МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Хэргийн индекс: 135/2016/01687/и

 

   Дархан-Уул аймаг дахь Сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Оюунцэцэг даргалж, шүүгч Д.Алтантуяа, З.Тунгалагмаа нарын бүрэлдэхүүнтэй, тус шүүхийн танхимд хийсэн хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: Дархан-Уул аймгийн Дархан сум, 16 дугаар баг, 1 дүгээр хороолол,    9-41 тоотод оршин суух, Зуут овогт Адъяагийн Наранхүү /РД: ЗЮ72122876/-ийн хүсэлттэй,

 

“Хохирол нөхөн төлүүлэх” тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Мөнхбат, прокурор А.Оргилбаяр, иргэдийн төлөөлөгч Д.Наранцэцэг, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ө.Ягаанцэцэг нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч А.Наранхүү шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Мөнхбат шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “А.Наранхүү миний бие нь Иргэний хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.4-т “Хууль бусаар яллагдагчаар татагдсан, ял шийтгүүлсэн, баривчлагдсан, саатуулагдсан буюу гадагш явахгүй гэсэн баталгаа өгсөн, захиргааны журмаар баривчлагдсан этгээдийн эрхийг сэргээсэн тохиолдолд түүнд учирсан хохирлыг төр хариуцан арилгана”, Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 396 дугаар зүйлийн 396.3-д: “Эд хөрөнгийн хохирлыг нөхөн төлүүлэх тухай өргөдлийг цагаатгах тогтоол, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон тогтол магадлалыг хүлээн авснаас хойш 10 жилийн дотор гаргана”, мөн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.4-т заасан харъяаллын дагуу дараах үндэслэлээр нэхэмжлэл гаргаж байна.

А.Наранхүүг Дархан-Уул аймагт Гаалийн газарт гаалийн улсын ахлах байцаагчаар ажиллаж байхад 2013 оны 11 сарын 02-ны өдөр Авилгатай тэмцэх газраас Эрүүгийн хуулийн 268 дугаар зүйлийн 268.1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт Эрүүгийн хэрэг үүсгэн сэжигтэн, яллагдагчаар татаж, улмаар гэм буруутай гэж үзэн шүүхэд шилжүүлэн Сэлэнгэ аймгийн Сум дундын 20 дугаар шүүхийн 2014 оны 09 сарын 17-ны өдрийн 173 тоот шүүгчийн захирамжаар цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч, улмаар 2014 оны 09 сарын 30-ны өдрийн 106 дугаартай шийтгэх тогтоолоор А.Наранхүү миний тодорхой ажил албан тушаал эрхлэн эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасч, 1 жил, 6 сарын хугацаагаар хорих ял биечлэн эдлүүлэхээр шийдвэрлэсэн болно. Миний бие гомдол гаргасны эцэст Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2015 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн 93-А тоот тогтоолоор А.Наранхүү надад холбогдох эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, намайг цагаатгасан бөгөөд уг тогтоол нь хүчин төгөлдөр болсон. Энэхүү хэргийн улмаас 2014 оны 09 сарын 17-ны өдрөөс 2015 оны 02 сарын 15-ны өдөр хүртэл нийт 148 хоног цагдан хоригдож, хорих ял биечлэн эдэлж, хэргийг эцэслэн шийдвэрлээгүй байхад Гаалийн Ерөнхий газрын даргын 2014 оны 11 сарын 27-ны өдрийн Б/401 тоот тушаалаар ажлаас үндэслэлгүй халсан болно. Иймд Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 390 дүгээр зүйлийн 390.1-т зааснаар 2014 оны 09 дүгээр сард хоригдох үед Сэлэнгэ аймаг дахь Гаалийн газарт гаалийн улсын байцаагчийн албан тушаалд ТТ-10 зэрэглэлээр 667,784 төгрөгийн үндсэн цалин, албан тушаалын зэрэг дэв 25 хувь, онцгой нөхцлийн 10 хувь, төрийн алба хаасан хугацааны 20 хувийн нэмэгдлүүдийг тооцуулан сард 953,268 төгрөгийн цалин хөлс авч байсан бөгөөд 2014 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2016 оны 06 сарын 12-ны өдөр хүртэл ажилгүй байсан хугацааны цалин нийт 20,089,614  төгрөг гаргуулах, Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 390 дүгээр зүйлийн 390.1-т зааснаар өмгөөлөгчид төлсөн хөлс 10,000,000 төгрөг, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 391 дүгээр зүйлийн 391.2-т зааснаар энэ хэргийн улмаас эрүүл мэнд, нэр төр, алдан хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд хохирч сэтгэл санааны байнгын дарамтанд амьдрах боллоо. А.Наранхүү намайг Эрүүгийн хуулийн 268 дугаар зүйлийн 268.1 дэх хэсэгт заасан хүндэвтэр гэмт хэрэгт буруутгаж ял шийтгэсэн энэхүү хэрэг нь анхнаасаа Хөтөлийн цемент шохой  ХК-ийн захирал А.Шоовдор нарын гэж, гаалийн байцаагч А.Наранхүү нар нь хээл хаууль өгсөн авсан нь нотлогдсон гэж Авилгатай тэмцэх газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хэрэг шүүхээр эцэслэн шийдвэрлэгдээгүй байхад удаа дараа хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сүр дуулиантайгаар олон нийтэд зарлан мэдээлж байсан юм.

Маш олон цахим сайт хуудсанд гаалийн байцаагч нарт ял шийтгэлээ гэсэн мэдээлэл олон нийтэд цацагдаж, сэтгэл санааны дарамтанд орсон.

Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 388 дугаар зүйлийн 388.1-д Монгол улсын иргэн нь хэрэг бүртгэгч, мөрдөн байцаагч, прокурор, шүүгчийн хууль зөрчсөн үйл ажиллагааны улмаас учирсан эд хөрөнгийн хохирлоо нөхөн төлүүлэх, сэтгэл санааны үр дагаварыг арилгуулах болон бусад эрхээ нөхөн сэргээлгэх, Иргэний хуулийн 391 дүгээр зүйлийн 391.2-т Эд хөрөнгийн бус хохирлын хэмжээг хэргийн нөхцөл байдлыг харгалзан Иргэний хуульд заасан журмаар тодорхойлно, мөн хуулийн 511 дүгээр зүйлийн 511.1-т тус тус заасны дагуу А.Наранхүү намайг дээр дурдсан ноцтой гэмт хэрэгт холбогдуулан 10 сарын хугацаанд шалгаж, сэтгэл санааны маш хүнд дарамтанд 148 хоног буюу 5 сар хоригдсон.

Мөн архаг бронхит багтраа өвчтэй , бамбай булчирхай томролттой, элэгний С вирустэй, эмнэлгийн байнгын хяналтанд байдаг байсан бөгөөд 2014 оны 09 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс хоригдсоноос хойш үйлдээгүй гэмт хэрэгт холбогдож сэтгэл санааны хүнд дарамтанд орж, даралт ихсэх, зүрх болон багтраа өвчин маань сэдэрч байнга эм тариа хэрэглэж мөн суллагдсанаас хойш ч эмнэлэгт хэвтэж эмчлүүлж байгаа боловч биеийн байдал сайжрахгүй, тайван ажиллаж чадахгүй байна. Иймээс цагдан хоригдсон болон эрүүл мэнд, нэр төр, ажил хэргийн нэр хүнд сэтгэл санааны гэм хорын хохиролд 78,416,000 төгрөгийг гаргуулахаар нэхэмжилж байна.

Анх нэхэмжлэл гаргахдаа нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг хасаж тооцож өгсөн бол одоо өөрөө төлөх учир нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл 5,463,665 төгрөгийг өмнөх цалин дээрээ нэмж, нийт ажилгүй байсан хугацааны цалинд 25,553,279 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлсэн.

Иймд нийт 113,969,279 төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргуулж өгнө үү” гэв.

 

Прокурор А.Оргилбаяр шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “Хэрэгт авагдсан баримтаар эрүүгийн гэмт хэрэгт шалгагдаад шүүхээр цагаатгагдсан болох нь тогтоогдож байгаа тул хуульд заасны дагуу ажиллаагүй хугацааны цалин, өмгөөллийн хөлсийг гаргуулах үндэслэлтэй гэж үзэж байна. 78,416,000 төгрөгийн хувьд эрүүл мэнд, нэр төр, ажил хэргийн нэр хүнд, сэтгэл санааны хохирол гэж байгаа боловч энэ баримтаар тогтоогдохгүй байх тул энэ шаардлага хангагдах үндэслэлгүй гэж үэзж байна” гэв.  

 

Шүүх хуралдаанаар хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад,                                                                                                 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

            А.Наранхүү нь хууль бусаар цагдан хоригдсоны улмаас учирсан хохирол болох аваагүй дундаж цалин хөлс 25,553,279 төгрөг, өмгөөлөгчид төлсөн хөлс 10,000,000 төгрөг, цагдан хоригдсон болон эрүүл мэнд, нэр төр, ажил хэргийн нэр хүнд, сэтгэл санааны гэм хорын хохиролд 78,416,000 төгрөг, нийт 113,969,279 төгрөгийг төрөөс нөхөн төлүүлэхээр нэхэмжлэл гаргажээ.

Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 268 дугаар  зүйлийн 268.1-д заасан “Хээл хахууль авах“ гэмт хэрэгт  А.Наранхүү нарт холбогдуулан, яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийг Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2015 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн 93-А шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.2, 148 дугаар зүйлийн 148.1.1-д заасан үндэслэлээр Зуут овогт Адъяагийн Наранхүүд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 268 дугаар зүйлийн 268.1-д заасан “Хээл хахууль авах “ гэмт хэрэгт холбогдуулан ялллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлснийг хэрэгсэхгүй болгон цагаатгаж, А.Наранхүү нь 2014 оны 09 дүгээр сарын 17-ны өдрөөс 2015 оны 02 дугаар сарын 15-ны өдрийг хүртэл нийт 148 хоног цагдан хоригдсон болохыг дурдаж шийдвэрлэжээ. /хх-5-22 дугаар хуудас/

 

Энэхүү шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон болох нь Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 148 тоот албан бичгээр тогтоогдож байна.

 

Иргэний хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.2-т: ”Хуульд өөрөөр заагаагүй бол төрийн албан хаагч албан үүргээ зөрчсөн гэм буруутай үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ийн улмаас бусдад гэм хор учруулсан бол уг гэм хорыг түүний ажиллаж байгаа хуулийн этгээд буюу төр хариуцан арилгана”, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 389 дүгээр зүйлийн 389.1-т: “Иргэнийг хууль бусаар ял шийтгэсэн, баривчилсан, цагдан хорьсон, албан үүргээ биелүүлэхийг түр түдгэлзүүлсэн, эмнэлгийн байгууллагад байлгасан, албадан эмчлэх арга хэмжээ хэрэглэсний улмаас учирсан хохирлыг хэрэг бүртгэгч, мөрдөн байцаагч, прокурор, шүүгчийн гэм бурууг үл харгалзан төр хариуцан арилгана” гэж тус тус заажээ.

Мөн Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 389 дүгээр зүйлийн 389.2.2-т зааснаар тухайн иргэнийг цагаатгасан шүүхийн тогтоол гарсан тохиолдолд хохирол нөхөн төлүүлэх эрх үүснэ.

 

Дээрх хуульд заасан үндэслэлийн дагуу А.Наранхүүд холбогдох эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, түүнийг цагаатгасан тогтоол гарсан байх тул өөрт учирсан хохирлоо нөхөн төлүүлэхээр шаардлага гаргах эрхтэй байна.

 

А.Наранхүү  нь эрүүгийн гэмт  хэрэгт  холбогдон шалгагдаж байх үедээ Дархан-Уул аймаг дахь Гаалийн газрын гаалийн улсын ахлах байцаагчаар ажиллаж байсан бөгөөд Гаалийн ерөнхий газрын даргын 2014 оны 11 дүгээр сарын 27-ны өдрийн Б/401 тоот  “Гаалийн албанаас халах тухай“ тушаалаар 2014 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрөөс тасалбар болгон гаалийн албанаас  халагдсан, Гааль Татварын ерөнхий газрын даргын 2016 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдрийн Б/532 дугаартай “А.Наранхүү ажилд томилох тухай“ тушаалаар 2016 оны 6 сарын 22-ны өдрөөс А.Наранхүүгийн гаалийн улсын байцаагчийн эрхийг сэргээж, Гааль, татварын Ерөнхий газрын харъяа Дархан-Уул аймаг дахь гаалийн газарт гаалийн улсын байцаагчаар томилсон болох нь хэрэгт авагдсан ажлаас халах болон ажилд томилсон тушаал, хүсэлт гаргагчийн 0231256 дугаартай нийгмийн даатгалын дэвтрээр тус тус тогтоогдож байна.

 

Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 390 дүгээр зүйлийн 390.1.1-т: “хууль бус ажиллагааны улмаас иргэний аваагүй дундаж цалин хөлс болон амьжиргааны нь үндсэн эх үүсвэр болж байсан хөдөлмөрийн бусад орлого”, 390.1.5-д: “хууль зүйн туслалцаа авахад төлсөн хөлс”... –ийг нөхөн төлүүлэх эд хөрөнгийн хохирол гэж тодорхойлсон бөгөөд 390.2-т зааснаар энэхүү хохирлыг улсын төсвөөс нөхөн олгохоор заажээ.

 

А.Наранхүү нь хэрэгт шалгагдаж байх үедээ гаалийн улсын ахлах байцаагчаар ажиллаж  байсан бөгөөд ажилгүй байсан хугацааны цалинд нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын ажил олгогчоос төлөх шимтгэлийг тооцож, нийт 25,553,279 төгрөг нэхэмжилж байгаа болно.

Хүсэлт гаргагч А.Наранхүү нь энэхүү шаардлагаа нотолж, Гаалийн Ерөнхий газрын харъяа Дархан-Уул аймаг дахь Гаалийн газраас тооцсон 2014 оны 09 сараас 2016 оны 06  сарыг дуусталх хугацааны олговол зохих цалингийн тооцоог ирүүлжээ.

А.Наранхүү нь хэрэгт авагдсан 2016 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдрийн Б/532 тоот тушаалаар тус гаалийн газрийн гаалийн улсын байцаагчаар 2016 оны 06 сарын 22-ны өдрөөс томилогдсон байх тул энэ хүртэлх хугацаагаар цалинг тооцох, мөн цалингийн тооцоонд орсон хоол, унааны нэмэгдэл болох 726,231 төгрөгийг  хасаж, нийт 24,371,738 төгрөгийг аваагүй дундаж цалин хөлсөд тооцож олгох нь зүйтэй байна гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

 

А.Наранхүүгийн өмгөөллийн хөлсөнд төлсөн 10,000,000 төгрөгийн шаардлагын тухайд дүгнэвэл А.Наранхүү нь А.Мөнхбаттай 2014 оны 03 сарын 15-ны өдрийн 33 дугаартай өмгөөлөгч эрх зүйн туслалцаа үзүүлж, үйлчлүүлэгч эрх зүйн туслалцаа авах тухай гэрээг байгуулсан байх бөгөөд тус гэрээнд өмгөөллийн нийт хөлсийг 10,000,000 төгрөг байх, 5,000,000 төгрөгийг гэрээнд гарын үсэг зурмагц, амжилттай өмгөөлж, цагаатгаж, хэрэгсэхгүй болговол 5,000,000 төгрөг нэмж төлөхөөр тохирсон байна.

Мөн 10,000,000 төгрөг хүлээн авсан 2016 оны 01 сарын 12-ны өдрийн Монголын өмгөөлөгчдийн холбооны 18 дугаартай тасалбар, 0090939 дугаартай татвар төлөгчийн дэвтрийг нотариатаар гэрчлүүлж нотлох баримтаар ирүүлсэн бөгөөд энэ талаар хэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Мөнхбат шүүх хуралдаанд “өмгөөллийн хөлс 10,000,000 төгрөгөөр тохирсон бөгөөд энэхүү 10,000,000 төгрөгийг төлөхийн тулд А.Наранхүү нь Хаан банкнаас зээл авч надад төлсөн, гэрээ байгуулах үедээ 5,000,000 төгрөгийг төлсөн боловч тухайн үедээ баримт үйлдээгүй, харин сүүлд нь 5,000,000 төгрөг нэмж өгөхдөө мөнгө хүлээлцсэн баримтыг нийт 10,000,000 төгрөгөөр үйлдсэн юм” гэж тайлбарладаг болно.

 

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн дээрх тайлбарт дурдагдсан Хаан банкны барьцаат зээлийн гэрээ хэрэгт авагдсан бөгөөд энэхүү гэрээг А.Наранхүү, Хаан банктай 2013 оны 09 сарын 20-ны өдөр байгуулж, өмнөх зээлийн үлдэгдэл дээр нэмж 5,526,965 төгрөг зээлсэн болох нь 2013 оны 09 сарын 20-ны өдрийн ЗГ4072 дугаартай гэрээгээр тогтоогдож байна.

Харин А.Наранхүү нь өмгөөлөгч А.Мөнхбаттай хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээг 2014 оны 03 дугаар сарын 15-ны өдөр хийсэн байгаа нь энэхүү зээлийг авч өмгөөллийн хөлсөнд өгсөн гэж үзэх боломжгүй байна. Мөн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Мөнхбат нь гэрээ байгуулах үедээ 5,000,000 төгрөгийг авсан гэж байгаа боловч энэ талаарх баримт хэрэгт авагдаагүй, 2016 оны 01 сарын 12-ны өдөр 10,000,000 төгрөгийг А.Мөнхбатад нэхэмжлэгч А.Наранхүү нь хүлээлгэн өгөөгүй тус баримтыг нөхөж хийсэн гэсэн тайлбар нь бусад баримтаар тогтоогдохгүй байх тул өмгөөллийн хөлсөнд 5,000,000 төгрөгийг төлсөн байна гэж үзэж, энэхүү нэхэмжлэлийн шаардлагаас 5,000,000 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй байна гэж дүгнэлээ.

 

А.Наранхүү нь  дээрхи эрүүгийн хэрэгт шалгагдсаны улмаас эрүүл мэнд, нэр төр, ажил хэргийн нэр хүнд, сэтгэл санааны  гэм хорын хохиролд 78,416,000 төгрөг нэхэмжилж байгаа бөгөөд үүнийгээ цагдан хоригдсон 148 хоногт хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ болох 192,000 төгрөгийг дүйцүүлэн тооцож байгаа гэж тайлбарлаж байгаа болно.

 Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 388 дугаар зүйлийн 388.1-д зааснаар сэтгэл санааны үр дагавраа арилгуулах, бусад эрхээ нөхөн сэргээлгэх эрхтэй боловч  энэ талаархи нотлох баримтыг шүүхэд ирүүлээгүй, мөн цагдан хоригдсоны улмаас даралт ихсэх, зүрхний болон багтраа өвчин сэдэрч, байнга эм тариа хэрэглэж байгаагаас биеийн байдал сайжрахгүй байна гэж байгаа боловч хууч өвчин нь сэдэрсний улмаас цаашид зайлшгүй ямар эмчилгээ шаардлагатай байгаа болох нь тодорхойгүй, энэ талаарх баримт хэрэгт авагдаагүй байх тул А.Наранхүүгийн энэхүү шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх үндэслэлгүй байна.

 

Мөн А.Наранхүүгийн холбогдсон эрүүгийн гэмт хэргийн талаар мэдээлэл өдөр тутмын сонин, сайтуудад тавигдсан, эмнэлэгт байнга үзүүлж байсан гэх өвчтөний картын нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбарыг нотлох баримтаар ирүүлсэн боловч нэхэмжилж байгаа 78,416,000 төгрөгийн хэд нь эрүүл мэндийн улмаас учирсан хохирол, хэд нь нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндэд учирсан хохирол, хэд нь сэтгэл санааны хохиролд тооцогдож байгаа болох нь тодорхойгүй байна.

 

Иймд нийт  хууль бус ажиллагааны улмаас аваагүй цалин хөлс 24,371,738 төгрөг, хууль зүйн туслалцаа авахад төлсөн хөлс 5,000,000 төгрөг, нийт 29,371,738 төгрөгийг Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.3.7-д зааснаар Засгийн газрын нөөц сангаас гаргуулж А.Наранхүүд олгож шийдвэрлэх нь зүйтэй байа гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэлээ.

 

Шүүх хуралдаанд оролцсон иргэдийн төлөөлөгч Д.Наранцэцэг аваагүй хугацааны цалин, хоригдож байсан хугацааны хохирлыг төлүүлэх нь зөв гэсэн дүгнэлт гаргасан бөгөөд шүүх бүрэлдэхүүн аваагүй цалинг төрөөс нөхөн төлүүлж, цагдан хоригдсонтой холбоотойгоор эрүүл мэнд, нэр төр, ажил хэргийн нэр хүнд, сэтгэл санааны хохирол 78,416,000 төгрөгийг дээрх үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгосон тул иргэдийн төлөөлөгчийн энэхүү дүгнэлтийг хүлээж аваагүй болохыг дурдаж байна.

 

            Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.2, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

    

1. Иргэний хуулийн  497  дугаар зүйлийн 497.1, 498 дугаар зүйлийн 498.4, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.3.7-д заасныг тус тус баримтлан Засгийн газрын нөөц сангаас 29,371,738 төгрөг гаргуулж, А.Наранхүүд олгож,  нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх хэсэг болох 84,597,541 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.9-д зааснаар хүсэлт гаргагч А.Наранхүү  нь улсын тэмдэгтийн хураамж төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц  хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш давж заалдах журмаар 14 хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй, мөн хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг гардаж авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                      М.ОЮУНЦЭЦЭГ      

 

                             ШҮҮГЧИД                                                       Д.АЛТАНТУЯА

 

                                                                                          З.ТУНГАЛАГМАА