг өөрчлөн шинээр Төлөөлөн удирдах зөвлөл байгуулж, нэг бус гүйцэтгэх удирдлагыг томилон иллуулж байх хугацаанд нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохоос *******иокомбинат ТӨХХК-д хандан өргөдөл, хүсэлт гарг байгаагүй болох нь хавтаст хэрэгт цугларсан, мөн шүүхийн шийдвэрт дурдсан баримтуудын огноо, хугацаагаар нотлогдож байна. Гэтэл шүүх нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохын хувьд асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр бүхий л арга хэмжээг авсан гэж үзнэ гэсэн өрөөсгөл дүгнэлт хийсэн.

Түүнийг илл байхад *******иокомбинат" аж н тооцоот улсын ******* байсан бол 2018 онд Засгийн газрын тогтоолоор улсын төсөвт үйлдвэрийн ******* болгон өөрчилж, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Мал эмнэлгийн ерөнхий газрын харьяанд хамааруулсан. Харин дараа нь 2020 онд төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани болгон өөрчлөгдсөнөөс хойшхи хугацаанд гүйцэтгэх удирдлагын лын байрны сонгон шалгаруулалт нийтэд зарл байхад нэхэмжлэгч оролцох хүсэлтээ огт гаргаагүй. Хэрэв тэрээр Засгийн газрын шийдвэрийг хүндэтгэн гүйцэтгэх удирдлагын сонгон шалгаруулалтад оролцоод тэнцсэн бол одоо гүйцэтгэх захирлаар иллах боломж түүнд байсан. *******аталсан дүрмийн дагуу компанийн гүйцэтгэх удирдлагыг Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн саналыг үндэслэн томилж байсан. Энэ хугацаанд компанийн 100 хувийн хувьцаа эзэмшигч *******, ******* , яамнаас өгсөн чиглэлийн дагуу гүйцэтгэх удирдлагаар *******.Алтансүх, Х.Тэсхуяг, Д.Ууганбаяр нар илл байсан.

Улмаар дээрх 237 дугаар тогтоолд оруулсан 2022 оны нэмэлт өөрчлөлтийн дагуу зарлагдсан сонгон шалгаруулалтад хамгийн өндөр оноо авсан М.Энх-Амар хуулийн дагуу Төлөөлөн удирдах зөвлөлтэй гэрээ байгуулан гүйцэтгэх удирдлагаар илл байгаа.

Түүнчлэн *******иокомбинат ТӨХХК-ийн 100 хувийн хувьцаа эзэмшигч *******, ******* , Монгол Улсын ны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-д заагдсан Хууль тогтоомж, Ерөнхийлөгчийн зарлиг, Засгийн газрын шийдвэр, өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, лыг зохион байгуулж, биелэлтийг хангуулах гэсэн үндсэн чиг үүргийн хүрээнд илл, сонгон шалгаруулалт зарласан нь хууль ёсны үйлдэл юм.

7.6. Мөн шүүх шийдвэртээ эрх бүхий байгууллагын шийдвэрээр хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК нь компанийн зохион байгуулалтад орсон хэдий ч эрх бүхий албан тушаалтан албан шийдвэр гаргаагүй байх тул нэхэмжлэлийг ханган шийдвэрлэж байгаа талаараа дурдсан атлаа Хүнс, ******* , яамыг *******иокомбинат ТӨХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч мөн боловч ил олгогч биш гэж үзээд холбогдох хэсгийг нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь үндэслэлгүй болсон.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

ХЯНАВАЛ:

 

1. Давж заалдах шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 166 дугаар зүйлийн 166.4 дэх хэсэгт зааснаар гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянан үзээд, шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, дахин шийдвэрлүүлэхээр тухайн шүүхэд буца шийдвэрлэв.

 

2. Нэхэмжлэгч *******.*******аттогтох нь хариуцагч ******* ******* *******, ******* *******, *******, ******* , , *******иокомбинат ТӨХХК-д тус тус холбогдуулан *******иокомбинат ТӨХХК-ийн захирлын илд эгүүлэн тогтоолгох, илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 69,990,536 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлж нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг даалгах тухай нэхэмжлэл гаргасан ба хэрэг хянан шийдвэрлэх иллагааны явцад хариуцагч ******* ******* *******, ******* *******т холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлээсээ татгалзжээ.

Хариуцагч *******, ******* , , *******иокомбинат ТӨХХК тус тус нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч маргасан байна.

 

3. Нэхэмжлэгч ил үүргээ гүйцэтгээгүй байх хугацаанд Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоолоор *******иокомбинат н тооцоот улсын газрыг 2018 онд улсын төсөвт *******, 2020 онд төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани болгон тус тус өөрчлөн зохион байгуулсан байх ба эдгээр өөрчлөлтөөр байгууллагын захирлыг томилох, чөлөөлөх ямар журам тогтоосон, түүнийг хариуцагч хэрхэн зөрчсөн талаар зохигч мэтгэлцээгүй, энэ талаар анхан шатны шүүх дүгнэлт өгөөгүй.

Түүнчлэн хариуцагч тал 2022 оноос компанийн захирлыг нээлттэй сонгон шалгаруулалт зохион байгуулж томилох болсон, нэхэмжлэгч сонгон шалгаруулалтад оролцож байгаагүй гэж маргасан ба сонгон шалгаруулалттай холбоотой баримт хэрэгт авагдаагүй, мөн зохигчоос шүүх тодруулаагүй байна.

4. Ажилтны хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа дуусгавар болсон эсэхийг дүгнэхийн тулд ил олгогчийн хууль зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйг шүүх тогтоох шаардлагатай бөгөөд дээр дурдсанаар маргааны үйл баримт бүрэн тогтоогдоогүй тул анхан шатны шүүхийн дүгнэлтийг зөвтгөх боломжгүй.

5. Давж заалдах шатны шүүхэд уг иллагааг нөхөн гүйцэтгэх боломжгүй тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 168 дугаар зүйлийн 168.1.1-д заасныг баримтлан анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр буцаах нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

6. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрт үг үсгийн болон утга найруулгын шинжтэй 40 орчим алдаа (шийдвэрийн удиртгал болон үндэслэх, тогтоох хэсэгт нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн зарим шаардлагыг зөв тусгаагүй, байгууллагын нэрийг алдаатай бичсэн, зохион байгуулалтын хэлбэрийг бичээгүй, товчилсон байдлаар тусгасан, мөн өгүүлбэрийг бүрэн дуусгаагүй орхисон, үг үсгийн алдаатай, цэг, таслал, хашилт зэргийг зөв хэрэглээгүй, тогтоох хэсгийн дугаарлалт буруу гэх мэт) байгааг анхааруулах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.5, 168 дугаар зүйлийн 168.1.1-д тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. *******аянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 101/ШШ2023/05081 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр мөн шүүхэд буцаасугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид нэхэмжлэгч *******.*******аттогтохоос төлсөн 70,200 төгрөг, хариуцагч *******иокомбинат ТӨХХК-аас төлсөн 507,718.20 төгрөгийг тус тус шүүгчийн захирамжаар буцаан олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт тус тус зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Г.ДАВААДОРЖ

 

ШҮҮГЧИД Э.ЗОЛЗАЯА

 

Д.ЗОЛЗАЯА