­­­­­

 

 

 

 

 

 

 

 

Н.Э-гийн нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ж.Оюунтунгалаг даргалж, шүүгч М.Наранцэцэг, А.Отгонцэцэг нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

 

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн

2018 оны 05 дугаар сарын 22-ны өдрийн 181/ШШ2018/01191 дүгээр шийдвэртэй,

Нэхэмжлэгч Н.Э,

Хариуцагч “Г” ХХК-д холбогдох,

Ажилд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтэрт бичилт хийлгэх тухай иргэний хэргийг,

Хариуцагчийн өмгөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн, шүүгч А.Отгонцэцэгийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

            Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Н.Э, өмгөөлөгч Т.Одгал, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Уугансайхан, М.Баярманла, өмгөөлөгч Ч.Отгонжаргал, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Золзаяа нар оролцов.

Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Миний бие “Г” ХХК-ийн Захиргаа, Хүний нөөцийн хэлтсийн ерөнхий менежерээр хөдөлмөрийн гэрээний үндсэн дээр ажиллаж байгаад 2016 оны 9 дүгээр сарын 12-ны өдрөөс жирэмсний амралтаа авч, үргэлжлүүлэн хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан. 2018 оны 02 дугаар сарын 15-ны өдөр Ерөнхий захирал М.Чойдоржид 2018 оны 3 сараас ажилдаа эргэн орох хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн цахим шуудан явуулсан. Гэтэл Байгууллагын хөгжил, хуулийн хэрэгжилтийг хангах газрын захирал М.Баярманла нь 2018 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдөр миний үүрэгт ажлыг 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдрөөр дуусгавар болгож байгаа талаар цахим шуудангаар мэдэгдэл явуулж, 2018 оны 3 дугаар сарын 19-ний өдөр миний хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тухай Ерөнхий Захирлын GD/10 тоот тушаалыг цахим шуудангаар илгээсэн.

Миний хувьд эрхэлсэн ажлаа сайн дураараа өгөх ямар нэг шалтгаан байхгүй бөгөөд хүүхэд асрах чөлөөгөө дуусгавар болгож 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдрөөс ажилдаа эргэн орох хүсэлтэй байгаагаа удаа дараа мэдэгдэж байсан нь ийнхүү ажлаас халах үндэслэл болсон төдийгүй намайг ажлаас халах тухай тушаалд дурдсан зөрчлийг гаргаагүй. Учир нь би 2016 оны 9 сараас хойш буюу жирэмсний чөлөө авснаас хойш компанийн үйл ажиллагаатай холбоотой ажил эрхлээгүй, удирдлагаас даалгасан зөвхөн орчуулгын ажлыг гэрээсээ хийж гүйцэтгэсэн.

Хариуцагч надтай байгуулсан Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тухай тушаал гаргахдаа Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах хуулийн үндэслэлийг харгалзах биш харин ч ажилтанд Хөдөлмөрийн хууль, гэрээгээр олгосон хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан ажилтан ажилдаа орох хүсэлт, шаардлага тавих эрхээ эдэлсний төлөө хууль бус үндэслэлээр Хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан гэж үзэж байна. Тодруулбал, сайн дураараа ажлаас чөлөөлөгд гэж надад хүчээр тулгасан саналыг нь эс зөвшөөрмөгц зөрчил гаргасан гэх зохиомол үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцалж буй нь хүний эрхийг үл хүндэтгэсэн. Иймд ажил олгогчийн 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдрийн GD/10 тоот тушаалыг үндэслэлгүй болохыг тогтоож хүчингүй болгох, өмнө нь эрхэлж байсан “Г” ХХК-ийн Захиргаа, Хүний нөөцийн хэлтсийн ерөнхий менежерийн ажилд намайг эгүүлэн томилуулж, ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлсийг нөхөн олгуулж, энэхүү хугацааны нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтэрт нөхөн бичилт хийлгэж өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч, түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нар шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа: Н.Э нь 2006 оны 02 дугаар сарын 20-ны өдрөөс “Гоби коул энд энержи” ХХК-ийн Захиргааны ажилтан, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн ерөнхий менежерийн үүрэг гүйцэтгэгч, Гэрээ үнэлгээний менежер, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн ерөнхий менежер, “Г” ХХК-ийн Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн ерөнхий менежер зэрэг албан тушаал эрхэлдэг байсан.

Н.Э нь хүүхэд асрах чөлөөтэй байх хугацаанд хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан байна гэж тайлбарлаж байгаа боловч Н.Э нь энэ хугацаанд хүүхэд асрах чөлөө авах хүсэлт гаргаагүй, ажлаа хийж цалингаа авч байсан, ажилласан хугацааны ээлжийн амралтыг эдэлж байсан. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1 дэх хэсэгт ажил олгогч нь амаржсаны болон ээлжийн амралтаа эдэлсэн, эх, эцэг өөрөө хүсвэл түүнд хүүхэд асрах чөлөө олгоно гэж заасан боловч Н.Э нь хүүхэд асрах чөлөө авах хүсэлтээ бичгээр гаргаж байгаагүй бөгөөд тийм хүсэлтийг шийдвэрлэсэн Ерөнхий захирлын шийдвэр гарч байгаагүй. Мөн Хөдөлмөрийн гэрээний 7.3-т ажил олгогчийн бодлого, хөдөлмөрийн дотоод журмын дагуу ажилтан өвчний болон бусад хувийн хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар цалинтай цалингүй чөлөө авч болно гэж заасан нь тухайн чөлөөг хөдөлмөрийн дотоод журмын дагуу шийдвэрлэхээр зохицуулагдсан. Хөдөлмөрийн гэрээний 7.3 дахь заалттай уялдан Хөдөлмөрийн дотоод журмын 6.4.1-т Компаний захиргаа нь ажилтны хүсэлтээр цалинтай, эсхүл цалингүй чөлөө олгоно гэж; 6.4.2.2-т жирэмсний болон амаржсаны амралт, хүүхэд асрах чөлөөг жирэмсэн болон амаржсан эхэд Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасан үндэслэл журмаар амралт олгож эдлүүлнэ" гэж; 6.4.5-д ажилтан нь чөлөө авахдаа харьяалах нэгжийн удирдлагад урьдчилан амаар болон бичгээр мэдэгдэж, журмын 7 дугаар хавсралт дахь Чөлөө хүсэх маягт- аар чөлөөг хүснэ. Нэгжийн удирдлага тухайн ажилтанд чөлөө олгох эсэх, чөлөөг цалинтай, эсвэл цалингүй, ямар хугацаанд олгохыг санал болгосны үндсэн дээр шийдвэрлэнэ гэж; 6.4.7-д чөлөө олгох зөвшөөрөл авсан ажилтан харьяалах нэгжийн удирдлага, хүний нөөцийн ажилтан болон ажил үүргийн хувьд харилцаатай бусад ажилтан, алтан тушаалтан чөлөөтэй байх хугацаа, түүний эзгүй үед ажил үүргийг нь орлон гүйцэтгэх этгээд болон шаардлагатай бусад мэдээллийг цахим шуудангаар илгээнэ" гэж тус тус заасан байна. Дээрхээс үзвэл Н.Э хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан гэх нь үндэслэлгүй бөгөөд энэ компанийн удирдлагаас хүүхэд асрах чөлөөг хүсэж байгаагүй, ажлаа хийж байсныг харуулж байна.

Н.Э нь 2016 онд 12 сар бүтэн ажилласан гэж нийт 35 550 044.08 төгрөгийн цалин авсан бөгөөд 2016 оны 1 дүгээр сард 20 хоногийн ээлжийн амралтын олговорт 4 134 448.94 төгрөгийг авсан. 2017 онд 12 сар бүтэн ажилласан гэж нийт 25 746 781.84 төгрөгийн цалин авч, 20 хоногийн ээлжийн амралтын олговорт 2 348 381.58 төгрөгийг авсан. Н.Э нь хүүхэд асрах чөлөө авах хүсэлтийг гаргаж байгаагүй боловч 2016 оны 10 дугаар сард жирэмсний тэтгэмжид 3 944 340 төгрөг, 11 дүгээр сард 3 803 774 төгрөгийг тус тус авсан. Иймд Н.Э нь амаржсанаас хойш дээрх байдлаар компаниас жирэмсний тэтгэмж, цалин хөлс, ээлжийн амралтын олговор зэргийг авч байсан боловч энэ хугацаанд ямар ажлыг хэний төлөө хийж, хэнд яаж ажлаа тайлагнаж байсан нь тодорхойгүй боловч тогтмол хөлс бодуулж авч байсан тул түүнийг хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан гэх үндэслэлгүй.

Н.Э нь Хөдөлмөрийн дотоод журмын 11.1, 10.2.1-д заасан компанийн хувьд шийдвэрлэх ач холбогдолтой мэдээ мэдээллийг зүй бусаар авч ашиглахыг оролдсон, ажил олгогчийн өмч болох компанийн цахим шуудан дахь мэдээ мэдээллийг тодорхой бус сэдлээр устгасан, ажил олгогчийн өмч өөрийн хэрэглэж байсан нөтбүүкийг хүлээлгэн өгөхгүй байгаа зэрэг нь Хөдөлмөрийн гэрээний 13 дугаар зүйлийн 13.1.1-д тухайлан заасан Хөдөлмөрийн гэрээг нэн даруй цуцлах үндэслэл болсон.

2018 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдөр тус компанийн ажилтан руу утсаар ярьж манай компанийн хувьд ач холбогдол бүхий ажил олгогчийн өмчид хамаарах мэдээ мэдээллийг гаргуулан авахыг шаардсан, ашиг сонирхлын зөрчил бүхий ноцтой үйл баримтын талаарх мэдээлэл компанийн эрх бүхий албан тушаалтнаар дамжуулан компанийн гүйцэтгэх удирдлагад ирсэн. Компанийн удирдлага хуралдан Н.Э-гийн хийсэн үйлдлийг хэлэлцэж буруутай этгээдийг “Гоби коул энд энержи лимитэд” компанийн ТУЗ-д мэдээлж, хариуцлага тооцуулахаар шийдвэрлэсэн.

Байгууллагын ажилтан бүр тусгай цахим шуудан хэрэглэдэг бөгөөд түүнийг албаны шугамаар ашиглах ёстой байдаг. Компани нь Австрали улсын Меллбурн АйТи компаниас и-мэйл серверийн үйлчилгээ авдаг бөгөөд тухайн сервер рүү нэвтрэх эрх нь компанийн зөвхөн АйТи инженер, Н.Э болон толгой компанийн санхүүгийн менежер нарт байсан. Энэхүү серверт байрласан цахим шуудангийн мэдээллийг устгах, өөрчлөх болон компанийн мэдээллийг компанийн удирдлагын зөвшөөрөлгүйгээр ашиг сонирхлын зөрчил бүхий байгууллага, хувь хүн, албан тушаалтанд дамжуулахыг хориглохоор Дотоод сүлжээ цахим техник ашиглах журам-ын 2.2.7, 3.2.5-д заасан. Гэвч Н.Э нь 2018 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрөөс өмнөх буюу 12 жил ашигласан цахим шууданд байрлах мэдээллийн баазыг устгасан нь компанийн Хөдөлмөрийн гэрээний 10.1, 10.2.1, 11.1, 13.1, Дотоод сүлжээ цахим техник ашиглах журмын 2.2.7, 3.2.5 болон бусад холбогдох дүрэм журмыг зөрчсөн ноцтой үйлдэл юм. Дотоод сүлжээ цахим техник ашиглах журам-д заасны дагуу албаны компьютерийг ажлын байран дээрээс гаргахыг хориглодог бөгөөд уг эд хөрөнгийг ажлын байрнаас гаргахаар бол ерөнхий захирлын зөвшөөрлийн дагуу гаргах ёстой байдаг. Гэвч ажил олгогчийн зүгээс нөтбүүкээ эргүүлэн өгөхийг шаардсаар байтал уг хөрөнгийг эргүүлэн өгөхөөс татгалзаж, хувьдаа хэрэглэж байгаа үйлдэл нь Хөдөлмөрийн гэрээний 10.1, 10.2.1, 11.1, 13.1, Дотоод сүлжээ цахим техник ашиглах журмын 2.2.7, 3.2.5 болон бусад холбогдох дүрэм журмыг зөрчсөн ноцтой үйлдэл юм. Дээрх гурван төрлийн зөрчил нь ажил олгогчоос ажилтантай 2016 оны 6 дугаар сарын 02-ны өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 10 дугаар зүйлийн 10.2.1, 10.1, 11 дүгээр зүйлийн 11.1, 13 дугаар зүйлийн 13.1.1-т заасныг зөрчсөн учир ажилтныг ажлаас чөлөөлсөн гэжээ.

Шүүх: Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.2-т заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийг “Г” ХХК-ийн Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн Захиргаа, хүний нөөцийн ерөнхий менежерийн ажилд эгүүлэн тогтоож, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт заасны дагуу хариуцагчаас ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх олговорт 6 150 248 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагын үлдэх хэсэг буюу 4 756 348 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2 дахь хэсэгт заасны дагуу нэхэмжлэгчийн болон хариуцагч “Г” ХХК-ийн төлбөл зохих нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутгаж, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг “Г” ХХК-д даалгаж, хариуцагчаас “Г” ХХК-аас улсын тэмдэгтийн хураамжид 113 353 төгрөгийг гаргуулан улсын төсвийн орлогод оруулж шийдвэрлэжээ.

            Хариуцагчийн өмгөөлөгч давж заалдах журмаар гаргасан гомдолдоо:  Нэхэмжлэгч нь ажлаас халагдсан тушаалыг хүчингүй болгуулах, ажилд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтэрт бичилт хийлгэх тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан ба хариуцагчийн зүгээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байдлыг шүүх хянан хэлэлцээд шийдвэрлэснийг дараах үндэслэлээр хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Тушаалын үндэслэлд Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 787 дугаар магадлал 2017 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр гаргасантай холбогдуулан тус компанийн үйл ажиллагааг хэвийн явуулах боломжгүй нөхцөл байдал үүссэн тул гэж тусгасныг шүүхийн хэлэлцүүлгийг шатанд хариуцагчийн зүгээс удаа дараа тайлбарлаж "тухайн компанийн үйл ажиллагаа, эд хөрөнгийн хөдөлгөөн, захиран зарцуулах эрхийг мөрдөн байцаагчийн тогтоолоор хязгаарласан болох, тэдгээрийн мэдээллийг бусдад задруулахгүй байх, компанийн удирдлагын зөвшөөрөлгүйгээр ямар нэгэн байдлаар мэдээллийг задруулахгүй байх үүрэг хүлээсэн ба "Г" ХХК-ийн хамаарал бүхий 10 гаруй компаниудын мэдээллийг задруулахгүй, шилжилт хөдөлгөөн хийх эрхийг хязгаарласан болохыг тус бүрт нь тайлбарлаж байсан. Өөрөөр хэлбэл, нэхэмжлэгч Н.Э нь дээрх эрх хязгаарласан компанийн бичиг баримтыг эх хувиар нь авахыг шаардсан үйлдэл нь ноцтой зөрчил болохыг тайлбарлан нотлох баримтаар баталгаажуулсаар байхад шүүх уг асуудлыг шийдвэрлэхдээ Н.Эгийн нууц мэдээ, мэдээллийг буюу компанийн гэрчилгээний хуулбарыг зүй бусаар авч ашиглахыг оролдсон үйлдэл нь хөдөлмөрийн гэрээ цуцлах үндэслэл болохгүй, хамааралгүй гэж дүгнэж байгаа нь хэргийн бодит байдлыг үнэлээгүй, шалтгаант холбоог тогтоогоогүй дүгнэлт хийлээ гэж үзэж байна.

Нэхэмжлэгч Н.Э нь ажлын нөтбүүкийг зөвшөөрөлгүй авч явсан байгаа боловч гэртээ ажлаа хийхдээ ашигласан тул түүнийг зөрчил гэж үзэхгүй гэж шүүх дүгнэжээ. Гэвч Хөдөлмөрийн дотоод журамд дээрх зөрчлүүдийг нэг бүрчлэн зааж өгсөн байгаа бөгөөд хөдөлмөрийн гэрээ цуцалсан тушаалд тодорхой заасан атал зөрчил илэрсэн боловч тушаалд тухайлан дурдаагүй байна, зөрчил гаргасан нотлох баримт хамаарал бүхий компанид учирсан байна гэж дүгнэж байгаа нь тухайн хэргийн нөхцөл байдал, шалтгаант холбоог тодорхойлоогүй, хөдөлмөрийн дотоод журам, ТУЗ-ийн эрх бүхий шийдвэрүүд, санхүүгийн зөрчил илрүүлсэн баримт, хариуцагчийн тайлбар бусад нотлох баримтууд гэх зэрэг хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг шинжлэн судалсан боловч хоорондын харилцаа хамаарлыг анхаарч үзээгүй шийдвэрлэсэн ба уг шүүхийн шийдвэр нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий гараагүй байна гэж үзэх үндэслэлтэй юм. Түүнчлэн 2018 оын 03 дугаар сарын 12-ны өдрийн "Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тухай" тушаалд Хөдөлмөрийн гэрээний 10.2.1, 11.1, 13.1.1 дахь заалтыг тус тус үндэслэсэн "бөгөөд энэхүү заалт нь ноцтой зөрчлийг илэрхийлж буй заалт байх ба нэхэмжлэгч Н.Эгийн гаргасан зөрчлүүд үүнд шууд хамаарах заалт байсаар байтал зөрчил тус бүрийг тушаалд тухайлан зааж өгөөгүй байна гэх үндэслэлээр хэргийг шийдвэрлэсэн явдалд гомдолтой байх тул шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож хэргийн  бодит нөхцөл байдлыг бүх талаас  нь хянан үзэж хариуцагчийн зөрчигдсөн эрхийг сэргээж өгнө үү гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

            Шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг хуульд заасан журмын дагуу явуулсан, хэргийн оролцогчийн эрхийг зөрчөөгүй, шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагад нийцсэн байна.

            Нэхэмжлэгч Н.Э нь хариуцагч “Г” ХХК-д холбогдуулан ажилд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлж, дэвтэрт бичилт хийлгэх нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч маргажээ.

            “Г” ХХК-ийн Захиргаа, хүний нөөцийн ерөнхий менежерийн ажлын байранд 2016 оны 6 дугаар сарын 02-ны өдрөөс ажилласан Н.Этай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогч санаачилгаараа цуцалж, 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдрийн GD/10 дугаар тушаал гаргасан, уг тушаалд хөдөлмөрийн гэрээний 10.2.1, 11.1, 13.1.1 дэх заалт, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, 38 дугаар зүйлийн 38.1.2-т заасныг үндэслэл болгосон нь хэрэгт баримтаар авагджээ.

            Хариуцагч нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4-т заасан ноцтой зөрчил гаргасан гэх үндэслэлээ компанийн хувьд шийдвэрлэх ач холбогдол бүхий мэдээ, мэдээллийг буюу техникийн гэрчилгээний хувийг зүй бусаар авч ашиглахыг оролдон 2018 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдөр компанийн ажилтан руу утсаар ярьж шаардсан, ажил олгогчийн өмч болох нөүтбүүкийг хүлээлгэн өгөөгүй, компанийн цахим шуудан дахь мэдээ, мэдээллийг буюу өөрийн ашиглаж байсан цахим шуудангийн мэдээллийг тодорхой бус шалтгаанаар устгасан, эдгээр нь хөдөлмөрийн гэрээний 10.2.1, 11.1, 13.1.1 дэх заалтыг зөрчсөн тул тушаал хууль зөрчөөгүй гэж тайлбарласан.

            Хариуцагч тал нэхэмжлэгчийг компанийн хувьд шийдвэрлэх ач холбогдол бүхий мэдээ, мэдээлэл болох техник тоног төхөөрөмжийн гэрчилгээний хувийг авч ашиглахыг оролдсон, 2018 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдөр компанийн ажилтан руу утсаар ярьж шаардсан гэж буруутгасан ба шүүх хуралдааны шатанд дурдагдаж буй техник тоног төхөөрөмжүүд нь “Гоби гоулд энержи” ХХК-ийн нэр дээр бүртгэлтэй талаарх тайлбарыг /хх-147/ гаргажээ. Иймд өөр бусад компанийн нэр дээрх техник тоног төхөөрөмжийн талаарх мэдээлэл нь хариуцагч “Г” ХХК-ийн дотоод журамд заасан нууц мэдээлэлд хамаарахгүйгээс гадна “Энхзаяа над руу утсаар ярьж, техник тоног төхөөрөмжийн гэрчилгээний хувийг шаардсан” гэх гэрч Л.Мөнх-Эрдэнийн мэдүүлгээс өөр Хөдөлмөрийн гэрээний 10.2.1-т заасан “нууц мэдээллийг хулгайлах, зүй бусаар ашиглах, задруулахгүй байх талаар урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авч, зохих журмыг баримтлаагүй” гэх нөхцөл байдлыг нотлох бусад баримт хэрэгт авагдаагүй байна. Иймд техник тоног төхөөрөмжийн нэр, загвар, тоо зэрэг тодорхойгүй, эргэлзээ бүхий дан ганц гэрчийн мэдүүлгийг үндэслэн нэхэмжлэгчийг буруутгах үндэслэлгүй.

            Мөн компанийн цахим шуудан дахь мэдээ, мэдээллийг буюу өөрийн ашиглаж байсан цахим шуудангийн мэдээллийг устгасан гэх үндэслэл нь хөдөлшгүй баримтаар тогтоогдоогүй, хариуцагчаас шүүхэд гаргасан “Гоби коул энд Энержи” ХХК-ийн Хуулийн хэрэгжилтийг хангах газар гэсэн хаягтай Г.Батцогт, М.Баярманла нарын гарын үсэг зурсан өнгөтөөр хэвлэсэн 2 хуудас баримтыг /хх-119-120/ зөрчлийг шалгаж тогтоосон эрх бүхий этгээдийн зохих журмын дагуу гаргасан дүгнэлт буюу зөрчлийг шалган тогтоосон гэж үзэхгүй. Иймд Хөдөлмөрийн гэрээний 11.1 дэх “ажилтан ажил үүрэг гүйцэтгэхдээ олж мэдсэн, хүлээн авсан, цуглуулсан, хадгалж байгаа, бичиж бүртгэсэн бүх мэдээ, мэдээлэл, үүний дотор бүх нууц мэдээлэл, эд хөрөнгийг зөвхөн ажил олгогчийн тусын тулд онцгой эрхтэйгээр ашиглах эрхтэй” гэсэн заалтыг зөрчсөн гэж ажилтныг буруутган, хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах үндэслэлгүй.

            Ажилтан нь хүүхэд асрах чөлөөтэй байх хугацаанд ажил үүргээ удирдлагаас даалгасан хэмжээнд гүйцэтгэн, цалин хөлс авч байсан нь цалингийн хүснэгт, зохигчдын тайлбараар тогтоогдож байх ба ажил олгогчийн өмч, нөүтбүүкийг ажлын байрнаас зөвшөөрөлгүй авч гарсан гэж нэхэмжлэгчийг буруутгах үндэслэлгүй байна. Хэргийн дээрх нөхцөл байдлуудаас үзвэл ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4-т заасан үндэслэл тогтоогдохгүй, хариуцагчийн татгалзал баримтаар нотлогдоогүй гэж үзэх бөгөөд шүүх зохигчдын тайлбарыг хэрэгт авагдсан баримтуудтай харьцуулан үнэлэхдээ Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1, 40.2 дахь хэсэгт заасан журмыг зөрчөөгүй байна.

Дээрхээс үзвэл ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах үндэслэл тогтоогдоогүй ба шүүх нэхэмжлэгчийн Захиргаа, хүний нөөцийн ерөнхий менежерийн ажилд эгүүлэн тогтоолгох нэхэмжлэлийг хангасан нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, 128 дугаар зүйлийн 128.1.2-т заасныг зөрчөөгүй, ажилгүй байсан хугацааны олговрыг урьд авч байсан дундаж цалин хөлснөөс тооцон гаргуулж, нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэсэн нь мөн хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт нийцэх тул хариуцагчийн энэ үндэслэлээр гаргасан давж заалдах гомдол хангагдахгүй.

Түүнчлэн хариуцагч талын хэргийг хянан шийдвэрлэсэн шүүгчийг томилсон шүүгчдийн зөвлөгөөний тогтоол хэрэгт байхгүй боловч энэ нь хууль ёсны бүрэлдэхүүн гэж үзэхэд эргэлзээтэй гэх болон нотлох баримтыг бүрдүүлэх талаарх хуулиар тогтоосон журмыг зөрчсөн гэх давж заалдах гомдлыг хангах үндэслэлгүй.

Хэрэгт шүүгч Б.Ууганбаярыг томилсон шийдвэрийг албажуулсан Ерөнхий шүүгчийн захирамж авагдсан /хх-50/ бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1 дэх хэсгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх шүүгч, шүүх бүрэлдэхүүн, шүүх хуралдаан даргалагчийг жил, хагас жил зэрэг тодорхой хугацаагаар тухайн шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс хуваарь гарган томилох, урьдчилан тогтоосон журмын дагуу хэргийг шүүгчид хуваарилж, Шүүхийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1.3-т зааснаар шүүх хуралдаан даргалагч болон шүүх бүрэлдэхүүнийг томилсон шийдвэрийг албажуулах зохицуулалтыг зөрчсөн байдал тогтоогдохгүй байна.

Хэргийг хуваарилах журам тогтоосон шүүгчдийн зөвлөгөөний тогтоол хэрэгт байхгүй байгаа нь шийдвэрийг хүчингүй болгох Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 168.1.4-т заасан үндэслэл биш бөгөөд шүүгчийг тогтоосон журмаас гадуур томилогдсон гэх үндэслэл бүхий эргэлзээ байвал шүүхийн тамгын газар, шүүгчдийн зөвлөгөөнд гомдол гаргаж шалгуулах боломжтой.

Мөн хариуцагч талаас гаргасан нотлох баримтыг хасч шийдвэрлэхдээ хуульд зааснаар захирамж гаргаагүй гэх боловч “Гоби коул энд Энержи” ХХК-ийн Хуулийн хэрэгжилтийг хангах газар гэсэн хаягтай Г.Батцогт, М.Баярманла нарын гарын үсэг зурсан өнгөтөөр хэвлэсэн баримт /хх-119, 120/ санхүүгийн үйл ажиллагааны 6 хуудас баримт /хх- 121-126/, тушаалын жагсаалт /хх-128-130/ гэсэн нэр бүхий баримтуудыг хариуцагчаас гаргасан нь шүүх хуралдааны тэмдэглэлд тусгагдсан /хх-137/ харин эдгээрийг шүүх нотлох баримтаас хассан агуулга тэмдэглэлд байхгүй байна. Иймд хариуцагч талын шүүх нотлох баримтыг захирамж гаргалгүйгээр хасч, нотлох баримт бүрдүүлэх, цуглуулах талаарх хуулиар тогтоосон журмыг зөрчсөн гэх гомдол нотлогдохгүй байна.

Дээрх үндэслэлүүдээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхих нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

            Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдрийн 181/ШШ2018/01191 дүгээр шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхисугай.

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн 162.4 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөс давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 183 553 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 7 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд магадлалыг гардуулснаар гомдол гаргах хугацаа тоолохыг дурдсугай.

 

 

ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                 Ж.ОЮУНТУНГАЛАГ

 

                                      ШҮҮГЧИД                                  М.НАРАНЦЭЦЭГ

 

                                                                                         А.ОТГОНЦЭЦЭГ