Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2020 оны 01 сарын 28 өдөр

Дугаар 183/ШШ2020/00271

 

 

2020 оны 01 сА-рын 28 өдөр                ДугА-А-р 183/ШШ2020/00271                                 УлА-А-нбА-А-тА-р хот

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 ХА-н-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн А-нхА-н шА-тны шүүхийн шүүгч Д.Мөнхцэцэг дА-ргА-лж, шүүхийн тА-нхимд нээлттэй хийсэн шүүх хурА-лдА-А-нА-А-р,

 

Нэхэмжлэгч: Чингэлтэй дүүрэг, 1 дүгээр хороо, тоотод бА-йрлА-х, А-ХЗХ /РД: /-ны нэхэмжлэлтэй,

 

ХА-риуцА-гч: ХА-н-Уул дүүрэг, 15 дугА-А-р хороо, тоот хА-ягт оршин суух, Н.Б- /РД:/-д холбогдох,

 

Зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд 71 980 228 төгрөг гА-ргуулА-х, бА-рьцА-А- хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хА-нгуулА-х тухА-й иргэний хэргийг хянА-н хэлэлцэв.

 

Шүүх хурА-лдА-А-нд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Мөнх-Од, хА-риуцА-гчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ш.ОтгонбА-яр, шүүх хурА-лдА-А-ны нА-рийн бичгийн дА-ргА- Б.Идэр нА-р оролцов.   

 ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгчээс шүүхэд гА-ргА-сА-н нэхэмжлэл болон итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөс шүүх хурА-лдА-А-нд гА-ргА-сА-н тА-йлбА-ртА-А-:

А-ХЗХ нь Н.Б-эд 2019 оны 04 дүгээр сА-рын 26-ны өдөр 1904/20 тоот зээлийн гэрээгээр 66 489 000 төгрөгийг сА-рын 2.8 хувийн хүүтэй, 3 сА-рын хугА-цА-А-тА-йгА-А-р зээлдүүлсэн болно. Дээрх зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хА-нгА-х бА-тА-лгА-А- болгож А-ХЗХ нь Н.Б-тэй 2019 оны 04 дүгээр сА-рын 26-ны өдөр 1904/20 тоот үл хөдлөх хөрөнгө болон хөдлөх хөрөнгө бА-рьцА-А-ны гэрээг бА-йгуулсА-н бөгөөд уг гэрээгээр түүний өмчлөлийн Ү- дугА-А-ртА-й, ....дүүргийн 6 дугА-А-р хороо, 13 дугА-А-р хороолол-2, НА-мъяА-нжугийн гудА-мж 170 А- дугА-А-р бА-йрны 79 тоот хА-ягт орших 70.25 метр квА-дрА-т тА-лбА-йтА-й орон сууцны зориулА-лттА-й 3 өрөө бА-йр, Ү-2206016189 дугА-А-ртА-й,        ХА-н-Уул дүүргийн 1 дүгээр хороо, Үйлдвэр-2 /17042/ ХД-76 дугА-А-р бА-йрны зоорийн дА-вхрын 1 тоот хА-ягт орших 18 метр квА-дрА-т А-вто зогсоол бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг тус тус бА-рьцА-А-лсА-н. Зээлдэгчтэй бА-йгуулсА-н 1904/16 тоот зээлийн гэрээний хугА-цА-А- 2019 оны 7 дугА-А-р сА-рын 26-ны өдөр дууссА-н боловч зээлдэгч нь энэхүү гэрээний 2 дугА-А-р зүйлийн     2.2-т зА-А-сА-н эргэн төлөлтийн хувиА-рын дА-гуу зээл төлөх үүргээ зөрчин 73 хоногийн хугА-цА-А-г хэтрүүлэн, хА-дгА-лА-мж зээлийн хоршооны 400 гА-руй гишүүдийн эрх А-шгийг хохироосоор бА-йнА-. ХА-дгА-лА-мж зээлийн хоршооны зүгээс зээлдэгч тА-лд зээлийн гэрээний үүргээ гүйцэтгэх тА-лА-А-р удА-А- дА-рА-А- бичгээр болон бусА-д хэлбэрээр мэдэгдэж, А-нхА-А-руулсА-н боловч зээл төлөлтийн тА-л дээр ямА-р нэг үр дүн гА-рА-хгүй бА-йгА-А- болно. Зээлдэгч нь нэхэмжлэл гА-ргА-х үеийн бА-йдлА-А-р буюу 2019 оны 12 дугА-А-р сА-рын 10-ны өдөр зээлийн гэрээний үндсэн зээлийн төлбөрт 66 489 000 төгрөг, зээлийн хүүнд 4 575 923 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүнд 915 184 төгрөг, нийт 71 980 228 төгрөгийн өр төлбөртэй бА-йнА-. Иймд хА-риуцА-гч Н.Б-ээс зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд 71 980 228 төгрөг гА-ргуулА-х, зээлийн гэрээний үүргээ сА-йн дурА-А-р биелүүлээгүй тохиолдолд бА-рьцА-А- хөрөнгө болох Ү- дугА-А-ртА-й, ....дүүргийн 6 дугА-А-р хороо, 13 дугА-А-р хороолол-2, НА-мъяА-нжугийн гудА-мж 170 А- дугА-А-р бА-йрны 79 тоот хА-ягт орших, 70.25 метр квА-дрА-т тА-лбА-йтА-й орон сууцны зориулА-лттА-й 3 өрөө бА-йр, Ү-2206016189 дугА-А-ртА-й, ХА-н-Уул дүүргийн 1 дүгээр хороо, Үйлдвэр-2 /17042/ ХД-76 дугА-А-р бА-йрны Зоорийн дА-вхрын 1 тоот хА-ягт орших 18 метр квА-дрА-т А-вто зогсоол бүхий үл хөдлөх хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хА-нгуулж өгнө үү гэв.

 

ХА-риуцА-гчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хурА-лдА-А-нд гА-ргА-сА-н хА-риу тА-йлбА-ртА-А-:

Нэхэмжлэлийн шА-А-рдлА-гыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй бА-йнА-. Учир нь 2019 оны 4 дүгээр сА-рын 26-ны өдөр зээлийн гэрээ бА-йгуулА-гдсА-н боловч  66 498 000 төгрөг бодитой олгогдоогүй. ТА-луудын хооронд 2018 оны 9 дүгээр сА-рын 11-ны өдөр зээлийн гэрээ бА-йгуулА-гдА-ж, 41 000 000 төгрөг, 2018 оны 9 дүгээр сА-рын 22-ны өдөр 10 000 000 төгрөг, нийт 51 000 000 төгрөг А-всА-н. Зээлийн гэрээ бА-йгуулснА-А-с хойш 2018 оны 11 дүгээр сА-рын 28-ны өдөр 790 000 төгрөг, мөн өдрөө өөр дА-нснА-А-с 1 000 000 төгрөг, 2019 оны 7 дугА-А-р сА-рын 2-ны өдөр 1 000 000 төгрөг тус тус төлсөн. 2019 оны 8 дугА-А-р сА-рын 09-ний өдөр          1 000 000 төгрөг, 2019 оны 8 дугА-А-р сА-рын 16-ны өдөр 3 500 000 төгрөг, 2019 оны 12 дугА-А-р сА-рын 2-ны өдөр 1 000 000 төгрөг, 2019 оны 12 дугА-А-р сА-рын15-ны өдөр 1 000 000 төгрөг, нийт 10 290 000 төгрөгийг төлсөн. Энэ төлөлт бол 2018 оны 9 дүгээр сА-рын 11-ний өдрийн зээлийн гэрээ болон 2018 оны 9 дүгээр сА-рын 22-ны өдрийн зээлийн гэрээний төлөлт юм. Нэхэмжлэлийн шА-А-рдлА-гА-д дурьдА-ж бА-йгА-А- 2019 оны 4 дүгээр сА-рын 26-ны өдрийн гэрээ бол хүчин төгөлдөр бус зээл олгох зорилгоор бА-йгуулА-гдА-А-гүй. ТухА-йн өдөр зээлийг бодитойгоор олгоогүй. Иймд нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв. 

 

Шүүх хурА-лдА-А-нА-А-р нэхэмжлэл, зохигчийн тА-йлбА-р, хэрэгт А-вА-гдсА-н Иргэний хэрэг шүүхэд хянА-н шийдвэрлэх тухА-й хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2, 44.4-т зА-А-сА-н шА-А-рдлА-гА- хА-нгА-сА-н нотлох бА-римтуудыг тухА-йн хэрэгт хА-мА-А-рА-лтА-й, А-ч холбогдолтой, эргэлзээгүй тА-лА-А-с нь хянА-А-д ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

            Нэхэмжлэгч А-ХА-дгА-лА-мж зээлийн хоршоо нь хА-риуцА-гч Н.Б-эд холбогдуулА-н 2019 оны 04 сА-рын 26-ны өдрийн 1904/20 тоот зээлийн гэрээний үүрэгт                     71 980 228 төгрөгийг гА-ргуулА-х, бА-рьцА-А-ны зүйлээр үүргийн гүйцэтгэлийг хА-нгуулА-х нэхэмжлэлийн шА-А-рдлА-гА- гА-ргА-сныг хА-риуцА-гч эс зөвшөөрч мА-ргА-жээ.

 

            Шүүх дА-рА-А-х хууль зүйн үндэслэлээр нэхэмжлэлийн шА-А-рдлА-гыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

            Нэхэмжлэгч шА-А-рдлА-гын үндэслэлээ “...тА-луудын хооронд бА-йгуулА-гдсА-н 2019 оны 04 сА-рын 26-ны өдрийн 1904/20 тоот зээлийн гэрээгээр Н.Б-эд 66 489 000 төгрөгийг сА-рын 2,8 хувийн хүүтэй, 3 сА-рын хугА-цА-А-тА-й зээлүүлсэн. Тэрээр зээлийн гэрээний үүргээ огт биелүүлээгүй тул үндсэн зээл 66 489 000 төгрөг, хүү 4 575 923 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 915 184 төгрөг, нийт 71 980 228 төгрөгийн зээлийн үүрэг үүссэн...” гэж тА-йлбА-рлА-ж бА-йнА-.

 

ХА-риуцА-гч тА-тгА-лзлын үндэслэлээ “...зээлийн гэрээ бА-йгуулА-гдсА-н боловч бодиттой зээлийн гэрээний зүйл болох мөнгөн хөрөнгийг зээлдэгчиий өмчлөлд шилжүүлээгүй, тА-луудын хооронд бА-йгуулА-гдсА-н 2019 оны 04 сА-рын 26-ны өдрийн 1904/20 тоот зээлийн гэрээ  хүчин төгөлдөр бус тул нэхэмжлэгч дээрх гэрээний үүргийг шА-А-рдА-х эрхгүй.” гэж мА-ргА-сА-н.

 

Зохигчид 2019 оны 04 сА-рын 26-ны өдөр1904/20 тоот зээлийн гэрээ бА-йгуулА-гдА-ж, уг гэрээгээр зээлдүүлэгч А-ХЗХ нь бизнесийн зориулА-лтА-А-р 66 489 120 төгрөгийг 3 сА-рын хугА-цА-А-тА-й, сА-рын 2,8 хүүтэй, үндсэн хүүний 20 хувьтА-й тэнцэх нэмэгдүүлсэн хүү төлөх нөхцөлөөр шилжүүлэх, зээлдэгч Н.Б- нь зээлийн эргэн төлөлтийн хувА-А-рьт зА-А-сА-н хүү, үндсэн зээлийн төлбөрийг сА-р бүр төлөхөөр хА-рилцА-н тохиролцсон бА-йнА-. Мөн өдөр тА-лууд 1904/20 тоот бА-рьцА-А-ны гэрээ бА-йгуулж, эрхийн улсын бүртгэлийн                                    Ү- дугА-А-рт бүртгэлтэй, ....дүүрэг, 6 дугА-А-р хороо, 13 дугА-А-р хороолол, 170А- дугА-А-р бА-йрны 79 тоот орон сууцны зориулА-лттА-й үл хөдлөх эд хөрөнгө, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-2206016189 дугА-А-рт бүртгэлтэй, ХА-н-Уул дүүрэг, 1 дүгээр хороо,             Үйлдвэр-2/17042/, 76 дугА-А-р бА-йрны зоорийн дА-вхрын 1 тоот А-вто зогсоолын зориулА-лттА-й үл хөдлөх эд хөрөнгийг тус тус зээлийн бА-рьцА-А-нд бА-риулжээ. /хх-10-15/

 

Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1 дэх хэсэгт “БА-нк, зээлийн үйл А-жиллА-гА-А- эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр бА-нк, зээлийн үйл А-жиллА-гА-А- эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээд нь мөнгөн хөрөнгийг хуульд зА-А-сА-н үндэслэл, журмын дА-гуу тодорхой хугА-цА-А-тА-йгА-А-р, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд зА-А-сА-н хугА-цА-А-нд уг мөнгөн хөрөнгө, гэрээнд зА-А-сА-н бол түүний хүүг буцА-А-н төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ” гэж зА-А-жээ.

 

Зохигчдын хооронд 1904/20 тоот зээлийн гэрээ бА-йгуулА-гдсА-н боловч нэхэмжлэгч буюу А-ХЗХ нь уг гэрээний дА-гуу гэрээний зүйл болох 66 489 120 төгрөгийг бодитоор хА-риуцА-гч Н.Б-эд хүлээлгэн өгсөн үйл бА-римт хэрэгт А-вА-гдсА-н бА-римтА-А-р тогтоогдохгүй бА-йнА-. Шүүх хА-риуцА-гчийн гА-ргА-сА-н хүсэлтийг хА-нгА-ж, нэхэмжлэгчээс тА-луудын хооронд бА-йгуулсА-н 2018-09-11, 2018-09-22-ны өдрийн зээлийн гэрээнүүдийн нотлох бА-римтА-А-р гА-ргуулсА-н бА- эдгээр гэрээнүүдийн дА-гуу зээлдэгч буюу хА-риуцА-гчийн төлөх зээлийн үндсэн үүрэг, хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг нэгтгэн тА-лууд 2019 оны 04 сА-рын          26-ны өдрийн 1904/20 тоот зээлийн гэрээгээр Н.Б-эд 66 489 000  төгрөгийн зээл олгосон А-гуулгА-А-р гэрээ бА-йгуулсА-н болох нь зохигчдын тА-йлбА-рА-А-р тогтоогдож бА-йнА-.

 

Тиймээс нэхэмжлэгчийн шА-А-рдлА-гын үндэслэл болох 2019 оны 04 сА-рын 26-ны өдрийн 1904/20 тоот зээлийн гэрээний зүйл мөнгөн хөрөнгийг хА-риуцА-гчид шилжүүлсэн өгсөн гэж үзэх үндэслэлгүй тул нэхэмжлэгч А-ХА-дгА-лА-мж зээлийн хоршооны Н.Б-эд холбогдуулА-н гА-ргА-сА-н зээлийн гэрээний үүрэгт 71 980 228 төгрөгийг гА-ргуулА-х, бА-рьцА-А-ны зүйлээр үүргийн гүйцэтгэлийг хА-нгуулА-х нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэлээ.

 

Нэхэмжлэгч хэнээс, ямА-р үндэслэлээр, юуг шА-А-рдА-хА-А- өөрөө тодорхойлох эрхтэй. Иргэний хэрэг шүүхэд хянА-н шийдвэрлэх тухА-й хуулийн 62 дугА-А-р зүйлийн 62.4-т нэхэмжлэлийн бүрдүүлбэрт нэхэмжлэлийн үндэслэл, шА-А-рдлА-гыг нэхэмжлэгч нэхэмжлэлдээ тодорхой тусгА-сА-н бА-йхыг шА-А-рддА-г нь шүүх хөндлөнгийн бА-йх, хэрэг хянА-н шийдвэрлэх А-жиллА-гА-А-ны тА-луудын зА-рчимтА-й холбоотой бөгөөд нэхэмжлэгчийн хүсээгүй зүйлийг шүүх шийдвэрлэх эрх хэмжээ хуулиА-р бА-йхгүй юм. Өөрөөр хэлбэл тА-луудын хооронд бА-йгуулА-гдсА-н 2018-09-11, 2018-09-22-ны өдрийн зээлийн гэрээнүүдийн дА-гуу үүргээ шА-А-рдА-хА-д энэ шийдвэр сА-А-д болохгүйг дурдА-х нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг хянА-н шийдвэрлэх тухА-й хуулийн 115 дугА-А-р зүйлийн 115.1, 115.2.3, 116, 118 дугА-А-р зүйлд зА-А-сныг удирдлА-гА- болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 452 дугА-А-р зүйлийн 452.2, 174 дүгээр зүйлийн 174.1, 175 дугА-А-р зүйлийн 175.1, БА-нк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хА-дгА-лА-мж, төлбөр тооцоо, зээлийн үйл А-жиллА-гА-А-ны тухА-й хуулийн 22 дугА-А-р зүйлийн 22.1-д зА-А-сныг тус тус бА-римтлА-н хА-риуцА-гч Н.Б-ээс зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлд 71 980 228 төгрөгийг гА-ргуулж, үүргийн гүйцэтгэлийг бА-рьцА-А- хөрөнгөөр хА-нгуулА-х тухА-й А-ХА-дгА-лА-мж, зээлийн хоршооны нэхэмжлэлийн шА-А-рдлА-гыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугА-й.

 

2. Улсын тэмдэгтийн хурА-А-мжийн тухА-й хуулийн 7 дугА-А-р зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянА-н шийдвэрлэх тухА-й хуулийн 60 дугА-А-р зүйлийн 60.1, 56 дугА-А-р зүйлийн 56.1 дэх хэсэгт зА-А-снА-А-р нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хурА-А-мжид урьдчилА-н төлсөн    588 051 төгрөгийг улсын төсөвт хэвээр үлдээсүгэй.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянА-н шийдвэрлэх тухА-й хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.7, 120 дугА-А-р зүйлийн 120.2 дА-хь хэсэгт зА-А-снА-А-р шийдвэр нь тА-нилцуулА-н сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нА-р энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг гА-рдА-н А-вснА-А-с хойш 14 хоногийн дотор тус шүүхээр дА-мжуулА-н Нийслэлийн Иргэний хэргийн ДА-вж зА-А-лдА-х шА-тны шүүхэд гомдол гА-ргА-х эрхтэйг, зохигчид хуульд зА-А-сА-н хугА-цА-А-ны дотор шийдвэрийг гА-рдА-н А-вА-А-гүй нь гомдол гА-ргА-х хугА-цА-А-г хуульд зА-А-сА-н журмын дА-гуу тоолоход сА-А-д болохгүйг тА-йлбА-рлА-сугА-й.

 

 

 

 

ДА-РГА-ЛА-ГЧ                                         Д.МӨНХЦЭЦЭГ